တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါန့ၣ် ကြၢးမၤဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်ဧါ
လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် ပှၤအါဂၤလၢ အတဲလီၤအသးလၢ အမ့ၢ်ခရံာ်ဖိတဖၣ် မၤဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်အါမး. ဒ်သိး ပှၤကတူၢ်လိာ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် ဒီးအတၢ်ဘျၢလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သကဲာ်ပဝးဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် ဆီၣ်ထွဲဝဲ ခိၣ်နၢ်လၢအဒိးဃုထၢအသးတဂၤဂၤ မ့တမ့ၢ် ထံကီၢ်ဖၤထံၤ (political party) တဖုဖု. မ့မ့ၢ် ပှၤလၢအမၤ ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဒ်သိး ကန့ၢ်ဘၣ် ပှၤလၢအမၤတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါတဖၣ် အတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် ဆီၣ်ထွဲဝဲ ပှၤတဝၢ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ် ဒီးတူၢ်လိာ်ဝဲ ပှၤဂၤအတၢ်ဘျၢလၢဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သကဲာ်ပဝး. ညီနုၢ်န့ၣ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ် ဒိးဃုထၢအသးလၢ ကကဲထီၣ်ဘၣ် ပဒိၣ်ပပှၢ်အဂီၢ်. ထံကီၢ်တနီၤန့ၣ် ပာ်ပနီၣ်ဝဲ “ခရံာ်ဖိ” အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ ဒ်အထံအကီၢ် အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအသိးလီၤ.
နဆိကမိၣ်လၢ ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကြၢးမၤဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်ဧါ. ပမ့ၢ်ကွၢ် ယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ်န့ၣ် ပကသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်သံကွၢ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢ. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “ယပာ်လီၤ တၢ်အဒိလၢသုဂီၢ်လီၤ. အဃိ ဒ်ယမၤသုအသိးန့ၣ် သုကြၢးမၤဒ်န့ၣ် စ့ၢ်ကီးလီၤ.” (ယိၤဟၣ် ၁၃:၁၅) ဘၣ်ဃးဒီး ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးပာ်လီၤ တၢ်ဒိတၢ်တဲာ်ဒ်လဲၣ်.
ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် မၤဘၣ်ဃးအသးဒီး ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်ဧါ
ယ့ၣ်ၡူးတမၤဘၣ်ဃးအသးဒီး ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်.
ယ့ၣ်ၡူးတဂုာ်ကျဲးစၢးဝဲ ဒ်သိး အကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်တကပၤဘၣ်. ဖဲမုၣ်ကီၤလံၢ် တဲဝဲလၢ အကဟ့ၣ်ယ့ၣ်ၡူး “ဘီမုၢ်ခဲလၢာ်လၢ အအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢ” အခါယ့ၣ်ၡူးတတူၢ်လိာ်ဝဲဘၣ်, မ့ၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးတအဲၣ်ဒိး ကဲဟီၣ်ခိၣ်အပဒိၣ်ပပှၢ်ဘၣ် အဃိလီၤ. (မးသဲ ၄:၈-၁၀)a ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ထံၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် တုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ ကကဲခိၣ်ကဲနၢ်အဃိ ဘၣ်တဘျီန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် အဲၣ်ဒိးမၢဆူၣ်ယ့ၣ်ၡူးလၢ ကမၤဘၣ်ထွဲအသးဒီး ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်. ဘၣ်ဆၣ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် ကဟဲဖီၣ်အီၤဒ်သိး ကဒုးကဲထီၣ်အီၤလၢ စီၤပၤအဃိ အဝဲလဲၤထီၣ်ကဒီးလၢ ကစၢၢ်ခိၣ် ထဲတဂၤလီၤ.” (ယိၤဟၣ် ၆:၁၅) ယ့ၣ်ၡူးတမၤဝဲ တၢ်လၢပှၤအဲၣ်ဒိးမၢအမၤဘၣ်. အဝဲ တမၤဘၣ်ဃးအသးဒီး ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်.
ယ့ၣ်ၡူးတဆီၣ်ထွဲ ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်နီတဖုဘၣ်. အဒိ, လၢယ့ၣ်ၡူးအစိၤန့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ဘၣ်ဟ့ၣ်ဝဲ ရိမ့ၤအပဒိၣ် တၢ်ခိတၢ်သွဲတဖၣ်. အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲ ဒ်အံၤန့ၣ် အထံၣ်ဝဲဒ် ပှၤမၤအဝဲသ့ၣ် တတီတလိၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးဝဲဒ်သိး ယ့ၣ်ၡူးကတဲဖျါထီၣ် အတၢ်ထံၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ခိတၢ်သွဲအခါ ယ့ၣ်ၡူးတတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်အံၤဒီး အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးတဲအဝဲသ့ၣ်လၢ “တၢ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး ကဲစၢ်န့ၣ် ဟ့ၣ်က့ၤလၢ ကဲစၢ်တက့ၢ်. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤန့ၣ် ဟ့ၣ်က့ၤလၢ ကစၢ်ယွၤတက့ၢ်.” (မၢ်ကူး ၁၂:၁၃-၁၇) ယ့ၣ်ၡူးတမၤဘၣ်ဃးအသးဒီး ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ် သနာ်က့ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ပှၤကြၢးဟ့ၣ်ဝဲ ရိမ့ၤပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ် တၢ်ခိတၢ်သွဲ, မ့ၢ်လၢ ရိမ့ၤပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်န့ၣ် မၤန့ၢ်တၢ်လၢ ကဲစၢ်အဂီၢ်အဃိ. တကးဒံးဘၣ် အအဲၣ်ဒိးတဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ တဘျီတခီၣ် ပတလိၣ်မၤ တၢ်လၢပဒိၣ်ပပှၢ် မၢပှၤခဲလၢာ်ဘၣ်. တၢ်လၢပကဘၣ်ဟ့ၣ်ကစၢ်ယွၤန့ၣ် ပတကြၢးဟ့ၣ် ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်ဘၣ်. အဒိ, တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤကြၢးဒိးန့ၢ်ဝဲ အဃိ ပတကြၢးဟ့ၣ် ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်ဘၣ်.—မးသဲ ၄:၁၀; ၂၂:၃၇, ၃၈.
ယ့ၣ်ၡူးဆီၣ်ထွဲ ယွၤအဘီအမုၢ် ဒီးသိၣ်လိပှၤဂၤလၢ ယွၤအဘီအမုၢ်အဂ့ၢ်. (လူၤကၣ် ၄:၄၃) ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်ပၢတၢ်ပြးန့ၣ် မၤကဲထီၣ် ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်အိၣ်သး ဒ်ကစၢ်ယွၤ အဲၣ်ဒိးဒုးကဲထီၣ်ဝဲအသိး တသ့ဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ် ထဲဒၣ်ယွၤအဘီအမုၢ်န့ၣ် မၤကဲထီၣ်ဝဲကသ့. အဃိ ယ့ၣ်ၡူး တမၤဘၣ်ဃးအသးဒီး ဟီၣ်ခိၣ်ဘၣ်. (မးသဲ ၆:၁၀) အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယွၤအဘီအမုၢ်န့ၣ် တသူဝဲ ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ပၢတၢ်ပြးဘၣ်, အကပၢက့ၤတၢ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ပၢတၢ်ပြးအလီၢ်.—ဒၤနံးယ့လး ၂:၄၄.
ခရံာ်ဖိလၢပျၢၤတဖၣ် မၤဘၣ်ဃးအသးဒီး ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်ဧါ
တမၤဘၣ်ဃးအသးဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးမၤလိာ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ “သုတဘၣ်ဃးဒီး ဟီၣ်ခိၣ်ဘၣ်” အဃိ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ဒိကနၣ်အတၢ်မၤလိာ်အံၤလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၅:၁၉) အဝဲသ့ၣ် ကွၢ်လိယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ် ဒီးတမၤဘၣ်ဃးအသးဒီး ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်. (ယိၤဟၣ် ၁၇:၁၆; ၁၈:၃၆) လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသ့ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဒီးသိၣ်လိပှၤဂၤလၢ ယွၤအဘီအမုၢ် ဒ်ယ့ၣ်ၡူးမၤလိာ်တ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်အသိးလီၤ.—မးသဲ ၂၈:၁၈-၂၀; မၤတၢ် ၁၀:၄၂.
ခရံာ်ဖိလၢပျၢၤတဖၣ် ပာ်ဆိကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးလၢညါ. ဒီးအဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အကဘၣ် ပာ်ကဲပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်. (မၤတၢ် ၅:၂၉; ၁ ပ့းတရူး ၂:၁၃, ၁၇) အဝဲသ့ၣ်ဒိကနၣ် ပဒိၣ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲ. (ရိမ့ၤ ၁၃:၁, ၇) အဝဲသ့ၣ် တမၤဘၣ်ဃးအသးဒီး ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် ဒီသဒၢအသးလၢ ပဒိၣ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးဟံးန့ၢ် ပဒိၣ်အတၢ်မၤစၢၤလီၤ.—မၤတၢ် ၂၅:၁၀, ၁၁; ဖံလံးပံၤ ၁:၇.
ခရံာ်ဖိတဖၣ် တမၤဘၣ်ထွဲအသးဒီး ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်
လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်ဂ့ၤ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ တမၤဘၣ်ဃးအသးဒီး ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်. အဃိ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် ကဲဝဲခရံာ်ဖိတဖၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် တမၤဘၣ်ဃးအသးဒီး ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ် နီတစဲးဘၣ်. ဒ်ခရံာ်ဖိလၢညါတဖၣ်အသိး အဝဲသ့ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ “ဘီမုၢ် တၢ်သးခုကစီၣ်” ဒ်ယ့ၣ်ၡူးမၤလိာ်ဝဲအသိးလီၤ.—မးသဲ ၂၄:၁၄.
a ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲဒ်အံၤန့ၣ် တမ့ၢ် ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်တအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကဟ့ၣ်အီၤ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်, မ့ၢ်လၢ လၢခံန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးကိးဝဲမုၣ်ကီၤလံၢ်လၢ “ဟီၣ်ခိၣ်အခိၣ်” အဃိ.—ယိၤဟၣ် ၁၄:၃၀.