“တုၤယဂံၢ်စၢ်ယဘါစၢ်ဒီး, ယအိၣ်ဒီးယစိယကမီၤလီၤ”

၁. တၢ်မၢဖိပီလူး သ့ၣ်ညါလီၤအသးဒ်လဲၣ်.

တဘျီတခီၣ်​ တၢ်မၢဖိပီလူး သ့ၣ်ညါလီၤအသးလၢ အဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်လီၤ. စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အနီၢ်ခိ “ဟးဂီၤ” မ့ၢ်လၢ အအဲၣ်ဒိးမၤတၢ်လၢအဘၣ်​ ဘၣ်ဆၣ်​ အမၤဝဲတန့ၢ်ဘၣ်​ ဒီးယဟိဝၤယွၤစ့ၢ်ကီး တစံးဆၢအတၢ်ထုကဖၣ်​ ဒ်အမုၢ်လၢ်တ့ၢ်ဝဲအသိးဘၣ်. (၂ ကရံၣ်သူး ၄:၁၆; ၁၂:၇-၉; ရိမ့ၤ ၇:၂၁-၂၃) စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဒုၣ်အဒါတဖၣ်န့ၣ်​ ထံၣ်အီၤဒ်အမ့ၢ် ပှၤလၢအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ် တဂၤအသိးလီၤ.b ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲတပျဲပှၤဂၤ အတၢ်ထံၣ်လၢအတဂ့ၤတဖၣ်​ ကဒိၣ်စိလၢအဖီခိၣ်ဘၣ်. ဒီးအဝဲတဟ့ၣ်အခွဲးစ့ၢ်ကီးလၢ အကဆိကမိၣ်ဆံးလီၤအသးဘၣ်.—၂ ကရံၣ်သူး ၁၀:၁၀-၁၂, ၁၇, ၁၈.

၂. ဒ် ၂ ကရံၣ်သူး ၁၂:၉, ၁၀ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး စီၤပီလူးမၤလိန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၂ စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤတဂၤလၢ အဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်ဒၣ်လဲာ်န့ၣ်​ အဂံၢ်အဘါဆူၣ်ထီၣ်ဝဲသ့လီၤ. (ဖး ၂ ကရံၣ်သူး ၁၂:၉, ၁၀ တက့ၢ်.) ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်စီၤပီလူးလၢ အစိအကမီၤက “လၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်လၢ တၢ်အဂံၢ်စၢ်အဘါစၢ်အပူၤ” လီၤ. တၢ်ကတိၤအံၤ အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤအစိအကမီၤ ကမၤဆူၣ်ထီၣ်ဝဲ စီၤပီလူးအဂံၢ်အဘါလၢ အလိၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဆိကတၢၢ် ပကကွၢ်သကိး ဖဲပဒုၣ်ပဒါတဖၣ်​ ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢစံးသီပှၤအခါန့ၣ်​ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတကြၢးဘၣ်ယိၣ်တၢ်ဘၣ်လဲၣ်.

“ဘၣ်ယသးလၢ . . . တၢ်မၤယၤတရီတပါအပူၤ”

၃. ဖဲပှၤဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢစံးသီပှၤအခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်သးခုလဲၣ်.

^၃ ပဝဲဒၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်​ ပတအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤကတဲဆါပှၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ပဒုၣ်ပဒါ မ့ၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢစံးသီပှၤန့ၣ်​ ပသးကဟးဂီၤဒီး ပဂံၢ်ပဘါကလီၤစၢ်ဝဲလီၤ. (ကတိၤဒိ ၂၄:၁၀) ဒီးပဒုၣ်ပဒါ အတၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢစံးသီတဖၣ်​ ပကြၢးထံၣ်အီၤဒ်လဲၣ်. ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်ဒ်စီၤပီလူးအသိး လၢအတဲဝဲလၢ “ဘၣ်ယသးလၢ . . . တၢ်မၤယၤတရီတပါအပူၤ” လီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၁၂:၁၀) ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ဖဲပှၤတဲဆါပှၤဒီး မၤအၢမၤနးပှၤအခါ ပပာ်ဖျါထီၣ်အီၤလၢ ပမ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်လီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၄:၁၄) ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ ပှၤလၢအပိာ်အခံတဖၣ်န့ၣ်​ ကထံၣ်ဘၣ်တၢ်မၤအၢမၤနးလီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၁၅:၁၈-၂၀) ခရံာ်ဖိလၢ တၢ်မၢဖိအစိၤတဖၣ်​ ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤအၢမၤနးစ့ၢ်ကီးလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ပှၤလၢကြံးအတၢ်ဆဲးတၢ်လၤဒိၣ်စိလၢ အဝဲသ့ၣ်အဖီခိၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ဆိကမိၣ်ဆံးဝဲ ခရံာ်ဖိတဖၣ်လီၤ. ဒီးလၢပှၤယူဒၤဖိအကျါ ခရံာ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်​ ပှၤထံၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢအမ့ၢ် ‘ပှၤတသ့လံာ်သ့လဲၢ်, ဒီးပှၤတမၤလိဘၣ်တၢ်ဘၣ်’ ဒ်တၢ်မၢဖိပ့းတရူးဒီးယိၤဟၣ်​ အသိးလီၤ. (မၤတၢ် ၄:၁၃) ခရံာ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်တပၣ်ဃုာ်လၢ ထံၣ်ဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်အကျါ ဒီးတကဲသုးဘၣ်. အဃိ ပှၤဆိကမိၣ်ဆံးအဝဲသ့ၣ်လၢ အဒီသဒၢလီၤအသးတသ့ဘၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ ပှၤတပာ်ကဲ အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်.

၄. ခရံာ်ဖိလၢ တၢ်မၢဖိအစိၤတဖၣ်​ ဖဲအဒုၣ်အဒါ မၤအၢမၤနးအဝဲသ့ၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်မၤဆၢက့ၤဝဲဒ်လဲၣ်.

^၄ ခရံာ်ဖိလၢတၢ်မၢဖိအစိၤတဖၣ်​ မ့ၢ်အပျဲဝဲလၢ အဒုၣ်အဒါတဖၣ်​ ကမၤဟးဂီၤ အဝဲသ့ၣ်အသးဧါ. တပျဲဝဲဘၣ်. အဒိ တၢ်မၢဖိပ့းတရူး ဒီးတၢ်မၢဖိယိၤဟၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်​ ပိာ်ယ့ၣ်ၡူးအခံ ဒီးသိၣ်လိတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ အဃိ အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်​ ဒီးတၢ်မၤအၢမၤနး ဘၣ်ဆၣ်ပာ်ဝဲဒ်အမ့ၢ် တၢ်လၤကပီၤတခါ အသိးလီၤ. (မၤတၢ် ၄:၁၈-၂၁; ၅:၂၇-၂၉, ၄၀-၄၂) ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်​ တမဲာ်ဆှးဒီး ပျံၤတၢ်ဖုးတၢ်ဘၣ်. ခရံာ်ဖိလၢ တၢယၤဖှိၣ်အစိၤတဖၣ်န့ၣ်​ ပှၤတပာ်ကဲအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်​ သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်ဆဲးမၤစၢၤဒံး ပှၤဂၤတဖၣ်လီၤ. အဒိ လံာ်စီဆှံအကတြူၢ် လၢခရံာ်ဖိဖဲန့ၣ်တနီၤကွဲးဝဲန့ၣ်​ ဆဲးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဒီး ကဲထီၣ်ဝဲတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ပှၤလၢအကကွဲၢ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီးဘီမုၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲန့ၣ်​ အိၣ်သူၣ်ထီၣ်အသးလၢမူခိၣ်​ ဒီးတယံာ်လၢၤဘၣ်​ ကပၢဝဲဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၁၄) ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤရိမ့ၤအသုးမုၢ်သံၣ်ဘိလၢအဒိၣ်စိ ဒီးမၤအၢမၤနးဝဲ ခရံာ်ဖိလၢညါတဖၣ်န့ၣ်​ လီၤမၢ်ကွံာ်လၢာ်လံ. ဘၣ်ဆၣ်​ မ့မ့ၢ်ခရံာ်ဖိလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီတဖၣ်န့ၣ်​ အခဲအံၤ အဝဲသ့ၣ်ပၢတၢ်လၢမူခိၣ်​ ဒ်စီၤပၤတဖၣ်အသိးလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤလၢအထီဒါ အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ သံကွံာ်ဝဲလၢာ်လံန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤလၢအထီဒါတၢ်တဖၣ်​ မ့ၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်ဘၣ်ဖုးန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဘၣ်က့ၤလၢ ခရံာ်ဖိလၢအသးဟ့တ့ၢ်ဝဲတဖၣ်​ အတၢ်ပၢဖီလာ်လီၤ.—လီၣ်ဖျါ ၅:၁၀.

၅. ဒ် ယိၤဟၣ်​ ၁၅:၁၉ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤတဖၣ်​ ပှၤကွၢ်တလီၤအဝဲသ့ၣ်လဲၣ်.

^၅ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤတဖၣ်​ ပှၤကွၢ်တလီၤအဝဲသ့ၣ်​ ဒီးပှၤထံၣ်အဝဲသ့ၣ်​ ဒ်ပှၤလၢအတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ တအိၣ်ဘၣ်​ ဒီးပှၤသူအီၤတသ့ဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤထံၣ်အဝဲသ့ၣ်ဒ်န့ၣ်လဲၣ်. မ့ၢ်လၢပတအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ဒ်ပှၤတၢ်ချၢအသိးဘၣ်အဃိလီၤ. ပဂုာ်ကျဲးစၢး အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး, တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ ဒီးတၢ်ဒိကနၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်လၢ ပှၤတၢ်ချၢအတၢ်ထံၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ ပှၤလၢအပာ်ထီၣ်ထီအသး ဒီးပှၤလၢအပူထီၣ်ထီဒါ တၢ်တဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ မ့မ့ၢ်လၢပဝဲဒၣ်န့ၣ်​ ပတမၤဘၣ်ထွဲလိာ်သး ဒီးထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်​ ဒီးပတပၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးလၢ ထံကီၢ်တၢ်ဒုးသုးဒုးသံၣ်အကျါဘၣ်. ခီဖျိလၢ ပလီၤဆီဒီးပှၤတၢ်ချၢအဃိ အဝဲသ့ၣ်​ ဆိကမိၣ်ဆံးပှၤလီၤ.—ဖး ယိၤဟၣ်​ ၁၅:၁၉ တက့ၢ်; ရိမ့ၤ ၁၂:၂.

၆. ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ အခ့အပှၤတဖၣ်လၢ ကဆီၣ်ထွဲအတၢ်မၤအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.

^၆ ပှၤဂၤတဖၣ်မ့ၢ်ထံၣ်ပှၤလၢ ပမ့ၢ်ပှၤတကျၢတခီဘၣ်​ သနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ သူပှၤလၢပကဆီၣ်ထွဲ အတၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ. ဒ်သိးတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤကတုၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်​ အဝဲသူပှၤလီၤ. ဒီးအခ့အပှၤလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤစ့ၢ်ကီး အဝဲသ့ၣ်ကျိာ်ထံဝဲ လံာ်လဲၢ်တဖၣ်​ ဒီးထုးထီၣ်ရၤလီၤဝဲ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်သူဝဲ လံာ်စီဆှံလၢကမၤစၢၤ ပှၤလၢအကကွဲၢ်တဖၣ်​ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်အတၢ်အိၣ်မူ ကဂ့ၤထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤသူအခ့အပှၤ လၢပှၤဆိကမိၣ်ဆံးဝဲတဖၣ်အံၤ ဒ်သိးအတၢ်ဖံးတၢ်မၤ ကကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ မ့မ့ၢ်လၢ ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ်မီၤ. မ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤလၢ ပကအိၣ်ဒီး တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအဂီၢ်စ့ၢ်ကီးဧါ. ဒီးဒ်သိးပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ အတၢ်မၤစၢၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ခဲအံၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်သၢမံၤလၢ ပကမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ တၢ်မၢဖိပီလူးပာ်လီၤန့ၢ်ပှၤ အဒိအတဲာ်န့ၣ်လီၤ.

သန့ၤနသးလၢ နနီၢ်ကစၢ် အဂံၢ်အဘါတဂ့ၤ

၇. ပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိတခါလၢ စီၤပီလူးအအိၣ်သ့ဒ်လဲၣ်.

^၇ ပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိတခါလၢ စီၤပီလူးအဒိအတဲာ်သ့ဝဲလီၤ. ဖဲပမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအခါ ပတဘၣ်သန့ၤပသးလၢ ပနီၢ်ကစၢ်အဂံၢ်အဘါ ဒီးပနီၢ်ကစၢ် အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်ဘၣ်. ပမ့ၢ်ကွၢ်လၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်​ အတၢ်ထံၣ်န့ၣ်​ စီၤပီလူးမ့ၢ်ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ ဒီးအမ့ၢ်ပှၤလၢ အနာ်န့ၢ်လီၤသးတဂၤလီၤ. စီၤပီလူးဒိၣ်ထီၣ်ဘၣ်လၢ ရိမ့ၤအဝ့ၢ်ခိၣ်တၢ်စူးန့ၣ်လီၤ. ဝ့ၢ်တၢ်စူးန့ၣ်​ အမံၤဒိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ထူးတၢ်တီၤ ဒီးတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တကပၤလီၤ. စီၤပီလူးထီၣ်ဘၣ်ကၠိလၢ အပတီၢ်ထီ ဒီးပှၤလၢအသိၣ်လိအီၤတဂၤမ့ၢ်ဝဲ စီၤကမၤလ့လး ဒီးအဝဲမ့ၢ်ပှၤယူဒၤဖိခိၣ်နၢ်တဂၤလၢ ပှၤပာ်ကဲအီၤအါကတၢၢ်လီၤ. (မၤတၢ် ၅:၃၄; ၂၂:၃) ဒီးစီၤပီလူးန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲပှၤအရ့ဒိၣ်တဂၤလၢ ပှၤယူဒၤဖိအကျါ ဒီးအတဲဝဲလၢ “ယသ့ထီၣ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိ အလုၢ်အလၢ် အါန့ၢ်ပှၤသကျဲဒီးယၤ လၢပှၤကလုာ်ဒၣ်ယၤ အကျါအါဂၤတက့ၢ်လီၤ.” (ကလၤတံ ၁:၁၃, ၁၄; မၤတၢ် ၂၆:၄) ဘၣ်ဆၣ်​ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ စီၤပီလူးန့ၣ်​ တသန့ၤအသးလၢ အနီၢ်ကစၢ်ဘၣ်.

၈. ဒ် ဖံလံးပံၤ ၃:၈ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး တၢ်လၢစီၤပီလူး ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ်​ အဝဲထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်​ ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ အတဲဝဲလၢ “ဘၣ်ယသးလၢ ယဂံၢ်စၢ်ယဘါစၢ်အပူၤ” န့ၣ်လဲၣ်.

^၈ စီၤပီလူးသးအိၣ်​ ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်ဝဲ တၢ်လၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိပာ်ဒိၣ်ဝဲ သ့ၣ်တဖၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် တၢ်လၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ပာ်ဒိၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ်​ အဝဲထံၣ်ဝဲဒ် “တၢ်အ့ၣ်အသိး” လီၤ. (ဖး ဖံလံးပံၤ ၃:၈ တက့ၢ်.) လၢခံစီၤပီလူးန့ၣ်​ ကဲထီၣ်က့ၤပှၤလၢ အပိာ်ခရံာ်အခံ အဃိအထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်ကီတၢ်ခဲအါမးလီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ အပှၤကလုာ်ဒၣ်ဝဲ သးဟ့အီၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. (မၤတၢ် ၂၃:၁၂-၁၄) ဒီးပှၤရိမ့ၤဖိတဖၣ်​ ဖျ့အီၤတီၢ်အီၤ ဒီးပၢနုာ်အီၤလၢ ဃိာ်ပူၤလီၤ. (မၤတၢ် ၁၆:၁၉-၂၄, ၃၇) အဝဲသ့ၣ်ညါလီၤအသးလၢ အတလၢတပှဲၤဘၣ်​ အဃိအကမၤတၢ်လၢအဘၣ်န့ၣ်​ ကီဝဲဒိၣ်မးလီၤ. (ရိမ့ၤ ၇:၂၁-၂၅) ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤလၢအထီဒါအီၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, အနီၢ်ကစၢ် တၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ အတဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ကပတုာ်ပိာ်ဝဲ ခရံာ်အခံဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲတဲဝဲလၢ “ဘၣ်ယသးလၢ ယဂံၢ်စၢ်ယဘါစၢ်အပူၤ” လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ အတဲဝဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲ ဖဲအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်အခါ ကစၢ်ယွၤမၤစၢၤအီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.—၂ ကရံၣ်သူး ၄:၇; ၁၂:၁၀.

၉. တၢ်လၢအကမၤလီၤစၢ် ပဂံၢ်ပဘါတဖၣ်န့ၣ်​ ပကြၢးထံၣ်အီၤဒ်လဲၣ်.

^၉ ပဒိးန့ၢ်အါထီၣ်​ တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်သ့လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ ကစၢ်ယွၤအစိအကမီၤအဂီၢ် တသန့ၤထီၣ်အသးလၢ ပနီၢ်ခိဂံၢ်ဘါ, တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့, ကလုာ်ဒူၣ်​ ဒီးတၢ်ထူးတၢ်တီၤတဖၣ်ဘၣ်. ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤမး ယဟိဝၤယွၤကသူပှၤအဂီၢ်န့ၣ်​ တမ့ၢ်ဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤလၢ “အကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့မ့ၢ်ဂ့ၤ, အဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, အိၣ်ဒီးအလီၢ်ဒိၣ်လၤထီမ့ၢ်ဂ့ၤ” အိၣ်ထဲစှၤကိးဂၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ယဟိဝၤယွၤကဃုထၢပှၤလၢ “ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိထံၣ်လၢ အဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်” သ့ၣ်တဖၣ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁:၂၆, ၂၇, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) အဃိ နမ့ၢ်တအိၣ်ဒီး တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ သနာ်က့ နဆဲးမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤသ့ဝဲလီၤ. ဒီးနကဘၣ်ထံၣ်အီၤဒ်အမ့ၢ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်တဖၣ်အသိးလီၤ. နမၤအီၤကသ့ဒ်လဲၣ်. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ ဖဲနတအိၣ်ဒီး တၢ်လၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိပာ်ဒိၣ်ဝဲတဖၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤကဟ့ၣ်နၤ အစိအကမီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ နကသ့ၣ်ညါထီၣ်ဘၣ်လီၤ. အဒိ နမ့ၢ်ဘၣ်ယိၣ်လၢ ပှၤကမၤကွၢ် နတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်န့ၣ်​ ဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်တက့ၢ်. ဒီးအဝဲကဟ့ၣ်နၤတၢ်သးဒူ ဒ်သိးနတဲပၠးပှၤဂၤလၢ နတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်ကဘူၣ်အဂီၢ်လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၆:၁၉, ၂၀) တကးဒံးဘၣ်​ နမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ နအိၣ်ဒီးတၢ်ဆူးတၢ်ဆါယံာ်ယံာ်ထၢထၢန့ၣ်​ ဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်​ ဒ်သိးအကမၤစၢၤနၤလၢ နကသးစၢၢ်ဆၢအတၢ်မၤ ကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ. ဖဲယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤနၤတဘျီလၢ်လၢ်အခါ နတၢ်နာ်ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်​ ဒီးနဂံၢ်နဘါကဆူၣ်ထီၣ်က့ၤလီၤ.

မၤလိန့ၢ်တၢ်အဒိတဖၣ်​ လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ

၁၀. ဒ် ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၃၂-၃၄ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး လၢလံာ်စီဆှံပူၤ ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီတဖၣ်  ဘၣ်မနုၤအဃိ  ပကဘၣ်မၤလိအဝဲသ့ၣ်အဒိအတဲာ်လဲၣ်.

^၁၀ စီၤပီလူးမ့ၢ်ပှၤလၢ အသးဆူၣ်မၤလိလံာ်စီဆှံတဂၤလီၤ. အဝဲဃုသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအါမး ဒီးအဝဲမၤလိန့ၢ်စ့ၢ်ကီး တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤလၢ အသးတီတဖၣ်အအိၣ်အါမးလီၤ. ဖဲစီၤပီလူးကွဲးန့ၢ်လံာ်လၢ ဧ့ၤဘြံၤခရံာ်ဖိတဖၣ်အအိၣ်အခါ စီၤပီလူးမၢ အဝဲသ့ၣ်ဆိကမိၣ်ထံဝဲ ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤ လၢအတီအလိၤတဖၣ်အဒိအတဲာ်လီၤ.  (ဖး  ဧ့ၤဘြံၤ  ၁၁:၃၂-၃၄ တက့ၢ်.) ဆိကမိၣ်ကွၢ် ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤတဂၤလၢ အမ့ၢ်စီၤပၤဒၤဝံးတက့ၢ်. စီၤဒၤဝံးန့ၣ်​ ထံၣ်ဘၣ်ဒီးအဒုၣ်အဒါတဖၣ်​ အတၢ်ထီဒုၣ်ထီဒါ တကးဒံးဘၣ်​ အတံၤသကိးတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ထီဒါအီၤလီၤ. ဒီးပကသ့ၣ်ညါဘၣ်​ ဖဲစီၤပီလူးဆိကမိၣ်ထံဝဲ စီၤဒၤဝံးအဒိအတဲာ်အခါ အဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါဒ်လဲၣ်​ ဒီးပဝဲစ့ၢ်ကီး ပကွၢ်လိမၤဒိး စီၤပီလူးအဒိအတဲာ် ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.

၁၁. ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤဒၤဝံးန့ၣ်​ ဖျါလၢအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ လံာ်ကုခိၣ်တက့ၢ်.)

^၁၁ စီၤကၤလယးမ့ၢ်ပှၤလၢ အဒုးတၢ်ဖၠဲးဒိၣ်မးတဂၤ အဃိအဆိကမိၣ်ဆံးဝဲ စီၤဒၤဝံးလီၤ. ဖဲစီၤကၤလယး ထံၣ်ဘၣ်စီၤဒၤဝံးအခါ အဝဲ “တပးကဲဘၣ်အီၤဘၣ်.” မ့ၢ်လၢစီၤကၤလယးန့ၣ်​ မ့ၢ်ပှၤနီၢ်ဒိၣ်, အိၣ်ဒီးတၢ်စုကဝဲၤလၢပှဲၤ ဒီးဒုးညီနုၢ်တၢ်တဂၤအဃိလီၤ. မ့မ့ၢ်လၢစီၤဒၤဝံးန့ၣ်​ ဖျါလၢအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ် ခီဖျိလၢ အမ့ၢ်ပှၤသးစၢ်တဂၤ ဒီးတဒုးညီနုၢ်တၢ် နီတဘျီဘၣ်အဃိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ အမ့ၢ်ပှၤလၢ အဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ်တဂၤလီၤ. ဒီးအဝဲသန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်အီၤ အစိအကမီၤဒ်သိး အကမၤနၢၤကွံာ်အဒုၣ်အဒါ စီၤကၤလယးအဂီၢ်လီၤ.—၁ ၡမူၤအ့လး ၁၇:၄၁-၄၅, ၅၀.

၁၂. စီၤဒၤဝံးထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲအဂၤတခါန့ၣ်​ မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၂ စီၤဒၤဝံးထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲအဂၤတခါလၢ အတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ် ဒီးအစိအကမီၤတအိၣ်ဘၣ်လီၤ. စီၤဒၤဝံးသးတီဒီးပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဃုထၢထီၣ်အီၤ လၢအမ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ အစီၤပၤစီလူးန့ၣ်လီၤ. လၢအခီၣ်ထံးခါ စီၤပၤစီလူး ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ စီၤဒၤဝံးလီၤ. လၢခံစီၤစီလူး ပာ်ထီၣ်ထီသးအဃိ အသးက့ၣ်စီၤဒၤဝံးလီၤ. စီၤစီလူး ရ့ဒီးစီၤဒၤဝံးတတီတလိၤ တုၤဒၣ်လဲာ် အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢး လူၤမၤသံဝဲလီၤ.—၁ ၡမူၤအ့လး ၁၈:၆-၉, ၂၉; ၁၉:၉-၁၁.

၁၃. ဖဲစီၤပၤစီလူး ရ့ဒီးစီၤဒၤဝံး တတီတလိၤဘၣ်အခါ စီၤဒၤဝံးမၤဝဲဒ်လဲၣ်.

^၁၃ စီၤပၤစီလူး ရ့ဒီးစီၤဒၤဝံးတတီတလိၤဘၣ်​ သနာ်က့ စီၤဒၤဝံးဆဲးပာ်ကဲ ပှၤလၢယဟိဝၤယွၤ ဃုထၢထီၣ်အီၤလၢ စီၤပၤလီၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၂၄:၆) စီၤပၤစီလူးရ့ဒီးစီၤဒၤဝံး တတီတလိၤဘၣ်​ သနာ်က့ စီၤဒၤဝံးတပာ်တၢ်ကမၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအဖီခိၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် စီၤဒၤဝံးသန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤလီၤ. ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်အီၤတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒ်သိးအကအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲလၢ ကလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲအဂီၢ်လီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၈:၁, အခိၣ်တီ.

၁၄. စီၤပီလူးထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒ်စီၤဒၤဝံးအသိးဒ်လဲၣ်.

^၁၄ တၢ်မၢဖိပီလူးစ့ၢ်ကီး ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒ်စီၤဒၤဝံးအသိးလီၤ. စီၤပီလူး အဒုၣ်အဒါတဖၣ်န့ၣ်​ အစိကမီၤဒိၣ်န့ၢ်အီၤဒံးလီၤ. ဖဲစီၤပီလူးအစိၤ ခိၣ်နၢ်လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤတဖၣ်န့ၣ်​ သးဟ့အီၤလီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်တဖၣ်​ ဖျ့အီၤတီၢ်အီၤ ဒီးပၢနုာ်အီၤလၢ ဃိာ်ပူၤအဘျီတဖၣ်အဘျီလီၤ. ဒ်စီၤဒၤဝံးအသိး စီၤပီလူးစ့ၢ်ကီး အတံၤသကိးတဖၣ်​ ရ့ဒီးအီၤအၢအၢသီသီလီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ လၢခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤစ့ၢ်ကီး ပှၤထီဒါအီၤလီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၁၂:၁၁; ဖံလံးပံၤ ၃:၁၈) ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤပီလူးမၤနၢၤကွံာ် ပှၤလၢအထီဒါအီၤတဖၣ်​ ခဲလၢာ်လီၤ. ဒီးအမၤနၢၤဝဲ လၢကျဲဒ်လဲၣ်. အဝဲထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ထီဒုၣ်ထီဒါ သနာ်က့ အဝဲဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒံးလီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ မၤဟးဂီၤအသးသနာ်က့ အဝဲဆဲးပၢၤဃာ် အတၢ်သးတီလၢ အဝဲသ့ၣ်အဖီခိၣ်လီၤ. တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်​ အဝဲသးတီဒီးကစၢ်ယွၤ တုၤလၢအသံတစုလီၤ. (၂ တံၤမသ့း ၄:၈) စီၤပီလူးလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်န့ၢ်ဝဲန့ၣ်​ တမ့ၢ်လၢအဂံၢ်အဘါဆူၣ်အဃိဘၣ်. ခီဖျိလၢ အသန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်အဃိလီၤ.

၁၅. ပဖီတၢၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်​ ဒီးပမၤလၢပှဲၤအီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၅ မ့ၢ်နထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤအၢမၤနးဒီး တၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢ လၢကၠိ, လၢတၢ်မၤလီၢ် ဒီးလၢနဟံၣ်ဖိဃီဖိ လၢအတမ့ၢ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်​ အိၣ်စ့ၢ်ကီးဧါ. လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ်​ ပှၤလၢအရ့ဒီးနၤ တတီတလိၤဘၣ်အိၣ်ဧါ. မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ်​ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ စီၤဒၤဝံးဒီး စီၤပီလူးအတၢ်လဲၤခီဖျိ န့ၣ်တက့ၢ်. နကဆဲး “မၤနၢၤတၢ်အၢလၢတၢ်ဂ့ၤ” အဂီၢ်န့ၣ်​ သ့ဝဲလီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၂:၂၁) ဖဲပှၤဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢပှၤအခါ ပတမၤဆၢကဒါက့ၤ ဒ်စီၤဒၤဝံးမၤနၢၤ စီၤကၤလယးအသိးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပကမၤနၢၤတၢ်အၢ ခီဖျိလၢ ပမၤစၢၤပှၤဂၤလၢ အကသ့ၣ်ညါထီၣ်​ လံာ်စီဆှံတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ဒီးယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်လီၤ. နမၤဒ်န့ၣ်သ့ ခီဖျိနသူလံာ်စီဆှံလၢ နကစံးဆၢက့ၤ ပှၤဂၤအတၢ်သံကွၢ်လၢ တၢ်ပာ်ကဲအပူၤလီၤ. ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်လၢ ပှၤလၢအရ့ဒီးနၤ တတီတလိၤဘၣ်အဖီခိၣ်​ ဒီးမၤဂ့ၤတၢ်လၢပှၤခဲလၢာ် ဃုာ်ဒီးနဒုၣ်နဒါတဖၣ်တက့ၢ်.—မးသဲ ၅:၄၄; ၁ ပ့းတရူး ၃:၁၅-၁၇.

တူၢ်လိာ်ပှၤဂၤအတၢ်မၤစၢၤ

၁၆-၁၇. တၢ်လၢစီၤပီလူး တသးပ့ၤနီၣ်ဝဲ နီတဘျီဘၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၆ တချုးလၢ စီၤပီလူးကဲထီၣ်​ ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်​ အဝဲမ့ၢ်ပှၤအမၢးဒီး မၤအၢမၤသီဝဲ ပှၤလၢအပိာ်ယ့ၣ်ၡူးအခံတဖၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၇:၅၈; ၁ တံၤမသ့း ၁:၁၃) စီၤစီလူးလၢခံ ဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤ လၢစီၤပီလူးန့ၣ်​ ဖဲအကလဲၤမၤအၢမၤနးဝဲ ခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခါ ယ့ၣ်ၡူးတြီအီၤလီၤ. စီၤပီလူးနၢ်ဟူဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအကလုၢ် သီၣ်လီၤလၢမူခိၣ်​ ဝံၤဒီးအမဲာ်ချံ တထံၣ်တၢ်လၢၤဘၣ်. ဒ်သိးစီၤပီလူးအမဲာ်ချံ ကထံၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ်အဂီၢ် အကဘၣ်ဃ့ တၢ်မၤစၢၤလၢ ပှၤလၢအမၤအၢမၤနးတ့ၢ်ဝဲ တဖၣ်အအိၣ်လီၤ. စီၤပီလူး ဆီၣ်လီၤအသးဒီး တူၢ်လိာ်ဝဲ စီၤအနၤနံ အတၢ်မၤစၢၤလီၤ. ဒီးစီၤအနၤနံ မၤဘျါက့ၤ စီၤပီလူးအမဲာ်ချံလီၤ.—မၤတၢ် ၉:၃-၉, ၁၇, ၁၈.

^၁၇ လၢခံစီၤပီလူးန့ၣ်​ ကဲထီၣ်ဝဲခရံာ်ဖိတဂၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိအီၤလၢ ဒၤမ့ၤစ့းအကျဲန့ၣ်​ အဝဲတသးပ့ၤနီၣ်ဝဲ နီတဘျီဘၣ်. စီၤပီလူး ဆဲးဆီၣ်လီၤအသး ဒီးတူၢ်လိာ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ အတၢ်မၤစၢၤလီၤ. စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ပှၤလၢ ‘အမၤမုာ်အသး’ လီၤ.—ကလီးစဲ ၄:၁၀, ၁၁.

၁၈. ဘၣ်မနုၤအဃိ တဘျီတခီၣ်​ ပတအဲၣ်ဒီးတူၢ်လိာ်ပှၤဂၤ အတၢ်မၤစၢၤဘၣ်လဲၣ်.

^၁၈ ပမၤလိန့ၢ် တၢ်လၢစီၤပီလူးအအိၣ်သ့ဒ်လဲၣ်. ဖဲပစးထီၣ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤသီသီအခါ ပသးအိၣ်တူၢ်လိာ် ပှၤဂၤအတၢ်မၤစၢၤလီၤ. ပသ့ၣ်ညါလီၤပသးလၢ ပကဘၣ်မၤလိတၢ် အိၣ်ဒံးအါမးလီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၃:၁, ၂) ဘၣ်ဆၣ်​ မ့မ့ၢ်အခဲအံၤမီၤ. ပမ့ၢ်မၤဘၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ အနံၣ်အါမးဒီး ပတၢ်လဲၤခီဖျိ မ့ၢ်အိၣ်အါန့ၣ်​ ပတသးအိၣ်တူၢ်လိာ် ပှၤဂၤအတၢ်မၤစၢၤ ညီညီလၢၤဘၣ်. လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤလၢအန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီသီသီတဖၣ်​ မ့ၢ်မၤစၢၤပှၤန့ၣ်​ ပတအဲၣ်ဒိးတူၢ်လိာ် အဝဲသ့ၣ်တၢ်မၤစၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤထီဘိလီၤ. (ရိမ့ၤ ၁:၁၁, ၁၂) အဃိ ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ်​ ပကဘၣ်တူၢ်လိာ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ အတၢ်မၤစၢၤလီၤ.

၁၉. ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤပီလူးမၤတၢ် ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်အါမးလဲၣ်.

^၁၉ စီၤပီလူးကဲထီၣ်​ ခရံာ်ဖိဝံၤအလီၢ်ခံ အမၤတၢ်လၢ အကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်န့ၣ်​ အိၣ်ဝဲတနီၤလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကလုာ်ဒူၣ်, နီၢ်ခိဂံၢ်ဘါ, တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ ဒီးတၢ်ထူးတၢ်တီၤတဖၣ်န့ၣ်​ တမ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဘၣ်. ဒီးတၢ်လၢအရ့ဒိၣ်န့ၣ်​ အမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးသန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤမး အမၤတၢ်ကကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်လီၤ. မ်ပဝဲကိးဂၤဒဲး ပကကွၢ်လိမၤဒိး စီၤပီလူး (၁) ခီဖျိပသန့ၤပသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ, (၂) မၤလိန့ၢ်တၢ်အဒိအတဲာ်တဖၣ်​ လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ (၃) ဒီးတူၢ်လိာ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ အတၢ်မၤစၢၤတက့ၢ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ပမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒံးလၢ ပဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်ဒံးန့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤကဟ့ၣ်ပှၤ အစိအကမီၤလီၤ.