Kristumiutut inuunerput kiffartornerpullu – Najoqqutassaq-mut innersuussutit

OKTOBARIP 1-7

GUUTIP OQAASIANI ERLINNARTUUTIT | JOHANNESI 9-10

“Jiisusip savaatini isumagai”

nwtsty asseq

Savanut ungalusaq

Savat til­lin­nianut uumasunul­lu kiisor­tunut il­lersor­niarlugit ungalusamiitin­neqar­tar­put. Savanik paarsisut savaatitik un­nuak­kut ungalusami isuman­naatsumiitit­tar­paat. Biibilip nalaani savanut ungaluliat as­sigiin­ngitsunik iluseqarlutil­lu angis­suseqar­tar­put, amerlaner­tigut ujaq­qanik sanaajusar­put ataasiin­narmil­lu iser­tarfeqarlutik. Johan­nesip savanut ungalusap ‘iser­tarfia’, ‘iser­tarfim­mi paarsisumit’ nak­kutigineqar­toq, eq­qar­tor­paa. (Joh 10:1, 3) Savanut ungalusami tamanit ator­neqarsin­naasumi savaatit arlariit un­nuisin­naap­put iser­tarfim­milu paarsisumit savat il­lersor­neqar­tarlutik. Iser­tarfim­mi paarsisup ul­laak­kut savanik paarsisut iser­tit­tar­pai. Taak­kulu nam­min­neq savaatitik katersorlugil­lu anisit­tar­paat, savaataasalu paarsisumik nipaa ilisaralugu malit­tar­paat. (Joh 10:3-5) Jiisusip ajoqersuk­kaminik isumas­sueriaasini ersersin­niarlugu taamatut as­sersuusior­poq. – Joh 10:7-14.

nwtsty Joh 10:16-imut nassuiaatit

siulersussavakka: Imaluun­niit: “Iser­tis­savak­ka.” Grækerit oqaasiat ago uani ator­neqar­toq oqaaseqatigiit ataqatigiin­nerat apeq­qutaal­luni “siulersor­paa”-mik imaluun­niit “iser­tip­paa”-mik isumaqarsin­naavoq. Al­lagatoq­qani as­sam­mik al­latat grækerisuut ilaan­ni ataatsini Kr.in.king. 200-p mis­saan­neersuni grækerit oqaasiat as­singusoq (synago) “katersor­pai”-mik nutser­neqarajut­toq ator­neqar­poq. Jiisusip Paarsisup Ajun­ngitsup savat ungalusami matumaniittut (Luk 12:32-mi ‘savar­pan­nguanik’ taaneqar­tut) savaatinilu allat katersorlugil­lu siulersorlugil­lu il­lersorlugil­lu nerisit­tar­pai. Taak­ku tas­saaler­put savaatit katersat ataatsit, ataatsimik paarsisullit. Oqaatsinit taak­kunan­nga erseq­qis­sar­neqar­poq Jiisusip ajoqersugai ataasius­suseqas­sasut.

Anersaakkut erlinnartunik ujarlerneq

nwtsty Joh 9:38-mut nassuiaatit

pallorfigaalu: Imaluun­niit: “Sikif­figaalu; seeq­qum­merfigaalu; nersor­paalu.” Uani versit ataqatigiin­neran­nit erser­poq angutip, inun­nguuseralugu tap­piitsuusup, ajorun­naarsin­neqar­tup Jiisusi Guutimut sin­niisuusoq nas­suerutigalugu seeq­qum­merfigigaa. Isumaqan­ngilaq Jiisusi Guutiusoq, isumaqar­porli tas­saasoq ‘Inuup Er­nera’, Mis­siarsi siulit­tuutigisaasoq Guutimit oqar­tus­saas­susiligaasoq. (Joh 9:35) Jiisusi seeq­qum­merfigigamiuk inuit Al­lak­kani Hebræerisuuni eq­qaaneqar­tut ilior­tar­nerat­tut iliorunar­poq. Taak­ku pruf­fiitit, kun­ngit Guutimul­luun­niit sin­niisuusut al­lat naapik­kaangamik­kit arlaatigut iliuuseqarlutik ataq­qin­nit­tulior­tar­put. (1 Sam 25:23, 24; 2 Sam 14:4-7; 1 Kng 1:16; 2 Kng 4:36, 37) Pisimasuni amerlasuuni Jiisusimik seeq­qum­merfigin­nit­tut Guutip paasititsinera Jiisusil­lu Guutimit iluarisaanera qujamasuutigalugu taamaalior­tar­put.

nwtsty Joh 10:22-mut nassuiaatit

atoqqaarteqqinneqarfia nalliussineqarpoq: Nal­lius­sineq taman­na hebræerisut ima taaguuteqar­poq: Chanuk­ka (chanukkah), isumaqar­toq: “Iver­titsineq; atoq­qaar­titsineq.” Ul­luni arfineq-pingasuni sivisus­suseqar­tar­poq qaam­matip kislevip 25-an­ni ul­lukin­ner­paap nalaani aal­lar­til­luni. (Guutip oqaasianik misissueqqissaarut, imm. 19 takuuk). Jerusalemimi naalaf­fiup Kr.in.si. 165-imi atoq­qaar­teq­qin­neqar­neranik nal­lius­sineruvoq. Aramæerit kun­ngiata Antiokusi IV Epifanesip Jerusalemimi naalaf­fik kan­ngunarsarlugu Jehova, juutit Guutiat, narrunarsar­paa. As­sersuutigalugu pil­liiviup an­nerup, ul­lut tamaasa pil­liutip ikik­kagas­sap pil­liutigineqar­tarfiata, qaavani pil­liivilior­poq. Kr.in.si. 168-imi kislevip 25-an­ni Antiokusi naalaf­fik mingutsil­luin­narlugu pil­liivim­mi puulukimik pil­liuteqar­poq neqaatalu qajuanik naalaf­fik tamaat ser­par­tarlugu. Naalaf­fiup isaariai ikual­lap­pai, palasit inaat aseror­ter­pai aam­ma pil­liivik kuultiusoq, nerrivik timiusanut saq­qumisitanut ilitsivik qul­lilerfil­lu kuultiusoq tigul­lugit. Aam­ma Jehovap naalaf­fia guutipilum­mut Zeusimut pigitip­paa. Ukiut marluk qaangiut­tut Judasip Mak­kabiiarip il­loqarfik naalaf­fil­lu tigusareq­qip­pai. Naalaf­fik minguiar­neqareersoq Kr.in.si. 165-imi kislevip 25-an­ni, Antiokusip pil­liivim­mi maajun­nar­tumik Zeusimut pil­liinera ukiut pingasoq­qis­saat qaangiut­tut, naalaf­fik atoq­qaar­teq­qin­neqar­poq. Ul­lut tamaasa Jehovamut ikik­kagas­sanik pil­liisar­nerit pisin­naan­ngoq­qip­put. Al­lak­kani isumas­sarsiarititaasuni toq­qaan­nar­tumik al­las­simasoqan­ngilaq Jehovap Judasi Mak­kabiiari ajugaatik­kaa naalaf­fim­mil­lu iluarsar­tuus­seq­qugaa. Jehoval­li piumasani naam­mas­siumal­lugu inuit takor­nar­tat, soorlu Persiap kun­ngia Kyrosi, ator­tarsimavai. (Es 45:1) Taamaat­tumik isum­mersin­naavugut Jehovap piumasani naam­mas­siumal­lugu in­nut­tami tun­niul­luin­narsimasut ilaan­nik atuisimasin­naasoq. Al­lak­kani erser­poq Mis­siarsi, taas­suma kif­far­tor­nera pil­liutaalu pil­lugit siulit­tuutit eq­quutis­sap­pata naalaf­fik piusariaqarlunilu atorsin­naasariaqar­toq. Aam­ma pil­liutit an­nersaat inuit pil­lugit Mis­siarsip inuunerminik pil­liutigin­nin­nis­saata tungaanut Levik­kut pil­liuteqar­tar­tus­saap­put. (Dan 9:27; Joh 2:17; Hebr 9:11-14) Kristusip ajoqersuk­kani peq­qun­ngilai atoq­qaar­teq­qin­neqarfik nal­lius­sisas­sagaat. (Kol 2:16, 17) Jiisusil­li ajoqersugaasaluun­niit tamatumin­nga nal­lius­sisunik as­suarin­nis­simaneran­nik al­las­simasoqan­ngilaq.

OKTOBARIP 8-14

GUUTIP OQAASIANI ERLINNARTUUTIT | JOHANNESI 11-12

“Jiisusip misiginneqatiginnittarnera ilaaruk”

nwtsty Joh 11:24, 25-mut nassuiaatit

Nalunngilarami ... makikkumaartoq: Mar­tha isumaqar­poq Jiisusip siunis­sami ul­lut naggatis­saan­ni makititaanis­saq pigaa. (Joh 6:39) Ajoqersuum­mik tamatumin­nga up­perin­nin­nera maluginiar­nar­tuuvoq. Taamani up­perisarsior­nik­kut siut­tut, saddukiiarinik taaneqar­tar­tut, Al­lak­kani isumas­sarsiarititaasuni makititaanis­saq erseq­qis­sumik ajoqersuutigineqaraluar­toq up­perin­ngilaat. (Dan 12:13; Mark 12:18) Farisiiarit tar­nip toqusuitsuunera up­peraat. Mar­thal­li nalun­ngilaa Jiisusip toqusunit makititaanis­samik neriuut ajoqersuutigigaa, aam­ma nalun­ngilaa makititsisareersoq, makitis­simasaali Lazarusitut sivisutigisumik toqungareersimasiman­ngil­lat.

Uanga makissutaallungalu inuussutaavunga: Jiisusip toqua makititaaneralu toqungasut uum­maq­qin­nis­saan­nut am­maas­sivoq. Jiisusi makititaareerluni toqusunik makititsinis­samut aam­ma naas­saan­ngitsumik inuulersitsinis­samut Jehovamit pis­saaneqar­titaavoq. (Joh 5:26) Saqq 1:18-imi Jiisusi tas­saanerar­neqar­poq ‘uumas­suseqar­toq’ aam­ma ‘toqumut toqusul­lu inaan­nut matuersaatilik’. Taamaat­tumik Jiisusi tas­saavoq inuusut toqungasul­lu neriuutaat. Neriorsuivoq ilerrit am­marumaarlugit toqusul­lu uum­mar­teq­qik­kumaarlugit, ilaat qilam­mi naalak­kersueqatigis­sal­lugit al­lal­lu nunami nutaami inuusut naalagaaf­fim­miit qilam­miit­tumiit naalak­kersus­sal­lugit. – Joh 5:28, 29; 2 Petr 3:13.

nwtsty Joh 11:33-35-mut nassuiaatit

qiasut: Grækerit oqaasian­ni ‘qianermik’ nutser­neqar­tar­tumi nipilim­mik qiasut pineqarajup­put. Oqaluut taan­na Jerusalemip aserugaanis­saa siulit­tuutigineqarmat Jiisusi pil­lugu ator­neqar­poq. – Luk 19:41.

kamaammerpoq assullu ilungersuummerluni: Imaluun­niit: “Anersaarulup­poq as­sul­lu kil­litsil­luni.” Al­las­simaq­qaarfin­ni oqaatsit marluk ataatsik­kut ator­neqar­neran­nit erser­poq pisimasumi tamatumani Jiisusip misigis­susii sak­kor­toorujus­suusut. Grækerit oqaasiat “kamaam­mer­poq”-mik (embrimaomai) nutser­neqar­tumi misigis­suseq sak­kor­tooq pineqar­poq, versil­li ataqatigiin­neran­nit erser­poq Jiisusi kil­litsingaarami anersaarulut­toq. Grækerit oqaasiat “as­sut ilungersuum­merluni”-mik (tarasso) nutser­neqar­toq nutsiin­navil­lugu isumaqar­poq isumak­kut aalas­satsitaaneq. Biibilimik ilisimatuut ilaat naaper­torlugu versit taak­ku ataqatigiin­nerini pineqar­poq “qamuuna aalas­satsin­neqar­neq; an­niar­tin­neqangaar­neq aliasutsin­neqangaar­nerluun­niit”. Grækerit oqaasiat taan­na Joh 13:21-mi Jiisusip Judasimit kil­luutigineqar­nis­sani eq­qarsaatigigamiuk misigis­susii pil­lugit ator­neqar­poq. – Joh 11:35-mut nas­suiaatit takuk­kit.

qissaserpoq: Imaluun­niit: “Qul­lilivoq.” Oqaluut uani ator­neqar­toq (dakryo) aam­ma grækerit “qul­liit” pil­lugit taggisaat naggueqatigiip­put, grækeril­lu taggisaat taan­na al­las­simaf­fin­ni ukunani ator­neqar­poq: Luk 7:38; ApS 20:19, 31; Hebr 5:7; Saqq 7:17; 21:4. Nipilim­mik qianeq pineqar­nerunani qul­lilineq pineqar­neruvoq. Kristumiut Al­lagaataan­ni Grækerisuuni grækerit oqaluutaat taan­na tas­saniin­naq ator­neqar­poq, Marial­lu juutil­lu qianerat Joh 11:33-mi (nas­suiaatit takuk­kit) al­laatigineqar­neran­ni oqaaseq al­la ator­neqar­poq. Jiisusip nalun­ngilaa Lazarusi makitit­tus­saal­lugu, ikin­ngutimili asasami aliasungaar­nerat aliasuutigingaar­paa. Ikin­ngutiminik asan­ningaar­nini misigin­neqatigin­nin­ninilu kil­litsis­sutigalugit iser­tuar­nani qul­lilivoq. Oqalut­tuamit tamatuman­nga erseq­qip­poq asasamin­nik Adamip ajor­tuliaa pis­sutigalugu toquk­kut an­naasaqar­tut Jiisusip misigin­neqatigigai.

Anersaakkut erlinnartunik ujarlerneq

nwtsty Joh 11:49-mut nassuiaatit

palasiunerusup: Israelik­kut inuian­nit al­lanit naalagaaf­figineqan­ngik­kal­larmata palasiunerit inuuner­tik naal­lugu palasiunerusar­put. (4 Mos 35:25) Romamiunil­li tigusarineqaramik naalagaatitat Romamit oqar­tus­saas­susiler­neqar­tut palasiuner­nik atorfinitsitsisin­naal­lutil­lu soraarsitsisin­naap­put. Kajfasi Romamiunit palasiunin­ngor­titaq isumaqatigin­nin­nial­laq­qis­suuvoq siuliminil­lu kingul­liunerusunit sivisunerusumik palasiunerul­luni. Ukiup 18-ip mis­saaniit ukiup 36-p mis­saata tungaanut palasiuneruvoq. Johan­nesi al­lak­kami Kajfasi ukioq taanna, tas­sa ukiumi 33-mi, palasiunerusoq isumaqarunar­poq ukiumi pingaarutilim­mi Jiisusip toqutaanerani Kajfasi suli palasiunerusoq. – Kajfasi sumi il­loqarsimagunar­toq paasiumal­lugu Guutip oqaasianik misissueqqissaarut, imm. 16 takuuk.

nwtsty Joh 12:42-mut nassuiaatit

synagoginit peersitaajumanatik: Imaluun­niit: “Ilagiin­nut ilaajun­naarsitaajumanatik; synagoginut iseq­qusaajun­naarumanatik.” Grækerit oqaasiat aposynagogos ukunaniin­naq ator­neqar­poq: Joh 9:22; 12:42; 16:2. Inuk peersitaasoq inuiaqatigiin­nit anisitaasutut pineqarlunilu mitaatigineqar­tar­poq. Juutinit al­lanit peqataajun­naarsitaaneq ilaqutariit aningaasaqar­nik­kut ajoqutigingaar­tar­paat. Synagogi, ilin­niar­titaanermut ator­neqar­nerusar­toq, aam­ma ilaatigut eq­qar­tuus­sivit­tut ator­neqar­tar­poq, iperar­tor­neqar­nis­samik ilaajun­naarsitaanis­samil­lu eq­qar­tuus­sinis­samut oqar­tus­saasuseqarfiusoq. – Matt 10:17.

OKTOBARIP 15-21

GUUTIP OQAASIANI ERLINNARTUUTIT | JOHANNESI 13-14

“Maligassippassi”

nwtsty Joh 13:5-imut nassuiaatit

ajoqersukkami isigaat asalerpai: Itsaq Israelimi aloqutit ator­neqar­nerusar­put. Aloqutit isik­kanut singer­ner­nul­lu singer­neqar­tar­put, taamaat­tumik angalasut isigaat aq­qusinermi nunamilu pujoralam­mit marul­lum­mil­lu iper­tit­tar­put. Taamaat­tumik angerlarsimaf­fim­mut iseraan­ni aloqutit peer­neqar­tar­put, il­lumilu it­tuusup inoroorsaar­tuusup pulaar­tumi isigaasa asan­neqar­nis­saat isumagisar­paa. Taamaalior­toqar­tar­nera pil­lugu Biibilimi arlalin­nik oqalut­tuaqar­poq. (1 Mos 18:4, 5; 24:32; 1 Sam 25:41; Luk 7:37, 38, 44) Jiisusip ajoqersuk­kami isigaat asak­kamigit ileq­qoq taman­na malip­paa ajoqersuk­kani maniguun­nermik kif­far­torfigeqatigiin­nis­samil­lu ilin­niar­tin­niarlugit.

nwtsty Joh 13:12-14-imut nassuiaatit

pisussaavusi: Grækerit oqaasiat uani ator­neqar­toq aningaasaqar­nermut tun­ngatil­lugu ator­neqarajup­poq isumaqar­til­lugu “akiitsoqar­neq; akiligas­saqar­neq”. (Matt 18:28, 30, 34; Luk 16:5, 7) Uani versinilu al­lani an­ner­tunerusumik isumaqar­tin­neqarluni iliuuseqar­nis­samut pisus­saaneq pil­lugu ator­neqar­poq. – 1 Joh 3:16; 4:11; 3 Joh 8.

Anersaakkut erlinnartunik ujarlerneq

nwtsty Joh 14:6-imut nassuiaatit

Uanga aqqutaavunga sallusuissutaallungalu inuussutaallungalu: Jiisusi aqqutaavoq taan­na kisiat aq­qutigalugu qinunik­kut Guutimut qanil­lisoqarsin­naam­mat. Aam­ma inuit Guutimit iluarisaanis­saan­nut “aq­qutaavoq”. (Joh 16:23; Rom 5:8) Jiisusi sallusuissutaavoq sal­lusuis­sum­mut naaper­tuut­tumik oqalul­lunilu inuugami. Aam­ma siulit­tuutit arlal­lit eq­quutitip­pai Guutip siuner­taata naam­mas­sineqar­nis­saanut tun­ngatil­lugu pingaaruteqarluin­nar­nini ersersil­lugu. (Joh 1:14; Saqq 19:10) Siulit­tuutit taak­ku “taas­sumani anger­neqar­put”, tas­sa eq­quutitin­neqar­put. (2 Kor 1:20) Jiisusi inuussutaavoq uter­titsis­sutitut pil­liutini pis­sutigalugu inuit ‘inuunivim­mik’, tas­sa ‘inuuneq naas­saan­ngitsumik’, pisin­naatik­kamigit. (1 Tim 6:12, 19; Ef 1:7; 1 Joh 1:7) Aam­ma ‘inuus­sutaas­saaq’ toqusunit makititaasus­sanut mil­lionilik­kuutaanut – paratiisimi naas­saan­ngitsumik inuunis­samik neriugisalin­nut. – Joh 5:28, 29.

nwtsty Joh 14:12-imut nassuiaatit

taakkunannga annerusut ... suliarissavai: Jiisusi isumaqan­ngilaq ajoqersuk­kami tupin­nar­tuliaat nam­mineq tupin­nar­tuliaminit tupin­nar­nerus­sasut. Maniguul­lunili nas­suerutigaa taak­ku oqaluus­sinermi ilin­niar­titsinermilu nam­minerminit iliuuseqar­nerus­sasut. Ajoqersugai nunani amerlanerusuni aam­ma sivisunerusumik inun­nul­lu amerlanerusunut oqaluus­sis­sap­put. Jiisusip oqaasiinit erseq­qip­poq naatsorsuutigigaa ajoqersuk­kami suliani ingerlateq­qis­sagaat.

OKTOBARIP 22-28

GUUTIP OQAASIANI ERLINNARTUUTIT | JOHANNESI 15-17

“Silarsuarmit pisuunngilasi”

nwtsty Joh 15:19-imut nassuiaatit

Silarsuarmit: Versimi tamatumani grækerit oqaasiat kosmos isumaqar­tin­neqar­poq inuit Guutimut kif­far­tor­tuun­ngitsut, tas­sa inuit naaper­tuil­luan­ngitsut Guutimit ilisarisimaneqan­ngitsut. Iivangkiiliunik al­lat­tuni Johan­nesi kisimi Jiisusi is­suarlugu al­lap­poq taas­suma ajoqersugai silarsuarmit pisuunngitsut, tas­sa silarsuarmut ilaan­ngitsut. Eq­qarsaat taman­na marloriarluni eq­qaaneqaq­qip­poq Jiisusip apustilini aalajaatsut naggam­mik qin­num­magit. – Joh 17:14, 16.

nwtsty Joh 15:21-mut nassuiaatit

atera pillugu: Biibilimi oqaaseq “ateq” ator­neqaraangat ateqar­tup inut­taa, taas­suma tusaamaneqar­nera suliniutaalu pineqar­tar­put. Jiisusip aq­qanut tun­ngatil­lugu taas­suma Ataataminit oqar­tus­saas­susiligaanera inis­sisimaneralu aam­ma pineqar­put. (Matt 28:18; Fil 2:9, 10; Hebr 1:3, 4) Jiisusip uani nas­suiar­paa sooq ajoqersuk­kani silarsuarmit akerlilersor­neqarumaar­tut: Aallartitsisiga nalugamikku. Guuti ilisarisimalerunik­ku Jiisusip aq­qa sumut tun­ngatin­neqar­nersoq paasil­lugulu nas­suerutigis­savaat. (ApS 4:12) Ilaatigut nas­suerutigis­savaat Jiisusi tas­saasoq Guutip toq­qagaatut naalak­kersuisoq, kun­ngit Kun­ngiat, inuit tamarmik inuuin­narumal­lutik naalatas­saat. – Joh 17:3; Saqq 19:11-16; naleq­qiuk­kit Tuss 2:7-12.

Anersaakkut erlinnartunik ujarlerneq

nwtsty Joh 17:21-23-mut nassuiaatit

ataasioqqullugit: Imaluun­niit: “Ataasius­suseqaq­qul­lugit.” Jiisusip ajoqersuk­kani qin­nup­pai “ataasioq­qul­lugit”, as­sigiim­mik siuner­taqarlutik suleqatigeeq­qul­lugit, soorlu nam­mineq Ataatanilu ‘ataasioqatigiil­lutik’ suleqatigiit­tut eq­qarsaatik­kul­lu ataasius­suseqar­tut. (Joh 17:22) Paulusip ataasius­suseqar­neq taamaat­toq 1 Kor 3:6-9-mi al­laatigaa kristumiut suleqatigiit­tut Guutimil­lu suleqateqar­tut eq­qaagamigit. – 1 Kor 3:8 takuuk.

ataasioqatigiilluinnaqqullugit: Imaluun­niit: “Ataasius­suseqarluin­naq­qul­lugit.” Versimi matumani Jiisusip ataasius­suseqarluin­nar­neq Ataatamit asaneqarnermut at­tuumas­suteqar­tip­paa. Taman­na Kol 3:14-imi al­las­simasumut naaper­tuup­poq: ‘Asan­nin­neq tas­saavoq ataasius­sutsip qilerutaa naam­mal­luin­nar­toq.’ (NW) Imaan­ngilaq ataasius­suseqarluin­nar­tut kinaas­sutsik­kut, soorlu inut­tut pigin­naaner­nut, ileq­qunut nalun­ngeqatigiin­nermul­lu tun­ngatil­lugu, as­sigeeq­qis­saalis­sasut. Isumaqar­porli Jiisusip ajoqersugai iliuutsimik­kut, up­perisamik­kut ilin­niar­titsinermilu ataasioqatigiit­tut. – Rom 15:5, 6; 1 Kor 1:10; Ef 4:3; Fil 1:27.

nwtsty Joh 17:24-mut nassuiaatit

silarsuaq tunngavilerneqanngikkallarmalli: Grækerit oqaasiat ‘tun­ngaviliineq’-mik nutser­neqar­toq Hebr 11:11-mi ‘kinguaariin­nut’ tun­ngatil­lugu ator­neqar­poq. Uani oqaatsini “silarsuaq tun­ngaviler­neqan­ngik­kal­larmal­li”-mi pineqarunar­poq Adamip Eval­lu qitor­nior­neri. Jiisusip oqaatsit taak­ku Abelimut tun­ngatip­pai, taan­nami inun­nit uter­tin­neqarsin­naasunit siul­lersaavoq taas­sumalu ‘aq­qa silarsuup tun­ngaviler­neqar­neranit inuunerup map­persagaanut’ ilan­ngun­neqaq­qaar­tuul­luni. (Luk 11:50, 51; Saqq 17:8) Jiisusip Ataataminut qinunermini oqaasiisa aam­ma up­per­narsar­paat qangarsuarli – Adami Evalu qitor­naqan­ngik­kal­larmata – Guutip er­nituani asagaa.

OKTOBARIP 29-NOVEMBARIP 4

GUUTIP OQAASIANI ERLINNARTUUTIT | JOHANNESI 18-19

“Jiisusip sallusuissut nalunaajaatigaa”

nwtsty Joh 18:37-mut nassuiaatit

sallusuissut: Jiisusip uani pivaa sal­lusuis­sut Guutip siuner­taanut tun­ngasoq. Jiisusip, “Daavip er­nerata”, palasiunerunera Guutil­lu naalagaaf­fiani naalak­kersuisuunera Guutip siuner­taani pingaaruteqangaar­put. (Matt 1:1) Jiisusip nas­suiar­paa inuit silarsuaan­nut pinerminut, nunarsuarmi inuunerminut kif­far­tor­nerminul­lu pis­sutaasoq pingaar­ner­paaq tas­saasoq Guutip naalagaaf­fia pil­lugu sal­lusuis­sutip nalunaarutiginis­saa. Jiisusi Betlehemimi Judæamiit­tumi, il­loqarfim­mi Daavip inun­ngorfiani, inun­ngun­ngik­kal­larmat inun­ngor­nerata nalaani in­ngilit tamatumun­nga as­singusumik nalunaaruteqar­put. – Luk 1:32, 33; 2:10-14.

nalunaajaassutigissallugu: Kristumiut Al­lagaataan­ni Grækerisuuni grækerit oqaasii ‘najunaajaavoq’-mik nutser­neqar­tar­tut (martyreo; martyria; martys) arlalin­nik isumaqar­put. Oqaatsit taak­ku isigin­nit­tup ilisimasaqar­tul­luun­niit up­per­narsaaneranut tun­ngap­put, aam­mali pineqar­tar­put “nalunaar­neq; ilumoor­neraaneq; nuan­nersumik oqaatigin­nin­neq”. Jiisusip sal­lusuis­sutit up­peril­luin­nak­kani up­per­narsarlugil­lu nalunaarutigai, aam­mali inooriaatsimigut Ataatami oqaasiisa siulit­tuutaasut neriorsuutaasalu eq­quutitin­nerisigut sal­lusuis­sutaasut up­per­narsar­pai. (2 Kor 1:20) Naalagaaf­fim­mut naalak­kersuisumul­lu Mis­siarsiusumut tun­ngatil­lugu Guutip siuner­taa sukumiisumik siulit­tuutigineqarsimavoq. Jiisusip nunami inuunera pil­liutitut toquneratigut kipim­mat taan­na pil­lugu siulit­tuutit tamarmik eq­quup­put, ilaatigut Mosesip inatsisaani piumaar­tus­sat tarraan­narisai. (Kol 2:16, 17; Hebr 10:1) Tas­sa oqar­toqarsin­naavoq Jiisusip oqaatsimigut iliuutsimigul­lu ‘sal­lusuis­sut nalunaajaas­sutigigaa’.

nwtsty Joh 18:38a-mut nassuiaatit

Sunaana sallusuissut?: Pilatusip apeq­qutimini pigunar­paa sunut tamanut tun­ngatil­lugu ilumoor­toq, “sal­lusuis­sut” Jiisusip eq­qar­tugaa pin­nagu. (Joh 18:37) Pimoorus­sil­luni aperisimasuup­pat Jiisusip akisimas­sagaluar­paa. Pilatusil­li qulakujul­luni akineqar­nis­sani naatsorsuutiginagu aperigunar­poq, soorlulusooq ima oqar­niar­toq: “Sal­lusuis­sut? Suugami? Taamaat­toqan­ngilaq!” Pilatusim­mi akineqar­nis­sani utaq­qinagu anivoq juutit silamiit­tut or­nil­lugit.

Anersaakkut erlinnartunik ujarlerneq

nwtsty Joh 19:30-mut nassuiaatit

anerningerlunilu: Imaluun­niit: “Toqul­lunilu; anersaar­torun­naarlunilu.” Isumaqar­toqar­poq grækerit oqaasiat ‘aner­ninger­poq’-mik nutser­neqar­toq isumaqar­toq Jiisusip toqu akiorun­naaraa, oqar­pormi suut tamarmik naammassisut. Kajumil­luni ‘inuunini toqumut tun­niup­paa’. – Es 53:12; Joh 10:11.

nwtsty Joh 19:31-mut nassuiaatit

sabbatimi taanna pingaartorsuummat: Nisanip 15-iat, poorskip aqagua, sapaatip-akun­nerani ul­loq sorliugaluar­pal­luun­niit sabbatiujuaan­nar­poq. (3 Mos 23:5-7) Sabbati im­mik­kut it­toq taman­na ul­lormi nalingin­naasumik sabbatimi (juutit qaam­matisiutaan­ni sapaatip-akun­nerani ul­lut arfineq-marlus­saat, uagut tal­liman­ngor­nitsin­ni seqer­nup tarrin­neraniit arfinin­ngor­nermi seqer­nup tarrin­neranut pisar­toq) nal­liuk­kaangat tas­saasar­poq sabbati ‘pingaar­torsuaq’. Jiisusip ul­lup toquf­fiata aqagua arfinin­ngor­nerusoq sabbatiuvoq taamaat­toq. Ukioq 31-miit ukiup 33-p tungaanut taamaal­laat ukiumi 33-mi nisanip 14-iat tal­liman­ngor­neruvoq. Taman­na Jiisusip ukiumi 33-mi nisanip 14-ian­ni toqusimaneranut up­per­narsaatinut ilaavoq.