Naa Bandu Mɛŋgɛlaa KƐSI YAULAŊ O INTANƐITIIYO WA
Bandu Mɛŋgɛlaa
NAA KƐSIAA LAYAUWA O INTANƐTIIYO CHOO
Kisiei
Ɔ, ɔ, Ɛ, ɛ, Ŋ, ŋ
  • Ɔ
  • ɔ
  • Ɛ
  • ɛ
  • Ŋ
  • ŋ
  • BAABUIYO
  • YAULAŊ A NYƆƆŊ
  • BƆŊAŊNDAŊ
  • w15 5/1 p. 19-23
  • Ma ‘Cha’ Nyɛm Mɛlɛka Chua Muŋ Buŋgɛi Yoŋ

Viduei cho le fondaa hoo le.

Mal Haki, bahawɛi pɔmbɔ yɔŋnuŋ le num vidueiyo hoo solullo.

  • Ma ‘Cha’ Nyɛm Mɛlɛka Chua Muŋ Buŋgɛi Yoŋ
  • Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2015
  • Suɛi Lebolii Pɔmbuɛi
  • Fonda Soo a Nyɛ Pilɔɔ Wo
  • MA SƆLA YOOMUAŊ MƐƐ NDA “CHE” TIINDAŊ NDAA
  • MA ‘CHA’ SƆƆŊ MƐLƐKA DIMI WOŊ PEELƆŊNDO
  • HƆLTEŊ LE WA NDU O FANDA WA NDU LACHI WO
  • YIYAŊNDO O NYƐ MASALE MƐLƐKALEŊ LE TOSA NIŊNDO CHOO
  • LE YƐƐ NAŊ NƆ YƐ MIŊ SOO A TIINDAŊ NAA OKƆƆ?
  • Kindi Tiindaŋ Numndo le Nyɛ Ŋ Cho Lehɔl o Nɛi le Sɔlaa Wo
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2016
  • Dɔu Tiindaŋ Numndo o Mɛila Chɛhowalaŋ Niŋ
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2016
  • A Cho Pa Chumndo ‘Chiee Taŋguluŋ o Kala Kala Mbo Wa le Fɛɛŋ a Fɛɛŋ Ndo’?
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2020
Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2015
w15 5/1 p. 19-23

Ma ‘Cha’ Nyɛm Mɛlɛka Chua Muŋ Buŋgɛi Yoŋ

“Nda pila a sɔla nyɛm Mɛlɛka chua muŋ buŋgɛi le nda kioo woŋ o boondii ndɛi niŋ te. . . . Kɛ, mi i yɔŋnuŋ nuaa ŋ cha aa waŋnda haa a che niŋ machiaa suɛi kalɛi mi i yɔŋnuŋ.”—HIBU. 11:13.

A NƆLA MA TƐƐSIAA?

  • Suiliŋ yɛɛ Mɛlɛka ke yɛ naa le tiindaŋndo nɔɔ?

  • Vɛɛ naŋ looku yɛ sina maa wanaa dɔu tiindaŋndo o Mɛlɛka niŋ mi Baabuiyo suaa a nda okɔɔ wa wa yiyaŋndo o fanda ndaa choo?

  • Tɔnɔ yɛɛ naŋ sɔla yɛ te ŋ soo pɛ a tiindaŋ naa okɔɔ?

1. Vɛɛ naŋ looku yɛ tɔnɔɔ sɔla o ke naŋ nɔ le yiyaŋndo o nyɛm naŋ chi le woŋ choo wo? (Tofa fotueiyo o peeleŋ ndeŋ choo.)

Ŋ NƆ ke Mɛlɛkaa le yiyaŋndo o nyɛm naŋ chi wɔ le woŋ choo. O mala naa miŋ tosa kɛɛsiaalaŋ a taasi, nduyɛ miŋ kɛsi hɔlteŋ o sɔɔŋ kɛndɔŋ choo. Chɛhowa nɔla mbo che sɔɔŋ cho yɔŋnɔŋ o chilaŋ niŋndo. Nduyɛ o cho naa dimullo lɔɔlɔɔ o Baabuiyo niŋ a teleŋ sɔɔŋ nɔ le yɔŋnɔŋndo o chilaŋ niŋndo okɔɔ. Ŋ nɔla miŋ yiyaŋ o nyɛ cho hunɔɔ yɔŋnɔŋndo choo. Nduyɛ ke naŋ nɔ le yiyaŋndo o nyɛm naŋ chi wɔ le woŋ choo wo, mala naa le tiindaŋndo dɔuwɔɔ o Mɛlɛka niŋ.—Kɔl. Diiŋ Ndɔɔ 4:18.

2, 3. (a) Vɛɛ yiyaŋndo o nyɛ naŋ cho lehɔl o nɛi le ndu wo mala yɛ naa? (b) Nyunala kuɛɛ naŋ cho yɛ muli o buŋgɛi hei niŋ?

2 Yiyaŋndo o nyɛ naŋ chi wɔ paale pilɛ bɛɛ le wo choo, ve lepum suɛi tonya le. Le tamaseliiyo, te chuaambɔ pɔmbɔɔ yiyaŋ pɛ maa o cho ichali o bɔɔla tandaŋpollo choo le mbo kuɛ a ndu, yiyaŋ fondoo wa koŋ ni. Kɛ mɛɛ Hana chua teleŋndo le mbo yiyaŋ a mɛɛ o cho lakɔ a Samuɛl po ndɔ o chiɛi Mɛlɛkaa niŋ yɛ, saboo wa le yiyaŋ waa naa nɔɔ. Nyɛ ndoo kɛɛsiaa le tosaa wo wa saboo ni, nduyɛ hei mala ndu ni mbo muli hɔlla o kpeleŋ ndɔɔ choo. (Samiɔŋ Tasoo 1:22, NW) Te naa bɛɛ wa pɛ chɔɔ sɔɔŋ Mɛlɛkaa dimi le tosaa woŋ, mɛɛ ŋ cho yiyaŋndo o nyɛ kpeekpei nɔ le yɔŋnɔŋndo wo choo.—Pitɛ Diiŋ Ndɔɔ 1:19-21.

3 A tonya, o teleŋ Baabuiyo niŋ, mi wanaa ndaa dɔu tiindaŋndo o Mɛlɛka niŋnda a bɔɔbɔɔ wa yiyaŋndo o nyɛm Mɛlɛka dimi le tosaa woŋ choo. Tɔnɔ yɛɛ waŋnda haa ndaa sɔla yɛ mɛɛ nda wa chɔɔ tɔnɔla cho o chilaŋ niŋndaŋ? Nduyɛ vɛɛ naŋ looku yɛ tɔnɔɔ sɔla te ŋ yiyaŋ pɛ a nyɛm kɔndɔfiliŋ bɛndu Mɛlɛka dimi le wanaa diikaŋnda kioo woŋ choo?

MA SƆLA YOOMUAŊ MƐƐ NDA “CHE” TIINDAŊ NDAA

4. Sabu yɛɛ Ebɛl ndoo nɔ yɛ le yiyaŋndo a chilaŋ okɔɔ?

4 Wana tase dɔu tiindaŋndo o Mɛlɛka niŋndo wa Ebɛl ni. Ndoo “che” pa nyɛ Chɛhowa mɛi lediom le tosaa wo? Ŋ nɔla miŋ dimi maa Ebɛl ndoo nɔ sinapɛŋgoo a nyɛ Mɛlɛka dimi le tosaa wo le, mɛɛ o dimul kɛuwo aa, “I cho yaamɔɔleŋ luei nya tɛɛŋ nya wana lanɔɔ, mi luei yaaamɔɔleŋ yɛyii numnde tɛɛŋ a yɛyii wana lanɔɔ. Yɛyii nduɛi o pilɛ cho num bolleŋ lɔva, mi num lɔva ndu tɔndii kɔɔliei.” (Kan Ch. 3:14, 15) Kɛ, mi Ebɛl yiyaŋ tau o diomnde mɛɛyaa le leŋ choo, nduyɛ mbo sina maa a nɔ le waŋndo ‘tɔndii kɔɔliei lɔvaa’ le halikpeŋ mi waŋchieeya wa walaŋ mɛɛ Adama nda Ifi wa tuupa ma simnuŋ wanaa lahaki yɛ. Ebɛl ndoo nɔ tiindaŋndo le yiyaŋndo o diomnde Mɛlɛka mɛi a chilaŋ okɔɔ wo choo. Nduyɛ le hei, mi Chɛhowa hini kɔl a sala ndɔɔ.—Nuawɔ Kandɔŋ Chieeŋndo 4:3-5; Hibuluiya 11:4.

5. Kɔl dɛɛniaa yɛɛ Inɔki ndoo sɔla yɛ a chila o wa chɔɔ laŋ?

5 Wana laalaŋndo Inɔki wa ni. Nduyɛ mɛɛ wanaa wa sɔɔŋ wɔɔŋndoŋ dimioo a Mɛlɛka okɔɔ wa simul ndu, mbo duau tiindaŋndo o Mɛlɛka niŋ. Mi Chɛhowa dimul Inɔki le mbo dimul nda maa, o cho “hunɔɔ nda kiilaa nduaa cho le Mɛlɛka va waalaŋ a waalaŋ. O hiŋ le mbo kilul wana o wana yamɛi, nduyɛ wana o wana simul Mɛlɛka mbo tusi nda nyɛpalaa choo le yɔŋnda wɔɔŋnda nda tosa laŋ a diomnda wɔɔŋnda wanaa yɔŋ wɔɔŋnda haa a soo a Mɛlɛka laŋ kpou.” (Chiud 14, 15) Tiindaŋndo o Mɛlɛka niŋ tosa ni mi Inɔki wa chɔɔ chieeŋ wana dɛnɛ wɔɔŋ ve le niŋ te wo.—Nuawɔ Hibuluiya 11:5, 6.

6. Mɛɛ Nuuwa fula o dɛndɔɔ niŋ, o yɛɛ choo o wa yɛ yiyaŋndo?

6 Tiindaŋndo nɔɔ tosa ni mi Nuuwa sɔla kindaa a tuma mɛŋma koŋgi bɛnduaŋ. (Hibu. 11:7) Mɛɛ Nuuwa fula o dɛndɔɔ niŋ, tiindaŋndo tosa ni mbo soli visiaa sala. (Kan Ch. 8:20) Maa Ebɛl, ndoo nɔ tiindaŋndo maa waŋchieeya cho fula o hakioo bɛŋgu a piɔmndo. Boondii Mɛlɛka ndoo dimi le hunɔɔ a mɛŋma koŋgiaŋndo, a teleŋ Nimilɔd ndoo simul Chɛhowa wo, Nuuwa wa wɔ tiindaŋndo dɔuwɔɔ o Mɛlɛka niŋ. (Kan Ch. 10:8-12) A tonya, Nuuwa ndoo wa bɔɔ a kɔlkɛndɛ le yiyaŋndo maa teleŋndo cho fuuluu mi waŋchieeya fula o masale cho nda kindilaa leŋ bɛŋgu, haki nda sɔla wo, a piɔmndo. Naa bɛɛ nɔla miŋ “che” teleŋ kɛndɛ bɛndu waa naa, nduyɛ o cho niŋ kpɛɛluŋ!—Luom. 6:23.

MA ‘CHA’ SƆƆŊ MƐLƐKA DIMI WOŊ PEELƆŊNDO

7. Chila yɛɛ Ebilaham, Aisaki, a Chekɔpu ndaa “che” yɛ?

7 Ebilaham, Aisaki, a Chekɔpu wa chila sɔvɛla bɛndaŋ lehɔl. Kanifuule, mi Mɛlɛka dimi maa a sabu chuauwaa ndaa o cho lɛŋnde o chieeŋndo choo kpou salaa dɔuwɔɔ ni. (Kan Ch. 22:18; 26:4; 28:14) Chuaa mamaa yuŋgula leboltaŋ ndaŋ ndaa nɔ ma kuii puɛɛ nduyɛ ma wa achal o Lɛŋnde Mɛɛyaa Mɛlɛka ndoo dimi le nda kioo leŋ niŋ. (Kan Ch. 15:5-7) Mi Ebilaham, Aisaki, a Chekɔpu duau tiindaŋ ndaa o Mɛlɛka niŋ. Nduyɛ a wa ‘chɔɔ’ lɛŋnde leŋ chuaa ndaa mamaa o ba bɛŋgu. Le sabu koŋ, chɔŋ a teleŋ waŋchieeya luɛi o hakioo niŋndo, mi Chɛhowa dimul buɛiyaa nduaa dɔu tiindaŋndo o ndu niŋnda maa a cho tɔnɔla hɛluŋ Adama laŋ sɔla.

8. Yɛɛ mala yɛ Ebilaham le tiindaŋndo dɔuwɔɔ o Mɛlɛka niŋ?

8 Kɛlɛŋgaa ke Ebilaham ndoo nɔ wo mala ndu ni mbo nɔ tiindaŋndo, nduyɛ mbo wa nyɛ Mɛlɛka dimi le tosaa wo lehɔl. Baabuiyo chɔm maa Ebilaham nda buɛiyaa lo o pimbi simiaa Mɛlɛkaa choo wa “sɔla nyɛm Mɛlɛka chua muŋ buŋgɛi le waŋnda kioo woŋ o boondii ndɛi niŋ te.” Ŋ “vanuŋ nda landaŋ landaŋ. Kɛ mi i yɔŋnuŋ nuaa ŋ cha aa waŋnda haa a che niŋ machiaa suɛi kalɛi mi i yɔŋnuŋ.” (Nuawɔ Hibuluiya 11:8-13.) Ebilaham ndoo nɔ sɔɔŋ mala ndu le tiindaŋndo nɔɔ woŋ tau. Mi che bɛɛ naa nyɔɔŋ muŋ yɔŋnuŋndɔ le, kɛ o wa muŋ niŋ chɔɔ!

9. Vɛɛ tiindaŋndo nɔɔ o sɔɔŋ Mɛlɛka dimi le tosaa woŋ niŋ ke yɛ Ebilaham tɔnɔɔ?

9 Tiindaŋ Ebilahamndo o mɛila Mɛlɛkalaŋ niŋ ke ndu kpaayaa ni le hɛnaŋ Mɛlɛkaa tosaa. Tiindaŋ koŋ tosa ni mbo mal chioo Ɔɔ le mbo kɔ wa o chaltaŋ o chieeŋ cho o lɛŋnde Kenaŋndeŋ niŋndo. Maa Ɔɔ, chiooŋ muŋ ve isisi o Ŋgemela kɛndɛ choo le. Kanifuule, masaa dɛnɛ wɔɔŋnda ŋ wa o ba bɛŋgu ni. (Chɔ. 24:2, NW) Le wɔsiŋ Ebilam chii achalloŋ kpou, o “va chumndo le chiee bɛndu Mɛlɛka kelu mbo taŋgul lo, chiee taŋguluŋ o kala kala nduyɛ, mbo va le fɛɛŋ a fɛɛŋ ndo.” (Hibu. 11:10) Mi Ebilaham ‘cha’ ndupila achal o fondaŋ Chɛhowa cho wa Masaleŋ choo lefafɛɛŋndo. Mi Ebɛl, Inɔki, Nuuwa, Ebilaham a acheleŋnda maa nda, laalaŋ o fulasɛiniŋndo niŋ, nduyɛ a wa lehɔl le waa achal o chieeŋndo choo lefafɛɛŋ o Masale Mɛlɛkaleŋ bɛŋgu, o “chiee taŋguluŋ o kala kala nduyɛ, mbo va le fɛɛŋ a fɛɛŋ ndo.” Yiyaŋndo o tɔnɔlaŋ ndaŋ choo tosa ni ma chɔɔlu laalaŋndo dɔuwɔɔ o Chɛhowa niŋ.—Nuawɔ Hibuluiya 11:15, 16.

10. Tɔnɔ yɛɛ Sela ndoo sɔla yɛ a mɛɛ ndoo che chilaŋ yɛ?

10 Ŋ soo wɔ a Sela okɔɔ, lanɔɔ Ebilaham. Teleŋ o wa wɔsioŋ 90 wo, ndoo vilu wɔ chua le. Kɛ yiyaŋ sɔviɔɔ nɔɔ a chilaŋ okɔɔ mala ndu ni le tiindaŋndo dɔuwɔɔ o Mɛlɛka niŋ. Mbo cha pɛŋ chuauwaa nduaa mamaa tɔnɔla Chɛhowa dimilaŋ tueiyɔɔ yeela. (Hibu. 11:11, 12) Yɛɛ ke yɛ ndu tiindaŋndo waa naa? Mi Chɛhowa dimul pɔnɔ ndɔ aa, “I cho ndu sala dɔuwɔɔ, nduyɛ o koŋ kɔɔli, mi tosa mbo vilul num poo. I cho ndu sala dɔuwɔɔ, nduyɛ mbo simnuŋ kalaa le kaalaŋ tau tau. Masaa bɛnduaa a fula niŋ o pulale ndɔleŋ choo.” (Kan Ch. 17:16) Mɛɛ Sela velu Aisaki, ndoo nɔ sabu kɛndɔɔ pila le chɔɔ sɔɔŋ cheleŋ Chɛhowa dimul Ebilahamndoŋ peelɔŋndo. Nuawɔ ke kɛndɛ bɛndu naa bɛɛ ŋ nɔ wo se, te ŋ kɛsi pɛ yiyaŋ naa o nyɛm Mɛlɛka dimi le tosaa woŋ choo, maa a tonya, ŋ cho peelɔŋ!

HƆLTEŊ LE WA NDU O FANDA WA NDU LACHI WO

11, 12. Vɛɛ Muuse ndoo looku yɛ kaala Chɛhowaa nɔ?

11 Muuse wa waŋndo opilɛ vɛlɛ ni le tiindaŋndo dɔuwɔɔ o Chɛhowa niŋ. Ndoo nɔ vɛlɛ kaala yiŋgoloŋndo le Mɛlɛka. Teleŋ Muuse wa chuapiaandu wo, o wa o chiɛi lemasa Ichipiaŋnda niŋ. I wa tɛtɛlɛ le mi ndoo kaala nyɛmkiɔŋ a masaleŋ. Kɛ mi wanaa velu Muuse wa pɛɛku ndu a Chɛhowa okɔɔ vɛlɛ a sabu ndɔɔ le Hibuluiya solioo o chɛleŋ niŋ Ichipi mbo ke nda Lɛŋnde Mɛyaaleŋ. (Ɛs. 2:5-10, NW; Kan Ch. 13:14, 15) Te Muuse ndoo wa pɛ yiyaŋndo lɔɔlɔɔ a tɔnɔla cho o chilaŋ niŋ le wanaa Mɛlɛkaa wa choo, yɛɛ ŋ yiyaŋ yɛ maa ndoo nɔ o kɔl? Baa Kaalaa le mbo pɛlnuŋ ladio, ɔɔ kaala Chɛhowaa wa ndu o kɔl ni?

12 Baabuiyo dimul naa aa, “Nduyɛ, tiindaŋndo tosa ni boondii Muuse sul laŋunɔ kala ve, o chɛl mi waŋnda velu ndu aa, Masaa Ichipi, po chua ndɔɔ le. Mbo chua mɔnɛi biyɔɔ latulu nda wanaa Mɛlɛkaa, mbo hiau a vaa o kɔl kɛndɛ yɔŋ wɔɔŋndo niŋ, o nɛi mɛɛlu le wo. Mi Muuse sɔla yioulaŋ mɛɛ Kiliti, wana Mɛlɛka chua buŋgɛi maa o cho viomɔɔ le waŋnda piŋioo wo o sɔla yioulaŋ yɛ. kɛ mbo chua yioula laŋ maa laŋ la hiou va suɛi tɔnɔ poloŋ a sultaŋ kpou lɛŋnde Ichipileŋ sɔlaa. Kani fuule, hɔlteŋ le va ndu o fanda va ndu lachi o Mɛlɛka lo wo.”—Hibu. 11:24-26.

13. Vɛɛ Muuse ndoo sɔla yɛ tɔnɔɔ mɛɛ o wa yiyaŋndo yiŋgoloŋ o sɔɔŋ Mɛlɛka dimi le tosaa woŋ choo?

13 Mɛɛ Muuse yiyaŋ yiŋgoloŋ o sɔɔŋ Chɛhowa dimul Isɔluɛiya le tosaa woŋ choo, mbo chɔɔlu tiindaŋndo nɔ, nduyɛ mi kaala ndɔɔ le Chɛhowa hiau lachi. Maa wanaa cheleŋnda a nɔ siooŋii Mɛlɛkɛi ya, mi ndu bɛɛ nɔ sinapɛŋgoo a teleŋ Chɛhowa cho hunɔɔ waŋnda soli o piɔmndo niŋndo. (Cho. 14:14, 15, NW; Hibu. 11:17-19) Hei kpeekpei nyindu Muuse ni mbo nɔ kaalaa le Mɛlɛka nɔ nyɛiye le Hibuluiya a waŋchieeya kpou wo. Tiindaŋndo a kaalaa nyindu Muuse o yoomu ndɔɔ niŋ ni. (Dut. 6:4, 5, NW) Teleŋ Felo kɔŋgɔlaŋ Muuse le ndu diyɔɔ wo bɛɛ, tiindaŋ ndɔɔ, kaala Mɛlɛkaa, a nyɛ o wa yiyaŋndo a chilaŋ okɔɔ wo mala ndu ni le tɔɔndaŋ koŋ simullo a kɔl sikpaa.—Ɛs. 10:28, 29, NW.

YIYAŊNDO O NYƐ MASALE MƐLƐKALEŊ LE TOSA NIŊNDO CHOO

14. Yiyaŋ kuɛɛ cho yɛ kpeekpei nyɛ fondoo?

14 Wanaa bɔɔbɔɔ nɔ yiyaŋ sɔvɛ a chilaŋ okɔɔ le. Mi che bɛɛ naa a nɔ nyɛsɔlaa bɔɔ le, kɛ a cho luaŋ sɔllo le nyɛsɔlaa nɔla mbo manda nda wo sɔlaa tau, mi che bɛɛ yoomu wanachioo “cho o saŋga bɛndoo niŋ nduyɛ o kɔl tambɛi bɛndoo niŋ” hau. (Chon. 90:10, NW) A cho yiyaŋndo le waa achal o masale wanachioo bɛŋgu a nɔ niŋ kɔl landɛi le. Nduyɛ Baabuiyo ndu dimi maa Masale Mɛlɛkaleŋ koni le cho waŋchieeya tiindaŋ sɔviɔɔ ke ni. (Dan. 2:44, NW) Wanaa bɔɔbɔɔ yiyaŋ maa Mɛlɛka cho chieeŋ dɛnɛ wɔɔŋndo hoo tɛɛmbuu le. Kɛ nyɛ cheleŋ pɔ Baabuiyo ndu dimi ni. (Sɛf. 1:18, NW; Chɔŋ Tasoo 2:15-17) Nyɛ fondoo fuu wanaa kɛɛ tiindaŋndo dɔuwɔɔ o sabu Chɛhowaa niŋ a chilaŋ okɔɔ wo cho ni.

[Fotueilaŋ o peeleŋ choo 23]

A cho pa numpila chɔɔ o chieeŋ sɛnɛiyo niŋ? (Tofa pɛl 15)

15. (a) Tɔnɔɔ yɛɛ Kilisiɔŋnda sɔla yɛ te a wa pɛ yiyaŋndo o tiindaŋ ndaa choo? (b) Chɔmndɔ nyɛ ŋ cho chumndo le sɔlaa lɔɔ Mɛlɛka cho sɔɔŋ o dimi woŋ peelu wo.

15 O baa pilɔɔ choo, naa Kilisiɔŋnda nɔ kɔl dɛɛniaa le yiyaŋndo o tiindaŋ naa choo, o wa le kɔlaŋ o choo choo niŋ ni, ɔɔ le waa o lɛŋndeŋ choo. A cho pa numpila chɔɔ niŋ nyɛm Mɛlɛka dimi woŋ tueiyɔɔ yeela? Yiyaŋndo o nyɛ ŋ nɔ le tosaa wo choo te Mɛlɛka peelu pɛ sɔɔŋ o dimi woŋ ke naa kɔl kɛndɔɔ. Kɛlɛŋgaa a cho niŋ numpila ‘chɔɔ’ achal o lɛŋndeŋ choo lefafɛɛŋ. Yiyaŋndɔ a mɛɛ ŋ wa niŋ wallo tosaa diompilɛ a acheleŋnda le chieeŋndo siiŋgoo kpele hɛnɛkiɔɔ yɛ. Mɛɛ ŋ nɔ kaala Chɛhowaa yɛ koni, Chaaŋaa num aa waŋchieeya bɛɛ nɔ ni. A cho kɛndiaa, ma nɔ yoomuaŋ, nduyɛ ma nɔ chila kɛndɛlaŋ. Wanaa cho wa chilaŋ chuaa le chieeŋndo hoo miŋgioo taŋgullo wa cho tosa mi yoomoo yeela. Kanifuule, a cho nɔ buulaŋ kpeekpeiyo le num, nduyɛ a cho wa a kɔlkɛndɛ le ke ŋ nɔ wo soliŋndo kpeku. Nyɛ o nyɛ fee ŋ cho wa tosaa cho acheleŋnda tɔnɔɔ ke nduyɛ mbo chuu Chɛhowa saŋgalaa. Le tamaseliiyo, a cho wa malaa wanaa sɔla sɛnɛi fulasɛiniŋndo wa le ma huŋ sina Chɛhowa. (Chɔŋ 17:3; Walta Wa. 24:15) O cho chieeŋ lɔma sɔlaa le cho hoo le. Tonya cho o Baabuiyo niŋndo Chila naŋ cho laŋ yiyaŋndo choo laŋ la cho ni.—Ais. 11:9; 25:8; 33:24; 35:5-7; 65:22, NW.

LE YƐƐ NAŊ NƆ YƐ MIŊ SOO A TIINDAŊ NAA OKƆƆ?

16, 17. Tɔnɔ yɛɛ naŋ sɔla yɛ te ŋ wa pɛ suɛi a tiindaŋ naa okɔɔ?

16 Chɛhowa cho hiouwɔɔ lachi a peeloo sɔɔŋ o dimi le tosaa woŋ. Nduyɛ mi chila naŋ cho yiyaŋndo choo laŋ la wa kpendekele, te ŋ soo pɛ o Kilisiɔŋaa cheleŋnda lo a nyɛ naŋ yeema le tosaa wo okɔɔ. Mi che bɛɛ wana o wana sina kpeekpei mɛɛ naŋ cho wa o chieeŋ sɛnɛiyo niŋ yɛ le, kɛ te ŋ soo pɛ a keŋ okɔɔ, ŋ nɔla miŋ dɛɛniaŋ kɔltaŋ vellaa velle, nduyɛ miŋ dɔu tiindaŋndo o nyɛ Mɛlɛka dimi le tosaa wo niŋ. Mɛɛ kiilanɔɔ Pɔɔl kuɛ puaapiliaa nduaa yilɔɔ o Luom niŋ ma hini kɔl tau le maaliaŋ nda wa vellaa velle wo. Nduyɛ naa bɛɛ nɔ miŋ tosa lende o teleŋ kpundɔɔ hoo niŋ.—Luom. 1:11, 12.

17 Yiyaŋndo a Chilaŋ okɔɔ mala naa vɛlɛ ŋ hiu buulaŋ a chieeŋ kala kalaa hoo okɔɔ le. Kiilanɔɔ Pitɛ ndoo nɔ buulaŋndo a hei okɔɔ tau mɛɛ o dimul Chiisu aa, “Mɛɛ naŋ mal niŋ nyɛ o nyɛ naa ŋ nɔ mi ŋ tual num kɔɔli, o yɛɛnɛ Mɛlɛka cho yɛ naa ke sɔŋgɔ koŋ?” Le Pitɛ malaa a acheleŋnda le ma yiyaŋ a chilaŋ okɔɔ, mi Chiisu muli aa, “Mi dimul nya, wana nda veelu aa, Po Wana Pɔnɔɔ wo cho hunɔɔ ichali o kpeŋgbei ndɔ lemasa lebɛɛ bɛndoo choo o chieeŋ va niŋ fɛɛŋ ndo niŋ. Boondii keŋ nya buɛiyaa niaa bɛɛ la cho hunɔɔ ichali o kpeŋgbeila lamasala tɔ a la tiɔɔŋ ndaŋ choo mi la va masaa kaala tɔ a tiɔɔŋndaŋ choo Isɔluɛi. Nduyɛ, wana o wana mal chiɛila ndɔlaŋ, kɛlɛŋgaa pɔmbuaa nduaa, kɛlɛŋgaa bɛndaa nduaa, kɛlɛŋgaa yemaa nduaa, finya ndɔ, kɛlɛŋgaa kala ndɔ, kɛlɛŋgaa chuauvaa nduaa, kɛlɛŋgaa chiɔɔŋ ndɔŋ le sabu nuu pɛ, wana koŋ, nyɛ o nyɛ ŋ mal kɛmɔɔ Mɛlɛka cho num hunɔɔ hendul lechoo ni. Nduyɛ o koŋ kɔɔli, mbo ke num vɛlɛ yoomu kpeekpeiyo o nɔ lamɛɛlu le wo.” (Mat. 19:27-29) Pitɛ a buɛiyaa cheleŋnda wa yiyaŋndo a nyɛ nda nɔ le tosaa o masale chieeŋndo cho wa o ba bɛŋgu leŋ choo, a tɔnɔla bɛnda le cho waŋchieeyaa diikaŋnda chuu laŋ.

18. Vɛɛ yiyaŋndo o sɔɔŋ Mɛlɛka dimi le tosaa woŋ choo ke yɛ naa hau tɔnɔɔ?

18 Buɛiyaa Chɛhowaa o lɛŋndeŋ choo sɔla niŋ tɔnɔlaŋ tau le yiyaŋndo o nyɛm Mɛlɛka dimi le tosaa woŋ choo. Ebɛl ndoo sina tau a sabula Mɛlɛkalaŋ okɔɔ. O wa chila kɛndɛlaŋ chɔɔ, mbo duau tiindaŋndo o laŋ niŋ, nduyɛ mbo demul tiindaŋ kpeekpei koŋ. Mi tiindaŋ Ebilaham chɔm kpendekele wo simnuŋ nyɛ kpeekpeiyo. Kanifuule, o wa ‘chɔɔ’ nyɛ Mɛlɛka dimi le tosaa a “yɛyii” cho violɔŋnde. (Kan Ch. 3:15) Mi Baabuiyo dimi a Muuse okɔɔ aa, “hɔlteŋ le va ndu o fanda va ndu lachi o Mɛlɛka lo wo.” Lelaŋ, mbo hiau lachi a tiindaŋndo dɔuwɔɔ o Chɛhowa niŋ a kaalaa nɔɔ le ndu. (Hibu. 11:26) Tiindaŋ naa o Mɛlɛka niŋ, a kaala naa le ndu nɔla mbo hiou lachi te ŋ soliŋ pɛ ke naa kpeku le sɔɔŋ Chɛhowa dimi woŋ waa lehɔl. Buŋgɛi cho lachi ve cho isɔɔ a mɛɛ naŋ looku miŋ soliŋ ke Mɛlɛka hoo kpeku nyɛkɛndɛi yɛ.

    WOL le Sɔɔŋ Yaasiaa—Kisi (2010-2025)
    Chukku Ma Kinda
    Chuku Ma Kumbi
    • Kisiei
    • Share
    • Mɛɛ ŋ Yeema Yɛ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Sawalaŋ Le Tɛɛŋgei Soliŋndo Kpeku
    • Mɛɛ Naŋ Bii Yooŋgula Numndaŋ Yɛ
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Chuku Ma Kumbi
    Share