ပ “သုးဘူးသးလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်န့ၣ် ဂ့ၤဝဲ” လၢပဂီၢ်

၁-၂. (က) ဒ်သိး ပကမၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ပှၤတဂၤအဂီၢ် ပကဘၣ် မၤဒ်လဲၣ်. (ခ) လၢတၢ်မၤလိအံၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

ဆိကမိၣ်ထီၣ် နသကိးလၢ နမုာ်ဒီးအီၤဒိၣ်မးတဂၤ. နကကဲထီၣ် အသကိးအဂီၢ် ခီၣ်ထံးခါန့ၣ် နမၤဒ်လဲၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကရ့ဆိအီၤ, နကဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ်အဂ့ၢ် ဒီးနကဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်လၢအဘၣ်သးဝဲ ဒီးတၢ်လၢ အတဘၣ်သးဝဲဘၣ်. နထံၣ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီး အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါလၢ နအဲၣ်ဒိးကွၢ်လိ အဃိ နအဲၣ်နသကိးတဂၤအံၤဒိၣ်မး.

^၂ ဒ်သိး ပကမၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ပှၤတဂၤအဂီၢ် ပကဘၣ် ရ့ဒီးအီၤထီဘိ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိး မၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပကဘၣ် ဃုသ့ၣ်ညါ အဂ့ၢ်ဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးမၤအါထီၣ် ပတၢ်အဲၣ်အီၤ. လၢတၢ်မၤလိအံၤ ပကတဲသကိး ဘၣ်ဃးဒီး ပဆဲးမၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ကသ့ဒ်လဲၣ် ဒီးပမ့ၢ်မၤ ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးဒ်လဲၣ်. အဆိကတၢၢ်န့ၣ် ပကတဲသကိး ဘၣ်ဃးဒီး ပမ့ၢ်မၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ပသကိးလၢအဂ့ၤကတၢၢ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ အဂ့ၤဝဲလဲၣ်.

၃. ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ကဲဘျုးလၢပဂီၢ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးဆိကမိၣ်ထံ အဂ့ၢ်လဲၣ်.

^၃ ပသ့ၣ်ညါလၢ ပမ့ၢ်မၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အဂ့ၤလၢပဂီၢ်. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံလၢ အဂ့ၤလၢပဂီၢ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကဆဲးမၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအီၤ. (စံး ၆၃:၆-၈) အဒိ ပသ့ၣ်ညါလၢ ပမ့ၢ်အီၣ် တၢ်အီၣ်လၢ အန့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါ, မၤနီၢ်ခိတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ, မံဘျဲဘျဲ ဒီးအီထံ လၢလၢလီၢ်လီၢ် ကိးနံၤဒဲးန့ၣ် အဂ့ၤလၢပဂီၢ်ဒိၣ်မး. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤအါဂၤန့ၣ် တဆိကမိၣ်ထံဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပှၤလၢ အဆိကမိၣ်ထံဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤ ကဲဘျုးလၢ အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကမၤဝဲ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ထီဘိ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပကဲထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ အသကိးန့ၣ် အဂ့ၤလၢပဂီၢ်ဒိၣ်မး. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ အကဲဘျုး လၢပဂီၢ်လဲၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်သး ဆဲးမၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအီၤ.—စံး ၁၁၉:၂၇-၃၀.

၄. ဖဲ စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၃:၂၈ န့ၣ် ပှၤကွဲးထါ စံးထီၣ်ပတြၢၤတဂၤ တဲဖျါထီၣ် အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၄ ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၃:၂၈. ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၃ တဂၤအံၤ အကဲပှၤလ့ၤဝံဖိ ဒီးအမၤတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်လုၢ်ဟံၣ် ဒ်ပှၤဒ့တၢ်အူတၢ်ဖိ တဂၤအသိး. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ လၢတၢ်သးတီ တဘျုးနံၣ်ညါ. ဘၣ်ဆၣ် အကဘၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်အသး ထီဘိလၢ အ “သုးဘူးသးလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်န့ၣ်” ဂ့ၤဝဲလၢအဂီၢ် ဒီးအအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤဂၤစ့ၢ်ကီး ကသ့ၣ်ညါလၢ တၢ်ရ့လိာ်သးဒီးကစၢ်ယွၤန့ၣ် ဂ့ၤလၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်. ပမ့ၢ်မၤဂ့ၤထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးဒ်လဲၣ်.

ပမ့ၢ် “သုးဘူးသးလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်န့ၣ်” ပကသးခု

၅. (က) ပမ့ၢ်မၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကသးခုလဲၣ်. (ခ) ကတိၤဒိ ၂:၆-၁၆ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကူၣ်သ့လၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤန့ၣ် အမၤစၢၤပှၤ ဒီးဒီသဒၢပှၤဒ်လဲၣ်. တဲဖျါထီၣ် တၢ်အဒိ.

^၅ ပမ့ၢ်မၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပကသးခုဒံးအါထီၣ်. (စံး ၆၅:၄) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကသးခုလဲၣ်. အဒိ ပမ့ၢ်ဖးတၢ်ဂ့ၢ်လၢ လံာ်စီဆှံပူၤ ဒီးအိၣ်မူမၤထွဲအီၤန့ၣ် ပကဲထီၣ် ပှၤလၢအကူၣ်တၢ်သ့. ဒီးတၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ သိၣ်လိပှၤန့ၣ် ကဒီသဒၢပှၤလၢ တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ် ဒီးကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပတမၤ တၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်. (ဖး ကတိၤဒိ ၂:၆-၁၆.) အဃိ လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအထံၣ်န့ၢ် တၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးပှၤလၢအမၤန့ၢ် တၢ်သ့ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်န့ၣ် ကသးခုဝဲလီၤ.”—ကတိၤ ၃:၁၃.

၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤတဂၤ တသးခုလၢၤဘၣ်လဲၣ်.

^၆ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ အသကိးတဖၣ် ကသးအုးစ့ၢ်ကီး. အဒိ ဖဲပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤတဂၤ ဆိကမိၣ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်တတီတလိၤလၢ အကဲထီၣ်သးတဖၣ် အါတလၢအခါ အတသးခုလၢၤဘၣ်. အဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ် တဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကစၢ်ယွၤဘၣ် ဒီးတဒိကနၣ် အကလုၢ်ဘၣ် သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဘၣ် ဘီၣ်ဘီၣ်ညီညီအဃိ အသးပှံၢ်ထီၣ် အဝဲသ့ၣ်ဒိၣ်မး. ဒီးတၢ်လၢပှၤအၢပှၤသီတဖၣ် န့ၢ်ဘၣ်ဝဲန့ၣ် အလီကီဝဲစ့ၢ်ကီး. အဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢ အမၤဆူၣ်မၤစိးတၢ် ဒီးပှၤလၢ အပာ်ထီၣ်ထီအသးန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်န့ၢ်ဘၣ် တၢ်လၢ အလီကီဝဲခဲလၢာ်, အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ဒီးတထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤဘၣ်. (စံး ၇၃:၃-၇, ၁၂) အသးဘၣ်တံာ်တာ်ဒိၣ်မး ဒီးအဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ သနာ်က့ အဘျုးတအိၣ်ဘၣ်. အဃိ အသးအုးဒိၣ်မး ဒီးအတဲဝဲလၢ “ယပာ်ကဆှီယသး ဒီးယသ့ယစု ဒ်သိး ယကပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ယတၢ်ကမၣ်တအိၣ်ဘၣ် သနာ်က့ မ့ၢ်ဒၣ် တၢ်ကလီကလီလီၤမၢၤ.”—စံး ၇၃:၁၃.

၇. ဖဲပသးအုးဒိၣ်မးအခါ ပကြၢးမၤမနုၤလဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)

^၇ ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ တဂၤအံၤ အသးအုးဒိၣ်မး သနာ်က့ အတဟ့ၣ်အၡူဘၣ်. အ “လဲၤနုာ်လီၤဘၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အလီၢ်လၢ အလီၤကဟုကညီၢ်” ဒီးဖဲန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဘှီဘၣ်ထီၣ်က့ၤ အတၢ်ဆိကမိၣ်. (စံး ၇၃:၁၇-၁၉) ဖဲပသးအုးအခါ ယဟိဝၤယွၤ လၢအကဲ ပသကိးလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ် အသ့ၣ်ညါ ပတၢ်တူၢ်ဘၣ် ဂ့ၤဂ့ၤ. အဃိ ပမ့ၢ်ဃ့ထုကဖၣ်လၢ အအိၣ်န့ၣ် အကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကသ့ၣ်ညါတၢ်လၢ ပကဘၣ်မၤ. တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ ပန့ၢ်ဘၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ ပန့ၢ်ဘၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ အအိၣ်န့ၣ် မၤစၢၤပှၤလၢ ပကဆဲး ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ. တကးဒံးဘၣ် ဖဲပအိၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးပမၤတၢ်တဘၣ် နီတမံၤလၢၤဘၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကပာ်ပသးမုာ်မုာ်.—စံး ၉၄:၁၉.a

ပမ့ၢ် “သုးဘူးသးလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်န့ၣ်” ပကအိၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်မူလၢအဂ့ၤ လၢခဲအံၤ ဒီးခါဆူညါ

၈. ပမ့ၢ်မၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးဒ်လဲၣ်.

^၈ ပမ့ၢ်မၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးလၢအဂၤ ခံခါဒံး. တၢ, ပကအိၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်မူလၢအဂ့ၤ လၢခဲအံၤ. ခံ, ပကအိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်နီၢ်ကီၢ်. (ယံး ၂၉:၁၁) ခဲအံၤ ပကတဲသကိး ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်ခံခါအံၤ.

၉. ပမ့ၢ်မၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ကကဲဘျုးလၢ ပတၢ်အိၣ်မူအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.

^၉ ပမ့ၢ်မၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပကအိၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်မူလၢအဂ့ၤ. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပှၤအါဂၤတဲဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤတအိၣ်ဘၣ်. အဃိ ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲသ့ၣ် အိၣ်မူလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢလဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ် နာ်ဝဲလၢ ခါဆူညါန့ၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ တအိၣ်မူလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢ နီတဂၤလၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် လၢလံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ် ပမၤလိဘၣ်လၢ “ကစၢ်ယွၤအိၣ်ဝဲ” နီၢ်ကီၢ် ဒီးပနာ်လၢ “ကစၢ်ယွၤကကဲထီၣ်ပှၤလၢ အဟ့ၣ်လီၤခိၣ်ဖးဆူ ပှၤလၢအဃုအီၤလၢ တၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ် အပူၤ.” (ဧ့ၤ ၁၁:၆) တကးဒံးဘၣ် ဖဲယဟိဝၤယွၤ တ့လီၤပှၤအခါ အတ့လီၤပှၤဃုာ်ဒီး တၢ်လိၣ်ဘၣ်လၢ ပကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤ. အဃိ ဖဲပဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤအခါ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သးခုနီၢ်ကီၢ်.—၅ မိၤ ၁၀:၁၂, ၁၃.

၁၀. ပှၤလၢအနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၂၉)

^၁၀ ပှၤအါဂၤန့ၣ် အတၢ်မုၢ်လၢ်နီၢ်ကီၢ် လၢခါဆူညါအဂီၢ် တအိၣ်ဘၣ်. အိၣ်ဒၣ် အဝဲသ့ၣ် လဲၤမၤတၢ်မၤ, ဟံးဖိဟံးမါ ဒီးရဲၣ်ကျဲၤပာ်စၢၤတၢ်လၢ အသးပှၢ်ထီၣ်အဂီၢ်. ဒီးကစၢ်ယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ ခါဆူညါအဂီၢ် အိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပှၤန့ၣ် ပမုၢ်လၢ်တၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်. (စံး ၂၅:၃-၅; ၁ တံၤ ၆:၁၇) ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အကဲဝဲ ပကစၢ်ယွၤ ဒီးပသကိး. ဒီးပနာ်လၢ အကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤ. ပအိၣ်ခိးကွၢ်လၢ် တၢ်အဂ့ၤအါမးလၢ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ဒီးပခိးကွၢ်လၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်ဖဲ ပကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ လီၤထူလီၤယိာ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ပၤရဒံစူးအပူၤ.—ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၂၉.

၁၁. ပကဲဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အသကိးအဃိ ကဲဘျုး လၢပဂီၢ်ဒ်လဲၣ် ဒီးယဟိဝၤယွၤ ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.

^၁၁ ပမ့ၢ်မၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုး လၢအဂၤဒံး. အဒိ ပမ့ၢ်မၤကမၣ်ဘၣ်တၢ် ဒီးမ့ၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤပသးန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤပှၤလၢ အကပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ်. (ၡါ ၁:၁၈) အဃိ ပမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ပတၢ်ကမၣ်အိၣ်ဒံးန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအံၤ ကမၤမုာ်ထီၣ်ပသး ဒီးပတလိၣ် ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢၤဘၣ်. (စံး ၃၂:၁-၅) ပမ့ၢ်မၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပမၤသးခုအသးစ့ၢ်ကီး. (ကတိၤ ၂၃:၁၅) ခီဖျိလၢ ပကဲဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အသကိးအဃိ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အဂ့ၤလၢအဂၤ အိၣ်ဒီဒူၣ်ဒံး. ဒ်သိး ပကဆဲး မၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ခဲအံၤ ပကကွၢ်သကိး.

ဆဲး “သုးဘူးသးလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်”

၁၂. ဒ်သိး ပကကဲထီၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အသကိးအဂီၢ် ပမၤမနုၤလဲၣ်.

^၁၂ ဒ်သိး ပကကဲထီၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အသကိးအဂီၢ် တချုးလၢ ပဒိးဘျၢထံဒံးဘၣ်န့ၣ် ပမၤတၢ်အါမံၤလံ. ပမၤလိ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အဂ့ၢ်, ပပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤ ပသး, ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပနာ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးဒိကနၣ် အကလုၢ်. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိး ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ကဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် အဂီၢ် ပကဘၣ် ဆဲးမၤ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤဒံး.—ကလီး ၂:၆.

၁၃. ဒ်သိး ပကဆဲးမၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် တၢ်သၢမံၤလၢ ကမၤစၢၤပှၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၃ ဒ်သိး ပကဆဲး မၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် ပကဘၣ် မၤဒ်လဲၣ်. (၁) ပကဘၣ်ဖး ဒီးမၤလိလံာ်စီဆှံထီဘိ. ဖဲပဖးလံာ်စီဆှံအခါ ပအဲၣ်ဒိး ဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်. တကးဒံးဘၣ် ပကြၢးဂုာ်ကျဲးစၢး ဃုသ့ၣ်ညါ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သး ဒီးအိၣ်မူမၤထွဲ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ လၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤ. (အ့း ၅:၁၅-၁၇) (၂) ပကဘၣ် မၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်နာ်ခီဖျိ ပဆိကမိၣ်ထံ ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်အဲၣ်အါမး လၢပဖီခိၣ်. (၃) ပကဘၣ်သးဟ့ တၢ်တမံၤဂ့ၤ တမံၤဂ့ၤ လၢအကမၤဘၣ်ဒိ ယဟိဝၤယွၤအသး. ဒီးပှၤလၢ အမၤတၢ်အၢတၢ်သီန့ၣ် ပတဘၣ်ရ့ဒီး အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်.—စံး ၁:၁; ၁၀၁:၃.

၁၄. ပမၤသးခု ယဟိဝၤယွၤအသး ကိးနံၤဒဲး ကသ့ဒ်လဲၣ်. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၀:၃၁) (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)

^၁၄ ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၁၀:၃၁. ပကဘၣ်မၤတၢ်လၢ အမၤသးခု ယဟိဝၤယွၤ အသးန့ၣ် အရ့ဒိၣ်စ့ၢ်ကီး. ပကမၤဒ်န့ၣ်အဂီၢ် တမ့ၢ်ထဲ ပလဲၤထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီးဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဘၣ်. တၢ်လၢပမၤအီၤ ကိးနံၤဒဲးန့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢ အမၤသးခု ယဟိဝၤယွၤအသး. အဒိ ပမ့ၢ်မၤတၢ် တီတီလိၤလိၤလၢ တၢ်ခဲလၢာ်အပူၤ ဒီးဟ့ၣ်နီၤလီၤပှၤဂၤ တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးပှၤန့ၣ် ပမၤသးခု ယဟိဝၤယွၤအသး. (၂ ကရံၣ် ၈:၂၁; ၉:၇) တကးဒံးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ပကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ သးသမူလၢ အဟ့ၣ်ပှၤ. အဃိ ဒ်သိး ပကအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အဂီၢ် ပပလီၢ်ပသး ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အီၣ်တၢ်အီ ဒီးပမၤနီၢ်ခိတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ. ဖဲယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဝဲလၢ ပဂုာ်ကျဲးစၢး မၤအတၢ်ဘၣ်သး လၢတၢ်ကိးမံၤဒဲးအခါ အအဲၣ်ပှၤဒိၣ်ထီၣ်.—လူၤ ၁၆:၁၀.

၁၅. ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ပကရ့ဒီးပှၤဂၤဒ်လဲၣ်.

^၁၅ ပှၤတီပှၤလိၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ပှၤတတီတလိၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ယဟိဝၤယွၤ မၤဂ့ၤတၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ဖီခိၣ်. (မး ၅:၄၅) အဃိ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ပကမၤဂ့ၤတၢ်လၢ ပှၤခဲလၢာ်အဖီခိၣ် စ့ၢ်ကီး. အဒိ ပ “တဘၣ်တဲအၢတဲသီ ပှၤနီတဂၤဘၣ်, တဘၣ်ဃု တၢ်အ့ၣ်လိာ်ဆိးက့ဘၣ်” ဒီးပကဘၣ် “ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ လၢပှၤခဲလၢာ်အဖီခိၣ်.” (တံ ၃:၂) အဃိ ပှၤမ့ၢ်တနာ် ယဟိဝၤယွၤဘၣ် သနာ်က့ ပတဘၣ် ဆိကမိၣ်လၢ ပဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ် အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. (၂ တံၤ ၂:၂၃-၂၅) ပမ့ၢ်မၤဂ့ၤတၢ်လၢ ပှၤခဲလၢာ်အဖီခိၣ်န့ၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ကဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီး.

ပမ့ၢ်မၤကမၣ်ဘၣ်တၢ် ဘၣ်ဆၣ် ပ “သုးဘူးသးလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်” သ့ဒံး

၁၆. ဘၣ်တဘျီ ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၃ တဂၤ တူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.

^၁၆ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပကတူၢ်ဘၣ်လၢ ပမၤဘၣ်တၢ်ကမၣ်အဃိ ပတကြၢးကဲ ယဟိဝၤယွၤ အသကိးလၢၤဘၣ်. ပမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၃ တဂၤ အဒိအတဲာ်. အတဲဝဲလၢ “ယဘူးကလဲၤကမၣ်ကျဲ ဒီးယခီၣ် ဘူးကတပျာ်” ညါ. (စံး ၇၃:၂) အအၢၣ်လီၤဝဲလၢအ “သးဘၣ်ဒိ,” အ “ဆိမိၣ်တၢ်တဘၣ်ဘၣ်” ဒီးလၢယဟိဝၤယွၤ အမဲာ်ညါန့ၣ် အ “လီၤဂာ်ဒ် ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတဒုလၢ အတၢ်သ့ၣ်ညါတအိၣ်ဘၣ်.” (စံး ၇၃:၂၁, ၂၂) ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်အဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ခီဖျိလၢ အတၢ်ကမၣ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤ တအဲၣ်အီၤလၢၤဘၣ် ဒီးတပျၢ် အတၢ်ကမၣ် လၢၤဘၣ်ဧါ.

၁၇. (က) ဖဲပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤတဂၤ သးလီၤစၢ် နးမးအခါ အမၤမနုၤလဲၣ်. (ခ) လၢပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤတဂၤအံၤ အအိၣ်န့ၣ် ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)

^၁၇ ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤတဂၤအံၤ မ့ၢ်ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်တ့ၢ်အီၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကဆိကမိၣ်ဝဲဒ်န့ၣ် ထဲတစိၢ်ဖိလီၤ. အသးလီၤစၢ်ဒိၣ်မး သနာ်က့ အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အကဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ် အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ. အဃိ အတဲဝဲလၢ “ဘၣ်ဆၣ် ခဲအံၤ ယအိၣ်ဒီးနၤ [ယဟိဝၤယွၤ] ထီဘိ ဒီးနဖီၣ်ဃာ် ယစုထွဲလီၤ. နကဟ့ၣ်ကူၣ်ယၤ ဒ်သိး ကဟံးစုနဲၣ်ကျဲယၤအဂီၢ် ဒီးလၢခံ နကဆှၢယၤဆူ တၢ်လၤကပီၤ.” (စံး ၇၃:၂၃, ၂၄) ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ပတၢ်နာ်လီၤစှၤ မ့တမ့ၢ် ပသးလီၤစၢ် ခီဖျိလၢ ပမၤဘၣ်တၢ်ကမၣ် အဃိန့ၣ် ပကြၢးဃ့ ယဟိဝၤယွၤ လၢကမၤဆူၣ်ထီၣ် ပဂံၢ်ပဘါ. (စံး ၇၃:၂၆; ၉၄:၁၈) ပမ့ၢ်မၤဘၣ် တၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ် သနာ်က့ ပဟဲက့ၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် သ့ဒံး. ဒီးပနာ်သ့လၢ အ “ပျၢ်ကွံာ်တၢ်ကမၣ်ညီ.” (စံး ၈၆:၅) ဖဲပသးလီၤစၢ် နးမးအခါ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလၢ ပကသုးဘူးအါထီၣ် ပသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်.—စံး ၁၀၃:၁၃, ၁၄.

“သုးဘူးသးလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်” လီၤထူလီၤယိာ်

၁၈. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဆဲးမၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ သ့လီၤထူလီၤယိာ်လဲၣ်.

^၁၈ လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ မၤဝဲတဖၣ်, အတၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးအတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်န့ၣ် “ပနၢ်ပၢၢ်အီၤတလၢာ်ဘၣ်.” (ရိ ၁၁:၃၃) အဃိ ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ပမၤလိအီၤ တလၢာ်နီတဘျီဘၣ်. ဒီးပဆဲးမၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ သ့လီၤထူလီၤယိာ်.

၁၉. ဘၣ်ဃးဒီး ခါဆူညါန့ၣ် စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၃ ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၉ စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၉:၁၃ တဲဝဲလၢ “ပဝဲဒၣ်လၢ အမ့ၢ်နပှၤဂီၢ်မုၢ် ဒီးနသိလၢ နဒုးအီၣ်ဒုးအီအီၤန့ၣ် ကစံးဘျုးနၤ လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ. ဒီးပကစံးထီၣ်ပတြၢၤနၤ အစိၤစိၤအဃၣ်ဃၣ်လီၤ.” ပမ့ၢ်ဆဲးမၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ အကဆိၣ်ဂ့ၤပှၤ လီၤထူလီၤယိာ် ဒီးပကတဲလၢ “ကစၢ်ယွၤ မ့ၢ်ယသးဂံၢ်ဘါ ဒီးယတၢ်န့ၢ်သါ လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ.”—စံး ၇၃:၂၆.