Nanchi Yesu Waambilenga pa Mujilo wa Helo Nyi?

BANTU bamo baitabila mu lufunjisho lwa mujilo wa helo bamba pa mambo a byambo byaambile Yesu byanembwa mu Mako 9:48 (nangwa kyepelo 44, 46). Waambile pa mizambo (nangwa’mba mapila) abula kufwa, ne pa mujilo ubula kuzhima. Umvwe muntu wimwipuzha amba mulumbulule mwatala bino byambo, mwakonsha kwamba’mba ka?

Kwesakana na mutundu wa Baibolo ubena kwingijishiwa, muntu wakonsha kutanga kyepelo 44, 46, nangwa 48, mambo mu ma Baibolo amo, bino byepelo bijitu pamo.a Baibolo wa Kikaonde utangiwa’mba: ‘Umvwe jiso jobe jakutuntwisha, wijilobolemo: mambo kutwela mu bufumu bwa Lesa na jiso jimo kyo kyawama, pakuba kwikala na meso abiji ne kutayiwa mu Ngehena, kyatama. Amo muzambo wabo kufwa ne, ne mujilo ubula kuzhima.’—Mako 9:47, 48.

Monse mo kyakonsha kwikela, bamo bamba’mba byambo byaambile Yesu bitundaika kishinka kya kuba’mba umvwe muntu wafwa mweo wanji umanyikwa myaka ne myaka. Kya kumwenako, Baibolo umo wa Spanish Sagrada Biblia wa pa Yunivesiti wa Navarre waamba’mba: “Nkambo yetu waambile [bino byambo] kutazha ku kumanyikwa mu helo. ‘Muzambo ubula kufwa’ walumbululwa amba ke bulanda bwikala na boba bo bakataya mu helo; kabiji ‘mujilo ubula kuzhima’ walumbululwa amba ke kukambulwa kwabo.”

Nangwa byonkabyo, esakanyai byambo byaambile Yesu na kyepelo kyapelako kiji mu bungauzhi bwa kwa Isaya.b Nanchi kechi kyamweshiwatu patoka’mba Yesu waambilenga pa kinembelo kiji mu Isaya kitango 66 nenyi? Mu kino kyepelo ngauzhi waambilenga pa mambo a kufuma “mu Yelusalema ne kuya ku Kimpachiko kya Hinomu (Ngehena), ko balambulanga bantu, (Yele. 7:31) kabiji yaikele ke mpunzha ko batayanga ndochi yafumanga mu muzhi.” (The Jerome Biblical Commentary) Byambo byanembwa pa Isaya 66:24 kechi bilumbulula kumanyikwa kwa bantu ne, byaamba pa bitumbi bya bantu. Mapila o aambiwapo amba kechi afwa ne, kechi bantu nangwa myeo ibula kufwa ne. Pano nga Yesu watazhizhe mwepi byambo byanji?

Akimonai byambo biji mu Mako 9:48 byanembwa mu buku wa Bakatolika amba: “Bino byambo byafuma mu Isaya (66,24). Apano ngauzhi wamwesha mashinda abiji bitumbi bya bantu mo byaonawinwanga. Jishinda jitanshi ke kubola ne ja bubiji ke kusoka . . . Kwingijisha kyambo kya mapila ne mujilo mu kinembelo kimo kimwesha lonaiko. . . . Luno lonaiko lwaambiwapo amba lwa myaka kwesakana na byaamba Mako 9:48 amba ‘mujilo ubula kuzhima.’ Kafwako jishinda ja kwibinyemenamo ne. Mu bino byambo, bintu bibulatu konaunwa ke mapila ne mujilo, kechi bantu ne, kabiji mapila ne mujilo byonauna kiji kyonse. Onkao mambo, ino kechi ke ñambilo yalumbulula kumanyikwa kwa myaka ne, bino ke lonaiko lwa myaka, mambo kilumbulula’mba aba bonse baji mu luno lonaiko kechi bakasangulwa ne. Mujilo ulumbulula konaunwa kwa myaka.” (El evangelio de Marcos Análisis lingüístico y comentario exegético, Volyumu II)

Yense wayuka’mba Lesa wa kine ke wa butemwe kabiji wa kishinka wakonsha kumona buwame buji mu kuyuka byambo byaambile Yesu. Kechi waambilenga’mba babi bakamanyikwanga myaka ne myaka ne. Bino amba baji mu kizumba kya konaunwa kwa myaka kwa kubula kusangulwa ne.

[Tubyambo twa mushi]