“မၤဂၢၢ်မၤကျၢၤထီၣ်​ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်”

၁-၃. (က) ပှၤအသီတဂၤလၢ အလဲၤသကိးတၢ်ဒီး စီၤပီလူးန့ၣ်​ အကဲမတဂၤလဲၣ်​ ဒီးအမ့ၢ်ပှၤဒ်လဲၣ်တဂၤလဲၣ်. (ခ) လၢတၢ်မၤလိတခါအံၤန့ၣ်​ ပကမၤလိဘၣ်​ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤလၢ ဝ့ၢ်တဖျၢၣ်ဘၣ်တဖျၢၣ်​ ဒီးဟးလၢကျဲအခါ တၢ်မၢဖိပီလူး ကကွၢ်ထံဝဲ ပှၤသးစၢ်လၢ အဟးလၢအကပၤ တဂၤအံၤ ဒီးကဆိကမိၣ်ထံဝဲအဂ့ၢ်. ပှၤသးစၢ်တဂၤအံၤ အကဲဝဲ စီၤတံၤမသ့း. ဖဲန့ၣ်အခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ စီၤတံၤမသ့း ကအိၣ်ဝဲထဲအနံၣ်​ ၂၀ ဘျဲၣ်​ မ့တမ့ၢ် စှၤန့ၢ်အန့ၣ်သ့. အကမ့ၢ်ပှၤလၢ အအိၣ်ဒီးဂံၢ်ဘါ ဒီးပှၤလၢအသးဆူၣ်ဒိၣ်မး. ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ ခါထီၣ်ခီၣ်ခါ တခါဘၣ်တခါန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ယံၤထီၣ်ဒီးအဟံၣ်​ လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်လူစတြၤ ဒီးဝ့ၢ်အံၤကနံၤ. အဝဲသ့ၣ်တၢ်လဲၤတဘျီအံၤ ကမၤသးဒ်လဲၣ်. တၢ်လဲၤတဘျီအံၤန့ၣ်​ အကဲဝဲ စီၤပီလူး မံၤၡၢၤနရံၤ အတၢ်လဲၤ ခံဘျီတဘျီ. အဃိ စီၤပီလူး သ့ၣ်ညါပာ်စၢၤဝဲလၢ အကထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးတၢ်လီၤပျံၤလီၤဖုးအါမး. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ စီၤပီလူး ကဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ မ့ၢ်စီၤတံၤမသ့း လဲၤခီဖျိဝဲ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဘၣ်ကန့ၢ်ဧါ.

^၂ စီၤတံၤမသ့းန့ၣ်​ အကဲပှၤသးစၢ်တဂၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးအဃိ စီၤပီလူးနာ်န့ၢ်အီၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤ. ပူၤကွံာ်တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်​ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒီး စီၤပီလူးတမံၤအဃိ စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အကလိၣ်ဘၣ်​ ပှၤလဲၤသကိးတၢ်ဒီးအီၤတဂၤ လၢအနာ်န့ၢ်ဝဲသ့. စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်လဲၤအိၣ်သကိး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ ဒ်သိးကမၤဂၢၢ်မၤကျၢၤထီၣ်​ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်အဂီၢ်. အဃိ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်မၤသကိးတၢ် ဃူဃူဖိးဖိး ဒီးအဝဲသ့ၣ်တၢ်ထံၣ်​ ကဘၣ်ဒ်သိးလိာ်သး. ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤပီလူး ကဆိကမိၣ်ဝဲ ဒ်န့ၣ်လဲၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ခီဖျိလၢ အပူၤကွံာ်တဘျီန့ၣ်​ စီၤပီလူးဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ တၢ်ထံၣ်တဒ်သိးလိာ်သးဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ တလဲၤသကိးတၢ်လၢၤဘၣ်.

^၃ လၢတၢ်မၤလိတခါအံၤန့ၣ်​ ပကမၤလိဘၣ်​ ဘၣ်ဃးဒီး ဖဲပတၢ်ထံၣ်​ တဒ်သိးလိာ်သးဒီးပှၤဂၤအခါ ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ပကမၤလိဘၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤပီလူးဃုထၢ စီၤတံၤမသ့းလၢ ကလဲၤသကိးတၢ်ဒီးအီၤလဲၣ်. ဒီးပကသ့ၣ်ညါဘၣ်စ့ၢ်ကီး ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ် လၢဆၢကတီၢ် ခဲအံၤန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး မူဒါလၢအရ့ဒိၣ်ဒ်လဲၣ်.

“ခဲအံၤ ပကက့ၤအိၣ်သကိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်” (မၤတၢ် ၁၅:၃၆)

၄. ဖဲစီၤပီလူးလဲၤဝဲ မံၤၡၢၤနရံၤ အတၢ်လဲၤ ခံဘျီတဘျီအခါ အတၢ်တိာ်ပာ် အိၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၄ တၢ်မၤလိလၢ အပူၤကွံာ်တခါန့ၣ်​ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် ဆှၢလီၤဝဲ အဝဲသ့ၣ်အပှၤခၢၣ်စး လၢအမ့ၢ် စီၤပီလူး, စီၤဘၢ်နါဘၤ, စီၤယူဒၤ ဒီးစီၤစံလၤ. အဝဲသ့ၣ်​ လဲၤမၤစၢၤ ဒီးမၤဂၢၢ်မၤကျၢၤထီၣ်​ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ် ဒီးတဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် အတၢ်ဆၢတဲာ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကူးတရံးအဂ့ၢ်. ဝံၤဒီးစီၤပီလူး ဆဲးမၤမနုၤလဲၣ်. စီၤပီလူး ရဲၣ်ကျဲၤဝဲ တၢ်လဲၤ လၢအသီတဘျီ ဒီးအတဲဘၣ်​ စီၤဘၢ်နါဘၤလၢ “ခဲအံၤ ပကက့ၤအိၣ်သကိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ လၢဝ့ၢ်ကိးဖျၢၣ်ဒဲးလၢ ပစံၣ်တဲၤတဲလီၤတ့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်ကထါ ဒ်သိး ပကထံၣ်ဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်​ မၤသးဒ်လဲၣ်.” (မၤတၢ် ၁၅:၃၆) စီၤပီလူးတတဲဝဲထဲ အကလဲၤဟးအိၣ်သကိးဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအကဲထီၣ်​ ခရံာ်ဖိသီသီတဖၣ်ဘၣ်. လံာ်မၤတၢ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ စီၤပီလူး အမံၤၡၢၤနရံၤ အတၢ်လဲၤ ခံဘျီတဘျီအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် လၢလၢပှဲၤပှဲၤ. တၢ, စီၤပီလူး ဘၣ်သးလဲၤတဲဘၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် အတၢ်ဆၢတဲာ်အဂ့ၢ်. (မၤတၢ် ၁၆:၄) ခံ, ဒ်ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဂၤအသိး စီၤပီလူး ပာ်လီၤအသးလၢ အကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်​ ဒီးကမၤစၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ ဒ်သိးအတၢ်နာ် ကဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ်အဂီၢ်. (ရိ ၁:၁၁, ၁၂) ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကရၢကရိ လၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ကွၢ်လိဝဲ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် လၢတၢ်မၢဖိတဖၣ်​ အစိၤဒ်လဲၣ်.

၅. ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် လၢဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်​ ဒ်လဲၣ်.

^၅ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် ဆဲးသူဝဲ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် လၢကဟံးစုနဲၣ်ကျဲဝဲ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢအမ့ၢ် ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်တဖၣ်အံၤ သူဝဲလံာ်ပရၢ, လံာ်လဲၢ်လၢ ပှၤစဲကျံးထုးထီၣ်ဝဲ, တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်​ ဒီးတၢ်ဆဲးကျိးလၢအဂၤ ဒ်သိးကဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒီးကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ကိးဖျၢၣ်ဒဲး လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်. တကးဒံးဘၣ်​ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် ဆဲးဃုကျဲဒ်သိး ကဆဲးကျိးဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်​ တဖျၢၣ်ဘၣ်တဖျၢၣ်​ ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်. အဃိ အဝဲသ့ၣ်ရဲၣ်ကျဲၤဝဲ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်လၢ ကလဲၤဟးအိၣ်သကိးဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ကိးဖျၢၣ်ဒဲး. ဒီးပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် ရဲၣ်ကျဲၤစ့ၢ်ကီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် လၢအကထိတဖၣ်​ လၢအအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ညါ ဒ်သိးကမၤဝဲ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ် အတၢ်မၤ.

၆, ၇. ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဖၣ်​ အိၣ်ဒီးမူဒါဒ်လဲၣ်.

^၆ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ဖဲကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဖၣ်​ လဲၤဟးအိၣ်သကိး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ကျဲးစၢး ပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်​ ဒီးမၤဆူၣ်ထီၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ အတၢ်နာ်. အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်​ ကွၢ်လိဝဲ စီၤပီလူးအဒိအတဲာ်. စီၤပီလူးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အပှၤမၤသကိးတၢ် စီၤတံၤမသ့းလၢ “စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါတက့ၢ်. ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်ကီမ့ၢ်ဂ့ၤ, ညီမ့ၢ်ဂ့ၤ မၤအီၤလၢ တၢ်သးဆူၣ်အပူၤတက့ၢ်. သိၣ်ဃီၣ်တၢ်, သိၣ်က့ၤသီက့ၤတၢ် ဒီးဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်တၢ်တက့ၢ်. မၤအီၤဒ်န့ၣ်လၢ တၢ်ဝံသးစူၤလၢအအါ ဒီးတၢ်သိၣ်လိအကျိၤအကျဲ အကလုာ်ကလုာ်တက့ၢ်. . . . မၤပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်ဖိ အတၢ်မၤ” တက့ၢ်.—၂ တံၤ ၄:၂, ၅.

^၇ ဒ်စီၤပီလူးအတၢ်ကတိၤအသိး ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ် လၢအသဘျ့မ့ၢ်ဂ့ၤ အိၣ်ဒီးအမါမ့ၢ်ဂ့ၤ အဝဲသ့ၣ်မၤသကိးတၢ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ လၢကျဲအကလုာ်ကလုာ်. ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်သးဆူၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ဒီးသိၣ်လိတၢ်သ့ဂ့ၤဂ့ၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်အဒိအတဲာ်န့ၣ်​ ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအဂီၢ်ဒိၣ်မး. (ရိ ၁၂:၁၁; ၂ တံၤ ၂:၁၅) ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဖၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်​ ဒီးတူၢ်ဆါသး လၢဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ်. အဝဲသ့ၣ်သးအိၣ်​ ဟ့ၣ်လီၤတၢ်ဆၢကတီၢ် ဒီးအဂံၢ်အဘါလၢ ကမၤစၢၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်. အဒိ အဝဲသ့ၣ်​ မ့ၢ်ဘၣ်လဲၤလၢ တၢ်လီၢ်လၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်ကိၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ တၢ်စူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ အဝဲသ့ၣ်လဲၤဝဲကဲ. (ဖံလံး ၂:၃, ၄) တကးဒံးဘၣ်​ ဖဲကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဖၣ်​ လဲၤဟးအိၣ်သကိး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖျၢၣ်ဘၣ်တဖျၢၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ဟ့ၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ, သိၣ်လိတၢ်, ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ, ဒီးဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်. အဃိ ပမ့ၢ်ကွၢ်လိ ဒီးမၤထွဲ အဝဲသ့ၣ်အဒိအတဲာ် ဒီးအတၢ်နာ်န့ၣ်​ ကကဲဘျုးလၢပဂီၢ်ဒိၣ်မး.—ဧ့ၤ ၁၃:၇.

“အဝဲသ့ၣ်​ သးပှံၢ်ထီၣ်လိာ်သး ဒိၣ်မး” (မၤတၢ် ၁၅:၃၇-၄၁)

၈. ဖဲစီၤပီလူးကွဲမုာ် စီၤဘၢ်နါဘၤလၢ ကလဲၤပိာ်အခံအခါ စီၤဘၢ်နါဘၤ မၤဝဲဒ်လဲၣ်.

^၈ စီၤပီလူးကွဲမုာ် စီၤဘၢ်နါဘၤလၢ ကလဲၤပိာ်အခံ လၢက “က့ၤအိၣ်သကိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်.” (မၤတၢ် ၁၅:၃၆) လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်မၤသကိးတၢ် ဒ်သိးသိးအဃိ အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါပာ်စၢၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်န့ၣ်. (မၤတၢ် ၁၃:၂–၁၄:၂၈) အဃိ ဖျါလၢအဝဲသ့ၣ်​ မ့ၢ်မၤသကိးတၢ် ဒ်သိးသိးန့ၣ်​ အဘျုးကအိၣ်ဝဲ. သနာ်က့ တၢ်ကီတၢ်ခဲ အိၣ်ထီၣ်တခါ. မၤတၢ် ၁၅:၃၇ တဲဝဲလၢ “စီၤဘၢ်နါဘၤ ပာ်လီၤအသး သပှၢ်တၢၢ် လၢအကလဲၤကိးဝဲ စီၤယိၤဟၣ်လၢ ပှၤကိးအီၤလၢ စီၤမၢ်ကူး.” စီၤဘၢ်နါဘၤန့ၣ်​ တသံကွၢ်ဝဲ စီၤပီလူးအတၢ်ထံၣ်​ အိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်ဘၣ်. အဝဲ “ပာ်လီၤအသး” လၢအကလဲၤကိးဃုာ် အတခွါစီၤမၢ်ကူး ဒ်သိး အကလဲၤသကိးတၢ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ လၢမံၤၡၢၤနရံၤ အတၢ်လဲၤတဘျီအံၤ.

၉. ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤပီလူး သးတလီၤပလိာ်ဒီး စီၤဘၢ်နါဘၤဘၣ်လဲၣ်.

^၉ စီၤပီလူး သးတလီၤပလိာ်ဒီး စီၤဘၢ်နါဘၤဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “စီၤပီလူးန့ၣ်​ တအဲၣ်ဒိးလဲၤကိးဃုာ်ဝဲ စီၤမၢ်ကူးဘၣ်, မ့ၢ်လၢ စီၤမၢ်ကူးပာ်တ့ၢ်ကွံာ် အဝဲသ့ၣ်လၢ ပၣ်ဖူၤလံ ဒီးတလဲၤဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ဒီးတမၤလၢပှဲၤ အမူဒါဘၣ်အဃိ.” (မၤတၢ် ၁၅:၃၈) စီၤပီလူးဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ လဲၤဝဲမံၤၡၢၤနရံၤ အတၢ်လဲၤအဆိကတၢၢ် တဘျီန့ၣ်​ စီၤမၢ်ကူး လဲၤဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ဘၣ်ဆၣ်​ အတလဲၤဒီးအဝဲသ့ၣ်​ တုၤလၢအကတၢၢ်ဘၣ်. (မၤတၢ် ၁၂:၂၅; ၁၃:၁၃) ဖဲအဝဲသ့ၣ်စးထီၣ်လဲၤတၢ် ဒီးလဲၤတုၤလၢ ပၣ်ဖူၤလံအခါ စီၤမၢ်ကူးပာ်တ့ၢ်ကွံာ် အမူဒါ ဒီးက့ၤကဒါလၢအဟံၣ်​ လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤမၢ်ကူး တဆဲးလဲၤတၢ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်လၢၤဘၣ်လဲၣ်န့ၣ်​ လံာ်စီဆှံတပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဘၣ်​ သနာ်က့ ခီဖျိလၢ အမၤဝဲဒ်အံၤအဃိ စီၤပီလူးထံၣ်အီၤ ဒ်အကဲပှၤလၢ အတမၤလၢပှဲၤ အမူဒါဘၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ စီၤပီလူး ကဆိကမိၣ်ဝဲလၢ မ့ၢ်အနာ်န့ၢ် စီၤမၢ်ကူးဘၣ်ကသ့ဧါ.

၁၀. စီၤပီလူး သးတလီၤပလိာ်ဒီး စီၤဘၢ်နါဘၤဘၣ်​ အဃိ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်လဲၣ်.

^၁၀ စီၤဘၢ်နါဘၤ ပာ်လီၤအသးလၢ အကလဲၤကိး စီၤမၢ်ကူးဒံး. မ့မ့ၢ်စီၤပီလူးန့ၣ်​ တအဲၣ်ဒိးလဲၤကိးဝဲ စီၤမၢ်ကူးဘၣ်. မၤတၢ် ၁၅:၃၉ တဲဝဲလၢ “ဖဲန့ၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ သးပှံၢ်ထီၣ်လိာ်သး ဒိၣ်မးအဃိ အဝဲသ့ၣ်​ လဲၤကျဲတဂၤတဘိ.” စီၤဘၢ်နါဘၤကိးထီၣ်​ စီၤမၢ်ကူး ဒီးဒိးထီၣ်ကဘီ ဒီးက့ၤကဒါက့ၤ လၢအဟံၣ်​ လၢကီးစဲပြဲး. မ့မ့ၢ်စီၤပီလူးန့ၣ်​ ဒ်အတိာ်ပာ်ဝဲအသိး အဆဲးလဲၤဝဲ မံၤၡၢၤနရံၤ အတၢ်လဲၤ. လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “စီၤပီလူးန့ၣ်​ ဃုထၢထီၣ်​ စီၤစံလၤလီၤ. ဒီးဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ ဃ့ထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်သးကညီၤဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ် လၢစီၤပီလူးအဖီခိၣ်​ ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲလဲၤတၢ်.” (မၤတၢ် ၁၅:၄၀) စီၤပီလူး ဒီးစီၤစံလၤ လဲၤတၢ်တပူၤဃီဒီး “ခီဂာ် ကီၢ်စူၤရံ ဒီးကံၤလံၤကံ အကီၢ်ရ့ၣ်​ ဒီးမၤဂၢၢ်မၤကျၢၤထီၣ်​ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်.”—မၤတၢ် ၁၅:၄၁.

၁၁. ဒ်သိး ပကက့ၤ မၤဃူမၤဖိးလိာ်သးဒီး ပှၤလၢအမၤဘၣ်ဒိပသးအဂီၢ် ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါမနုၤလဲၣ်.

^၁၁ တၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ပှၤလၢ ပတကဲပှၤလၢပှၤပှဲၤဘၣ်. စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ကဲဝဲ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် အပှၤခၢၣ်စး. ဒီးလၢခံ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ စီၤပီလူးန့ၣ်​ ကဲထီၣ်ဝဲ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်တဂၤ. စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤန့ၣ်​ အကဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢအဂ့ၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ တၢ်တဘျီန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ သးပှံၢ်ထီၣ်လိာ်သး ဒီးတပၢၤအသး နီတဂၤဘၣ်. ခီဖျိလၢ တၢ်ကဲထီၣ်သး ဒ်အံၤအဃိ မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်​ က့ၤရ့လိာ်သးဒံးဧါ. ပထံၣ်ဘၣ်လၢ စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤန့ၣ်​ တကဲပှၤလၢပှၤပှဲၤဘၣ်​ သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးကွၢ်လိယ့ၣ်ၡူးခရံာ်. အဃိ လၢခံန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ပျၢ်လိာ်သးတၢ်ကမၣ်​ ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ က့ၤရ့လိာ်က့ၤသး. (အ့း ၄:၁-၃) ဒီးလၢခံ စီၤပီလူး ဒီးစီၤမၢ်ကူးစ့ၢ်ကီး အဝဲသ့ၣ်မၤသကိးက့ၤတၢ် ဒ်သိးသိး.a—ကလီး ၄:၁၀.

၁၂. ဒ်စီၤပီလူးဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤအသိး ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်​ ကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါဒ်လဲၣ်.

^၁၂ စီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးစီၤပီလူး သးပှံၢ်ထီၣ်လိာ်သး ထဲတၢ်တဘျီန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ညီနုၢ်အဝဲသ့ၣ်​ တမ့ၢ်ပှၤဒ်န့ၣ်ဘၣ်. စီၤဘၢ်နါဘၤန့ၣ်​ ပှၤသ့ၣ်ညါအီၤလၢ အမ့ၢ်ပှၤလၢအသးဂ့ၤ ဒီးအဟ့ၣ်တၢ်ညီဒိၣ်မး. အဃိ ပှၤတကိးအမံၤလၢ စီၤယိၤသးလၢၤဘၣ်​ ဒီးတၢ်မၢဖိတဖၣ်​ ကိးန့ၢ်က့ၤအမံၤလၢ စီၤဘၢ်နါဘၤ လၢအခီပညီမ့ၢ်ဝဲ “ပှၤလၢအမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤဂၤ.” (မၤတၢ် ၄:၃၆) စီၤပီလူးစ့ၢ်ကီး ပှၤသ့ၣ်ညါအီၤလၢ အမ့ၢ်ပှၤလၢအသးဂ့ၤ ဒီးအသးအိၣ်မၤစၢၤပှၤဂၤ. (၁ သ့း ၂:၇, ၈) ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ဒီးကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ် ခဲလၢာ်န့ၣ်​ ကဘၣ်ကွၢ်လိ စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ အဒိအတဲာ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်​ ဆီၣ်လီၤသးထီဘိ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် တဂၤဒီးတဂၤစ့ၢ်ကီး ကဘၣ်ရ့လိာ်သး လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးတၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အပူၤ တကးဒံးဘၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ရ့ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤဒ်န့ၣ်စ့ၢ်ကီး.—၁ ပ့း ၅:၂, ၃.

“ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ . . . ပတြၢၤအီၤ ဒိၣ်မး” (မၤတၢ် ၁၆:၁-၃)

၁၃, ၁၄. (က) စီၤတံၤမသ့းန့ၣ်​ အကဲမတဂၤလဲၣ်​ ဒီးစီၤပီလူး ထံၣ်လိာ်သးဒီးအီၤ ဒ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤပီလူး ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး စီၤတံၤမသ့းလဲၣ်. (ဂ) စီၤတံၤမသ့း န့ၢ်ဘၣ်မူဒါ မနုၤလဲၣ်.

^၁၃ ဖဲစီၤပီလူးလဲၤဝဲ မံၤၡၢၤနရံၤ အတၢ်လဲၤ ခံဘျီတဘျီအခါ အလဲၤဟးအိၣ်သကိးဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်လၢ ကလၤတံအပူၤ လၢအအိၣ်လၢရိမ့ၤ အတၢ်ပၢဖီလာ်. လၢခံ “စီၤပီလူး လဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်ဒ့ၢ်ဘ့ၤဒီးလဲၤဝဲလၢ ဝ့ၢ်လူစတြၤ.” ဒီးလံာ်စီဆှံ ဆဲးတဲဝဲလၢ “ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ အမ့ၢ် စီၤတံၤမသ့းတဂၤန့ၣ်​ အိၣ်ဖဲန့ၣ်လီၤ. အမိၢ်မ့ၢ် ပှၤယူဒၤဖိ လၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ် ဘၣ်ဆၣ်​ အပၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲပှၤကြံးဖိတဂၤ.”—မၤတၢ် ၁၆:၁.b

^၁၄ လီၤဂာ်လၢ စီၤပီလူးထံၣ်လိာ်သးဒီး စီၤတံၤမသ့း အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဖဲအလဲၤလၢတၢ်လီၢ်တတီၤအံၤ အဆိကတၢၢ်တဘျီဖဲ ခ.န ၄၇. ပူၤကွံာ်ခံနံၣ်သၢနံၣ်​ ဝံၤအလီၢ်ခံ ဒီးခဲအံၤန့ၣ်​ စီၤပီလူး ဟဲတုၤကဒီးလၢ တၢ်လီၢ်အံၤ ခံဘျီတဘျီ. စီၤပီလူး ဟဲတုၤတဘျီအံၤန့ၣ်​ အဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ ပှၤသးစၢ်စီၤတံၤမသ့း ဒိၣ်မး. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ခီဖျိလၢ စီၤတံၤမသ့းန့ၣ်​ “ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ . . . ပတြၢၤအီၤဒိၣ်မး.” စီၤတံၤမသ့း အိၣ်ဒီးအမံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤလၢ အနီၢ်ကစၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤ ဒီးလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂၤစ့ၢ်ကီး. လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်လူစတြၤ ဒီးဝ့ၢ်အံၤကနံၤ လၢအအိၣ်ယံၤဒီး စီၤတံၤမသ့းအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်​ အမံးလာ် ၂၀ (၃၀ ကံလိမံထၢၣ်) န့ၣ်နၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ စီၤတံၤမသ့းအဂ့ၢ် ဒီးပတြၢၤအီၤဒိၣ်မး. (မၤတၢ် ၁၆:၂) ဒီးခီဖျိလၢ သးစီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအဃိ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်​ ဟ့ၣ်လီၤစီၤတံၤမသ့း မူဒါလၢအရ့ဒိၣ်တခါလၢ ကမၤစၢၤဝဲ စီၤပီလူးဒီးစီၤစံလၤ ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤဝဲ မံၤၡၢၤနရံၤ အတၢ်လဲၤအခါ.—မၤတၢ် ၁၆:၃.

၁၅, ၁၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ ပတြၢၤစီၤတံၤမသ့းလဲၣ်.

^၁၅ စီၤတံၤမသ့း ကဲပှၤသးစၢ်သနာ်က့ ဘၣ်မနုၤအဃိ အအိၣ်ဒီးအမံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤလဲၣ်. ခီဖျိလၢ အခိၣ်နူာ်ဖၠဲး, အဒိၣ်တၢ်ဂ့ၤ ဒီးအအိၣ်ဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အဃိဧါ. ညီနုၢ်န့ၣ်​ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ဆိမိၣ်ဒိၣ်​ ဒီးပာ်ဒိၣ်ဝဲ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ. လၢညါ ဘၣ်တဘျီ ဝံၡမူၤအ့လးစ့ၢ်ကီး ဆၢတဲာ်ကမၣ်ဘၣ်တၢ် ခီဖျိလၢ အထံၣ်တၢ်လၢအအိၣ်ဖျါလၢခိအဃိ. ဘၣ်ဆၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်​ ဝံၡမူၤအ့လးလၢ “ပှၤကညီန့ၣ်​ ထံၣ်တၢ်လၢအအိၣ်ဖျါလၢခိ မ့မ့ၢ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်​ ထံၣ်တၢ်လၢ ပှၤသးကံၢ်ပူၤ.” (၁ မူၤ ၁၆:၇) ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါဖဲန့ၣ်တဖၣ်​ ပတြၢၤစီၤတံၤမသ့းန့ၣ်​ ခီဖျိလၢ စီၤတံၤမသ့း အိၣ်ဒီးခရံာ်ဖိ တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါအဃိ.

^၁၆ လၢခံ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ စီၤပီလူးတဲဖျါထီၣ်ဝဲ စီၤတံၤမသ့း အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါအါမး. စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ စီၤတံၤမသ့းန့ၣ်​ အကဲပှၤလၢ အသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ပှၤဂၤ, အဟ့ၣ်လီၤသး လၢပှၤဂၤအဂီၢ် ဒီးအမၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တၢ်မၤ ဆူၣ်ဆူၣ်. (ဖံလံး ၂:၂၀-၂၂) စီၤတံၤမသ့းန့ၣ်​ ပှၤသ့ၣ်ညါအီၤလၢ အအိၣ်ဒီး “တၢ်နာ်လၢ အတပၣ်ဒီး တၢ်ပာ်မၤအသးဘၣ်.”—၂ တံၤ ၁:၅.

၁၇. ပှၤသးစၢ်အါဂၤ လၢဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ကွၢ်လိစီၤတံၤမသ့း ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၇ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပှၤသးစၢ်အါဂၤ ကွၢ်လိဝဲ စီၤတံၤမသ့း ခီဖျိမၤအါထီၣ်ဝဲ ခရံာ်ဖိတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်. အဝဲသ့ၣ်သးစၢ် သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး မံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤ လၢယဟိဝၤယွၤ ဒီးအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်​ အမဲာ်ညါ. (ကတိၤ ၂၂:၁; ၁ တံၤ ၄:၁၅) အဝဲသ့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်​ အတၢ်နာ်နီၢ်ကီၢ် ဒီးတအိၣ်မူဝဲ တၢ်အိၣ်မူခံမၠိ ဒ်ပှၤတၢ်ချၢအသိးဘၣ်. (စံး ၂၆:၄) အဃိ ဒ်စီၤတံၤမသ့းအသိး ပှၤသးစၢ်အါဂၤ အိၣ်ဒီးမူဒါ အရ့ဒိၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ. ဒီးဖဲပှၤသးစၢ်တဖၣ်​ ကဲထီၣ်ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိ ဒီးဒိးဘျၢထံအခါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤန့ၣ်​ န့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါ ဒီးသးခုဒိၣ်မး.

“တၢ်နာ် ဆဲးဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ဝဲ” (မၤတၢ် ၁၆:၄, ၅)

၁၈. (က) စီၤပီလူး ဒီးစီၤတံၤမသ့း မၤထွဲဝဲ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဒ်လဲၣ်. (ခ) တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်​ န့ၢ်ဘၣ်အဘျုးဒ်လဲၣ်.

^၁၈ ဒ်ကဝီၤပှၤတၢ်ကွၢ်အသိး စီၤပီလူး ဒီးစီၤတံၤမသ့း မၤသကိးတၢ် အနံၣ်အါမး. အဝဲသ့ၣ်မၤထွဲဝဲ ဒ်ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအဝဲသ့ၣ်. အဃိ လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ ဆဲးလဲၤလၢ ဝ့ၢ်တဖျၢၣ်ဘၣ်​ တဖျၢၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်​ ဟ့ၣ်လီၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်လၢ အဟဲလၢ တၢ်မၢဖိဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်​ အအိၣ်​ ဒ်သိးဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ ကမၤထွဲဝဲအဂီၢ်.” (မၤတၢ် ၁၆:၄) ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်​ မၤထွဲဝဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ အဟဲလၢ တၢ်မၢဖိ ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်​ အအိၣ်. ဒီးခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဒိကနၣ်အဃိ “တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဖၣ်​ အတၢ်နာ် ဆဲးဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ဝဲ ဒီးတနံၤဘၣ်တနံၤန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်အနီၣ်ဂံၢ် ဟဲအါထီၣ်ဝဲ ရုၢ်ရုၢ်.”—မၤတၢ် ၁၆:၅.

၁၉, ၂၀. ဘၣ်မနုၤအဃိ ခရံာ်ဖိတဖၣ်​ ကဘၣ်ဒိကနၣ်​ “ပှၤလၢအတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်” အကလုၢ်လဲၣ်.

^၁၉ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ဖဲယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်​ ဒိကနၣ်​ ဒီးမၤထွဲဝဲ “ပှၤလၢအတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်” အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအခါ အဝဲသ့ၣ်န့ၢ်ဘၣ်​ အဘျုးအါမး. (ဧ့ၤ ၁၃:၁၇) ခီဖျိလၢ ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်အိၣ်သး ဆီတလဲထီဘိအဃိ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ်​ ကတူၢ်လိာ် ဒီးမၤထွဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ အဟဲလၢ “ကုၢ်လၢအတီ ဒီးအကူၣ်တၢ်သ့” အအိၣ်. (မး ၂၄:၄၅; ၁ ကရံၣ်​ ၇:၂၉-၃၁) ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဒိကနၣ်န့ၣ်​ ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကအိၣ်ဒီးတၢ်နာ် လၢအဂၢၢ်ကျၢၤ ဒီးပကကဲထီၣ်​ ပှၤလၢအကဆှီလၢ ကစၢ်ယွၤအမဲာ်ညါ.—ယၤ ၁:၂၇.

^၂၀ ကဝီၤအပှၢ်ကွၢ်တၢ် ဒီးပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်လၢ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ကဲဝဲပှၤတလၢတပှဲၤ ဒ်သိးဒီး စီၤပီလူး, စီၤဘၢ်နါဘၤ, စီၤမၢ်ကူး ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်လၢ တၢ်မၢဖိအစိၤ. (ရိ ၅:၁၂; ယၤ ၃:၂) ဘၣ်ဆၣ်​ ခီဖျိလၢ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်တဖၣ်​ မၤထွဲဝဲ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ ဒီးကွၢ်လိဝဲ တၢ်မၢဖိလၢညါတဖၣ်​ အဒိအတဲာ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဃိ အဝဲသ့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အကဲပှၤလၢ ပှၤနာ်န့ၢ်အီၤသ့. (၂ တံၤ ၁:၁၃, ၁၄) ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ မၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်​ အတၢ်နာ် ဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ်ဝဲ.