Chinuzhukainga ‘Kupelawizha Kuzhinauka’

‘Anweba balongo bami tubena kwimulomba namba, kechi mupelawizhe kuzhinauka ne.’—2 TESA. 2:1, 2.

BISHINKA BYA KULANGULUKAPO

Ñanyi lujimuno luji mu makalata Paulo o atumijile bena Tesalonika?

Ki ka kyakonsha kwitukwasha kubula kongolwa?

Kupayankana mu mwingilo wa kusapwila Bufumu kwituzhikijila byepi?

1, 2. Mambo ka bujimbijimbi o bwavujila bibye mu ano moba, kabiji bumwekela mu ñanyi mashinda? (Monai kipikichala kitanshi.)

BUJIMBIJIMBI ne bubela byasampukila ne pa katele mu ino ntanda. Kino kechi kyakonsha kwitulengela kukumya ne. Baibolo waambatu patoka kuba’mba Satana Diabola ye mwine mujimbijimbi mukatampe, kabiji ye ubena kulama ino ntanda. (1 Timo. 2:14; 1 Yoa. 5:19) Byo tubena kunangijila ku mpelo ya buno bwikalo bwatama, Satana wazhingila bingi mambo wayuka’mba “ujitu na kakimye kacheche.” (Lum. 12:12) Onkao mambo, twafwainwa kuketekela kuba’mba bantu baongolwa na Diabola bakakilamo ne kukilamo kuba bujimbijimbi, kikatakata babena kukeba kongola bantu bengijila Yehoba.

² Javula mu mapepala a byambo ne pa mwela inge babena kwamba pa bengijila Yehoba banungako bya bubela nangwa kwibabepelatu bubela bwine bufita. Mapepala a byambo, televizhonyi ne Intaneti beingijisha kusampanya mashimikila a bubela. Kuba bino kwalengela bantu bamo kwitushikwa mambo baswa bino byambo bya bubela kwa kubula kukiyuka bishinka patanshi.

3. Ki ka kyakonsha kwitukwasha kubula kongolwa?

³ Kyawamakotu ke kya kuba’mba twakonsha kwizhikijila ku bubela bwa kwa Satana. Pa kuba’mba tubule kongolwa, tuji na Baibolo ya kwitukwasha ‘kolola bintu.’ (2 Timo. 3:16) Byanembele mutumwa Paulo bimwesha kuba’mba bena Kilishitu bamo ba mu Tesalonika bebongwele na byambo bya bubela. Wibatundaikile’mba, “kechi mupelawizhe kuzhinauka” ne. (2 Tesa. 2:1, 2) Twakonsha kufunjilako ka ku lujimuno lwapaine Paulo, kabiji twakonsha kwingijisha byepi bino byambo mu bwikalo bwetu?

LUJIMUNO LWA PA KIMYE KYAFWAINWA

4. Bena Kilishitu ba mu Tesalonika bebajimwineko byepi pa kwiya kwa “juba ja Yehoba”? Nga atweba betujimunako byepi?

⁴ Mu nkalata itanshi yo anembejile kipwilo kya mu Tesalonika, Paulo wibajimwineko pa kwiya kwa “juba ja Yehoba.” Kechi wakebelenga balongo banji kwikala mu bulubi ne mu mfishi ne. Pakuba wibatundaikile’mba byo baji “baana ba kyeya” bafwainwa ‘kulabanga ne kutekanya.’ (Tangai 1 Tesalonika 5:1-6.) Mu ano moba tubena kupembelela lonaiko lwa Babilona Mukatampe, ko kuba’mba bupopweshi bwa bubela bwa ntanda yonse. Ino yo ikekala ntendekelo ya juba jikatampe ja Yehoba. Kyawamakotu ke kya kuba’mba twayuka Yehoba byo akoba kyaswa muchima wanji. Kabiji tutambwila bya kwituvululako byakonsha kwitukwasha kwikala balaba kupichila mu kipwilo. Inge ketumvwine lujimuno lo tutambwila kimye kyonse, tukatwajijila kwingijila Lesa na ‘bulume bwetu bwa kulanguluka.’—Loma 12:1.

5, 6. (a) Paulo waambile pa ñanyi bintu mu nkalata ya bubiji yo anembejile bena Kilishitu ba mu Tesalonika? (b) Ñanyi bintu Lesa byo a koba katataka kupichila mwi Yesu, kabiji ñanyi mepuzho o twafwainwa kwiipuzha?

⁵ Paulo byo atumine nkalata itanshi ku bena Kilishitu ba mu Tesalonika, papichiletu moba acheche wibatumina ne ya bubiji. Mu ino nkalata, wanembele pa malwa akeya kimye Nkambo Yesu kyo akazhachisha “aba babula kuyuka Lesa ne boba babula kukokela mambo awama.” (2 Tesa. 1:6-8) Kitango 2 kya ino nkalata kyamwesha ba mu kipwilo byo ‘basangalele’ pa mambo a juba ja Yehoba kya kuba baitabijile kuba’mba katatakatu jifike. (Tangai 2 Tesalonika 2:1, 2.) Aba bena Kilishitu batanshi kechi bayukile bintu byavula pe Yehoba byo akoba kyaswa muchima wanji ne. Ne Paulo waitabizhe kino byo aambilenga pa bungauzhi amba: “Kuyuka kwetu kechi kwalumbulukisha ne, ne kwaula kwetu nako kechi kwalumbulukisha ne; bino akya kyalumbuluka byo kikafika, akya kyabula kulumbulukisha kikapwa.” (1 Ko. 13:9, 10) Bino kumvwina lujimuno lwa Yehoba lwanembele Paulo, mutumwa Petelo ne balongo bakwabo bashingwa bakishinka kwibakwashishe kutwajijila kwikala na lwitabilo.

⁶ Pa kwibakwasha kulanguluka bulongo, Lesa watangijile Paulo kulumbulula amba juba ja Yehoba saka jikyangye kufika kukekala bansatuki bavula ne “muntu wa bumpupabizhila.”a Panyuma ya bino, mu kimye kyanji aye Nkambo Yesu ‘ukafumyapo’ bonse baongolwa. Mutumwa Paulo waambile’mba bakebazhachisha “mambo kechi batambula ne kutemwa bya bukine” ne. (2 Tesa. 2:3, 8-10) Twafwainwa kwiipuzha atweba bene amba: ‘Nanchi natemwa bukine nyi? Abya ntanga magazini ne mabuku alumbulula Baibolo o bapa bantu ba Lesa mwaya ntanda yonse kuba’mba ngyuke mafunjisho a mu Baibolo kwesakana na ndumbulwilo ya katataka nyi?’

SALAINGA BULONGO BA KUPWANAÑANA NABO

7, 8. (a) Bena Kilishitu batanshi bajinga mu ñanyi bizumba? (b) Nga bena Kilishitu ba mu ano moba baji mu ñanyi kizumba?

⁷ Mafunjisho a basatuka mu lwitabilo kechi o onkatu akonsha kongola bena Kilishitu ne. Paulo wanembejile Timoti amba, “kutemwa mali ye muzhazhi wa misango yonse ya bubi.” Wabwelele waamba ne kuba’mba, “bamo na mambo a kwiakebesha ebasendula mu lwitabilo kabiji beasa bene na misongo yavula.” (1 Timo. 6:10) “Mingilo ya mubiji wa bundengamambo” nayo itubika mu kizumba kimye kyonse.—Nga. 5:19-21.

⁸ Paulo wajimwineko bena Tesalonika pa boba bo atelele’mba “batumwa babubela.” Mwi abo mwajinga bantu bafunjishanga “mafunjisho aluwankana kukeba kongola baana ba bwanga amba bebalondelenga.” (2 Ko. 11:4, 13; Byu. 20:30) Mu kuya kwa moba, Yesu watakaikile kipwilo kya mu Efisesa mambo kechi batambwilanga “bantu babi” mu kipwilo ne. Bano bena Efisesa ‘baesekele’ batumwa babubela ne kutana kuba’mba kine bajinga babubela. (Lum. 2:2) Mu nkalata yanji ya bubiji yo atumijile bena Tesalonika, Paulo wibajimwineko kuba’mba: “Pano anweba balongo bami, tubena kwimupa mikambizho mu jizhina ja Nkambo yetu Yesu Kilishitu namba mwabane na mulongo yense wenda kyendeende.” Kepo aambile ne pa bena Kilishitu ‘bakananga kwingila.’ (2 Tesa. 3:6, 10) Inge kya kuba bachinuzhukanga kupwanañana na bantu ba uno mutundu, pano nga aba bakeba kusatuka mu lwitabilo kyakonsha kupela pi? Kupwanañana na bantu ba uno mutundu kwatamine bingi kabiji bafwainwe kwikuchinuzhuka, kyo kimotu ne lelo jino.—Mana 13:20.

9. Mambo ka o twafwainwa kujimukila inge muntu watendeka kwamba pa byabula kunembwa mu Baibolo nangwa kulengulula bantu?

⁹ Malwa akatampe ne mpelo ya buno bwikalo bwatama yafwenya kala pepi. Onkao mambo, lujimuno Yehoba lo apele bena Kilishitu batanshi lwanema bingi ne mu ano moba. Kechi tukeba ‘kutambula lusa lwa Lesa ne kwilwalula ke lwatutu ne,’ mambo inge twauba bino, kechi tukekala na bumi bwa myaka ne myaka ne. (2 Ko. 6:1) Twafwainwa kujimuka inge kya kuba muntu utanwa ku kupwila kwetu watendeka kwamba bintu byabula kunembwa mu Baibolo nangwa kulengulula bakulumpe mu kipwilo ne bantu bakwabo bengijila Lesa.—2 Tesa. 3:13-15.

‘KAKACHILAI KU MAFUNJISHO’

10. Bena Kilishitu ba mu Tesalonika bebatundaikile kukakachila ku ñanyi mafunjisho?

¹⁰ Paulo watundaikile balongo ba mu Tesalonika amba ‘bakose’ ne kukakachila ku mafunjisho o bafunjile. (Tangai 2 Tesalonika 2:15.) Ñanyi “mafunjisho” o bafunjile? Kechi mafunjisho a bupopweshi bwa bubela amonanga bantu nobe afuma mu Binembelo ne. Paulo waambilenga pa mafunjisho aye ne bakwabo o bafunjile kwi Yesu ne oa Lesa o amutangijile kunemba aji mu Binembelo byanembelwe na lutangijilo lwa mupashi. Paulo watakaikile balongo ne banyenga bajinga mu kipwilo kya mu Kolinda, kyokyo anembejile ne kuba’mba, “mumvuluka mu bintu byonse kabiji mwakakachila ku mafunjisho o nemufunjishe.” (1 Ko. 11:2) Ano mafunjisho beaketekejile mambo bayukile afuma kwi Yehoba ne mwananji.

11. Mu ñanyi mashinda bamo mo bakonsha kongolwa na bujimbijimbi?

¹¹ Byo anembejile Bahebelu, Paulo waambile pa bintu bibiji byakonsha konauna lwitabilo lwa mwina Kilishitu ne kumulengela kubula kwikala wakishinka kwi Yehoba. (Tangai Bahebelu 2:1; 3:12.) Waambile pa ‘kukumpulwa’ ne “kufuma kwi Lesa.” Patanshitu, bwato kechi bumweka kuba’mba bubena kukumpulwa kufuma ku kitulu ne. Butendekatu kukumpulwa pachepache. Kimye kimo muntu mwine wakonsha kushinjika bwato bwanji kufuma ku kitulu. Bino bya kumwenako bibiji byamwesha kyakonsha kumwekela muntu inge bamongola, wakonsha kutendeka kuzhinauka bukine.

12. Ñanyi bintu byaiyamo ano moba byakonsha konawina muntu bulunda bwanji na Lesa?

¹² Kino kyafwainwa kyo kyamwekejile bena Tesalonika bavula. Pano nga mu ano moba kiji byepi? Bintu bija kimye byavula bingi. Akilangulukai pa kimye kyabaya bantu kyo bataya pa kwingijisha mashinda a kumvwañenamo a pa Intaneti, kutanga ne kukumbula byambo byo bebatumina pa biñambañamba, ku makayo nangwa kulondalonda bibena kumweka mu bya makayo. Bino bintu byakonsha kulabika mwina Kilishitu ne kumupwishisha mukoyo. Ki ka kyakonsha kufumamo? Wakonsha kuleka kulomba kufuma panshi ya muchima, kufunda Mambo a Lesa, kutanwa ku kupwila, ne kuleka kusapwila mambo awama. Twakonsha kuba byepi pa kuba’mba tuchinuzhuke kupelawizha kuzhinauka?

KUZHIKIJILWA KU LUZHINAUKO

13. Kwesakana na byo kyaambijilwe jimo, bavula balanguluka’mba ka, kabiji ki ka kyakonsha kwitukwasha kuzhikijila lwitabilo lwetu?

¹³ Twafwainwa kuvulukanga kuba’mba mpelo ya buno bwikalo bwa kwa Satana ijitu pepi ne kuchinuzhuka kupwanañana na bantu bakana kuba’mba ano kechi ‘moba akupelako’ ne. Mutumwa Petelo wanembele pa ano moba amba: “Kukeya bantu bakalengululanga bintu byawama saka boba mwayila bisakasaka michima yabo ne kwamba amba: ‘Nanchi mulaye wa kwikalapo kwanji, uji pi? Mambo kufumatu kimye bashakulu betu kyo bafwile, kafwako kintu nangwa kimo kyapimpulwa ne, bintu byonse bijitu byonka byo byajinga kufumatu ku ntendekelo ya lulengelo.’” (2 Pe. 3:3, 4) Kutanga Baibolo ne kufunda Mambo a Lesa kimye kyonse kuketukwasha kubula kulubamo kuba’mba tuji mu ‘moba akupelako’. Bunsatuki bwaambijilwe jimo bwatendekele kala, ne luno ko bukiji. “Muntu wa bumpupabizhila” ne luno ko aji, kabiji ye ukatazha bakalume ba Lesa. Bino bishinka byafwainwa kwitulengela kubula kulubamo kuba’mba juba ja Yehoba jafwenya kala pepi.—Zefwa. 1:7.

14. Kupayankana mu mwingilo wa Lesa kwituzhikijila byepi?

¹⁴ Kintu kikwabo kyakonsha kwitukwasha kubula kupelawizha kuzhinauka ke kusapwila mambo awama a Bufumu kimye kyonse. Onkao mambo, Kilishitu Yesu, aye Mutwe wa kipwilo, byo akambizhe baana banji ba bwanga kufunjisha bantu ba mu bisaka byonse kwikala ke baana ba bwanga ne kwibafunjisha kulama bintu byonse byo ebakambizhe, wibapele mwingilo ukebazhikijilanga. (Mat. 28:19, 20) Pa kuba’mba tukokele uno mukambizho, twafwainwa kwikala na mukoyo wa kwingila mwingilo wa kusapwila. Fwanyikizhai kuba’mba balongo ne banyenga ba mu Tesalonika babena kusapwilatu na mambo a kuba bebakambizha. Kabiji vulukai ne Paulo byo ebambijile amba: “Kange mukanyenga kwingila kwa mupashi wa Lesa mwi anweba ne. Kabiji kechi mulengululenga bungauzhi ne.” (1 Tesa. 5:19, 20) Bungauzhi bo tufunda ne kufunjishako bakwetu bwanema bingi.

15. Ñanyi bintu byawama kwisambapo pa kupopwela kwa kisemi?

¹⁵ Atweba bonse tukeba kukwasha bisemi byetu kuyuka bya kusapwila mu mwingilo. Balongo ne banyenga bavula boba bino kupichila mu kwisambako pacheche bya kwingila mwingilo pa kupopwela kwa kisemi. Kyakonsha kuwama bingi kwisambila pamo na kisemi kyenu bya kuya na kwamba na bantu bamwesheshe lusekelo. Bakaya na kwamba’mba ka pa kubwelako? Ñanyi mitwe ikazakula michima ya bobo bantu? Ñanyi kimye kyawama kwibafwakesha? Bavula bengijisha kimye kimo kya kupopwela kwa kisemi kunengezhezhamo kupwila pa kuba’mba bayuke bikekalako pa kupwila. Nanchi kujipo bintu bikwabo byo mwafwainwa kuba pa kuba amba mukakumbulepo nyi? Kukumbulapo kukosesha lwitabilo lwenu ne kwimukwasha kuchinuzhuka kupelawizha kuzhinauka. (Sala. 35:18) Kya kine, kwikala na mutanchi wa kupopwela kwa kisemi kwakonsha kwimuzhikijila ku byamba bantu byabula mu Baibolo nangwa byo bazhinauka.

16. Ñanyi kintu kitundaika bena Kilishitu bashingwa kuchinuzhuka kupelawizha kuzhinauka?

¹⁶ Pa myaka yavula yapitapo Yehoba wakwasha bantu banji kumvwisha bungauzhi bwa mu Baibolo. Kulanguluka pa kino kwakonsha kwitulengela kushiinwa kuba’mba kulutwe kuji mfweto yawama bingi. Bashingwa baji na luketekelo lwa kwikala mwiulu pamo ne Kilishitu. Luno luketekelo lwibalengela kuchinuzhuka kupelawizha kuzhinauka. Twakonsha kwamba’mba byanembele Paulo ku bena Tesalonika bingila ne ku bashingwa ba mu ano moba. Wanembele’mba: “Twafwainwa kumusanchilanga Lesa pa mambo a anweba balongo betu bo batemwa kwi Yehoba. Na mambo a lwitabilo lwenu mu bukine aye wimusalulwile . . . kupichila mu kwimuzhijika na mupashi wanji.”—2 Tesa. 2:13.

17. Ñanyi lutundaiko luji mu 2 Tesalonika 3:1-5?

¹⁷ Bonse babena kutengela bumi bwa myaka pano pa ntanda nabo bafwainwa kuchinuzhuka kupelawizha kuzhinauka. Inge muji na luketekelo lwa kwikala pano pa ntanda, taiko muchima ku lutundaiko Paulo lo atundaikile bakwabo bashingwa bajinga mu Tesalonika. (Tangai 2 Tesalonika 3:1-5.) Atweba bonse twafwainwa kunemeka bino byambo byawama. Makalata o atumijile bena Tesalonika anema bingi mambo muji lujimuno lwakonsha kwitukwasha kuchinuzhuka byamba bantu byabula mu Baibolo. Byo tubena kwikala mu ano moba apelako, kyanema bingi kumvwina luno lujimuno.

[Tubyambo twa mushi]

[Kipikichala pa peja 7]

Mu makalata Paulo o atumijile bena Kilishitu muji lujimuno lwanema bingi (Monai mafuka 4, 5)

[Kipikichala pa peja 10]

Kunengezha bulongo ne kusapwila kwakonsha kwitukwasha kuchinuzhuka kupelawizha kuzhinauka (Monai mafuka 14, 15)