CILAMIN CYA MIKAND CYA KU ENTERNET Watchtower
Cibumb cya mutetekel
CILAMIN CYA MIKAND CYA KU ENTERNET
Ciin-kanyok
  • BIBL
  • MIKAND YIHATUL
  • BISANGIL
  • w23 Kaasees pp. 14-19
  • Iikal mutwiishibw neey Yehow wiiyiiy kukwambulwiish mu biisang bya makab

Video ning waakaabumw kiin ha cyaab eecy.

Lutat i lumweek haakadyobw bangat video.

  • Iikal mutwiishibw neey Yehow wiiyiiy kukwambulwiish mu biisang bya makab
  • Cibumb cya Muteetekel Cididiil Bukaleng bwa Yehow Musah (Cya kulong)—2023
  • Tu biin bwaal
  • Mukand a mushind aakaabumw
  • MWAAKADY BIIN YUUD BAKOOYEL MU DIITABIJ BWA MAKAB MAHETELOBW
  • TUNGUNUK NI KULONG LUKAT LWA MAWEJ
  • MUTUDY MWA KUTEEKEL YEHOW MICIM BIKASAKAN
  • TUNGUNUK NI KUTEEKEL YEHOW MICIM TENG NI KU BULEKEL
  • Nudy Batal Cyaakady Zakarih Mutal Eeny?
    Cibumb cya Muteetekel Cididiil Bukaleng bwa Yehow Musah (Cya kulong)—2022
Cibumb cya Muteetekel Cididiil Bukaleng bwa Yehow Musah (Cya kulong)—2023
w23 Kaasees pp. 14-19

CIIN BWAAL CYA KULONG CYA 48

Iikal mutwiishibw neey Yehow wiiyiiy kukwambulwiish mu biisang bya makab

“‘Kasakanaay micim, . . . nady mwiinulamok,’ mim Mawej a bulab butuutul i wiinwambambil naak.”—HAK. 2:4.

MUSAMBW A 118 “Tuvudijilaku ditabuja”

KADYOOSHa

1-2. a) I mushind kaay udy shikacil iitut mufwaanakan ni wa biin Yuud bahingilomw ku Yeruzalem? b) Tel mamw makab mahetel biin Yuud. (Tal kazubw ka neey, “Mu mafuk ma Hakayih, Zakarih ni Esdras.”)

UKAAKABAKANOK bwa mafuk maciiyiiy eeny? Misang yikwaabw udy mwa kwiikal mujimbaj mudimw iibuh ni udy mwa kukabakan bwa biwudy mwa kwaakish biin cisak ciibuh. Bwaal oobw budy mwa kukutal byeeb bwa muwudy mwa kulam biin mu cisak ciibuh bwa myand ya cidiidy yikiish yend bilengel, bwa mudy baat biitumweesh mal, eecy bwa bulwiish butuheehet bwa mudimw iitut a bukajaady. Utaatatameen myand eey eeny? Biby biikal naak, wiiyiiy kuhet dyambulwiish hawukookontonon mushind waakady Yehow mwambulwiish biin Izaleel ba kal ciisang cyaakadyobw ni makab.

2 Byaakady bilomb bwa biin Yuud baakady bashikacil mu Babiloon bwa kwiikalobw ni diitabij bwa kushiy shikacil mulengel waakadyobw nend bwa kuy mu cibunj cyaakady bavul ba kudyobw kabay bamanyik bilengel. Hafikilobw, balongel bituh mafuk makeeh ni bahetel lutat habitaatal biit byaakadyobw naaby diikeng, myand ya cidiidy kayaakadyoh bend yend bilengel ni bahetel bulwiish. Nook, bakwaabw batadil neey byaakady bikasakan bwa kwiiditobw mu mudimw a kwiibakulul tempel a Yehow. Nook, habwiih ni muvw a 520 K.K.Y., Yehow waakishil baprofet babiidy aab mudimw: Hakayih ni Zakarih bwa kwambulwiish baat bwa kwiikalobw cikwaabw ni cisumy. (Hak. 1:1; Zak. 1:1) Teng mutwiiyiiy kwiibital, mudimw ulongel baprofet aab wa kukashish baat mu diitabij uhatwiil bihet bilengel. Ning naak, kuunyim kwa mivw yit ku 50, biin Yuud baakady bahing mu Yeruzalem baakady bakaam bwa biibakash. Esdras, waakady mumanyik bikasakan may ma Mawej maheeley Moyiz, waakady waaluk mu Babiloon mutal ku Yeruzalem bwa kuy kukashish baat ba Mawej bwa kuteekobw ha cyaab cya kuuhal myand yitaatal kuhambidil kwa biin-biin.—Esdras 7:1, 6.

Mu mafuk ma Hakayih, Zakarih ni Esdras

Kulondangan kwa biisang kwa myand yitam ya mu mafuk ma Hakayih, Zakarih, ni Esdras (biisang byoos i bya K.K.Y). 537: Biin Yuud baakady mu buhik bahaahatuk mu Babiloon. 520: Baprofet aab: Hakayih ni Zakarih biisaasamb ni biin Izaleel mu Yeruzalem. 515: Tempel wa mu Yeruzalem. 484: Mukaleng mwaan mukaj Esteel ufweefweej ku kwaas a bukaleng wa Mukaleng Sereses. 468: Esdras uloolong lwend haakabumw ni cisumbw cya baat. 455: Biman bya Yeruzalem.

MIVW YOOS YILEEJ EEY I YA KUUHAL KWA YEEZ

  1. 537: Cisumbw cya kuuhal cya biin Yuud baakady mu buhik bahiihingomw mu Yeruzalem

  2. 520: Hakayih ni Zakarih baleeleeb bwa ciikal mwa kufikil Yeruzalem

  3. 515: Bamanyin kwiibakulul tempel

  4. 484: Sereses mukaleng a biin Peres utuutum diiy bwa kuzuhobw biin Yuud

  5. 468: Esdras ni cisumbw ciibidy cya biin Yuud baakady mu buhik baloolong lwend batal ku Yeruzalem

  6. 455: Bamanyin kwiibakulul biman bya Yeruzalem

3. Bilondeshil Tusumw 22:19, i majooj kaay matwiiyiiy kukontonon?

3 Teng mwaakady may ma buprofet ma Hakayih ni Zakarih mambulwiish baat ba Mawej ha kal bwa kutungunuk ni kuteekel Yehow micim mu biisang bya bulwiish, mady mwa kwiitwambulwiish byeet leeloow bwiitut kutungunuk ni kweeyeleel Yehow bwa kwiitwambulwiishey ning tut biikal mu biisang bikasakan. (Bal Tusumw 22:19.) Hatukookontonon musah a Mawej waakishiley baat ku dyambulwiish dya Hakayih ni Zakarih ni cileejel cya Esdras, twiiyiiy kwaalabul majooj aam: I mushind kaay ukabil biin Yuud bahingilomw mu Yeruzalem bwa myand yikasakan yihetelobw? Bwabiny bikaam tutungunuk ni kuteek ha cyaab cya kuuhal myand ya Mawej mu iitut hatudy mu ciisang cya makab? I mushind kaay utudy mwa kukashish kuteekel kwiitut kwa Yehow micim mu biisang bikasakan?

MWAAKADY BIIN YUUD BAKOOYEL MU DIITABIJ BWA MAKAB MAHETELOBW

4-5. I biny byaakady mwa kwiikal bikooyesh cisumy cya biin Yuud bwa kwiibakulul tempel?

4 Hafikil biin Yuud baakady bahingomw mu Yeruzalem, baakady ni mudimw muvul wa kulong. Biibakulwiil lwang-lwang cilambwiil cya milambw ni kujulobw bibumb bya tempel. (Esd. 3:1-3, 10) Ki cisumy cyaabab cya ku butambwiil cikeehedyeel. Bwabiny? Hakuful mudimw wa kwiibak tempel, baakady mwa kwiibak mazubw maabab, kudim madimy, ni kudiish biin mu bisak byaabab. (Esd. 2:68, 70) Cikwaabw, baakady mwa kutaatameen bulwiish bwa kudy balwiish baabab baakady bakaam bwa mudimw a kwiibakulul tempel imanakan.—Esd. 4:1-5.

5 Hahingil biin Yuud baakady mu buhik, bahetel cikwaabw makab makaamish kudy lutat lwa ya makut ni ya cidiidy. Cibunj cyaabab cyaakady kaabaakoow cituh cya bukaleng bwa biin Peres. Kuunyim kwa lufw lwa Mukaleng Kirus mu muvw a 530 K.K.Y., Cambys mukaleng uhingil ha cyaab cindiy, uyiil ni basalaay bwa kalwiish biin Ejipit. Haakadyobw bay mu Ejipit, basalaay bindiy balombel biin Izaleel byaakudy, mwanz ni cyaab cya kwiihweejelobw, biineeby byaakady biibakamin lutat luvul. Ku butambwiil bwa bukookesh bwa Dayirus I, uhingil Cambys mu bukaleng, myand inyangukil bikasakan bwa buntomboj ni bimvund. Myand yoos eey yilongel biin-biin bwa baat baakady baaluk mu buhik biikal ni kaakunying bwa mushind wiikalobw mwa kukumbajil biin mu bisak byaabab bikaakaamobw. Bwa makab moos mahetelobw aam, biin Yuud bavul baakady balang neey, kacyaakadyoh ciisang cilengel cyaabab kwiibakulul tempel a Yehow.—Hak. 1:2.

6. Bilondeshil Zakarih 4:6, 7, i makab kaay makwaabw mahetel biin Yuud ni i biny byaakady Zakarih mwiibajaadikil ang?

6 Bal Zakarih 4:​6, 7. Hakufulok makab makaamish kudy lutat lwa myand ya makut ni ya cidiidy, biin Yuud baakady mwa kutaatameen bulwiish. Mu 522 K.K.Y., Balwiish baabab basakil mbul-matady wa biin Peres bwa kwiimanyikey mudimw a kwiibakulul tempel a Yehow. Ki Zakarih ujaadikil biin Yuud neey, Yehow waakady mwa kukal mudimw ni bukash bwa spirit indiy bwa kwiibambulwiish bwa kutungunuk ning kuk kwiikal bulwiish. Mu 520 K.K.Y., Mukaleng Daryius waakady mwiibitabil bwa kutungunukobw ni mudimw a kwiibakulul tempel ni wiibakishil makut bwa kulongobw nook. Utumin cikwaabw diiy kudy kuverner wa ha cyaab aacy bwa kwiibambulwiishey.—Esd. 6:1, 6-10.

7. Haakady biin Yuud bahingilomw bateek lukat lwa Mawej ha cyaab cya kuuhal, i mabenesh kaay mahetelobw?

7 Ku dyambulwiish dya Hakayih ni Zakarih, Yehow ulayil neey baat bindiy baakady mwa kwiiy kuhet dyambulwiish kudyey bu bab biikal bateek ha cyaab cya kuuhal midimw ya kwiibakulul tempel. (Hak. 1:8, 13, 14; Zak. 1:3, 16) Biin Yuud baman kwiibakashish kudy Baprofet, batwaadijilul mudimw a kwiibakulul Tempel mu 520 K.K.Y. ni bamanyin mudimw a lwiibak mu mivw yitaan. Bwaal biin Yuud bateekel lukat lwa Yehow ha cyaab cya kuuhal, Yehow waakady mwiibambulwiish kiin teng ni biit bya ku nyeet ki ni cikwaabw ni biit bya mu spirit. Bu cihet, bahambidiil Yehow ni musangal.—Esd. 6:​14-16, 22.

TUNGUNUK NI KULONG LUKAT LWA MAWEJ

8. I mushind kaay udy may mady mu Hakayih 2:4 miitwambulwiish bwa kutungunuk ni kutum meej miitut ku kulong lukat lwa Mawej? (Tal cikwaabw diimanyish dya kuush kwa diibij.)

8 Bu mukaady ciisang cya mal miimiin meeh cyend ni kufweej, bidy ni buseeb buvul bwiitut kukooyel lwang-lwang ku diiy dya kudiil baat musah. (Mark 13:10) Bidy mwa kwiitukasakeen misang yikwaabw bwa kutum meej miitut ku mudimw a bu kajaady, tut biikal ni lutat lwa makut, eecy bab biikal biitulwiish mu mudimw iitut a bu kajaady. I biny bidy mwa kwiitwambulwiish bwiitut kuteek myand ya bukaleng a cyaab cya kuuhal? I kutungunuk ni kwiikal batwiishiibw neey ‘Yehow a bulab butuutul’b udy ku butamb bwiitut. Wiiyiiy kwiitwambulwiish tut batungunuk ni kuteek myand ya Bukaleng a cyaab cya kuuhal. Nook, katwaakuciinoh bend ciit.—Bal Hakayih 2:4.

9-10. I mushind kaay utadil biin maluw kaahand mudy may ma Yeez mady mu Matewus 6:33 miikal ma biin-biin?

9 Tukontononaay cileejel cya Oleg ni Irina,c biin maluw baloolong mudimw a buuseb a njil. Kuunyim kwa bab baman kuy kambulwiish mu cisumbw cyaakady mu teritwaar mukwaabw, bajimbajil mudimw waakady wiibaheteshok ka diikut bwaal cibunj cyaabab cyaakady citweel mu lutat lwa fwalang. Ning mwaakadyobw kabay mwa kuhet mudimw mukwaabw mu muvw aaw baakady teng bumvw mwaakady Yehow wiibambulwiish ni lukat loos ni misang yikwaabw biin-kweet baan-balum ni baan-bakaj baakady biibambulwiish. I mushind kaay waakadyobw mwa kutaatameen lutat aalw? Oleg, waakady mwiiyumvw cya kuuhal mukooyel uleeleeb neey: “Kwiikal ni bivul bya kulong mu mudimw a bukajaady, i kwiitwambulwiish bwiitut kutum meej ku biit bidy ni buseeb mu shikacil iitut.” Haakadyey yiy ni mukaj indiy batungunuk ni kukaam mudimw, batungunukil ni kwiikal ni bivul bya kulong mu mudimw aabab a bukajaady.

10 Diifuk dikwaabw hahingilobw ku cibel kwaabab, batadil neey mulund aabab wa ha micim waakady mulong lwend lwa kilometel bu 160 bwa kwiibahayil bitung bibidy bya byaakudy. Oleg uleeleeb neey: “diifuk aady, tutadil mwaakady Yehow mwiitutabaleel bikasakan ni mwaakady cisumbw ciitutabaleel byaacy. Tudy batwiishiibw neey, Yehow kaakuvulaminoh bend bamukaakadil mudimw, ning bab mwa kwiikal mu shikacil mukasakan.”—Mat. 6:33.

11. I biny bitudy mwa kutakamin tut batungunuk ni kutum meej miitut ku kulong lukat lwa Mawej?

11 Yehow i mukat bwiitut kutum meej ku mudimw ukuukuul baat hakwiibaalabul bwa bashaal biiyij. Teng mutudy biibital mu cikos cya 7, Hakayih wambiil baat ba Yehow bwa kutwaadijilulobw mudimw aabab mujilang, bilong bu neey baakady biibakulul cikwaabw cibumb cya tempel. Biby biikal neey baakady balong naak, Yehow wiibalayil bwa ‘kwiibafwiil kis.’ (Hak. 2:18, 19) Tut byeet, tudy mwa kwiikal batwiishiibw neey Yehow wiiyiiy kufwiil kis kwiikashishomw kwiitut tut bateek ha cyaab cya kuuhal mudimw udyey mwiitwaakish bwa kulong.

MUTUDY MWA KUTEEKEL YEHOW MICIM BIKASAKAN

12. Bwabiny byaakady bikaam bwa Esdras ni baan baabw biin Yuud bahingilomw biikal ni diitabij dikasakan?

12 Mu 468 K.K.Y., Esdras ulongel lwend ni cisumbw ciibiidy cya biin Yuud baaluk mu Babiloon batal ku Yeruzalem. Bwa kulongobw lwend oolw, byaakady bilomb bwa Esdras ni biin Yuud bayingilomw biikal ni lwiitabij lukasakan. Baakady mwa kulong lwend mu majil mwaakady buuhund hakwangat or muvul ni arjah bu bya bukish byaakady mukaleng mwiibaakish bwa kukiibitwaalobw ku tempel. Nook, byaakady biheehel bwa biivy kwiibalwiishobw. (Esd. 7:12-16; 8:31) Cikwaabw, biiyil kutal kaabaak neey shikacil a mu Yeruzalem kaakadyoh bend mulengel. Baat bakeehedyel mu cibunj, ni byaakady bilomb bwa balongolol biman ni binjil bya cibunj eecy. I biny bitudy mwa kulongel ku cileejel cya Esdras habitaatal mushind utudy mwa kuteekel Yehow micim bikasakan?

13. I mushind kaay waakady Esdras mukashish kuteekel kwindiy kwa Yehow micim? (Tal cikwaabw diimanyish dya kuush kwa diibij.)

13 Esdras utadil ni mindiy mabidy mwaakady Yehow mwambulwiish baat Bindiy mu biisang byaakadyobw mu diiteet. Mivw yivul kuuhal, mu 484 K.K.Y., Esdras waakady mushikacil mu Babiloon haakady mukaleng Sereses mutum diiy bwa kuzuhobw biin Yuud boos baakady bashikacil mu bulab bwaakady biin Peres bakookesh. (Est. 3:7, 13-15) Buumy bwa Esdras ni bwa biin Yuud boos bwaakady mu buuhund! Umvwiilobw bwaal oobw, bahetel kakunying kavul ni kujilobw byaakudy ni kudilobw menmen basambil Yehow bwa kwiibambulwiishey. (Est. 4:3) Lang ket mwaakady Esdras ni baan baabw biin Yuud bumvw haakadyobw bazuh muut waakady mwiibatweelel mu cihang! (Est. 9:1, 2) Myand yaakady Esdras muhet mu biisang bya makab, yaakady mwa kumwambulwiish bwindiy kwiilongolol bwa mateet maakadyey mwa kuhet mu mafuk miiyiiy ni yikashishil dyeeyeleel dindiy mu bukash budy naabw Yehow bwa kulam baat bindiy.d

14. I dilongweesh kaay dihetel mwiin kweet mwaan mukaj kaahand haakady Yehow mumwambulwiish mu biisang bya makab?

14 Hatuheehet dyambulwiish dya kudy Yehow mu biisang bya makab, dyeeyeleel diitut kudyey dikaakasakan. Tutalaay cileejel cya Anastasia, udy mushikacil mu Erop wa kudy diib dihatukil. Ulekel mudimw bwa kulekey kutweelakan mu myand ya cidiidy. Uleeleeb neey: “Wiinoow i musang a kuuhal unakaakeel fwalang mu shikacil aamim.” Uleeleeb cikwaabw neey: “Naakady mushiil Yehow myand yoos mu byaal ni natadil mushind waakadyey wiitatish bwaam ni lukat loos. Mim mujimbaj cikwaabw mudimw, cyaakuciinoh bend. Bu mudy Taat aamim a mu diiwul uyambulwiish leeloow, nady mutakamin neey, wiiyiiy kuuyambulwiish ni mucy.”

15. Bilondeshil Esdras 7:27, 28, i biny byaakady byambulwiish Esdras bwa kutungunukey ni kuteekel Yehow micim?

15 Esdras utadil mwaakady Yehow umwambulwiish mu shikacil indiy. Haakady Esdras ulang bwa mushind waakady Yehow mumwambulwiish, biineeby bimwambulwiishil bwindiy kutungunukey ni kumuteekel micim. Tal may mindiy aam: “[Yehow] Mawej aamim waakady muulamok.” (Bal Esdras 7:27, 28.) Esdras uleebel may ma mwaamumw aam misang yihit ha yisambomb mu mukand a mu Bibl udy ni diijin dindiy.—Esd. 7:6, 9; 8:18, 22, 31.

I mu myand kaay mutudy mwa kutal mudy Yehow wiitwambulwiish biin-biin mu shikacil iitut? (Tal cikos  16)e

16. I mu myand kaay mutudy mwa kutal biin-biin dyambulwiish dya kudy Yehow mu shikacil iitut? (Tal cikwaabw cifwaatul.)

16 Yehow udy mwa kwiitwambulwiish hatutaataatameen lutat kaahand. Cileejel, hatuloolomb fumwiitut a mudimw diib bwiitut kuhet mushind a kutweel mu cihwiil eecy hatumuloolomb bwa kushiitululey program a mudimw bwiitut kuhet diib diitut kutweel mu bisangil biitut byoos, tudy mwa kutal biin-biin mudy Yehow wiitwambulwiish. Tudy mwa kwiiy kukem bwa mushind wiikal myand mwa kulongek bilengel mu mushind utwaakady katuy batakamin. Nook twiiyiiy kuteekel Yehow micim bikasakan menmen.

Esdras haakaabumw ni biin Izaleel bakwaabw ku tempel, batwaat hal haash ni bendend ni kudil. Shekanyah wambambulwiish Esdras ku makas kwindiy.

Esdras udiidil ni usaasambil hadyey ku tempel, waakady ni kakunying bwa mpekat yaakady baat balong. Shekanyah ukaakashish Esdras ku micim hakumujaadikil neey: “Kucidy diib dya biin Izaleel kutalululobw bwiin bwaal oobw. . . . Twiiyiiy kukukwanjok.”​—Esd. 10:2, 4 (Tal cikos cya 17)

17. I mushind kaay waakady Esdras muleej kwiihweekesh mu biisang bya makab? (Tal cifwaatul cidy ha cizubw.)

17 Esdras usambiil Yehow ni kwiihweekesh koos bwa kuhetey dyambulwiish. Misang yoos yaakadyey wiiyumvw muhomw bwa majit maakadyey naam, Esdras waakady usambil Yehow ni kwiihweekesh. (Esd. 8:21-23; 9:3-5) Bu mwaakady Esdras muteekel Yehow micim, baat bakwaabw baakady bamunyunguluk bakacil bwa kumwambulwiish ni bakacil bwa kwiidikij lwiitabij lwindiy. (Esd. 10:1-4) Hatwiiyumvumvw bahomw bwa kukabakan kwa biit bya kunyeet bitudy naaby diikeng eecy bwa mushind utudy mwa kulam biin mu cisak ciitut, bikaam tuteekel Yehow micim a kumusambil.

18. I biny bidy mwa kwiitwambulwiish bwa kukashish kuteekel kwiitut kwa Yehow micim?

18 Tut tukaam dyambulwiish dya kudy Yehow ni kwiihweekesh koos ni twiitab dyambulwiish dya kudy biin-kweet baan-balum ni baan-bakaj, kuteekel kwiitut kwa Yehow micim kwiiyiiy kukasakan. Erika, maam wa baan basat, utungunukil teng ni kuteekel Yehow micim bwa kumwambulwiishey ning hamweeney makab ni mal. Mu mafuk makeeh bituh, ukabil bwa lufw lwa mwaan waakady mufwiil mu diifw ni bwa lufw lwa mbaayend waakadyey mukat bikasakan. Bwa makab moosolol maheteley aam, uleeleeb neey: “Kwiish mumanyik mushind wiikal Yehow mwa kwiiy kukwambulwiish. Udy mwa kuhet dyambulwiish mu mishind yiwaakady kuy mutakamin. Nady mwiiy kumanyik neey, Yehow i mwaalabul ku masambil maamim mavul ku dyambulwiish dya may eecy dya myand yaakady balund naany balongel. Mim mwambil balund naany myand yidy yiifikil mu shikacil, bady mwa kuyambulwiish biheehel menmen.”

TUNGUNUK NI KUTEEKEL YEHOW MICIM TENG NI KU BULEKEL

19-20. I dilongweesh kaay dituheehetel kudy biin Yuud baakady kabay ni mushind a kuhingomw mu Yeruzalem?

19 Tudy mwa kuhetel cikwaabw dilongweesh dya buseeb kudy biin Yuud baakady kabay ni mushind a kuhingomw mu Yeruzalem. Bamw bakudyobw kabaakady ni mushind a kuhingomw bwa bukuluh, bakwaabw bwa mabeenj eecy bwa shikacil a mu cisak waakady mwiibakaakesh bwa kuhingomw. Ning naak, bambulwiishil bahingilomw ni mucim aakaabumw ni biit byaakady mwa kwiibambulwiish mu mudimw wa kwiibakulul tempel. (Esd. 1:​5, 6) Kuman kuhit mivw yit ku 19, baakady bashaal mu Babiloon batungunukil ni ciibidil cya kutum biit bya bukish ku Yeruzalem.—Zak. 6:10.

20 Ning tut biiyumvw neey, katwiin ni mushind a kulong bivul mu mudimw a Mawej, bikaam twiikal batwiishiibw neey, Yehow wanyanyish kwiikashishomw kwiitut kwa biin-biin bwa kumusangeej. I mushind kaay utudy bamanyik nook? Mu ciisang cya Zakarih, Yehow wambiil muprofet indiy bwa kuhungey cihuut ni cyaamw cya or ni cyaamw cya arjah byaakadyobw batum kudy biin Yuud baakady mu buhik mu Babiloon. (Zak. 6:11) “Cihuut” eecy, cyaakady mwa kwiiy kwambulwiish bwa “kuvulukiloh” biit byaabab bya bukish bitwaadilobw ni mucim aakaabumw. (Zak. 6:14) Bikaam twiikal bajaadik neey, Yehow kakuvulaminoh bend mushind utwiikaakashishomw bwa kumukadil mudimw mu biisang bya makab.—Ebr. 6:10.

21. I biny biikal mwa kwiitwambulwiish bwa kuteekel Yehow micim ning tut mwa kuhet makab mu mafuk maciiyiiy?

21 Biin-biin, twiiyiiy kutungunuk ni kuhet makab mu mafuk ma bulekel aam ni shikacil udy mwa kwiiy kubiih cikwaabw menmen mu mafuk maciiyiiy. (2 Tim. 3:1, 13) Ning naak, kabiish bikaam bwiitut kwiikal ni mooy. Vuluk may maakady Yehow mwambil baat bindiy mu ciisang cya Hakayih neey: “Nady mwiinulamok . . . Kanwiishoh bend ni cinudy mwa kuciin.” (Hak. 2:4, 5) Tut byeet, bikaam twiikal batwiishibw neey, Yehow wiiyiiy kwiitulam tut twiikashishomw bwa kulong lukat lwindiy. Tut bakooyel ku malongweesh matudy bahetel ku may ma buprofet ma Hakayih, ma Zakarih ni ku cileejel cya Esdras, twiiyiiy kutungunuk ni kuteekel Yehow micim ning tut bahet makab mu mafuk maciiyiiy.

WIIYIIY KWAALABUL BICY?

  • I mushind kaay udy makab mwa kwiitukooyesh mu mudimw wa Yehow?

  • Bwabiny bikaam kutungunuk ni kulong lukat lwa Mawej ning tut biisang bikasakan?

  • I mushind kaay utudy mwa kuteekel Yehow micim bikasakan mu biisang bya makab?

MUSAMBW A 122 Nuikale bashindame, kanuyi kunyungisha!

a Ciin-bwaal eecy, i cilong bwa kwiitwambulwiish bwa kukashish dyeeyeleel diitut kudy Yehow hatuheehet lutat lwa makut eecy hady myand ya cidiidy kayiy yend bilengel mu cibunj ciitut eecy hadyobw biitulwiish mu mudimw iitut a bukajaady.

b Mu cileebel cifundilobw Bibl kubutambwiil, mu verseh wa Hakayih 2:4, [NWT] mudy cyambil cya neey: “Yehow a bilwiil.” Cyambil eecy i biicifund mu mukand wa Hakayih misang 14. Cyaakady civulwiij biin Yuud ni cituvuuvulwiij ni tut byeet neey, Yehow udy ni bukash buvul menmen ni uloolombol bilwiil bitam bya banjel.—Mis. 103:20, 21.

c Tudy bashiitulul majin makwaabw.

d Bu mwaakady Esdras mumanyik bikasakan may ma Moyiz mamuheel Mawej, waakady mweeyeleel bikasakan may ma buprofet ma Yehow kuuhal kwa kuyey ku Yeruzalem.—2 Cif. 36:22, 23; Esd. 7:6, 9, 10; Jer. 29:14.

e DYUMVWIIJ DYA CIFWAATUL: Mwiin-kweet mwaan mulum uloolomb fumwiindiy a mudimw bwa kuhetey diib dya kuyey katweel mu cihwiil, ki fumw indiy a mudimw uleelek. Usaasambil bwa Yehow amwambulwiish ni amulombol hadyey wiilongolol bwa kuy kiisamb cikwaabw ni fumw indiy a mudimw. Uleeleej fumw indiy a mudimw program a cihwiil umvumvwiij buseeb budy naabw malongweesh ma mu Bibl. Fumw indiy a mudimw ukeekem ni ushiintulul dihangadik dindiy.

    Mikand ya mu Kanyok (2013-2025)
    Hatuk
    Tweel
    • Ciin-kanyok
    • Abany
    • Biwukakaam
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mikenj ya kukal naay mudimw
    • Mikenj ya myand yisokok
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Tweel
    Abany