Naa Bandu Mɛŋgɛlaa KƐSI YAULAŊ O INTANƐITIIYO WA
Bandu Mɛŋgɛlaa
NAA KƐSIAA LAYAUWA O INTANƐTIIYO CHOO
Kisiei
Ɔ, ɔ, Ɛ, ɛ, Ŋ, ŋ
  • Ɔ
  • ɔ
  • Ɛ
  • ɛ
  • Ŋ
  • ŋ
  • BAABUIYO
  • YAULAŊ A NYƆƆŊ
  • BƆŊAŊNDAŊ
  • w22 Naandɔɔ p. 26-31
  • Wanaa Chɛhowaa Kaala Sakpoyɛi

Viduei cho le fondaa hoo le.

Mal Haki, bahawɛi pɔmbɔ yɔŋnuŋ le num vidueiyo hoo solullo.

  • Wanaa Chɛhowaa Kaala Sakpoyɛi
  • Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2022
  • Suɛi Lebolii Pɔmbuɛi
  • Fonda Soo a Nyɛ Pilɔɔ Wo
  • YƐƐ CHO YƐ SAKPOYƐI?
  • KINDI KAALA Ŋ NƆ LE SAWALA CHƐHOWALAŊ NDO
  • Vɛɛ Chɛhowa Manda yɛ Naa?
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2021
  • Chɛhowa Cho Num Malaa Ma Wa Batiuwaa Sɔlaa
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2023
Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2022
w22 Naandɔɔ p. 26-31

BUŊGƐI PƐƐKƐI 36

Wanaa Chɛhowaa Kaala Sakpoyɛi

“Kɔl kɛndɔɔ cho le wanaa landuŋ kɔl le nyɛ cho sakpo Mɛlɛka o hɔl lo tosaa wa.”—MAA. 5:​6.

CHONDII 9 Chɛhowa Cho Masa Naa Ni

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊa

1. Simul kuɛɛ ndoo komallɛ Choosɛ, nduyɛ yɛɛ o tosa yɛ?

MI SIMUL kala kalaa komal Choosɛ, po Chekɔpu wo. Mɛɛ nda kɔ pisi ndu Ichipi, mi lanɔɔ wana ndɔ bɛndoo Pɔtifa dimul ndu aa: “Huŋ ŋ wa naa num.” Kɛ mi Choosɛ kɛɛ kpooŋ. Kɛlɛŋgaa mi waŋnda apum nyuna dɔɔ aa: ‘Le yɛɛ Choosɛ kɛɛ yɛ?’ Pɔtifa ve nda ikɛi le. O fulawɔ okoŋ kɔɔli, chiɔɔ Choosɛ wa o chiɛi ndɔɔ niŋ ni. Chua koŋ ndoo tiuba mbo tosa mi yoomoo wa o kala le Choosɛ te ndoo kɛɛ ndu pɛ diom. A koŋ kpou, mi Choosɛ kɛɛ, mi che bɛɛ chuaa hoo wa ndu kɔɔli teleŋnda bɔɔbɔɔ. Le yɛɛ? Mbo dimi aa: “Vɛ mi tosa suɛi kɔl vesɛi bɛnduii waa lende? Vɛ mi tosa yɔŋ wɔɔŋ waa lende Mɛlɛka o hɔl?”—Chɛ. 39:​7-12.

2. Vɛɛ Choosɛ looku yɛ sina maa kaa suundɛiyo cho yɔŋ wɔɔŋ bɛndu Mɛlɛka o hɔl?

2 Vɛɛ Choosɛ looku yɛ sina maa kaa suundɛiyo cho “yɔŋ wɔɔŋ” bɛndu Mɛlɛka o hɔl? O kpeekpei niŋ, teleŋ Choosɛ wa Ichipi wo, Mɛlɛka ndoo ke wɔ Muuse sawalaŋ le Isɔluɛiya le. Wɔsilaŋ le kɛmɔɔ lediiŋ hiou fɛŋ okoŋ kɔɔli malaŋ o ke Isɔluɛiya sawalaŋ. Nduyɛ o sawala laŋ tɛɛŋ, mi opilɛ dimi aa: “La suunda nya wana nya cho o nɔ niŋ nya ndu le wo le.” (Ɛsɔ. 20:​14) Choosɛ ndoo sina Chɛhowa nyɛkɛndɛi, nduyɛ ndoo sina vɛlɛ mɛɛ Chɛhowa yiyaŋ a suundaa okɔɔ yɛ. Le tamaseliiyo, ndoo sina maa wanaa cho o nɔɔ niŋnda kinɛi Chɛhowa ke dioo ni le chiɛɛniŋndo tosaa. Naapum mbo tuɛi a mɛɛ Chɛhowa kuuna waŋnda kaa ihini nɔɔlɛiyo tosaa a kala ndɔ mama Sela yɛ. Nduyɛ mi Chɛhowa kuuna vɛlɛ waŋnda kaa ihini nɔɔlɛiyo tosaa a Lubeka, lanɔɔ Aase. (Chɛ. 2:​24; 12:​14-20; 20:​2-7; 26:​6-11) Mɛɛ Choosɛ yiyaŋ o sɔɔŋ muŋ choo, mbo cha kpendekele nyɛ bɛnda Chɛhowa o hɔllo a nyɛ bɛnda ndu o hɔl te wo. Le mɛɛ Choosɛ ndoo kaala Chɛhowa yɛ, mi keŋ nyindu ndu le mbo kaala vɛlɛ sawala ndɔlaŋ. Nduyɛ mbo kɛɛsiaŋ o kɔl le laŋ diikɔŋndo.

3. Yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ?

3 Baa a kaala pa sakpoyɛi? Ŋ dimi aa, ei. Kɛ le mɛɛ naŋ cho wanaa lahakiaa yɛ, te ŋ ve yekeŋ te, haupa mi yiyaŋ chieeŋndo nɔ a sakpoyɛi okɔɔ wo piiliaŋ naa. (Aisaya 5:​20; Luomaŋ. 12:​2) Lelaŋ o buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho yaasiaa nyɛ cho sakpoyɛi yo, nduyɛ a mɛɛ naŋ sɔla tɔnɔɔ yɛ, te ŋ chɔm ndi pɛ. Okoŋ kɔɔli, ŋ cho yaasiaa sɔɔŋ ŋgaa ŋ naŋ nɔ miŋ tosa le miŋ kindi kaala naŋ nɔ le sawala Chɛhowalaŋ ndo.

YƐƐ CHO YƐ SAKPOYƐI?

4. Yɛɛ wana sakpoo tosa yɛ le?

4 O chieeŋndo niŋ hau, mi wanaa bɔɔbɔɔ kilu acheleŋnda yamɛi, nduyɛ ma yiyaŋ maa a cho sakpo. Kɛ Mɛlɛka hɛnaŋ a kaalaŋ ndaŋ kposoŋ te. Teleŋ Chiisu wa o chieeŋndo choo wo, mbo pɛɛsa simlachiaa lepiɛiya le mɛɛ nda wa waŋnda sawalaŋ kioo a ba nda yɛ. (Ikili. 7:​16; Luku 16:​15) Wana cho sakpo wo yiyaŋ nuaa maa, o cho o sɔvɛ mbo hiau acheleŋnda le.

5. A mɛɛ Baabuiyo dimi yɛ, yɛ cho yɛ sakpoyɛi? Chɔmndɔ tamaseliiyo.

5 Suliŋ kɛndɛ kɛndɔɔ pila sakpoyɛi cho ni. Sakpoyɛi cho tosaa nyɛ cho o kɛndɔɔ Chɛhowa o hɔllo ni. O Baabuiyo niŋ, diomnda nda soliŋ kpeku le sakpoyɛi tɛɛsiaa wo sim, le wana cho sawala Chɛhowalaŋ kpou diikɔŋndo wo. O Isɔluɛi niŋ sindɛ, mi Chɛhowa dimul wanaa leyulaa maa, a nɔ ma chɔm sandei te a wa pɛ ‘wɔŋgulaŋ handɔɔ o sekeleiyo choo.’ (Ditɔnɔ. 25:​15) Diom maHibului nda soliŋ kpeku le sandeiyo, sim vɛlɛ le sakpoyɛi. Lelaŋ, te Kilisiɔŋnɔɔ yeema pɛ mbo wa wana sakpo Mɛlɛka o hɔl, mɛɛ o nɔ mbo chɔm sandei o yulaleŋ niŋ. Wana sakpoo kaala sandei, nduyɛ mbo tambu kɔl te o che pɛ mi waŋnda wa acheleŋnda kafalaŋ tosallo. Le mi wana cho sakpo wo “nɛŋi [Chɛhowa] kɔllo,” o nɔ mbo yiyaŋ a mɛɛ Chɛhowa che kɛɛsiaala o tosalaŋ yɛ.—Kolo. 1:​10.

6. Le yɛɛ naŋ dimi yɛ maa Chɛhowa nɔ dioo ni le mbo kɛsi sawaa le nyɛ cho o kɛndɔɔ a o wɔɔŋndo wo? (Aisaya 55:​8, 9)

6 Baabuiyo chɔm maa Chɛhowa cho puundule sakpoyɛi ni. Lelaŋ pɛŋ o dimi ni maa, “o ndu lo sakpoyɛi chɛŋ ni.” (Chɛlui. 50:​7, NWT) Chɛhowa toosiaa nyɔɔŋ kpou ni. Lelaŋ, ndu nɔ dioo ni le mbo handu sawaa le nyɛ cho o kɛndɔɔ a o wɔɔŋndo wo. Le mɛɛ naŋ cho wanaa lahakiaa yɛ, nyɛ Chɛhowa cha maa o bɛnda ɔɔ o bɛnda le wo, naŋ chi ndu lende le. Nduyɛ yiyaŋnda Chɛhowalaŋ la cho filioŋ a yiyaŋnda naalaŋ. (Pulɔ. 14:​12; nuawɔ Aisaya 55:​8, 9.) A koŋ kpou, ŋ tiuba miŋ bii sawala Chɛhowalaŋ le waa sakpo kanifuule, o velaŋ ndɔɔ niŋ o toosiaa naa ni. (Chɛ. 1:​27) Nduyɛ o kpeekpei niŋ, ŋ kaala sawala Chɛhowalaŋ diikɔŋndo. Mi kaala naŋ nɔ le Finya naa wo nyindu naa le tamasi ndɔɔ tolɔɔ kɔɔli, mɛɛ naŋ tiuba yɛ.—Ɛfi. 5:​1.

7. Le yɛɛ sawalaŋ la bɛnda yɛ le nyɛ o nyɛ? Chɔmndɔ tamaseliiyo.

7 Miŋ sɔla tɔnɔɔ tau te ŋ diikuŋ pɛ sawala Chɛhowa kɛsi le o kɛndɔɔ a o wɔɔŋndo wo. Le yɛɛ naŋ dimi yɛ lende? Yiyaŋndɔ a tamaseliiyo hoo okɔɔ. Ŋ dimi wɔ maa wanaa taŋgulaa o kɛ kɛ nɔ mɛɛ o tuu chiɛiyo yɛ, vɛlɛ a mɛɛ o taŋgul ndu yɛ. Te wanaa kaŋ kpou wa pɛ wallo latulu, baa a wa pa o diompilɔɔ niŋ? Sako. Yiyaŋndɔ vɛlɛ a hei okɔɔ. Te wanaa chiɔuwaa o kɛ kɛ nɔ pɛ sawaa a ba ndɔ a mɛɛ o bii wanaa lanaa yɛ okɔɔ, keŋ tosa naapum mi wanaa lanaa apum sɔla piɔmndo. Mɛɛ o kpeekpei niŋ, ŋ dimi maa sawalaŋ la cho le naa mandaa, nduyɛ la bɛnda le nyɛ o nyɛ. A tonya, sawala Chɛhowa kɛsi le o kɛndɔɔ a o wɔɔŋndo wo mala naa tau.

8. Buŋgɛi yɛɛ Chɛhowa chuellɛ wanaa cho sawala ndɔlaŋ diikɔŋndo wa?

8 Mi Chɛhowa dɔu wanaa kindiŋ le sawala ndɔlaŋ tolɔɔ kɔɔli wa sala. Mbo chuel nda pɛŋ buŋgɛi aa: “Wanaa cho sakpo Mɛlɛka o hɔl la nda, a cho wa o lɛŋnde Mɛlɛka chua buŋgɛi leŋ niŋ le fɛɛŋ a fɛɛŋ.” (Sam 37:​29) Yiyaŋndɔ a hei okɔɔ. Te wana o wana tol pɛ sawala Chɛhowalaŋ kɔɔli, ŋ cho wa o diompilɔɔ niŋ, miŋ wa o kɔl nyulu niŋ, nduyɛ miŋ wa a nyaale. Chɛhowa yeema num ma tuei yoomu waa lende yeela. A tonya, naa a pilɛŋ pilɛŋnda kpou nɔ sabula kɛndɛlaŋ tau le sakpoyɛi kaalaa. Kɛ, vɛɛ naŋ chɔɔlu yɛ kaala naa kindi le sawala Chɛhowalaŋ? Ŋ tofaŋndɔ sɔɔŋ ŋgaa, ŋ naŋ nɔ miŋ tosa woŋ.

KINDI KAALA Ŋ NƆ LE SAWALA CHƐHOWALAŊ NDO

9. Yɛɛ mala yɛ naa miŋ kaala sakpoyɛi?

9 Suɛi 1: Kaala wana kɛsi sawalaŋ ndo. Le miŋ kaala sakpoyɛi, mɛɛ miŋ kaala wana kɛsi sawalaŋ le o kɛndɔɔ a o wɔɔŋndo wo. Mɛɛ naŋ kaala Chɛhowa fau, lende koni naŋ nɔ yeemɛi ni le sawala ndɔlaŋ diikɔŋndo. Le tamaseliiyo, te Adam nda Ifi ndaa kaala pɛ Chɛhowa, fɛɛŋ bɛɛ a ve sawa ndɔɔ tɛɛmbuu le.—Chɛ. 3:​1-6, 16-19.

10. Yɛɛ Ebilaham tosa yɛ le Chɛhowa chɔɔloo sinaa nyɛkɛndɛi?

10 Pesiŋ bɛɛ ŋ yeema miŋ tosa biondɔŋ Adam nda Ifi tosa wo le. Nyɛ cho naa mala ŋ tosa biondɔŋ koŋ te wo cho ni, hiouwɔɔ lachi a pɛɛkoo a Chɛhowa okɔɔ, miŋ chɔm balika melaa le suliŋnda ndɔlaŋ, nduyɛ miŋ kindiŋ le yiyaŋnda ndɔlaŋ biyɔɔ bila. Hei tosaa mala naa mi kaala naŋ nɔ le Chɛhowa wo chɔɔlu hindɔɔ. Yiyaŋndɔ a Ebilaham okɔɔ. Ndoo kaala Chɛhowa tau. O yɔŋ bɛɛ mi ndoo che ndi ikala le kɛɛsiaala Chɛhowalaŋ biyɔɔ bila, ndoo kɛɛ Chɛhowa diom te. Nduyɛ pɛŋ, mbo kindiŋ le Chɛhowa chɔɔloo sinaa. Le tamaseliiyo, mɛɛ o sina maa Chɛhowa kɛɛsiaa le Sodɔm a Komoolua tɛɛmbuu wo, mi siooŋnde bii ndu maa, “yamanɔɔ le chieeŋndo kpou” cho wanaa dɛnɛwɔɔŋnda tɛɛmbuu a wanaa kɛndiaa latulu. Ebilaham ndoo laalaŋ a keŋ te. Le hei, mbo nyuuniaa Chɛhowa o nɛi lebɛɛ niŋ. Mi Chɛhowa biunuŋ ndu, nduyɛ mbo mulul ndu nyunala ndɔlaŋ. O mɛɛlulaŋ, mi Ebilaham sina maa o kɔllo niŋ Chɛhowa tofa ni, nduyɛ o tusi wanaa dɛnɛwɔɔŋnda nyɛpalaa choo latulu a wanaa kɛndiaa le.—Chɛ. 18:​20-32.

11. Vɛɛ Ebilaham ndoo chɔm yɛ maa o kaala Chɛhowa, nduyɛ maa ndoo tiindaŋ ndu?

11 Mɛɛ Ebilaham suukaŋ a Chɛhowa a Sodɔm a Komoolua okɔɔ, mi keŋ piiliaŋ ndu tau. Mbo chɔɔlu Chɛhowa kaala, nduyɛ mbo nɔ bɛɛleŋ le ndu mbo hiau maa paandu. Wɔsioŋ ŋtiŋ okoŋ kɔɔli, mi tiindaŋ ndoo nɔ o Chɛhowa niŋndo luɛi o tofaa bɛŋgu. Mi Chɛhowa dimul ndu le mbo soli Aase po ndɔ kaalaa sala. Kɛ Ebilaham ndoo sina niŋ Mɛlɛka ndɔɔ nyɛkɛndɛi. Le hei, o nyuuniaa lɛ ndu le. Mbo kua le nyɛ ndoo dimul ndu wo tosaa. Yiyaŋndɔ mɛɛ i wa suɛi kɔl tambɛi bɛndu yɛ mɛɛ o wa bɛɛndiaŋndo le kɔlaŋ po ndɔɔ salaa solioo. Ndoo sina maa, fɛɛŋ bɛɛ Chɛhowa tosa kafalaŋ ɔɔ mbo kɛɛ kaalaa chɔmndo le. A mɛɛ kiilanɔɔ Pɔɔl dimi yɛ, Ebilaham ndoo nɔ laalaŋndo maa Mɛlɛka nɔla mbo miŋgi po ndɔɔ yoomu. (Hibu. 11:​17-19) O fulawɔ okoŋ kɔɔli, Chɛhowa ndoo chuel niŋ Ebilaham buŋgɛi maa, Aase cho simnɔŋ finyaa le kaaleŋ. Kɛ a teleŋ koŋ, Aase ndoo nɔ wɔ ŋchuau le. Ebilaham ndoo kaala Chɛhowa tau. Le hei, ndoo nɔ tiindaŋndo maa Chɛhowa cho nyɛ cho sakpo wo tosa. Mbo duau laalaŋndo o Chɛhowa niŋ le tosaa nyɛ o dimul ndu wo, mi che bɛɛ i ve bɛɛŋ bɛɛŋ te.—Chɛ. 22:​1-12.

12. Vɛɛ naŋ tuallɛ tamasi Ebilahamndo kɔɔli? (Sam 73:​28)

12 Vɛɛ naŋ tuallɛ tamasi Ebilahamndo kɔɔli? Ŋ tual tamasi ndɔɔ kɔɔli te ŋ hiou pɛ lachi a pɛɛkoo a Chɛhowa okɔɔ. Hei tosaa mala naa miŋ sɔɔŋguu ndu ikɛi kpɛɛluŋ, nduyɛ miŋ chɔɔlu ndu kaala tau. (Nuawɔ Sam 73:​28.) Kɔl iyama naa cho sɔla pɛɛkoo le miŋ nɔ yiyaŋnda Mɛlɛkalaŋ. (Hibu. 5:​14) Nduyɛ fulamakɔɔlioo cho wa ni, o yɔŋ bɛɛ mi waŋndo tɔɔndaŋ naa le suɛi wɔɔŋnde tosaa, ŋ luei balaŋ leniŋ te. Ŋ cho sɔɔŋ wɔɔŋndoŋ yɛleŋ tul le halikpeŋ ŋ tɛɛmbuu Finya naa kɔllo, nduyɛ miŋ tɛɛmbuu chaŋyɛi nɛi a ndu le. O nɛi cheleŋ kuɛɛ niŋ naŋ chɔm yɛ maa ŋ kaala sakpoyɛi?

13. Yɛɛ mala yɛ naa miŋ nɔ kaalaa le sakpoyɛi? (Pulɔwaa 15:​9)

13 Suɛi 2: Lepaa o lepaa, kindiŋ ma nɔ kaalaa le sakpoyɛi. Le mi dialuŋ naŋ wa kpeŋkpeleŋ, ŋ nɔ miŋ wa muŋ hiiluuwo teleŋ o teleŋ. O nɛi pilɛ koŋ choo, le miŋ nɔ kaalaa le sakpoyɛi, mɛɛ miŋ wa sawala Chɛhowalaŋ diikɔŋndo lepaa o lepaa. Ŋ nɔ miŋ wa hei tosaa lepilɛŋ pilɛŋ te. Mi Chɛhowa chɔm naa sinapɛŋgoo, nduyɛ pesiŋ bɛɛ o ve naa kɔl le miŋ tosa o naŋ tiuba le tosaa wo le. (Sam 103:​14) Baabuiyo ke naa tiindaŋndo maa “wanaa tosa sɔɔŋ kɛndɔŋ nda, kaalaa o kaala nda ni.” (Nuawɔ Pulɔwaa 15:​9.) Te ŋ kɛsi pɛ kpeleŋndo o Mɛlɛka piɛiyo niŋ, miŋ dɔu sɛmbɔɔ tau le ndu komallo. Nyɛ pilɛ koŋ kpe yɔŋnuŋ ni te ŋ wa pɛ kindiŋndo le sɔɔŋ kɛndɔŋ tosaa. Nduyɛ, mi Chɛhowa biunuŋ naa malaa le miŋ tosa hiouwɔɔ lachioo o pɔmpɔmbɔ.—Sam 84:​5, 7.

14. Yɛɛ doma chɔuwo sim yɛ, nduyɛ le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ wounuŋ ndu?

14 Mi Chɛhowa loonuŋ naa o Baabuiyo niŋ maa, sawala ndɔlaŋ la kindu biyɔɔ le. (1 Chɔŋ 5:​3) Nduyɛ pɛŋ, mi sawala ndɔlaŋ la manda naa lepaa o lepaa. Yiyaŋndɔ a wolɔɔla chɔula kiilanɔɔ Pɔɔl soo a laŋ okɔɔ wo. (Ɛfi. 6:​14-18) O laŋ tɛɛŋ, o kuɛɛ manda yɛ sovɛinɔɔ takpaa? Ndu cho doma chɔu o wounuŋndo ni. Naa bɛɛ, ŋ nɔ miŋ wounuŋ sandei maa doma chɔu. Koŋ sim ni maa, ŋ nɔ miŋ diikuŋ sawala Chɛhowalaŋ. Mɛɛ doma chɔuwo manda sovɛinɔɔ takpaa yɛ, lende koni sawala Chɛhowalaŋ la manda kɔlta naalaŋ ni a yiyaŋnda naalaŋ. Lelaŋ, kindiŋ o nɛi o nɛi niŋ le mi sandei wa o wolɔɔla numnda chɔulaŋ tɛɛŋ.—Pulɔ. 4:​23.

15. Vɛɛ ŋ wounuŋ yɛ sandei maa doma chɔu?

15 Vɛɛ ŋ wounuŋ yɛ sandei maa doma chɔu? A tosa hei, te a wa pɛ sawala Mɛlɛkalaŋ tolɔɔ kɔɔli o kɛɛsiaala ŋ tosa lepaa o lepaa laŋ niŋ. Te a wa pɛ kɛɛsiaa tosaa a balta ŋ duau laŋ okɔɔ, nyɛchaa ŋ yaŋ nilaŋ ndo, yelelaŋ ŋ tosa wo ɔɔ nyɛ ŋ veelu diomndaŋndo, nyunaŋndɔ aa: ‘Yɛɛ ya cho yɛ wa kɔllo handɔɔ choo? Baa Chɛhowa hɛnaŋ pa a nyɛ ya cho hoo tosaa wo? Baa nyɛ ya cho hoo tosaa wo cho pa o sɔɔŋ Chɛhowa tul leyɛ woŋ tɛɛŋ, mɛɛ kaa ihini nɔɔlɛiyo, niilula tandaa, hɔlteŋ, a kaayei cho nuaa yɛ?’ (Filipi. 4:​8) Te kɛɛsiaala ŋ tosalaŋ la chɛlaŋ pɛ a hɛnaŋ Chɛhowaa, mɛɛ chɛlɔɔ ŋ cho koŋ ni le mi sawala ndɔlaŋ le manda kɔl numndo.

Ndepilɛnɔɔ cho tofaa mɛɛ pee mɛŋma ihɛllo ma huŋ a kpaaya bɛndoo yɛ a paale delaa leŋ.

Sakpoyɛi numnde tiuba mi i wa “mɛɛ mɛŋndaŋ o Pee Mɛŋma Ihɛllo ma huŋ nuaa a kpaaya bɛndoo yɛ” (Tofa pɛl 16-17)

16-17. Vɛɛ nyɛ Aisaya 48:​18 dimi wo ke yɛ naa tiindaŋndo maa, ŋ tiuba miŋ diikuŋ sawala Chɛhowalaŋ?

16 Baa ma yiyaŋ pa te a tiu niŋ pɛ ba le sawala Chɛhowalaŋ diikɔŋndo lepaa o lepaa ɔɔ wɔsi o wɔsi? Tofawɔ tamasi Chɛhowa soliŋ kpeku, mbo wa o Aisaya 48:​18 niŋndo. (Nuawɔ.) Mi Chɛhowa mɛi lediom maa, sakpoyɛi nɛi cho wa “mɛɛ mɛŋndaŋ o Pee Mɛŋma Ihɛllo ma huŋ nuaa a kpaaya bɛndoo yɛ.” Yiyaŋndɔ maa a cho isisi o pee mɛŋma ihɛllo kɔŋgɔ, ma wa tofaa mɛɛ ma huŋ a kpaaya bɛndoo mi ma miiŋgu yɛ. A teleŋ koŋ, a yiyaŋ pa maa paale wa niŋ mi ma pɛŋgi hunɔɔ a kpaaya bɛndu koŋ? Sako. Kanifuule, a sina maa mɛŋma maŋ ma bii niŋ hunɔɔ a kpaaya bɛndoo lende le wɔsilaŋ o waalaŋ niŋ, nduyɛ maa ma cho hiouwɔɔ lachi a hunɔɔ lende.

17 Sakpoyɛi numnde tiuba mi i wa mɛɛ mɛŋndaŋ o pee mɛŋma ihɛllo ma huŋ nuaa a kpaaya bɛndoo yɛ. O nɛi kuɛɛ choo? Te a nɔ pɛ kɛɛsiaa le tosaa, challɔ fɛŋ ma yiyaŋ a mɛɛ Chɛhowa che kɛɛsiaa ŋ yeema tosaa wo yɛ. Okoŋ kɔɔli, a tosa niko nyɛ ŋ tuu wo. O yɔŋ bɛɛ maa kɛɛsiaa kala kalaa ŋ tuu le tosaa ni, loonuŋ maa Finya num kaalaa cho wa loŋ lepaa o lepaa, le num malaa ma tosa nyɛ cho o kɛndɔɔ ndu o hɔllo, nduyɛ mbo luei num yoomuaŋ.—Aisaya 40:​29-31.

18. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ kilul acheleŋnda yamɛi le?

18 Suɛi 3: Kilul acheleŋnda yamɛi le. Mi che bɛɛ naa kpou cho kindiŋndo le sawala Chɛhowalaŋ diikɔŋndo, kɛ ŋ nɔ miŋ kilul acheleŋnda yamɛi, nduyɛ miŋ chɔm maa naŋ sandu bɔɔ le. Chɛhowa ke naa di le miŋ kɛɛsial acheleŋnda le ma tosa nyɛ nɛŋi ndu kɔllo wo le. Lelaŋ naa kpou nɔ miŋ kɛsiŋ o kɔl maa, ndu cho “yamanɔɔ le chieeŋndo kpou ni.” (Chɛ. 18:​25) O cho naa le Chɛhowa hɛli le yamɛi kiolɔɔ le. Nduyɛ pɛŋ, mi Chiisu dimul naa aa: “La pɛŋgi waŋnda yamaŋ kilullo, okoŋ Mɛlɛka kilul nya iyama le.”—Maa. 7:​1.b

19. Vɛɛ Choosɛ chɔm yɛ maa ndoo tiindaŋ mɛɛ Chɛhowa kialu yamɛi yɛ?

19 Ŋ tofaŋndɔ vɛlɛ tamasi Choosɛ wo. O kilul acheleŋnda iyama le, hali wanaa ndaa bii ndu bɛɛ biyɔɔ wɔɔŋndo wa. Mi bɛndaa nduaa bii ndu biyɔɔ wɔɔŋndo, ma pisi ndu o chɛleŋ niŋ, nduyɛ ma dimul finya nda choolaŋ maa o sɔla piɔmndo. Mɛɛ wɔsiŋ bɔɔbɔɔ hiou okoŋ kɔɔli, mi Choosɛ miiŋgu o diompilɔɔ niŋ a yuŋgu ndɔɔ. Nduyɛ a teleŋ koŋ, ma siiŋguu Choosɛ masaa o Ichipi niŋ. Le hei, ndoo tiuba mbo kilul bɛndaa nduaa yamɛi, nduyɛ mbo miŋgul nda maa. Bɛndaa nduaa wa a siooŋnde maa o cho nda maa miŋgul, mi che bɛɛ ndaa nyɔɔlu ndu niŋ le mbo mal nda haki. Kɛ mi Choosɛ ke nda tiindaŋndo aa: “La wo ya le. Ya I tosa nyɛ Mɛlɛka ndu nɔ kuee le tosaa wo le.” (Chɛ. 37:​18-20, 27, 28, 31-35; 50:​15-21) Mi Choosɛ mal Chɛhowa suɛi keŋ o ba le mbo kilul bɛndaa nduaa yamɛi.

20-21. Vɛɛ naŋ fafaŋ yɛ chɔmndo maa ŋ sandu bɔɔ?

20 Maa Choosɛ, ŋ nɔ miŋ mal Chɛhowa sɔɔŋ o ba le mbo kelu yamɛi. Le tamaseliiyo, ŋ nɔ miŋ kindiŋ le sinaa le sabu puaapiliaa ɔɔ ndepiliaa naa tosa sɔɔŋ pumndo le. Ŋ tiuba miŋ che nyɛ cho nda o kɔllo le. Lelaŋ, Chɛhowa kinɛi nɔla ni, mbo ‘kelu yamɛi a yiyaŋ waŋndo okɔɔ.’ (Pulɔ. 16:​2) O kaala waŋnda suu o suu, fulaa o kɔɔlima yɛ yiaaŋ niŋ a o naamula yɛ yɛlaŋ niŋ. Nduyɛ o dɛɛniaa naa le miŋ “chɔm kɔlta [naalaŋ] kpendekele.” (2 Kɔliŋ. 6:​13) Ŋ nɔ miŋ kaala wana o wana cho o yuŋgu Chɛhowaa niŋ. Ŋ nɔ miŋ kilul nda yamɛi le.

21 Hei sim vɛlɛ maa, ŋ nɔ miŋ kilul wanaa cho Chɛhowa piɛi le wa yamɛi le. (1 Timo. 2:​3, 4) Kani bɛɛ a kilul niŋ wanayɛi num cho Chɛhowa piɛi le ve yamɛi, ma dimi aa: “Mbɔ wana waa nuaa fɛɛŋ bɛɛ o hiŋ niŋ o tonyaa niŋ te”? Ŋ nɔ miŋ tosa keŋ te. Kaa heelaŋndo cho koŋ ni, nduyɛ ŋ cho wa naapila chuaa maa ŋ sandu bɔɔ. Chɛhowa cho wɔ “waŋnda ba o ba fee” dikeŋnaŋndo kioo le ma mal yɔŋnda ndala wɔɔŋndaŋ. (Walta. 17:​30) Loonuŋ teleŋ o teleŋ maa, te ŋ hiu pɛ sandei chɔmndo, mɛɛ o kpeekpei niŋ, ŋ sendu le.

22. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ kɛɛsiaŋ o kɔl le sakpoyɛi kaalaa?

22 Maa kaala naŋ nɔ le sakpoyɛi yo tosa miŋ wa a kɔl kɛndɛ, nduyɛ miŋ luei acheleŋnda yoomuaŋ fɔ! Te ŋ tosa lende pɛ, keŋ cho nda mala ma sɔɔŋguu naa a Mɛlɛka naa ikɛi kpɛɛluŋ. Maa ŋ hiounuŋ lachi a ‘kɔllo landɔŋndo le nyɛ cho sakpo Mɛlɛka o hɔllo tosaa.’ (Maa. 5:​6) Nɔ tiindaŋndo maa Chɛhowa cho chɔɔ sɛmbɛ ŋ cho dɔwɔɔ wo, nduyɛ o cho a kɔl kɛndɛ le hiouwɔɔ lachi ŋ cho tosaa wo. Mi che bɛɛ wanaa bɔɔbɔɔ o chieeŋndo niŋ cho sakpoyɛi chɔm kposoŋ te, kɛ ŋ nɔ miŋ tambu kɔl te. Ŋ nɔ miŋ loonuŋ teleŋ o teleŋ maa, “Mɛlɛka Yaawɛɛ o kaala wanaa nduaa cho ndu o hɔl sakpo wa.”—Sam 146:​8.

VƐƐ Ŋ CHO YƐ MULI?

  • Yɛɛ cho yɛ sakpoyɛi?

  • Tɔnɔ yɛɛ naŋ sɔla yɛ te ŋ diikuŋ pɛ sawala Chɛhowalaŋ?

  • Vɛɛ naŋ kindi yɛ kaala naŋ nɔ le sakpoyɛi yo?

CHONDII 139 Nuawɔ Numpila o Chieeŋ Sɛnɛiyo Niŋ

a I cho ikala le wanaa cho sakpo wa saalɔŋndo o chieeŋ dɛnɛ wɔɔŋndo hoo niŋ. Kɛ o wa bɛɛ lende, waŋnda o miiliɔŋndaŋ niŋ cho sakpoyɛi chɔmndo. Naapum num bɛɛ cho waŋndo opilɛ o nda tɛɛŋ. Ma kindiŋ kpoke le sakpoyɛi chɔmndo kanifuule, a kaala Chɛhowa, nduyɛ Chɛhowa kaala sakpoyɛi. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa le miŋ chɔɔlu sakpoyɛi kaala? O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho yaasiaa nyɛ cho sakpoyɛi yo, vɛlɛ a mɛɛ naŋ sɔla tɔnɔɔ yɛ te ŋ chɔm ndi pɛ. Ŋ cho vɛlɛ yaasiaa sɔɔŋ naŋ nɔ miŋ tosa le halikpeŋ miŋ chɔɔlu suliŋndo hoo kaala wo.

b Teleŋndaŋ lapum, bɛnduaa kundaa nɔ ma kelu yamɛi te waŋndo tosa pɛ haki wɔɔŋ wɔɔŋndo mbo kɛɛ le haki ndɔɔ malɔɔ ɔɔ te o mal pɛ haki ndɔɔ. (1 Kɔliŋ. 5:​11; 6:​5; Chemi. 5:​14, 15) Kɛ a nɔ ma kɛsiŋ o kɔl maa, pesiŋ bɛɛ a tiuba ma che waŋndo o kɔl te, nduyɛ maa le Chɛhowa nda kialu yamɛi ni. (Tuuwɔ Koloniko Diiŋ Ndɔɔ 19:​6.) Yamɛi nda kialu ve nɔ mi i tɔlnuŋ o nyiɛɛyii Chɛhowɛi choo a mɛɛ o kialu yamɛi o nɛi sakpoo choo yɛ.

    WOL le Sɔɔŋ Yaasiaa—Kisi (2010-2025)
    Chukku Ma Kinda
    Chuku Ma Kumbi
    • Kisiei
    • Share
    • Mɛɛ ŋ Yeema Yɛ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Sawalaŋ Le Tɛɛŋgei Soliŋndo Kpeku
    • Mɛɛ Naŋ Bii Yooŋgula Numndaŋ Yɛ
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Chuku Ma Kumbi
    Share