Wachtawa LAYBRI NA DI INTANƐT
Wachtawa
LAYBRI NA DI INTANƐT
Krio
  • BAYBUL
  • BUK ƐN ƆDA TIN DƐN
  • MITIN DƐN
  • bt chap. 3 pp. 20-27
  • “Oli Spirit Kam Insay Dɛn”

Fim nɔ de fɔ dis say we yu pik.

Sɔri o, prɔblɛm de we mek di fim nɔ gri fɔ lod.

  • “Oli Spirit Kam Insay Dɛn”
  • “Prich ... Gud Gud Wan” bɔt Gɔd in Kiŋdɔm
  • Sɔbɛdin
  • Buk ɛn Ɔda Tin dɛn fɔ Dis Sem Dɔkyumɛnt
  • “Dɛn Ɔl Bin De Togɛda na di Sem Ples” (Akt 2:​1-4)
  • “Ɔlman Yɛri We Dɛn De Tɔk Insay In Yon Langwej” (Akt 2:​5-13)
  • “Pita Tinap” (Akt 2:​14-37)
  • “Una Ɔl Fɔ Baptayz” (Akt 2:​38-47)
  • “Naw Una Na Gɔd in Pipul Dɛn”
    Di Wachtawa De Tɔk bɔt Jiova in Kiŋdɔm—2014
  • Di Disaypul dɛn Gɛt Oli Spirit
    Lɛsin dɛn we Yu Kin Lan Frɔm di Baybul
“Prich ... Gud Gud Wan” bɔt Gɔd in Kiŋdɔm
bt chap. 3 pp. 20-27

CHAPTA 3

“Oli Spirit Kam Insay Dɛn”

Di tin dɛn we bin apin we oli spirit kam pan sɔm pipul dɛn insay Pɛntikɔst

Dis chapta kɔmɔt na Akt 2:​1-47

1. Ɛksplen aw di ples kin tan lɛk we dɛn kin gɛt di Fɛstival insay Pɛntikɔst.

DI PIPUL dɛn na Jerusɛlɛm bin de gladi.a Smok bin de kɔmɔt na di tɛmpul ɔlta we di Livayt dɛn bin de siŋ di Alɛl siŋ (Sam 113 to 118), ɛn sɔntɛm di stayl we dɛn bin de yuz fɔ siŋ am na bay grup. Pipul dɛn we bin kɔmɔt ɔdasay dɛn bin bɔku na strit. Dɛn bin kɔmɔt na fa fa ples dɛn lɛk Ilam, Mɛsopotemia, Kapadoshia, Pɔntɔs, Ijipt, ɛn Rom.b Us program dɛn bin gɛt? Na Pɛntikɔst we dɛn bin de kɔl bak “di de we dɛn avɛst di fɔs tin dɛn we gro.” (Nɔm. 28:​26) Dis fɛstival we dɛn kin gɛt ɛni ia kin sho di tɛm we dɛn dɔn di bali avɛst ɛn di tɛm we dɛn de bigin di wit avɛst. Na de we dɛn kin rili gladi.

Wan map we de sho di say dɛn we di wan dɛn we bin yɛri di gud nyuz insay Pɛntikɔst di ia 33 bin kɔmɔt. 1. Rijɔn Dɛn: Libya, Ijipt, Itiopia, Bitinia, Pɔntɔs, Kapadoshia, Judia, Mɛsopotemia, Babilonia, Ilam, Midia, ɛn Patia. 2. Siti Dɛn: Rom, Alɛgzandria, Mɛmfis, Antiɔk (na Siria), Jerusɛlɛm, ɛn Babilɔn. 3. Si Dɛn: Mɛditarenian Si, Blak Si, Rɛd Si, Kaspian Si, ɛn Pashian Gɔlf.

JERUSƐLƐM NA BIN DI SƐNTA FƆ DI JU RILIJƆN

Bɔku pan di tin dɛn we di fɔs chapta dɛn na Akt tɔk bɔt apin na Jerusɛlɛm. Dis siti de pantap di il we de na di men mawntin na Judia. I de lɛk 34 mayl so na di ist pat na di Mɛditarenian Si. Insay di ia 1070 bifo Krays, Kiŋ Devid bin kapchɔ di men say na Mawnt Zayɔn we bin de ɔp wan il we dɛn sho na di map. Ɛn di siti we bin kam fɔ de arawnd de bin leta bi di kapital siti fɔ di Izrɛlayt dɛn we bin de trade.

Mawnt Mɔria bin de nia Mawnt Zayɔn. Akɔdin to di Ju pipul dɛn tradishɔn, dɛn se na Mawnt Mɔria na de Ebraam bin tray fɔ sakrifays Ayzak. Dis na tin we bin dɔn apin lɛk 1,900 ia bifo dɛn rayt di tin dɛn we de na di buk ɔf Akt. Mawnt Mɔria bin kam fɔ bi pat pan di siti we Sɔlɔmɔn bin bil di fɔs tɛmpul fɔ Jiova pantap de. Dis bildin bin kam fɔ bi di sɛnta fɔ di tin dɛn we di Ju dɛn bin de du ɛn dɛn wɔship.

Na bin Jiova in tɛmpul na de ɔl di Ju dɛn we bin de ɔlsay na di wɔl ɛn we bin siriɔs fɔ wɔship Jiova bin de gɛda fɔ mek sakrifays, fɔ wɔship, ɛn fɔ du di fɛstival dɛn we dɛn bin de gɛt frɔm tɛm to tɛm. Dɛn bin de du dis fɔ obe Gɔd in kɔmand we se: “Ɔl di man dɛn na Izrɛl fɔ go tri tɛm fɔ ia na di ples we PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] go pik.” (Dit. 16:​16) Na Jerusɛlɛm bak di Gret Sanɛndrin, we na di Ju ay kɔt ɛn nashɔnal administretiv kansul bin de.

2. Us wɔndaful tin dɛn bin apin insay Pɛntikɔst di ia 33?

2 Sɔnde, arawnd nayn o’klɔk na mɔnin insay di ia 33, sɔntin apin we dɛn go gɛt fɔ kɔle fɔ lɔng tɛm. Wantɛm wantɛm, “nɔys kɔmɔt na ɛvin” we “tan lɛk we big big briz de blo,” ɔ “nɔys lɛkɛ big briz de blo.” (Akt 2:​2; Krio Fɔs Oli Baybul) Di lawd nɔys bin de ɔlsay na di os usay lɛk 120 pan Jizɔs in disaypul dɛn bin gɛda. Dɔn, wan wɔndaful tin apin. Dɛn bin si sɔntin lɛk faya we gɛt shep lɛk tɔŋ, ɛn wan wan bin kam pan ɔl di disaypul dɛn.c Afta dat, “oli spirit kam insay” di disaypul dɛn ɛn dɛn bigin fɔ tɔk difrɛn langwej dɛn. We di disaypul dɛn kɔmɔt na di os, di pipul dɛn we kɔmɔt difrɛn say dɛn we dɛn mit na di strit dɛn na Jerusɛlɛm bin sɔprayz we di disaypul dɛn ebul fɔ tɔk to dɛn. Fɔ tru, ɔlman yɛri we dɛn de “tɔk insay in yon langwej.”​—Akt 2:​1-6.

3. (a) Wetin mek wi go se Pɛntikɔst insay di ia 33 na impɔtant tɛm insay di istri fɔ tru wɔship? (b) Aw wetin Pita bin tɔk gri wit di we aw dɛn yuz di “ki dɛn fɔ di Kiŋdɔm”?

3 Dis wɔndaful tin we bin apin sho wan impɔtant tin we apin pan tru wɔship. Dat na di biginin ɔf Izrɛl we na Gɔd in yon we na di anɔyntɛd Kristian kɔngrigeshɔn. (Gal. 6:​16) Bɔt ɔda tin dɛn bin apin. We Pita bin de tɔk to di krawd da de de, i bin yuz di fɔs ki pan di tri “ki dɛn fɔ di Kiŋdɔm,” ɛn ɛniwan pan dɛn go gi spɛshal ɔnɔ to difrɛn grup ɔf pipul dɛn. (Mat. 16:​18, 19) Dis fɔs ki mek am pɔsibul fɔ di Ju pipul dɛn ɛn pipul dɛn we kam jɔyn di Ju dɛn fɔ lisin to di gud nyuz ɛn fɔ mek dɛn anɔynt dɛn wit Gɔd in oli spirit.d Dat go mek dɛnsɛf de pat pan Izrɛl we na Gɔd in yon, ɛn dis go mek dɛn gɛt di op fɔ rul as kiŋ ɛn prist dɛn ɔnda Gɔd in Kiŋdɔm we Krays de rul. (Rɛv. 5:​9, 10) As tɛm de go, di Samɛritan dɛn ɛn pipul dɛn na ɔda neshɔn dɛn, dɛnsɛf go gɛt dis ɔnɔ. Wetin Kristian dɛn we de tide go lan frɔm di wɔndaful tin dɛn we bin apin insay Pɛntikɔst di ia 33?

“Dɛn Ɔl Bin De Togɛda na di Sem Ples” (Akt 2:​1-4)

4. Aw di Kristian kɔngrigeshɔn we de tide fiba di kɔngrigeshɔn we bin stat insay di ia 33?

4 Na lɛk 120 disaypul dɛn di Kristian kɔngrigeshɔn bin bigin wit we “dɛn ɔl bin de togɛda na di sem ples.” Dɛn bin de na wan rum we de ɔp ɛn di oli spirit bin anɔynt dɛn ɔl. (Akt 2:​1) Bifo di de dɔn, bɔku bɔku pipul dɛn bin baptayz fɔ de pat pan da kɔngrigeshɔn de. Ɛn na so di ɔganayzeshɔn we wi de si tide bin bigin, ɛn i de kɔntinyu fɔ go bifo. Fɔ tru, dis ɔganayzeshɔn gɛt man ɛn uman dɛn we de fred Gɔd, ɛn na dis Kristian kɔngrigeshɔn Gɔd de yuz fɔ mek wi “prich di gud nyuz bɔt di Kiŋdɔm na di wan ol wɔl so dat ɔl di neshɔn dɛn go gɛt chans fɔ yɛri” bifo di ɛnd go kam.​—Mat. 24:​14.

5. Us blɛsin di fɔstɛm Kristian dɛn bin gɛt we dɛn bin de mit togɛda? Us blɛsin wi de gɛt tide we wi de mit togɛda?

5 Na di Kristian kɔngrigeshɔn, ɔl wi brɔda ɛn sista dɛn ɛn ivin di anɔyntɛd ɛn leta di “ɔda ship” dɛn go gɛt trɛnk fɔ sav Jiova. (Jɔn 10:​16) Pɔl bin sho se i rili valyu di sɔpɔt we ɔlman na di kɔngrigeshɔn de sɔpɔt dɛnsɛf. We i bin de rayt to di Kristian dɛn na Rom, i tɛl dɛn se: “A rili want fɔ si una, so dat a go gi una sɔm gift dɛn we gɛt fɔ du wit Gɔd biznɛs fɔ mek una tinap tranga wan; wetin a de tray fɔ se na dat, wi go ɛnkɔrej wisɛf, a go ɛnkɔrej una wit mi fet ɛn unasɛf go ɛnkɔrej mi wit una fet.”​—Rom. 1:​11, 12.

ROM NA BIN DI KAPITAL FƆ WAN ƐMPAYA

Di tɛm we dɛn bin rayt di Baybul buk we nem Akt, Rom na bin di siti we big pas ɔl ɔda siti dɛn, ɛn we i kam pan pɔlitiks, i bin impɔtant pas ɔl ɔda siti dɛn na di wɔl. Na bin di kapital fɔ wan ɛmpaya we bin gɛt bɔku bɔku land dɛn we bin de fa fa say dɛn frɔm Briten to Nɔt Afrika, ɛn frɔm di Atlantik Oshɔn to di Pashian Gɔlf.

Rom bin gɛt difrɛn difrɛn kɔlchɔ dɛn, pipul dɛn, langwej dɛn, ɛn rilijɔn dɛn. Di bɔku fayn rod dɛn we i bin gɛt bin mek pipul dɛn de kɔmɔt difrɛn say dɛn na di ɛmpaya fɔ kam du biznɛs. Nia di say we ship dɛn kin slam na Ostia, ship dɛn we bin de pas na dɛn bizi rod dɛn de bin de kam wit tin dɛn fɔ it ɛn ɔda dia tin dɛn fɔ di siti.

Nia di fɔstɛm Kristian dɛn tɛm, di pipul dɛn we bin de na Rom bin dɔn pas wan milyɔn. Sɔntɛm, sɔm pan di pipul dɛn na bin slev, dat na, kriminal dɛn we dɛn bin dɔn kɔndɛm, pikin dɛn we dɛn sɛl ɔ we dɛn mama ɔ papa lɛf dɛn, ɛn prizina dɛn we dɛn kech di tɛm we di Roman sojaman dɛn bin de fɛt. Sɔm pan di pipul dɛn we dɛn bin briŋ kam na Rom as slev dɛn, na bin Ju dɛn we kɔmɔt na Jerusɛlɛm afta Roman Jɛnɛral Pɔmpe bin win di siti pan fɛt insay di ia 63 bifo Krays.

Bɔku pan di pipul dɛn we bin fri bin po ɛn dɛn bin de liv na dɛn ɔpgarɛt dɛn we gɛt bɔku apatmɛnt dɛn usay bɔku pipul dɛn bin de liv. Na wetin di gɔvmɛnt bin de gi dɛn, nain dɛn bin abop pan. Bɔt di rula dɛn bin de mek dɛn kapital fayn bay we dɛn bin de bil dɛn pawaful bildin dɛn we yu nɔ go ɛva si ɛni ɔdasay. Pan dɛn siti dɛn ya, dɛn bin gɛt tiyata dɛn ɛn big stediɔm dɛn usay pipul dɛn bin de go fɔ wach we pipul dɛn bin de pafɔm na stej. Dɔn dɛn gɛt say we pipul dɛn bin de fɛt dɛnsɛf, ɛn dɛn bin gɛt ɔs res dɛn. Ɔl dis na bin fri fɔ di pipul dɛn fɔ wach.

6, 7. Aw di Kristian kɔngrigeshɔn tide de du di wok we Jizɔs bin gi, we na fɔ prich to ɔl di neshɔn dɛn?

6 Di Kristian kɔngrigeshɔn tide de du di sem tin dɛn we di fɔstɛm Kristian dɛn bin de du. Jizɔs bin gi in disaypul dɛn wok we nɔ bin izi fɔ du bɔt we dɛn go gladi fɔ du. I bin tɛl dɛn se: “Una go ɛn mek pipul dɛn bi mi disaypul na ɔl di neshɔn dɛn. Una baptayz dɛn insay di Papa in nem, di Pikin in nem, ɛn di oli spirit in nem. Una tich dɛn fɔ du ɔl di tin dɛn we a dɔn tɛl una.”​—Mat. 28:​19, 20.

7 Na Jiova Witnɛs dɛn we de na di Kristian kɔngrigeshɔn Jiova de yuz fɔ du dis wok tide. Fɔ tɔk tru, i nɔ izi fɔ prich to pipul dɛn we de tɔk difrɛn langwej dɛn. Bɔt Jiova Witnɛs dɛn dɔn mek buk ɛn magazin dɛn we de tɔk bɔt di Baybul insay pas 1,000 langwej dɛn. If yu na pɔsin we de go di mitin dɛn ɔltɛm ɛn yu de prich bɔt di Kiŋdɔm ɛn mek disaypul, yu gɛt rizin fɔ gladi. Yu na wan pan di pipul dɛn we nɔ bɔku na di wɔl tide we gɛt di ɔnɔ fɔ prich gud gud wan bɔt Jiova in nem!

8. Aw di Kristian kɔngrigeshɔn de ɛp wi?

8 Jiova Gɔd dɔn gi wi bɔku brɔda ɛn sista dɛn ɔlsay na di wɔl fɔ ɛp wi fɔ bia wit gladi-at insay dis tɛm we nɔ izi. Pɔl bin rayt to di Ibru Kristian dɛn se: “Lɛ wi de tink bɔt wi kɔmpin dɛn so dat wi go ɛp dɛn fɔ sho lɔv ɛn du fayn tin dɛn, ɛn mek wi nɔ lɛf fɔ de mit togɛda lɛk aw sɔm dɔn yus fɔ du, bɔt mek wi de ɛnkɔrej wi kɔmpin dɛn, mɔ we una de si se di de de kam nia.” (Ibru. 10:​24, 25) Di Kristian kɔngrigeshɔn na wan pan di gift dɛn we Jiova dɔn gi wi so dat wi go ebul ɛnkɔrej ɔda pipul dɛn ɛn dɛnsɛf go ɛnkɔrej wi. Kɔntinyu fɔ de nia yu brɔda ɛn sista dɛn we una ɔl de sav Jiova togɛda. Nɔ ɛva lɛf fɔ go di mitin dɛn!

“Ɔlman Yɛri We Dɛn De Tɔk Insay In Yon Langwej” (Akt 2:​5-13)

Jizɔs in disaypul dɛn de prich to di Ju pipul dɛn ɛn prɔsɛlayt dɛn na wan strit usay pipul dɛn bɔku.

“Wi yɛri dɛn de tɔk bɔt di pawaful tin dɛn bɔt Gɔd insay wi langwej dɛn.”​​—Akt 2:​11

9, 10. Wetin sɔm pipul dɛn dɔn du fɔ ebul prich to pipul dɛn we de tɔk difrɛn langwej?

9 Imajin di kayn gladi-at we di Ju pipul dɛn ɛn di prɔsɛlayt dɛn bin gɛt insay di ia 33. Sɔntɛm, i go bi se bɔku pan di pipul dɛn we bin de de bin de tɔk wan kɔmɔn langwej we sɔntɛm go bi Grik ɔ Ibru. Bɔt naw “ɔlman yɛri we [di disaypul dɛn] de tɔk insay in yon langwej.” (Akt 2:​6) Fɔ tru, di wan dɛn we bin de lisin go dɔn gladi fɔ yɛri di gud nyuz insay dɛn yon langwej. Na tru se Kristian dɛn tide nɔ gɛt di gift fɔ pafɔm mirekul fɔ tɔk difrɛn langwej dɛn. Bɔt dɛn dɔn gri fɔ prich di gud nyuz bɔt di Kiŋdɔm to pipul dɛn ɔlsay na di wɔl. Aw? Sɔm dɔn lan nyu langwej so dat dɛn go ebul fɔ de na kɔngrigeshɔn dɛn we de tɔk difrɛn langwej we de nia dɛn ɔ ivin go na ɔda kɔntri. Bɔku tɛm, dɛn dɔn kam fɔ si se di wan dɛn we kin lisin to dɛn kin gladi fɔ di ɛfɔt we dɛn de mek.

10 Lɛ wi tɔk bɔt Kristin we bin lan wan langwej we dɛn kɔl Gujarati wit sɛvin ɔda Witnɛs dɛn. We i mit wan pan in wokmet dɛn we de tɔk Gujarati, i grit di uman insay Gujarati. Di uman bin rili gladi, ɛn i bin want fɔ no wetin mek Kristin de tray tranga wan fɔ lan Gujarati, we rili at fɔ lan. Kristin bin ebul fɔ prich fayn wan to am. Di yɔŋ uman bin tɛl Kristin se: “Yu go mɔs gɛt impɔtant tin fɔ tɔk.”

11. Aw wi go rɛdi fɔ prich di gud nyuz bɔt di Kiŋdɔm to pipul dɛn we de tɔk ɔda langwej?

11 Na tru se nɔto wi ɔl go ebul lan ɔda langwej. Bɔt wi kin pripia fɔ prich di gud nyuz bɔt di Kiŋdɔm to pipul dɛn we de tɔk ɔda langwej dɛn. Aw? Wan we na fɔ yuz di JW Language® ap fɔ lan simpul we fɔ grit pipul dɛn insay wan pan di langwej dɛn we dɛn de tɔk na di eria usay yu de. Yu kin lan fɔ kɔl sɔm wɔd dɛn na da langwej de, so dat di wan dɛn we yu de tɔk to go want fɔ no mɔ. Sho dɛn jw.org, ɛn sɔntɛm sho dɛn di difrɛn vidio ɛn buk ɛn ɔda tin dɛn we de na dɛn langwej. We wi yuz dɛn tul dɛn ya we wi de prich, wi go gɛt di sem gladi-at we di Kristian dɛn we bin de trade bin de gɛt, dat na we pipul dɛn we kɔmɔt ɔda kɔntri bin de kɔle we “ɔlman [de] yɛri . . . in yon langwej.”

DI JU PIPUL DƐN NA MƐSOPOTEMIA ƐN IJIPT

Wan buk we dɛn kɔl The History of the Jewish People in the Age of Jesus Christ (175 B.C.–A.D. 135) tɔk se: “Na Mɛsopotemia, Midia ɛn Babilonia na de di Asirian dɛn ɛn di Babilonian dɛn bin dipɔt di pipul dɛn we bin de na di tɛn trayb kiŋdɔm [na Izrɛl] ɛn di pipul dɛn we bin de na di kiŋdɔm na Juda.” Akɔdin to Ɛzra 2:​64, na 42,360 Izrɛlayt dɛn bin go bak na Jerusɛlɛm afta dɛn kɔmɔt ɛgzayl na Babilɔn. Dis bin apin insay di ia 537 bifo Krays. Fleviɔs Josifɔs bin tɔk se insay di fɔstɛm Kristian dɛn tɛm, di Ju dɛn “we bin de na Babilɔn” bin rili bɔku. Insay tri ɔndrɛd to fayv ɔndrɛd ia afta Krays, dɛn pipul dɛn ya bin rayt dɛn lɔ dɛn insay wan buk we dɛn kɔl di Babilonian Talmud.

Sɔm dɔkyumɛnt dɛn sho se di Ju dɛn bin liv na Ijipt arawnd di ia 600 bifo Krays, ɛn i pɔsibul se dɛn bin dɔn de liv de bifo dis tɛm. Insay da tɛm de, Jɛrimaya bin rayt mɛsej to di Ju dɛn we bin de na difrɛn pat dɛn na Ijipt lɛk Mɛmfis. (Jɛr. 44:​1, futnot) Sɔntɛm bɔku pan dɛn bin go na Ijipt insay di tɛm we ɔda neshɔn dɛn bin de fala di Grik kɔlchɔ. Josifɔs bin tɔk se di Ju dɛn na wan pan di fɔs pipul dɛn we bin go de na Alɛgzandria. Afta sɔm tɛm, dɛn bin gi dɛn wan eria na dis siti. Insay di ia 100 afta Krays, wan Ju man we nem Filo we kin rayt bɔt tin dɛn tɔk se bɔku pan in kɔmpin Ju pipul dɛn bin de liv na Ijipt frɔm “wan say na Libya te to di bawndri dɛn na Itiopia.”

“Pita Tinap” (Akt 2:​14-37)

12. (a) Aw wetin prɔfɛt Joɛl tɔk gɛt sɔntin fɔ du wit wetin bin apin insay Pɛntikɔst di ia 33? (b) Wetin mek dɛn bin de wet fɔ lɛ Joɛl in prɔfɛsi kam tru insay di fɔstɛm Kristian dɛn tɛm?

12 “Pita tinap” fɔ tɔk to di bɔku bɔku pipul dɛn we bin de tɔk difrɛn difrɛn langwej dɛn. (Akt 2:​14) I bin ɛksplen to ɔl di wan dɛn we bin de lisin se na Gɔd mek dɛn ebul tɔk difrɛn langwej dɛn fɔ mek di prɔfɛsi we Joɛl rayt kam tru. I bin rayt se: “In go put in Spirit pan ɔlman.” (Joɛl 2:​28) Bifo Jizɔs go na ɛvin, i bin tɛl in disaypul dɛn se: “A go aks di Papa ɛn i go ɛp una ɔda we,” ɛn di ɔda we we Jizɔs bin de tɔk bɔt na “di spirit.”​—Jɔn 14:​16, 17.

13, 14. Aw Pita bin tray fɔ mek wetin i de tɔk tɔch di wan dɛn we bin de lisin to am dɛn at? Aw wi go falamakata di we aw i bin du am?

13 Pita in las wɔd dɛn to di pipul dɛn bin rili siriɔs. I bin se: “Lɛ ɔl di Izrɛlayt dɛn no fɔ tru se Gɔd mek dis Jizɔs we una kil pan tik, Masta ɛn Krays.” (Akt 2:​36) Fɔ tru, bɔku pan di pipul dɛn we bin de lisin to Pita nɔ bin de we dɛn kil Jizɔs pan di tik we i sɔfa pan. Bɔt dɛn ɔl bin gɛt sɔntin fɔ du wit wetin apin bikɔs na usay dɛn de, dɛn kil Jizɔs. Bɔt notis se Pita bin tɔk to in kɔmpin Ju dɛn wit rɛspɛkt, ɛn i bin tray fɔ mek wetin i de tɔk tɔch dɛn at. Di men tin we Pita bin want na fɔ mek di wan dɛn we de lisin to am ripɛnt, nɔto fɔ kɔndɛm dɛn. Fɔ se di pipul dɛn we bin de lisin to Pita bin vɛks bikɔs ɔf di wɔd dɛn we i bin tɔk? Nɔ. Dɛn nɔ bin vɛks. Bifo dat, di pipul dɛn bin fil lɛk se dɛn “chuk dɛn na dɛn at.” Dɛn aks se: “Wetin wi fɔ du?” Sɔntɛm na bikɔs ɔf di fayn we aw Pita bin tɔk to dɛn bin tɔch bɔku pan dɛn at ɛn mek dɛn ripɛnt.​—Akt 2:​37.

14 Wi kin falamakata di we aw Pita bin de mek wetin i de tɔk tɔch pipul dɛn at. We wi de prich to ɔda pipul dɛn, wi nɔ nid fɔ tɔk bɔt ɔl di tin dɛn we sɔntɛm di pɔsin we wi de prich to go tɔk we nɔ gri wit di Baybul. Bɔt bifo dat, wi fɔ tɔk mɔ bɔt pɔynt dɛn we wi ɔl tu gri pan. If wi tɔk bɔt tin dɛn we di pɔsin we wi de prich to biliv we gri wit di Baybul, wi go ebul fɔ yuz Gɔd in Wɔd fɔ tɔk to am. Bɔku tɛm, we wi tɔk bɔt di tin dɛn we de na di Baybul di kayn we we pipul dɛn gri wit, i kin mek di wan dɛn we rili want fɔ no di tru lisin to wi.

KRISTIAN DƐN NA PƆNTƆS

Sɔm pan di pipul dɛn we bin yɛri we Pita de tɔk insay Pɛntikɔst di ia 33 na bin Ju dɛn we kɔmɔt na Pɔntɔs. Pɔntɔs na wan distrikt we de na di nɔt pat na Eshia Maynɔ. (Akt 2:​9) So sɔm bin kɛr di gud nyuz na di kɔntri we dɛn kɔmɔt, bikɔs sɔm pan di wan dɛn we Pita bin tɔk to insay in fɔs lɛta na bin Kristian dɛn we ‘skata ɔlsay’ na ples dɛn lɛk Pɔntɔs.g (1 Pit. 1:​1) Di tin dɛn we i bin rayt sho se dɛn Kristian dɛn ya bin gɛt “difrɛn tin dɛn we de tɛst [dɛn]” bikɔs ɔf dɛn fet. (1 Pit. 1:​6) Sɔntɛm, pipul dɛn bin de agens dɛn ɛn mek dɛn sɔfa.

Di ɔda tɛst dɛn we di Kristian dɛn na Pɔntɔs bin gɛt bin de bitwin Ɛmparɔ Trajan ɛn Plini we na bin di gɔvnɔ na di Roman prɔvins na Bitinia ɛn Pɔntɔs. Di tɛm we Plini bin de na Pɔntɔs, i bin rayt insay di ia 112 afta Krays se Kristianiti tan lɛk sik we de prɛd ɛn we de trɛtin ɔlman, ilɛk yu na man ɔ uman, yu yɔŋ ɔ ol, ɔ ilɛk us pozishɔn yu gɛt. Plini bin gi chans to di wan dɛn we dɛn tɔk se na Kristian fɔ dinay se dɛn nɔto Kristian, ɛn i kil di wan dɛn we nɔ gri fɔ du am. I bin de fri ɛniwan pan dɛn we kɔs Krays ɔ we pre to di gɔd dɛn ɔ Trajan in statyu. Plini bin gri se “dis na tin we yu nɔ go ebul mek di wan dɛn we na rial Kristian dɛn du.”

g Di wɔd dɛn we dɛn yuz na ya we na ‘skata ɔlsay’ kɔmɔt frɔm wan Grik wɔd we dɛn de yuz fɔ tɔk bɔt di Ju pipul dɛn kɔmyuniti dɛn. Dis sho se sɔm pan di fɔs pipul dɛn we bi Kristian na bin Ju dɛn.

“Una Ɔl Fɔ Baptayz” (Akt 2:​38-47)

15. (a) Wetin Pita bin tɔk, ɛn wetin dat bin mek di pipul dɛn du? (b) Wetin mek di bɔku pipul dɛn we bin yɛri di gud nyuz insay Pɛntikɔst bin kwalifay fɔ baptayz di sem de?

15 Insay Pɛntikɔst di ia 33, Pita bin tɛl di Ju ɛn prɔsɛlayt dɛn we bin de lisin to am se: “Una ripɛnt ɛn una ɔl fɔ baptayz.” (Akt 2:​38) Dis bin mek lɛk 3,000 pipul dɛn baptayz, sɔntɛm insay swimin pul dɛn na Jerusɛlɛm ɔ nia Jerusɛlɛm.e Fɔ se dɛn nɔ tink bifo dɛn disayd fɔ du dat? Fɔ se dis tin we bin apin min se Baybul studɛnt dɛn ɛn pikin dɛn we bɔn na di trut fɔ rɔsh fɔ baptayz pan ɔl we dɛn nɔ rɛdi yet? Nɔ. Mɛmba se dɛn Ju dɛn de ɛn di Ju prɔsɛlayt dɛn we bin baptayz insay di ia 33 na pipul dɛn we bin de stɔdi Gɔd in Wɔd gud gud wan ɛn dɛn bin de pat pan di neshɔn we Jiova bin dɔn tek as in yon. Apat frɔm dat, dɛn bin dɔn de sho se dɛn gɛt zil bay we sɔntɛnde, dɛn bin de travul go fa say fɔ mek dɛn ebul atɛnd dis fɛstival we dɛn kin gɛt ɛni ia. Afta we dɛn dɔn biliv di impɔtant trut dɛn bɔt di wok we Jizɔs Krays de du fɔ mek wetin Gɔd want bi, dɛn bin dɔn rɛdi fɔ kɔntinyu fɔ sav Gɔd, bɔt dis tɛm as Krays in disaypul dɛn we dɔn baptayz.

UDAT DƐN NA BIN DI PRƆSƐLAYT DƐN?

“Ju dɛn ɛn pipul dɛn we jɔyn di Ju rilijɔn” bin yɛri we Pita de prich insay Pɛntikɔst di ia 33 afta Krays.​—Akt 2:​10.

Wan pan di man dɛn we kwalifay we dɛn pik fɔ du di “impɔtant wok” we na fɔ sheb tin fɔ it ɛvride na Nikoleɔs we na bin pɔsin “we kɔmɔt Antiɔk ɛn we jɔyn di Ju rilijɔn.” (Akt 6:​3-5) Prɔsɛlayt dɛn na bin Jɛntayl dɛn, dat na pipul dɛn we dɔn jɔyn di Ju rilijɔn. Dɛn bin de si dɛn as Ju pipul dɛn bikɔs dɛn bin gri fɔ wɔship di Ju dɛn Gɔd, ɛn dɛn bin de obe di Izrɛlayt dɛn lɔ dɛn. Dɛn nɔ bin de gri fɔ wɔship ɔda gɔd dɛn, di man dɛn bin de gri fɔ mek dɛn sakɔmsayz dɛn, ɛn dɛn bin jɔyn di Izrɛlayt dɛn.

Afta dɛn bin fri di Ju dɛn na Babilɔn insay di ia 537 bifo Krays, bɔku pan dɛn bin go liv fa frɔm Izrɛl, bɔt bɔku pan dɛn bin kɔntinyu fɔ praktis di Ju rilijɔn. Bikɔs ɔf dis, pipul dɛn we bin de na di Ist na di Mɛditarenian Si ɛn ɔdasay dɛn bin kam fɔ no bɔt di Ju pipul dɛn rilijɔn. Ɔres ɛn Sinika we bin de rayt bɔt tin dɛn trade bin gri se plɛnti pipul dɛn we bin de difrɛn say dɛn bin lɛk di tin dɛn we di Ju pipul dɛn bin biliv, ɛn dat bin mek dɛn jɔyn dɛn, ɛn dɛnsɛf bin kam fɔ bi prɔsɛlayt ɔ pipul dɛn we jɔyn di Ju rilijɔn.

16. Aw di fɔstɛm Kristian dɛn bin sho se dɛn de put wetin ɔda pipul dɛn want bifo wetin dɛn want?

16 Fɔ tru, Jiova in blɛsin bin de pan da grup de. Di Baybul tɔk se: “Ɔl di wan dɛn we biliv di Masta bin de togɛda, ɛn dɛn bin de sheb ɔltin we dɛn gɛt. Dɔn dɛn bin de sɛl wetin dɛn gɛt ɛn dɛn prɔpati dɛn ɛn sheb di mɔni to ɔlman, akɔdin to wetin pɔsin nid.”f (Akt 2:​44, 45) Wan dawt nɔ de se ɔl tru Kristian dɛn go want fɔ falamakata da we de fɔ sho lɔv ɛn fɔ put wetin ɔda pipul dɛn want bifo wetin wi want.

17. Us impɔtant tin dɛn pɔsin nid fɔ du fɔ mek i kwalifay fɔ baptayz?

17 Fɔ mek Kristian gi in layf to Jiova ɛn baptayz, bɔku impɔtant tin dɛn de we i nid fɔ du we di Baybul tɔk bɔt. Di pɔsin nid fɔ lan bɔt Gɔd in Wɔd. (Jɔn 17:​3) I nid fɔ sho se i gɛt fet, ripɛnt ɛn sho se i rili sɔri fɔ di bad tin dɛn we i bin du. (Akt 3:​19) Dɔn, i nid fɔ chenj ɛn lɛf di bad tin dɛn we i bin de du ɛn stat fɔ du tin dɛn we gri wit wetin Gɔd want. (Rom. 12:​2; Ɛfi. 4:​23, 24) We i dɔn du ɔl dɛn tin ya, i nid fɔ gi in layf to Gɔd tru prea ɛn baptayz.​​—Mat. 16:​24; 1 Pit. 3:​21.

18. Us ɔnɔ di wan dɛn we dɔn baptayz as Krays in disaypul dɛn gɛt?

18 Yu dɔn gi yu layf to Gɔd ɛn baptayz as wan pan Jizɔs Krays in disaypul dɛn? If yu ansa na yɛs, na fɔ gladi fɔ dis ɔnɔ we dɛn dɔn gi yu. Jɔs lɛk aw di disaypul dɛn insay di fɔstɛm Kristian dɛn tɛm bin gɛt oli spirit, na so Jiova go yuz yu pawaful we fɔ prich gud gud wan ɛn fɔ du wetin i want!

a Luk di bɔks we gɛt di taytul “Jerusɛlɛm Na Bin di Sɛnta fɔ di Ju Rilijɔn.”

b Luk di bɔks dɛn we gɛt di taytul “Rom Na Bin di Kapital fɔ wan Ɛmpaya”; “Di Ju Pipul dɛn na Mɛsopotemia ɛn Ijipt”; ɛn “Kristian dɛn na Pɔntɔs.”

c Di “tɔŋ” nɔto rial faya, bɔt na “sɔntin lɛk faya.” Dis de sho se wetin dɛn si pan ɔl di disaypul dɛn na bin jɔs brayt layt we tan lɛk faya.

d Luk di bɔks we gɛt di taytul “Udat dɛn Na Bin di Prɔsɛlayt Dɛn?”

e Na sɔntin lɛk dis bin apin insay Ɔgɔst 7, 1993, na wan intanashɔnal kɔnvɛnshɔn we Jiova Witnɛs dɛn bin gɛt insay Kiɛv na Yukren, ɛn na 7,402 pipul dɛn bin baptayz insay siks swimin pul dɛn. Dɛn bin dɔn fɔ baptayz dɛn ɔl insay tu awa fiftin minit.

f Dis arenjmɛnt we dɛn bin mek fɔ shɔt tɛm bin ɛp di pipul dɛn we kɔntinyu fɔ de na Jerusɛlɛm fɔ gɛt wetin dɛn bin nid we bin de de fɔ lan mɔ tin dɛn bɔt dɛn nyu fet. Di sheb we di fɔstɛm Kristian dɛn bin de sheb wetin dɛn gɛt difrɛn frɔm wetin de apin tide we ɔlman de kam wit wetin i gɛt fɔ mek dɛn sheb sheb am. Dɛn bin de du am bikɔs na dat dɛn bin want fɔ du.​​—Akt 5:​1-4.

    Krio Buk, Magazin, ɛn Ɔda Tin Dɛn (2010-2025)
    Lɔg Awt
    Lɔg In
    • Krio
    • Sɛn
    • Arenj am di we aw yu want
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Wetin Yu Fɔ No Bifo Yu Yuz Dis Wɛbsayt?
    • Prayvesi Pɔlisi
    • Prayvesi Sɛtin Dɛn
    • JW.ORG
    • Lɔg In
    Sɛn