Naa Bandu Mɛŋgɛlaa KƐSI YAULAŊ O INTANƐITIIYO WA
Bandu Mɛŋgɛlaa
NAA KƐSIAA LAYAUWA O INTANƐTIIYO CHOO
Kisiei
Ɔ, ɔ, Ɛ, ɛ, Ŋ, ŋ
  • Ɔ
  • ɔ
  • Ɛ
  • ɛ
  • Ŋ
  • ŋ
  • BAABUIYO
  • YAULAŊ A NYƆƆŊ
  • BƆŊAŊNDAŊ
  • w16 Yindimiiyo p. 3-8
  • Kɛndɛi Bɛnduii Mɛlɛka Tosal Nya ve Baŋa Nya Ni

Viduei cho le fondaa hoo le.

Mal Haki, bahawɛi pɔmbɔ yɔŋnuŋ le num vidueiyo hoo solullo.

  • Kɛndɛi Bɛnduii Mɛlɛka Tosal Nya ve Baŋa Nya Ni
  • Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2016
  • Suɛi Lebolii Pɔmbuɛi
  • Fonda Soo a Nyɛ Pilɔɔ Wo
  • VƐƐ CHƐHOWA MAL LƐ NAA HAKI?
  • BALIKA MELAA LE KƐNDƐI BƐNDUII MƐLƐKƐI
  • A NƆLA MA CHƆULABA HAKIOO
  • Wanaa Chɔm Balika Melaa le Kɛndɛi Bɛndu Bɛndu Mɛlɛkɛi Ya
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2016
  • Dimul Waŋnda Yooŋgu Kɛndɔɔ a Kɛndɛi Bɛndu Bɛndu Mɛlɛkɛi Okɔɔ
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2016
  • Tosal Waŋnda Kɛndɛi
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2022
Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2016
w16 Yindimiiyo p. 3-8
Kiilanɔɔ Pɔɔl cho yooŋgu kɛndɔɔ dimioo o Luom niŋ

Kɛndɛi Bɛnduii Mɛlɛka Tosal Nya ve Baŋa Nya Ni

“La chɛl mi yɔŋ wɔɔŋndo o nɔ lɛ nya kpaayaa choo le. Kani fuule, . . . O kɛndɛi [bɛnduii, NW] Mɛlɛkɛi ba bɛŋgu naa ŋ cho ni.”​—LUOMAŊNDA 6:14.

CHONDOŊ: 46, 127

VƐƐ Ŋ CHO YƐ MULI?

  • Le yɛɛ baŋaa cho yɛ kɛndɛi bɛnduii Mɛlɛkɛi?

  • “A yɔŋ wɔɔŋndo ndu ndu okɔɔ,” vɛɛ naŋ cho yɛ “niŋ machuaa maa wanaa vi niŋ”?

  • Te o wa pɛ miŋ chɔm balika melaa le kɛndɛi bɛnduii Mɛlɛkɛi, le yɛɛ naŋ faŋaŋ yɛ haki suu o suu kɔɔli?

1, 2. Vɛɛ Luomaŋnda 5:​12 mala yɛ naa?

LUOMAŊNDA 5:12, dimi aa, “Wana pilɛ kpe tosa ni mi yɔŋ wɔɔŋndo huŋ o chieeŋndo niŋ, nduyɛ mi yɔŋ wɔɔŋndo huŋ a piɔmndo. O koŋ, mi piɔmndo huŋ le ŋwaŋnda chiee kpou, kani fuule, ŋwaŋnda chiee kpou a tosa yɔŋ wɔɔŋndo.” Ŋ sina bolle Baabuileŋ tau nduyɛ miŋ soliŋ ndeŋ kpeku teleŋ o teleŋ le waŋnda Baabuiyo pɛɛkoo.

2 Ma suaa a bolle Baabuileŋ okɔɔ tau o yaula nda veelu aa Yɛɛ Kpeekpei Baabuiyo Pɛɛku yɛ? a “Yɛɛ Baabuiyo Pɛɛku yɛ Naa?” Te ŋ wa pɛ buŋgɛi 3, 5 a 6 nde pɛɛkoo a chuauwaa naa vɛlɛ a acheleŋnda, miŋ veelu diomndaŋ o Luomaŋnda 5:12 niŋ. Lepum, miŋ soliŋ bolle Baabuileŋ ndeŋ kpeku le nda malaa ma bii bila le sabu lɛŋndeŋ le cho kpele hɛnɛkɛ le wo, le sabu naŋ yeema baŋaa wo, a le sabu naŋ wu wo. Bolle Baabuileŋ ndeŋ le mala vɛlɛ naa kpou le miŋ chɔɔlu Chɛhowa balika melaa chɔm le chaŋyɛi cho naa tɛɛŋnde. Le mala naa vɛlɛ miŋ kindiŋ le Chɛhowa kɔllo nɛŋioo nduyɛ miŋ handu kɔllo o nyɛm o chuel naa buŋgɛi yoŋ choo.

3. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ loonuŋ a bahawɛi naa okɔɔ?

3 I cho suɛi imɔnɔ le sinaa maa naa kpou wanaa lahakiaa naŋ cho ni. Miŋ tosa biondɔŋndaŋ lepaa o lepaa. Kɛ wana inyɛiyo Chɛhowa cho ni. O sina maa wanaa lahakiaa naŋ cho ni, nduyɛ o cho o bɛɛndiaŋ le naa malɔɔ haki. (Sam 103:13, 14) Mi Chiisu dimul naa le miŋ nyuna Mɛlɛka le malɔɔ hakioo. (Luku 11:2-4) Te Chɛhowa mal naa pɛ haki le biondɔŋnda naŋ tosa paandu laŋ, ŋ nɔ miŋ wa lɛ yiyaŋndo a laŋ okɔɔ le. Ŋ yaasiaŋndɔ mɛɛ Chɛhowa nɔla mbo mal naa haki yɛ.

VƐƐ CHƐHOWA MAL LƐ NAA HAKI?

4, 5. (a) Yɛɛ mala yɛ naa le nyɛ Luomaŋnda 5:​12 dimi wo biyɔɔ bila? (b) Yɛɛ ‘kɛndɛi bɛnduii Mɛlɛkɛi’ sim yɛ?

4 Yau Luomaŋnda, taama taama bolle 6, mala naa le sinaa mɛɛ Chɛhowa mal naa haki yɛ. O bolle 3 niŋ, miŋ pɛɛku maa “ŋwaŋnda chiee kpou a tosa yɔŋ wɔɔŋndo.” Mi Pɔɔl hiau lachi a tɛɛsiaa aa, “Nyɛ o nyɛ a yɔŋgu le ndu le. Ikɛndɛi koni o tosal naa ni. Nduyɛ o tosa matosaa hei sanaa a baŋa Chiisu Kiliti baŋa naa wo.” (Luomaŋnda 3:23, 24) Diom maKilikii Baabuiyo hivi le ‘kɛndɛi bɛnduii Mɛlɛkɛi’ yo ke naa yiyaŋndo le kɛndɛi ipum tosaa, i naŋ ve kɔl le naa miŋgul te ve. Nyɛ naŋ tiuba kposoŋ le sɔla le wo.

5 Mi wana sinaa dɛnɛ pilɛ tɛɛsiaa maa diom maKilikiiyo le kɛndɛi Mɛlɛka nda Kiliti tosa ve sim le waŋchieeyaa nda soli o hakioo niŋ a piɔmndo wo. Lelaŋ, Baabuiyo hivi diom maKilikiiyo hoo aa, ‘kɛndɛi bɛnduii Mɛlɛkɛi.’ Ŋ yaasiaŋ niko nyɛ Mɛlɛka tosal naa wo, a mɛɛ kɛndɛi ndu ke naa tɔnɔɔ suŋ suŋ yɛ, vɛlɛ a tiindaŋ o ke naa le chilaŋ ndo.

Chɛhowa chɔm kɛndɛi bɛnduei le waŋchieeya sanaa a Chiisu Kiliti

6. O nɛɛ sɔla yɛ tɔnɔɔ o kɛndɛi bɛnduii Mɛlɛkɛi niŋ? Nduyɛ vɛɛ hei yɔŋnuŋ yɛ?

6 Le mɛɛ Adama tosa hakioo yɛ, piɔmndo a hakioo nɔ kpaayaa waŋchieeya kpou choo. Lelaŋ Baabuiyo dimi ni maa, “mi waŋnda chieeya wu tau tau le yɔŋ wɔɔŋ wana pilɔɔ hoo.” Kɛ mi Chɛhowa chɔm kɛndɛi nduɛi bɛnduei o waŋchieeya lo kpou. Nduyɛ mbo chɔm nda nɛiyo le nda baŋaa sanaa o kɛndɛi “wana pilɔɔ hoo tosa ve niŋ, ndu yɔnuŋ maa Chiisu Kiliti ni.” (Luomaŋnda 5:12, 15, 17) “Le mɛɛ wana pilɛ tuei Mɛlɛka diom yɛ, mi hei tosa mi wanaa faŋga a wa simnɔŋ wanaa sakpo Mɛlɛka o hɔl.” Nduyɛ a cho chumndo le “yoomu kpeekpei nɔ lamɛɛlu le wo sanaa o masanɔ naa Chiisu Kiliti niŋ.”​—Luomaŋnda 5:19, 21.

7. Le yɛɛ ke baŋaa Mɛlɛkaa wa yɛ kɛndɛi wana ve kɔl te ve?

7 Yiyaŋndɔ a hei okɔɔ, Chɛhowa ndoo nɔ mbo ke naa Po ndɔɔ maa wana baŋaa le. Kɛ mbo chɔm kɛndɛi bɛnduei a mɛɛ o yɔŋgu ndu le naa baŋaa opiɔmndo niŋ a hakioo yɛ. Wana o wana ndoo tiuba tosa nyɛ Mɛlɛka a Chiisu tosal naa wo le. Ŋ cho bɔɔ a kɔl kɛndɛ le mɛɛ o tosa ndi o nɛi o nɛi niŋ le mbo mal naa haki nduyɛ miŋ sɔla yoomu fafɛɛŋndo yɛ. Ŋ chɔmnuŋ Mɛlɛka balika bɛndu naa a mɛɛ naŋ bii yoomu naa yɛ.

BALIKA MELAA LE KƐNDƐI BƐNDUII MƐLƐKƐI

8. Kaa yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ kpakpala?

8 Ŋ sina maa Mɛlɛka nɔ yeemɛi le hakila naalaŋ malɔɔ, o yɔŋ bɛɛ aa hakila wɔɔŋ wɔɔŋndaŋ. Pɛpɛ bɛɛ ŋ nɔ miŋ soliŋ kɛndɛi bɛnduii Mɛlɛkɛi kpeku le iwɔɔŋnde tosaa miŋ dimi maa, ‘Chɛhowa cho ya malɔɔ haki’ le. Teleŋ kiilaa wa wɔ yoomu o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋndoŋ bɛɛ, Kilisiɔŋnda apum ndaa nɔ yiyaŋ waa lende. (Nuawɔ Chudi 4.) Hau, ŋ nɔ miŋ wa yekeŋ, yɔŋii waŋnda nyindu naa miŋ kandu yiyaŋ waa naa nɔɔ o pɔmpɔmbɔ.

9, 10. Vɛɛ Pɔɔl a wanaa cheleŋnda ndaa fula yɛ o chɛle hakioo a piɔmndo bɛŋgu?

9 Mi Pɔɔl ndoo dimul Kilisiɔŋnda maa i wa suɛi wɔɔŋ le yiyaŋndo maa a wa bɛɛ yɔŋ wɔɔŋndo tosaa, Mɛlɛka cho nda malɔɔ haki. Mi Pɔɔl dimi maa a nɔ ma soliŋ yiyaŋ waa naa o kɔl po kanifuule, ‘a yɔŋ wɔɔŋndo ndu ndu okɔɔ, a cho niŋ machuaa maa wanaa vi niŋ.’ (Nuawɔ Luomaŋnda 6:1, 2.) Yɛɛ ndoo yiyaŋ yɛ?

Ŋ yɔŋguŋ o yeemaŋ iwana chieeyaŋ ba bɛŋgu, ɔɔ ŋ nɔla miŋ kpakpala muŋ

10 Mi Mɛlɛka soliŋ sala baŋaa kpeku le Pɔɔl a Kilisiɔŋaa cheleŋnda malɔɔ haki o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ. Mi Chɛhowa pɔya nda a nyina ndɔ diandaa le ma simnuŋ chuauwaa nduaa. Te o yɔŋ pɛ ma lo o laalaŋ ndaa choo, a cho lakɔ wa choo choo a Kiliti latulu o masaleŋ choo. Kɛ teleŋ nda wa wɔ achal o chieeŋndo choo wo, vɛɛ ndaa looku yɛ wu o “yɔŋ wɔɔŋndo” niŋ? Tuuwo Pɔɔl wa ni le chɔmndo maa yoomu ndaa kpou siŋgaŋ. Mbo dimi maa mɛɛ Chiisu vi, mbo sɔla fulasɛiniŋndo nduyɛ mi Mɛlɛka ke ndu yoomu vi lɛ le wo. Le sabu koŋ, “kpaaya o kpaaya piɔmndo o nɔ lɛ ndu choo le.” Naŋ chaa o nɛi pilɛ koŋ choo Kilisiɔŋnda bɛɛ ndaa vi ni. Mi yoomu ndaa siŋgaŋ kpou kanifuule, a chɛllɛ ma wa o chɛle yiyaŋnda ndala hakilaŋ bɛŋgu le. Chɔŋ a boondii keŋ, ma kindiŋ o nɛi o nɛi niŋ le tosaa sɔɔŋ nɛŋi Mɛlɛka kɔllo woŋ o yoomu ndaa niŋ. Ndaa nɔ ma chua ndapila maa a ‘wa diomndo o pilɛ a Chiisu Kiliti, yɔŋ wɔɔŋndo o nɔ lɛ nda kpaaya o kpaaya choo le. Nduyɛ yoomula ndalaŋ la nɔ niŋ manuaa mi la wa o ba Mɛlɛkaa bɛŋgu.’​—Luomaŋnda 6:9, 11.

11. “A yɔŋ wɔɔŋndo ndu ndu okɔɔ,” vɛɛ Kiisiɔŋnda cho yɛ “niŋ machuaa maa wanaa vi niŋ”?

11 Kɛ naa yɛ? “A yɔŋ wɔɔŋndo ndu ndu okɔɔ,” vɛɛ naŋ cho yɛ “niŋ machuaa maa wanaa vi niŋ”? O paandoo niŋ, kɛlɛŋgaa miŋ tosa sɔɔŋ wɔɔŋndoŋ tau nduyɛ naŋ nɔ sinapɛŋgu mɛɛ Chɛhowa ndoo che muŋ yɛ le. Miŋ “yɔŋguŋ kpou maa lachɛ o sɔɔŋ nɔɔlɛiyoŋ tosaa niŋ,” koŋ cho ni, ŋ wa o “yɔŋ wɔɔŋndo o ba bɛŋgu maa lachɛ.” (Luomaŋnda 6:19, 20) Kɛ mɛɛ naŋ pɛɛku o Baabuiyo niŋ a mɛɛ Mɛlɛka yeema miŋ bii yoomu naa yɛ, miŋ tosa siŋgaŋndaŋ o yoomula naalaŋ niŋ. Okoŋ, miŋ yɔŋguŋ o Mɛlɛka lo, nduyɛ miŋ sɔla yiŋɔɔ. Miŋ nɔ yeemɛi ikala kala le Chɛhowa diikɔŋndo nduyɛ le yoomu naa biyɔɔ o nɛi nɛŋi ndu kɔllo wo choo. Mi ‘Mɛlɛka baŋa naa mbo soli naa naa naŋ wa o yɔŋ wɔɔŋndo o ba bɛŋgu wa.’ Nduyɛ miŋ ‘simnuŋ chiaa Mɛlɛka le miŋ tosa nyɛ cho sakpo Mɛlɛka o hɔl lo.’​—Luomaŋnda 6:​17, 18.

12. Chuaŋ chua kuɛɛ naa kpou nɔ yɛ miŋ tosa?

12 Kɛ, ŋ nɔ wɔ chuaŋ chuaa le tosaa. Mi Pɔɔl dimi aa, “La chɛl lɛ mi la wa yɔŋ wɔɔŋndo o ba bɛŋgu le, okoŋ mi la tosa sɔɔŋ yeemɛi wana chieeyɛi nyɛi paanduei i dimul nya le tosaa woŋ te.” (Luomaŋnda 6:​12) Ŋ yɔŋguŋ o yeemaŋ iwana chieeyaŋ ba bɛŋgu, ɔɔ ŋ nɔla miŋ kpakpala muŋ. Nyunaŋndɔ aa, ‘Baa I cho pa yeemaŋ niŋ wɔɔŋndoŋ chɛlɔɔ miŋ hiou ya mayoomu le iwɔɔŋnde tosaa? Ɔɔ I cho pa muŋ kpakpalaa chɔ chɔ?’ Te o yɔŋ pɛ miŋ nɔ balika melaa yiŋgoloŋndo le kɛndɛi bɛnduii Mɛlɛkɛi, miŋ kindiŋ o nɛi o nɛi niŋ le ndu kɔllo nɛŋioo.

A NƆLA MA CHƆULABA HAKIOO

13. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ tiindaŋndo maa ŋ nɔla miŋ tosa nyɛ cho sakpo wo?

13 O wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ, o Kɔliŋ niŋ, mi viiya, waŋpiaanduaa hini a chaaŋaa ndaa waŋpiaanduaa wa, wanaa suunda nda wanaa nda cho o nɔ niŋ te wa, wanaa sooluu nyɛm cheleŋndoŋ nda, a wanaa kolaa huŋ sina Chɛhowa, ma kaala ndu, nduyɛ ma siŋgaŋ. Mi siɔmbulaŋ la bii nda le sɔɔŋ wɔɔŋ ndaa tosa woŋ. (Luomaŋnda 6:21; Kɔliŋtiaŋ Tasoo 6:9-11) Kilisiɔŋnda o Luom niŋ bɛɛ ndaa nɔ ma tosa siŋgaŋnda waa lende. Mi Pɔɔl dimul nda aa, “La chɛl lɛ mi dialluŋ nyaŋ i pilɛ bɛɛ i wa lɛ le yɔŋ wɔɔŋ tosa le. La nɔ niŋ manuaa mi la yɔŋguŋ nya pila naa Mɛlɛka chua, maa wanaa vi niŋ paandu, kɛ nduyɛ mi Mɛlɛka miŋgi nda yoomu. Nduyɛ la yɔŋgu dialluŋ nyaŋ kpou naa ndu chua le mbo soliŋ kpeku a muŋ le nyɛ cho sakpo wo tosaa.” (Luomaŋnda 6:13) Pɔɔl ndoo nɔ tiindaŋndo maa a nɔla ma tosa nyɛ wa o kɛndɔɔ wo, nduyɛ ma hiou lachi a tɔnɔɔ sɔlaa o kɛndɛi bɛnduii Mɛlɛkɛi niŋ.

14, 15. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ nyunaŋ?

14 Nyɛ pilɔɔ kpe cho hau yɔŋnɔŋndo ni. Kɛlɛŋgaa puaapiliaa a ndepiliaa apum wa yoomu ndaa biyɔɔ maa waŋnda o Kɔliŋ niŋ. Kɛ mɛɛ nda huŋ sina Chɛhowa, ma siŋgaŋ. Nduyɛ mi ‘yɔŋnda ndala wɔɔŋnda la faŋaŋ nda.’ Mi naa kpou tosa siŋgaŋndaŋ o yoomula naalaŋ niŋ le Chɛhowa kɔllo nɛŋioo. Nduyɛ suŋ suŋ bɛɛ ŋ yeema miŋ mel Mɛlɛka balikaa le kɛndɛi nduɛi bɛnduei. Lelaŋ, ŋ nɔ kɔl sikpaa le yeemaŋ naŋ wɔɔŋndoŋ chɔulabaa nduyɛ miŋ soliŋ yoomula naalaŋ kpeku le Chɛhowa piɛiyo.

15 A tonya, ŋ nɔ miŋ kpakpala balaŋ lueiyo o hakila wɔɔŋ wɔɔŋndaŋ niŋ, la waŋnda apum Kɔliŋ wa tosaa laŋ. Ŋ nɔla miŋ wa sɔɔŋ waa lende tosaa miŋ wa kɔl maa Mɛlɛka cho kɛndɛi nduɛi bɛnduei soliŋ kpeku le naa malɔɔ haki le. Kɛ, ɔɔ niŋ hakila waŋnda apum che maa la hiu le wɔu le laŋ? Baa ŋ nɔ pa kɔl sikpaa le Chɛhowa diikɔŋndo o nyɛ o nyɛ niŋ?​—Luomaŋnda 6:14, 17.

16. Vɛɛ naŋ looku yɛ sina maa ŋ nɔ miŋ kpakpala hakila cho o Kɔliŋtiaŋ Tasoo 6:​9-11 niŋndaŋ?

16 Yiyaŋndɔ a kiilanɔɔ Pɔɔl okɔɔ. Mbo poonyiaa aa, “Kɛ ya ya, wana chiee yoomaa koni ya I cho ni, nduyɛ mi I simnuŋ maa chɛ yɔŋ wɔɔŋndo o ba bɛŋgu. I sina pɛŋgu kposoŋ mɛɛ ya I cho sɔɔŋ tosaa yɛ le. Kani fondole, nyɛ ya I hɛnaŋ le tosaa wo, I nɔla mi I tosa koŋ te. Kɛ nyɛ ya I hɛnaŋ le tosaa kposoŋ te wo, ndu ya I tosa ni.” (Luomaŋnda 7:​14, 15) Mi che bɛɛ Pɔɔl ve tosa sɔɔŋ Kɔliŋtiaŋ Tasoo 6:​9-11 dimi woŋ te, kɛ mbo dimi maa o wa wɔ hakioo tosaa. Ndoo yeema le Chɛhowa kɔllo nɛŋioo, lelaŋ mbo chɔulaba sɔɔŋ wɔɔŋndoŋ. (Nuawɔ Luomaŋnda 7:​21-23.) Maa ŋ tolnuŋ tamasi ndɔɔ kɔɔli nduyɛ miŋ kei o nɛi o nɛi niŋ le Chɛhowa diikɔŋndo.

17. Le sabu yɛɛ ŋ yeema yɛ ma chɔm sandei?

17 Le tamaseliiyo, ŋ sina maa ŋ nɔ miŋ chɔm sandei tuupa miŋ piɛi Chɛhowa. (Nuawɔ Pulɔwaa 14:​5; Ɛfisiaŋnda 4:​25.) Ŋ yeema miŋ wa maa Setana le, o cho finya “lachoowaa” wo. Nduyɛ ŋ sina vɛlɛ maa mi Ananaaya nda laa ndɔ wu le choolaŋ. Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ dimi choolaŋ te. (Chɔŋ 8:​44; Walta Wanaa Chiisuaa 5:​1-11) Kɛ sandei chɔmndo cho ko kiɔɔ choolaŋ dimioo le. Te ŋ nɔ pɛ balika melaa kpeekpeiyo le kɛndɛi bɛnduii Mɛlɛkɛi, ŋ nɔ vɛlɛ miŋ chɔm sandei o nɛila cheleŋ choo.

18, 19. Yɛɛ sandei chɔmndo sim yɛ?

18 Mi waŋndo wa wana lakafa, kɛ o dimi lachoo le. Le tamaseliiyo, mi Chɛhowa dimul Isɔluɛiya aa, “Wana tosa le vii le. Wana tosa lakafa le. La dimulaŋ choolaŋ te.” Le yɛɛ ndaa nɔ yɛ ma tosa hei? Mi Chɛhowa dimi aa, “Waŋnda Isɔluɛi, la wa wanaa [diandaa, NW] kani fondole, ya Mɛlɛka Yaawɛɛ, Mɛlɛka nyaa, wana [diandaa, NW] ya cho ni.” (Lɛvitikɔɔ 19:​2, 11) Mi che bɛɛ naa ŋ dimi lachoo le, kɛ te ŋ tosa pɛ mi acheleŋnda laalaŋ suɛi cho tonya le ve, mɛɛ ŋ sendu le.

Puaapilɛnɔɔ cho suɛi o wana ndɔ banaa lo, mi chaaŋaa nduaa nda cho wallo wa wa nda nilaŋ yaŋɔɔ

Ŋ nɔ pa kɔl sikpaa le kiɔɔ choolaŋ dimioo a kafalaŋ tosaa? (Tofa pɛl 19)

19 Le tamaseliiyo, te waŋndo dimul pɛ wana ndɔ banaa, ɔɔ wanaa nda tosa baalaa latulu wa maa o nɔ mbo keŋela baalaa malɔɔ kanifuule, o nɔ kɛɛsiaa le wana chiɔuwaa chɔɔ. Kɛ “kɛɛsiaa le wana chiɔuwaa chɔɔ” cho sabu kpeekpei le. Koowaŋ ko o nɔ mbo kei piondɔɔ chɔ chɔ ni, ɔɔ wana chiɔuwaa nyɛ ndɔ sɔlaa kioo. O kpeekpei niŋ, o yeema mbo keŋela malɔɔ le pɛŋgi ndɔɔ kandɔɔ. Baa wana sandaa pa o cho ni, ɔɔ wana dimul acheleŋnda choolaŋ ndo? O tosa mi acheleŋnda laalaŋ suɛi cho tonya le ve. Teleŋndaŋ lapum, mi waŋnda dimul acheleŋnda choolaŋ le ma sɔla nda nyɛ o ba ɔɔ le silaa kpakpalaa. Kɛ ŋ nɔ miŋ diikuŋ Chɛhowa. O dimi aa, “Wana tosa lakafa le.” Ŋ yeema miŋ tosa nyɛ o dimi maa o bɛnda nduyɛ mbo wa o diandaa wo.​—Luomaŋnda 6:19.

20, 21. Te ŋ nɔ pɛ balika melaa le kɛndɛi bɛnduii Mɛlɛkɛi, yɛɛ cheleŋ naŋ nɔ yɛ miŋ kpakpala?

20 A tonya, ŋ nɔ miŋ kpakpala suundaa, kolɔɔ bɛɛtambɛiyo, a hakila wɔɔŋ wɔɔŋnda cheleŋ. O koŋ kɔɔli, ŋ nɔ miŋ kpakpala nyɛ o nyɛ tɛɛmbuu Chɛhowa kɔl. Le tamaseliiyo, o cho ko kaa ihini nɔɔlɛiyo le naŋ nɔ miŋ kpakpala le, kɛ ŋ nɔ vɛlɛ miŋ kpakpala yelelaŋnda nɔɔlɛilaŋ. Nduyɛ o cho ko kolɔɔ bɛɛtambɛiyo le naŋ nɔ miŋ kpakpala le, kɛ ŋ nɔ vɛlɛ miŋ kol tei miŋ kuɛ le baa hiouwɔɔ le. Kɛlɛŋgaa ŋ cho kindiŋndo kpoke le tɔɔndaŋnda waa naa chɔulabaa, kɛ ŋ nɔla miŋ sɔla batiuwaa.

21 Ŋ nɔ miŋ kɛsi kpeleŋndo le nyɛ Pɔɔl dimi wo tosaa. Ndu cho ni, “La chɛl lɛ mi la wa yɔɔŋ wɔɔŋndo o ba bɛŋgu le, o koŋ mi la tosa sɔɔŋ yeemɛi wana chieeyɛi nyɛi paanduei i dimul nya le tosaa woŋ te.” (Luomaŋnda 6:​12; 7:​18-20) A tonya, o cho hakilaŋ kpou le naŋ nɔla miŋ kpakpala le. Kɛ te ŋ chɔulaba pɛ haki kɛ kɛ, mɛɛ ŋ cho balika melaa kpeekpeiyo chɔmndo le kɛndɛi bɛnduii Mɛlɛka nda Kiliti chɔm naa ve.

22. Fanda yɛɛ naŋ cho yɛ lehɔl o nɛi te ŋ chɔm pɛ balika melaa le kɛndɛi bɛnduii Chɛhowɛi?

22 Chɛhowa mal hakila naalaŋ nduyɛ o cho tuŋ hiouwɔɔ lachi a laŋ malɔɔ. Ŋ cho bɔɔ a kɔl hiniaa le kɛndɛi nduɛi bɛnduei! Lelaŋ, ŋ kindiŋ o nɛi o nɛi niŋ le kpakpalaa sɔɔŋ o dimi maa ŋ bɛnda le woŋ, o yɔŋ bɛɛ mi acheleŋnda che maa ŋ bɛnda. Fanda yɛɛ naŋ cho yɛ lehɔl o nɛi te ŋ tosa pɛ keŋ? Mi Pɔɔl dimi aa, “Kɛ, pɛŋgoo hoo niŋ Mɛlɛka baŋa nya mbo soli nya naa nya wa yɔŋ wɔɔŋndo o ba bɛŋgu wa. Nduyɛ la simnuŋ niŋ chiaa Mɛlɛka. O koŋ, tɔnɔ nya sɔla lekɔɔli wo o tosa mi la simnuŋ wanaa cho a yɔŋgaŋ o Mɛlɛka lo. O hei niŋ, mi la wa hunɔɔ yoomu kpeekpei nɔ lamɛɛlu le wo sɔla.”​—Luomaŋnda 6:22.

TƐƐSIAA LE DIOMNDAŊ LAPUM

  • Kɛndɛi bɛnduii Mɛlɛkɛi: Kaala hiuwaŋ mɛŋ Chɛhowa kaala naa wo nyindu ndu ni le naa kɛndɛi tosallo. Mbo yɔŋgu Po ndɔɔ le naa baŋaa halikpeŋ miŋ nɔ dikeŋnaŋndo le yoomu fafɛɛŋndo sɔlaa. Kɛndɛi naŋ bɛnda miŋ sɔla le ve wa hei ni

    WOL le Sɔɔŋ Yaasiaa—Kisi (2010-2025)
    Chukku Ma Kinda
    Chuku Ma Kumbi
    • Kisiei
    • Share
    • Mɛɛ ŋ Yeema Yɛ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Sawalaŋ Le Tɛɛŋgei Soliŋndo Kpeku
    • Mɛɛ Naŋ Bii Yooŋgula Numndaŋ Yɛ
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Chuku Ma Kumbi
    Share