BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • yp1 Kitango 8 p. 61
  • Nakonsha kwikala byepi na balunda bawama?

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Nakonsha kwikala byepi na balunda bawama?
  • Mepuzho Epuzha Banyike Buku 1 —Kitango 8
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Kishinka #1—Byubilo Byawama
  • Kishinka #2—Mafunde Awama
  • Kishinka #3—Bakonsha Kwimukwasha Kwikala na Byubilo Byawama
  • Salainga Bulongo Balunda Nenu
    Mukekala Myaka ne Myaka!—Fundainga Baibolo
  • Mwakonsha Kwikala Balunda ne Yehoba
    Mukekala Myaka ne Myaka!—Fundainga Baibolo
  • Salainga Balunda Batemwa Lesa
    Byo Twafwainwa Kwikala mu Butemwe bwa Lesa
  • Mulunda Wawama Wafwainwa Kwikala Byepi?
    Labainga!—2014
Mepuzho Epuzha Banyike Buku 1 —Kitango 8
yp1 Kitango 8 p. 61

KITANGO 8

Nakonsha kwikala byepi na balunda bawama?

Brittany waambile’mba: “Inge nazhingila, nkeba kubuulako muntu umo byo mbena kumvwa ku muchima. Inge naumvwa bulanda, nkeba muntu wa kuntekenesha. Inge naikala na lusekelo, nkeba kwikala na muntu wakonsha kusangalela pamo ne amiwa. Kwi amiwa, kwikala na balunda ke kintu kyanema bingi.”

BANTU bamba’mba baana babacheche bakeba bakukaya nabo, pakuba banyike bakeba balunda. Ñanyi lupusano lujipo?

Muntu wa kukaya nanji ke muntu ye utanwa nanji.

Mulunda ke muntu wanemeka bintu byonka byo wanemeka.

Kabiji Baibolo waamba’mba “mulunda wa kine umwesha butemwe kimye kyonse, kabiji ye mulongo ye wakonsha kuketekela mu kimye kya bya malwa.” (Byambo bya Maana 17:17) Kino kibena kulumbulula kuba’mba balunda banema bingi kukila bantu bo mwakayanga nabo ku bwanyike.

Kishinka: Byo mubena kukoma, mwafwainwa kwikala na balunda

1. Baji na byubilo byawama

2. Balondela mafunde awama

3. Bakonsha kwimukwasha kwikala na byubilo byawama

Bwipuzho: Mwakonsha kutaana byepi balunda baji na bino byubilo? Twayai twisambe pa kishinka kimo kimo.

Kishinka #1—Byubilo Byawama

Byo mwafwainwa kuyuka. Kechi muntu yense wakonsha kwikala mulunda wa kine ne. Baibolo waamba ne kuba’mba “kuji balunda bakeba kwikozha mulwabo.” (Byambo bya Maana 18:24) Kino kyakonsha kumvwanyika nobe kechi kyakonsha kumweka ne. Bino langulukai pa kino: Nanchi mwakikalapo na muntu ye mwalangulukilenga’mba mulunda nenu bino wibipekezhengatu kwikala “mulunda” na mambo a kukebapo bintu bimo kwi anweba nyi? Nangwa mwajingapo na muntu ye mwamonanga’mba mulunda nenu, bino wimuyebekanga nangwa kusampanya byambo bya bubela pe anweba nyi? Kino kyakonsha kwimulengela kuleka kuketekela yewo mulunda nenu.a Kimye kyonse muvulukenga kuba’mba kwikala na balunda bavula kechi kyo kintu kyanema ne, bino kyanema ke kwikala na balunda bawama.

Byo mwakonsha kuba. Ikalai balunda na bantu baji na byubilo byo mwafwainwa kulondela.

Nsongwakazhi wa jizhina ja Yvette uji na myaka 17 waambile’mba: “Bantu bonse bamba byawama bingi pa mulunda nami Fiona. Ne amiwa nkeba kuba’mba bantu bambenga byawama pe amiwa. Ne amiwa nkeba kulenga jizhina jawama na bantu byonka byo aji. Kino kyo kintu kyo nkebesha.”

Esekai kuba bino.

1. Tangai Ngalatiya 5:22, 23.

2. Iipuzhai anweba bene’mba, ‘Nanchi balunda nami bamwesha byubilo byo batongola’mba “bipangwa bya mupashi” nyi?

3. Nembai mazhina a balunda nenu panshipo. Kwapela jizhina jonse, munembeko kyubilo kyo mwakonsha kulumbulwilamo yewo muntu.

Jizhina

․․․․․

Kyubilo

․․․․․

Bya kuba: Inge kya kuba’mba mwanembatu byubilo byabula kuwama, ko kuba’mba ke kimye kya kukebako balunda bawama.

Kishinka #2—Mafunde Awama

Byo mwafwainwa kuyuka. Inge mwabula kutekanya pa kukeba balunda, mukasala balunda baji na byubilo byatama. Baibolo waamba’mba: “Awa ukaya na bakosama ukamona bya malwa.” (Byambo bya Maana 13:20) Kyambo kya kuba’mba “bakosama” kechi kibena kulumbulula bantu babula kuba bulongo ku sukulu nangwa babula maana ne. Bino kilumbulula bantu babula kuswa mafunde awama, bino balondela byubilo byatama. Bantu ba uno mutundu bo bo mwafwainwa kuchinuzhuka kwisampa nabo bulunda.

Byo mwakonsha kuba. Mwafwainwa kusala bulongo balunda, kechi kuswatu yense waiya amba ekale mulunda nenu ne. (Salamo 26:4) Bino kino kechi kilumbulula’mba muji na misalululo ne. Kusala bulongo balunda kulumbulula kuba’mba muji na milangwe ya kumona “lupusano luji pa muntu waoloka ne muntu mubi, ne pa muntu wingijila Lesa ne ubula kumwingijila.”—Malakai 3:18.

Nsongwalume wa jizhina ja Christopher uji na myaka 13 waambile’mba: “Nsanchila bingi bansemi bami mambo bakwashishe kutaana balunda bawama, ko kuba’mba bantu ba jifumbi jimo ne amiwa balondela mafunde a Lesa.”

Kumbulai ano mepuzho:

Umvwe nji na balunda nami, nanchi ngakamwa’mba basakunkanjikizha kuba kintu kyo nayuka’mba kyatama nyi?

□ Ee

□ Ine

Nanchi nchina kusolola balunda nami ku bansemi bami na mambo a kuba’mba bakankanya kutwajijila kupwanañana nabo nyi?

□ Ee

□ Ine

Bya kuba: Inge mwakumbula’mba ee ku mepuzho aji peulu, kebai balunda balondela mafunde awama, aba baji na byubilo byawama bya bwina Kilishitu.

Kishinka #3—Bakonsha Kwimukwasha Kwikala na Byubilo Byawama

Byo mwafwainwa kuyuka. Baibolo waamba’mba: “Kupwanañana na babi konauna byubilo byawama.” (1 Kolinda 15:33) Nsongwakazhi wa jizhina ja Lauren waambile’mba: “Bakwetu mo twafunjilanga sukulu baswangatu kupwanañana ne amiwa inge ke ngube bintu byo bambuulanga kuba. Naumvwanga mukose, onkao mambo, naubanga bintu byo baubanga pa kuba’mba tukwatankane.” Lauren waishile kuyuka kuba’mba inge ke ulondeletu byubilo bya bakwenu wakonsha kwikalatu nobe kintu kyo babena kulelaulatu ku mwela. Kechi wafwainwa kwikala bino ne.

Byo mwakonsha kuba. Lekai kupwanañana na boba bakeba’mba mupimpule byubilo byenu ne kulondela byubilo byabo bincha. Umvwe mwauba bino, mukekala na balunda bacheche, pano bino, mukakasuluka kabiji mu kuya kwa kimye, mukekala na balunda bawama bakemukwasha kwikala na byubilo byawama.—Loma 12:2.

Nsongwalume wa jizhina ja Jason uji na myaka 21 waambile’mba: “Mulunda nami Clint ulanguluka bulongo ne kulangulukilako bakwabo, kabiji na mambo a kino, untundaika bingi.”

Iipuzhai ano mepuzho:

Nanchi mpimpula mvwajilo, ñambilo ne byubilo byami pa kuba’mba ntokeshe balunda nami ku muchima nyi?

□ Ee

□ Ine

Nanchi ngya ku mapunzha abula kufwainwa ko nakonsha kubula kuya inge nji na balunda nami nyi?

□ Ee

□ Ine

Bya kuba: Inge mwakumbula’mba ee ku ano mepuzho, yai ku bansemi benu nangwa ku muntu mukwabo wakoma kuba’mba emubuuleko maana. Inge mwi Bakamonyi ba kwa Yehoba buulai bakulumpe mu kipwilo kuba’mba mubena kukeba kwimukwashako kwikala na balunda bawama bakemukwasha kwikala na byubilo byawama.

TANGAI BYAVULA PA UNO MUTWE MU BUKU WA BUBIJI, KITANGO 9

MU KITANGO KYALONDELAPO

Nanchi mulunda nenu nangwa muchima wenu ubena kwimukanjikizha kuba bintu byatama nyi? Fundai byo mwakonsha kukana.

[Tubyambo twa mushi]

a Pano bino, atweba bonse tulubankanya. (Loma 3:23) Onkao mambo, inge mulunda nenu wimukozha ku muchima kabiji walomba lulekelo lwa mambo, vulukainga kuba’mba “butemwe buvweta pa mambo avula.”—1 Petelo 4:8.

MAFUNDE AWAMA

“Kuji mulunda wa kishinka wakila ne mulongo.”—Byambo bya Maana 18:24.

BYA KUBA

Umvwe ke mulondele mafunde awama, ne bakwenu balondela ano onka mafunde bakemuyuka. Kabiji bakekala balunda bawama bingi.

NANCHI MWAYUKA NYI . . .?

Lesa kechi uji na misalululo ne, pano bino, usala bulongo bantu bafwainwa kwikala ‘benyi mu tente wanji.’—Salamo 15:1-5.

MUTANCHI WA BYA KUBA!

Pa kuba’mba ngikale na balunda bawama, nafwainwa ․․․․․

Bantu bamo bakoma kukila amiwa bo mbena kukeba kuyuka bulongo paji ba ․․․․․

Bintu bimo byo mbena kukeba kwipuzha bansemi bami pa uno mutwe ke bino ․․․․․

MWALANGULUKAPO’MBA KA?

● Ñanyi byubilo byo mukeba mulunda nenu kwikala nabyo, kabiji mambo ka?

● Ñanyi byubilo byo mwafwainwa kwikala nabyo pa kuba’mba mwikale mulunda wawama?

[Mabulañano]

Cole waambile’mba: Bansemi bami byo bantundaikile kuleka kupwanañana na balunda nami bamo, naambile mu muchima’mba bo bonkatu bo nkeba kupwanañana nabo. Lujimuno lwa bansemi lwawamine bingi, onkao mambo, byo nalangulukilepo bulongo, namwene kuba’mba najinga na balunda bakwabo bawama bo nafwainwe kupwanañananga nabo.’’

[Kitenguluzha]

Esekai Kwingijisha Ano Mashinda

Isambai na bansemi benu pa bya kulenga balunda. Bepuzhai byajinga balunda nabo kimye kyo bajinga banyike byonka byo muji. Abya belangulushapo pa bantu bo basajile kwikala balunda nabo nyi? Inge belangulusha, mambo ka? Bepuzhai kuba’mba bemubuuleko byo mwakonsha kuchinuzhuka makatazho amo o bapichilemo.

Sololai balunda nenu ku bansemi benu kuba’mba bebayuke. Inge mubena kukankazhama kuba bino, ishikishai anweba bene amba, ‘Mambo ka o mbena kukankazhamina?’ Nanchi balunda nenu baji na byubilo bimo byo mwayuka’mba bansemi benu kuba bebitemwa nenyi? Inge byo byo kiji, mwafwainwa kujimuka pa kusala balunda nenu.

Ikalai banteleki bawama. Tai muchima ku bintu bikeba balunda nenu.—Filipai 2:4.

Lekelaingako bakwenu mambo. Kange muketekelenga’mba balunda nenu bobangatu bintu byawama kimye kyonse ne. “Atweba bonse twituntula javula.”—Yakoba 3:2.

Painga balunda nenu kimye kya kwikalako bunke bwabo. Kechi mwafwainwa kukinkatu manungo mu balunda nenu ne. Balunda bakine bakemukwasha umvwe ke mukebe bukwasho.—Musapwishi 4:9, 10.

[Kipikichila]

Inge ke ulondeletu byubilo bya bakwenu wakonsha kwikalatu nobe kintu kyo babena kulelaulatu ku mwela

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu