BUŊGƐI PƐƐKƐI 14
A Cho Pa Tosaa Wali o Wali Cho Num o Keŋnaŋ Maa Buɛi Mɛlɛka?
“Hiou lachi a waŋnda Yooŋgu Kɛndɛ Mɛlɛkaa dimullo. Nduyɛ, tosa wali o wali cho num o kenaŋ maa buɛi Mɛlɛka.”—2 TIMO. 4:5.
CHONDII 57 Waŋnda Suu o Suu Yooŋgu Kɛndɔɔ Dimullo
SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊa
Mɛɛ Chiisu sɔla fulasɛiniŋndo, mbo bii bɔŋaŋndo a buɛiyaa nduaa, nduyɛ mbo dimul nda aa, “la kɔ o ŋwaŋnda chiee lo . . . mi la siiŋguu nda buɛiyaa ni” (Tofa pɛl 1)
1. Yɛɛ buɛiyaa Mɛlɛkaa kpou yeema yɛ tosaa, nduyɛ le yɛɛ? (Tofa fotueiyo o kɔɔ.)
MI CHIISU KILITI dimul buɛiyaa nduaa aa, “La kɔ o ŋwaŋnda chiee lo ba o ba fee mi la siiŋguu nda buɛiyaa ni.” (Maa. 28:19) Buɛiyaa laalaŋaa Mɛlɛkaa kpou yeema ma pɛɛku mɛɛ nda ‘tosa wali o wali cho nda o keŋnaŋ maa buɛiyaa Mɛlɛkaa’ yɛ. (2 Timo. 4:5) O dimi niŋ, wallo hoo hiou wa wali sɔvɛ. Ndu hiou wa wali tɔnɔ, nduyɛ o cho choŋ choŋ mbo hiau wali kɛ kɛ cheleŋ o yoomoo niŋ. Kɛ a koŋ kpou, lepum mbo wa ikala kpoke le teleŋndo chuaa tau o wali pollo niŋ mɛɛ naŋ yeema yɛ.
2. Simulta kuɛɛ naŋ nɔ yɛ o wali o wali cho naa o keŋnaŋ niŋ le tosaa maa buɛiyaa Mɛlɛka?
2 Walta sɔvɛla cheleŋ cho la chua teleŋ naa vɛlɛ a yoomuma naŋ tau wo. Naapum, ŋ cho wallo tosaa le hawɛila bɔɔbɔɔ o paaleŋ niŋ, le halikpeŋ miŋ sɔla kanioŋ chalaŋ le naapila, vɛlɛ a le yuŋgu naa nyɛm nda hau ba woŋ kioo. Naapum, mbo wa ikala kpoke le bahawɛila yuŋgu naa kpou solioo, ɔɔ naapum miŋ wa a naa, ɔɔ mi kɔllo hiu naa tambei. Ɔɔ naapum, le mɛɛ naŋ cho niŋ a yuuwɛi yɛ, ŋ nɔ lɛ mayoomu maa paandu le. Vɛɛ naŋ looku yɛ miŋ tosa wali o wali cho naa o keŋnaŋ maa buɛiyaa Mɛlɛka o simulta kala kalalaŋ ndaŋ bɛŋgu?
3. A mɛɛ Maatiu 13:23 chɔm yɛ, yɛɛ wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa apum tiu yɛ ba le tosaa le?
3 Te bahawɛila naalaŋ la kɛɛlu naa pɛ tosaa tau o wali Chɛhowaa niŋ, ŋ nɔ miŋ tambu kɔl te. Chiisu ndoo sina maa, o cho naa kpou le chua niŋ teleŋ pilɔɔ a yoomuma piliaŋ o yooŋgu kɛndɔɔ dimioo niŋ te. (Nuawɔ Maatiu 13:23.) Chɛhowa che nyɛ o nyɛ naŋ cho tosaa o wali ndɔɔ niŋ nyɛ sɔvɛ bɛndu, o bii fau te ŋ wa pɛ tosaa o naŋ tiuba wo. (Hibu. 6:10-12) O baa pilɔɔ choo, miŋ yiyaŋ lepum maa bahawɛila naalaŋ la cho naa chɛlɔɔ miŋ tosa tau. O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho yaasiaa mɛɛ naŋ kɛsi wali pollo nyɛ tase o yoomu naa niŋ yɛ, mɛɛ naŋ kɛsi yoomu naa tɛtɛlɛ yɛ, a mɛɛ naŋ tosa hiouwɔɔ lachioo o yooŋgu kɛndɔɔ dimioo niŋ vɛlɛ a waŋnda pɛɛkoo yɛ. Kɛ, yɛɛ o sim yɛ le tosaa wali o wali cho naa o keŋnaŋ maa buɛiyaa Mɛlɛka?
4. Yɛɛ o sim yɛ le tosaa wali o wali cho naa o keŋnaŋ maa buɛiyaa Mɛlɛka?
4 Le tosaa wali o wali cho naa o keŋnaŋ maa buɛiyaa Mɛlɛka, ŋ nɔ miŋ dimi yooŋgu kɛndɔɔ, nduyɛ miŋ pɛɛku waŋnda mɛɛ naŋ tiu ba yɛ. Kɛ nyɛ cheleŋ yeemaŋ tau mbo hiau teleŋ naŋ chua wo. Chɛhowa che sabu naŋ dimi yooŋgu kɛndɔɔ wo nyɛ sɔvɛ bɛndu. Le mɛɛ naŋ kaala Chɛhowa, vɛlɛ a chaaŋ naa wanachioo yɛ, miŋ yɔŋguŋ a kɔllo kpou o wali naa leKilisiɔŋndo niŋ.b (Maki 12:30, 31; Kolo. 3:23) Mɛlɛka piɛiyo a kɔllo kpou sim ni, yɔŋgɔŋndo naapila wulee, nduyɛ miŋ soliŋ yoomuma naŋ kpeku o wali ndɔɔ niŋ. Te ŋ sina pɛ maa dikeŋnaŋndo i cho le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo ni, koŋ tosa miŋ kindiŋ o nɛi o nɛi niŋ le waŋnda yooŋgu kɛndɔɔ dimullo mɛɛ naŋ tiu ba yɛ.
5-6. Chɔmndɔ taamaseliiyo a mɛɛ wana nɔ teleŋ tau le wo tosa mi yooŋgu kɛndɔɔ dimioo simnuŋ nyɛ tasoo o yoomu ndɔɔ niŋ yɛ.
5 Yiyaŋndɔ a po feleŋgɔnɔ kaala nyɛchaa kitɛiyo lɔɔ tau wo. Mbo wa a kɔl kɛndɛ le kitɛiyo lɔɔ ba o ba o wa pɛ. Nduyɛ, mbo sɔla wallo le nyɛchaa lɔɔ o lɔɔ o lɔɔ mɛɛlulaŋ naa waŋnda kua kafioo kolɔɔ wa. Kɛ o cho kanii bɔɔ sɔla le bahawɛila ndɔlaŋ kpou solioo le. Le hei, mbo kandu pisioo le waŋndo chɔŋ Koondoo tei Chimɛiyo o lɔɔ o lɔɔ bɛŋgu. Mi che bɛɛ wallo hoo cho teleŋ ndɔɔ chuaa tau, kɛ kɔllo cho wɔ ndu kɛ o nyɛchaa lɔɔ. O nɔ yeemɛi tau le hiouwɔɔ lachioo tosaa o nyɛchaa lɔɔ niŋ, le mbo huŋ simnuŋ wali ndɔ kpeekpei. Le hei, mbo nuuviaa teleŋndo le nyɛchaa lɔɔ, o yɔŋ bɛɛ aa le teleŋ biŋgi.
6 O nɛi pilɛ koŋ choo, naapum a nɔla ma chua teleŋndo tau o yooŋgu kɛndɔɔ dimioo niŋ mɛɛ ŋ yeema yɛ le. Kɛ a koŋ kpou, wali koŋ ŋ kaala tosaa ni. Nduyɛ, ma kindiŋ le hiouwɔɔ lachioo tosaa le halikpeŋ ma pilaŋ waŋnda kɔltaŋ a yooŋgu kɛndɔɔ. Le mɛɛ ŋ nɔ sɔɔŋ tau le tosaa yɛ, naapum ma wa yiyaŋndo mɛɛ ŋ looku ma tosa mi yooŋgu kɛndɔɔ dimioo simnuŋ nyɛ tasoo o yoomu numndo niŋ yɛ.
MƐƐ Ŋ TOSA WALI POLLO NYƐ TASE O YOOMU NUMNDO NIŊ YƐ
7-8. Vɛɛ naŋ tuallɛ kaa Chiisu ndoo nɔ a wali pollo okɔɔ wo kɔɔli?
7 Mi Chiisu kɛsi taamasi sɔvɛ sɔviɔɔ a kaa ndoo nɔ le wali pollo wo. Mbo siiŋguu suɛi a Masale Mɛlɛkaleŋ okɔɔ nyɛ kpeekpeiyo o yoomu ndɔɔ niŋ. (Chɔŋ 4:34, 35) Mi ndoo kuɛ a ŋpelu le mɛɛliilaŋ o kɛmɛlaŋ niŋ le wanaa bɔɔbɔɔ yooŋgu kɛndɔɔ dimullo. Mi ndoo nuuviaa nɛilaŋ le suɛi o waŋnda lo o luŋ, vɛlɛ a o la nda lo bɛɛ. Nduyɛ, mi Chiisu kɛsi wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ nyɛ tase o yoomu ndɔɔ niŋ.
8 Ŋ tual taamasi Chiisoo kɔɔli te ŋ wa pɛ nɛilaŋ nuuviaa le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo teleŋ o teleŋ, vɛlɛ a ba o ba fee naŋ nɔla pɛ. Ŋ cho a yɔŋgaŋ wulee le fondaŋnda naala sɔvɛlaŋ malɔɔ le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo. (Maki 6:31-34; 1 Pitɛ 2:21) Mi apum o kundaa niŋ nɔla le kɔɔfale teŋgeŋndeŋ, le lɔɔlɔɔ leŋ, vɛlɛ a le malalaŋndeŋ tosaa. Mi acheleŋnda pɛɛku suɛi maŋgalɛi cheleŋ ɔɔ ma kuɛ naa yeemɛi cho tau le wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa wa. Kɛ a koŋ kpou, puaapiliaa a ndepiliaa tiuba le keŋ tosa le wa, cho wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ hoo tosaa tau mɛɛ nda tiuba yɛ. Nduyɛ, ŋ tosa tau o wali pollo niŋ ɔɔ ŋ tosa tau le, Chɛhowa nyuna naa le tosaa o naŋ tiuba le tosaa wo le. O yeema naa miŋ tuei piɛile naaleŋ o ndu lo yeela, a mɛɛ naŋ hiau lachi fau a “yooŋgu kɛndɛ bɛndu Mɛlɛka kɔl kɛndɔɔ” ke naa wo dimioo yɛ.—1 Timo. 1:11, NW; Ditɔnɔ. 30:11.
9. (a) Vɛɛ Pɔɔl ndoo handu yɛ wali pollo nyɛ tasoo o yoomu ndɔɔ niŋ teleŋ o wa wallo tosaa le ndupila wo? (b) Yɛɛ Walta Wanaa Chiisuaa 28:16, 30, 31 chɔm yɛ a kaa Pɔɔl ndoo nɔ le wali pollo wo?
9 Mi Pɔɔl, wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo kɛsi taamasi kɛndɔɔ a mɛɛ ndoo siiŋguu wali pollo nyɛ tasoo o yoomu ndɔɔ niŋ yɛ. Teleŋ o kuɛ Kɔliŋ chiee o balɔɔ diiŋ ndɔ lemisiɔnalueiyo niŋndo, mi nyɛsɔlaa ndoo nɔ wo dɔɔnaŋ ndu o ba. Le hei, mbo chua teleŋndo otiŋ le tɛndiilaŋ toosiaa. Kɛ Pɔɔl siiŋguu tɛndiilaŋ toosiaa wali sɔvɛ bɛndu o yoomu ndɔɔ niŋ te. Le ndupila tooloo o wa wali koŋ tosaa ni, le halikpeŋ mi ndoo dimul waŋnda Kɔliŋ yooŋgu kɛndɔɔ a ke ndu “nyɛ o nyɛ sɔŋgɔ koŋ te.” (2 Kɔliŋ. 11:7) Mi che bɛɛ Pɔɔl ndoo nɔ mbo tosa wallo le ndupila, kɛ mbo hiau lachi a wali pollo kɛsioo nyɛ tase o yoomu ndɔɔ niŋ. Nduyɛ, mi ndoo dimi yooŋgu kɛndɔɔ teleŋ o teleŋ o Paale Pɛŋgiaale Chuuwa choo. Mi che bɛɛ Pɔɔl ndoo nɔ bahawɛilaŋ, kɛ mbo handu kɔl ndɔɔ kpou o wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ choo. Nduyɛ mbo “chua teleŋ ndɔɔ kpede, a balɔɔ suɛi Mɛlɛkɛi dimioo, a Chuuwa chɔmndo kpendekele maa Chiisu cho Kiliti wana Mɛlɛka chua buŋgɛi maa o cho viomɔɔ le waŋnda piŋioo wo ni.” (Walta. 18:3-5; 2 Kɔliŋ. 11:9) Okoŋ kɔɔli, teleŋ Pɔɔl wa o biyɔɔ niŋ Luom le wɔsilaŋ latiɔɔŋ ndo, mi ndoo dimul wanaa ndaa huŋ yilɔɔ wa yooŋgu kɛndɔɔ, nduyɛ mi ndoo poonyiaa yaulaŋ. (Nuawɔ Walta Wanaa Chiisuaa 28:16, 30, 31.) Pɔɔl ndoo chɛl mi nyɛ o nyɛ faŋa ndu kɔllo o wali pollo choo le. Mbo poonyiaa aa, “Mɛlɛka . . . chua wallo hoo . . . mbo ke naa le tosaa. Lelaŋ, ŋ vi ŋdial kposoŋ te.” (2 Kɔliŋ. 4:1) Maa Pɔɔl, o yɔŋ bɛɛ miŋ wa wallo tosaa o chua naa teleŋndo tau o ba wo, ŋ tiuba miŋ tosa wali leMasaa nyɛ sɔvɛ bɛndu o yoomu naa niŋ.
Nɛilaŋ la cho tau la naŋ tosa wali o wali cho naa o keŋnaŋ maa buɛiyaa Mɛlɛka wo (Tofa pɛlta 10-11)
10-11. Vɛɛ naŋ nɔla yɛ miŋ tosa wali o wali cho naa o keŋnaŋ maa buɛiyaa Mɛlɛka o yɔŋ bɛɛ miŋ nɔ kɛndiaa sɔvɛ le?
10 Te ŋ nɔla lɛ yooŋgu kɛndɔɔ dimioo tau chiɛiyo a chiɛiyo mɛɛ naŋ yeema yɛ le, naapum le mɛɛ naŋ cho a naa ɔɔ a yuuwɛi yɛ, ŋ tuɛi yooŋgu kɛndɔɔ dimioo yeela o nɛila cheleŋ niŋ. Mi Kilisiɔŋnda o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ ndaa dimul waŋnda yooŋgu kɛndɔɔ ba o ba ndaa wa pɛ. Mi ndaa tosa hei a teleŋ kɛ kɛ, vɛlɛ a ba o ba ndaa saaluŋ pɛ waŋnda, o wa chiɛiyo a chiɛiyo ɔɔ o luŋ. Nduyɛ, ba o ba ndaa saaluŋ pɛ waŋnda, mi ndaa soo o wanaa ndaa wa “loŋ nda” lo. (Walta. 17:17; 20:20) Te ŋ nɔla lɛ kɔlaŋ tau le, naapum ŋ nɔla miŋ chal o luŋ naa waŋnda wa hiouwɔɔ tau wa, le miŋ dimul nda yooŋgu kɛndɔɔ. Ɔɔ naapum, ŋ nɔla miŋ dimi yooŋgu kɛndɔɔ o baltaŋ niŋ, o yaulaŋ poonyiaa niŋ, ɔɔ o foŋndo choo. Mi wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa bɔɔbɔɔ a tiu lɛ ba le tosaa tau maa paandu le wa, sɔla nyaaloo tau vɛlɛ a kɔl hiniaa le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo o nɛila waa naa niŋ.
11 O yɔŋ bɛɛ ma nɔ kɛndiaa sɔvɛ le, a nɔla ma tosa wali o wali cho num o keŋnaŋ maa buɛi Mɛlɛka. Tofawɔ vɛlɛ taamasi Pɔɔl, wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo. Mbo dimi aa, “Kpaaya bɛndu cho o yooŋgu kɛndɔɔ hoo niŋ ndo, maa Mɛlɛka nɔ ndu ni, maa o cho naa le.” (2 Kɔliŋ. 4:7) Kpaaya koŋ Pɔɔl ndoo yeema ni mɛɛ o del a naa teleŋ pilɛ o balɔɔ ndɔ lemisiɔnalueiyo niŋ. Mbo tɛɛsial Kaleesiaŋnda aa, “Nya pila la sina maa wa ya I wa a naa nya tɛɛŋ ndo, nyɛ koŋ tosa ni mi I sɔla fondaa, mi dimul nya yooŋgu kɛndɛ Mɛlɛkaa o tasela ndɔ koŋ.” (Kalee. 4:13) O nɛi pilɛ koŋ choo, naapum mi bahawɛila kɛndiaa numndo ke num fondaa le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo o acheleŋnda lo mɛɛ wanaa chiɔuwaa, a wanaa cheleŋ cho num mandaa wa cho naa yɛ. Teleŋ wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa kua o bɛɛla ndalaŋ ndo, waŋnda haa a bɔɔbɔɔ waŋnuŋ o walta ndalaŋ niŋ.
MƐƐ Ŋ TOSA YOOMU NUMNDO TƐTƐLƐ YƐ
12. Yɛɛ o sim yɛ le hɔlta numndaŋ waa “nyɛ kɛndɛi”?
12 Mi Chiisu dimi aa, “Hɔlta ŋ nɔ laŋ la cho machuaa lambuiyo le dialluŋ numndoŋ. Lelaŋ, te hɔlta numndaŋ la cho nyɛ kɛndɛi pɛ, ŋ teŋgaa wakee dialluŋ numndoŋ kpou ŋ wa leniŋ a nyɛ wawoŋndo ni.” (Maa. 6:22) Yɛɛ Chiisu ndoo yiyaŋ yɛ? Nyɛ ndoo yiyaŋndo cho ni maa ŋ nɔ miŋ kɛsi kɔllo o kpeleŋndo opilɛ choo, nduyɛ pesiŋ bɛɛ ŋ chɛl mi nyɛ o nyɛ faŋa naa kɔllo o ndu choo le. Mi Chiisu pila kɛsul naa taamaseliiyo o hei niŋ. Mbo handu kɔl ndɔɔ kpou o wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ choo, nduyɛ mbo pɛɛku buɛiyaa nduaa maa a handu kɔlta ndalaŋ o Chɛhowa piɛiyo choo vɛlɛ a Masale ndɔleŋ. Naa bɛɛ tual taamasi Chiisoo kɔɔli te ŋ siiŋguu pɛ wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ nyɛ tasoo o yoomu naa niŋ. Ndu cho ni, ŋ nɔ miŋ ‘landuŋ ndɔ fɛlɛŋ kɔl le mi Mɛlɛka wa naa choo masaa mbo hiou nyɛ o nyɛ cheleŋ. Nduyɛ, miŋ landuŋ kɔl le miŋ tosa nyɛ Mɛlɛka hɛnaŋ naa le tosaa wo.’—Maa. 6:33.
13. Yɛɛ mala yɛ naa le kɔllo handɔɔ o wali naa leKilisiɔŋndo choo?
13 Nɛiyo opilɛ o naŋ handu kɔllo o wali cho naa o keŋnaŋ maa buɛiyaa Mɛlɛka wo cho yoomu naa tosaa tɛtɛlɛ ni. Hei tosaa mala naa miŋ chɔɔlu teleŋndo sɔla le acheleŋnda malaa ma sina Chɛhowa, nduyɛ ma kaala ndu.c Le taamaseliiyo, baa ŋ nɔla pa miŋ tosa yɛlɛmiaalaŋ o wali naapilaa niŋ, le halikpeŋ miŋ chɔɔlu teleŋndo sɔla le kɔlaŋ o wali pollo niŋ o lɔɔ tɛɛŋ? Baa ŋ nɔla pa miŋ mal yelelaŋndaŋ lapum la chua naa teleŋndo tau o ba laŋ?
14. Yɛlɛmiaala suu kuɛɛ pɔnɔɔ a lanɔ pilɛ tosa yɛ le ma handu kɔllo nduyɛ ma chua teleŋndo tau o wali pollo tosaa niŋ?
14 Hei bɛndu kunda pilɛ diolaŋ Elias, nda laandɔ tosa ni. Mbo dimi aa, “Naŋ tiuba le kɔɔfaleŋ tosaa a teleŋ koŋ te, kɛ sɔɔŋ cheleŋ wa ŋ naŋ tiuba le tosaa le chɔɔloo tosaa tau o wali pollo niŋndo. Miŋ tosa yɛlɛmiaalaŋ le miŋ chɔɔlu teleŋndo chua tau o wali pollo niŋ. Le taamaseliiyo, miŋ dɔɔniaa mɛɛ naŋ pisi nyɛsɔlaa yɛ, nduyɛ miŋ mal yelelaŋnda laa chua naa teleŋndo tau o ba laŋ. Okoŋ, miŋ dimul wanaa naŋ wa wallo tosaa le nda wa le ma siŋga teleŋ naa wallo, le halikpeŋ miŋ chɔɔlu teleŋndo sɔla le sɔɔŋ cheleŋndoŋ vɛlɛ a yooŋgu kɛndɔɔ dimioo. Fulamakɔɔlioo wa ni, miŋ sɔla teleŋndo le waa kɔlaŋ yooŋgu kɛndɔɔ dimioo a paale delaaleŋ, pɛɛkula Baabuilaŋ tosaa, nduyɛ a kɔlaŋ pɛŋ yooŋgu kɛndɔɔ dimioo o lɔɔ tɛɛŋ lediiŋ o paŋgei niŋ. Nuawɔ se nyaale bɛndu!”
MƐƐ Ŋ TOSA HIOUWƆƆ LACHIOO O YOOŊGU KƐNDƆƆ DIMIOO NIŊ VƐLƐ A WAŊNDA PƐƐKOO YƐ
Nyɛ naŋ pɛɛku o bɔŋaŋ naŋ bii o lɔɔ tɛɛŋndo dɔwɔɔ o wali niŋ mala naa miŋ chɔɔlu hiouwɔɔ lachioo tosa o wali pollo niŋ (Tofa pɛlta 15-16)d
15-16. A mɛɛ Timoti Tasoo 4:13, 15 dimi yɛ, vɛɛ naŋ tosa yɛ hiouwɔɔ lachioo maa wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa? (Tofa vɛlɛ kɔfoo hoo “Kpeleŋnda Mala Ya le Mi Tosa Wali o Wali Cho Ya o Keŋnaŋ Maa Buɛi Mɛlɛka Wo.”)
15 Nɛi cheleŋ naŋ tosa wali o wali cho naa o keŋnaŋ maa buɛiyaa Mɛlɛka wo cho hiouwɔɔ lachioo tosaa o yooŋgu kɛndɔɔ dimioo niŋ ni. Wanaa tosa waltaŋ lapum nda nɔ ma sɔla pɛɛkoo teleŋ o teleŋ le ma tosa hiouwɔɔ lachioo o wali ndaa tosaa niŋ. Keŋ cho vɛlɛ tonya le wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa. Ŋ nɔ miŋ hiou lachi a pɛɛkoo sɔlaa le miŋ chaa wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ tosaa nyɛkɛndɛi.—Pulɔ. 1:5; nuawɔ Timoti Tasoo 4:13, 15.
16 Vɛɛ naŋ tosa yɛ hiouwɔɔ lachioo o wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ niŋ? Ŋ tosa hei te ŋ handu pɛ kɔllo o nɛi chɔmaa naŋ sɔla o lɔɔ o lɔɔ tɛɛŋ o bɔŋaŋ Yoomu Naa a Wali Pollo niŋndo choo. O bɔŋaŋndo hoo niŋ, miŋ sɔla pɛɛku sɔviɔɔ o mala naa le miŋ tosa hiouwɔɔ lachioo o yooŋgu kɛndɔɔ dimioo niŋndo. Le taamaseliiyo, te wana cho bɔŋaŋndo chilaŋndo yɔŋgu pɛ silaa o wanaa yɔŋgu sɔɔŋ nda lo, miŋ pɛɛku sɔɔŋ ŋ mala naa le hiouwɔɔ lachioo tosaa o wali pollo niŋndo. Nduyɛ a teleŋ cheleŋ, ŋ nɔla miŋ dɔu sɔɔŋ naŋ pɛɛku woŋ o wali niŋ te ŋ wa pɛ waŋndo yooŋgu kɛndɔɔ dimullo. Ŋ nyuna wana cho kunda naa wali pollo chilaŋndo le malaa ɔɔ ŋ kua a ndu, wana chaa yooŋgu kɛndɔɔ dimioo nyɛkɛndɛiyo, kɔɔfanɔɔ, ɔɔ buɛi ibuŋgaa o wali pollo niŋ. Te ŋ chaa pɛ nyɛm waliŋ kɛ kɛ cho o Kɔfu Nyɛm Waliŋ Naŋ Pɛɛku Waŋnda Woŋ niŋndo soliŋ kpeku nyɛkɛndɛi, ŋ cho yooŋgu kɛndɔɔ dimioo vɛlɛ a waŋnda pɛɛkoo tueiyɔɔ yeela tau.
17. Yɛɛ cho yɛ yɔŋnuŋ te a tosa pɛ wali o wali cho num o keŋnaŋ maa buɛi Mɛlɛka?
17 Dikeŋnaŋ bɛndoo pila i cho ni le mi Chɛhowa chɛl naa le miŋ wa “wanaa walla latulu” a ndu. (1 Kɔliŋ. 3:9) Te a “hɛli suɛi hiou bɛnda kpou le tosaa ve” pɛ, nduyɛ ma handu kɔllo o wali leKilisiɔŋndo choo, a cho “sooluu Mɛlɛka Yaawɛɛ a kɔl kɛndɛ.” (Filipi. 1:10; Sam 100:2) Maa buɛi Mɛlɛkaa, a nɔ tiindaŋndo maa o cho num ke kpaaya ŋ yeema le ma tosa wali o wali cho num o keŋnaŋ maa buɛi Mɛlɛka wo o yɔŋ bɛɛ mi simultaŋ ɔɔ bahawɛilaŋ la komal num. (2 Kɔliŋ. 4:1, 7; 6:4) O yɔŋ bɛɛ mi bahawɛila numndaŋ la chɛl num le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo tau ɔɔ nyɛɛmbɔ, a nɔla ma “tosa kɔl kɛndɔɔ” te a yɔŋguŋ pɛ a kɔllo kpou o wali pollo niŋ. (Kalee. 6:4) Te a tosa pɛ wali o wali cho num o keŋnaŋ maa buɛi Mɛlɛka, koŋ chɔm maa a kaala Chɛhowa vɛlɛ a chaaŋ num wanachioo. Nduyɛ, “te a tosa lende pɛ, mɛɛ a cho num pila piŋi a wanaa cho num nilaŋ yaŋɔɔ wa.”—1 Timo. 4:16.
CHONDII 58 Wanaa Yeema Pioŋɔɔ Wa Nuuviaa
a Chiisu ke naa wallo le miŋ dimi yooŋgu kɛndɛ leMasaa vɛlɛ a waŋnda siiŋguu wo buɛiya. Buŋgɛi hei cho yaasiaa mɛɛ naŋ tiuba miŋ tosa wali o wali cho naa o keŋnaŋ maa buɛiyaa Mɛlɛkaa yɛ o yɔŋ bɛɛ miŋ nɔ bahawɛilaŋ tau. Ŋ cho vɛlɛ pɛɛku mɛɛ naŋ simnuŋ wanaa chaa yooŋgu kɛndɔɔ dimioo nyɛkɛndɛiya, vɛlɛ a mɛɛ naŋ chɔɔlu nyaaloo sɔla o yooŋgu kɛndɔɔ dimioo niŋ yɛ.
b TƐƐSIAA LE DIOMNDO: Wali naa leKilisiɔŋndo cho ni, nɛila yɛ yɛla naŋ dimi yooŋgu kɛndɔɔ vɛlɛ a waŋnda pɛɛkoo wo, chiɛila naŋ soliŋ kpeku le wali Mɛlɛkaa laŋ taŋgullo a laŋ biyɔɔ nyɛkɛndɛi, vɛlɛ a malaa yɔŋgoo te kpundɔɔ del pɛ.—2 Kɔliŋ. 5:18, 19; 8:4.
c Tofawɔ nɛila ŋɔmmɛula cho o kɔfoo hoo niŋndaŋ, “Mɛɛ Ŋ Tosa Yoomu Numndo Tɛtɛlɛ Yɛ” o Bandu Mɛŋgɛlaa hoo niŋ Suɛɛsɔɔ 2016 peele 12.
d TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Ndepilɛnɔɔ cho chɔmndo mɛɛ wana tosa miiŋgu makɔɔ yɛ o bɔŋaŋ naŋ bii o lɔɔ tɛɛŋndo. Okoŋ kɔɔli, mɛɛ wana cho bɔŋaŋndo chilaŋndo wa silaa yɔŋgoo, mbo wa sɔɔŋ kulloŋ poonyiaa o yau ndɔɔ niŋ Waŋnda Pɛɛkoo. Nduyɛ o lɔɔ mɛɛlulaŋ, mbo wa nyɛ o pɛɛku o bɔŋaŋndo wo soliŋndo kpeku o wali pollo niŋ.