Luku
7 Mɛɛ Chiisu chii suɛi o waŋnda lo, mbo luɛi Kepaaniɔm chiee. 2 Buɛi wana bɛndu puaa chɔuwa* ndoo kaala tau wo wa a naa lakalu tei. Ndoo lo niŋ chobe mi ndoo vi.+ 3 Mɛɛ o tuei a Chiisu okɔɔ, mbo viam laŋgbaa kalaa Chuuwa apum o ndu lo le mbo huŋ siŋgi buɛi ndɔɔ. 4 Ma kua naa Chiisu chua. Okoŋ ma kandu ndu nyɔɔloo aa: “O bɛnda ma kɔ mala poo hoo, 5 kanifuule o kaala lɛŋnde naaleŋ, nduyɛ ndu teŋgul naa chiɛi naŋ piɛi Mɛlɛka wo ni.” 6 Mi Chiisu kua a nda latulu. Kɛ mɛɛ o hiŋ le fuuluuwo o chiɛi ndɔɔ ikɛi, mi wana bɛndu puaa chɔuwa viam chaaŋaa nduaa Chiisu lachi le ndu dimullo aa: “Fallo, yɛɛnuŋ lɛ ikɔɔ le, kanifuule I cho wana sɔvɛ le ma hiŋ o ya lo chiɛiniŋ te.+ 7 Lelaŋ bɛɛ yapila hiŋ naa num chua le ni. Kɛ dimioo bɛɛ ŋ dimi ni maa o sioŋgu, o nɔla mbo seŋgu. 8 Ya bɛɛ, ŋwaŋ cho ma wa ya bolleŋ. Nduyɛ ya bɛɛ, puaa chɔuwa cho ya o ba bɛŋgu. Te I dimul pɛ o pilɛ aa, ‘Kɔ nda!’ o kuɛ. Te I dimul pɛ o cheleŋ aa, ‘Huŋ nanuŋ!’ o hiŋ. Nduyɛ te I dimul pɛ buɛi nuu aa, ‘Tosa hei!’ o tosa.” 9 Mɛɛ Chiisu tuei sɔɔŋ muŋ, mi kɔndɔfillo bii ndu. Okoŋ mbo muliŋ o wanaa wa ndu tolɔɔ kɔɔli wa lo, mbo dimul nda aa: “Mi dimul nya, waŋndo o pilɛ bɛɛ I chi wɔ o Isɔluɛi niŋ mbo nɔ laalaŋ bɛndu waa nuaa maa poo hoo le.”+ 10 Mɛɛ wanaa nda vem nda miiŋgu o chiɛiyo, a komal niŋ buɛi koŋ seŋgu.+
11 Okoŋ kɔɔli, mbo kua o chiee pum diolaŋ aa Neŋ. Mi buɛiyaa nduaa a waŋnda faŋga bɛndoo tual ndu kɔɔli. 12 Mɛɛ o hiŋ le fuuluuwo o dio kpaki chioo, mbo cha waŋnda kɔlaŋ a po vi wo le ndu kumbɔɔ. Poo hoo ndupilɛ kpe kala ndɔ+ ndoo velu ni. Nduyɛ chuaa hoo pɔnɔ ndɔ ndoo vi niŋ. Waŋnda faŋga bɛndoo o chiee koŋ niŋ wa ndu ikɛi. 13 Mɛɛ Masanɔɔ Chiisu che chuaa hoo, mi mɔnɛi nduɛi bii ndu tau,+ mbo dimul ndu aa: “Mei chaŋndo.”+ 14 Okoŋ, mbo kɔ pilaŋ nyɛ nda wa kɔlaŋ a wana vilɛiyo wo. Mi wanaa wa kɔlaŋ a ndu wa sim. Mbo dimi aa: “Poo, mi dimul num, chɔŋ!”+ 15 Okoŋ mi po vilɛi koŋ chaŋ, mbo kandu suɛi. Mi Chiisu miŋgi ndu kala ndɔ o ba.+ 16 Mi siooŋnde bii nda kpou, okoŋ ma kandu Mɛlɛka saŋgalaa. Ma dimi aa: “Wana kpaaya bɛndu suaa le Mɛlɛka wo hiŋ naa tɛɛŋ.”+ Nduyɛ, “Mɛlɛka mulul wanaa nduaa hɔlla.”+ 17 Mi tɔɔ Chiisu wo tiu Chudiaa a o tanda koŋ niŋ kpou.
18 Mi buɛiyaa Chɔŋ nda dimul ndu a sɔɔŋ muŋ kpou okɔɔ.+ 19 Okoŋ mi Chɔŋ viam buɛiyaa nduaa a ŋiɔɔŋ o Masanɔɔ Chiisu lo le ndu nyunaa aa: “Baa num cho Wana Nɔ le Hunɔɔ Wo ni,+ ɔɔ ŋ nɔ miŋ chum le wana cheleŋ?” 20 Mɛɛ puaa haa kuɛ naa Chiisu chua, ma dimul ndu aa: “Chɔŋ Wana Yiŋaa vem naa le num nyunaa aa, ‘Baa num cho Wana Nɔ le Hunɔɔ Wo ni, ɔɔ ŋ nɔ miŋ chum le wana cheleŋ?’” 21 A boondii keŋ, mbo siŋgi wanaa wa a naalaŋ nda tau,+ a ndaa nɔ bɛɛ naala kala kalalaŋ nda, vɛlɛ a wanaa nyinaa wɔɔŋnda wa kɔɔli wa. Mbo tosa vɛlɛ mi wanaa sumɛiyaa bɔɔbɔɔ cha. 22 Mbo dimul nda aa: “La kɔ doonuŋ Chɔŋ kona a nyɛ nya che, nduyɛ mi la tuɛiyo: Wanaa sumɛiya cho niŋ chɔɔ,+ mi wanaa bɛvɛiya wa kɔlaŋ. Wanaa nɔ lɛlɔŋ nda cho sioŋgɔɔ, mi wanaa nila baŋulɛiya wa niŋ tueiyɔɔ.+ Wanaa vi wa cho miiŋgoo yoomu, mi wanaa bala fonduaa wa yooŋgu kɛndɔɔ tueiyɔɔ.+ 23 Kɔl kɛndɔɔ cho le wana nɔ kiisaŋ o kiisaŋ a ya okɔɔ le wo.”*+
24 Mɛɛ buɛiyaa Chɔŋ nda miiŋgu, mi Chiisu kandu suɛi o faŋgaa lo a Chɔŋ okɔɔ aa: “Yɛɛnɛ nyaa nɔ yɛ o kɔl maa la cho lakɔ chɔ o pollo niŋ? Baa saya hueiye muuluu wo?+ 25 Mɛɛ nɛɛnɛ nyaa nɔ yɛ o kɔl maa la cho lakɔ chɔ? Baa waŋndo o doviaŋ o nyɛla kɛndɛ kɛndɛlaŋ niŋ?+ Wanaa doviŋ lende, nduyɛ ma wa yoomoo tueiyɔɔ yeela wa, o chiɛila lemasalaŋ niŋ wana saaluŋ nda ni. 26 Mɛɛ nɛɛnɛ nyaa nɔ yɛ niŋ o kɔl maa la cho lakɔ chɔ? Baa wana suaa le Mɛlɛka wo? A tonya mi dimul nya, o hiou bɛɛ wana suaa le Mɛlɛka wo.+ 27 A wana koŋ okɔɔ i poonyiaŋ ni aa: ‘I cho buɛi nuu viomɔɔ, mbo kɔ toosiaa pɔɔ nɛiyo num lachi!’+ 28 Mi dimul nya, wana o wana fula wana lanɔɔ o ipulu, o kɛ kɛ cho mbo hiou Chɔŋ te. Kɛ wana hiou dɔɔnaŋ o Masale Mɛlɛkaleŋ niŋndo hiou ndu.”+ 29 (Mɛɛ waŋnda kpou a wanaa biyaa paawaa* tuei hei, ma dimi maa Mɛlɛka cho sakpo, kanifuule Chɔŋ yiŋ nda.+ 30 Kɛ mi Falisiiya a wanaa pɛɛku waŋnda Sawalaŋ* nda kɛɛ le hɛnaŋ Mɛlɛkaa tosaa,+ kanifuule a chɛl mi Chɔŋ yiŋ nda le.)
31 Mi Chiisu dimi aa: “A nɛɛ yaa ya cho yɛ waŋnda teleŋndo hoo tuu, nduyɛ nɛɛ yaa nda vel lɛ?+ 32 Waŋnda haa cho ko maa chuaambuaa cho ichali o luŋ ma wa veelaŋndo wa. Okoŋ ma wa dimioo aa: ‘Ŋ hɔŋ sɛŋndeŋ le nya, kɛ la yi le. Ŋ soli chonduŋ biisioŋ, kɛ la cheŋ te.’ 33 Lende koni, mɛɛ Chɔŋ Wana Yiŋaa hiŋ, o ve nyɛdiaa dio ɔɔ mamuɛi kolɔɔ maa acheleŋnda le.+ Kɛ mi la dimi aa, ‘Nyina wɔɔŋndo cho ndu kɔɔli ni.’ 34 Mɛɛ Po wanachioo hiŋ mbo wa nyɛdiaa dioo a kolɔɔ, mi la dimi aa: ‘Hoo ndu wana lepuloo, a wana kolaa mamuɛiyo o cho ni. Wanaa biyaa paawaa, a wanaa lahakiaa chaaŋ nda o cho ni.’+ 35 Kɛ a koŋ kpou, sɔɔŋ kɛndɛŋ waŋndo tosa woŋ chɔm ni maa o nɔ taasioo.”+
36 Mi Falisiinɔ pilɛ lambaŋ ndu veeloo le nyɛdiaa dioo nda ndu. Mbo luɛi o Falisiinɔɔ hoo lo chiɛiniŋ, okoŋ ma chal nyɛdiaa dioo o tibiiyo* choo. 37 Chua suundɛi pilɛ wa o chiee koŋ niŋ, mɛɛ o tuei maa Chiisu cho nyɛdiaa dioo o Falisiinɔɔ lo chiɛiniŋ, mbo huŋ a chuɛima chuŋ kɛndiaŋ o sanioo niŋ.+ 38 Mbo baŋ Chiisu wulaŋ kɔɔli, mbo wa chaŋndo nduyɛ mbo liiviaa ndu peloŋ a mɛmɛma nduaŋ. Mbo wɔɔsuu ndu peloŋ a yiiŋii wa ndu o lebol le. Okoŋ, mbo sɔsa ndu peloŋ, nduyɛ mbo tala ndu chuɛima chuŋ kɛndiaŋ o ŋpelu. 39 Mɛɛ Falisiinɔ veelu Chiisu wo che hei, mbo dimiŋ o kɔl aa: “Te poo hoo ndoo wa pɛ wana suaa le Mɛlɛka wo, o wa sina wana suu chua cho ndu hoo piiliaŋndo wo cho wo. O wa sina maa wana suundɛiyo o cho ni.”+ 40 Kɛ mi Chiisu dimul ndu aa: “Saimɔŋ, I nɔ isɔɔ le num dimullo.” Mi Saimɔŋ dimi aa: “Dimi, Wana Pɛɛkaa!”
41 “Puaa nda ŋiɔɔŋ ndaa nɔ kuee po pilɛ. Hoo ndoo nɔ le ndu dinaluɛiyoŋ 500,* o pilɔɔ ndoo nɔ le ndu 50. 42 Kɛ a nɔla kueela ndɔlaŋ soli le. Le hei, mbo mal nda haki fasɛi. Wanaa ŋiɔɔŋnda haa, nɛɛnɛ hiau yɛ ndu kaala?” 43 Mi Saimɔŋ muli aa: “I che maa wana kuee ndɔɔ ndoo hiou wo.” Mi Chiisu dimul ndu aa: “Tonya ŋ dimi ni.” 44 Okoŋ mbo muliŋ o chuaa lo mbo dimul Saimɔŋ aa: “A che chuaa hoo? I hiŋ o numndo chiɛiniŋ, a ke ya mamɛŋ mi pulu ŋpelu le. Kɛ chuaa hoo liiviaa ya peloŋ a mɛmɛma nduaŋ, nduyɛ mbo wɔɔsuu muŋ a yiiŋii nduɛi. 45 A demul la ma sɔsa ya kuu le. Kɛ chɔŋ a teleŋ ya luɛi nanuŋ ndo, chuaa hoo pɛŋgi wɔ peluŋ nuŋ sɔsaa le. 46 A tala ya machuɛi o lebol te. Kɛ mi chuaa hoo tala ya chuɛima chuŋ kɛndiaŋ o ŋpelu. 47 Lelaŋ, mi dimul num, mi che bɛɛ chuaa hoo tosa hakilaŋ tau, kɛ I mal ndu haki le laŋ kpou.+ Kanifuule, ndu hiou ya kaala. Kɛ wana nda mal haki nyɛɛmbɔ wo, nyɛɛmbɔ o kaala ni.” 48 Okoŋ, mi Chiisu dimul chuaa aa: “I mal num haki le hakila numndaŋ.”+ 49 Mi wanaa nda wa nyɛdiaa dioo o tibiiyo choo wa kandu dimulaŋndo aa: “Wana maavɛɛ po cho hoo waŋnda hakilaŋ malɔɔ wo cho yɛ?”+ 50 Kɛ mbo dimul chuaa aa: “Laalaŋ numndo piŋi num.+ Kɔŋnuŋ o kɔl nyulu niŋ.”