တၢ်မၤလိ ၃
ဃုထၢတံၤသကိးလၢ အအဲၣ်ကစၢ်ယွၤ
“ပှၤလၢအလဲၤတၢ်ဒီးပှၤကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် ကကဲထီၣ်ပှၤကူၣ်တၢ်သ့လီၤ.”—ကတိၤဒိ ၁၃:၂၀.
၁-၃. (က) ကတိၤဒိ ၁၃:၂၀ န့ၣ်သိၣ်လိပှၤဒ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်ဃုထၢ ပတံၤသကိး လၢတၢ်ကူၣ်သ့အပူၤလဲၣ်.
တချုးလၢ ဖိသၣ်တဂၤ တဲတၢ်သ့ဒံးအခါ အဝဲနၢ်ဟူအမိၢ်အပၢ်အကလုၢ် ဒီးကွၢ်ထံအဝဲသ့ၣ်ထီဘိန့ၣ် မ့ၢ်နထံၣ်ဘၣ်တဘျီဘျီဧါ. ဖဲဖိသၣ်တဂၤအံၤ ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲအခါ အဝဲစးထီၣ်ကွၢ်လိမၤဒိး အမိၢ်အပၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအနီၢ်ဒိၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပထံၣ်ဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဆိကမိၣ်ဒီး အလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝး လီၤဂာ်ဒ်ပှၤလၢအရ့ဝဲ အါအါတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
၂ ကတိၤဒိ ၁၃:၂၀ တဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအလဲၤတၢ်ဒီးပှၤကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် ကကဲထီၣ်ပှၤကူၣ်တၢ်သ့လီၤ.” လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ တအဲၣ်ဒိးတဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးယိယိဖိဘၣ်. တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “လဲၤတၢ်” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်လီၤ. ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဂၤလၢ အဘၣ်ဃးဒီးလံာ်စီဆှံတကပၤ တဲဝဲလၢ တၢ်လဲၤတၢ်ဒီးပှၤတဂၤဂၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပအဲၣ်ပှၤတဂၤအံၤဒီး ပသးစဲဘူးဒီးအီၤလီၤ. အဃိ ပှၤလၢပရ့အီၤအါအါတဖၣ် လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤလၢပအဲၣ်အီၤတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အလုၢ်အလၢ် ဒီးအတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ အဂ့ၤမ့ၢ်ဂ့ၤ အအၢမ့ၢ်ဂ့ၤ ဒိၣ်စိလၢပဖီခိၣ်သ့ဝဲလီၤ.
၃ ပတံၤသကိးတဖၣ် မၤဂ့ၤပတၢ်အိၣ်မူသ့ မ့တမ့ၢ် မၤဟးဂီၤပတၢ်အိၣ်မူသ့ဝဲလီၤ. အဃိ ကတိၤဒိ ၁၃:၂၀ ဆဲးတဲဝဲလၢ “မ့မ့ၢ်ပှၤဒီတံၤဒီသကိးဒီး ပှၤဟးဂီၤဖိန့ၣ် ကတုၤလၢတၢ်ဟးဂီၤလီၤ.” ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢအအဲၣ်ကစၢ်ယွၤန့ၣ် ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဒ်သိး ပကတီဒီးကစၢ်ယွၤအဂီၢ်လီၤ. ဒ်သိးပဃုထၢ ပတံၤသကိးလၢ အဂ့ၤကသ့အဂီၢ် ခဲအံၤ ပကဃုသ့ၣ်ညါလၢ မ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤဃုထၢ မတၤတဖၣ်လၢ အတံၤသကိးလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကစၢ်ယွၤဃုထၢ မတၤတဖၣ်လၢ အတံၤသကိးလဲၣ်
၄. ပမ့ၢ်ကဲထီၣ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤအတံၤသကိးန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဖးဒိၣ် လၢပဂီၢ်လဲၣ်, ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ကိးဝဲစီၤအၤဘြၤဟၣ်လၢ “ယတံၤယသကိး” လဲၣ်.
၄ ယဟိဝၤယွၤဃုထၢ ဝဲအတံၤသကိး လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် တၢ်ပၢကစၢ်လၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်အဃိ ပမ့ၢ်ကဲထီၣ် အတံၤသကိးန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် ဖးဒိၣ်တခါ လၢပဂီၢ်လီၤ. ပှၤလၢအအဲၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးနာ်န့ၢ်အီၤတဖၣ်န့ၣ် ကဲထီၣ်ယွၤအတံၤသကိး သ့ဝဲလီၤ. အဒိ စီၤအၤဘြၤဟၣ် သးအိၣ်မၤဝဲကယဲၢ်တၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤမၢအမၤဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤအၤဘြၤဟၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်သးတီ ဒီးအတၢ်ဒိကနၣ် တဘျီဝံၤတဘျီလီၤ. တကးဒံးဘၣ် စီၤအၤဘြၤဟၣ် သးအိၣ်လုၢ်ထီၣ်ဝဲ အဖိခွါစီၤအံၤစဲးန့ၣ်လီၤ. ဒီးဖဲန့ၣ်အခါ စီၤအၤဘြၤဟၣ်နာ်ဝဲ လၢလၢပှဲၤပှဲၤလၢ “ယွၤဒုးဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤ [စီၤအံၤစဲး] လၢတၢ်သံအပူၤသ့” ဝဲလီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၁၇-၁၉; ၁ မိၤၡ့ ၂၂:၁, ၂, ၉-၁၃) ခီဖျိလၢ စီၤအၤဘြၤဟၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်နာ်ဒီးတၢ်ဒိကနၣ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤကိးအီၤလၢ “ယတံၤယသကိး” လီၤ.—ယၡါယၤ ၄၁:၈; ယၤကိာ် ၂:၂၁-၂၃.
၅. ပမ့ၢ်တီဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အဝဲကထံၣ်ပှၤဒ်လဲၣ်.
၅ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ အတံၤသကိးတဖၣ်လီၤ. ဒီးကစၢ်ယွၤအတံၤသကိးတဖၣ်န့ၣ် အဲၣ်ဒိးတီဒီးအီၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ကယဲၢ်တၢ်အဂုၤအဂၤခဲလၢာ်လီၤ. (ဖး ၂ ၡမူၤအ့လး ၂၂:၂၆ တက့ၢ်.) အဝဲသ့ၣ်တီဒီးကစၢ်ယွၤ ဒီးဒိကနၣ်အကလုၢ် ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ယွၤအဃိလီၤ. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ပှၤအတီအလိၤတဖၣ်န့ၣ် [ယွၤ] တူၢ်လိာ်ဝဲဆူ အတၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ် အပူၤလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၃:၃၂, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ပှၤလၢအကဲထီၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတံၤသကိးတဖၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ တူၢ်လိာ်အဝဲသ့ၣ်လၢအ “ဒဲပူၤ” န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ဒီးဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်သ့ဝဲထီဘိလီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၅:၁-၅.
၆. ပအဲၣ်ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ်သ့ဒ်လဲၣ်.
၆ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “ပှၤမ့ၢ်အဲၣ်ယၤဒီး, ကတိၢ်န့ၢ်ယကလုၢ်ကထါ, ဒီးယပၢ်ကအဲၣ်အီၤ” လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၄:၂၃) အဃိ ဒ်သိးပကကဲထီၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအတံၤသကိးအဂီၢ် ပကဘၣ်အဲၣ်ယ့ၣ်ၡူးဒီး မၤတၢ်လၢအဝဲမၤလိာ်ပှၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ ယ့ၣ်ၡူးမၤလိာ်ပှၤလၢ ပကဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ် ဒီးဒုးကဲထီၣ်ပှၤဂၤလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၈:၁၉, ၂၀; ယိၤဟၣ် ၁၄:၁၅, ၂၁) ခီဖျိလၢ ပအဲၣ်ယ့ၣ်ၡူးအဃိပ “ယီၢ်အခီၣ်လီၢ်” လီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၂:၂၁) ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် ထံၣ်ဝဲလၢ ပဂုာ်ကျဲးစၢး ကွၢ်လိမၤဒိးအဖိခွါ လၢတၢ်ခဲလၢာ်အပူၤန့ၣ် အဝဲကသးခုဒိၣ်မးလီၤ.
၇. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးဃုထၢတံၤသကိးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတံၤသကိးတဖၣ်အကျါလဲၣ်.
၇ ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးကဲထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအတံၤသကိးန့ၣ် ပကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်နာ်, တၢ်သးတီ, တၢ်ဒိကနၣ် ဒီးပကဘၣ်အဲၣ်အဖိခွါလီၤ. မ့ၢ်ပဃုထၢပတံၤသကိး လၢယဟိဝၤယွၤ အတံၤသကိးတဖၣ် အကျါစ့ၢ်ကီးဧါ. နမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတံၤသကိးလၢ အကွၢ်လိမၤဒိးယ့ၣ်ၡူး ဒီးသးဆူၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်တၢ်မၤအပူၤန့ၣ် ကကဲဘျုးလၢနဂီၢ်လီၤ. ဒီးကမၤစၢၤနၤ ဒ်သိးနကတီဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ
၈. နီၢ်ရူၤသးဒီး နီၢ်နၤဧမံ အတၢ်ရ့လိာ်သး မၤသးဒ်လဲၣ်.
၈ လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤအါဂၤဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အဘျုး ခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ် ဃုထၢတံၤသကိးလၢ အဂ့ၤအဃိလီၤ. အဒိ လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ နကထံၣ်ဘၣ် နီၢ်နၤဧမံ ဒီးအဒဲၣ်မုၣ်နီၢ်ရူၤသး အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နၤဧမံ အသးပှၢ်န့ၢ်ဒံး နီၢ်ရူၤသးစၢၢ်တလၢၢ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်အိၣ်တၢ်လီၢ် ဒီးအတၢ်ဆဲးတၢ်လၤ တဒ်သိးလိာ်အသးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလၢာ် အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤအဃိ ကဲထီၣ်ဝဲတံၤသကိးလၢအဂ့ၤလီၤ. ဖဲနီၢ်နၤဧမံ ကဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ ကီၢ်မိၤအးဒီး က့ၤဆူကီၢ်အံၣ်စရ့လးအခါ “နီၢ်ရူၤသးတဂၤ စဲဘူးဒီးအီၤလီၤ.” အဝဲတဲဘၣ် နီၢ်နၤဧမံလၢ “နပှၤတကလုာ်န့ၣ် ကကဲထီၣ် ယပှၤတကလုာ် ဒီးနကစၢ်န့ၣ် ကကဲထီၣ်ယကစၢ်လီၤ.” (ရူၤသး ၁:၁၄, ၁၆) နီၢ်ရူၤသးအသးဂ့ၤလၢ နီၢ်နၤဧမံအဖီခိၣ် ဖးဒိၣ်ညါ. ဖဲအဝဲသ့ၣ် က့ၤတုၤလၢ ကီၢ်အံၣ်စရ့လးအခါ နီၢ်ရူၤသး ဖံးတၢ်မၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်ဒ်သိး ကမၤစၢၤအတံၤသကိး နီၢ်နၤဧမံအဂီၢ်လီၤ. မ့မ့ၢ်နီၢ်နၤဧမံန့ၣ် အဝဲအဲၣ်နီၢ်ရူၤသးဒိၣ်မး ဒီးဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. နီၢ်ရူၤသး ဒိကနၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအါမးလီၤ.—ရူၤသး ၃:၆.
၉. စီၤဒၤဝံးဒီးစီၤယိနၤသၣ် အတၢ်ရ့လိာ်သး မၤသးဒ်လဲၣ်.
၉ စီၤဒၤဝံးဒီးစီၤယိနၤသၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢအတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ်အဒိအတဲာ်န့ၣ် လီၤကွၢ်လိညါ. စီၤယိနၤသၣ် အသးပှၢ်န့ၢ်ဒံး စီၤဒၤဝံးအနံၣ် ၃၀ ဃၣ်ဃၣ်ဒီး အနီၢ်နီၢ်န့ၣ် အဝဲကဘၣ်ထီၣ်စီၤပၤလၢ အပၢ်အလီၢ် ဒ်သိးကပၢကီၢ်အံၣ်စရ့လးအဂီၢ်လီၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၁၇:၃၃; ၃၁:၂; ၂ ၡမူၤအ့လး ၅:၄) ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဃုထၢထီၣ်စီၤဒၤဝံးလၢ ကကဲထီၣ်စီၤပၤအခါ အဝဲတသူၣ်က့ၣ်သးကါအီၤဘၣ်, ဒီးတပြၢလိာ်အသးဒီးအီၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်. စီၤယိနၤသၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးဝဲအဂ့ၤကတၢၢ် ဒ်သိးကဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ စီၤဒၤဝံးအဂီၢ်လီၤ. အဒိ ဖဲစီၤဒၤဝံး ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအခါ စီၤယိနၤသၣ် မၤစၢၤအီၤခီဖျိလၢအဝဲ “ဒုးဆူၣ်ထီၣ် အစုလၢယွၤအပူၤလီၤ.” တကးဒံးဘၣ် အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဟ့ၣ်လီၤအသးသမူလၢ စီၤဒၤဝံးအဂီၢ်ဘူၣ်ဝဲလီၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၂၃:၁၆, ၁၇) ဒီးစီၤဒၤဝံးစ့ၢ်ကီး တီဒီးအတံၤသကိး စီၤယိနၤသၣ်လီၤ. အဝဲအၢၣ်လီၤဝဲလၢ အကအံးထွဲကွၢ်ထွဲ စီၤယိနၤသၣ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးဖဲစီၤယိနၤသၣ် သံဝံၤအလီၢ်ခံဒၣ်လဲာ် စီၤဒၤဝံးမၤလၢပှဲၤဝဲ အတၢ်အၢၣ်လီၤအံၤန့ၣ်လီၤ.—၁ ၡမူၤအ့လး ၁၈:၁; ၂၀:၁၅-၁၇, ၃၀-၃၄; ၂ ၡမူၤအ့လး ၉:၁-၇.
၁၀. ပမ့ၢ်ကွၢ်ပှၤဧ့ၤဘြံၤဖိသးစၢ်သၢဂၤအံၤ အတၢ်ရ့လိာ်သးန့ၣ် ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်.
၁၀ စီၤၡၤဒရး, စီၤမ့ၤၡး ဒီးစီၤဧဘ့ၤဒနကိၤ မ့ၢ်ပှၤဧ့ၤဘြံၤဖိ သးစၢ်သၢဂၤလၢ အဒီတံၤဒီသကိးလီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ဒံး ဖိသၣ်အဆၢကတီၢ် ပှၤက့ၤကိးအဝဲသ့ၣ်ဆူ တၢ်လီၢ်အဂၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ယံၤဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိသနာ်က့ မၤစၢၤလိာ်အသးဒ်သိး ကတီလၢယဟိဝၤယွၤ အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢခံဖဲအဝဲသ့ၣ် နီၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အခါ စီၤပၤနဘူၤကးန့စၢ် မၤလိာ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ကဘါထီၣ်တၢ်ဂီၤထူ ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်တဘါထီၣ်ဝဲဘၣ်. စီၤၡၤဒရး, စီၤမ့ၤၡး ဒီးစီၤဧဘ့ၤဒနကိၤ တဲဘၣ်စီၤပၤလၢ “ပတမၤဘၣ် နကစၢ်အတၢ်ဘၣ်, ဒီးပတဘါဘၣ် နတၢ်ဂီၤထူလၢ နပာ်ထီၣ်အီၤ” ဘၣ်. အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ဖဲအဝဲသ့ၣ်အတၢ်နာ် ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်အီၤအခါ ပှၤဒီတံၤဒီသကိးသၢဂၤအံၤ တီလၢကစၢ်ယွၤအဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ.—ဒၤနံးယ့လး ၁:၁-၁၇; ၃:၁၂, ၁၆-၂၈.
၁၁. စီၤပီလူးဒီး စီၤတံၤမသ့း မ့ၢ်တံၤသကိးလၢအဂ့ၤန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၁ ဖဲတၢ်မၢဖိပီလူး ထံၣ်လိာ်အသးဒီး ပှၤသးစၢ်စီၤတံၤမသ့းအခါ အဝဲထံၣ်ဘၣ်လၢ စီၤတံၤမသ့းန့ၣ် အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးသးအိၣ်မၤစၢၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤနီၢ်ကီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤပီလူးဟ့ၣ်စီၤတံၤမသ့း တၢ်သိၣ်လိဒ်သိးအဝဲမၤစၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢ တၢ်လီၢ်အါတီၤကဘၣ်အဂီၢ်လီၤ. (မၤတၢ် ၁၆:၁-၈; ၁၇:၁၀-၁၄) စီၤတံၤမသ့း ဂုာ်ကျဲးစၢးသပှၢ်ကတၢၢ်အဃိ စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ အဝဲဒီးစီၤတံၤမသ့း “မၤသကိးတၢ်တပူၤဃီ လၢတၢ်သးခုကစီၣ် အတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်လဲၢ်ထီၣ်အဂီၢ်” လီၤ. စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ စီၤတံၤမသ့း “သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်နီၢ်ကီၢ်လီၤ. ဖဲစီၤပီလူးဒီး စီၤတံၤမသ့း မၤသကိးတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအပူၤအခါ အဝဲသ့ၣ်ကဲထီၣ် တံၤသကိးလၢအဂ့ၤန့ၣ်လီၤ.—ဖံလံးပံၤ ၂:၂၀-၂၂, ခ့ခါစှီၤကျိာ်; ၁ ကရံၣ်သူး ၄:၁၇.
ပဃုထၢတံၤသကိးလၢအဂ့ၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်
၁၂, ၁၃. (က) လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤဒၣ်လဲာ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်ဃုထၢ ပတံၤသကိး လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလဲၣ်. (ခ) ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်မၢဖိပီလူး ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲခရံာ်ဖိတဖၣ်ဖဲ ၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၃၃ လဲၣ်.
၁၂ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် ပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် အအိၣ်ဒီးမၤစၢၤလိာ်သး ဒ်သိးပကတီဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်သ့ဝဲလီၤ. (ဖး ရိမ့ၤ ၁:၁၁, ၁၂ တက့ၢ်.) ဘၣ်ဆၣ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤဒၣ်လဲာ် ပှၤလၢပကရ့အီၤဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်န့ၣ် ပကဘၣ်ဃုထၢအီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်အိၣ်ဝဲအါဂၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဆဲးတၢ်လၤ အိၣ်ဝဲအကလုာ်ကလုာ်လီၤ. လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ပှၤတနီၤကဲထီၣ် ခရံာ်ဖိသီသီဒီး မ့မ့ၢ်ပှၤအဂၤတနီၤန့ၣ် မၤယွၤအတၢ်မၤ အနံၣ်ဖးယံာ်လံ. အဒိ ဒ်သိးသ့ၣ်အသၣ် ကပှၢ်ထီၣ်အဂီၢ် လိၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ဒ်သိးပှၤတဂၤ အတၢ်ရ့လိာ်ဒီးယဟိဝၤယွၤ ကဒိၣ်ထီၣ်ဝဲအဂီၢ် လိၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ဆၢကတီၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဝံသးစူၤ ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ, တကးဒံးဘၣ် ထီဘိန့ၣ် ပကဘၣ်ဃုထၢ ပတံၤသကိးလၢ တၢ်ကူၣ်သ့အပူၤလီၤ.—ရိမ့ၤ ၁၄:၁; ၁၅:၁; ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၁၂–၆:၃.
၁၃ တဘျီတခီၣ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ပလီၢ်သး ဘၣ်ဃးဒီးပတၢ်ရ့တံၤရ့သကိးန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤဂၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် ကမၤတၢ်လၢ အတကြၢးတဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့တမ့ၢ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်ပှၤတဂၤဂၤ ကအဲၣ်ဒိးကဒူးကဒ့ၣ်တၢ်ထီဘိလီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ တၢ်မၢဖိအစိၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒ်အံၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. အဃိ မုၢ်မဆါတနံၤညါအံၤ ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်သးဒ်အံၤန့ၣ် ပတကမၢကမၣ်ဘၣ်. တၢ်မၢဖိပီလူး ဟ့ၣ်ပလီၢ်ခရံာ်ဖိလၢညါတဖၣ်လၢ “သုတလီလီၤသုသးတဂ့ၤ. တၢ်ရ့လိာ်လၢအအၢအသီန့ၣ်, မၤအၢလီၤတၢ်အလုၢ်အလၢ်လၢအဂ့ၤတဖၣ်လီၤ.” (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၁၂, ၃၃) တကးဒံးဘၣ် စီၤပီလူး ဟ့ၣ်ပလီၢ်စ့ၢ်ကီးစီၤတံၤမသ့း ဒ်သိးအဝဲကဃုထၢ အတံၤသကိး လီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဂီၢ်လီၤ. အဃိ ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပကြၢးမၤဒ်န့ၣ်လီၤ.—ဖး ၂ တံၤမသ့း ၂:၂၀-၂၂ တက့ၢ်.
၁၄. ပမ့ၢ်တဃုထၢ ပတံၤသကိးလီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ် မၤဘၣ်ဒိပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ သ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၁၄ ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်ကတၢၢ်တခါအဃိ ပကဘၣ်ဒီသဒၢအီၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤတၢ်ချၢမ့ၢ်ဂ့ၤ မ့ၢ်ကမၤစှၤလီၤ ပတၢ်နာ် ဒီးမၤဘၣ်ဒိ ပှၤလၢနီၢ်သးတခီန့ၣ် ပတကြၢးရ့လိာ်သးဒီး အဝဲသ့ၣ်ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်ဘၣ်. အဒိ ပမ့ၢ်စုၣ်လီၤဘဲတလိၣ်လၢ စပံးထံအကျါ ဒီးဖဲပစံၢ်ထီၣ်က့ၤ ဘဲထံအခါ ပမုၢ်လၢ်လၢ အကကဲထီၣ်ထံန့ၣ်ကသ့ဧါ. လ့ၤတက့ၤတသ့ဘၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ပမ့ၢ်ရ့ဒီးပှၤလၢအတဂ့ၤ ဒီးပမ့ၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကဆှၢပှၤ လၢကျဲလၢအဂ့ၤန့ၣ် လ့ၤတက့ၤကဲထီၣ်အသးတသ့ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကဘၣ်ဃုထၢ ပတံၤသကိး လီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ်လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၅:၆; ၂ သ့းစၤလနံ ၃:၆, ၇, ၁၄.
နထံၣ်န့ၢ်တံၤသကိးလၢ အဂ့ၤလၢအအဲၣ် ယဟိဝၤယွၤသ့ဝဲလီၤ
၁၅. ဒ်သိးနထံၣ်န့ၢ် တံၤသကိးလၢအဂ့ၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤကသ့အဂီၢ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.
၁၅ နထံၣ်န့ၢ်ပှၤလၢအအဲၣ် ယဟိဝၤယွၤနီၢ်ကီၢ် လၢနတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ သ့ဝဲလီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ် ကဲထီၣ်နတံၤသကိး ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်သ့ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၃:၁) တဘၣ်ရ့ထဲ ပှၤလၢအတၢ်ဆဲးတၢ်လၤ ဒ်သိးဒီးနၤ မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢအသးနံၣ်ထဲသိးဒီးနၤတဂ့ၤ. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ စီၤယိနၤသၣ် အသးပှၢ်န့ၢ်ဒံး စီၤဒၤဝံးဒီး နီၢ်ရူၤသးအသးစၢ်န့ၢ်ဒံး နီၢ်နၤဧမံ စၢၢ်တလၢၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. ပအဲၣ်ဒိးမၤထွဲ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ အတဲဝဲလၢပကဘၣ် ‘မၤလဲၢ်ထီၣ်ပသး’ န့ၣ်လီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၆:၁၃; ဖး ၁ ပ့းတရူး ၂:၁၇ တက့ၢ်.) ဒီးနမ့ၢ်ကွၢ်လိယဟိဝၤယွၤ အါထီၣ်အါထီၣ်န့ၣ် ပှၤအါဂၤကအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ် နတံၤသကိးလီၤ.
ဖဲတၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်ထီၣ်အခါ
၁၆, ၁၇. လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ပှၤတဂၤဂၤ မ့ၢ်မၤဟးဂီၤပသး သနာ်က့ ပတကြၢးမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၆ ပှၤလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒီး တၢ်အိၣ်သးလီၤဆီလိာ်သးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပတၢ်အိၣ်မူန့ၣ် ပှဲၤဒီးတၢ်သူၣ်ဖှံသးညီ ဒီးပမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အအိၣ် သ့ဝဲအါမးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ ပဝဲတဂၤဒီးတဂၤ ပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး တဒ်သိးလိာ်သးအဃိ ပနၢ်ပၢၢ်ကမၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်သ့ ဒီးတဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပကသးအ့န့အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. တကးဒံးဘၣ် တဘျီတခီၣ် ပကသးဒိၣ်ထီၣ်တၢ် မ့တမ့ၢ် ပသးကဘၣ်ဒိလၢအဝဲသ့ၣ်အဃိလီၤ. (ကတိၤဒိ ၁၂:၁၈) ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်ပကြၢးဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပသးကဟးဂီၤ တုၤဒၣ်လဲာ် ပတလဲၤထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢၤဘၣ်ဧါ.
၁၇ တကြၢးဘၣ်. ပှၤတဂၤဂၤ မ့ၢ်မၤဟးဂီၤပသးလၢ ကျဲတဘိဘိသနာ်က့ ပတကြၢးပတုာ်ထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဘၣ်. ပကြၢးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်ပတၢ်အဲၣ်အီၤထီဘိလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ တမၤဟးဂီၤပသးဘၣ်. အဝဲဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်မူဒီးကယဲၢ်တၢ်အဂၤတဖၣ် ခဲလၢာ်လီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၄:၁၁) ယဟိဝၤယွၤ ရဲၣ်လီၤကျဲၤလီၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢပဂီၢ် ဒ်သိးကမၤစၢၤပှၤ လၢပတၢ်နာ် ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၁၇) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤတဂၤဂၤ မ့ၢ်မၤဟးဂီၤပသးသနာ်က့ ပကြၢးထီၣ်ဒံးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ထီဘိလီၤ.—ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉:၁၆၅ တက့ၢ်.
၁၈. (က) ဒ်သိးပမၤသကိးတၢ်ဒီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဃူဃူဖိးဖိးကသ့အဂီၢ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်. (ခ) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးပျၢ်ကွံာ် ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်လဲၣ်.
၁၈ ခီဖျိလၢပအဲၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အဃိ ပအဲၣ်ဒိးမၤသကိးတၢ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်ဃူဃူဖိးဖိးလီၤ. ဒ်ယဟိဝၤယွၤနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ ပမ့ၢ်ပှၤတလၢတပှဲၤဘၣ်အသိး ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ပှၤလၢပှၤပှဲၤဘၣ်. (ကတိၤဒိ ၁၇:၉; ၁ ပ့းတရူး ၄:၈) ပဝဲခဲလၢာ် ပမၤဘၣ်တၢ်ကမၣ်သ့, ဘၣ်ဆၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပက “ပျၢ်လိာ်” ပတၢ်ကမၣ် တဂၤဒီးတဂၤအဂီၢ်လီၤ. (ကလီးစဲ ၃:၁၃) ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်ကီဆံးဆံးဖိ မ့ၢ်အိၣ်ထီၣ်သနာ်က့ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပသုတဒုးကဲထီၣ်အီၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်ဖးဒိၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤတဂၤဂၤ မ့ၢ်မၤသးထီၣ်ပှၤန့ၣ် ပကထုးထီၣ်ကွံာ်အီၤလၢ ပသးပူၤန့ၣ်တညီဘၣ်. ဒီးပမ့ၢ်တပလီၢ်ပသးန့ၣ် ပကအဲၣ်ဒိး ပာ်ဃာ်ပတၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဖျိးလၢ ပသးပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပတၢ်သးခု ကလီၤမၢ်ဒီး ကမၤဘၣ်ဒိ ပနီၢ်ကစၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပမ့ၢ်ပျၢ်ကွံာ် ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်န့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်, ကဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ဒီးပတၢ်ရ့လိာ်သး ဒီးယဟိဝၤယွၤကဂ့ၤထီၣ်ဝဲလီၤ.—မးသဲ ၆:၁၄, ၁၅; လူၤကၣ် ၁၇:၃, ၄; ရိမ့ၤ ၁၄:၁၉.
ဖဲပှၤတဂၤ ဘၣ်တၢ်ဟီထီၣ်ကွံာ်အီၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤအခါ
၁၉. ပကဘၣ်ပာ်ပတုာ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးပှၤတဂၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ လၢတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၁၉ အဒိ ဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အပှဲၤဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ အိၣ်ဝဲတဒူၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ် ကိးဂၤဒဲးဂုာ်ကျဲးစၢး မၤသးခုလိာ်အသး တဂၤဒီးတဂၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် လၢခံန့ၣ်ပှၤတဂၤလၢ ဟံၣ်ဖိဃီဖိအံၤအပူၤ ဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ ကမၤတၢ်အၢတၢ်သီလီၤ. အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ကိးဂၤဒဲး ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤစၢၤအီၤ တဘျီဝံၤတဘျီဘၣ်ဆၣ် အဝဲတတူၢ်လိာ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိ အတၢ်မၤစၢၤဘၣ်. လၢခံန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲကဟးထီၣ်ကွံာ်လၢဟံၣ်ပူၤ မ့တမ့ၢ် ဟံၣ်ခိၣ်ကမၢအဟးထီၣ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ တဘျီတခီၣ် တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်အံၤ သ့ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ. အဒိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤတဂၤကဆၢတဲာ်လီၤ အသးလၢ ကဆဲးမၤတၢ်လၢ အတဘၣ်ယဟိဝၤယွၤအသး အဃိကမၤဘၣ်ဒိ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ အလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝး အဃိ ကပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အတအဲၣ်ဒိးကဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိလၢၤဘၣ်. ဒီးပှၤဂၤတဖၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤစၢၤအီၤသနာ်က့ အဝဲတတူၢ်လိာ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲကဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ ကဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ မ့တမ့ၢ် ကဘၣ်တၢ်ဟီထီၣ်ကွံာ်အီၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်မ့ၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်အံၤန့ၣ် လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ပတကြၢး ‘ရ့လိာ်ပသး’ ဒီးအီၤလၢၤဘၣ်. (ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၅:၁၁-၁၃ တက့ၢ်; ၂ ယိၤဟၣ် ၉-၁၁) ပမ့ၢ်ဘၣ်ပာ်ပတုာ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးပှၤလၢ အမ့ၢ်ပတံၤသကိး မ့တမ့ၢ် ပဘူးပတံၢ်တဂၤဂၤန့ၣ် ကကီဝဲလၢပဂီၢ်ဖးဒိၣ်ညါ. ဘၣ်ဆၣ် ပကဘၣ်တီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒိၣ်န့ၢ်ဒံးပှၤအဂၤတဖၣ်လီၤ.—ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ် ၈ လၢလံာ်အကတၢၢ်တက့ၢ်.
၂၀, ၂၁. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ တၢ်ဟီထီၣ်ကွံာ်ပှၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ အပှဲၤဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလဲၣ်. (ခ) ဘၣ်မနုၤအဃိ အရ့ဒိၣ်လၢ ပကဃုထၢပတံၤသကိးလၢ တၢ်ကူၣ်သ့အပူၤလဲၣ်.
၂၀ တၢ်ဟီထီၣ်ကွံာ် ပှၤလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ အပှဲၤဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ လၢအဟဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်သ့လဲၣ်. တၢ်ဟီထီၣ်ကွံာ် ပှၤလၢအတသးအိၣ် မၤထွဲယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဒီသဒၢလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၅:၇; ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၁၅, ၁၆) တကးဒံးဘၣ် ခီဖျိလၢ ပမၤဒ်အံၤအဃိ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ, အမံၤစီဆှံဒီး အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၁:၁၅, ၁၆) တၢ်ဟီထီၣ်ကွံာ် ပှၤလၢအမၤတၢ်ကမၣ်လၢ တပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလၢ အဖီခိၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်တၢ်သိၣ်ဃီၣ်လၢ အဆူၣ်အံၤ ကမၤစၢၤအီၤဒ်သိး ကသ့ၣ်ညါလီၤက့ၤအတၢ်ကမၣ် ဒီးကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အီၤလၢ ကဆီတလဲ အတၢ်အိၣ်မူအဂီၢ်လီၤ. ပှၤအါဂၤလၢ ဘၣ်တၢ်ဟီထီၣ်ကွံာ်အီၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် လၢခံအဝဲသ့ၣ် ဟဲက့ၤကဒါက့ၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်အဃိ ပတူၢ်လိာ်က့ၤအီၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၁၁.
၂၁ ပသ့ၣ်ညါ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ပတံၤသကိးတဖၣ် ကဲဘျုးလၢ ပဂီၢ်သ့ မ့တမ့ၢ် မၤဘၣ်ဒိပှၤသ့စ့ၢ်ကီးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကဘၣ်ဃုထၢပတံၤသကိးလၢ တၢ်ကူၣ်သ့အပူၤလီၤ. ပမ့ၢ်အဲၣ်ပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် ပကအိၣ်ဒီး တံၤသကိးတဖၣ်လၢ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ လီၤထူလီၤယိာ်အဂီၢ်လီၤ.