Milongi Phala o Yônge, Ukexilu wa Ukidistá ni Ukunji Wetu
© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
1-7 YA KATUTU
O VALOLO YA MAK’Â NZAMBI JISABHU 29
Ditune o Ijila ni Ilongesu Yayibha
wp16.06 6, kaxa
Isuma Ia Lungu Ni Ió A Tungu Ku Diulu
Kála o athu a a kutile mu malubhambu, mazunda a athu a mua funhisa ku uanga, ala ni uôma ua jinzumbi jaiibha. Ene a sota iteka, inuinu ia uanga phala ku dilanga. Eie ku bhingi ku bhanga kiki. O Bibidia i bhana o kidielelu kiki: “Jihova me-su mê ma bhita mu ngongo ioso, phala ku di [londekesa] o kusuína kuê mu ku kudila ió oso ala ni muxima ua tenena kua muene.” (2 Malunda 16:9) O Nzambi ia kidi, Jihova ua beta mu ku tena Satanaji ndenge, muéne ua-nda ku langa se u mu dielela.
Phala kutambula o kilangidilu kia Jihova, ua tokala kudilonga ia lungu ni vondadi iê ni ku mu belesela. Mu kifika, ku hama ia dianga, sai Jikidista ku mbanza ia Efezo ongeka o madivulu oso a uanga ia a oha. (Ikalakalu 19:19, 20) Kiene kimoxi, phala ku ku langa kua Jihova, eie ua tokala kueha o iteka, madivulu a uanga, mikolo ia “kudilanga”, mba ima iengi i tu bhangesa ku kaiela o uanga.
Zokela o Kidi Kya Lungu ni Kufwa
13 Se wala ni phata ya lungu ni kijila kyoso-kyoso, samba kwa Jihova, mu bhinge unjimu. (Tanga Tiyaku 1:5) Mu kusuluka, tokwesa o madivulu metu. Se kubhinga, sota o kikwatekesu kya tufunga kya kilunga kyê. Ene ka-nda kutangela ihi i wa-nda bhanga, maji a tena ku kukwatekesa kusanga itumu ya Bibidya kala i twa mono mu milongi yiyi. Se u bhanga kiki, wa ‘sungu kilunji,’ o kilunji kiki kya-nda kukwatekesa “kutungula kyoso kyawabha, mu kiki kyayibha.”—Jihe. 5:14.
“Nga-nda Kwenda Jinga mu Kidi Kyê”
12 Ijila ni ibhangelu ya yibhila Nzambi. Jindandu, jikoleka ja salu mba ja xikola, nange a tu funyisa phala kuya mu jifesa jâ. Ihi i tena ku tu kwatekesa kudituna o kijijidiku kya kuya mu jifesa ja ijila mba izuwa ya kunyoha, ya zembe Jihova? Twa tokala kutetuluka ni kwijiya se mukonda dyahi Jihova wa zembe o izuwa yiyi. Tu tena kutokwesa mu madivulu m’etu phala kwijiya kyebhi kya mateka kulembalala o izuwa yiyi ya kunyoha. Kyoso ki tu xinganeka mu ima iala mu Mikanda Ikôla i tu fidisa kulembalala izuwa yiyi ya kunyoha, ki twandaya mu jifesa jiji. Twa-nda mona kwila, twa mu kwendela mu njila ya “wabhela kyambote Nzambi.” (Efezo 5:10) Se tu dyelela kwa Jihova ni mu Maka mê, ki twa-nda kala ni wôma wa ixinganeku ya athu.—Jisabhu 29:25.
Tokwesa Omilongi ya Bibidya
‘Londekesa Henda ia Kidi mu Ibhangelu Ié’
11 Ximana akuenu ni muxima uoso. Sota kuximana akuenu mu ima ia bhanga. Tuejiia kuila o kiximanu ki ‘bhanga mbote’ ku athu oso. (Efezo 4:29) Maji tua mesena kuximana akuetu mu kidi. Ki tu tokala ku ki bhanga ni mangonha. Mu kifika, kioso mukuetu kia lueza, mu veji dia mu kuximana mu mangonha, kima kiambote ku mu kuatekesa. (Jisabhu 29:5) Se tu ximana muthu, anga tu mu longolola kioso kia tu bhana dikunda, tua mu londekesa kuila tu akuâ mangonha. Poxolo Phaulu ua londekesa o henda ia kidi. Kioso kia sonekena o Jikidistá mu mbanza ia Kolindo, muene ua a ximana mu ima ioso iambote iexile mu bhanga. (1 Kolindo 11:2) Maji kioso kia bhingile ku a bazela, ni henda ioso muene ua bhana itendelesu mu ukexilu ua tokala.—1 Kolindo 11:20-22.
8-14 YA KATUTU
O VALOLO YA MAK’Â NZAMBI JISABHU 30
“Kana ku Ngibhana Wadyama, Kana we ku Ngibhana Umvama”
Iebhi o Henda i Bhekela o Kusanguluka Kua Kidi?
10 Tuejiia kuila etu enioso tua bhindamena o kitadi. Kiene ki tu langa kala kilembeketa. (Ndongixi 7:12) Maji se tu kala ngó ni kitadi kia soko phala kudikila o ibhindamu ietu, ki tua-nda sanguluka? Tua-nda sanguluka! (Tanga Ndongixi 5:12.) Angulo mon’â Jake uambe: “Kana ku ngi bhana uadiama, kana ue ku ngi bhana umvama; inda ngi bhane ngó o kúdia kuoso kua tokala ku ngi soka.” Tu tena ku tendela se mukonda diahi o diiala didi, ki dia mesenene kukala ngadiama ngadiá-dia. Muene uambe kuila ka mesenene kunhana, mukonda o uii u lebhula o dijina dia Nzambi. Maji-phe, mukonda diahi muene ka mesenene umvuama? Muene ua soneka uixi: “Nga lengesa kuila o ki ngizala, ni jimbote ja ndumba, nga vula ku ku dituna kiá eie, hé ngila, ngixi: O Jihova muene nanhi?” (Jisabhu 30:8, 9) Sé phata eie uejiia athu a dielela ku kitadi kiâ, mu veji dia ku dielela kua Nzambi.
11 Muthu ua zolo o kitadi ka tena ku sangulukisa Nzambi. Jezú uambe: ‘Kana muthu u tena kubhikila ngana jiiadi. Mukonda bhu kala ni iú u mu zemba, o iú u mu zola; mba iú a di tuma, o iú a di bhonza. Enu ue ki mu tena kubhikila Nzambi ni jimbongo.’ Muene uambe ue uixi: “Kana ku di lundila jimbongo mu ngongo, mua bhingi tubamba ni fuluja i jikinisa, o miii i kanda, i nhana. Lundenu-phe jimbongo mu diulu, ki mu moneka tubamba ni fuluja i jikinisa, mba miii i kanda, i nhana.”—Matesu 6:19, 20, 24.
12 Avulu a mu sidivila Jihova, a mu sosolola o ukexilu ua muenhu uâ. Ene a tonginina kuila, kioso kia dibhakula dingi kua Jihova ku sanguluka kuâ ku di bandekesa dingi. Jack, ua tungu mu ixi ia Estados Unidos, ua sumbisa o inzo iê ionene, ua xisa ue o uenji uê, phala ku kala muboki ua thembu ioso kumoxi ni muhatu’ê. Muene ua zuela uixi: “Kia tu bhonzele kiavulu kuxisa o inzo ia dikota.” Maji mu mivu iavulu, muene ua kexile mu bhixila kubhata ni kuluuala kioso kia tunda ku salu, mukonda dia maka ku salu. Muene uambe: “Muhatu’ami, uexile kiá muboki ua thembu ioso, izuua ioso ua kexile mu bhixila ku bhata ni ku sanguluka. Muene ua kexile mu zuela, ‘eme nga mu kalakela o patalá ia beta-o-kota!’ Kindala nga mu kalakala ue kala muboki ua thembu ioso, kiiadi kietu tua mu kalakela kia ngó Jihova.”
w87 5/15 30 §8
Kala ni Wôma Kwa Jihova ni Usanguluke
◆ 30:15, 16—Ihi ilombolola o izwelu yotumbule mu jivelusu jiji?
O izwelu mu jivelusu jiji ilondekesa kyambote o ukexilu wala-nawu o akwa lwimbi. O mazaya kene mukwikuta ni manyinga, o akwa lwimbi we andala kukala jinga ni kitadi ni kutena. Kyene kimoxi we, o mbila kene muzwela kwabhu kya, maji yene musuluka mukutambula madifundu. O divumu dya mbaku ‘udyondela’ mona. (Dimatekenu 30:1) O mavu akukuta kene mukwikuta ni menya a nvula. O tubhya twene mujokotesa yoso yateximu, o mulengu wé ujokotesa yoso yazukama ku mulengu. Kyene we kyala o akwa lwimbi. Maji oso a endesa ku unjimu wa Nzambi kene mu afwinyisa ku ukexilu yu wa lwimbi.
Sanguluka ni Kitadi ki Wala-Nakyu—O Kwila Kiki Kibhana?
Phopheka kitadi ande dya kusumba kima. Sumbala mu izuwa yetu avulu kene dingi ni ukexilu yu, maji o kuphopheka kitadi ande dya kusumba kima, kutukwatekesa phala kitudibhane ni maka akukamba kitadi. Mukonda dya kiki avulu kene muta makongo, kene mudibhana we ni maka ejila mukonda dya kuta makongo, kala o kufuta avasu. O Bibidya ilondekesa kwila o jixixikinya ‘jinjimu’ mukonda ‘jibhongolola o makudya ma mukithangana kyatokala kya kubhongolola’ phala kudya ku hadya. —Jisabhu 6:6-8; 30:24, 25
Suluka mu Kutunga mu Balaka ya Jihova Katé ku Hádya ni Hádya!
18 Kima kyambote kutonginina o ukexilu wetu wa kumona o kitadi. Dibhwidise: ‘O kwila ngibhita ithangana yavulu mu kubanza mu kitadi ni ihi i ngitena kusumba? O kwila se ngi sobha kitadi ngi banza kwila o mukwa kitadi ka kibhindamena luwa? O kwila o kukala ni kitadi ki ngibhangesa kudimona kwila eme nga beta dingi kota, akwetu ndenge ni kukamba kuzalela akwetu? O kwila ngibanza kuma o jiphange ala ni kitadi kyavulu azolo dingi o kitadi, Jihova ndenge? O kwila ngisota kubhanga ukamba ni jimvwama, o jingadyama kana?’ Yiyi ibhwidisu yambote mukonda twala ni ujitu wa kutunga mu balaka ya Jihova. Twatokala kubhanga yoso phala kulanga o ujitu yu ni kudilanga phala kituzole o kitadi. Se tubhanga kiki Jihova nuka wanda twehela!—Tanga Jihebelewu 13:5.
Tokwesa Omilongi ya Bibidya
w09 4/15 17 §11-13
O Ibhangelu Ilondekesa o Unjimu wa Jihova
11 O séle, kyama kyofele-fele maji itulonga madisa avulu. (Tanga Jisabhu 30:26) O séle yadifwangana ni dibhulu dyadikota, maji o matwi mê ni makanda mê abeta mukubuta. Yene itunga mu matadi. O ukexilu wê wa kumona kyambote u mukwatekesa kyavulu, o kutunga mu makungu a matadi ku mulanga mu kilwezu. O séle phala kukula kyambote kala ukala kumoxi ni jiséle jamukwa phala kudilanga mudya ni kudikwatekesa mukithangana kya kixibhu.
12 Ihi itutena kudilonga ku phangu ya jiséle? Kyadyanga, o kyama kiki kene mudita mu kilwezu. Ni ukexilu wê wa kumona kyambote, mwene umona o kilwezu kyala hanji dikanga, izukama ku dikungu phala kuswama. Etu we twatokala kujikula o mesu mu nzumbi phala kumona kyambote o ilwezu yala ku mundu yu wa Satanaji. O poxolo Phetele wadimuna o Jikidistá: “Jikulenu o mesu, mudilange! Kuma o nguma yenu Dyabhu, unyunga mu jimbandu jenu kala hoji ya muzuma mu kusota woso umudya.” (1 Ph. 5:8) Kyoso kyexile mu ixi Jezú wajikwile o mesu phala kulenga o jindunge ja Satanaji ja kumubhangesa kubhukumukina Nzambi. (Mat. 4:1-11) Mwene wabhana phangu yambote ku akayedi yê!
13 Phala kukala jinga ni mesu a jikuka, twatokala kukatula mbote mu kilangidilu mu nzumbi, o kilangidilu kitubhana Jihova. Ki twatokala kweha kudilonga o Maka a Nzambi ni kuya mu yônge. (Luk. 4:4; Jih. 10:24, 25) Kala o kyama akixana séle kikula kyambote kyoso kyala kumoxi ni jiséle jamukwá, etu we twabhingi kusuluka mukukala kumoxi ni jiphange jetu “phala tu diswinise mudyetu.” (Lom. 1:12) Kyoso kitukatula mbote mu kilangidilu kitubhana Jihova, tuxikina o izwelu yambe sobha Davidi: “Jihova mwene ditadi dyami dya kipena, mwene mbonge yami ya ku di kondela, kilolo kya ku ngi kudila; mwene Nzambi yami, mbonge yami, nga dyelela kwa mwene; mwene ngubu yami, lumbinga lu ngi bhângela, ditala dyami dya di leka.” —Jisá. 18:2.
15-21 YA KATUTU
O VALOLO YA MAK’Â NZAMBI JISABHU 31
Ihi Itutena Kudilonga ku Itendelesu ya Henda Yabhana Mama ku Mona
Longa o Ukexilu Uambote ku An’ê
Longa o kidi kioso kia lungu ni ku dizeka kua makaza. Kua bhingi itendelesu. (1 Kolindo 6:18; Tiiaku 1:14, 15) Kienhiki, o Bibidia izuela kuila o ukexilu ua lungu ni ku dizeka kua makaza, ujitu ua Nzambi, ki kibhetu kia Satanaji, kana. (Jisabhu 5:18, 19; Mukumbi ua Mikumbi 1:2) Zuela ngó ku mon’ê, o iluezu ijila mu ku kamba ku kaiela o milongi ia Bibidia. Corrina, kilumba ua tungu mu ixi ia França, uambe: “O jitata jami a zuela kiavulu ia lungu ni ufusa, kiki ki ngi bhangesa ku zemba o undumbu.”
Ejiia kiambote kuila o an’ê, ejiia o kidi kia lungu ni ku bhanga undumbu. Nadia, mama ua tungu mu ixi ia Mexico, uambe: “Ngene mu zuela izuua ioso kua mon’â ami, kuila o ukexilu ua ku dizeka kua makaza, ujitu ua bhana Jihova Nzambi, ku athu. Maji, o makaza ngó a tokala ku katula mbote mu ujitu iú. Se tu u bhanga mu ukexilu uambote, ki tena ku tu zediuisa, maji se tu u bhanga mu ukexilu ua iibha u tu bhekela hadi.”
Kuzwela ni Ana Yalungu ni Uholwa
Dyangela kuzwela omaka enyá ni mona. Mark, tata mukwa Grâ-Bretanha wambe kiki: “Okunwa uholwa kutena kubhonza phala o anandenge. Ngebhwidisa mona’mi wakexile ni dinake dyamivu se kima kyayibha okunwa uholwa. Ngazwelane kala ngamutonoka, kiki kyamubhangesa kuzwela sé hele.”
Kima kyambote kuzwela ni mona yalungu ni uholwa mu ithangana yavulu, kiki kyandakwatekesa omona kulunda omaka. Kabasa okitala kyamona, mukuzwelane yalungu ni uholwa mutangele omadisá atena okudilonga, mukifika mukwendesa odikalu ni mumaka alungu ni uyala ni uhatu.
Bhana phangu. O ana edi kala jiponja—abhanga kala kyamumona—akwa kutokwesa amono kwila ojitata afunyisa kyavulu an’ê. Kiki kilombolola kwila se wamunwa uholwa phala kudivwa kyambote mba phala kusosolola onjinda, mon’é mungu kyoso kyandabhita we mumaka amoneka kumwenyu mwene wandanwa we. Mu kyenyiki bhana phangu yambote. Watokala unwa ni kilunji.
g17.6 9 §5
Longa Mon’é Kukala Muthu Walenduka
Swinisa Mon’é kukala ni ukexilu wakubhana. Kwatekesa mon’é kumona kwila “‘O kubhana kusangulukisa dingi, o kutambula ndenge.’” (Ika. 20:35) Kumoxi ni mwene sonekenu kalista ni majina a athu abhindamena kikwatekesu. Nange mwejiya athu abhindamena kikwatekesu phala kusumba kima, kuyudika kima mba ku axinjikila mu kididi kyoso-kyoso. Kyoso kiwandaya ni kukwatekesa o athu enya ndê ni mon’é. Ehela mon’é kumona o kisangusangu kye kijila mukukwatekesa yo abhindama. Eye wanda longa mon’é kukala muthu wa lenduka bhukaxi ka phangu ye yambote.—Velusu ya Bibidya: Luka 6:38.
Tokwesa Omilongi ya Bibidya
w23 12 21 §12
An’a Ilumba—Bhangenu Yoso Phala Mukale mu Ahatu Mwakulu mu Nzumbi
12 Dilonge kudizwelesa kyambote ni athu. Kima kyambote o Jikidistá joso kubhanga kiki. Yalungu ni maka enya, o dixibulu Tiyaku watubhana kitendelesu kyambote: “Athu oso alenguluke mu kwivwa, maji akokoloke mukuzwela.” (Tiy. 1:19) Kyoso kiwivwa kyambote akwenu amuzwela, eye ulondekesa kwila wa azolo. (1 Ph. 3:8) Se k’wamutendela ihi yamuzwela mukwenu mba kyebhi kyamudivwa, bhanga ibhwidisu yatokala. Mu kusuluka, xinganeka ande dya kuzwela. (Jisa. 15:28) Dibhwidise: ‘O kwila o kima kingamesena kuzwela, kya kidi? Kyanda swinisa? Kilondekesa henda ni kuxila?’ Dilonge ni jiphange ja ahatu jakulu mu nzumbi, jala ni kifwa kya kwivwa kyambote akwa ni kuzwela ni henda. (Tanga Jisabhu 31:26.) Tonginina kyambote o ukexilu wa wakuzwela. Se udilonga kudizwelesa kyambote, ki kyandakubhonza kubhanga ukamba ni akwenu ni kukala ni kutululuka mwaxaxi kenu.”
22-28 YA KATUTU
O VALOLO YA MAK’Â NZAMBI Ndongixi 1–2
Suluka Mukulonga o Minzangala
‘O Ima Íii, Lundisa-iu Athu Ala Jifiiele’
3 Kuma tua zolo kusidivila Jihova, tu bhana valolo iavulu ku ikalakalu ietu mu kilunga. Avulu mudietu, a uabhela kiavulu o kikalakalu kiâ. Mukonda dia kiki, tua mesena kubhanga o kikalakalu kietu, ku mivu iavulu. Maji kioso o athu kia kuka, ene ka tena dingi kubhanga o kikalakalu kia kexile mu bhanga mu unzangala. (Ndongixi 1:4) O kukuka, ku bheka ibhidi iavulu phala o mundu ua Jihova. Lelu, o kikalakalu kia kuboka kia muia ni ku dibandekesa. Mukonda dia kiki, o kilunga kia Jihova kia mu kalakala ni jifalamenda ja katunda, phala kutula o njimbu iambote katé ku maxokololo a jixi. Maji sai bhabha, ki bhonza phala o adiakimi kukalakala ni jifalamenda jiji. (Luka 5:39) Kioso o athu kia mu kuka, ene ue ka kala dingi ni nguzu iavulu. (Jisabhu 20:29) Mu kiki, kima kiambote o adiakimi kulonga o minzangala kubhanga o ikalakalu mu kilunga kia Jihova.—Tanga Jisálamu 71:18.
4 Sai bhabha, ki bhonza phala o athu ala ni ungana, kulonga mba kuehela o minzangala kubhanga o kikalakalu kiâ. O jiphange a luuala mu kuijiia kuila, a-nda bhana o kikalakalu kia zolo kiavulu. O kuijiia kuila, a-nda xisa o kikalakalu kia uabhela kiavulu, kia bhekela ndolo ku muxima. Mba nange ene a banza kuila, se ehela o minzangala kubhanga o kikalakalu, o ima ki ia-nda tunda kiambote. Nange a mona ue kuila, kála ni kithangana kia soko phala kulonga akuâ. Maji o minzangala a tokala ue kulondekesa muanhu, se a mona kuila, o adiakimi ka mua bhana luua ikalakalu iamukuá mu kilunga.
Tokwesa Omilongi ya Bibidya
w69 11/15 682 §5
“Ndongixi”
Solomá waditumbula kala “ndongixi mba mulongexi” kana ngo kala “muboki”. Maji-phe Solomá wexile “Ndongixi” dya nanyi? Mwene wexile ndongixi wa kilunga kya Nzambi, ndongixi wa mundu wê, kifwa o mundu wosole kwala Nzambi. O kiki kyabandekesa dingi o kikalakalu kya Solomá mukonda o mundu yu wabhindamene ku atangela ni ku asonekena o Maka a Nzambi. Phala kukumbidila o dijina dya Qoheleth mu dimi dya hebalayiku, mba “ndongixi” mu dimi dya kimbundu mwene wabhongolola o mundu wê. Kuma wexile sobha, mwene wabhingile kuzwela, kusoneka, ni kulonga mu ukexilu weji bhangesa o mundu kukala kumoxi kala abhezi a Nzambi a kidi, Jihova. Solomá wejidile kwila o ima ituzwela yala ni kutena. Kenyiki mu kuzwela, mu kusoneka ni mukulonga, mwene wexile mubhanga nguzu phala kuxinganeka mu izwelu yambote, izwelu yatokala. Mwene waditundu kyambote mukubhanga kiki, wa tuxila phangu yambote
29 YA KATUTU–5 YA KAMUSASADI
O VALOLO YA MAK’Â NZAMBI
NDONGIXI 3-4
Kolesa o Ukaza Wé
Kyebhi ki Utena Kukalakala Kyambote ni Jitekinolojiya
● Kukalakala kyambote ni jitekinolojiya kutena kukwatekesa o ukaza wé. Mukifika, sayi mayala ni ahatu akalakala ni jitekinolojiya phala kudizwelesa kyoso kyala kusalu mba kyadikexidila..
“Kusonekena kaza dyé kuma ‘Ngakuzolo’ mba ‘Ngamukubanza’ kutena kumizukamesa dingi.”—Jonathan.
● Okukamba unjimu mukukalakala ni jitekinolojiya kutena kuta o ukaza wenu mukilwezu. Mukifika, sayi athu angastala dingi kithangana ni mitelembe mba jitablete muveji dya kukala ni kaza dyâ. Kiki kitena kunyana okithangana kiwejikala ni kaza dyé ni kukubhangesa kukamba kumusuwa.
“Ngejiya kwila mu ithangana kyoso mwadi wami kyamesenene kyavulu kuzwela neme, eme ngakexile mutala omutelembe wami.”—Julissa.
● Sayi athu amba kwila atena kudizwelesa kyambote ni kaza dyê mukithangana kyamuzambesa omutelembe. O ngijiye Sherry Turkle wambe kwila, “omuthu katena kuditunda kyambote mukubhanga ima iyadi mukithangana kimoxi.” Sumbala o athu abanza kuma kima kyambote kubhanga ima yavulu mukithanganga kimoxi, maji kikyene. Mwene wambe dingi. “Kyoso ki usota kubhanga ima yavulu mukithangana kimoxi, yene ki itundu kyambote.”
“Kudizwelesa ni mwadi wami kungisangulukisa kyavulu, maji kana mukithangana kyoso mwene kyamubhanga ima yavulu. Kyoso mwene kyabhanga ima yavulu mukithangana kimoxi, ngidivwa kwila mwene kamungisuwa.”—Sara.
Kubhitulula: O ukexilu ukalakala ni jitekinolojiya utena kukwatekesa mba kuzanga o ukaza wé.
Kana Kwehela o ‘Mulengu wa Jihova’ Kujima
12 Kyebhi o makaza kyatena kukayela o phangu ya Akila ni Pidisila? Xinganeka yalungu ni ikalakalu yavulu imwabhingi o kubhanga. O kwila sayiku ikalakalu imutena kubhanga kumoxi muveji dya kuyibhanga ubheka? O kwila mwene mukatula kithangana phala kuboka kumoxi? Akila ni Pidisila exile we mukalakala kumoxi ku salu. Nange o salu ye ni ya kaza dye ki yadifu, maji o kwila mutena kubhanga kumoxi o ikalakalu kubhata? (Ndo. 4:9) Kyoso kimudikwatekesa mudyenu mu ikalakalu, mwandadivwa kala mu kibuka kya akalakadi, kiki kyanda mibhana dingi kithangana kya kudizwelesa. Robert ni Linda, tunde kyakazala kwabhiti kya 50 a mivu ndenge. Robert wambe: “Etu ki twala ni kithangana kyavulu phala kukala kumoxi mu itonokenu. Maji kyoso kingisukula o malonga anga muhatu wami wasokejeka, mba kyoso ki ngamukalakala bhu kanga bhu njaludim anga muhatu wami wiza phala kungikwatekesa, ngisanguluka kyavulu. O kukalakala kumoxi kutukwatekesa kudizukama dingi. O henda yetu yamusuluka mu kudibandekesa.”
13 Lembalala kwila, o kukala kumoxi, ki kulombolola kwila mwala ni ukamba wambote. Sayi muhatu ku ixi ya Brazil, wambe: “Lelu, kwala ima yavulu ilandukisa, yene itena kutubhangesa kubhita mu kilwezu kya kubanza kwila twala ni ukamba wambote mukonda twatungu mu inzo imoxi. Ngadilongo kwila, o kukala ngo kumoxi ki kisoko, ngatokala kubhanga dingi. Ngatokala we kusuwa mwadi wami ni kumubhana kithangana.” Tala ihi yene mubhanga Bruno ni muhatu we Tays, phala kudisuwa mudya. Mwene wambe: “Kyoso kitukala ni kithangana kya kukala kumoxi, ki twehela kwila o mitelembe ituthandanganyesa.”
14 Maji phe, se kiyadi kyenu ki mwawabhela kubhita kithangana kumoxi? Nange mwawabhela ima ki idifu mba mukala ni njinda kyoso kimukala kumoxi. Kyenyiki ihi imutena kubhanga? Xinganeka dingi mu kifika kya tubhya. Twene ki twanda wama ni kudibandekesa mu kingoho. Maji kwabhingi kusuluka mu kubandekesa bhu jihwinyi jamakota. Kala kibhita ni tubhya tuya ni kudibandekesa bhofele bhofele, mukonda dyahi enu ki mumateka mu kukatula tuyithangana twofele kukizuwa phala kukala kumoxi? Sotenu kubhanga ima imwawabhela kiyadi kyenu, muveji dya kubhanga o ima imibhekela njinda. (Tiy. 3:18) Bhofele bhofele enu mwanda tena kumona kwila o henda yenu yamudibandekesa ding.
Kana Kwehela o ‘Mulengu wa Jihova’ Kujima
3 Phala o ‘mulengu wa Jihova’ mu ukaza ki ujime, o diyala ni muhatu atokala kubhanga nguzu phala kukala ni ukamba wambote ni Jihova. Mukonda dyahi kima kyambote o dikaza kubhanga kiki? Kyoso o dikaza dibhana valolo ku ukamba wa ni Jihova, ene abelesela o itendelesu Ye, o kiki kyakwatekesa kulenga ni kutolola o ibhidi yejitena kuzozesa o henda ya. (Tanga Ndongixi 4:12.) O muthu wakulu mu nzumbi, ubhanga yoso yatena phala kukayela o idifwa ya Jihova kala o kubhanga o mbote, o mwanyu ni kuloloka. (Efe. 4:32–5:1) Kyoso o dikaza dilondekesa o idifwa yiyi, o henda ya idibandekesa dingi. Sayi phange ya muhatu amwixana Lena, wala kya mu ukaza mu 25 a mivu ndenge, wambe: “Ki kibhonzo kuzola ni kuxila o muthu wakulu mu nzumbi.”.”
Tokwesa Omilongi ya Bibidya
it “Henda” §39
Henda
“Kithangana kya Kuzola.” Jihova ukamba kuzola ngo yó kafwama kutambula o henda yé ni yó asolo kubhanga ima yayibha, Jihova wijidisa o henda yé ku athu oso. Maji o athu se alondekesa kwila azembe Nzambi, mwene we weha ku azola. Kikale Jihova Nzambi, kikale Jezu Kidistu ene azola o kuyuka, maji adizembe ni ima yayibha. (Jis 45:7; Jih 1:9) O yó azembe kyavulu o Nzambi yakidi, kitwatokala ku azola. Athu ya kafwama ku akwatela henda mukonda ene adyangela kudituna o henda ya Nzambi. (Jis 139:21, 22; Iz 26:10) Kenyiki Jihova wazembe o jinguma jé joso ni kwila waxindi kya o kithangana phala ku abwikisa. —Jis 21:8, 9; Nd 3:1, 8.
6-12 YA KAMUSASADI
O VALOLO YA MAK’Â NZAMBI Ndongixi 5–6
Kyebhi Kitulondekesa o Kuxila Kwa Nzambi Yetu
w08 8/15 15-16 §17-18
Jingisa Jihova ni Ujitu Woso
17 Twatokala kukala ni ujitu benge-benge mu kubheza Jihova. O divulu dya Ndongixi 5:1 dyamba:“Kinama kyé langa-kyu, kioso ki u bokoma m’onzo ya Nzambi”. Kikale Moze kikale Jozuwé a atangela phala kuzula o jihayi ja kyoso kyexile mudyota mu kididi kikola. (Mak. 3:5; Josu. 5:15) Mu kubhanga kiki ene exile mulondekesa o ujitu ni wôma wâ kwa Nzambi. O akunji mu Izalayele a atendelesa phala kubhanga we “tukalasá twa linyu phala kuxita o thuxi yâ.” (Mak. 28:42, 43) Exile mu atendelesa kiki phala kabhite jisonyi mu kubhanga o kikalakalu kyá mu kalatódyo. Athu oso atokalele ku mwiji wa akunji abhingile kubelesela o itumu ya Nzambi yalungu ni kukala ni ujitu.
18 Ku mbandu yamukwa o kubheza Nzambi ni ujitu woso, kulombolola kubhana kijingu ni kuxila. Phala kutuxila kwala akwetu twatokala we ku axila. Kitwatokala kukala ni kuxila kwa makutu. O kuxila kwetu kwatokala kutunda ku muxima. (1 Sam. 16:7; Jisa. 21:2) Kikale mu wendelu wetu, mu ukexilu wa kudibhana ni akwetu kate mwene mu ukexilu wetu wakuditalesa, twatokala kulondekesa o kuxila. Kifwa mu ima yoso itubhanga ni mu ima yoso ituzwela twa tokala kulondekesa o kuxila. Yalungu ni wendelu wetu ni ukexilu wetu wa kuzwata, tubelesela o izwelu ya poxolo Phawulu: “Ki tubhangese muthu kudibhala mu kima kyoso-kyoso, phala o athu ka zwele kyayibha yalungu ni ukunji wetu; maji tu dijidisa ku athu oso kwila tu akunji a Nzambi, mu kukolokota mu jihadi javulu, mu izukutisu, mu ithangana ya ibhindamu ni mu ibhidi.” (2 Ko. 6:3, 4) Etu ‘mu ima yoso tu fwamesa o ulongelu wa Nzambi, Mubhuludi wetu.’—Tit. 2:10.
w09 11/15 11 §21
Dilonge o Bibidya ni Uwabhese Dingi o Misambu Yé
21 Jezu wexile musamba ni kixikanu ni kuxila kwoso. Mukifika ande dya kufukununa Lázalu “Jezú . . . wabhetula o mesu ku dyulu, yu wambe: “Tata, nga kusakidila mukonda wang’ivu. Eme ngejiya kwila, wene mu ng’ivwa jinga.” (Nz 11:41, 42) O kwila o misambu yé ilondekesa kwila eye wala ni kixikanu kya kolo? O kwila eye wene we musamba ni kixikanu kya kolo ni kuxila kwoso? Jezu kyoso kyalongo o maxibulu mê kusamba, mwene wazwela yalungu ni kuzelesa o dijina dya Jihova, wabhingi o wijilu wa utuminu wa Nzambi, wabhingi we phala o vondadi ya Nzambi a ibhange mu ixi. Yiyi yene o ima yabeta kota yatumbula mwene mu musambu wê. (Mat. 6:9, 10) Xinganeka mu misambu iwene mubhanga. O kwila yene ilondekesa kuma eye wamesena kwila o vondadi ya Nzambi a ibhange mu ixi, o utuminu wa Jihova wize ni kwila o dijina dikola dya Jihova adizelese?
Kumbidila o Kikanenu Kié
12 Ki ua di batizala ua kanena kua Jihova kuila, ueji bhana o muenhu ué phala ku mu sidivila, ni kubhanga ioso phala kukumbidila o itendelesu iê. Maji o batizu dimatekenu ngó. Mu kubhita ithangana, etu enioso tua tokala kuditonginina phala kumona kiebhi kiala o ukexilu uetu. Tua tokala kudibhuidisa: ‘O kuila o ukamba uami ni Jihova ua kulu dingi tundé kia ngi batizala? Nga mu sidivila hanji ni muxima uami uoso? (Kolose 3:23) O kuila ngene mu katula kithangana kia soko phala kusamba? Ngene mu tanga o Bibidia izuua ioso? Ngene muia mu iônge semana joso? Ngene mu boka ni kusuina? Inga o kusuina kuami mu kikalakalu kiki kua zoza?’ Poxolo Phetele ua tu dimuna ku kiluezu kia kuzoza mu kikalakalu kietu kua Jihova. Tu tena kudilanga mu ukexilu iú, se tu bhanga nguzu phala kukolesa o kixikanu kietu, kuijiia, kukolokota, ni kubandekesa o henda ietu kua Jihova.—Tanga 2 Phetele 1:5-8.
Tokwesa Omilongi ya Bibidya
Atangi A Madivulu Metu Ebhula
O divulu dya Ndongixi 5:8 izwela yalungu ni jinguvulu jenemutatesa o jingadyama ni kwatalatala se kuyuka. O mutwameni mba nguvulu watokala kulembalala kwila sayi muthu wala muditala dyonéne wamumutala, wabetakota mu ungana mwene ndenge. Ni kwila sayiku dingi akwa amutundu mu unguna. Mu jinguvulu wa athu nange seku nguvulu mukwa kidi, atalatala o athu se kuyuka.
Maji, nemwene se kumoneka kwila seku dingi kidyelelu, o kima kituswinisa okwijiya kwila Jihova ‘utala kate mwene o atwameni’ a jinguvulu, ala mumatala adileka ajinguvulu. Tutena kubhinga o kikwatekesu kwa Nzambi phala kutukwatekesa kwambata o imbamba yetu yaneme mba ima itutandanganyesa. (Jisá. 55:22; Fil. 4:6, 7) Etu twejiya kwilia “Jihova mesu mê ma bhita mu ngongo yoso, phala kudilondekesa o kuswína kwê mukukudila yó oso ala ni muxima watenena kwa mwene.”—2 Mal. 16:9.
Mukikiphe, o divulu dya Ndongixi 5:8, itulembalesa o mundu yú mutwatungu, ni kwila kwene jinga muthu wabekota mukutena, o jinguvulu j’athu ndenge. O kima kyabeta dingi kota okwijiya kwila Jihova mwene wala dingi ni kutena kwatundu o mawungana oso. Lelu, Mwene wamutumina bhukaxi ka Mone, Jezú Kidistu, o Sobha wa Utuminu. O Mutene a Yoso, umona o ima yoso, muthu wayuka, o Mone muthu wayuka we.
13-19 YA KAMUSASADI
O VALOLO YA MAK’Â NZAMBI
Ndongixi 5–6
“Ndé mu Inzo Mwala Thambi”
it “Kudila” §9
Kudila
Thembu ya Kudila. Ndongixi 3:1, 4 dyamba kwila “sayi thembu ya kudila ni thembu ya kwolela; thembu ya mukôndo, ni thembu ya kutuka-tuka.” Mukonda dya kufwa kwene mu ngongo, o Bibidya yamba kwila “o muxima wa njimu wala m’onzo ya thambi” mu veji dya kukala m’onzo mwala fesa. (Nd 7:2, 4; sokesa ni Ji 14:13) Kyenyiki, o njimu uya m’onzo ya thambi phala kukolokotesa, ni kuswinisa yó wafundu ndandu yakazola muveji dya kuya m’onzo mwala fesa. Kiki kitena ku mukwatekesa kulembalala kwila sayi kizuwa mwene we wanda fwa, o muthu utena ngo ku mufukununa ku hádya o Mubhangi we Jihova.
w19.06 24 §157
Kwatekesa Akwenu Kutolola o Malamba
15 William wa fundu kazola kê mivu kudima, wambe: “Nga wabhele kyoso akwetu kyexile mu ngi tangela ima yambote ya lungu ni kazola kami. Kiki kya ngi dyelelesa kwila, muhatu’ami a mu zolele kyavulu, akexile mu mu xila. O ukexilu yú wa kuximbakatesa, wa ngi kwatekesa kyavulu. O izwelu yâ ya ngi kondo o malamba, mukonda kazola kami wexile ni valolo ya dikota phala eme, wa bhangele mbandu ya mwenyu wami.” O mutudi a mwixana Byanka, wa jimbulula: “Nga sange kiximbakatesu kyoso akwetu kya sambe n’eme, ni kyoso kya tange ibatulu ya Bibidya. Kyoso ki nga evu kuzwela ya lungu ni mwadi wami ni kyoso ene kya ngivu kuzwela ya lungu ni mwene, kwa ngi kwatekesa.”
“Dilenu Kumoxi ni iá a Dila”
16 O misambu ietu i tena kukuatekesa o jiphange jetu a fundu ndandu. Tu tena kua sambela, mba kusamba nau kumoxi. Sai bhabha, kibhonza kusamba kumoxi ni muthu, mukonda tu tena kudila, maji o musambu u tu bhanga ni muxima uoso, u tena ku mu konda o malamba. Dalene uambe: “Sai bhabha, kioso o jiphange ja ahatu kiéza phala ku ngi konda o malamba, ngene mua ebhudisa se a tena kusamba n’eme. Kioso kia mateka o kusamba, ku dimatekenu o dízui ki di tunda kiambote, maji mu suluka o dízui di tunda kiá ni nguzu. O kixikanu kia kolo, o henda, ni vondadi ia ku ngi kuatekesa, iene mu ngi suinisa kiavulu.”
“Dilenu Kumoxi ni iá a Dila”
17 Ki tu tena kuijiia kiambote o kithangana ki bhinga o muthu phala kudivua dingi kiambote. Kioso kia funda muthu ua kazola, o makamba ni jindandu a moneka, phala kukonda o malamba ku muthu ua fundu. Mu kubhita kithangana, athu oso a vutuka ku mabhata mâ, maji mu kithangana kiki, o a fundu a bhindamena hanji ku a konda o malamba. Mu kiki, kala polondo phala ku a kuatekesa. “Dikamba u zola mu thembu joso; o ndandu u di monekena mu jiphaxi.” (Jisabhu 17:17) Tua tokala ku kuatekesa o athu a fundu ndandu, né muene kioso kia mateka ku divua kiambote.—Tanga 1Tesalonika 3:7.
18 Lembalala kuila, o muthu u tena kudivua dingi kiaiibha, mba kukala ni kikote mu muxima. Kiki ki tena kubhita kioso ki bhixila o kizuua kia uvualukilu ua difundu, kioso o muthu kiévua o muimbu ua uabhelele kiavulu, mu kumona o jifoto, kudia o kúdia kua uabhelele, mba ima iengi. Kioso o mutudi, kia bhanga ima ubheka uê mu veji ia dianga, kala o kuia mu kiônge kia dikota, mba mu Lembalasa ia Kufua kua Jezú sé kaza diê, muene u kala ni ndolo iavulu ku muxima. Sai phange uambe: “Ngejidile kiá kuila, ngeji kala ni kikote kiavulu, kioso kieji bhixila o kizuua ki tu tenesa muvu ua ukaza. Maji o jiphange a sokejeka kima ni makamba mami, phala ki ngi divue kiaiibha mu kizuua kieniókio.”
19 Lembalala kuila, o athu a fundu ndandu, a bhingi ku a suinisa mu ithangana ioso. Junia uambe: “O kikuatekesu ki tu bhana mu kithangana kia tokala, ki tena ku bhangesa o muthu kudivua kiambote. O kikuatekesu ki tu bhana mu ola ioso-ioso, ki bhangesa o kikote kusosoloka.” Mu kidi, etu ki tu tena kuzubha o kuluuala kua muthu ua fundu ndandu, maji tu tena ku a konda o malamba mu kua kuatekesa mu ima ia bhindamena. (1 Nzuá 3:18) Gaby uambe: “Ngi sakidila kiavulu Jihova, mu ku tu bhana tufunga tua henda, ene mu ngi kuatekesa mu jiphaxi jami joso. Ene a ngi bhangesa kumona o kikuatekesu kia Jihova, mu ithangana ia malamba.”
Tokwesa Omilongi ya Bibidya
“Kyenyiki, o Athu Oso Anda Mijiya Kwila mu Maxibulu Mami”
18 Sayi ithangana twandabhinga kuzwela ni phange watuluwalesa phala kubatula o maka. Maji kyadyanga, kima kyambote kudibhwidisa: ‘O kwila ngatendela mwene o ima yoso?’ (Jisa. 18:13) ‘O kwila mwene wakibhange mu lwelu?’ (Ndo. 7:20) ‘O kwila eme ngatele kyá kitondalu kala kiki?’ (Jisa. 26:20) ‘Se ngizwelané, o kwila o maka u ngamusota ku abatula andadibandekesa dingi?’ (Tanga Jisabhu 26:20) Sé tukatula kithangana phala kuxinganeka mu ibhwidisu yiyi, nange twanda mona kwila o kima kyabeta kota o kulondekesa o henda ni kuxisa o maka kudima.
20-26 YA KAMUSASADI
O VALOLO YA MAK’Â NZAMBI NDONGIXI 9–10
Tala o Ibhidi Iwamubhita-Nayu mu Ukexilu Watokala
Kana Ku ‘Tatela Jihova’
20 Lembalala se nanhi uene mu tu bhekela o maka. Mukonda diahi tua tokala ku bhanga kiki? Mukonda saí ithangana, etu muene tu di bhekela o maka. Se etu tua mu di bhekela o maka, tua tokala tu xikina o kidi kiki. (Nga. 6:7) Kana ku tatela Jihova, mu maka u bhita nau. Mukonda diahi ki kima kiambote ku mu tatela? Xinganeka mu phangu íii: O dikalu di tena kuenda lusolo luavulu, maji xinganeka kuila o muendexi u di endesa kiavulu, muéne ka kaiela o itendelesu, ni lusolo luoso, u bhita nadiu mu jinjila ja iibha, anga u di bunda nadiu ku matadi. O kuila a tokala ku tatela o muthu ua bhange o dikalu? Kana! Kiene kimoxi ué, Jihova ua tu bhange ni ufôlo, maji muéne ua tu bhana ué itendelesu phala tu tene ku sola ni unjimu. Mukonda diahi-phe tueji tatela o Mubhangi uetu kioso ki tu lueza?
21 Tuijiia kuila ko maka oso u tu bhita nau, ijila mukonda dia ima ia iibha i tu bhanga. Saí izulukutu i bhita ku muenhu uetu, ijila mukonda dia ‘ima i bhita se ku i kingila.’ (Ndo. 9:11) Ki tu tokala ku jimba kuila Satanaji o Diabhu muéne ua dianga ku bheka o maka oso mu ngongo. (1 Nzu. 5:19; Dij. 12:9) Muéne o nguma ia dikota—ki Jihova kana!—1 Phe. 5:8.
Jihova u Bhana Valolo ku Jiselevende Jê ja Lenduka
10 O kulenduka kusosolola o hadi ku mwenyu wetu. Mu kidi, sayi ima i twanda mona, ki twanda i wabhela mba ku i xikina. O ngijiye Sobha Solomá wambe: “Nga mono we abhika a di nenge ku jikabalu, ni ilamba ya jingana a mu kwendela bhoxi kala ene abhika mu ngongo.” (Ndo. 10:7) Sayi ithangana, o athu ala ni mawhete avulu, kene mu tambula fuma ni ujitu. Maji yó a kambe o mawuhete, éne a tambula o fuma ni mawujitu. Né kiki, Solomá ni unjimu woso wambe kwila, o kima ki twa tokala o kubhanga o kuxikina o ima kala ki yala, mu veji dya kulunga o muxima mu ixinganeku yayibha. (Ndo. 6:9) Se tu kala tu athu a lenduka, twanda sanguluka ni mwenyu wetu, mu veji dya kunyunga o xingu.
w11 10/15 8 §1-2
O Kuila Uene mu Sola Itonokenu Iambote?
MU Bibidia, tu sanga-mu maka alondekesa kuila Jihova ka mesena ngó kuila tu kala ku muenhu, maji ua mesena tu kala ku muenhu ni ku zediua. Mu kifika, o divulu dia Jisálamu 104:14, 15, dilondekesa kuila Jihova u bhanga “idima i sidivila muthu phala a katule kúdia kuê mu mavu, ni vinhu phala o muxima ua muthu u sanguluka ni maji phala o pholo iê i lelame, ni musa phala a kale ni nguzu mu mukutu.” Jihova u sabhukisa idima phala tu kale ni ibundu, ni maji, ni vinhu. Maji o vinhu ‘i sangulukisa o muxima uetu.’ Sumbala ki kima kia beta-kota ku muenhu, maji i bandekesa o kisangusangu kietu. (Ndo. 9:7; 10:19) Jihova ua mesena tu zediua, o muxima uetu uizale ni “kusanguluka.”—Ika. 14:16, 17..
2 Ki tu tokala ku banza kuila kima kia iibha, ku katula kithangana phala ku ‘tala o jinjila ji bhita bhulu,’ ni ‘ithulu ku mukáu,’ mba ku sota itonokenu i tu sangulukisa. (Mat. 6:26, 28; Jisá. 8:3, 4) O muenhu ua zediua, “ujitu ua Nzambi.” (Ndo. 3:12, 13) O kuijiia kuila o itonokenu ujitu, kia-nda tu kuatekesa ku sola itonokenu i bhana kijingu ku Mubhani uetu.
Tokwesa Omilongi ya Bibidya
Zuela Ima Iambote ‘i Kuatekesa Akuenu’
11 Ku longolola, ni ku tatela makutu. O athu ala ni kífua kia iibha kia ku longolola akuâ. O kuila o ima ioso i tu zuela ia lungu ni muthu uéngi, kima kia iibha? Kana, se tua mesena ku bhana ngó njimbu iambote, mba phala ku kuatekesa akuetu, kála o kuzuela ia lungu ni phange a mu batizala kindala, mba phange ua bhingi ku tambula kikuatekesu mu nzumbi. O Jikidistá ja dianga, a kexile mu zuela o ima iambote ia lungu ni jiphange, phala ku di kuatekesa mudiâ. (Efezo 6:21, 22; Kolose 4:8, 9) O ku longolola ukexilu ua iibha, ua lungu ni ku tatela makutu, mba kuzuela maka a ngene ka ku tokala. O ukexilu iú, u bhangesa o muthu kuzuela makutu. O kuzuela makutu kilombolola ‘ku tatela akuenu, mba kuzuela ima ki ia bhiti . . . i xingisa, mba i katula o valolo ia muthu.’ Mu kifika, o Jifalizeu a tange makutu phala ku xidisa o dijina dia Jezú. (Matesu 9:32-34; 12:22-24) O kuzuela makutu kuene mu bhekela maka avulu mu kaxi ka athu.—Jisabhu 26:20.
12 Jihova ka xikina athu, ala ni ukexilu ua iibha ua ku tatela makutu, alungu ni akuâ, mba a bhangesa ku muangununa o ukamba uambote. Muéne ua ibhila oso ene ‘mu kuna jinvunda mu’axaxi ka jiphange.’ (Jisabhu 6:16-19) Mu Ngeleku, o kizuelu ku tatela makutu, kulombolola di·aʹbo·los, dijina phala kulondekesa Satanaji. Muéne o “Diabhu” ua zuela makutu ia lungu ni Nzambi. (Dijingunuinu 12:9, 10) Mu kidi, etu ki tu mesena ku kuzuela ima ia iibha, i tu bhangesa ku kala kála Diabhu. Mu kilunga kia Nzambi, ki muala kididi phala athu ala ni ukexilu ua ku tanga makutu, o ukexilu u bhangesa ku bhanga o ibhangelu ia xitu, i bhangesa o ‘ku bhua o ukamba,’ ni ku ‘di muangununa.’ (Ngalásia 5:19-21) Kienhiki, ande dia ku tula o njimbu ku muthu uéngi, ua tokala ku dibhudisa: ‘O kuila kiki kidi muene? O kuila kima kiambote ku jimbulula ku athu engi o maka enhá? O kuila nga tokala muene ku jimbulula o maka enhá?’—Tanga 1 Tesalonika 4:11.
27 YA KAMUSASADI–2 YA KAMOXI
O VALOLO YA MAK’Â NZAMBI Ndongixi 11–12
Langa o Sawidi yé, Usanguluke ku Mwenyu
Longa o Twana Twé Yalungu ni Jihova Bhukaxi ka Ibhangelu
16 Kyoso o mwiji akatula kithangana phala kutonginina o ibhangelu ya Jihova, enyoso adivwa kyambote, asanguluka, kiki kikolesa dingi o ukamba wâ ku mwiji. Kala kizwela o Bibidya, “kwala thembu ya kwolela” ni “thembu ya kutuka-tuka.” (Ndo. 3:1, 4.) Jihova wabhange ima yambote mu ixi, phala ni tutene kutukatuka, kwolela, kuzowa, kutonoka ni kubhanga ima yamukwá itwawabhela dingi. Miji yavulu awabhela kubhita kithangana kumoxi ku jisanzala, ku milundu mba kumbandu a musanza wa kalunga. Sayi ana ndenge, awabhela kutonoka mu njaludim, kutala o yama, kuzowa mu ngiji, mu kizanga mba mu musanza wakalunga. Etu twala ni ujitu wakukatula mbote ni kusanguluka ni ibhangelu ya Jihova!
Bhana Valolo ku Mwenyu Watubhana Nzambi
6 Sumbala o Bibidya ki divulu dya itendelesu ya lungu ni kyebhi ki tutena kulanga o sawidi yetu mba ihi itwatokala o kudya, yene ilondekesa o ixinganeku ya Jihova mu maka yá. Mu kifika, mwene wambe kuma “o xitu yé kuyehele kubhanga kyayibha,” mukonda kiki kyejitubhekela ibhidi. (Ndo. 11:10) O Bibidya yamba kuma kitutokala kudya kyavulu mba kunwa uhôlwa wavulu. O ima yiyi itena kuzanga o sawidi yetu, katé mwene ni kutubhekela kalunga. (Jisa. 23:20) Jihova ukinga kuma etwenyoso tutena kusola o ima itwandadya ni itwandanwa.—1 Ko. 6:12; 9:25.
7 Etu tutena kusola ima ilondekesa kwila tubhana valolo ku mwenyu watubhana Nzambi, mu kubanza yalungu ni kitongolwelu kyetu. (Jisá. 119:99, 100; Tanga Jisabhu 2:11.) Mu kifika, tutena kuxinganeka kyambote se ihi itwandadya. Se sayi kudya twakuwabhela kyavulu maji twejiya kwila o kudya kuku kwene mutubhanga kyayibha, kitwandaxikina kukudya. Tulondekesa we kwila twala ni kilunji kyambote kyoso ki tusola kuzeka kyasoko, kutungutisa o mukutu mu veji javulu, ni kuzelesa o mukutu wetu ni inzo yetu we.
“Kalenu Mwakwa Kukumbidila o Mak’â Nzambi”
2 O abhezi a Jihova azediwa. Mukonda dyahi? O kya beta dingi kota mukonda tutanga o Mak’â Nzambi anga tuswina mu kwakumbidila.—Tanga Tiyaku 1:22-25.
3 Kyoso ki tubelesela o maka ma Nzambi tukatula mbote mu maukexilu avulu. Mu kifika kyoso kitukumbidila itwamudilonga mu maka a Nzambi tu sangulukisa Jihova, ni kwila etu wetu tusanguluka. (Ndo. 12:13) Katuku kiki, kyoso kitukayela o itendelesu ya maka a Nzambi, o ukamba wetu ku mwiji ni mukilunga ukola dingi. Nange kiki kya kituka kidi ku mwenyu wé. Ku mbandu yamukwá, kitwene mu dibhana ni ibhidi yavulu ibhita nayu oso kene mubelesela o itumu ya Jihova. Kiki kya difu ni izwelu ya Sobha Davidi kyoso kya zubha kutumbula bhukaxi kamimbu o ngonge, o ijila ni mabatuilu a Jihova, mwene wa suku ni izwelu yiyi: “Kya kwata ku a aluka kubhanduluka kwê ku vula.”—Jisá. 19:7-11.
Tokwesa Omilongi ya Bibidya
lff disá 3 poindo 1
Okwila Utena Kudyelela mu Bibidya?
O Bibidya yene yamba kwila omaka ‘asonekamu akidi.’ (Ndongixi 12:10) Yene izwela misoso yakidi yalungu ni athu akexile mwene kumwenyu. (Tanga Luka 1:3; 3:1, 2) O akwa misoso ni yo ene mukanda o ima koxi amavu ene muxikina mukidi kyalungu ni ithangana, athu, ididi ni misoso itanga o Bibidya.