BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • mwbr23 July pp. 1-14
  • Byambo Bikwabo bya mu “Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo”

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Byambo Bikwabo bya mu “Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo”
  • Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo—2023
  • Tumitwe tucheche
  • JULY 3-9
  • JULY 10-16
  • JULY 17-23
  • JULY 24-30
  • JULY 31–AUGUST 6
  • AUGUST 7-13
  • AUGUST 14-20
  • AUGUST 21-27
  • AUGUST 28–SEPTEMBER 3
Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo—2023
mwbr23 July pp. 1-14

Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo

© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

JULY 3-9

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA| EZELA 4-6

“Kange Muvulañanye Mwingilo Ne”

w22.03 18 jifu. 13

Nanchi Mumona Bintu Byamwene Zekaliya Nyi?

13 Mwingilo wa kushimukulula nzubo ya Lesa bamukainye. Nangwa byonkabyo, banabalume bo batongwele kutangijila uno mwingilo, ko kuba’mba Ñanga Mwine Mukatampe Yeshua (Yoshua) ne Kinemanga Zelubabele “batendekele kushimukulula nzubo ya Lesa.” (Eze. 5:1, 2) Bayudea bamo bakonsheshe kumona nobe kufuukulapo kuba bino kechi kwawamine ne. Mwingilo wa kushimika nzubo ya Lesa kechi wakonsheshe kufyama ku balwanyi ne. Kabiji bayukile kuba’mba balwanyi bakengijisha mashinda onse kuba’mba balekeshe uno mwingilo. Banabalume babiji batangijilenga uno mwingilo, Yoshua ne Zelubabele, bafwainwe kuyuka kuba’mba Yehoba wajinga nabo. Ne kya kine bayukile. Bayukile byepi?

w86 2/1 29, kakitenguluzha jifu. 2-3

Yehoba “Wasopelenga Bakulumpe”

Bayudea byo bafumine mubuzha mu Babilona baikele myaka 16 kwakubula kwingilapo. Ngauzhi Haggai ne Zekaliya batundaikile Bayudea kabiji mwingilo washimukulula nzubo ya Yehoba watendekele jikwabo. Nangwa byonkabyo kechi papichile ne kimye kyabaya ne babinemanga bena Pelisha batendekele kukanya uno mwingilo jikwabo. Bano bebakainyenga bebepwizhe’mba “Ñanyi wimukambizhe’mba mushimike ino nzubo?”.—Ezela 5:1-3.

Mukumbu wa buno bwipuzho waneme bingi. Inge kya kuba bakulumpe bazumbile na moyo mwingilo wakushimukulula inge waimene. Inge bakulumpe baji bakumbwile, uno mwingilo wakushimukulula inge bamulekeshe ponkapotu. Onkao mambo bakulumpe (bobatangijilenga kwi kinemanga Zelubabele ne Yoshua) bakumbwile bulongo kabiji na mushingi. Bavulwilemo babinemanga pa mukambizho Kilusa ye apele Bayudea wakutwajijila kushimukulula nzubo ya Lesa. Muzhilo wa bena Pelisha wakainye kwalula muzhilo walengejile bano babinemanga kuleka kukanya bantu bobakambizhe kwi Mfumu. Mfumu Daliusa naye wakambizhe’mba uno mwingilo wafwainwa kutwajijila.—Ezela 5:11-17; 6:6-12.

w22.03 15 jifu. 7

Nanchi Mumona Bintu Byamwene Zekaliya Nyi?

7 Kuji lupimpu lwaubiwe lwalengejile bashimikilenga nzubo ya Lesa kukasuluka. Ñanyi lupimpu lonkalo? Mu mwaka wa 520 B.C.E., Daliusa I, ye waikele mfumu wa Pelisha. Mu mwaka wa bubiji wa bukalama bwanji, wataaine kuba’mba kechi balondejile mizhilo pa kukambizha kuba’mba bantu baleke kushimukulula nzubo ya Lesa ne. Onkao mambo, Daliusa wibaswishishe kuba’mba bapwishe uno mwingilo. (Eze. 6:1-3) Uno sawakya walengejile bantu bonse kukumya. Bino mfumu waubile ne bintu bikwabo, kechi kwibaswishatu kutwajijila kushimika ne. Mfumu wakambizhe bantu bebazhokolokele kuleka kukanya uno mwingilo kabiji wibakambizhe kupa Bayudea mali akebewenga pa kuba’mba bapwishishe kushimika nzubo ya Lesa. (Eze. 6:7-12) Na mambo a kino, Bayudea bapwishishe kushimika nzubo ya Lesa mu 515 B.C.E. byo papichiletu myaka ina.—Eze. 6:15.

w22.03 19 jifu. 16

Nanchi Mumona Bintu Byamwene Zekaliya Nyi?

16 Jishinda jikwabo Yehoba jo apainamo mikambizho ke kupichila mu “kalume wa kishinka kabiji wa maana.” (Mat. 24:45) Bimye bimo, uno kalume upana mikambizho yo tubula kumvwisha. Twakonsha kutambwila mikambizho yaamba pa byo twafwainwa kuba inge kwamweka bya malwa biponako bine byo tulanguluka’mba kechi byakonsha kumweka ku mpunzha kwetu ne. Nangwa twakonsha kumona nobe kalume wakizhamotu kubikako mizhilo ya kwizhikijila ku mwalo. Twakonsha kuba byepi inge ke tumone nobe mikambizho yo betupa kechi yayilamo ne? Twakonsha kulanguluka pa bena Isalela byo bamwenejilemo mu kumvwina mikambizho ibabuujilenga Yoshua ne Zelubabele. Twakonsha ne kulanguluka pa mashimikila akwabo a mu Baibolo o twatanga. Bimye bimo, bantu ba Lesa batambwijile mikambizho yamwekelenga nobe kechi yayijilemo ne, bino ibapulwishe.—Mito. 7:7;8:10.

Bishinka Bikwabo Byanema

w93 6/15 32 jifu. 3-5

Nanchi Mwafwainwa Kuketekela Byaamba Baibolo Nyi?

Jali ja muwayawaya jo balengela mu Talasusa, muzhi waikela ku bulenge musela wa kyalo kitelwa luno amba Turkey. Jino jali bejilengela mu bukalama bwa kinemanga mwina Pelisha aye Mazaeus mu kitota kya myaka kya buna Yesu saka akyangye kusemwa. Jino jali ja muwayawaya jamuyukanyishe’mba wajinga kinemanga wa kibunji kya “Bushiya bwa Mukola,” ko kuba’mba Mukola wa Ufelata.

Mambo ka bino byambo o byanemena? Byanema mambo byo byambo biji ne mu Baibolo. Pa Ezela 5:6–6:13 paamba’mba mfumu wa Pelisha aye Daliusa ne kinemanga aye Tetanai bajingako pa kimye kimo. Kino kyo kimye Bayudea kyo bashimukulwilenga nzubo ya Lesa mu Yelusalema. Ezela wakopololanga byambo wayukile bingi Mizhilo ya kwa Mosesa. Onkao mambo twafwainwa kuketekela byo anembele kuba’mba bya kine. Pa Ezela 5:6 ne pa 6:13 pa amba’mba Tatenai wajinga “kinemanga wa kibunji kya ku Bushiya bwa Mukola.”

Ezela wanembele bino byambo nobe mu 460 B.C.E., saka kwashala myaka 100 jino jali ja muwayawaya kulengwa. Bantu bamo bakonsha kwamba’mba kutongolwa kwa muntu wajingako kala ye baamba mu Baibolo kechi kwanema ne. Inge twakonsha kuketekela banembele Baibolo mu bino bintu bicheche, ko kuba’mba twafwainwa ne kukilamo kuketekela bintu bikwabo byo banembele.

JULY 10-16

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | EZELA 7-8

“Byubilo Byawama bya kwa Ezela Byaletele Munema kwi Yehoba”

w00 10/1 14 jifu. 8

Tumwenamo Byawama mu Kufunda Baibolo

8 Kutemwa mambo a Yehoba kwafwainwa kufuma panshi ya muchima. Twafwainwa kwikalapo na kimye kya kulanguluka languluka pa bintu byo twafuma na kutanga mu Baibolo. Twafwainwa kulangulukishangapo pa mambo a Lesa pa kuba’mba etufikenga pa muchima. Pa kuba’mba tube bino twafwainwa kwikala kwa bunke ne kulombapo. Byonka byaubanga Ezela, ne atweba twafwainwa kunengezha michima yetu saka tukyangye kutendeka kutanga ne kufunda Mambo a Lesa. Baibolo waamba pe aye amba: “Ezela wanengezhezhe muchima wanji kuba’mba akebekebe Mizhilo ya Yehoba, ne kufunjisha malamuna ayo ne bunchibamambo mu Isalela.” (Ezela 7:10) Akimonai bintu byalengelanga Ezela kunengezha muchima wanji: kufunda, kulanguluka pa bya kwibingijisha mu bwikalo bwanji ne bya kwibifunjisha ku bantu. Ne atweba twafwainwa kulondelanga byo aubanga.

si 75 jifu. 5

Buku wa mu Baibolo Nambala 13—1 Byambo bya Moba

5 Ezela wafikijilemo bingi kunemba bintu byamwekelenga pa kyo kimye. “Ezela wanengezhezhe muchima wanji kuba’mba akebekebe Mizhilo ya Yehoba ne kwiilondela, ne kufunjisha malamuna ayo ne bunchibamambo mu Isalela.” (Ezela 7:10) Mupashi wa Yehoba ye wamukwashishe. Mfumu wa Pelisha, wajinga mfumu wa Bufumu bwa ntanda yonse pa kyo kimye, wamwene maana a Lesa mwi Ezela ne kumupa kifulo kikatampe mu kibunji kya Yuda. (Ezela 7:12-26) Ezela wajinga na luusa lwamupele Lesa ne kifulo kikatampe kyamupele mfumu. Onkao mambo, Ezela wakopolwele bino byambo kufuma ku mapepela a kine ajingako pa kyo kimye.

it-1 1158 jifu. 4

Kwipelula

Lesa Upana Lutangijilo Lwawama. Lesa utangijila bantu bepelula. Ezela wajinga na mwingilo mukatampe bingi wa kutangijila banabalume kukila pa 1,500, kufuma ku Babilona kuya ku Yelusalema. Kununga pa bano pajinga bañanga, ba mwingilo wa ku nzubo yazhila, banabakazhi ne baana. Kabiji basendele ngolode ne Siliva ya kuya na kwingijisha kuwamisha nzubo ya Lesa ku Yelusalema. Kimye kyo bailenga pa luno lwendo lwabo bakebewenga kwibazhikijila, pano bino Ezela kechi walombelepo bukwasho ku mfumu wa ku Pelisha kuba’mba ebapepo bashilikale ba kwibashinjikinya ne. Mambo aye kechi waketejile um bulume bwa bantu ne. Patanshitu wabuujile mfumu’mba: “Kuboko kwa Lesa wetu kuji pa bonse bamukeba.” Onkao mambo wakambizhe’mba kwikale kuzhikilwa na nzala pakuba’mba bantu bamweshe kwipelula kwi Yehoba. Balombele kwi Lesa kabiji ne wibomvwine ne kwibazhikijila. Baendele mu mutende kwakubula kwibalukuka ku balwanyi. (Eze 8:1-14, 21-32) Ngauzhi Danyela byo ajinga mu buzha mu Babilona, Yehoba wamubijile bibusa byo amutumijile malaika wamumwesheshe kimwesho, mambo wipelwile ne kukeba lutangijilo lwa Lesa.—Da 10:12.

Bishinka Bikwabo Byanema

w06 1/15 19 jifu. 10

Bishinka Bikatampe Kufuma mu Buku wa Ezela

Ezela 7:28–8:20—Mambo ka Bayudea bavula bajinga mu Babilona o babujijilenga kukeba kuya ku Yelusalema ne Ezela? Nangwa kya kuba papichile myaka kukila makumi atanu na jimo pabwelejile jibumba jitanshi ja Bayudea mu kyalo kyabo, mu mapunzha avula a mu Yelusalema kechi mwajinga bantu ne. Kyakatezhe bingi kubwela ku Yelusalema ne kutendeka bwikalo jibiji. Mu oa moba mu Yelusalema kechi mwajinga bintu bya bunonshi bya kukonsha kukebula Bayudea bajinga na bintu bya ku mubiji mu Babilona ne. Kabiji lwendo nalo lwakatezhe bingi. Aba babwelelenga bafwainwe kwikala na luketekelo lwakosa mwi Yehoba, kutemwa mpopwelo ya kine, kabiji ne kwikala bakosa pa kuba’mba baye ku Yelusalema. Nangwatu Ezela wakosele mambotu a bukwasho bwa Yehoba. Ezela watundaikile bisemi 1,500 ko kuba’mba bantu pepi nobe 6,000. Kabiji panyuma ya kuba Ezela waingijisha mashinda akwabo, bena Levi 38 ne ba kwingila mingilo ya ku nzubo yazhila ya Lesa 220 nabo benungile ku jino jibumba.

JULY 17-23

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | EZELA 9-10

“Bintu Byatama Bifuma mu Kubula Lukookelo”

w06 1/15 20 jifu. 1

Bishinka Bikatampe Kufuma mu Buku wa Ezela

Ezela 9:1, 2—Mambo ka kusongozhana na bantu ba mu byalo kyo kwatamijile? Uno mukoka wabwelele wafwanyijilwetu kutwajijila na kupopwela Yehoba kwapwa kufikatu ne kimye kya kwiya Mesiasa. Kusongozhana na bantu bangi kwakonsheshe konauna bupopweshi bwa kine. Mambo a kuba’mba bamo basongwelenga bantu bangi bapopwelanga bankishi, mukoka yense wakonsheshe kutendeka kuba byubilo byaubangapo mikoka ingi. Kino kyakonsheshe kulengela bupopweshi bwa kine konaika. Pano nga Mesiasa inge wafumine pi? Kino kyamukolele bingi ku muchima Ezela!

w09 10/1 10 jifu. 6

Ñanyi Bintu Bitukebela Yehoba?

Kukookela na muchima yense kuleta mapesho. Mosesa wanembele’mba: ‘Lamainga mikambizho . . . yo mbena kwimukambizha lelo, pa kuba’mba mukamwenemo byawama.’ (Kyepelo 13) Kya kine mikambizho yonse ya Yehoba, byonse byo akeba’mba tubenga tumwenamo byawama inge ke twibyube. Kechi byakonsha kwituletelela ne. Mambo Baibolo waamba’mba “Lesa butemwe.” (1 Yoano 4:8) Onkao mambo, witupa ino mikambizho ya kwitukwsha kumwenamo byawama bya myaka ne myaka. (Isaya 48:17) Kutwajijila kuba bintu bintu byonse bitukambizha Yehoba kwitulengela kuchinuzhuka kwiletelela kabiji kuketulengela kwiyowa mapesho a myaka ne myaka aji kulutwe mu Bufumu bwa Lesa.

Bishinka Bikwabo Byanema

w06 1/15 20 jifu. 2

Bishinka Bikatampe Kufuma mu Buku wa Ezela

Ezela 10:3, 44—Mambo ka o baabenejile na baana ne bakazhi babo pamo? Bano baana umvwe bashajile, aba banabakazhi bo balekele inge babwelelenga’mba twaiya na kumona baana. Kabiji javujishatu baana ba bacheche bakebewa bingi kwibasunga ku bainabo.

JULY 24-30

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | NEHEMIYA 1-2

“Ponkapotu Nalombele”

w08 2/15 3 jifu. 5

Mubikai Yehoba Ku Meso Enu Moba Onse

5 Bimye bimo, twakonsha kulomba lulombelo lwa bukiji bukiji kwi Lesa amba etukwashe. Kimye kimo Mfumu wa ku Pelisha aye Atazakeshi wamwene kaseya wanji aye Nehemiya saka apopomenwa. Kepo uno mfumu amwipwizhe amba: “Lelo i kika kyo wasaka kulomba?” ‘Kepo [Nehemiya] alombele kwi Lesa wa mwiulu.’ Alwa lulombelo lwa mu muchima lo alombele Nehemiya kechi lwalepele ne. Bino Lesa waumvwine, mambo Nehemiya bamukwashishe kwi mfumu kuya na kushimukulula nsakwa ya Yelusalema. (Tangai Nehemiya 2:1-8.) Ee, nangwatu lulombelo lwipi lwa kishinshi lwanema bingi.

be 177 jifu. 4

Kwamba Kwa Kulalumukatu

Umvwe bemwipuzha ponkapotu kulumbulula bintu byo mwaitabilamo, ki ka kyakonsha kwimukwasha kwibilumbulula bulongo? Londelai Nehemiya walombele kishinshi saka akyangye kukumbula bwipuzho bwamwipwizhe Mfumu Atazakeshi. (Ne. 2:4) Panyuma ya kuba bino, nengezhai mu muchima bishinka bya kwamba. Mwakonsha kwibinengezha mu jino jishinda: (1) Salai kishinka kimo nangwa bibiji byo musakulumbulula (mwakonsha kusala bishinka mu buku wa Ukupelulula Ukufuma Mu Malembo). (2) Salai binembelo byo musakwingijisha kukosesha byobyo bishinka. (3) Nengezhai byo musakutendeka kulumbulula bulongo kuba’mba awo wimwipuzha omvwe. Apa bino, mutendeke kwamba.

Bishinka Bikwabo Byanema

w86 2/15 25

Bupopweshi bwa Kine Kechi Bukazhiya Ne

Nehemiya walombanga “mute ne bufuku’ mambo muzhi wa Yelusalema waikele saka aonaika pa kimye kyabaya. (Neh. 1:4, 6) Kimye byo kyafikile kya kuba’mba alombe Mfumu Atazakeshi kumuswisha kuya na kushimukulula nsakwa ya Yelusalema, Nehemiya walombele byonkabyo aubanga kimye kyonse. Yehoba wamukumbwile byo bamuswishishe ku mfumu kuba’mba aye na kushimukulula nsakwa ya Yelusalema.

Byo Tubena Kufunjilako Nehemiya walondelanga lutangijilo lwa Yehoba. Ne atweba inge tubena kupita mu makatazho, twafwainwa ‘kulombanga na mukoyo’ kwi Yehoba ne kuba bintu mwayila lutangijilo lwanji.—Loma 12:12.

JULY 31–AUGUST 6

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | NEHEMIYA 3-4

“Nanchi Muswa Kwingilako Mingilo Yakosa Nyi?”

w06 2/1 10 jifu. 1

Bishinka Bikatampe Kufuma mu Buku wa Nehemiya 3:5, 27. Kechi twafwainwa kumona mwingilo ye twaingila mu kutumbijika mpopwelo ya kine amba watutu byonka byalangulukile “babineme” ba bena Tekoa ne. Atweba twafwainwa kuba byonka byaubile bena Tekoa bepaine abo bene.

w19.10 23 jifu. 11

Yehoba Ukemulengela Kwikala Byepi?

11 Byo papichile myaka, baana ba bakazhi ba kwa Shaluma bajinga pa banabakazhi Yehoba bo aingijishe kwingilako mwingilo wa kushimukulula masakwa a Yelusalema. (Ne. 2:20; 3:12) Nangwa kya kuba shabo wajinga mwana mfumu, bano baana babakazhi ba kwa Shaluma bepaine kwingila mwingilo wakatezhe bingi. (Ne. 4:15-18) Kechi bajinga nobe banabalume bayile nkuwa bena Tekoa babujile kwipelula “kuba’mba bengileko uno mwingilo” ne. (Ne. 3:5) Fwanyikizhai lusekelo lwajinga na baana ba bakazhi ba kwa Shaluma kimye mwingilo wa kushimukulula nsakwa byo apwile mu moba 52. (Ne. 6:15) Mu ano moba, banyenga babena kwipana kwingila mwingilo wa Lesa wa kushimika ne kuwamisha bishimikwa byo tupopwelamo Yehoba. Bano banyenga ba kishinka bayuka mingilo kabiji bengila na kizaku bakebewa bingi pa kuba’mba mwingilo endenga bulongo.

w04 8/1 18 jifu. 16

Fundai kwi Yesu byo Amona Bukulumpe

16 Bonse bena Kilishitu, banyike ne bakulumpe, bafwainwa kumona bukulumpe byonka Yesu byo ebumona. Mingilo yapusana pusana yafwainwa kwingijiwa mu kipwilo. Onkao mambo, kechi mwafwainwa kukana ne, inge kya kuba bemubula kwingila mwingilo wapela. (1 Samwela 25:41; 2 Bamfumu 3:11) Anweba bansemi, nanchi mutundaika baana ne baana bakomako kwingila na lusekelo mwingilo yense ye bapewa kuba, kikale pa Nzubo ya Bufumu, pa kupwila kwa kijiiji nangwa pa kupwila kwiikajila kwa juba jimo, ne pa kupwila kwa nkambi nyi? Nanchi bemumona na kwingila mingilo yapela nyi? Mulongo umo luno ubena kwingijila pa ofweshi mukatampe wa ntanda yonse wa Bakamonyi ba kwa Yehoba kine uvuluka kya kumwenako kya bansemi yanji. Waambile’mba: “Byo baambangapo pa mwingilo wa kuwamisha Nzubo ya Bufumu nangwa mwingilo wa pa kupwila kwa nkambi byamwesheshe kuba’mba bamunemekele bingi. Bepananga kwingila mingilo yakwashanga kipwilo nangwa balongo, kechi na mambo a mwingilo byo apela ne. Byubilo byabo byankwasha kuswa kwingila na muchima umo mwingilo uji yense pano pa Betele.”

Bishinka Bikwabo Byanema

w06 2/1 9 jifu. 1

Bishinka Bikatampe Kufuma mu Buku wa Nehemiya

Nehemiya 4:17, 18—Muntu wakonsha kwingila byepi mwingilo wa kutunga na kuboko kumo? Kechi kibashupile aba bantu batunchilenga bintu ne. Umvwe bebatwika kipe pa mutwe nangwa pa kipuzhi, bekikwatanga bulongo na kuboko kumo ne kulama bulongo “kyela kya nkondo mu kuboko kukwabo.” Aba baingijishanga maboko abiji pa kushimika “bashimikilenga kasa bavwala mapoko abo mu mbunda yabo.” Kino kibalengelanga kwizhikijila ku balwanyi babo umvwe bebalukuka.

TAIKO MUCHIMA KU MWINGILO WA KUSAPWILA

“Monainga Byawama mu byo Mwingila na Ngovu”

km 11/12 1

Sekelai mu Mingilo Yenu Yonse

1 Muntu bamulengele “kusekela mu mingilo yanji.” (Sapwi. 2:24) Nangwa byonkabyo, umvwe twakankalwa kutanamo byawama mu mwingilo wa mu bujimi, kitulefula ne kukankalwa kwikala na kizaku mu mwingilo. Kika kyakonsha kwitukwasha pa kuba’mba tutwajijile kwikala na kizaku?

2 Bintu byo Mwafwainwa Kuketekela: Nangwa kya kuba bantutu bacheche bobatambwijile mambo awama asapwijilenga Yesu, kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne mwafumine byawama. (Yoa. 17:4) Mu kishimpi kya kwa Yesu kya njimi, waambile amba kechi bantu bonse bakatambwila mambo awama a Bufumu ne. (Mat. 13:3-8, 18-22) Nangwa byonkabyo, kwingila kwetu nangovu mufuma byawama.

3 Byo Twakonsha Kuba pa Kupanga Bipangwa Byavula: Kwesakana na jishimikila ja kwa Yesu aba batambwila mambo awama bafwainwa ‘kupanga bipangwa.’ (Mat. 13:23) Umvwe wichi wamena ne kukoma, upanga bipangwa ne nkunwa kechi bichi bya wichi ne. Onkao mambo, bipangwa byo bapanga bena Kilishitu kechi baana ba bwanga bakatatakatu ne, bino ke kutwajijila kubyala nkunwa kupichila mu kusapwila pa bufumu. Kino kimwekela mu bintu ‘byawama’ bifumamo kikale bantu baswa nangwa kukana kutambwila mambo awama. Tubena kuzhijika jizhina ja Yehoba. (Isa. 43:10-12; Mat. 6:9) Tumvwa bulongo pa kwikala bamwingilo umo ne Lesa. (1 Ko. 3:9) Kabiji “kwingijisha byatunwa byetu” kusangajika Yehoba.—Hebe. 13:15, 16.

4 Kunungapo, mu kwingila mwakonsha kufuma bintu byawama byo tubula ne kumona ne. Kimye kya mwingilo wa kwa Yesu kechi bonse baikele batumwa ne, baishile kwikala panyuma ya kupwisha mwingilo wanji pano pa ntanda. Popamotu, ne nkunwa ya Bufumu yo tubyala nayo kechi ifikenatu ponkapotu yamena mu muchima wa muntu ne, iya na kumena panyuma, waikala ne kamonyi kwakubula ne kuyuka atweba. Kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne, mu mwingilo wetu mufuma byawama bingi. Onkao mambo, twajijilai “kupanga bipangwa” ne kumwesha kuba’mba twi baana ba bwanga ba kwa Yesu.—Yoa. 15:8

AUGUST 7-13

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | NEHEMIAH 5-7

“Nehemiya Watemenwe Kwingila, Kechi Kumwingijila Ne”

w02 11/1 27 jifu. 3

Batundaika Bupopweshi bwa Kine, ba mu ano Moba ne Bajingako Kala

Nehemiya kechi watangijilangatu ne kwingilako uno mwingilo ne. Bino waingijishanga ne mali anji kutundaika bupopweshi bwa kine. Waingishe mali anji pa kukuula balongo banji Bayudea bo bakwachile buzha. Kabiji wakongweshanga mali kwakubula kubikapo nsubu. Kechi ‘wayanjishanga’ Bayudea nakwibakanjikizha kumupa kajo ko bapanga kinemanga ne. Pa kuba aye wajishanga “bantu 150 Bayudea ne bakalama bakibiji bajanga ku tebulu wanji, pamo na boba bafumine mu bisaka bya bantu.’ Pa juba pa juba bebanengezhenga “ñombe mulume umo, mikooko yawama itanu na umo ne bañonyi.” Kabiji juba jimo pa kupitapo moba jikumi wibapotelanga “binyu byavula byapusana pusana.”—Nehemiya 5:8, 10, 14-18.

w16.09 6 jifu. 16

“KANGE UKOOKESHE MABOKO OBE NE”

16 Yehoba wakwashishe Nehemiya ne bakwabo kukosesha maboko abo ne kwingila mwingilo. Bapwishishe kushimukulula nsakwa ya Yelusalema mu moba 52. (Ne. 2:18, tubyambo twa munshi.; 6:15, 16) Nehemiya kechi watangijilengatu mwingilo ne. Ne aye mwine waingijileko mwingilo wa kushimukulula nsakwa ya Yelusalema. (Ne. 5:16) Bakulumpe mu kipwilo bavula nabo balondela byaubile Nehemiya kupichila mu kwingilako mingilo ya kushimika nangwa kulama bulongo Nzubo ya Bufumu. Byo bengijila pamo na basapwishi mwingilo wa kusapwila ne byo bengila mwingilo wa bukafunga, bakosesha maboko a boba baji na bijikila.—Tangai Isaya 35:3, 4.

w00 2/1 32

Yehoba Ukemuvuluka Byepi?

Baibolo waamba bimye byavula amba Lesa “uvuluka” kulumbulula kubila bantu banji byawama. Nabiji kimye muyulo kyo alobeshe ntanda yonse, panyuma ya moba 150, Baibolo waamba’mba “Lesa wavulukile Nowa. . . , kabiji Lesa walengejile luvula kupupila pano pa ntanda ne mema atatwile kuma.” (Ntendekelo 8:1 tubyambo twa munshi) Byo papichile myaka yavula, Samisonyi, byo bamusabawile meso ne kumukasa ku bena Filishitiya walombele’mba: “Anweba Nkambo Mfumu Yehoba, napopwela mvulukai, ne kunkosesha, napopwela, jonka jino japelako.” Yehoba wamuvulukile Samisonyi kupichila mukumupa bulume bwakila bwa bantu pa kuba’mba ashinkanye na balwanyi ba Lesa. (Mitonyi 16:28-30) Nehemiya naye bamuvulukile. Yehoba wapesheshe mingilo yanji kabiji bupopweshi bwa kine bwabwelele mu Yelusalema.

Bishinka Bikwabo Byanema

w07 7/1 30 jifu. 15

“Mushinde Bubi Na Byawama”

15 Jishinda ja busatu, balwanyi ba kwa Nehemiya baingijishe muntu wajinga mujimbijimbi wa jizhina ja Shemaya mwina Isalela, kuba’mba alengele Nehemiya kulala Muzhilo wa Lesa. Shemaya wamwambijile Nehemiya amba: “Twayai, tukatwele mu nzubo ya Lesa, mukachi ka nzubo yazhila, tukeshinkilemo; mambo basakwiya na kwimwipaya.” Shemaya waambile’mba, Nehemiya wajinga mu kizumba kya kukeba kumwipaya, bino amba wakonsheshe kwipulusha umvwe waya na kufyama mu nzubo ya Lesa. Pano bino, Nehemiya kechi wajinga ñanga ne. Wakonsheshe kulenga mambo umvwe waji wafyamine mu nzubo ya Lesa. Nanchi wakonsheshe kulala Muzhilo wa Lesa mu kukebatu kupulusha mweo wanji nyi? Nehemiya wakumbwile’mba: “Ñanyi muntu uji biji amiwa wakonsha kutwela mu nzubo yazhila mu kupulusha mweo wanji? Kechi ntwelemo ne.” Mambo ka Nehemiya kyo abujijile kufwila mu kakose ko bamutele? Mambo wayukile’mba nangwa kya kuba Shemaya wajinga mukwabo mwina Isalela, ‘Lesa kechi ye wamutumine ne.’ Ñanga wa kine kechi wakonsheshe kumubula’mba alale Muzhilo wa Lesa ne. Mu kino namo Nehemiya kechi walekele’mba ashindwe na balwanyi banji ne. Palutwe kacheche, washimwine’mba: “Byonkabyo nsakwa yapwile pa juba ja bumakumi abiji ne moba atanu ja ñondo wa Elule, kabiji moba onse a kwiishimika afikile ke moba makumi atanu ne moba abiji.”—Nehemiya 6:10-15; Kubala 1:51; 18:7.

TAIKO MUCHIMA KU MWINGILO WA KUSAPWILA

“Basapwishi Bengila Bulongo Bekwasha Bene na Bene”

w13 5/15 7 mafu. 17-19

Ingilainga Mwingilo Wenu Wa Busapwishi

17 Yesu watumine baana banji ba bwanga babiji babiji mu mwingilo wa kusapwila. (Mako 6:7; Luka 10:1) Kabiji Paulo naye waambile pa ‘bakwabo bamingilo’ “baingijilenga ne [aye] na mambo a mambo awama.” (Fili. 4:3) Kwesakana na bino bya kumwenako bya mu Binembelo, mu 1953, basapwishi ba Bufumu batendekele kufunjisha bakwabo bya kwingila mwingilo wa kusapwila.

18 Inge mwaya na mukwenu mu mwingilo wa bwina Kilishitu, mwakonsha kumukwasha byepi? (Tangai 1 Kolinda 3:6-9.) Zhikulai Baibolo wenu pa binembelo bibena kwingijisha mukwenu. Talainga ubena kwamba, mukwenu nangwa mwina nzubo inge ubena kwamba. Taiko muchima ku mwisambo pa kuba’mba mukonshe kusunsapo inge mukwenu ke akebe kumukwashako kulumbulwila ye mwatana byo abena kukana. (Sapwi. 4:12) Pano bino, chinuzhukai kuchibikizha mulanguluko wawama ubena kukeba kwamba mukwenu. Inge mwaja kabakubaku mukafichisha mukwenu ku muchima ne kulengela ye mubena kusapwila kubula kumvwisha. Kimye kimo, kyawama kusunsapo pa mwisambo. Pano bino, inge kemukebe kwambapo, ambaitu byambo bicheche. Apa bino mwaleka mukwenu watwajijila na mwisambo.

19 Mwakonsha kwikwasha byepi anweba bene na bene inge mubena kwingila mwingilo wa ku nzubo ku nzubo? Isambainga pa byo mwakonsha kuwamishako mfunjishisho yenu. Kange mwambenga bintu byatama pa bantu ba mu nyaunda yenu byakonsha kwimulefula ne. Kabiji chinuzhukainga kuyebeka basapwishi bakwenu. (Mana 18:24) Twafwainwa kuvulukanga kuba’mba twi bipe bya buchimba. Yehoba witumwesha lusa lukatampe pa kwitupa mwingilo wanema bingi wa kusapwila mambo awama. (Tangai 2 Kolinda 4:1, 7.) Onkao mambo, twayai atweba bonse tumweshenga kuba’mba twanemeka uno mwingilo kupichila mu kwibikako kwingila bulongo mwingilo wetu wa busapwishi.

AUGUST 14-20

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | NEHEMIYA 8-9

“Yehoba yo Nsakwa Yenu Yakosa”

w13 10/15 21 jifu. 2

Byo Tufunjilako ku Lulombelo Lwawama

2 Bayudea bapwishishe kushimukulula nsakwa ya Yelusalema saka kwashala ñondo umo pa kuba’mba kuno kukonkana kutendeke. (Neh. 6:15) Bantu ba Lesa bapwishishe uno mwingilo mu mobatu 52. Kepo pa juba jitanshi mu ñondo walondejilepo wa Tishri, bakonkene pamo mu lubanza kuba’mba bateleke ku byatangilenga Ezela ne bena Levi ne byo balumbulwilenga Mizhilo ya Lesa. (Kipikichala 1) Bisemi byonse, ne “bonse bakonsheshe kumvwa” baimene na kuteleka “kufuma kumakya kufika ne pa kushinkimana juba.” Kino ke kya kumwenako kyawama bingi kwi atweba tupwila saka twaikala bulongo mu Mazubo a Bufumu awama. Nanchi pa kupwila mutendeka kulanguluka pa bintu byabula kunema nyi? Inge byobyo muba, langulukai jikwabo pa bena Isalela bateleko muchima pa kuteleka ne kulangulukapo pa byo baumvwine kya kuba batendekele ne kujila na mambo a kuba mukoka wabo kechi wakokejilenga Mizhilo ya Lesa ne.—Neh. 8:1-9.

w07 7/15 22 jifu. 9-10

Nanchi ‘Mwendanga Mu Mupashi Nyi’?

9 Lusekelo ke kusangalala kukatampe. Yehoba ye “Lesa wa [lusekelo].” (1 Timoti 1:11, NW; Salamo 104:31) Mwana usekela bingi mu kuba kyaswa muchima wa Shanji. (Salamo 40:8; Bahebelu 10:7-9) Kabiji “lusekelo lwa Yehoba bo bulume [bwetu]”—Nehemiya 8:10.

10 Lesa witulengela kwikala balusekelo umvwe twauba kyaswa muchima wanji nangwatu mu bimye bya malwa, bya bulanda, ne lumanamo. ‘Maana a kumuyuka Lesa’ etuletela bingi lusekelo! (Byambo bya Mana 2:1-5) Bulunda bwetu na Lesa bwaimena pa kumuyukisha bulongo ne kumuketekela kabiji ne mu kitapisho kya bukuzhi bwa kwa Yesu. (1 Yoano 2:1, 2) Kabiji tuji na lusekelo byo twaikala lubaji lwa bulongo bwa ntanda yonse. (Zefwaniya 3:9; Hagai 2:7) Kuketekela mu Bufumu ne kwingilako mwingilo mukatampe wa kusapwila mambo awama bituletela bingi lusekelo. (Mateo 6:9, 10; 24:14) Kwikala na luketekelo lwa bumi bwa myaka ne myaka nako kwituletela bingi lusekelo. (Yoano 17:3) Byo kiji kuba’mba tuji na luketekelo lwawama, twafwainwa ‘kusangalalanga na muchima yensetu.’—Mpitulukilo ya mu mizhilo 16:15.

Bishinka Bikwabo Byanema

it-1 145 jifu. 2

Kialamaiki

Byo papichile myaka yavula kufuma kimye Bayudea kyo bafumine mu buzha mu Babilona, Ezela ñanga watangile buku wa mizhilo ku Bayudea bakonkene mu Yelusalema. Kabiji bena Levi bavula balumbulwijile bantu mo yatala. Pa Nehemiya 8:8 paamba’mba: “Batwajijile kutanga mu buku na jiwi ja peulu mu Mizhilo ya Lesa wa kine, ne kwiilumbulula bulongo ne kulumbulula mo yatala; onkao mambo bakwashishe bantu kumvwisha byo batangilenga.” Kuno kulumbulula nangwa’mba kutuntulula kwafwainwa kwavwangilemo kulumbulula Kihebelu mu ñambilo yapela nangwa kutuntulula Kihebelu kutwala mu Kialamaiki. Mambo kyamweka Kialamaiki ye mukala waingijishanga Bahebelu byo bajinga mu Babilona. Kuno kulumbulula kwa kubula nangwa kuzhinaukatu ne kwavwangilemo kwibakwasha Bayudea kumvwisha mwatajile byo batangilenga nangwa kya kuba baumvwinenga Kihebelu.

AUGUST 21-27

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | NEHEMIYA 10-11

“Bapaine Milambo ya Kwifuukwila kwi Yehoba”

w98 10/15 22 jifu. 13

Muzhi wa Yelusalema Waikele Byonka Bilumbulula Jizhina Janji

13 “Lulayañano lwa kine” lobalayañene mu moba ajingako Nehemiya kwakwashishe bantu ba Lesa pa kyo kimye kwinengezha kupana nsakwa ya Yelusalema kwi Lesa. Bino kwajinga kintu kikwabo kyo bafwainwe kwingijilapo bukiji. Mu Yelusalema mwakebewenga bantu bavula mambo uno muzhi wabayile bingi, wajinga mu nsakwa ikatampe yajinga na majiba 12. Nangwa kya kuba bena Isalela bamo baikalanga monka, bino uno “muzhi wabayile bingi, ne bantu mwajingatu bacheche.” (Nehemiya 7:4) Pa kuba’mba bapwishe luno lukatazho, “bantu bashala batele bubale kuba’mba muntu umo pa bantu jikumi bamutwale mu Yelusalema, muzhi wazhila.” Muchima wa kwipana wamwesheshe bantu baswile kuviluka walengejile bantu ‘kupesha banabalume bonse bepaine kwikala mu Yelusalema.’ (Nehemiya 11:1, 2) Kino kyo baubile kitundaika bingi bapopweshi bakine ba mu ano moba bekala bwikalo bwakonsha kwibaswisha kwipana kuya na kwingijila kubena kukebewa bena Kilishitu bakoma mu lwitabilo.

w86 2/15 26

Bupopweshi bwa Kine Kechi Bukazhiya Ne

Kusha bya buswanyi byabo ne kuvilukila mu Yelusalema kwafwainwa kwalengejile bwikalo kukatazhako mu mashinda amo. Kabiji kwikala mu uno muzhi kwafwainwa kwabikile bumi bwabo mu kizumba. Bino byo byalengejile bantu kusanchila ne kupesha bonse bepaine ne kulomba kuba’mba Yehoba ebapeshe.

w16.04 8 jifu. 15

Lesa Upesha Bantu ba Kishinka

15 Kimye kyo twipaine kwi Yehoba, twachipile’mba tukobanga kyaswa muchima wanji mu bintu byonsetu. Twayukile’mba bimye bimo kiketukatazhanga kufikizha luno luchipo. Bino tuba byepi inge betwambila’mba tube kintu kyo twabula kutemwa? Inge twakookela Lesa na muchima yense, tukamwesha bukishinka bwetu ku mulaye ye twalayile. Mapesho a Yehoba kimye kyonse avula bingi kukila makatazho o tupitamo pa kwingila mingilo ya kwipana. (Malakai 3:10) Pano nga mwana wa mukazhi wa kwa Yefita waubilepo byepi pa mulaye walayile bashanji?

Bishinka Bikwabo Byanema

w06 2/1 11 ¶1

Bishinka Byafuma mu Buku wa Nehemiya

Nehemiya 10:34—Mambo ka bantu o bafwainwe kuchaba nkunyi? Mizhilo ya Mosesa kechi yakambizhizhe kupana mulambo wa nkunyi ne. Pano uno mwingilo wa kuchaba nkunyi waishile mambo a kukajilwa. Kwakebewenga nkunyi yavula bingi ya kusokela bitapisho pa kyakusokelapo. Kyamweka nobe kechi kwajinga Bantu bavula babujile bena Isalela baingilanga mingilo pa nzubo ya Lesa ne. Onkao mambo, kwajinga kutaya bubale pa kuba’mba nkunyi iyengatu taputapu.

TAIKO MUCHIMA KU MWINGILO WA KUSAPWILA

“Milambo Itokesha Lesa ku Muchima ano Moba”

w11 2/15 15-16 mafu 12-15

Kwitabilwa Kwi Lesa Kwitutangijila Ku Bumi Bwa Myaka

12 Mu nkalata yo anembejile bena Loma, mutumwa Paulo wanembelemo amba: “Mulambule mibiji yenu, ke kitapisho kyumi, kyazhila, kyaitabilwa kwi Lesa, ko kunemeka Lesa kwenu kwa mu muchima.” (Loma 12:1) Pa kuba amba muntu atalwenga bulongo kwi Lesa, wafwainwa kumona amba mubiji wanji waitabilwa kwi Lesa. Umvwe kya kuba muntu wikowesha na mambo a kupepa fwanka, kwingijisha bizhima ne kukizhamo kutoma maalwa, milambo yanji yakonsha kwikala ke yatutu. (2 Ko. 7:1) Kununga pa kino, byo kiji kuba amba “awa uba bulalelale umulenga mambo mubiji wanji mwine,” ko kuba amba byubilo byatama bilengela bitapisho bya muntu kwikala bya bunya ku meso a Yehoba. (1 Ko. 6:18) Pa kuba amba muntu atokeshenga Lesa, wafwainwa ‘kwikala wazhila mu misango yonse ya bwikalo bwanji.’—1 Pe. 1:14-16.

13 Bitapisho bikwabo bisangajika Yehoba ke ñambilo yetu. Aba batemwa Yehoba bamba bintu byawama pe aye, kikale pa bantu nangwa mu nzubo yabo. (Tangai Salamo 34:1-3.) Tangai Masalamo 148-150, ne kumona ano masalamo asatu byo etutundaika kutota Yehoba. Kwambatu kine, “kutota kwibafwainwa baluñama michima.” (Sala. 33:1) Kabiji Wakumwenako wetu, aye Yesu Kilishitu, wakokawilepo bingi pa buneme bwa kutota Lesa kupichila mu kusapwila mambo awama.—Luka 4:18, 43, 44.

14 Umvwe ke tusapwile na kizaku, tumwesha byo twatemwa Yehoba ne byo tukeba kwitabilwa kwi aye. Kyakumwenako, monai ngauzhi Hoseya byo atundaikile bena Isalela batendekele kulondela bupopweshi bwa bubela kabiji balekele kwitabilwa kwi Lesa. (Ho. 13:1-3) Hoseya wibambijile kusashijila amba: “[Yehoba] tulekelaiko mambo etu onse, mwitutambule na lusa, kabiji tukalambulanga byambo bya lutotelo nobe milambo [twana twa ñombe tulume].”—Ho. 14:1, 2.

15 Ñombe mulume ke nyama wafwanga mutengo wabaya bingi, kabiji bena Isalela bapananga uno nyama kwi Yehoba. Onkao mambo, “byambo bya lutotelo nobe milambo [twana twa ñombe tulume]” byalumbulwilenga kwamba byambo byawama bya kufuma panshi ya muchima bilengela Lesa wa kine kutotwa. Yehoba wakumbwile byepi boba bapainenga ino milambo? Waambile amba: “Nkebatemwa na muchima yensetu.” (Ho. 14:4) Aba bapainenga ino milambo ya kutota, Yehoba wibalekejileko mambo, baitabijilwe kabiji waikele mulunda nabo.

AUGUST 28–SEPTEMBER 3

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA| NEHEMIYA 12-13

“Ikalainga Bakishinka kwi Yehoba pa Kusala Balunda”

it-1 95 jifu. 5

Bena Amonyi

Tobiya bamupangile mu nzubo ya Lesa mambo batangile ne kulondela muzhilo uji pa Mpitulukilo ya mu Mizhilo 23:3-6. Kino kinembelo kakainye bena Amonyi ne bena Moabu kutwela mu kipwilo kya bena Isalela. (Neh 13:1-3) Uno muzhilo bebapeleye kunyuma saka papita ne myaka 1,000. Bano bena Isalela bebapele uno muzhilo mambo bena Amonyi ne bena Moabu bakaine kwibakwasha kimye kyo bajinga pepi kutwela mu ntanda ya mulaye. Uno muzhilo walumbulwilenga’mba bano bantu kechi bafwainwa kwikala na bena Isalela nangwa kumvwangana nabo ne. Kino kechi kibena kulumbulula’mba bena Amonyi ne bena Moabu bonse bafwainwe kuleka kupwanañana nangwa kuleka kwikala na bena Isalela ne. Kabiji kino kechi kibena kulumbulula’mba bano bantu kechi bafwainwe kutambula mapesho atambulangapo bena Isalela ne, mambo kwajinga bantu nabiji Zeleka ye twaji kwambapo kala wajinga pa babilolo ba kwa Davida ne Luta mwina Moabu baikelenga pamo ne bena Isalela.—Lu 1:4, 16-18.

w13 8/15 4 jifu. 5-6

Bemuzhijika

5 Tangai Nehemiya 13:4-9. Kechi kyapela kutwajijila kwikala bazhila ne, mambo twazhokolokwa na bintu byatama byakonsha kwituzhilulula. Akilangulukai pe Eliashiba ne Tobiya. Eliashiba wajinga ñanga mukatampe kabiji Tobiya wajinga mwina Amonyi kabiji kyamweka wajinga na kifulo kicheche mu bukalama bwa bena Pelisha mu Yudea. Tobiya ne bakwabo bakainyenga Nehemiya kushimukulula nsakwa ya Yelusalema. (Neh. 2:10) Bena Amonyi kechi bebaswishishe kutwela mu lubanza lwa nzubo ya Lesa ne. (Mpitu. 23:3) Pano mambo ka Ñanga Mukatampe o apelejile Tobiya kwikala mu kibamba kya kujiilamo kya mu nzubo ya Lesa?

6 Tobiya ne Eliashiba bajinga balunda. Tobiya ne mwananji Yehohanana basongwele banabakazhi Bayudea, kabiji Bayudea bavula banemekele bingi Tobiya. (Neh. 6:17-19) Munkana wa kwa Eliashiba wasongwele mwana wa kwa Sanabalata, wajinga ndamakyalo wa kyalo kya Samaliya kabiji wajinga mulunda ne Tobiya. (Neh. 13:28) Buno bulunda bwakonsha kwitukwasha kuyuka kyalengejile Eliashiba Ñanga Mukatampe kumutwala mungi ku muntu wabujile kwitabila kabiji wakanyanga mwingilo wa Lesa. Pano bino, Nehemiya wamwesheshe bukishinka kwi Yehoba kupichila mu kutaya pangye bipe bya kwa Tobiya byonse byajinga mu kibamba kya kujiilamo.

w96 3/15 16 jifu. 6

Kwikala Bakishinka Kwitulengela Kuchinchika Meseko

6 Inge twibakishinka kwi Yehoba, tukachinuzhukanga kupwanaña na balwanyi banji. O ene mambo mwana wa bwanga aye Yakoba o anembejile amba: “Anweba bankende, nanchi kechi mwayuka’mba kwikala balunda na bya pano pa ntanda bo bulwanyi ne Lesa nenyi? Onkao mambo, yense ukeba kwikala mulunda na bya pano pa ntanda wialula mwine ke mulwanyi wa Lesa.” (Yakoba 4:4) Tukeba kwikala na bukishinka bwajingapo na Mfumu Davida wanembele’mba: “Anweba Yehoba, nanchi kechi nashikwa aba bemushikwa, Ne kushikwa aba bemusatukila nenyi? Nebashikwa bingi; Baaluka ke balwanyi bami.” (Masalamo 139:21, 22) Kechi tupwanaña na bantu balenga mambo kya nshiji ne, na mambo a kuba’mba kechi bafwainwa kwitukwasha kwikala balunda ne Lesa ne. Nanchi bukishinka kwi Yehoba kechi buketulengela kubula kupwanaña na balwanyi banji kikale pa luntunanwa nangwa pa televizhonyi ne nyi?

Bishinka Bikwabo Byanema

it-2 452 jifu. 9

Nyimbo

Kwimba nyimbo ke kintu kyo banemekele bingi pa nzubo ya Lesa. Kino kya kine mambo bishinka byavula bya mu binembelo byaamba pa banyimbi bena Levi. Kabiji kishinka kwikwabo ke kya kuba’mba kechi ‘bebapanga mingilo ikwabo’ yo bapangapo bena Levi pa kuba’mba bengilenga bulongo mwingilo wabo ne. (1Mo 9:33) Jibumba ja banyimbi bena Levi jatwajijile kwikalako mambo byo bafuminenga mu Babilona kechi bebabajijile pa bena Levi bakwabo ne. (Eze 2:40, 41) Kabiji Mfumu wa bena Pelisha aye Atazakeshi (Longimanashi) wibaswishe bena Levi banyimbi kubula kupana musonko, mulambo nangwa ‘musonko wa pa mukwakwa’ kuvwangapotu ne mabumba akwabo eikajila aingilanga mingilo ya pa nzubo ya Lesa. (Eze 7:24) Kabiji mukuya kwa kimye, Mfumu wakambizhe’mba, ‘banyimbi bebatongwele bintu bya kwibapa byonka byo kyakebewanga pa juba pa juba.’ Nangwa kya kuba kyayukanyikwa’mba Atazakeshi ye wapaine uno mukambizho, bino kyamweka uno mukambizho wafumine kwi Ezela na luusa lo bamupele kwi Mfumu Atazakeshi. (Neh 11:23; Eze 7:18-26) Onkao mambo, twafwainwa kwamba’mba nangwa kya kuba banyimbi bonse bajinga bena Levi bino Baibolo wibalumbulula’mba bajinga jibumba jiikajila pa kwamba pa “banyimbi ne bena Levi.”—Neh 7:1; 13:10.

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu