CILAMIN CYA MIKAND CYA KU ENTERNET Watchtower
Cibumb cya mutetekel
CILAMIN CYA MIKAND CYA KU ENTERNET
Ciin-kanyok
  • BIBL
  • MIKAND YIHATUL
  • BISANGIL
  • w24 Kaasees pp. 8-13
  • Longel ku may ma bulekel ma baan-balum ba lulamat

Video ning waakaabumw kiin ha cyaab eecy.

Lutat i lumweek haakadyobw bangat video.

  • Longel ku may ma bulekel ma baan-balum ba lulamat
  • Cibumb cya Muteetekel Cididiil Bukaleng bwa Yehow Musah (Cya kulong)—2024
  • Tu biin bwaal
  • Mukand a mushind aakaabumw
  • “NWIIYIIY KULAAL MIVW YIVUL”
  • “MYAND YIIBUH YOOS YIIYIIY KUY TENG KUUHAL”
  • “KAKWIISHOH BEND CIIT CIIYAAKAAKISH MUSANGAL”
  • HETEL MYAND YILENGEL KU MAY MA BAAN-BALUM BA LULAMAT
  • Manyik ney Yehow i “Mawej udy ni buumy”
    Cibumb cya Muteetekel Cididiil Bukaleng bwa Yehow Musah (Cya kulong)—2024
  • Udy mumanyikok myand ya Biin-biin eeny?
    Cibumb cya Muteetekel Cididiil Bukaleng bwa Yehow Musah (Cya kulong)—2024
  • Mutudy mwa kwiikal ni musangal muvul mu mudimw a bukajaady
    Cibumb cya Muteetekel Cididiil Bukaleng bwa Yehow Musah (Cya kulong)—2024
  • Kwaakishangan biit kutwaatwaal musangal
    Cibumb cya Muteetekel Cididiil Bukaleng bwa Yehow Musah (Cya kulong)—2024
Tal bivul
Cibumb cya Muteetekel Cididiil Bukaleng bwa Yehow Musah (Cya kulong)—2024
w24 Kaasees pp. 8-13

CIIN-BWAAL CYA KULONG CYA 45

MUSAMBW A 138 Bulengele bua nsuki mitoke

Longel ku may ma bulekel ma baan-balum ba lulamat

“Meej i ma bakuluuh, langoh-mund naabw i wa banun.”—YOOBW 12:12.

BWAAL BUTAM

Tut tukooyel Yehow Mawej kaabaak, wiitubebenesh ni wiiyiiy kwiitwaakish buumy bwa mwendelel mu mafuk maciiyiiy.

1. I biny bitudy mwa kulongel kudy baat bakuluuh?

TUT boos tudyaakal tukaam buludik bwa kwangat mahangadik ma buseeb mu shikacil iitut. Tudy mwa kuhetel buludik oobw kudy bakul ba mu cisumbw ni kudy biin Krist bashimat mu spirit. Bab biikal bakuluuh kutudy, katwiish mwa kulek mibel yaababw ney yikaady yihicil. Yehow i mukat bwa tulongel kudy baat bakuluuh. Bakaady ni mafuk mavul ni meej ni myand yivul yidyobw bamanyik biituhitok.—Yoobw 12:12.

2. I biny bitwiiyiiy kukontonon mu ciin-bwaal eecy?

2 Mu ciisang cifundilobw Bibl, Yehow ukadil mudimw ni baat bakuluuh ba lulamat bwa kulombol baat bindiy. Twangat cileejel cya Moyiz, Davih, ni cya mupostol Jah. Baakady ni buumy mu biisang bishiilangan. Ni shikacil aababw waakady mushiilangan menmen. Haakadyobw ki haabwiih ni kufw, baakishil baasand mibel ya meej. Woos wa ku baan-balum ba lulamat aab, uleejel buseeb budy naabw kukooyel ku mikenj ya Mawej. Yehow ulamin may maababw ma meej aam, bwiitut byeet leeloow. Ning tut baasand eecy bakuluuh, tudy mwa kuhet musangal ha kutalulul mibel yaababw eey. (Rom 15:4; 2 Tim. 3:16) Mu ciin-bwaal eecy, twiiyiiy kukontonon may ma bulekel ma baan-balum bakuluuh basat aab, ni malongweesh matudy mwa kuhetel ku may aam.

“NWIIYIIY KULAAL MIVW YIVUL”

3. I mu mishind kaay mwaakady Moyiz mukadil Mawej mudimw ni baat bindiy?

3 Moyiz waakady mukadil Yehow mudimw bikasakan mu shikacil indiy woos. Waakady mukal mudimw bu muprofet, bu zuj, bu mulombol, ni bu mufund a mikand. Moyiz waakady mumanyik myand yivul ya mu shikacil! Ulombweel cis cya Izaleel bwa kwiicihatul mu buhik mu Ejipit ni utadil bishim bivul bya Yehow. Yehow ukadil nend mudimw bwa kufundey mikand yitaan ya kuuhal ya mu Bibl, ni mukand a Misambw a 90, ni misang yikwaabw, Misambw a 91. Ni bimweemweek cikwaabw ney i yiy ufundil mukand a Yoobw.

4. I bangany baakady Moyiz mukashish, ni bwaabiny?

4 Haakadyey ni mivw 120 kuuhal kwa kufwey, Moyiz ubiikeen biin Izaleel boos bwa kwiibavulwiijey myand yaakady Yehow mwiibalongel. Mivw yivul kuuhal, bamw ba ku biin Izaleel baakady batal bishim bivul byaakady Yehow mulong ni mushind waakadyey munyook biin Ejipit. (Cim. 7:3, 4) Batadil mwaakady Yehow mukabulul mwanz a kabuk-koony kasunz ni musabukilobw. Ni batadil mwaakady Yehow muzuh Farawon ni basalaay bindiy. (Cim. 14:29-31) Haakadyobw mu cyanganyik, batadil mwaakady Yehow mwiibalam ni wiibatabaleel. (Mmu. 8:3, 4) Haakady biin Izaleel habwiih ni kutweelobw mu bulab bulay, Moyiz ulongel mwindiy moos bwa kwiibakashishey.a

5. May ma bulekel ma Moyiz mady mu May Mumbulul 30:19, 20 maakady majaadikil biin Izaleel biny?

5 I biny bileebel Moyiz? (Bal May Mumbulul 30:19, 20.) Uvulwiijil biin Izaleel ney baakady mwa kwiiy kuhet shikacil mulengel mu mafuk maciiyiiy. Kuhicil ku dibenesh dya Yehow, biin Izaleel baakady mwa kulaal mivw yivul mu bulab bulay. Bwaakady bulab bulengel ni bwa bufuk! Moyiz ufundil bwa bulab oobw ney: “Nwiiyiiy kutaanomw bibunj bitam ni bilengel binwaakady kanuy batah bwiikaj bwa biby, ni mazubw miiwul ni bihak bya mitah yoos binwaakady kanuy bakongakany, bind bya kulamin mwanz binwaakady kanuy band, mviny ni mitond ya oliiv yinwaakady kanuy bakun.”—Mmu. 6:10, 11.

6. Bwaabiny Mawej wiitabil bwa bis bikwaabw bicimun biin Izaleel?

6 Moyiz udimushil cikwaabw biin Izaleel ney, bwa kutungunukobw ni kushikat mu bulab bulay, byaakady bikaam bakooyel ku may ma Yehow. Moyiz wambiil biin Izaleel bwa ‘kunoonoh buumy’ ha kukun Yehow mat ni ‘kumulamat’. Ki biin Izaleel balekel kukooyel Yehow. Mu ciisang aacy, Mawej ulekel biin Asirih ni kuunyim biin Baabiloon, bwa kwiibacimun ni kuy naab mu buhik.—2 Bak. 17:6-8, 13, 14; 2 Cif. 36:15-17, 20.

7. I biny bitudy mwa kulongel ku may ma Moyiz aam? (Tal cikwaabw cifwaatul.)

7 I diilongweesh kaay dituheehetelok? Kukooyel kufiifikish ku buumy. Teng bu mwaakady biin Izaleel habwiih bwa kutweel mu bulab bulay, tukaady habwiih ni kutweel mu bulongolody buhyaabuhy mutwiikal mwa kutal bulab bushaal paradiiz. (Ye. 35:1; Luuk 23:43) Biiyiiy kubutul Sataan ni baademon bindiy. (Yis. 20:2, 3) Kakwiish kwiiy kwiikal citendeleel cya makos ciikal mwa kufweej baat kuleeh ni Yehow. (Yis. 17:16) Mbul-matady ya baan ba baat kayaakwiiyoh bend kukabish baat cikwaabw. (Yis. 19:19, 20) Mu paradiiz kamwaakwiikaloh bend cyaab cya biin mut mukasakan. (Mis. 37:10, 11) Baat ba myaab yoos biiyiiy kukooyel ku mikenj ya Yehow yiwaakan yiitwambambulwiish bwa kwiikal mu diitalal. Baat biiyiiy kwiikal bakatangan ni bateekelangan micim. (Ye. 11:9) Tudy bindil ciisang eecy ni micim kwiiwul kwiiwul! Cikwaabw, tut tukooyel kudy Yehow, tudy mwa kutungunuk ni kushikat mu paradiiz ha bulab, kiish teng bwa mivw kam buuny kaahand, ki lwa mwendelel.—Mis. 37:29; Jah 3:16.

Kulamakaj: 1. Biin maluw badiilangan musah ni kadiitempw. Mukaj uleej mwaan mukaj udy mwiiman ku kadiitempw bwaal kaahand bukaakashish mu telefon indiy. 2. Biin maluw bady byaakudy ni bakwaabw mu Paradiiz.

Tut bakooyel Yehow, tudy mwa kushaal ha bulab mu paradiiz kiish teng bwa mivw buuny kaahand, ki bwa mwendelel (Tal cikos cya 7)


8. Bilondeshel Yuud 20, 21, i mushind kaay waakady mulay a buumy bwa mwendelel mwambulwiish misiyooneer kaahand wa mafuk mavul?

8 Tut batungunuk ni kulam mulay a buumy bwa mwendelel mu meej, twiiyiiy kushaal bamulamat ning tut batwiilangan ni mateet ma mushind kaay. (Bal Yuud 20, 21.) Mulay oow udy mwa kwiitwaakish cikwaabw diikand bwa kucimun biikadil bibiih bitudy mwa kwiikal naaby. Misiyooneer kaahand ukadil mudimw mu Afrik mukacy mwa mivw yivul ulwiil diivit bwa ciikadil kaahand cibiih uleeleeb ney: “Hanamanyikil ney cyaakady mwa kuhet buumy bwa mwendelel mu paradiiz bu mim ciy mukooyel kudy Yehow, biiyambulwiishil bwa mim kul diivit ni ciikadil eecy ni kusambil bikasakan bwa bwaal oobw. Ku dyambulwiish dindiy, nafikil ku kucimun ciikadil eecy.”

“MYAND YIIBUH YOOS YIIYIIY KUY TENG KUUHAL”

9. I mateet kaay maakady Davih muhet mu shikacil indiy?

9 Davih waakady Mukaleng mulengel. Waakady mumb a misambw, waakady ufund mikand, waakady cilobw cya diivit ni waakady muprofet. Uhetel makab mavul. Waakady munyeem Mukaleng a lukuk Sawul waakady ukaam kumuzuh mukacy mwa mivw yivul. Hashaadiley mukaleng, Davih unyeemen cikwaabw mwaan indiy Abusalom waakady ukaam kumunyeng kwaas a bukaleng. Ning mwaakady Davih mutwiilangan ni makab moos aam, ushaadil teng ni lulamat kudy Yehow teng ni ku lufw lwindiy. Yehow uleebel ney: Davih waakady ‘muut a ha micim [Yindiy].’ Mubel a Davih oow udy ni buseeb bwa kumulond!—Yil. 13:22; 1 Bak. 15:5.

10. Bwaabiny Davih uheel mwaan indiy Salomon mubel kuuhal kwa kumuhingey mu kwaas?

10 Tal mubel waakady Davih mwaakish mwaan indiy Salomon waakady mwa kumuhing mu kwaas. Yehow usungwiil sangwiilum oow bwa kutungunujey kuhambidil kwa biin-biin ni kwiibak tempel waakady mwa kuneemek diijin dya Mawej. (1 Cif. 22:5) Salomon waakady mwa kuhet makab. I biny byaakady Davih mumwambil? Tutalaay.

11. Bilondeshel 1 Bakaleng 2:2, 3, i biny byaakady Davih mujaadikil Salomon, ni i mushind kaay waakady may aam ma biin-biin? (Tal cikwaabw cifwaatul.)

11 I biny byaakady Davih muleeb? (Bal 1 Bakaleng 2:2, 3.) Davih wambiil mwaan indiy oow ney, yiy mukooyel kudy Yehow, waakady mwa kuhet mabenesh. Mukacy mwa mivw yivul, Yehow waakishil Salomon biit bilengel bivul ni umwambulwiishil mu mishind yivul. (1 Cif. 29:23-25) Wiibakil tempel mulengel menmen ni ufundil mikand yivul ya mu Bibl. Uyiil lutumb bikasakan bwa meej ni bihak byaakadyey naaby. (1 Bak. 4:34) Teng bu mwaakady Davih mumwambil, Salomon waakady mwa kushaal ni musangal teng bu yiy mukooyel kudy Yehow Mawej. Bya kaakunying, hakuluuhil Salomon, utangil kuhambidil baamawej bakwaabw. Yehow ulekel Salomon, ni waakaakal meej ma kulombol naam bilengel ni buwaakan.—1 Bak. 11:9, 10; 12:4.

Kulamakaj: 1. Davih mu bulaal bwindiy bwa lufw wiisamb ni Mukaleng Salomon, udy mumukwaatok ku byaal. 2. Biin-kweet batweel mu Kalaas ka baaseb’aa njil. Mwiin-kweet mwaan-mukaj wumb cikam kwiiwul bwa kwaalabul.

May ma bulekel ma Davih mambiiley mwaan indiy Salomon miitwambambulwiish bwiitut kutal ney, hatukookooyel kudy Yehow, wiiyiiy kwiitwaakish meej bwiitut kwangat mahangadik malengel (Tal cikos cya 11-12)b


12. I biny bitudy mwa kulongel ku may ma Davih?

12 Tuheehetelok diilongweesh kaay? Hatukookooyel kudy Yehow, tuheehet mabenesh. (Mis. 1:1-3) Biin-biin, Yehow kiishoh bend mwiitulay bwa kwiitwaakish bihak ni lutumb bu Salomon. Ki tut bakooyel Mawej iitut, wiiyiiy kwiitwaakish meej miikal mwa kwiitwambulwiish bwiitut kwangat mahangadik malengel. (Tus. 2:6, 7; Jak 1:5) May matam mindiy mady mwa kwiituludik diib ditwangangat mahangadik habitaatal mudimw, tulaas, makut ni mushind a kuhit kaheeh. Kulond mibel yindiy kulaalam bulund bwiitut nend, ni twiiyiiy kuhet buumy bwa mwendelel. (Tus. 2:10, 11) Twiiyiiy kudy nend bulund bukasakan. Ni cisak ciitut ciiyiiy kwiikal ni musangal.

13. I biny byambulwiishil Carmen bwa kulengejey shikacil indiy?

13 Carmen udy mushikacil mu Mozambique, waakady ulang ney kulong tulaas tuvul i kuk kuheehetesh musangal. Utweelel ku iniversiteh bwa kulongey tulaas twa kwiibak mazubw ni kwiimalengej. Ufundil ney: “Naakady mukat binaakady nalong aaby. Ki byaakady biiyangat diib divul ni makand mavul. Twaakady tutang kalaas mu 7h30 teng ni ku 18h00. Byaakady biikasakeen bwa kutweel mu bisangil ni natangil kuhing haanyim mu myand ya mu spirit. Niiyambiil mund-mund ney, naakady nakaam kukadil baafumw babidy mudimw.” (Mat. 6:24) Usambidil bwa bwaal oobw, ni waakaamunun myand mu mikand yiitut. Uleeleeb cikwaabw ney: “Kuunyim kwa mim muman ni kuhet mibel ya kudy biin-kweet bashimat mu spirit ni kudy maam, nangacil diihangadik dya kwaaluk ku iniversiteh ni kukadil Yehow mudimw a ku diib ni ku diib. Biineeby biiyambulwiishil bwa mim kwangat mahangadik ma meej mu shikacil a mim, ni ciishoh bend niilangish.”

14. May ma Moyiz ni ma Davih maakady mashimacil ha biny?

14 Moyiz ni Davih baakady bakat Yehow bikasakan ni baakady bamanyik ney kukooyel ku may mindiy kudy ni buseeb. Mu may maababw ma bulekel, bakashishil baat bwa kulondobw cileejel cyaababw ni kushaalobw balamat Yehow Mawej aababw. Bab boos badimushil baat ney, aab boos baleelek Yehow, yiy byend wiiyiiy kwiibalek ni kabiish biiy kuhet mabenesh madyey mwiibalay. Mibel yaababw eey yicidy ni buseeb bwiitut leeloow. Kuunyim kwa mivw kam yivul, mwiin mudimw a Yehow mukwaabw uleejel buseeb budy naabw kwiikal ni lulamat kudy Mawej.

“KAKWIISHOH BEND CIIT CIIYAAKAAKISH MUSANGAL”

15. I myand kaay yaakady mupostol Jah muhet mu shikacil indiy?

15 Jah waakady mupostol waakady Yeez Krist mukat bikasakan. (Mat. 10:2; Jah 19:26) Jah utwaadilok Yeez mu mudimw a bukajaady, waatal bishim bindiy ni waashaal mumulamat mu biisang bikasakan. Utadil mwaakadyobw bazuh Yeez ni waamutal cikwaabw hasangukiley. Utadil mwaakady cisumbw cya biin Krist ciy kuuhal ni mwaakadyobw “badiil baat boos ba ha bulab” musah mulengel.—Kol. 1:23.

16. I bangany baakady bahet myand yilengel kuhicil ku mikand ya Jah?

16 Haakady Jah ki mukuluuh menmen, uhetel dyaakatook dya kufund mukand a habwaah wa Myand Yisokolweel Jah. (Yis. 1:1) Jah unfundil umw wa ku mikand ya mu misah yilengel udy ni diijin dindiy. Ufundil mikand yikwaabw yisat kuhicil ku bukash bwa spirit mujilang. Utumin mukand indiy mwiisaat kudy mwiin Krist a lulamat dindiy Kayus, waakadyey mukat bu mwaan wa mu spirit. (3 Jah 1) Ciisang aacy, waakady ni baat bavul baakadyey utal bu baan bindiy ba mu spirit. Cidy mwaan-mulum a lulamat oow mufund, cikaakashish biiyij ba Yeez boos teng ni leeloow.

17. Bilondeshel 3 Jah 4, i biny bitwaatwaal musangal muvul?

17 I biny byaakady Jah mufund? (Bal 3 Jah 4.) Jah ufundil bwa musangal waalaalukil ku kukooyel kwa Mawej. Mu ciisang cifundiley mukand indiy mwiisaat, bamw baat baakady bend bamwangalaj malongweesh ma makos maakady makabulul baat. Ki bakwaabw, batungunukil ni ‘kumanyik myand ya biin-biin,’ bakooyedyel Yehow, ni batungunuk ni ‘kushikat bu muleeleeb may ma Mawej.’ (2 Jah 4, 6) Biin Krist ba lulamat aab basangejel Jah ni Yehow.—Tus. 27:11.

18. I biny bitudy mwa kulongel ku may ma Jah?

18 Tuheehetelok diilongweesh kaay? Lulamat lufiifikij ku musangal. (1 Jah 5:3) Cileejel, tumvumvw musangal hatumaamanyik ney tusaasangej Yehow. Yehow umvumvw musangal hadyey wiitutal tulek kulong myand yibiih ni tukooyel ku may mindiy. (Tus. 23:15) Banjel byaabw basaasangal. (Luuk 15:10) Tut byeet tumvumvw musangal hatushaashaal ni lulamat, ning mutuheehet makab ni mateet. (2 Tes. 1:4) Hiikalobw babutul Sataan ni bulongolody bwindiy, twiiyiiy kwiikal ni musangal bwa kumanyik ney tudy bashaal ni lulamat kudy Yehow ning mu bulongolody budy Sataan ukookesh.

19. I biny bileebel mwiin-kweet Rachel habitaatal kulongweesh bakwaabw myand ya biin-biin? (Tal cikwaabw cifwaatul.)

19 Tudyaakal tumvw musangal muvul hatudiidiil bakwaabw musah. Rachel wa mu Republique Dominicaine ulaalang ney, kulongweesh baat bakwaabw habitaatal Mawej iitut Yehow, i dyaakatook diidiin. Halaalangiley ha baan bindiy ba mu spirit uleeleeb ney: “I bikasakan bwa kuleej musangal unumvumvw hanataatal baat banady mulongweesh batungunuk ni kukat Yehow, bamuteekel micim, ni balongolol shikacil aababw bwa kumusangej. Musangal oow, i muvul kuhitok mushind unaakady mwiitwaal bikasakan bwa kwiibalongweesh.”

Kulamakaj: 1. Mwiin-kweet mwaan-mukaj ukun muloony indiy a Bibl mat hadyey wiisamb mukacy mwa diilong. 2. Kuunyim, mwiin-kweet mwaan-mukaj ni muloony a Bibl oow bady mu mudimw a bukajaady.

Tuheehet musangal hatuloolongweesh bakwaabw bwa kukat ni kukooyelobw Yehow (Tal cikos cya 19)


HETEL MYAND YILENGEL KU MAY MA BAAN-BALUM BA LULAMAT

20. I mu mushind kaay utudy bafwaanangan ni Moyiz, Davih, ni Jah?

20 Moyiz, Davih, ni Jah baakady balaal mivw yivul, ni mushind waakady shikacil aababw i mushiilangan ni wiitut. Ki tudy bafwaanangan naabw mu mishind yivul. Baakady bakadil Mawej a biin-biin mudimw teng bu baatut. Teng bu bab, tusaasambil Yehow, tumuteekel micim, ni tulond buludik bwindiy. Teng bu mwaakady baan-balum ba kal aab, tudy batwiishiibw ney, Yehow ubebenesh aab bamukookooyel.

21. I mabenesh kaay miikal aab bakuukun mat ku mibel ya baan-balum ba lulamat bu mudy Moyiz, Davih ni Jah mwa kuhet?

21 Tuteyaay mat ku may ma bulekel ma baan-balum bakuluuh aab, ha kukooyel ku may ma Yehow. Nook, twiiyiiy kuhet musangal a biin-biin mu byoos bituloolong. Twiiyiiy kuhet buumy, ni twiiyiiy “kulaal mivw yivul” buyiil! (Mmu. 30:20) Twiiyiiy kusangej Taat iitut a mu diiwul a lukat ukuukumbaj malay mindiy mu mushind a habwaah utudy katuy mwa kulang ning bicy.—Ef. 3:20.

I BINY BITUDY MWA KULONGEL KU MAY MA BULEKEL MA . . .

  • Moyiz?

  • Davih?

  • Jah?

MUSAMBW A 129 Netushale anu bananukile

a Biin Izaleel boos batadil bishim bilongel Yehow ku kaabuk-koony kasunz, kabatweeleloh bend mu bulab bulay. (Kub. 14:22, 23) Yehow uleebel ney, boos baakady ni mivw kutangil ha 20 kukil, baakady mwa kufwiil mu cyanganyik. (Kub. 14:29) Ki Jozuweh, Kaleb, ni baasand bavul ba ciisang aacy, ni cis cya biin Leevy, batadil mwaakady Yehow mukumbaj mulay indiy haakady biin Izaleel basabuk musul a Yurdan ni batweel mu Kanaan.—Mmu. 1:24-40.

b DYUMVWIIJ DYA BIFWAATUL: Ku cimbok: Davih wambil mwaan indiy Salomon may mindiy ma bulekel ma meej. Ku ciiludy: Muloony wend ni kuhet meej mu kalaas ka baaseb’aa njil.

    Mikand ya mu Kanyok (2013-2025)
    Hatuk
    Tweel
    • Ciin-kanyok
    • Abany
    • Biwukakaam
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mikenj ya kukal naay mudimw
    • Mikenj ya myand yisokok
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Tweel
    Abany