တၢ်အိၣ်မူ တၢ်လဲၤခီဖျိအဂ့ၢ်
ယနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဒီသဒၢယၤ
ပှၤမ့ၢ်သံကွၢ်ယၤ ဘၣ်ဃးဒီး ယတၢ်လဲၤခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအပူၤန့ၣ် ညီနုၢ်ယတဲ အဝဲသ့ၣ်လၢ “ယကဲတၢ်ဘိၣ်တၢ်စှၢၤတခါ လၢယဟိဝၤယွၤအစုပူၤ.” ယအဲၣ်ဒိးတဲ အခီပညီန့ၣ် ဖဲယလဲၤ တပူၤဂ့ၤ တပူၤဂ့ၤအခါ ဒ်သိးဒီး ယဟးစိာ် ယတၢ်ဘိၣ်တၢ်စှၢၤအသိး ယဘၣ်သးလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်ကရၢကရိ ကဆှၢယၤ ဒီးဟံးစုနဲၣ်ကျဲယၤလၢ ယကဘၣ်လဲၤဖဲလဲၣ် ဒီးကဘၣ်လဲၤလၢအခါဖဲလဲၣ်. လၢညါ မူဒါလၢ ယဒိးန့ၢ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် တညီလၢယဂီၢ်ဘၣ်. သနာ်က့ ယကျဲးစၢးမၤအီၤဆူၣ်ဆူၣ် ဒီးတဘျီတခီၣ်န့ၣ် တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အိၣ်စ့ၢ်ကီး. ဘၣ်ဆၣ် ယသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယမ့ၢ်နာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အကဒီသဒၢယၤ.
ယသ့ၣ်ညါထီၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးနာ်န့ၢ်အီၤ
ယအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဖဲ ၁၉၄၈ လၢသဝီဆံးဆံးဖိတဖျၢၣ် လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်နဲးကၠံရံယါ အမုၢ်နုာ်ကလံၤထံး တကပၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ယတံ မီၣ်စတးဖး လၢအကဲဝဲ ယပါအဒ့ဖိ ဒီးယကၠီ ဝးဟါဘံးန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဒိးဘျၢထံ ဒ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး တဂၤအသိး. ဖဲယအိၣ် ၉ နံၣ်အခါ ယပါသံသဒၣ်ပှၤအဃိ ယသးဘၣ်ဒိ ဖးဒိၣ်ညါ. ယကၠီ ဝးဟါဘံး တဲယၤလၢ ပါပါကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဃိ ပကထံၣ်ဘၣ်အီၤဒံး. တၢ်ကတိၤတထံၣ်အံၤ အမၤမုာ်ယသးအဃိ ယစးထီၣ်မၤလိ လံာ်စီဆှံ. ဒီးဖဲ ၁၉၆၃ နံၣ်န့ၣ် ယဒိးဘျၢထံ. လၢခံယကၠီအဂၤခံဂၤ ဒီးယဒ့ဖိတဂၤ ဒိးဘျၢထံစ့ၢ်ကီး.
ဖဲ ၁၉၆၅ နံၣ်န့ၣ် ယလဲၤပိာ် ယကၠီဝ့လၢစၢၤအခံလၢ ဝ့ၢ်လဲကီး ဒီးယရ့လိာ်သးဒီး ပှၤလဲၤလၢညါတဖၣ် လၢအံၤဘိဘံး အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်မုာ်မး. ယထံၣ်ဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သးခု ဒီးတၢ်သးဆူၣ်အဃိ မၤစၢၤယၤဒိၣ်မး. အဃိ ဖဲလါယနူၤအါရံၤ ၁၉၆၈ နံၣ်န့ၣ် ယစးထီၣ်မၤ ပှၤလဲၤလၢညါစ့ၢ်ကီး.
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအါဘၢၤ အီလဲဘံဘံး လၢအမၤတၢ်လၢ ဘ့ၤသ့လးန့ၣ် အရဲၣ်ကျဲၤဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တခါ လၢပဝဲပှၤသးစၢ်အဂီၢ်. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အံၤ အဘၣ်ဃးဒီး ပှၤလိၣ်ဘၣ် ပှၤလဲၤလၢညါလီၤဆီ လၢကမၤစၢၤတၢ်လၢ ကီၢ်နဲးကၠံရံယါ ကလံၤစိးတကပၤ. ယနီၣ်ဘၣ်ဒံး လၢတၢ်သးဆူၣ်အပူၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအီလဲဘံဘံး တဲဘၣ်ပှၤလၢ “သုကဲပှၤသးစၢ် ဒီးသုသူသုတၢ်ဆၢကတီၢ် ဒီးဂံၢ်ဘါလၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်သ့အါမး. ဖဲန့ၣ်န့ၣ် သုကဘၣ်မၤတၢ် အိၣ်အါမး.” ယဘၣ်သး ကွၢ်လိဝံယၡါယၤ ဒီးလဲၤဖဲယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢယလဲၤအဃိ ယတီၣ်ထီၣ်လံာ်လၢ ယကမၤ ပှၤလဲၤလၢညါလီၤဆီအဂီၢ်.—ၡါ ၆:၈.
ဖဲလါမ့ၤ ၁၉၆၈ နံၣ်န့ၣ် ယလီၤဘၣ်မူဒါ ဒ်ပှၤလဲၤလၢညါလီၤဆီတဂၤအသိး ဖဲဝ့ၢ်ခဲနိ လၢကီၢ်နဲးကၠံရံယါ ကလံၤစိးတကပၤ. ဖဲန့ၣ်အခါဘၣ်လၢ ဘၣ်ယဖြဲတၢ်ဒုး ကဲထီၣ်အဆၢကတီၢ် ဒီးတၢ်ဒုးအံၤ အစးထီၣ်လၢ ၁၉၆၇ ဒီးယံာ်ဝဲတုၤလၢ ၁၉၇၀. ခီဖျိလၢ တၢ်ဒုးအံၤအဃိ လၢကီၢ်နဲးကၠံရံယါ ကလံၤစိးတကပၤန့ၣ် ပှၤဘၣ်နးဘၣ်ဖှီၣ် ဒီးဘၣ်သံဝဲဒီဒူၣ် ဒီးအဆဲးကဲထီၣ်သးလၢ ကီၢ်နဲးကၠံရံယါ မုၢ်ထီၣ်တကပၤစ့ၢ်ကီး. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤ သးကိၢ်ဝဲလၢ ယကဘၣ်ဒိအဃိ အတဘၣ်သးလၢ ယကလဲၤ လၢကီၢ်နဲးကၠံရံယါ ကလံၤစိးတကပၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ယတဲအီၤလၢ “နသးကိၢ်န့ၢ်တၢ် လၢယဂီၢ်န့ၣ် တၢ်ဘျုးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်ဘၣ်သးလၢ ယကမၤအတၢ်မၤ ဖဲတၢ်လီၢ်တတီၤန့ၣ်ဒု ယသ့ၣ်ညါလၢ အကအိၣ်ဒီးယၤနီၢ်ကီၢ်.”
ယဘၣ်လဲၤ စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်ဒုးတၢ်ယၤဆူၣ်အလီၢ် သနာ်က့ ယနာ်န့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ
ခီဖျိလၢ ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤတၢ်ဒုးအဃိ လၢဝ့ၢ်ခဲနိန့ၣ် တၢ်အိၣ်သး တဂ့ၤနီတစဲးဘၣ်. ဖဲပဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ် ပှၤသံစိၣ် လၢအသံလၢ တၢ်ဒုးအဃိ. ဒီးလၢဝ့ၢ်ခဲနိအပူၤန့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အိၣ်ဝဲ တဘျုးဖျၢၣ်ညါ သနာ်က့ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ အါတက့ၢ်န့ၣ် စံၣ်ထီၣ်ကွံာ်ဝဲ လၢဝ့ၢ်ပူၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အအိၣ်တ့ၢ်လၢ ဝ့ၢ်ပူၤန့ၣ် အိၣ်စှၤန့ၢ် ၁၅ ဂၤဒံး ဒီးအဝဲသ့ၣ်ပျံၤတၢ်ဒိၣ်မး ဒီးအသးဂံၢ်ဘါလီၤစၢ်စ့ၢ်ကီး. ဖဲယၤ ဒီးပှၤလဲၤလၢညါလီၤဆီ အဂၤယဲၢ်ဂၤ ဟဲတုၤလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ လၢအအိၣ်တ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ် အအိၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် သးခုညါ. ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အဝဲသ့ၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ် သးမုာ်ထီၣ်က့ၤ. ပမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ် ကစးထီၣ်မၤကဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်, ဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်, တီၣ်ထီၣ်နၣ်ရံၣ် လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဂီၢ် ဒီးမၤလိာ်လံာ်လဲၢ်လၢ ဝဲၤတြၢ်အအိၣ်.
ပဝဲပှၤလဲၤလၢညါလီၤဆီတဖၣ်န့ၣ် ပစးထီၣ်မၤလိ ဟီစၤကျိာ်. ဒီးပှၤလၢပစံၣ်တဲၤတဲလီၤအီၤတဖၣ်န့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် နၢ်ဟူဘၣ် ပတဲပၠးအဝဲသ့ၣ် ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ အနီၢ်ကစၢ်အကျိာ်အခါ အဝဲသ့ၣ် ဒိကနၣ်ပှၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ခဲနိအပူၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး အတၢ်တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါဒၣ်ဝဲ. ဒီးပဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်န့ၣ် ပှၤတနီၤ တဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲဘၣ်အဃိ ပဘၣ်ပလီၢ်သး ဖးဒိၣ်ညါ. ဘၣ်တဘျီ ပိာ်ခွါတဂၤ စိာ်ဃာ်ဒီလၢအစုလိၤ ဒီးစံၣ်လူၤဝဲ ယၤဒီးယသကိး. ခီဖျိလၢ ပစံၣ်ချ့န့ၢ်ဒံးအီၤအဃိ အလူၤပှၤတချုးဘၣ်. ဒီးတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ် အိၣ်ဝဲသနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ ဒုးအိၣ်ပှၤ “ဘံၣ်ဘံၣ်ဘၢဘၢ” ဒီးပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိ အနီၣ်ဂံၢ်ဟဲအါထီၣ်စ့ၢ်ကီး. (စံး ၄:၈) ခဲအံၤ လၢဝ့ၢ်ခဲနိအပူၤန့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အိၣ်ဝဲ ၁၁ ဖျၢၣ် ဒီးပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိ အိၣ်ဝဲ ၅၀၀ ဘျဲၣ်.
ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤအၢမၤနး လၢကီၢ်နါကၠၢၤ
ယမၤပှၤလဲၤလၢညါလီၤဆီလၢ နံယါမ့ၤ, ကီၢ်နါကၠၢၤ
ယအိၣ်ဘၣ်လၢ ဝ့ၢ်ခဲနိ စှၤကိာ်လါဝံၤဒီး လၢခံ ဖဲလါအီကူး ၁၉၆၈ န့ၣ်ပှၤဆှၢလီၤယၤ ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ အဂၤခံဂၤ လၢအမၤပှၤလဲၤလၢညါလီၤဆီ လၢဝ့ၢ်နံယါမ့ၤ လၢအမ့ၢ်ဝဲ ကီၢ်နါကၠၢၤ ရံၣ်ဖၢဘလံး အဝ့ၢ်ခိၣ်. ကီၢ်နါကၠၢၤ လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်အၤဖြံၤကၤ အမုၢ်နုာ်တကပၤန့ၣ် အကဲဝဲ တၢ်လီၢ်လၢ အကိၢ်ဒိၣ်ကတၢၢ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ ဒီးပအိၣ်ဘၣ်လၢ ပနီၢ်ကစၢ်အဃိ ပသ့ၣ်ညါ. ခီဖျိလၢ တၢ်ကိၢ်ဒိၣ်တလၢအဃိ ဒ်သိးပတူၢ်တၢ်ကိၢ် ကန့ၢ်အဂီၢ် ပဘၣ်အိၣ်လိထီၣ်သး တကးဒံးဘၣ် ပကဘၣ်မၤလိစ့ၢ်ကီး ဖြၣ်စ့ၣ်ကျိာ် လၢအမ့ၢ်ကျိာ်လၢ ပှၤတဲဝဲ ဖဲကီၢ်နါကၠၢၤအပူၤ. ပကမၤ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် အကီလၢပဂီၢ် သနာ်က့ ပနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးစးထီၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဃုာ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါစှၤကိာ်ဂၤ လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်တဖျၢၣ်န့ၣ်အပူၤ. တယံာ်ဘၣ်ဘျီ ပှၤလၢအဖးလံာ်သ့ ကိးဂၤဒဲးဃၣ်ဃၣ်န့ၣ် န့ၢ်ဘၣ်ဝဲ လံာ်လၢအမ့ၢ် The Truth That Leads to Eternal Life. တကးဒံးဘၣ် ပှၤတနီၤလီကီ လံာ်တဘ့ၣ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် ဟဲဃုကွၢ်ပှၤစ့ၢ်ကီး.
တယံာ်လၢၤဘၣ်ဘျီ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် တဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးဘၣ်. အဃိ ဖဲလါယူၤလံ ၁၉၆၉ န့ၣ်ပမၤကဝီၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အဆိကတၢၢ်တဘျီ ဖဲကီၢ်နါကၠၢၤအပူၤ ဒီးပှၤဟဲထီၣ်ဝဲ ကအိၣ်အဂၤ ၂၀. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ကဒိးဘျၢထံခံဂၤအဃိ ပသးခုညါ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ် တၢတသီန့ၣ် ပလ့းဟဲတုၤ ဒီးမၤပတုာ်ဝဲ ပတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ. အဝဲသ့ၣ် က့ၤကိးဝဲ ပှၤလဲၤလၢညါလီၤဆီတဖၣ် ဒီးကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ် လၢပလ့းအရူ. အဝဲသ့ၣ် သံကွၢ်သံဒိးပှၤဝံၤဘျီ အဝဲသ့ၣ် မၢပဟဲက့ၤကဒါ လၢပလ့းအရူ လၢခံတနံၤ. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ ကမၤကီမၤခဲပှၤ တမံၤမံၤအဃိ ပမၤခူသူၣ် တၢ်ဒိးဘျၢထံ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ ဒီးဟ့ၣ်တၢ်ဒိးဘျၢထံ အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤလၢဟံၣ် ဝံၤဒီးလဲၤဒိးဘျၢ အဝဲသ့ၣ် လၢထံကျိပူၤ.
စှၤကိာ်နွံ ဝံၤအလီၢ်ခံ ပဒိၣ်ဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်လၢ ယၤဒီးပှၤလဲၤလၢညါလီၤဆီ အဂၤယဲၢ်ဂၤ ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ ကီၢ်နါကၠၢၤအပူၤ. အဝဲသ့ၣ် ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဆၢကတီၢ်ထဲ ၄၈ နၣ်ရံၣ် ဒီးပကဘၣ်ရဲၣ်ကျဲၤတၢ် လၢပနီၢ်ကစၢ်ခဲလၢာ်. ပဒိကနၣ်အဝဲသ့ၣ်ကလုၢ် ဒီးပလဲၤတဘျီဃီလၢ ကီၢ်နဲးကၠံရံယါ ဝဲၤတြၢ် ဒီးဖဲန့ၣ် ပန့ၢ်ဘၣ်မူဒါလၢအသီ.
ဖဲကီၢ်နဲးကၠံရံယါန့ၣ် ယလီၤဘၣ်မူဒါလၢ သဝီအိၤရံစဘါရံၤ ဒီးဖဲန့ၣ် ယဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ လၢအအိၣ်ဖဲန့ၣ်စှၤဂၤ ဒီးသိၣ်လိပှၤဂၤလၢ လံာ်စီဆှံမုာ်မး. ဘၣ်ဆၣ် ဃုလါဝံၤအလီၢ်ခံ ဝဲၤတြၢ် မၢယက့ၤကဒါလၢ ကီၢ်နါကၠၢၤ ထဲတဂၤလီၤ. ခီၣ်ထံးခါဒု ယကမၢကမၣ် ဒီးသးကနိးတစဲး ဘၣ်ဆၣ် ယကထံၣ်ဘၣ်ကဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အအိၣ်လၢ ကီၢ်နါကၠၢၤအဃိ ယသးခုညါ.
ယက့ၤကဒါလၢ ဝ့ၢ်နံယါမ့ၤ. တၢ်တနံၤန့ၣ် ဖဲယလဲၤတုၤအခါ နဲးကၠံရံယါ ပိာ်ခွါတဂၤ လၢအမၤအီၣ်စံပွါယ့န့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယကဲယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးအဃိ အဝဲသံကွၢ်ယၤ တၢ်သံကွၢ် ဘၣ်ဃးဒီး လံာ်စီဆှံအဂ့ၢ်. ပမၤလိသကိးတၢ် ဒီးလၢခံအဖၠးမိာ် ဒီးအဖၠးသံးန့ၢ်ဝဲ ဝံၤအလီၢ်ခံ အဒိးဘျၢထံ. စးထီၣ်ဖဲန့ၣ်န့ၣ် ယစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အအိၣ်လၢတၢ်လီၢ်ဝးဝး လၢကီၢ်နါကၠၢၤအပူၤ. ဒီးယထံၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤတူၢ်လိာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ အါထီၣ်ကယီကယီ. ဖဲယဟဲတုၤလၢ ကီၢ်နါကၠၢၤသီသီခါန့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး အိၣ်ဝဲ ၃၁ ဂၤ ဒီးဖဲယဟးထီၣ်အခါ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး အိၣ်ဝဲ ၆၉ ဂၤ.
“လၢကီၢ်ကံၣ်နံၣ်န့ၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် အတၢ်အိၣ်သး အိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါဘၣ်”
လၢခံ ဖဲ ၁၉၇၇ န့ၣ်ယက့ၤကဒါလၢ ကီၢ်နဲးကၠံရံယါ ဒီးထီၣ်တၢ်မၤလိ. ယထီၣ်တၢ်မၤလိ သၢနွံဝံၤအလီၢ်ခံ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါမါကၢၤ ဘံကိ လၢအကဲ ဝဲၤတြၢ်ကမံးတံာ် အပှၤရဲၣ်ကျဲၤတၢ်န့ၣ် အမၢယဖး လံာ်ပရၢတဘ့ၣ် လၢအဟဲလၢ ကီၢ်စံၣ်အဲရၢၣ်လံၣ်အိၣ် အဝဲၤတြၢ်. ဖဲန့ၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် လိၣ်ဘၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါသဘျ့ လၢအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ဂ့ၤ ဒီးအတဲကီၤလၤဝါကျိာ် ဒီးဖြၣ်စ့ၣ်ကျိာ်ဘၣ် ဒ်သိးအကမၤ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ် အတၢ်မၤလၢ ကီၢ်ကံၣ်နံၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဘံကိ တဲဘၣ်ယၤလၢ တၢ်မၤလိတခါအံၤ ကမၤစၢၤယၤလၢ မူဒါတခါအံၤအဂီၢ်. အတဲဝဲလၢ မူဒါတခါအံၤ တညီဘၣ်. အဃိ အဟ့ၣ်ကူၣ်ယၤလၢ “တချုးလၢ နတူၢ်လိာ်မူဒါတခါအံၤ ဒံးဘၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်မ့ၢ်ထံ.” ယတဲအီၤလၢ “ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဆှၢလီၤယၤအဃိ ယကလဲၤ.”
ယဒိးထီၣ်ကဘီယူၤ ဒီးလဲၤလၢ ကီၢ်စံၣ်အဲရၢၣ်လံၣ်အိၣ် ဒီးထံၣ်လိာ်သးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢ ဝဲၤတြၢ်. ဝဲၤတြၢ်ကမံးတံာ်တဂၤ တဲယၤလၢ “လၢကီၢ်ကံၣ်နံၣ်န့ၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် အတၢ်အိၣ်သး အိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါဘၣ်.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ ကီၢ်စံၣ်အဲရၢၣ်လံၣ်အိၣ် အဝဲၤတြၢ်န့ၣ် အမူဒါအိၣ်လၢ ကကွၢ်ထွဲဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ လၢကီၢ်ကံၣ်နံၣ် သနာ်က့ ခီဖျိလၢ ထံကီၢ်တၢ်အိၣ်သးကီခဲအဃိ အဝဲသ့ၣ်ဆဲးကျိးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ လၢအအိၣ်ဖဲ ကီၢ်ကံၣ်နံၣ် တန့ၢ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် ကျဲးစၢးဆှၢလီၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ လၢကလဲၤအိၣ်သကိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ ကီၢ်ကံၣ်နံၣ် တဘျုးဘျီညါ သနာ်က့ တကဲထီၣ်သးဘၣ်. အဃိ ဒ်သိး ယလဲၤအိၣ်ဖဲန့ၣ်ကန့ၢ်အဂီၢ် ပှၤမၢယလဲၤလၢ ကီၢ်ကံၣ်နံၣ် အဝ့ၢ်ခိၣ်လၢအမ့ၢ် ဝ့ၢ်ခီနခြံၤ ဒီးဃ့ခွဲးလၢ ပဒိၣ်အအိၣ်.
“ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဆှၢလီၤယၤအဃိ ယကလဲၤ”
ဖဲယလဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်ခီနခြံၤအခါ ယလဲၤလၢ ကီၢ်နဲးကၠံရံယါ ထံကီၢ်ခၢၣ်စးအရူ ဒီးထံၣ်လိာ်သးဒီး ပှၤတဂၤလၢ အမၤတၢ်လၢ ထံကီၢ်အခၢၣ်စး. ယတဲဘၣ်အီၤလၢ ယဘၣ်သး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ကီၢ်ကံၣ်နံၣ်အပူၤ. ဒီးအတဲယၤလၢ ယမ့ၢ်အိၣ်တ့ၢ်န့ၣ် ပှၤကဖီၣ်ယၤ မ့တမ့ၢ် ပှၤကမၤဆါယၤ. အဃိ အတဲယၤလၢ “က့ၤကဒါလၢ ကီၢ်နဲးကၠံရံယါ ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢန့ၣ်.” ဒီးယတဲအီၤလၢ “ယဆၢတဲာ်လီၤသးလၢ ယကအိၣ်ဖဲအံၤ.” အဃိ အကွဲးထီၣ်လံာ်လၢ ကီၢ်ကံၣ်နံၣ် အပဒိၣ်အအိၣ် ဒီးပဒိၣ်မၤစၢၤယၤ.
လၢခံတယံာ်ဘၣ်န့ၣ် ယက့ၤကဒါလၢ ကီၢ်စံၣ်အဲရၢၣ်လံၣ်အိၣ် အဝဲၤတြၢ် ဒီးတဲဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ်လၢ ပဒိၣ်အတၢ်ဆၢတဲာ်. ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် နၢ်ဟူဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤယၤလၢ ယတၢ်လဲၤတဘျီအံၤအခါ အဝဲသ့ၣ်သးခုဒိၣ်မး. ပဒိၣ်ဟ့ၣ်ယၤအခွဲးလၢ ယကအိၣ်လၢ ကီၢ်ကံၣ်နံၣ်.
ယမၤကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်လၢ ကီၢ်စံၣ်အဲရၢၣ်လံၣ်အိၣ်
စးထီၣ်လၢ ၁၉၇၈ တုၤလၢ ၁၉၈၉ န့ၣ်ယမၤကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ် အတၢ်မၤ လၢကီၢ်ကံၣ်နံၣ်, ကီၢ်စံၣ်အဲရၢၣ်လံၣ်အိၣ် ဒီးကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ် အပှၤမၤစၢၤတၢ် လၢကီၢ်လဲးဘံရံယါ. အခီၣ်ထံးခါန့ၣ် ယဆိက့ဆူၣ်မး. ဒီးတဘျီတခီၣ် ဖဲယအိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်လၢ ပှၤလဲၤတတုၤ ကြီကြီဘၣ်အခါ ယမ့ၢ်ဆိက့န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ကျဲးစၢးမၤစၢၤယၤ ဒီးလဲၤဆှၢယၤလၢ တၢ်ဆါဟံၣ်.
ဘၣ်တဘျီန့ၣ် ယဘၣ်တၢ်ညၣ်ဂိၢ် ဒီးထိးကလဲာ်အီၣ်ယၤအဃိ ယဆိက့နးမး. ယဆိးက့ဘျါက့ၤ ဝံၤအလီၢ်ခံမၣ် ယသ့ၣ်ညါထီၣ်က့ၤလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ယကသံအဃိ အဝဲသ့ၣ် တဲသကိးဝဲလၢ အကဘၣ် လဲၤခူၣ်လီၤယၤဖဲလဲၣ်. ယထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးကီခဲလၢ ယဘူးကသံန့ၣ် အိၣ်တဘျုးဘျီညါ ဘၣ်ဆၣ် ယတဆိကမိၣ်လၢ ယကပာ်တ့ၢ်ကွံာ် ယမူဒါနီတဘျီဘၣ်. ဒီးယနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ထဲဒၣ်ယဟိဝၤယွၤတဂၤလီၤ အဟ့ၣ်ယၤတၢ်ဒီသဒၢ လၢအဂ့ၤကတၢၢ်သ့. ဒီးယမ့ၢ်သံသနာ်က့ အမၤသမူထီၣ်က့ၤယၤသ့.
ယၤဒီးယမါန့ၣ် ပနာ်န့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ
ပတၢ်ဖျီအမုၢ်နံၤ ဖဲ ၁၉၈၈
ဖဲ ၁၉၈၈ န့ၣ်ယထံၣ်လိာ်သးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ဒီကၢၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ဒီကၢၤန့ၣ် အကဲပှၤလဲၤလၢညါတဂၤ, အအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤဒိၣ်မး ဒီးအအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး. လၢခံပဖျီပသး ဝံၤဒီး ပဆဲးမၤ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်အတၢ်မၤ. ယမါဒီကၢၤန့ၣ် ဖဲယမၤယမူဒါအခါ အမၤစၢၤယၤ ဒီးအသးအိၣ် ဟ့ၣ်လီၤသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် သပှၢ်ကတၢၢ်. ဖဲပလဲၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖျၢၣ် ဒီးတဖျၢၣ်အခါ ပဘၣ်ဟးတၢ်ဘၢၣ်စၢၤယံၤဝဲ ၂၅ ကံလိမံထၢၣ် (၁၅ မံးလာ်) တကးဒံးဘၣ် ပဘၣ်ဟးစိာ်စ့ၢ်ကီးဒီး ပဆ့ကူဆ့ကၤထၢၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပဘၣ်လဲၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ အအိၣ်ဖးယံၤအခါ ပမ့ၢ်ထံၣ်တၢ်တမံၤမံၤလၢ ပဒိးထီၣ်သ့န့ၣ် ပဒိးထီၣ်. ဒီးလၢကျဲန့ၣ် ကပံာ်အိၣ်အါ ဒီးတၢ်လီၤညၢၣ်အိၣ်အါအဃိ ပဘၣ်လဲၤတၢ် ကယီကယီ.
ယမါဒီကၢၤန့ၣ် အကဲပှၤလၢ အသးဒူမး. အဒိ တဘျီတခီၣ် ပဘၣ်လဲၤခီထံကျိလၢ အအိၣ်ဒီးသမၣ်. ဘၣ်တဘျီ ပဘၣ်လဲၤတၢ်လၢကျဲန့ၣ် ယံာ်ဝဲယဲၢ်သီ ဒီးခီဖျိလၢ တိၤလၢ ပကဘၣ်လဲၤခီဂာ်န့ၣ် အလီၢ်လံၤဒီးကျၣ်လံအဃိ ပဘၣ်လဲၤဒိးချံ. ဖဲယမါဒီကၢၤ ကစံၣ်လီၤလၢ ချံပူၤအခါ အဂဲၤဆၢထၢၣ် ဒီးအခီၣ်တပျာ်အဃိ အလီၤတဲာ်လၢထံကျိပူၤ. ထံကျိတဘိန့ၣ် အိၣ်ဒီးသမၣ် ဒီးပဝဲခံဂၤလၢာ်န့ၣ် ပပီၢ်ထံတသ့ စ့ၢ်ကီးဘၣ်. သနာ်က့ ပှၤသးစၢ်ပိာ်ခွါလၢ အအိၣ်ဖဲန့ၣ်တနီၤန့ၣ် မၤပူၤဖျဲးယမါအဃိ ပသးခုဒိၣ်မး. ခီဖျိလၢ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒီးပှၤဒ်အံၤအဃိ ပပျံၤတ့ၢ်တၢ်ဖးယံာ်ညါ ဘၣ်ဆၣ် ပဆဲးမၤ ကဝီၤအတၢ်မၤ.
ပဖိမုၣ်ကၠၤကံၣ် ဒီးပဖိခွါအဲရံးန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ် နီၢ်သးတၢ်ဟ့ၣ် လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် လၢပဂီၢ်
ဖဲ ၁၉၉၂ စးထီၣ်န့ၣ် ယမါဒီကၢၤ ဒၢထီၣ်အဃိ ပဖုးဘၣ်ပသးဖးဒိၣ်. အဃိ ပဆိကမိၣ်ထီၣ်လၢ မ့ၢ်ပကဆဲးမၤဘၣ် ပှၤလဲၤလၢညါလီၤဆီဒံးဧါ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ခီဖျိလၢ “ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဟ့ၣ်တခါ” အဃိ ပကိးန့ၢ် ပဖိမုၣ်အမံၤလၢ ကၠၤကံၣ် လၢအခီပညီမ့ၢ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်. ဖဲပဖိမုၣ် အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်န့ၢ် လွံၢ်နံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ပဖိခွါအဲရံး အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်. ဒီးပဖိခံဂၤလၢာ်န့ၣ် အကဲဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤ. ပဖိမုၣ်ကၠၤကံၣ်န့ၣ် အမၤစၢၤတၢ်တတီၤဖိ ဖဲပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်အရူ လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ခီနခြံၤ ဒီးမ့မ့ၢ် ပဖိခွါအဲရံးန့ၣ် အကဲဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ်.
ယမါဒီကၢၤန့ၣ် အတမၤ ပှၤလဲၤလၢညါလီၤဆီလၢၤဘၣ် သနာ်က့ အဆဲးမၤဒံးဝဲ ပှၤလဲၤလၢညါ. ဒီးခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤအဃိ ယဆဲးမၤ ပှၤလဲၤလၢညါလီၤဆီဒံး. ဖဲပဖိခံဂၤ ဒိၣ်ထီၣ်ဘျီ ယမါဒီကၢၤန့ၣ် အမၤဘၣ်ဝဲ ပှၤလဲၤလၢညါလီၤဆီ. ဒီးအခဲအံၤ ပဒီမိၢ်ဝၤခံဂၤန့ၣ် ပမၤမံၤၡၢၤနရံၤတၢ်မၤလၢ ဝ့ၢ်ခီနခြံၤ.
ယဟိဝၤယွၤ ဒီသဒၢပှၤနီၢ်ကီၢ်
ဖဲယဟိဝၤယွၤ လဲၤကိးယၤ တပူၤဂ့ၤတပူၤဂ့ၤန့ၣ် ယလဲၤဒီးအီၤထီဘိ. ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီသဒၢပှၤ ဒီးမၤစၢၤပှၤမၢ်မၢ်လီၤ. ခီဖျိလၢ ပသန့ၤပသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပတပာ်ဆိ ကျိၣ်စ့တၢ်ထူးတၢ်တီၤဘၣ်အဃိ ပတၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးပတၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤ တအိၣ်အါအါဘၣ်. ယၤဒီးယမါန့ၣ် ပလဲၤခီဖျိဘၣ်လၢ “ပတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ ကစၢ်” ယဟိဝၤယွၤ ဒီသဒၢပှၤနီၢ်ကီၢ်. (၁ ကွဲး ၁၆:၃၅) ယနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ပှၤလၢအနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ ကိးဂၤဒဲးန့ၣ် ‘ယဟိဝၤယွၤ ကဘိၣ်ဘံဃာ်ဝဲ အသးသမူဘၢဘၢ လၢထၢၣ်တၢ်မူအပူၤ.’—၁ မူၤ ၂၅:၂၉.