မၤအါထီၣ်နတၢ်အဲၣ်

၁. မတၤတဖၣ်​ မၤစၢၤတၢ်ဒ်သိး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ကအိၣ်ထီၣ်လၢ ဖံလံးပံၤအဂီၢ်လဲၣ်.

ဖဲတၢ်မၢဖိပီလူး, စီၤစံလၤ, စီၤလူၤကၣ်​ ဒီးစီၤတံၤမသ့း လဲၤတုၤလၢ ဖံလံးပံၤလၢအအိၣ်လၢ ရိမ့ၤအတၢ်ပၢဖီလာ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ပှၤလၢအသးအိၣ်​ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်​ အါဂၤလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အသးဆူၣ်လွံၢ်ဂၤအံၤ မၤစၢၤတၢ်ဒ်သိး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်​ ကအိၣ်ထီၣ်အဂီၢ် ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အသီခဲလၢာ်န့ၣ်​ စးထီၣ်မၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ကမၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်နီၢ်လူၤဒံ လၢအမ့ၢ်ပှၤလၢအအဲၣ်​ တူၢ်တံၤတူၢ်တမှံၤဒိၣ်မးတဂၤ အဟံၣ်န့ၣ်လီၤ.—မၤတၢ် ၁၆:၄၀.

၂. တယံာ်ဘၣ်န့ၣ်​ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိဖဲန့ၣ်တဖၣ်​ ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၂ တယံာ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢအသီအံၤ ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲလီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်မၤဝဲဒ်သိး ပှၤလၢအသးဟ့ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ်​ ကထီဒါ စီၤပီလူးဒီးအသကိးတဖၣ်​ ဒ်သိးအသုတစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢၤတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ပှၤဖီၣ်စီၤပီလူးဒီးစီၤစံလၤ, ပှၤတီၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢနီၣ်တီၢ် ဒီးထၢနုာ်အီၤလၢ ဃိာ်ပူၤလီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ ဟးထီၣ်လၢ ဃိာ်ပူၤဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ်​ လဲၤအိၣ်သကိး ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအသီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးလၢခံ စီၤပီလူး, စီၤစံလၤ ဒီးစီၤတံၤမသ့း ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ ဝ့ၢ်ပူၤဘၣ်ဆၣ်​ လီၤဂာ်လၢ စီၤလူၤကၣ်အိၣ်တ့ၢ်ဝဲ ဖဲန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအသီတဖၣ်န့ၣ်​ မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံအတၢ်မၤစၢၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်ဆဲးမၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ လၢတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်အပူၤ န့ၢ်ဝဲလီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၂:၁၂) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤပီလူး ကသးခုလၢ အဝဲသ့ၣ်အဃိလီၤ.

၃. ဖဲ ဖံလံးပံၤ ၁:၉-၁၁ န့ၣ်စီၤပီလူး ဃ့ဘါထုကဖၣ်ဝဲလၢ တၢ်မနုၤအဂီၢ်လဲၣ်.

^၃ ပူၤကွံာ်အနံၣ်တဆံဃၣ်ဃၣ်​ ဝံၤအလီၢ်ခံ စီၤပီလူးကွဲးလံာ်ပရၢ တဘ့ၣ်ဆူ ဖံလံးပံၤအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လီၤ. ဖဲနဖးလံာ်ပရၢအံၤအခါ နကထံၣ်ဘၣ်လၢ စီၤပီလူးအဲၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ်​ ထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲကွဲးဝဲလၢ “ယသးသယုၢ်ဘၣ်သုခဲလၢာ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် အတၢ်သးကညီၤအပူၤ” လီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၁:၈) စီၤပီလူးကွဲးဝဲလၢ အဝဲဃ့ယဟိဝၤယွၤ လၢကမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်​ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်​ ကမၤအါထီၣ်​ အတၢ်အဲၣ်, ကပာ်ဆိ တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ်, ကကဲထီၣ်ပှၤလၢအလၢအပှဲၤ, ကဟးဆှဲးတၢ်မၤလီၤဃံၢ်ပှၤဂၤ ဒီးကဆဲးသၣ်ထီၣ်​ တၢ်တီတၢ်လိၤအတၤသၣ်န့ၣ်လီၤ. (ဖး ဖံလံးပံၤ ၁:၉-၁၁ တက့ၢ်.b) ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်လၢစီၤပီလူးတဲဝဲတဖၣ်​ ဒီးပမၤထွဲ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.

မၤအါထီၣ်တၢ်အဲၣ်

၄. (က) ဒ် ၁ ယိၤဟၣ်​ ၄:၉, ၁၀ တဲဝဲအသိး ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်အဲၣ်​ လၢပဖီခိၣ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) ပကြၢးအဲၣ်​ ကစၢ်ယွၤထဲလဲၣ်.

^၄ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အအဲၣ်ပှၤဒိၣ်မး ခီဖျိအဆှၢလီၤအဖိခွါလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢ ဒ်သိးကဟဲတူၢ်သံအသးလၢ ပဂီၢ်လီၤ. (ဖး ၁ ယိၤဟၣ်​ ၄:၉, ၁၀ တက့ၢ်.) ကစၢ်ယွၤအတၢ်အဲၣ်အံၤ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤ လၢပကအဲၣ်ဆၢက့ၤအီၤအဂီၢ်လီၤ. (ရိမ့ၤ ၅:၈) ပကြၢးအဲၣ်​ ကစၢ်ယွၤထဲလဲၣ်. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်​ တၢ်သံကွၢ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢဖဲ ယ့ၣ်ၡူးတဲဆၢက့ၤဝဲ ပှၤဖၤရံၤၡဲတဖၣ်အခါန့ၣ်လီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “အဲၣ်ယွၤနကစၢ်လၢ နသူၣ်ကံၢ်သးလဲ, ဒီးနသးဒီဖျၢၣ်ညါ, ဒီးနတၢ်ကူၣ်တၢ်ဖး တုၤအလၢာ်” လီၤ. (မးသဲ ၂၂:၃၆, ၃၇) ပအဲၣ်ဒိးအဲၣ်​ ကစၢ်ယွၤလၢ ပသးဒီဖျၢၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ တနံၤဘၣ်တနံၤန့ၣ်​ ပအဲၣ်ဒိးလၢ ပတၢ်အဲၣ်အီၤ ကဒိၣ်ထီၣ်လီၤ. စီၤပီလူးတဲဘၣ်​ ပှၤဖံလံးပံၤဖိတဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကြၢးမၤ “အါထီၣ်ဒိၣ်ထီၣ်” အတၢ်အဲၣ်လီၤ. ပမၤဒိၣ်ထီၣ်​ ပတၢ်အဲၣ်ယွၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

၅. ပတၢ်အဲၣ်ဒိၣ်ထီၣ်​ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၅ ဒ်သိးပကအဲၣ်ကစၢ်ယွၤအဂီၢ် အဆိကတၢၢ်န့ၣ်​ ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါအီၤလီၤ. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအတအဲၣ်ဘၣ်န့ၣ်, တသ့ၣ်ညါဘၣ်ယွၤဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤမ့ၢ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလီၤ.” (၁ ယိၤဟၣ်​ ၄:၈) တၢ်မၢဖိပီလူး တဲဝဲလၢ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး “တၢ်သ့ၣ်ညါ [“တၢ်သ့ၣ်ညါ အမ့ၢ်အတီ,” NWT] ဒီး . . . ကယဲၢ်တၢ်နၢ်ပၢၢ်” လၢအဘၣ်ဃးဒီးယွၤန့ၣ်​ ပတၢ်အဲၣ်ကစၢ်ယွၤကဒိၣ်ထီၣ်လီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၁:၉) ဖဲပစးထီၣ်မၤလိလံာ်စီဆှံအခါ ပတသ့ၣ်ညါ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ခဲလၢာ်ဘၣ်သနာ်က့ ပစးထီၣ်အဲၣ်အီၤလီၤ. ဒ်ပသ့ၣ်ညါအါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအသိး ပတၢ်အဲၣ်အီၤစ့ၢ်ကီး ကဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလၢ ပကမၤလိလံာ်စီဆှံ ဒီးဆိကမိၣ်ထံအီၤထီဘိန့ၣ်လီၤ.—ဖံလံးပံၤ ၂:၁၆.

၆. ဒ်သိးပကမၤအါထီၣ်​ ပတၢ်အဲၣ်အဂီၢ် ၁ ယိၤဟၣ်​ ၄:၁၁, ၂၀, ၂၁ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပကဘၣ်အဲၣ်စ့ၢ်ကီး မတၤလဲၣ်.

^၆ ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ပှၤဒိၣ်မးအဃိ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကအဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လီၤ. (ဖး ၁ ယိၤဟၣ်​ ၄:၁၁, ၂၀, ၂၁ တက့ၢ်.) ပမ့ၢ်ပှၤလၢ အဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးကွၢ်လိမၤဒိး အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ မ့ၢ်လၢပကွၢ်လိမၤဒိး ယ့ၣ်ၡူးလၢအအဲၣ်ပှၤ ဒီးအဟ့ၣ်လီၤကွံာ် အသးသမူလၢပဂီၢ်အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပကဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ ပကအဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်န့ၣ်​ တမ့ၢ်တၢ်လၢအကီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ တဘျီတခီၣ်န့ၣ်​ ကကီလၢ ပကဒိကနၣ်​ တၢ်မၤလိာ်လၢအမ့ၢ် ပကဘၣ်အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်ပသး တဂၤဒီးတဂၤန့ၣ်လီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အဒိအတဲာ်တခါလၢ ဖံလံးပံၤ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ်တက့ၢ်.

၇. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ စီၤပီလူးဟ့ၣ်လီၤဝဲ နီၢ်အူၤအိဒံၤ ဒီးနီၢ်စူၣ်တူဃ့ၤန့ၣ်​ ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၇ နီၢ်အူၤအိဒံၤ ဒီးနီၢ်စူၣ်တူဃ့ၤ မ့ၢ်ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်ဒီး “မၤဃုာ်တၢ်” ဒီးတၢ်မၢဖိပီလူး ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ တၢ်သးတလီၤပလိာ် ကအိၣ်ထီၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤအဘၢၣ်စၢၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ တဒီသကိးလၢၤဘၣ်. ဖဲစီၤပီလူး ကွဲးလံာ်ဆူ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခါ စီၤပီလူးကိးအဝဲသ့ၣ်အမံၤ ဒီးဟ့ၣ်ကူၣ်အဝဲသ့ၣ်ပျီပျီလၢအ “ကသးအိၣ်တဖျၢၣ်ဃီ” အဂီၢ်လီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၄:၂, ၃) စီၤပီလူးဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဝဲကဘၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ်​ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဒီတဖုလၢ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်မ့ၢ် ပှၤလၢအတ “ကဒူးကဒ့ၣ်တၢ်” ဒီး “ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်” တၢ်ဘၣ်လီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၂:၁၄) စီၤပီလူး ဟ့ၣ်ကူၣ်အဝဲသ့ၣ်လိၤလိၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တခါအံၤ ကကဲဘျုးလၢ နီၢ်အူၤအိဒံၤ ဒီးနီၢ်စူၣ်တူဃ့ၤအဂီၢ် တကးဒံးဘၣ်​ ကကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိခဲလၢာ် ကမၤအါထီၣ်အတၢ်အဲၣ်​ လၢတဂၤဒီးတဂၤ အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ.

၈. တၢ်လၢကမၤစှၤလီၤ ပတၢ်အဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်​ ဒီးတၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်.

^၈ တဘျီတခီၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်လၢပထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးဒ် နီၢ်အူၤအိဒံၤ ဒီးနီၢ်စူၣ်တူဃ့ၤ ဒီးပသးစၢၢ်ဆၢ ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်အဃိ ပကမၤအါထီၣ်ပတၢ်အဲၣ်​ လၢပှၤဂၤအဖီခိၣ်န့ၣ်​ ကကီဝဲလီၤ. ပဝဲခဲလၢာ်န့ၣ်​ ပမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ် ကိးနံၤဒဲးလီၤ. ပမ့ၢ်ဆဲးသးစၢၢ်ဆၢ ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ တညီလၢ ပကအဲၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢၤဘၣ်. အဒိ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤ မ့ၢ်သးပ့ၤနီၣ်မၤကဆှီစၢၤပှၤ ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်န့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပကသးအ့န့ထီၣ်အီၤလီၤ. ဒီးဖဲန့ၣ်​ ပမ့ၢ်စးထီၣ်ဆိကမိၣ်​ အတၢ်ကမၣ်အဂၤခဲလၢာ်န့ၣ်​ ပကသးအ့န့အါထီၣ်​ ဒီးပတၢ်အဲၣ်အီၤကစှၤလီၤဝဲလီၤ. လၢနတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ နမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးပှၤတဂၤဂၤ ဒ်အံၤန့ၣ်​ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဝဲ နဒီပုၢ်ဝဲၢ် အတၢ်လီၤတူာ်လီၤကာ်တဖၣ်​ ဒီးထံၣ်စ့ၢ်ကီး နတၢ်လီၤတူာ်လီၤကာ်တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. အဝဲထံၣ်ဝဲ ပတၢ်လီၤတူာ်လီၤကာ်တဖၣ်​ သနာ်က့ အဝဲအဲၣ်ပှၤဒီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဒံးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကဘၣ်ကွၢ်လိမၤဒိး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အဲၣ်​ ဒီးဆဲးသးစၢၢ်ဆၢ လၢပဒီပုၢ်ဝဲၢ်အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤအါထီၣ်​ ပတၢ်အဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်န့ၣ်​ ပတၢ်ဃူတၢ်ဖိး ကအါထီၣ်ဝဲလီၤ.—ဖံလံးပံၤ ၂:၁, ၂.

“တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ်”

၉. “တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ်” လၢစီၤပီလူးတဲဝဲ ပှၤဖံလံးပံၤဖိတဖၣ်န့ၣ်​ ပၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၉ ယွၤအသးစီဆှံ ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ စီၤပီလူးလၢကတဲဘၣ်ဝဲ ခရံာ်ဖိလၢဖံလံးပံၤတဖၣ်​ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်က “ပာ်ဆိ တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ်” အဂီၢ်လီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၁:၁၀) တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ ပၣ်ဃုာ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤအမံၤ ကဘၣ်တၢ်ပာ်စီဆှံအီၤ, အတၢ်တိာ်ပာ် ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်​ ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်​ ကအိၣ်ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိးန့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၆:၉, ၁၀; ယိၤဟၣ်​ ၁၃:၃၅) ပမ့ၢ်ပာ်ဆိ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ လၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဒၣ်ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤလီၤ.

၁၀. ဒ်သိးပကကဲထီၣ်​ ပှၤလၢပှၤပှဲၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၀ စီၤပီလူးတဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ပကဘၣ်ကဲထီၣ်​ “ပှၤလၢပှၤပှဲၤ” လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ အခီပညီတမ့ၢ်လၢ ပကဘၣ်ကဲထီၣ်​ ပှၤလၢပှၤပှဲၤ လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့န့ၣ်ဘၣ်. ပလၢပှဲၤဒ်သိး ယဟိဝၤယွၤ တသ့ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ တသ့ဖဲအသ့ ပမ့ၢ်မၤဒိၣ်ထီၣ်ပတၢ်အဲၣ်​ ဒီးပာ်ဆိ တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ ကထံၣ်ပှၤ ဒ်ပှၤလၢပှၤပှဲၤအသိးလီၤ. ကျဲတဘိလၢ ပပာ်ဖျါထီၣ်​ ပတၢ်အဲၣ်သ့န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲတသ့ဖဲအသ့ ပဟးဆှဲးတၢ်ကိးမံၤဒဲး လၢအကမၤလီၤဃံၢ်ပှၤဂၤန့ၣ်လီၤ.

၁၁. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်ဟးဆှဲး တၢ်မၤလီၤဃံၢ်ပှၤဂၤလဲၣ်.

^၁၁ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ လၢအမ့ၢ် ဟးဆှဲးတၢ်မၤလီၤဃံၢ်ပှၤဂၤ န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. ပမၤလီၤဃံၢ်ဘၣ်ပှၤဂၤ သ့ခီဖျိ တၢ်မၤမုာ်မၤဖှံသး, တၢ်ကူတၢ်သိး မ့တမ့ၢ် တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢ ပဃုထၢအီၤတဖၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ တၢ်လၢပမၤအီၤတဖၣ်န့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ တထံၣ်ဝဲလၢ အကမၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤဂၤမ့ၢ်လီၤဃံၢ် ခီဖျိလၢ တၢ်လၢပဃုထၢအီၤတဖၣ်အဃိန့ၣ်​ တမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ဆံးဆံးဖိဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ ပှၤမ့ၢ်စၢထီၣ်ပကိာ်လၢ ဆၢၣ်ဂုာ်လၢၢ် ဒီးတ့ၢ်လီၤပှၤဆူပီၣ်လဲၣ်ပူၤန့ၣ်​ ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ပမၤလီၤဃံၢ်ဘၣ်​ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ တဂၤဂၤဒံးလီၤ.—မးသဲ ၁၈:၆.

၁၂. ပန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤလိမနုၤလၢ ပှၤလဲၤလၢညါ ဒီမါဝၤခံဂၤအအိၣ်လဲၣ်.

^၁၂ ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ပှၤလဲၤလၢညါ ဒီမါဝၤခံဂၤ ဒိကနၣ်ဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤတဖၣ်​ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. လၢအဝဲသ့ၣ်​ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ်​ အိၣ်ဒီးပှၤဒီမါဝၤခံဂၤ လၢအဒိးဘျၢထံဝံၤ သီသီန့ၣ်လီၤ. ပှၤဒီမါဝၤခံဂၤအံၤ ဒိၣ်ထီၣ်ဘၣ်လၢ ဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဃံးဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဂီၤမူတဖၣ်​ မ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်လၢအကြၢးအဘၣ်ဒၣ်လဲာ် ပှၤတကြၢးလဲၤလၢ တၢ်ဂီၤမူအဒၢးဘၣ်. ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤလဲၤလၢညါ ဒီမါဝၤခံဂၤအံၤ လဲၤကွၢ်ဝဲတၢ်ဂီၤမူ လၢတၢ်ဂီၤမူအဒၢးအခါ အဝဲသ့ၣ်​ ဖုးဘၣ်အသးလီၤ. စးထီၣ်ဖဲန့ၣ်​ ဒီးတချုးလၢ ပှၤအသီခံဂၤအံၤ ကၠီးလိအသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် ဒီးနီၤဖးဝဲ တၢ်အဘၣ်ဒီး တၢ်အကမၣ်​ သ့ဒံးဘၣ်န့ၣ်​ ပှၤလဲၤလၢညါ ဒီမါဝၤခံဂၤအံၤ တလဲၤဝဲလၢ တၢ်ဂီၤမူအဒၢးလၢၤဘၣ်. (ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၁၄) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤလဲၤလၢညါ ဒီမါဝၤခံဂၤအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်အဲၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ်​ ခီဖျိလၢ တၢ်ကတိၤ ဒီးတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ.—ရိမ့ၤ ၁၄:၁၉-၂၁; ၁ ယိၤဟၣ်​ ၃:၁၈.

၁၃. ပှၤဂၤမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ် ခီဖျိလၢပဃိ သ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၃ ကျဲအဂၤတဘိလၢ ပမၤလီၤဃံၢ်ဘၣ်ပှၤဂၤသ့န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲပမၢအဝဲသ့ၣ်​ မၤတၢ်တမံၤမံၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်​ မၤဘၣ်တၢ်ကမၣ်န့ၣ်လီၤ. ပမၤဘၣ်ဒ်န့ၣ်​ သ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အိၣ်သးအံၤတက့ၢ်. ပှၤမၤလိလံာ်စီဆှံဖိတဂၤ ဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးဖၠးသံး သပှၢ်တၢၢ် ဒီးဘၣ်မၤဝဲဖးယံာ်ညါလီၤ. ဖဲအဝဲဖၠးသံးန့ၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ညါလီၤအသးလၢ အတဘၣ်အီသံး နီတဘျီလၢၤဘၣ်. အဝဲဆီတလဲအတၢ်အိၣ်မူအါမးဝံၤ ဒီးဒိးဘျၢထံလီၤ. လၢခံဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤ ကွဲမုာ်အီၤလၢ တၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ်တခါလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤအံၤ ဟ့ၣ်အီၤသံး ဒီးတဲအီၤလၢ “ခဲအံၤ နကဲထီၣ်​ ခရံာ်ဖိတဂၤလံအဃိ နအိၣ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံလီၤ. လၢသးအတၤသၣ်အကျါန့ၣ်​ ပၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်ကီၤသူၣ်ကီၤသး စ့ၢ်ကီး. အဃိ နမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ကီၤသူၣ်ကီၤသးဒု နအီသံးတစဲးဖိ ကဘၣ်န့ၢ်သၢၤ.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤအံၤ မ့ၢ်ဒိကနၣ်​ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ အကမၣ်အံၤ ဒီးမ့ၢ်စွဲကဒီးသံးန့ၣ်​ ကမ့ၢ်တၢ်လၢ အလီၤသးအုးဒိၣ်မးလီၤ.

၁၄. ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်​ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကမၤထွဲ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဖဲ ဖံလံးပံၤ ၁:၁၀ အပူၤဒ်လဲၣ်.

^၁၄ ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်တဖၣ်​ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကမၤထွဲ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဖဲ ဖံလံးပံၤ ၁:၁၀ အပူၤ လၢကျဲအါဘိလီၤ. မၤစၢၤပှၤ လၢကျဲဒ်လဲၣ်. လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ်​ ပတဲသကိး ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးပမၤလိဘၣ်လၢ ဒ်သိးပကကဲထီၣ်​ ပှၤလၢပှၤပှဲၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤထွဲ တၢ်လၢပမၤလိဘၣ်အီၤတဖၣ်​ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ်​ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ ပကအိၣ်ဒီး “တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ, ဒီးတၢ်မၤဂ့ၤတၢ်” လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၂၄, ၂၅) ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အအိၣ်ဒံးအါန့ၣ်​ ပတၢ်အဲၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ ဒံးအါထီၣ်လီၤ. အဃိပမ့ၢ်အဲၣ်​ ကစၢ်ယွၤဒီးပဒီပုၢ်ဝဲၢ် လၢပသးဒီဖျၢၣ်န့ၣ်​ တသ့ဖဲအသ့ ပကဟးဆှဲး တၢ်လၢကမၤလီၤဃံၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဆဲး “လၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဒီး တၢ်တီတၢ်လိၤအတၤသၣ်”

၁၅. ပကဘၣ်​ “လၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဒီး တၢ်တီတၢ်လိၤအတၤသၣ်” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၅ စီၤပီလူးဃ့ထုကဖၣ်ဆူၣ်ဆူၣ်​ ဒ်သိးဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ ဖံလံးပံၤတဖၣ်က “လၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဒီး တၢ်တီတၢ်လိၤအတၤသၣ်” အဂီၢ်လီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၁:၁၁) ပနာ်သ့လီၤတံၢ်လၢ “တၢ်တီတၢ်လိၤအတၤသၣ်” န့ၣ်ကပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအခ့အပှၤတဖၣ်လီၤ. ဒီးကပၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဒီး ပတဲဘၣ်ပှၤဂၤ ဘၣ်ဃးဒီး ပတၢ်နာ်ယ့ၣ်ၡူး ဒီးပတၢ်မုၢ်လၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖံလံးပံၤ ၂:၁၆ တဲဝဲလၢ “အိၣ်ဖျါထီၣ်ဒ် တၢ်ကပီၤတဖၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအသိး” လီၤ. တၢ်ကတိၤအံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးကိးဝဲ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ “ဟီၣ်ခိၣ်အကပီၤ” လီၤ. (မးသဲ ၅:၁၄-၁၆) ဒီးအဝဲမၢ ပှၤလၢပိာ်အခံတဖၣ်လၢက ‘ဒုးကဲထီၣ်ပှၤ . . . လၢအပျဲၢ်အဘီၣ်’ ဒီးက “အုၣ်အသး . . . ပၢၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အကတၢၢ်” လီၤ. (မးသဲ ၂၈:၁၈-၂၀; မၤတၢ် ၁:၈) ပသၣ်ထီၣ်​ “တၢ်တီတၢ်လိၤအတၤသၣ်” သ့ခီဖျိ ပဂုာ်ကျဲးစၢး ပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်မၤလၢ အရ့ဒိၣ်အံၤအပူၤလီၤ.

၁၆. ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးလၢ အကီအခဲဒၣ်လဲာ် ပကပီၤထီၣ်​ ဒ်တၢ်ကပီၤဖိအသိးသ့န့ၣ်​ ဖံလံးပံၤ ၁:၁၂-၁၄ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ လံာ်ကုခိၣ်တက့ၢ်.)

^၁၆ ပတၢ်အိၣ်သး မ့ၢ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ပကပီၤထီၣ်​ ဒ်တၢ်ကပီၤဖိအသိး သ့ဝဲလီၤ. တဘျီတခီၣ်​ တၢ်တမံၤမံၤလၢ အဖျါလၢ ကမၤတံာ်တာ်ပှၤလၢ ပကစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ်​ ကဲထီၣ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ်သ့လီၤ. အဒိ ဖဲတၢ်မၢဖိပီလူး ကွဲးလံာ်ပရၢဆူ ဖံလံးပံၤအခါ အဝဲမ့ၢ်ပှၤဃိာ်ဖိတဂၤလၢ အအိၣ်ဘၣ်လၢဟံၣ်ပူၤ လၢရိမ့ၤလီၤ. အဝဲအိၣ်ဘၣ်လၢ ဃိာ်ပူၤဘၣ်ဆၣ်​ ဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ပှၤလၢအအိၣ်ခိးအီၤ ဒီးပှၤလၢ အဟဲအိၣ်သကိးအီၤတဖၣ်လီၤ. အဝဲထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်အသးဒ်န့ၣ်သနာ်က့ ဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်အပူၤအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ ကအိၣ်ဒီးတၢ်နာ် ဒီးတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူလၢက “စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်အကလုၢ် အကထါလၢ အသးခူတလ့ၢ်” အပူၤအဂီၢ်လီၤ.—ဖး ဖံလံးပံၤ ၁:၁၂-၁၄ တက့ၢ်; ဖံလံးပံၤ ၄:၂၂.

၁၇. ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတနီၤ ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်အိၣ်သးလၢ အကီအခဲဒၣ်လဲာ် အဝဲသ့ၣ်​ ဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် သ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်.

^၁၇ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအါဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူ ဒ်စီၤပီလူးအသိးလီၤ. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဘၣ်လၢ ထံကီၢ်လၢ ပှၤတအိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့ လၢလၢပှဲၤပှဲၤလၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ် မ့တမ့ၢ် ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် တဟံၣ်ဘၣ်တဟံၣ်တန့ၢ်ဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ကျဲလၢအဂၤလီၤ. (မးသဲ ၁၀:၁၆-၂၀) ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်လၢ အအိၣ်ဘၣ်လၢ ထံကီၢ်ဒ်အံၤတဂၤန့ၣ်​ ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲ ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိတဖၣ်​ လၢကစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ အဘူးအတံၢ်, ပှၤလၢအခိၣ်အဃၢၤ, အသကိးလၢကၠိ, လၢတၢ်မၤလီၢ် ဒီးပှၤလၢအသ့ၣ်ညါဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢခံနံၣ်အတီၢ်ပူၤ လၢလီၢ်ကဝီၤဖဲန့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဟဲအါထီၣ်ဝဲ အါမးလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပကအိၣ်ဘၣ်လၢ ထံကီၢ်လၢ ပှၤတတြီဃာ် ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အကူၣ်တၢ်သ့ တဖၣ်အအိၣ်သ့လီၤ. ထီဘိန့ၣ်​ ဃုကျဲလၢ နကပၣ်ဃုာ်ဘၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤအပူၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤ ဒီးနာ်လၢယဟိဝၤယွၤ ကဟ့ၣ်နၤ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒ်သိးနလဲၤခီဖျိ တၢ်တြီမၤတံာ်တာ်တဖၣ်​ ကန့ၢ်အဂီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.—ဖံလံးပံၤ ၂:၁၃.

၁၈. ပကြၢးပာ်လီၤပသးလၢ ပကမၤမနုၤလဲၣ်.

^၁၈ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ်​ ပကဘၣ်ပာ်လီၤပသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ ပကမၤထွဲ စီၤပီလူးအတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ အကွဲးဝဲဆူ ဖံလံးပံၤန့ၣ်လီၤ. မ်ပကပာ်ဆိ တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ်, ပကကဲထီၣ်​ ပှၤလၢပှၤပှဲၤ, ဟးဆှဲးတၢ်မၤလီၤဃံၢ်ပှၤဂၤ ဒီးသၣ်ထီၣ်တၢ်တီတၢ်လိၤအတၤသၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ ပတၢ်အဲၣ်ကအါထီၣ်​ ဒီးပပၢ်ယဟိဝၤယွၤ လၢအပှဲၤဒီးတၢ်အဲၣ်တဂၤ ကဘၣ်တၢ်မၤလၤကပီၤအီၤလီၤ.