-
Vɛɛ Kilisiɔŋnda Nɔ yɛ Ma Che Muɛiyaŋ?Tuei Yoomoo Yeela Lefafɛɛŋ!—Yauwo le Baabuiyo Pɛɛkoo
-
-
Vɛɛ Kilisiɔŋnda Nɔ yɛ Ma Che Muɛiyaŋ?
Chieeŋndo balɔɔ silɔ, waŋnda nɔ yiyaŋnda yɛ yɛlaŋ a muɛiyaŋ okɔɔ. Mi apum tuei maŋ yeela tau, te a wa pɛ maŋ kolɔɔ nda chaaŋaa ndaa latulu. Mi apum kɛɛsiaa maa fɛɛŋ bɛɛ a kol maŋ te. Apum yɛ, ma kol maŋ haaa mi ma bii nda. Yɛɛ Baabuiyo dimi yɛ a muɛiyaŋ okɔɔ.
1. Baa o cho pa suɛi wɔɔŋ le miŋ kol muɛiyaŋ?
Baabuiyo kuuna naa muɛiyaŋ kolɔɔ le. O dimi pɛŋ maa, muɛiyaŋ ma cho nyɔɔ opilɛ o nyɛm kɛndɛŋ Mɛlɛka ke naa woŋ tɛɛŋ. Kanifuule, mi ma tosa mi wanachioo “naŋ kɔl.” (Sam 104:14, 15) O sindɔɔ niŋ bɛɛ, mi puaa a waŋ laanduaa ndaa laalaŋ o Mɛlɛka niŋnda apum ndaa kol muɛiyaŋ.—1 Timoti 5:23.
2. Sila yɛɛ Baabuiyo yɔŋgu yɛ le wanaa kol muɛiyaŋ nda?
Chɛhowa yeema naa miŋ hiu muɛiyaŋ kolɔɔ ɔɔ miŋ kol mi ma bii naa le. (Kaleesiaŋnda 5:21) Baabuiyo dimi aa: “Wanaa kol haa muɛiyaŋ kolɔɔ bɛndoo wa, . . . tual nda kɔɔli ma simnuŋ maa nda le.” (Pulɔwaa 23:20) Lelaŋ, te ŋ wa pɛ muɛiyaŋ kolɔɔ o yɔŋ bɛɛ aa o lesɔŋgi, ŋ nɔ miŋ kol maŋ mi ma laasiaa kɔl kalu naa le. Te keŋ yɔŋnuŋ pɛ, ŋ cho diomnda wɔɔŋndaŋ soliŋ o sondo, miŋ tosa sɔɔŋ bɛnda le woŋ, nduyɛ mi hei paaliaŋ kɛndiaa naa. Te o yɔŋ pɛ maa ŋ tiuba le muɛiyaŋ kolɔɔ tuuleŋ te, mɛɛ o bɛnda miŋ kɛɛsiaa le maŋ malɔɔ.
3. Vɛɛ naŋ ke yɛ kɛɛsiaa waŋndo tosa a muɛiyaŋ okɔɔ wo bɛɛleŋ?
Wana o wana nɔ mbo tosa kɛɛsiaa a ba ndɔ a muɛiyaŋ kolɔɔ okɔɔ. Te waŋndo kɛɛsiaa pɛ le muɛiyaŋ kolɔɔ tuuleŋ, ŋ nɔ miŋ pɛɛsa ndu le. Nduyɛ te waŋndo dimi pɛ maa o yeema kolɔɔ le, ŋ nɔ miŋ baŋ ndu le. (Luomaŋnda 14:10) Te ŋ sina pɛ maa acheleŋnda cho kɔl tambu te ŋ kol pɛ, mɛɛ ŋ nɔ miŋ kol te. (Nuawɔ Luomaŋnda 14:21.) Ŋ nɔ miŋ tosa “nyɛ mala acheleŋnda wo, kɛ o wa ko nyɛ mala [naapila] suee wo le.”—Nuawɔ 1 Kɔliŋtiaŋ 10:23, 24.
CHƆƆLU YAASIAA
Tofawɔ sawala mandaala Baabui mala num le sinaa te a nɔ pɛ ma kol muɛiyaŋ, nduyɛ a mɛɛ kpɛ ŋ nɔ ma kol lɛ. Pɛɛku vɛlɛ ma sina nyɛ ŋ nɔ ma tosa wo, te o yɔŋ pɛ maa muɛiyaŋ ma cho bahawɛi numndo ni.
4. Tosa kɛɛsiaa te o bɛnda pɛ ma kol
Vɛɛ Chiisu ndoo che yɛ muɛiyaŋ? Le mulioo sɔlaa le nyunaa hoo, tofawɔ kaamaa tase o tosa wo. Nuawɔ Chɔŋ 2:1-11, okoŋ mi la suukaŋ o nyunalaŋ ndaŋ choo:
A mɛɛ naŋ pɛɛku o kaamaa hoo niŋ yɛ, vɛɛ Chiisu che yɛ muɛiyaŋ a wanaa kol maŋ nda?
Te o yɔŋ pɛ aa Chiisu kuuna waŋnda muɛiyaŋ kolɔɔ le, mɛɛ vɛɛ Kilisiɔŋnɔɔ nɔ yɛ mbo che wana kol muɛiyaŋ ndo?
Mi che bɛɛ i cho suɛi wɔɔŋ le mi Kilisiɔŋnɔɔ kol muɛiyaŋ te, kɛ hei sim naa maa o nɔ mbo kol maŋ teleŋ o teleŋ te. Nuawɔ Pulɔwaa 22:3, okoŋ mi la yaasiaa sɔɔŋ muŋ te o bɛnda mi wana kol muɛiyaŋ a boondii keŋ:
Te a wa pɛ kɔlaŋ a nyɛ nyaanaŋndo ɔɔ wallo a maasiiyo.
Te a wa pɛ a folioo.
Te wana chiɔuwaa dimul num pɛ maa a nɔ ma kol muɛiyaŋ te.
Te o wa pɛ num ikala o ba le muɛiyaŋ kolɔɔ tuuleŋ.
Te sawaa dimi pɛ maa a nɔ ma kol te.
Te la wa pɛ naapilɛ nya wana ndoo kol paandu tau kɛ mbo mal lo.
O bɛnda pa ma ke waŋnda muɛiyaŋ o nɔ kɛsiaa ɔɔ o chuuŋgiaŋnda cheleŋ? Le num malaa ma sina nyɛ ŋ nɔ ma tosa wo, handu VIDUEIYO.
Nuawɔ Luomaŋnda 13:13 a 1 Kɔliŋtiaŋ 10:31, 32. Te la veelu pɛ diomndaŋ o bolle Baabui kɛ kɛ niŋ, la suukaŋ o nyunaa hoo choo:
Vɛɛ sawa mandaa hoo dɔwɔɔ o wali niŋ mala yɛ num, ma tosa kɛɛsiaa nɛŋi Chɛhowa kɔllo wo?
Kilisiɔŋnɔ kɛ kɛ nɔ ni mbo kɛɛsiaa a ba ndɔ te o cho pɛ muɛiyaŋ kolɔɔ ɔɔ te o cho kolɔɔ le. O yɔŋ bɛɛ maa mbo kol muɛiyaŋ, kɛ teleŋndaŋ lapum, o kɛɛsiaa maa o cho kolɔɔ le
5. Yiyaŋ a mɛɛ kpɛ ŋ nɔ ma kol lɛ
Te a kɛɛsiaa pɛ le muɛiyaŋ kolɔɔ, a nɔ ma kɛsiŋ hei o kɔl. Mi che bɛɛ Chɛhowa kuuna naa muɛiyaŋ kolɔɔ le, kɛ o tul kolɔɔ bɛndoo leyɛ. Le yɛɛ? Nuawɔ Hoosiaa 4:11, 18, okoŋ mi la suukaŋ o nyunaa hoo choo:
Yɛɛ yɔŋnuŋ yɛ waŋndo, te o hiu pɛ muɛiyaŋ kolɔɔ?
Yɛɛ mala yɛ naa ŋ hiu muɛiyaŋ kolɔɔ le? Ŋ nɔ miŋ sina kpeleŋ naa ɔɔ miŋ kol tuuleŋ. Nuawɔ Pulɔwaa 11:2, okoŋ mi la suukaŋ o nyunaa hoo choo:
Le yɛɛ i cho yɛ suɛi taasi le ma kɛsi kpeleŋndo a naa ŋ nɔ ma mɛɛlu a muɛiyaŋ kolɔɔ wa okɔɔ?
6. A nɔla ma mal muɛiyaŋ kolɔɔ bɛndoo
Tofawɔ ma che nyɛ mala po pilɛ mbo mal muɛiyaŋ kolɔɔ bɛndoo wo. Handu VIDUEIYO, okoŋ mi la suukaŋ o nyunalaŋ ndaŋ choo:
O vidueiyo hoo niŋ, vɛɛ muɛiyaŋ ma paaliaŋ yɛ Dɛmitiluii?
Baa o teleŋ biŋgi bɛŋgu o mal muɛiyaŋ kolɔɔ ni?
Yɛɛ mala yɛ ndu mbo mal muɛiyaŋ kolɔɔ bɛndoo?
Nuawɔ 1 Kɔliŋtiaŋ 6:10, 11, okoŋ mi la suukaŋ o nyunalaŋ ndaŋ choo:
Le yɛɛ kolɔɔ bɛndoo cho yɛ suɛi wɔɔŋ?
Yɛɛ chɔm yɛ maa wana wa paandu muɛiyaŋ kolɔɔ bɛndoo wo nɔla mbo siŋgaŋ?
Nuawɔ Maatiu 5:30, okoŋ mi la suukaŋ o nyunaa hoo choo:
Nyɛ Chiisu dimi hoo wo sim maa, ŋ nɔ miŋ mal sɔɔŋ ŋpum tosaa le miŋ nɛŋi Chɛhowa kɔllo. Yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa te a nɔla muɛiyaŋ kolɔɔ tuuleŋ te?a
Nuawɔ 1 Kɔliŋtiaŋ 15:33, okoŋ mi la suukaŋ o nyunaa hoo choo:
Vɛɛ chaŋyaŋ ŋ tosa woŋ ŋ nɔla yɛ miŋ piiliaŋ mɛɛ kpɛ ŋ kol muɛiyaŋ yɛ?
TE WAŊNDO NYUNA PƐ AA: “Baa o wɔu pa le muɛiyaŋ kolɔɔ?”
Vɛɛ ŋ cho yɛ muli?
SƆƆŊ KULLOŊ
Chɛhowa ke naa muɛiyaŋ le miŋ tuei maŋ yeela. Kɛ, o yeema naa miŋ hiu maŋ kolɔɔ ɔɔ miŋ kol mi ma bii naa le.
Nyunala miiŋgaa choo laŋ
Yɛɛ Baabuiyo dimi yɛ a muɛiyaŋ okɔɔ?
Kpundɛla yɛɛ la cho yɛ o muɛiyaŋ kolɔɔ bɛndoo niŋ?
Vɛɛ naŋ chɔm yɛ maa ŋ nɔ bɛɛleŋ le kɛɛsiaala acheleŋnda tosa a muɛiyaŋ okɔɔ laŋ?
CHƆƆLU SƆƆŊ PUM TOFA
Vɛɛ feleŋguaa tosa yɛ kɛɛsiaa kɛndɔɔ a muɛiyaŋ okɔɔ?
Te a nɔ pɛ bahawɛiyo a muɛiyaŋ, tofawɔ nɛila mala num le bahawɛi koŋ chɔulabaa wo.
“Kɛsi Muɛiyaŋ o Fondaŋ Ndɔɔ” (Bandu Mɛŋgɛlaa, Tɛɛkpaa 1, 2010)
Baa Kilisiɔŋnda nɔ pa ma bɔŋa taalala mamuɛi laŋ?
“Nyunala Wanaa Nua o Yaula Naalaŋ Niŋnda” (Bandu Mɛŋgɛlaa, Doŋdoŋndo 15, 2007)
Tofawɔ bundɛi hei, “Piifoo Buliɛiyo Ya Wa Ni,” ma che mɛɛ po ndoo kol muɛiyaŋ kolɔɔ bɛndoo wo mal kolɔɔ yɛ.
a Teleŋndaŋ lapum, mi wanaa chiɔuwaa mala wanaa kol kolɔɔ bɛndoo wa le muɛiyaŋ malɔɔ. A bɔɔbɔɔ dimi maa wanaa waa ndoo nɔ ma mal muɛiyaŋ kolɔɔ waŋ waŋ.
-
-
Le Sabu Chuɛɛnɔŋ Naa Cho Nyɛ Sɔvɛ WoTuei Yoomoo Yeela Lefafɛɛŋ!—Yauwo le Baabuiyo Pɛɛkoo
-
-
SUƐI LEBOLII 52
Le Sabu Chuɛɛnɔŋ Naa Cho Nyɛ Sɔvɛ Wo
Naa kpou nɔ nyɛla naŋ hɛnaŋ ndaŋ a mɛɛ naŋ doviŋ yɛ. Kɛ sawala mandaala Baabuiyo cho a mɛɛ naŋ nɔ miŋ doviŋ yɛ okɔɔ. Te ŋ tol pɛ sawalaŋ ndaŋ kɔɔli, ŋ doviŋ mɛɛ naŋ yeema yɛ le, kɛ mɛɛ Chɛhowa naŋ kɔl lɛ. Ŋ yaasiaŋndɔ sawala mandaalaŋ ndaŋ lapum.
1. Sawala mandaala Baabui kuɛɛ mala yɛ naa le sinaa mɛɛ naŋ nɔ miŋ chuɛɛnuŋ yɛ?
Ŋ nɔ miŋ hɛli nyɛla “bɛnda” laŋ miŋ “chuɛɛnuŋ chuɛɛnɔŋ lebiɔɔ.” Nduyɛ, ŋ nɔ miŋ wa a diandaa lɔɔlɔɔ le chɔmndo maa ŋ nɔ “siooŋii Mɛlɛkɛi.” (1 Timoti 2:9, 10) Tofawɔ sawala mandaala hiɔɔlu laŋ ndaŋ: (1) Nyɛla naŋ wounuŋ ndaŋ la nɔ mi la “bɛnda.” A mɛɛ ŋ bii niŋ chɔɔ o bɔŋaŋndaŋ yɛ, wanaa Chɛhowaa o kɛ kɛ nɔ mɛɛ o chuɛɛnuŋ yɛ. Kɛ doviŋ naa a mɛɛ naŋ toosiaa yiinde yɛ chɔm maa ŋ nɔ bɛɛleŋ le Mɛlɛka naŋ cho piɛiyo wo. (2) Doviŋ naa nɔ mbo wa “tuuleŋ.” Hei sim ni maa, ŋ nɔ miŋ wounuŋ nyɛla kpeeŋiaa waŋnda yeemɛi laŋ ɔɔ nyɛla tosa ma muli naa hɔlla kɔɔli laŋ te. (3) Ŋ nɔ miŋ “chuɛɛnuŋ chuɛɛnɔŋ lebiɔɔ.” O cho nyɛla fula sɛnɛi laŋ, sɔndɔɔlaŋ, lawɔɔlaŋ, a sendilaŋ kpou le naŋ nɔ miŋ tol kɔɔli le. (4) Doviŋ naa nɔ mbo chɔm maa ŋ nɔ “siooŋii Mɛlɛkɛi.” Nduyɛ te waŋnda che naa dɔɔ pɛ, a sina maa Mɛlɛka tonyaa naŋ cho piɛiyo ni.—1 Kɔliŋtiaŋ 10:31.
2. Mi chuɛɛnɔŋ naa piiliaŋ puaapiliaa a ndepiliaa naa
I cho tonya maa naa kpou nɔ dioo le wounɔŋndo nyɛla naŋ yeema laŋ. Kɛ o wa bɛɛ lende, ŋ nɔ miŋ yiyaŋ a wanaa cheleŋ okɔɔ te ŋ wa pɛ doviŋndo. Ŋ nɔ miŋ tosa a sabu maa, nyɛla naŋ wounuŋ ndaŋ la paaliaŋ acheleŋnda le. Kɛ lɔɔlɔɔ, ŋ nɔ miŋ tosa “nyɛ cho o kɛndɔɔ wo le wana [naŋ] chiɛɛliaŋ ndo yoomuaŋ lueiyo.”—Nuawɔ Luomaŋnda 15:1, 2.
3. Mi chuɛɛnɔŋ naa tosa mi waŋnda hiŋ o tonyaa niŋ
Teleŋ o teleŋ ŋ nɔ miŋ chuɛɛnuŋ nyɛkɛndɛi. Kɛ ŋ nɔ miŋ tosa hei taama taama te ŋ wa pɛ kɔlaŋ o bɔŋaŋnda naalaŋ a o wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ niŋ. Doviŋ naa nɔ mbo tosa mi waŋnda faŋa kɔllo o yooŋgu sɔvɛ naŋ kuɛ nda dimullo wo choo le. Kɛ, o nɔ mbo tosa mi waŋnda nɔ yeemɛi o tonyaa niŋ, nduyɛ ma ke “pɛɛkula [Mɛlɛkalaŋ] bɛɛleŋ.”—Taitɔɔ 2:10.
CHƆƆLU YAASIAA
Nyɛla naalaŋ a mɛɛ naŋ chuɛɛnuŋ yɛ nɔ mbo chɔm maa Kilisiɔŋnda naŋ cho ni. Pɛɛku wɔ ma sina mɛɛ naŋ tosa hei yɛ.
Mi chuɛɛnɔŋ naa chɔm te ŋ nɔ pɛ bɛɛleŋ le wanaa bɛnduaa. Mi che bɛɛ kɔllo Chɛhowa tofa ni, kɛ chuɛɛnɔŋ naa nɔ mbo chɔm maa ŋ nɔ bɛɛleŋ le ndu
4. Mi chuɛɛnɔŋ kɛndɔɔ chɔm maa ŋ nɔ bɛɛleŋ le Chɛhowa
Le sabu yɛɛ kpeekpei o bɛnda yɛ miŋ chuɛɛnuŋ nyɛkɛndɛi? Nuawɔ Sam 47:2, okoŋ mi la suukaŋ o nyunalaŋ ndaŋ choo:
Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ handu kɔllo o doviŋ naa choo, te ŋ sina pɛ maa mbo piiliaŋ Chɛhowa?
A yiyaŋ pa maa i cho suɛi sɔvɛ le miŋ doviŋ nyɛkɛndɛi, te ŋ wa pɛ kɔlaŋ o bɔŋaŋnda naalaŋ a yooŋgu kɛndɔɔ dimioo? Le yɛɛ ŋ dimi yɛ lende?
5. Vɛɛ naŋ tosa yɛ kɛɛsiaala kɛndɛlaŋ a chuɛɛnɔŋndo okɔɔ?
O yɔŋ bɛɛ aa nyɛla naalaŋ la nɔ baa ɔɔ la nɔ baa bɔɔ le, la nɔ mi la wa la diandaa nduyɛ mi la bɛnda le fonda naŋ cho wo. Nuawɔ 1 Kɔliŋtiaŋ 10:24 a 1 Timoti 2:9, 10. Okoŋ, mi la suukaŋ le sabu i cho i sɔvɛ le fafaŋndo nyɛla waa nuaa wo . . .
nyɛla nɔɔlɛilaŋ ɔɔ la wuyaŋ wuyaŋ ndaŋ.
nyɛla ŋua wana laŋ, la vɛmtu vɛmtu laŋ, ɔɔ la kpeeŋiaa wana yeemɛi laŋ.
Kilisiɔŋnda cho lɛ o sawa Muuse wo bɛŋgu le. Kɛ sawaa hoo nɔla mbo mala nda ma nɔ yiyaŋ Chɛhowaa o sɔɔŋ choo. Nuawɔ Ditɔnɔmii 22:5, okoŋ mi la suukaŋ o nyunaa hoo choo:
Le yɛɛ waŋ piaanduaa nɔ yɛ ma chuɛɛnuŋ maa waŋ laanduaa, ɔɔ mi waŋ laanduaa chuɛɛnuŋ maa puaa le?
Nuawɔ 1 Kɔliŋtiaŋ 10:32, 33 a 1 Chɔŋ 2:15, 16, okoŋ mi la suukaŋ o nyunalaŋ ndaŋ choo:
Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ wa yekeŋ yɔŋii chuɛɛnɔŋ naa paaliaŋ wanaa naŋ cho o tandaa niŋ ɔɔ o kundaa niŋnda?
Chuɛɛnɔŋ kuɛɛ waŋnda kaala yɛ o fondaŋ ŋ cho wo?
A yiyaŋ pa maa chuɛɛnɔŋndo hoo bɛnda le Kilisiɔŋnɔɔ? Le yɛɛ ŋ dimi yɛ lende?
Ŋ chuɛɛnuŋ o nɛila teŋgeŋ teŋgeŋndaŋ niŋ nduyɛ miŋ nɛŋi Chɛhowa kɔl
TE WAŊNDO DIMI PƐ AA: “Nyɛ ya yeema wo ya wounuŋ ni.”
Baa yiyaŋ koŋ bɛnda pa? Le yɛɛ ŋ dimi yɛ lende?
SƆƆŊ KULLOŊ
Te ŋ tosa pɛ kɛɛsiaa kɛndɔɔ a chuɛɛnɔŋ naa okɔɔ, mi koŋ chɔm maa ŋ nɔ bɛɛleŋ le Chɛhowa a wanaa cheleŋ.
Nyunala miiŋgaa choo laŋ
Le yɛɛ nyɛla naŋ wounuŋ ndaŋ a mɛɛ naŋ toosiaa yiinde yɛ cho yɛ nyɛ sɔvɛ Chɛhowa o hɔl?
Sawala mandaala Baabui kuɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ kɛsiŋ o kɔl, te ŋ wa pɛ kɛɛsiaa tosaa a chuɛɛnɔŋ naa okɔɔ?
Vɛɛ chuɛɛnɔŋ naa tosa yɛ mi acheleŋnda che piɛile tonyaleŋ?
CHƆƆLU SƆƆŊ PUM TOFA
Tofawɔ ma che mɛɛ acheleŋnda yiyaŋ a num okɔɔ yɛ, te a che pɛ mɛɛ ŋ chuɛɛnuŋ yɛ.
Pɛɛku ma sina te o bɛnda pɛ ma handuŋ tuuliaalaŋ o ŋdial.
“Yɛɛ Baabuiyo Dimi yɛ a Tuuliaalaŋ Handɔŋndo o Ŋdial?” (Kɔ o tɛɛŋgei choo)
Chɔɔlu tofa sawala mandaala Baabui mala naa miŋ tosa kɛɛsiaala kɛndɛlaŋ ndo.
“Baa Mɛɛ Ŋ Chuɛɛnuŋ yɛ Ke pa Mɛlɛka Bɛɛleŋ?” (Bandu Mɛŋgɛlaa, Tapioo 2016)
Chua pilɛ ndoo yiyaŋ maa wana o wana nɔ mbo chuɛɛnuŋ maa ndu. Yɛɛ mala yɛ ndu mbo sina maa, wana o wana nɔ dioo mbo tosa kɛɛsiaa a ba ndɔ a mɛɛ o chuɛɛnuŋ yɛ?
“Mɛɛ Waŋnda Ndaa Toosiaŋ yɛ Ndoo Paaliaŋ Ya Bɔɔ” (“Tiondoo!,” Yindimiiyo 22, 2003)
-