“သန့ၤနသးလၢယွၤ, ဒီးမၤဂ့ၤတၢ်တက့ၢ်”

၁. ယဟိဝၤယွၤတ့လီၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိဃုာ်ဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ အလီၤဆီမနုၤတဖၣ်လဲၣ်.

ယဟိဝၤယွၤ တ့လီၤပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိဃုာ်ဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ အလီၤဆီတခါလီၤ. ဒ်သိးပမၤဘၣ်ဂီၢ်က့ၤပတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် ဒီးပရဲၣ်လီၤကျဲၤလီၤတၢ်လၢ ခါဆူညါကသ့အဂီၢ် ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ဆိကမိၣ်ထံတၢ်န့ၣ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၂:၁၁) အဝဲဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ပကမၤကဲထီၣ်တၢ်လၢ ပရဲၣ်လီၤကျဲၤလီၤတဖၣ် ဒီးပကတုၤလၢပဖီတၢၣ်အဂီၢ်လီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၂:၁၃) အဝဲဟ့ၣ်စ့ၢ်ကီးပှၤ သးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် ဒ်သိးပနီၤဖးတၢ်ဂ့ၤဒီး တၢ်အၢကသ့အဂီၢ်လီၤ. ပသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်န့ၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကဟးဆှဲးတၢ်ဒဲးဘးဒီး ပကဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ပတၢ်ကမၣ်အဂီၢ်လီၤ.—ရိမ့ၤ ၂:၁၅.

၂. ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပကသူပတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၂ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ ပကသူပတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တဖၣ်အံၤ လၢကျဲလၢအဘၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢအဝဲအဲၣ်ပှၤဒီး အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပမ့ၢ်သူတၢ်ဟ့ၣ်လၢအဝဲဟ့ၣ်ပှၤန့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သးခုလီၤ. အဒိ, လံာ်စီဆှံလၢ ဧ့ၤဘြံၤကျိာ်တကတြူၢ်အပူၤန့ၣ် ပဖးဘၣ်လၢ– “ပှၤအခုအကူၣ်ထီၣ်တၢ်န့ၣ် ကဲထီၣ်ထဲတၢ်အါထီၣ်လီၤ.” ဒီး “ကယဲၢ်တၢ်လၢနစုထံၣ်န့ၢ်လၢ နကမၤတမံၤလၢ်လၢ်န့ၣ် မၤအီၤလၢနဂံၢ်နဘါခဲလၢာ်တက့ၢ်.” (ကတိၤဒိ ၂၁:၅; စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၉:၁၀) ဒီးလံာ်စီဆှံလၢ ကြံးကျိာ်တကတြူၢ်အပူၤန့ၣ် ပဖးဘၣ်လၢ– “မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ဖဲပအိၣ်ဒီးအဆၢအကတီၢ်န့ၣ်, မ်ပမၤဂ့ၤတၢ်လၢ ပှၤကညီကိးဂၤဒဲးတက့ၢ်.” ဒီး “အံးက့ၤကွၢ်က့ၤလိာ်သုသး ဒ်သုန့ၢ်တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ် တဂၤဒီးတဂၤအသိးန့ၣ်တက့ၢ်.” (ကလၤတံ ၆:၁၀; ၁ ပ့းတရူး ၄:၁၀) ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ ပကမၤတၢ်လၢအကဲဘျုးလၢ ပနီၢ်ကစၢ်ဒီးပှၤဂၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

၃. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် မၤဝဲတၢ်မနုၤတသ့ဘၣ်လဲၣ်.

^၃ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပကသူပတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တဖၣ် ဘၣ်ဆၣ်အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် တအိၣ်လၢလၢပှဲၤပှဲၤဘၣ်. အဒိ, ပမၤလီၤမၢ်ကွံာ် ပတၢ်တလၢတပှဲၤ, တၢ်ဒဲးဘးဒီး တၢ်သံတသ့ဘၣ်. (၁ စီၤပၤ ၈:၄၆) လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ မ့ၢ်လၢပှၤကိးဂၤဒဲး အိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့လၢ ကဃုထၢတၢ်လၢ အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲအဃိ ပဆၢတဲာ်န့ၢ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်တသ့ဘၣ်. ပတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် မ့တမ့ၢ် ပတၢ်လဲၤခီဖျိ မ့ၢ်အိၣ်ထဲလဲၣ်ဘၣ်ဆၣ် တအိၣ်အါထဲသိးဒီး ယဟိဝၤယွၤနီတဘျီဘၣ်.—ယၡါယၤ ၅၅:၉.

၄. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကမၤလိသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၄ ပကြၢးဒိကနၣ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲထီဘိလီၤ. ဒီးပကဘၣ်နာ်လၢ တၢ်လၢပမၤတသ့ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤကမၤစၢၤပှၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးစ့ၢ်ကီးလၢ ပကသူပခိၣ်နူာ်ဒ်သိး ပကမၤဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့က့ၤ ပတၢ်ဂ့ၢ်ကီဒီးမၤစၢၤပှၤဂၤအဂီၢ်လီၤ. (ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၃ တက့ၢ်.) ပကဘၣ် ‘သန့ၤပသးလၢ [ယဟိဝၤယွၤ] ဒီးမၤဂ့ၤတၢ်’ လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ပကဘၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢအ “ကလုၢ်တီ” စ့ၢ်ကီးလီၤ. ပမၤကသ့ဒ်လဲၣ်. ပကကွၢ်သကိး စီၤနိအၤ, စီၤဒၤဝံး ဒီးယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီဒီး သန့ၤအသးလၢအီၤတဖၣ် အဒိအတဲာ်လီၤ. ပကထံၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် မၤဝဲတသ့ဘၣ်တဖၣ်အိၣ်ဝဲ ဘၣ်ဆၣ်အဝဲသ့ၣ် ဃုထၢဝဲလၢကသးစၢၢ်ဆၢထဲ တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် မၤဝဲသ့တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲပအိၣ်လၢ ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ်အကျါအခါ

၅. တဲဖျါထီၣ် စီၤနိအၤ အတၢ်အိၣ်သးတက့ၢ်.

^၅ စီၤနိအၤအိၣ်မူဝဲ အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ဟီၣ်ခိၣ် “ပှဲၤဝဲဒီး တၢ်မၤဆူၣ်မၤစိး” ဒီးပှၤမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၆:၄, ၉-၁၃) စီၤနိအၤသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤကမၤဟးဂီၤကွံာ် ဟီၣ်ခိၣ်လၢအအၢအသီအံၤအဃိ ဖဲအဝဲထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ပှၤလၢအခိၣ်အဃၢၤတဖၣ် အတၢ်အိၣ်သးအခါ ကသူၣ်အုးသးအုးဝဲဒိၣ်မးလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ စီၤနိအၤသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဒ်တၢ်လၢအဝဲ မၤဝဲတသ့ဘၣ်အိၣ်အသိး တၢ်လၢအဝဲမၤဝဲသ့န့ၣ် အိၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ.

၆, ၇. (က) စီၤနိအၤမၤဝဲ တၢ်မနုၤတသ့ဘၣ်လဲၣ်. (ခ) ပတၢ်အိၣ်သးန့ၣ် လီၤဂာ်ဒီး စီၤနိအၤဒ်လဲၣ်.

^၆ တၢ်လၢစီၤနိအၤ မၤဝဲတသ့ဘၣ်တဖၣ်– စီၤနိအၤ စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အမၢဆူၣ်ပှၤဂၤလၢ ကတူၢ်လိာ်တၢ်ကစီၣ်အံၤ တသ့ဘၣ်. တကးဒံးဘၣ် ဒ်သိးထံလုၢ်ဘၢတၢ်ကဟဲ ချ့ချ့အဂီၢ်စ့ၢ်ကီး အဝဲမၤဝဲတသ့ဘၣ်. စီၤနိအၤနာ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤဟးဂီၤကွံာ်တၢ်အၢတၢ်သီ ဒီးအဆၢကတီၢ်မ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် ကမၤဝဲဒ် အအၢၣ်လီၤပာ်ဝဲအသိးလီၤ.— ၁ မိၤၡ့ ၆:၁၇.

^၇ ပဝဲစ့ၢ်ကီးပအိၣ်ဘၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်လၢအပှဲၤဒီး တၢ်အၢတၢ်သီ ဒီးပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအၢၣ်လီၤဝဲလၢ ခါဆူညါန့ၣ် ကမၤဟးဂီၤကွံာ်ဝဲ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤလီၤ. (၁ ယိၤဟၣ် ၂:၁၇) ဘၣ်ဆၣ် ပမၢဆူၣ်ပှၤဂၤလၢကတူၢ်လိာ် “ဘီမုၢ်အတၢ်သးခုအကစီၣ်” တသ့ဘၣ် ဒီးဒ်သိး “တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ်” ကဟဲချ့ချ့အဂီၢ် ပမၤတသ့စ့ၢ်ကီးဘၣ်. (မးသဲ ၂၄:၁၄, ၂၁) ဒ်စီၤနိအၤအသိး ပဝဲစ့ၢ်ကီးပကြၢးအိၣ်ဒီး တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢအဂၢၢ်ကျၢၤ ဒီးနာ်လၢတယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် ယွၤကမၤကတၢၢ်ကွံာ် တၢ်အၢတၢ်သီတဖၣ်အံၤလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၁၀, ၁၁) ပနာ်သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤပာ်ပနီၣ်ဝဲလၢ ကမၤဟးဂီၤကွံာ် ပှၤအၢပှၤသီမ့ၢ်တုၤန့ၣ် ထဲတသီဒၣ်လဲာ် အဝဲတထုးယံာ်တၢ်ဆၢကတီၢ်နီတစဲးဘၣ်.— ဃဘးကူာ် ၂:၃.

၈. စီၤနိအၤ သးစၢၢ်ဆၢထဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ကွၢ် တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.)

^၈ တၢ်လၢစီၤနိအၤ မၤဝဲသ့– တၢ်လၢစီၤနိအၤမၤဝဲတသ့အိၣ်ဝဲဘၣ်ဆၣ် အသးတဟးဂီၤဘၣ် လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အသးစၢၢ်ဆၢတၢ်လၢ အဝဲမၤဝဲသ့တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤနိအၤ စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်လၢ တၢ်သးတီအပူၤလီၤ. (၂ ပ့းတရူး ၂:၅) တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအံၤ မၤစၢၤအီၤဒ်သိး အတၢ်နာ်ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. အဝဲစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် တကးဒံးဘၣ် တ့ထီၣ်စ့ၢ်ကီးကဘီ ဒ်ယွၤဟံးစုနဲၣ်ကျဲအီၤအသိးလီၤ.—ဖး ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၇ တက့ၢ်.

၉. ပကွၢ်လိမၤဒိးစီၤနိအၤ အဒိအတဲာ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၉ ဒ်စီၤနိအၤအသိး ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်လၢ “ကစၢ်အတၢ်မၤ” အဂီၢ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၅၈) အဒိ, ပကမၤစၢၤတၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ်, တၢ်ကွၢ်ထွဲဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်, တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ်ဘျီၣ်ဒိၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အဂီၢ်, မၤစၢၤတၢ်လၢ ကဝီၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်တဖၣ် မ့တမ့ၢ် မၤတၢ်မၤလၢ ဝဲၤတြၢ် မ့တမ့ၢ် ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်အရူန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် ပတၢ်မၤကဘၣ်အါလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤလီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်မၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ကမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ခါဆူညါအဂီၢ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အိၣ်ဒီးတၢ်သးတီတဂၤ တဲဝဲလၢဖဲအဝဲတဲဘၣ် ပှၤဂၤလၢဘၣ်ဃးဒီး ယွၤအဘီအမုၢ် အတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအဂ့ၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤတဖၣ်န့ၣ် အတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးခါဆူညါန့ၣ် တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဆိကမိၣ် စ့ၢ်ကီးဝဲလၢတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ဟဲကဲထီၣ်အသးတဖၣ်အံၤ လီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲတန့ၢ်ဘၣ်. ဒ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အံၤ တဲဝဲအသိးပဝဲကိးဂၤဒဲး ပအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢခါဆူညါ ဒီးဖဲပတဲဘၣ် ပှၤဂၤဘၣ်ဃးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤအခါ ပတၢ်နာ်ဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ဝဲလီၤ. တၢ်မုၢ်လၢ်အံၤ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကဆဲးဃ့ၢ်ပြၢတၢ်လၢ ပသးသမူအဂီၢ်လီၤ.— ၁ ကရံၣ်သူး ၉:၂၄.

ဖဲပမၤဘၣ်တၢ်ကမၣ်အခါ

၁၀. တဲဖျါထီၣ် စီၤဒၤဝံး အတၢ်အိၣ်သးတက့ၢ်.

^၁၀ စီၤပၤဒၤဝံး မ့ၢ်ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီတဂၤ ဒီးယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်အီၤဒိၣ်မးလီၤ. (မၤတၢ် ၁၃:၂၂) ဘၣ်ဆၣ် စီၤဒၤဝံး မၤတၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ်ခီဖျိလၢ အဝဲမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါဒီး ဘၤသၡ့ၤဘၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢးပာ်ခူသူၣ် အတၢ်ကမၣ်ခီဖျိ ရဲၣ်ကျဲၤဝဲလၢ ကဆှၢထီၣ်ဘၤသၡ့ၤဘၤအဝၤစီၤအူၤရံယၤ လၢတၢ်ဒုးပျီအပူၤ ဒ်သိးကသံဝဲ ချ့ချ့အဂီၢ်လီၤ. စီၤဒၤဝံး ကွဲးဝဲလံာ်လၢ အရဲၣ်ကျဲၤဝဲလၢစီၤအူၤရံယၤကသံအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲမၢဝဲ စီၤအူၤရံယၤလဲၤဆှၢဝဲလံာ်အံၤလီၤ. (၂ ၡမူၤအ့လး ၁၁:၁-၂၁) လၢခံစီၤဒၤဝံး အတၢ်ကမၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲလီၤ. (မၢ်ကူး ၄:၂၂) ဖဲန့ၣ်အခါ စီၤဒၤဝံး မၤဝဲဒ်လဲၣ်.

၁၁, ၁၂. (က) စီၤဒၤဝံး မၤတၢ်ကမၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ တၢ်လၢအဝဲမၤဝဲတသ့ဘၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ် (ခ) ပမ့ၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤပသးန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤကမၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်.

^၁၁ တၢ်လၢစီၤဒၤဝံး မၤဝဲတသ့ဘၣ်– တၢ်ကမၣ်လၢ စီၤဒၤဝံး မၤဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် အဝဲက့ၤမၤဘၣ်ဂီၢ်ဝဲ တသ့ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲဘၣ်တူၢ်ဝဲတၢ်လၢ အဟဲကဲထီၣ်အသးလၢ အတၢ်ကမၣ်အဃိလီၤ. (၂ ၡမူၤအ့လး ၁၂:၁၀-၁၂, ၁၄) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲလိၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်နာ်လီၤ. အဝဲကဘၣ်နာ်ဝဲလၢ ဖဲအပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးနီၢ်နီၢ်အခါ ယဟိဝၤယွၤ ကပျၢ်အတၢ်ကမၣ်ဒီး ဒ်သိးအဝဲတူၢ်ဝဲ တၢ်လၢအဟဲကဲထီၣ်အသးလၢ အတၢ်ကမၣ်အဃိတဖၣ်ကန့ၢ်အဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤအီၤလီၤ.

^၁၂ မ့ၢ်လၢပတလၢတပှဲၤဘၣ်အဃိ ပမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်ကိးဂၤဒဲးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ကမၣ်တနီၤနီၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တၢ်ကမၣ်လၢပမၤအီၤဝံၤတဖၣ် ပမၤဘၣ်လိာ်က့ၤအီၤ တသ့ခဲလၢာ်ဘၣ်. ဒီးပကတူၢ်ဘၣ် တၢ်လၢအဟဲကဲထီၣ်အသးလၢ ပတၢ်ကမၣ်အဃိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (ကလၤတံ ၆:၇) ဘၣ်ဆၣ် ပနာ်လၢယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤဝဲလၢ ပမ့ၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤပသးနီၢ်နီၢ်န့ၣ် ဖဲပထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲအခါမ့ၢ်ဂ့ၤ တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ အဟဲကဲထီၣ်အသးလၢ ပတၢ်ကမၣ်အဃိမ့ၢ်ဂ့ၤ ဒ်သိးပတူၢ်အီၤကန့ၢ်အဂီၢ် အဝဲကမၤစၢၤပှၤလီၤ.—ဖး ယၡါယၤ ၁:၁၈, ၁၉; မၤတၢ် ၃:၁၉ တက့ၢ်.

၁၃. စီၤဒၤဝံး မၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

^၁၃ တၢ်လၢစီၤဒၤဝံး မၤဝဲသ့– စီၤဒၤဝံး အဲၣ်ဒိးမၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ အတၢ်ရ့လိၤသးဒီး ယဟိဝၤယွၤလီၤ. အဝဲမၤဝဲဒ်လဲၣ်. အဝဲပျဲဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤအီၤလီၤ. အဒိ, အဝဲတူၢ်လိာ်ဝဲ တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤလၢ အဟဲလၢယဟိဝၤယွၤအဝံ စီၤနၤသၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. (၂ ၡမူၤအ့လး ၁၂:၁၃) တကးဒံးဘၣ် စီၤဒၤဝံးဃ့ထုကဖၣ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်ဒီး အၢၣ်လီၤအတၢ်ကမၣ်အဃိ အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အအဲၣ်ဒိးမၤတၢ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအသးနီၢ်နီၢ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၅၁:၁-၁၇) မ့ၢ်လၢအမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်အဃိ အဝဲသူၣ်အုးသးအုးဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တပျဲဝဲ အတၢ်သးအုးအံၤ မၤပတုာ်အီၤလၢ ကဆဲးမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤဘၣ် လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ အတၢ်လဲၤခီဖျိတဖၣ်အံၤလီၤ. လၢခံအဝဲတမၤ တၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ်ဒ်အံၤ နီတဘျီလၢၤဘၣ်. အဝဲတီဒီးယွၤတုၤလၢအသံတစုဒီး ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်နီၣ်ဒံးအီၤလီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၃၂-၃၄.

၁၄. ပမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ စီၤဒၤဝံး အဒိအတဲာ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၄ ပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ စီၤဒၤဝံး အဒိအတဲာ်ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပမ့ၢ်မၤဘၣ် တၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤပသးနီၢ်နီၢ် ဒီးအၢၣ်လီၤပတၢ်ကမၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးဃ့ပျၢ်ပတၢ်ကမၣ်လီၤ. (၁ ယိၤဟၣ် ၁:၉) တကးဒံးဘၣ် ပကဘၣ်လဲၤတဲဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤကဂ့ၤထီၣ်က့ၤအဂီၢ်လီၤ. (ဖး ယၤကိာ် ၅:၁၄-၁၆ တက့ၢ်.) ဖဲပတူၢ်လိာ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤအခါ မ့ၢ်ဒၣ်ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပနာ်လၢအဝဲကပျၢ်ကွံာ်ပတၢ်ကမၣ်န့ၣ်လီၤ. ပကဘၣ်ဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ တၢ်ကမၣ်လၢပမၤဘၣ်အီၤတဖၣ်အအိၣ် ဒီးဆဲးမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢ တၢ်သူၣ်ခုသးခုအပူၤလီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၁၂, ၁၃.

တၢ်အိၣ်သးလၢ အဂၤတဖၣ်

၁၅. ပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ နီၢ်ဃးနၤအအိၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၅ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကဆိကမိၣ်ဘၣ် ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီ လၢလံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲသနာ်က့ သန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤလီၤ. အဒိ, နီၢ်ဃးနၤန့ၣ် အဖိအိၣ်တန့ၢ်ဘၣ် ဒီးအဝဲဆီတလဲ အတၢ်အိၣ်သးအံၤ တသ့စ့ၢ်ကီးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲနာ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤအီၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲဆဲးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် တၢ်လၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤဒီး ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၁:၉-၁၁) နီၢ်ဃးနၤ အဒိအတဲာ်အံၤ လီၤကွၢ်လိဒိၣ်မးလီၤ. ဖဲပအိၣ်ဒီး တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ပမၤဘၣ်လိာ်က့ၤအီၤလၢ ပနီၢ်ကစၢ်တသ့ဘၣ်အခါ ပကဘၣ်ပာ်ထီၣ် ပတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘှီလၢ ယဟိဝၤယွၤအလိၤ ဒီးနာ်လၢအဝဲကမၤစၢၤပှၤလီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၅:၆, ၇) တကးဒံးဘၣ် ပဂုာ်ကျဲၤစၢးဒ်သိး ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်အဘျုးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်ဒီး တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအဂၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ကရၢကရိ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၂၄, ၂၅.

၁၆. မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ ဝံၡမူၤအ့လး အအိၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၆ မိၢ်ပၢ်လၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီတဖၣ် ဖဲအဖိတဖၣ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ် ယဟိဝၤယွၤအခါ အဝဲသ့ၣ်ဆဲးမၤ တၢ်မနုၤကသ့လဲၣ်. ဝံၡမူၤအ့လးန့ၣ် ဒ်သိးအဖိခွါတဖၣ် ကတီဒီးယွၤအဂီၢ် အဝဲမၢဆူၣ် အဝဲသ့ၣ်တသ့ဘၣ်. (၁ ၡမူၤအ့လး ၈:၁-၃) အဝဲအာ်လီၤဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအစုပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤၡမူၤအ့လး ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤဝဲလၢအဂ့ၤကတၢၢ် ဒ်သိးအကဆဲးတီ ဒီးမၤသးခုယွၤအသး ကသ့အဂီၢ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၂၇:၁၁) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ခရံာ်ဖိမိၢ်ပၢ်အါဂၤ အတၢ်အိၣ်သးလီၤဂာ်ဒီး ဝံၡမူၤအ့လးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်အဝဲသ့ၣ်နာ်ဝဲလၢ အဖိတဖၣ်မ့ၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤကတူၢ်လိာ်က့ၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်တၢ်အဒိဘၣ်ဃးဒီး ပၢ်တဂၤလၢအတူၢ်လိာ်က့ၤဝဲ အဖိခွါသဒါအသိးန့ၣ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၁၅:၂၀) ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် မိၢ်ပၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးလၢ ကဆဲးတီဒီး ယဟိၤဝၤယွၤ ဒီးမုၢ်လၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဒိအတဲာ်လၢအဂ့ၤန့ၣ် ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် အဖိတဖၣ်အသးလၢ ကဟဲက့ၤကဒါက့ၤအဂီၢ်လီၤ.

၁၇. ဘၣ်မနုၤအဃိ မုၣ်ကမဲလၢ အဖှီၣ်အယာ်တဂၤအံၤ အဒိအတဲာ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢပဂီၢ်လဲၣ်.

^၁၇ တၢ်အဒိလၢ အဂၤတခါန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲမုၣ်ကမဲလၢ အဖှီၣ်အယာ်တဂၤ လၢအအိၣ်မူလၢ ယ့ၣ်ၡူး အစိၤန့ၣ်လီၤ. (ဖး လူၤကၣ် ၂၁:၁-၄ တက့ၢ်.) မုၣ်ကမဲအံၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤန့ၣ် ပှၤအီၣ်ကျိၣ်အီၣ်စ့အိၣ်ဝဲဘၣ်ဆၣ် အဝဲမၤဝဲတသ့နီတမံၤဘၣ်. ဒီးအဝဲမ့ၢ်ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိအဃိ ဆီတလဲဝဲ အနီၢ်ကစၢ်တၢ်အိၣ်သးအံၤတသ့စ့ၢ်ကီးဘၣ်. (မးသဲ ၂၁:၁၂, ၁၃) ဘၣ်ဆၣ်အဝဲနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤအဃိ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အီၤလၢ အကဆီၣ်ထွဲ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါလၢ အမ့ၢ်အတီန့ၣ်လီၤ. အဝဲမ့ၢ်ပှၤလၢအဟ့ၣ်တၢ်ညီအဃိ ဟ့ၣ်လီၤဝဲတိၢ်လၢ ကယဲၢ်အအိၣ်ဒီးအီၤခဲလၢာ် လၢအမ့ၢ် “တိၢ်ခံဘ့ၣ်” လီၤ. မုၣ်ကမဲအံၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲနာ်န့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ မ့ၢ်ပာ်ယွၤအတၢ်မၤလၢ နီၣ်ဂံၢ်တၢန့ၣ် ယွၤကကွၢ်ထွဲအီၤဒီး ဟ့ၣ်အီၤတၢ်လၢ အလိၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပနာ်လၢပမ့ၢ်ပာ်ယွၤအဘီအမုၢ်လၢ နီၣ်ဂံၢ်တၢန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကဟ့ၣ်ပှၤတၢ်လၢ ပလိၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.— မးသဲ ၆:၃၃.

၁၈. တဲဖျါထီၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤတဂၤအဂ့ၢ်တက့ၢ်.

^၁၈ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်နာ်ယွၤ ခီဖျိသးစၢၢ်ဆၢဝဲထဲဒၣ် တၢ်လၢအမၤဝဲသ့ ဒီးတသးစၢၢ်ဆၢဝဲ တၢ်လၢအမၤဝဲတသ့ဘၣ် တဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ပကကွၢ်သကိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအမံၤမ့ၢ် မီၤလ်ခၢၤ တဂၤအဂ့ၢ်လီၤ. အဝဲမ့ၢ်ပှၤလၢအသးတီ တုၤအကတၢၢ်တဂၤလီၤ. ဒီးအဝဲသံဝဲဖဲ ၂၀၁၅ န့ၣ်လီၤ. အဝဲဒီးအမါန့ၣ် မၤဝဲယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ လၢတၢ်သးတီအပူၤအနံၣ်အါမး ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သးခုဒီး ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်တၢ်သးအုးစ့ၢ်ကီးလီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “တဘျီတခီၣ် တၢ်ကကဲထီၣ်အသးလၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပတထံၣ်ဆိဘၣ် ဒီးပကလဲၤခီဖျိအီၤအဂီၢ်ကီဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲပှၤလၢ အသန့ၤထီၣ်အသးလၢအီၤန့ၣ်လီၤ.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မီၤလ်ခၢၤ ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲလၢ “ဃ့ဘါထုကဖၣ် ဒ်သိးနတၢ်မၤ ကဖီထီၣ်သၣ်ထီၣ်အဂီၢ် ဒီးနကအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤအပူၤအဂီၢ်တက့ၢ်. ဒီးသးစၢၢ်ဆၢထဲ တၢ်လၢနမၤသ့တဖၣ်ဒီး တဘၣ်သးစၢၢ်ဆၢ တၢ်လၢနမၤတသ့ တဖၣ်န့ၣ်တဂ့ၤ.”a—ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်.

၁၉. (က) ၂၀၁၇ လံာ်စီဆှံအဆၢလၢတနံၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲလဲၣ်. (ခ) ၂၀၁၇ လံာ်စီဆှံအဆၢလၢတနံၣ်အဂီၢ်အံၤ နကမၤပိာ်ထွဲအီၤလၢ နတၢ်အိၣ်မူအပူၤဒ်လဲၣ်.

^၁၉ ဟီၣ်ခိၣ်လၢ အအၢအသီအံၤ “ဒံးယံာ်ဒံးအၢထီၣ်” အဃိပသ့ၣ်ညါလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ကအါထီၣ်ဝဲလီၤ. (၂ တံၤမသ့း ၃:၁, ၁၃, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ဘၣ်ဆၣ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် ပတဘၣ်ပျဲပတၢ်ကီတၢ်ခဲ ကမၤလီၤစၢ် ပနီၢ်သးအဂံၢ်အဘါဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပကဘၣ်နာ်န့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးသးစၢၢ်ဆၢထဲတၢ်လၢ ပမၤသ့တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ ၂၀၁၇ နံၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဃုထၢထီၣ်အီၤလၢ– “သန့ၤနသးလၢယွၤ, ဒီးမၤဂ့ၤတၢ်တက့ၢ်”.— စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၃.