Kwitabilwa Kwi Lesa Kwitutangijila Ku Bumi Bwa Myaka

“Anweba mukamubila bibusa aye mololoke; Anweba Yehoba, mukamuzhokolosha na bupe nobe jikebo.”—SALA. 5:12.

1, 2. Elaija walombele ka ku mwanamukazhi wafwijilwe wa ku Zalefwata, kabiji uno mwanamukazhi bamulayile ka?

MWANAMUKAZHI ne mwananji wamulume baumvwine nzala kabiji ne ngauzhi wa Lesa naye wiyumvwine. Uno mwanamukazhi wafwijilwe wa ku Zalefwata byo abanzhilenga mujilo kuba amba atekepo kajo, ngauzhi Elaija waishile ko aji ne kumulomba mema ne kajo. Uno mwanamukazhi wajinga na muchima wa kupa Elaija mema a kutoma, pano bino kajo ko ajinga nako kajingatu ‘mukono umo wa bunga bwajinga mu kalondo, ne tumanyi tucheche twajinga mu musashi.’ Walangulukile amba kajo ko ajinga nako kechi kavujile kakupapo ngauzhi ne, kabiji wamubujile pa mambo a kino.—1 Mfu. 17:8-12.

² Elaija watwajijile kusashijila amba: “Patanshi mukingubileko amiwa kashinkwa mundetele, apa bino mutekenga kenu anwe bene ne mwanenu. Mambo Yehoba Lesa wa Isalela waamba bino amba: Mu aka kalondo ka bunga, bunga kechi bukapwamo ne, ne mu awa musashi wa manyi, manyi kechi akapwamo ne.”—1 Mfu. 17:13, 14.

3. Kintu ka kyanema kitukunza?

³ Uno mwanamukazhi wafwainwe kufuukulapo bulongo kukilatu kulanguluka pa kwabana tukajo tucheche to ajinga nato. Nanchi wakonsheshe kuketekela Yehoba kumupulusha pamo ne mwananji wamulume ku nzala nyi, inyi wafwainwe kutangizhako bintu bya ku mubiji kukila kwitabilwa kwi Lesa ne bulunda bo ajinga nabo ne aye? Buno bwipuzho, ne atweba bonse bwitukunza bingi. Nanchi ne atweba tukatesha muchima kuba’mba twitabilwe kwi Yehoba kukila kutangizhako bintu bya ku mubiji nyi? Tuji na bishinka byavula bingi byafwainwa kwitulengela kuketekela mwi Lesa ne kumwingijila. Kabiji kuji mashinda o twakonsha kulondela pa kuba amba twitabilwe kwi aye.

‘Mwafwainwa Kupopwelwa’

4. Mambo ka Yehoba o afwainwa kupopwelwa?

⁴ Yehoba uji na lūsa lwa kuketekela amba bantu bafwainwa kumwingijila saka baitabilwa kwi aye. Jibumba ja bakalume banji mwiulu bamwesheshe kino kishinka byo baambijile pamo amba: “Mwafwainwa anweba Nkambo yetu, Lesa wetu, kutambula lukumo, ne buneme, ne bulume: mambo anweba yenu mwalengele byonse, kabiji na mambo onka a kyaswa muchima wenu o byaikajile, o byalengelwe.” (Lum. 4:11) Na mambo a kuba ye Mulenga wa bintu byonse, Yehoba ye ye twafwainwa kupopwela.

5. Mambo ka butemwe bwa Lesa o bwafwainwa kwitulengela kumwingijilanga?

⁵ Kishinka kikwabo kitulengela kumwingijila Yehoba ke butemwe bwanji bukatampe bo etutemwa. Baibolo waamba amba: “Lesa walengele bantu mu kipasha kyanji, monka mu kipasha kyanji mwine momo ebalengejile. Wibalengele mwanamulume ne mwanamukazhi.” (Nte. 1:27) Lesa wapa bantu lūsa lwa kwifuukwilapo kumwingijila nangwa ne. Byo etupa bumi, Yehoba ye Shanja bantu. (Luka 3:38) Byonka bijitu nsemi wamulume wawama, ne aye umona kuba amba wanengezhezha baana banji bonse byo bakeba pa kuba amba bekalenga na lusekelo mu bwikalo. Mambo “aye uselesha juba,” ne “kunokesha mvula” pa kuba amba pano pa ntanda pekale kajo kavula ne kulengela ino ntanda kumwekanyika bulongo.—Mat. 5:45.

6, 7. (a) Ñanyi lukatazho Adama lo aletejile baana banji bonse? (b) Kitapisho kya kwa Kilishitu kikoba ka ku bantu bakeba kwitabilwa kwi Lesa?

⁶ Kabiji Yehoba witupokolola ku bintu byatama bingi byaishileko na mambo a bundengamambo. Byo alengele mambo, Adama waubile byonka byubapo muntu ukaya kisela kya kuchika ngyuka wibila mali ba mu kisemi kyanji pa kuba amba engijishenga ku ano makayo. Byo asatukijile Yehoba, Adama wapusumwine luketekelo lwafwainwe kwikala na baana banji lwa kwikala ba lusekelo myaka ne myaka. Lwiso lwanji lwalengela bantu bonse kwikala mu buzha bwa kumona malwa akabotoka ku bumbulwa kulumbuluka. Ne mu jino jishinda bantu bonse bakolwa, kupita mu bintu bya bulanda kabiji ne kufwa. Pa kuba amba muzha akasululwe, mfuto ikebewa bingi kabiji Yehoba wanengezha ino mfuto yakonsha kwitupokolola ku bintu byonse byatama byaishileko na mambo a kulenga mambo. (Tangai Loma 5:21.) Byo aubijile monka mwayila kyaswa muchima wa Shanji, Yesu Kilishitu wapaine “mweo wanji ke kya kukula bavula.” (Mat. 20:28) Katatakatu bonse baitabilwa kwi Lesa bakamwenemo pakatampe mu buno bukuzhi.

⁷ Mulenga wetu, aye Yehoba wauba kintu kikabula kubapo muntu uji yense, byo etupa bumi bwa lusekelo kabiji buji na nkebelo. Inge twaitabilwa kwi aye, tukemwena byo akengilanga kufumyapo makatazho onse aubiwa. Kabiji Yehoba ukatwajijila kwitumwesha pa muntu pa muntu amba “ye ufweta boba bamukebesha.”—Hebe. 11:6.

“Bantu Benu Bakelambula Saka Baswa abo Bene”

8. Tufunjilako ka ku byaubile Isaya pa byo twafwainwa kwingijila Lesa?

⁸ Kwitabilwa kwi Lesa kwavwangamo kwingijisha bulongo lūsa lwetu lwa kwifuukwila kuba bintu. Kiji bino na mambo a kuba amba Yehoba kechi ukanjikizhapo muntu kumwingijila ne. Mu moba a kwa Isaya, Lesa waipwizhe amba: “Ñanyi ye nsakutuma, kabiji ñanyi usakwitwendela?” Yehoba wamwesheshe munema kwi ngauzhi, byo amupele lūsa lwa kwifuukwila. Fwanyikizhai lusekelo lwajinga na Isaya byo akumbwile amba: “Amiwa bano! Ntumai amiwa.”—Isa. 6:8.

9, 10. (a) Twafwainwa kwikala na muchima uji byepi pa kuba amba twingijilenga Lesa? (b) Mambo ka o kyafwainwa kuba amba twingijilenga Yehoba na muchima wetu yense?

⁹ Bantu baji na lūsa lwa kufuukulapo kwingijila Lesa nangwa kubula kumwingijila. Yehoba ukeba atweba kumwingijila na muchima yense. (Tangai Yoshua 24:15.) Bonse bakana kupopwela Lesa kechi bakonsha kumutokesha ku muchima ne, kabiji kechi utala bulongo kwipana kwa boba bakebatu kuba’mba bakwabo bebatote ne. (Kolo. 3:22) Umvwe ketumwingijile ‘na kubanda’ nangwa amba na mulele kupichila mu kutangizhako bintu bya mu ino ntanda mu kifulo kya kumupopwelanga, kechi twakonsha kwitabilwa kwi Lesa ne. (Lupu. 22:29) Yehoba wayuka amba tumwenamo bingi mu kumwingijila na muchima wetu yense. Mosesa wasashijile bena Isalela kusalapo bumi kupichila mu ‘kumutemwa Yehoba Lesa wabo ne kukokela jiwi janji ne kumukakachila.’—Mpitu. 30:19, 20.

¹⁰ Mfumu Davida wa bena Isalela ba kala waimbile kwi Yehoba amba: “Bantu benu bakelambula saka baswa abo bene mu juba ja bulume bwenu, mu bivwalo byazhila: Kufuma munda mwa lukelo, pamo nobe kime, bansongwalume benu bakeya kwi anweba.” (Sala. 110:3) Bantu bavula bateshatu muchima ku mali ne makayo. Pano bino ku boba batemwa Yehoba, kintu kyanemesha pa byonse ke kwingila mwingilo wazhila. Kizaku kyo baji nakyo mu mwingilo wa kusapwila mambo awama kyo kimwesha bintu byo batangizhako mu bwikalo bwabo. Baketekela bingi mwi Yehoba kwibanengezhezha byo bakeba pa juba pa juba.—Mat. 6:33, 34.

Milambo Itabilwa kwi Lesa

11. Mfweto ka bena Isalela yo baketekejile kutambwila na mambo a kupana bitapisho kwi Yehoba?

¹¹ Mu kimye kya lulayañano lwa Mizhilo, bantu ba Lesa bapananga milambo yafwainwa pa kuba amba batalwe bulongo kwi aye. Bena Levi 19:5 baamba’mba: “Byo mukalambula kitapisho kya milambo ya mutende kwi Yehoba, mukekilambule’mba twitabilwe.” Mu yenka uno buku wa mu Baibolo tutangamo ne kuba amba: “Inge ke mutapishe kitapisho kya kusanta kwi Yehoba, mukekitapisha’mba twitabiwe.” (Levi 22:29) Kimye bena Isalela kyo bapananga bitapisho byawama bya banyama pa kyakusokelapo bitapisho kya Yehoba, bwishi bwafutumukanga bwajinga nobe “bwema bwawama” kwi Lesa wa kine. (Levi 1:9, 13) Bino bintu byaubanga bantu bya kumwesheshamo byo bamutemenwe byamusangajikanga bingi. (Nte. 8:21) Mu ino mizhilo, tutanamo jifunde jingila bingi lelo jino. Aba bapana bitapisho byafwainwa kwi Yehoba betabilwa kwi aye. Nanchi bitapisho ka byonkabyo byo atambwila? Twayai twisambe pa ino mbaji ibiji ya bwikalo: byubilo byetu ne ñambilo yetu.

12. Byubilo ka byakonsha kulengela ‘ndambwilo ya mibiji yetu kwikala kitapisho’ kya bunya ku meso a Lesa?

¹² Mu nkalata yo anembejile bena Loma, mutumwa Paulo wanembelemo amba: “Mulambule mibiji yenu, ke kitapisho kyumi, kyazhila, kyaitabilwa kwi Lesa, ko kunemeka Lesa kwenu kwa mu muchima.” (Loma 12:1) Pa kuba amba muntu atalwenga bulongo kwi Lesa, wafwainwa kumona amba mubiji wanji waitabilwa kwi Lesa. Umvwe kya kuba muntu wikowesha na mambo a kupepa fwanka, kwingijisha bizhima ne kukizhamo kutoma maalwa, milambo yanji yakonsha kwikala ke yatutu. (2 Ko. 7:1) Kununga pa kino, byo kiji kuba amba “awa uba bulalelale umulenga mambo mubiji wanji mwine,” ko kuba amba byubilo byatama bilengela bitapisho bya muntu kwikala bya bunya ku meso a Yehoba. (1 Ko. 6:18) Pa kuba amba muntu atokeshenga Lesa, wafwainwa ‘kwikala wazhila mu misango yonse ya bwikalo bwanji.’—1 Pe. 1:14-16.

13. Mambo ka o kyayilamo kuba’mba tutotenga Yehoba?

¹³ Bitapisho bikwabo bisangajika Yehoba ke ñambilo yetu. Aba batemwa Yehoba bamba bintu byawama pe aye, kikale pa bantu nangwa mu nzubo yabo. (Tangai Salamo 34:1-3.) Tangai Masalamo 148-150, ne kumona ano masalamo asatu byo etutundaika kutota Yehoba. Kwambatu kine, “kutota kwibafwainwa baluñama michima.” (Sala. 33:1) Kabiji Wakumwenako wetu, aye Yesu Kilishitu, wakokawilepo bingi pa buneme bwa kutota Lesa kupichila mu kusapwila mambo awama.—Luka 4:18, 43, 44.

14, 15. Ñanyi milambo Hoseya yo atundaikile bena Isalela kupana, kabiji Yehoba wakumbwile amba ka?

¹⁴ Umvwe ke tusapwile na kizaku, tumwesha byo twatemwa Yehoba ne byo tukeba kwitabilwa kwi aye. Kyakumwenako, monai ngauzhi Hoseya byo atundaikile bena Isalela batendekele kulondela bupopweshi bwa bubela kabiji balekele kwitabilwa kwi Lesa. (Ho. 13:1-3) Hoseya wibambijile kusashijila amba: “[Yehoba] tulekelaiko mambo etu onse, mwitutambule na lusa, kabiji tukalambulanga byambo bya lutotelo nobe milambo [twana twa ñombe tulume].”—Ho. 14:1, 2.

¹⁵ Ñombe mulume ke nyama wafwanga mutengo wabaya bingi, kabiji bena Isalela bapananga uno nyama kwi Yehoba. Onkao mambo, “byambo bya lutotelo nobe milambo [twana twa ñombe tulume]” byalumbulwilenga kwamba byambo byawama bya kufuma panshi ya muchima bilengela Lesa wa kine kutotwa. Yehoba wakumbwile byepi boba bapainenga ino milambo? Waambile amba: “Nkebatemwa na muchima yensetu.” (Ho. 14:4) Aba bapainenga ino milambo ya kutota, Yehoba wibalekejileko mambo, baitabijilwe kabiji waikele mulunda nabo.

16, 17. Umvwe lwitabilo mwi Lesa lwalengela muntu kusapwila mambo awama, Yehoba utambwila byepi kuno kutotwa?

¹⁶ Kutota Yehoba ku bantu ke lubaji lwanema bingi kimye kyonse mu mpopwelo ya kine. Nyimbi wa masalamo wanemekele bingi kupa Lesa wa kine lukumo kya kuba wasashijile Lesa amba: “Nemusashijila anweba Yehoba namba, Mutambule bya bupe byami bya mu kanwa kami.” (Sala. 119:108) Nga lelo jino kiji byepi? Byo aambilenga pa bantu bavula ba mu ano moba etu, Isaya waawile amba: ‘Bakashimuna bya kumutota Yehoba. . . . [bya bupe byabo] biketabilwa pa kyami [kya Lesa] kyakusokelapo bitapisho.’ (Isa. 60:6, 7) Bantu bavula babena kufikizha buno bungauzhi, byo baletela Lesa ‘kitapisho kya kumutota, ko kuba’mba bipangwa bya pa bya tunwa byetu bitota jizhina janji.’—Hebe. 13:15.

¹⁷ Nga kwi anweba kiji byepi? Nanchi mupa Lesa milambo yaitabilwa nyi? Inge kechi muba bino ne, abya nanchi mwafwainwa kubako lupimpu ne kutendeka kutota Yehoba ku bantu nyi? Inge lwitabilo lwimulengela kutendeka kusapwila mambo awama, milambo yenu ‘ikamutokeshanga Yehoba ku muchima kukila kulambula ñombe wa mulume.’ (Tangai Salamo 69:30, 31.) Mwafwainwa kuketekela amba “bwema bwawama” bwa kitapisho kya kutota bukafika kwi Yehoba kabiji kino kikemulengela kwitabilwa kwi aye. (Ezi. 20:41) Mukekala na lusekelo lukatampe bingi.

‘Yehoba Ukamubila Bibusa aye Mololoke’

18, 19. (a) Bantu bavula lelo jino baji na mweno ka pa mambo a kwingijila Lesa? (b) Kwela bulunda na Lesa kulengela ka?

¹⁸ Lelo jino, bantu bavula balanguluka byonka byalangulukanga bamo ba mu moba a kwa Malakai baambile amba: ‘Kumwingijila Lesa kyo kyatu. Kika kyo tumwenamo mu kulama kyo atongola?’ (Mala. 3:14) Byo bekala na lwiso lwa kukebesha bintu bya ku mubiji, bamona nkebelo ya Lesa nobe yo yatu kabiji ne mizhilo yanji amba kechi ingila ne. Kwi abo, kusapwila mambo awama a bufumu ke kutayatu kimye kabiji kwibalefula.

¹⁹ Ino ndangulukilo yatendekejile mu bujimi bwa Edena. Satana ye walengejile Evwa kulengulula bwikalo bwanema bwamupele Yehoba kabiji ne kukana kwitabilwa kwi aye. Lelo jino, Satana utwajijila kujimbaika bantu kumona amba kafwamo mfweto mu kuba kyaswa muchima wa Lesa. Nangwa byonkabyo, Evwa ne mwatawanji bekitaine kuba amba kwela bulunda bo bajinga nabo ne Lesa kyo kimotu ne kwela bumi bwabo. Aba balondela kyakumwenako kyabo kyatama nabo katatakatu bakayuke amba kwela bulunda bwabo ne Lesa mukafuma kwela bumi bwabo.—Nte. 3:1-7, 17-19.

20, 21. (a) Mwanamukazhi wafwijilwe wa ku Zalefwata waubilepo ka, kabiji ki ka kyafuminemo? (b) Twakonsha kulondela byepi uno mwanamukazhi wafwijilwe wa ku Zalefwata, kabiji mambo ka?

²⁰ Esakanyai bintu byatama byafumine mu byaubile ba Adama ne Evwa ku byobya byaambiwapo kala pe Elaija ne mwanamukazhi wafwijilwe wa ku Zalefwata. Panyuma ya kuteleka ku byambo bya lutundaiko bya kwa Elaija, uno mwanamukazhi watekele kajo ne kupa ngauzhi kuba amba aje. Kepo Yehoba afikizhe mulaye wanji ye aambile kupichila mwi Elaija. Jishimikila jaamba amba: “Awa mwanamukazhi ne ba mu nzubo yanji ne Elaija bajilengatu moba avula. Bunga kechi bwapwile mu kalondo ne, ne manyi nao kechi apwile mu musashi ne, monka mwayijile jiwi ja Yehoba jo aambile mwi Elaija.”—1 Mfu. 17:15, 16.

²¹ Uno mwanamukazhi wafwijilwe wa ku Zalefwata waubile kintu kimo kyakonsha kubula kuba bantu bavula lelo jino. Waketekejile bingi mwi Lesa kumupulusha, kabiji ne kya kine Lesa kechi wamulekelejile ne. Jino jishimikila ne mashimikilatu akwabo a mu Baibolo amwesha kuba amba twafwainwa kuketekela mwi Yehoba. (Tangai Yoshua 21:43-45; 23:14.) Bakamonyi ba kwa Yehoba byo batwajijila na bumi lelo jino, ke kishiino kikwabo kimwesha amba kechi ulubako boba baitabilwa kwi aye ne.—Sala. 34:6, 7, 17-19.a

22. Mambo ka o twafwainwa kukebela kwitabilwa kwi Lesa mu kupelawizha?

²² Juba ja Lesa ja buchibamambo “jikebafikila bonse bekala panopantanda,” kabiji katatakatu jikafike. (Luka 21:34, 35) Kechi kukekala kwijinyema ne. Bunonshi nangwa kukebesha bintu bya ku mubiji kechi byakonsha kwesakana na buneme bwa kuteleka ku byambo bya Mutonyi watongolwa na Lesa ne. Bino byambo ke bya kuba amba: “Iyai, anweba bo bapesha kwi Batata, swanai bufumu bo emutujila ne ku ntendekelo ya pano pa ntanda.” (Mat. 25:34) Kya kine, ‘Yehoba ukamubila bibusa aye mololoke; ukamuzhokolosha na bupe nobe jikebo.’ (Sala. 5:12) Nanchi kechi twafwainwa kukebesha kwitabilwa kwi Lesa nenyi?

[Tubyambo Twa Munshi]

Mukivuluka Nyi?

• Mambo ka o twafwainwa kupopwelanga Yehoba na muchima wetu yense?

• Yehoba utambwila milambo ya mutundu ka lelo jino?

• “Byambo bya lutotelo nobe milambo ya [twana twa ñombe tulume]” byatala mwepi, kabiji mambo ka o twafwainwa kwibilambwila kwi Yehoba?

• Mambo ka o twafwainwa kukebesha kwitabilwa kwi Lesa?

[Kipikichala pa peja 13]

Ngauzhi wa Lesa waambijile mwanamukazhi wafwijilwe kabiji waumvwine nzala kufuukulapo kuba ka?

[Kipikichala pa peja 15]

Mfweto ka yo tumwenamo mu kupana bitapisho bya kutota Yehoba?

[Kipikichala pa peja 17]

Inge mwaketekela mwi Yehoba na muchima wenu yense kechi ukemulengesha bumvu ne