တၢ်အဲၣ်လၢ အဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သးခုနီၢ်နီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အဲၣ်ဒ်လဲၣ်တကလုာ်လဲၣ်

၁. ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ်​ ဘၣ်မနုၤအဃိ မ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢအလီၤဆီလဲၣ်.

ဆၢကတီၢ်လၢပအိၣ်မူဘၣ်ခဲအံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အလီၤဆီဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤအပူၤလီၤ. ဒ်လံာ်စီဆှံတဲဆိပာ်စၢၤဝဲအသိး ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်ဝဲပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်လၢအ “ဟဲလၢကယဲၢ်ပှၤကလုာ်, ဒီးကယဲၢ်ပှၤအဒူၣ်, ဒီးကယဲၢ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်, ဒီးကယဲၢ်ပှၤကတိၤတၢ်အကျိာ် အကလုာ်ကလုာ်အကျါ” လီၤ. အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်မ့ၢ် “ပှၤဆူၣ်တကလုာ်” လၢအနီၣ်ဂံၢ်အိၣ်​ ဃိးကကွဲၢ်ဘျဲၣ်လီၤ. ဒီးလၢတၢ်သးခုအပူၤ အဝဲသ့ၣ်မၤယွၤအတၢ်မၤလၢ “တၢ်လုၢ်အဟံၣ်ပူၤ, လၢမုၢ်ဆါဆဲးလၢ မုၢ်နၤလီၤ.” (လီၣ်ဖျါ ၇:၉, ၁၅; ယၡါယၤ ၆၀:၂၂) စးထီၣ်လၢအခီၣ်ထံး တုၤလၢခဲအံၤန့ၣ်​ ပှၤလၢအအဲၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးအဲၣ်ပှၤလၢအဃၢၤအါထဲသိး ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤတအိၣ်နီတဘျီဘၣ်.

၂. ပှၤလၢတမ့ၢ်ယွၤအတံၤသကိးတဖၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်အဲၣ်ဒ်လဲၣ်တကလုာ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.)

^၂ ဘၣ်ဆၣ်​ လံာ်စီဆှံတဲဆိပာ်ဝဲလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤလၢတမ့ၢ်ယွၤအတံၤသကိးတဖၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်အဲၣ်လၢအတကြၢးတဘၣ်တကလုာ် ဒီးတၢ်အဲၣ်အံၤမ့ၢ်ဝဲ တၢ်အဲၣ်လီၤဒၣ်ထဲအသးန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၢဖိပီလူးကွဲးဝဲလၢ လၢမုၢ်နံၤခံကတၢၢ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ်​ “ပှၤကညီကမ့ၢ်ပှၤအဲၣ်လီၤအသး, ပှၤသးကွံစ့” ဒီး “ပှၤလၢအအဲၣ်​ တၢ်မုာ်လၤဒိၣ်န့ၢ်အအဲၣ်ယွၤ” လီၤ. (၂ တံၤမသ့း ၃:၁-၄) တၢ်အဲၣ်လီၤဒၣ်ထဲအသးန့ၣ်​ ထီဒါလိာ်အသးဒီး တၢ်အဲၣ်ယွၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအအဲၣ်လီၤဒၣ်ထဲအသးန့ၣ်​ ဖျါလၢအသးခု ဘၣ်ဆၣ်တသးခုနီၢ်နီၢ်ဘၣ်. တကးဒံးဘၣ်​ မ့ၢ်လၢပှၤအါဂၤ အဲၣ်လီၤဒၣ်ထဲအသးအဃိ တၢ်ကီတၢ်ခဲအါထီၣ်ဝဲလီၤ.

၃. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိးတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.

^၃ တၢ်မၢဖိပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်အဲၣ်လၢအကွၢ်ထဲ အနီၢ်ကစၢ်အဘျုးန့ၣ်ကအါထီၣ်ဝဲ ဒီးကကဲထီၣ်တၢ်ဘၣ်ယိၣ်လၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲဟ့ၣ်ပလီၢ်ခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢက “ဟးဆှဲး” ပှၤလၢအအဲၣ်လီၤဒၣ်ထဲအသးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (၂ တံၤမသ့း ၃:၅) ဘၣ်ဆၣ်​ ပဟးဆှဲး ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့တသ့ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဒ်သိးပသုတအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒ်ပှၤလၢ ပခိၣ်ပဃၢၤတဖၣ်တဂ့ၤ ဒီးပမၤသးခုယွၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံတဂၤ အသးကသ့အဂီၢ် ပမၤတၢ်မနုၤသ့ဝဲလဲၣ်. ပကကွၢ်သကိးတၢ်အဲၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ ဒီးတၢ်အဲၣ်လၢ ၂ တံၤမသ့း ၃:၂-၄ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲန့ၣ်​ လီၤဆီလိာ်အသးဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်​ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကသမံသမိးလီၤက့ၤပသးလီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်တကလုာ်လၢ ကဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သးခုဒီး တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်န့ၣ်လီၤ.

နအဲၣ်ကစၢ်ယွၤဧါ မ့တမ့ၢ် နအဲၣ်လီၤထဲနနီၢ်ကစၢ်အသးဧါ

၄. ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်အဲၣ်လီၤနီၢ်ကစၢ်အသးန့ၣ်​ တမ့ၢ်တၢ်လၢအကမၣ်ဘၣ်လဲၣ်.

^၄ စီၤပီလူးကွဲးဝဲလၢ– “ပှၤကညီကမ့ၢ် ပှၤအဲၣ်လီၤအသး” လီၤ. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်​ ပအဲၣ်လီၤပနီၢ်ကစၢ်အသးန့ၣ်​ မ့ၢ်အကမၣ်ဧါ. တကမၣ်ဘၣ်. တၢ်အဲၣ်လီၤနီၢ်ကစၢ်အသးန့ၣ်​ ဂ့ၤဒီးမ့ၢ်တၢ်လၢ အကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲလီၤ. ယဟိဝၤယွၤတ့လီၤပှၤ ဒ်သိးပကမၤဒ်န့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူး တဲဝဲလၢ– “အဲၣ်ပှၤလၢနဃၢၤ ဒ်နအဲၣ်လီၤနသးဒၣ်နဲအသိး” တက့ၢ်. (မၢ်ကူး ၁၂:၃၁) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပမ့ၢ်တအဲၣ်လီၤပသးဘၣ်န့ၣ်​ ပအဲၣ်ပှၤဂၤတသ့စ့ၢ်ကီးဘၣ်. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ– “ပိာ်ခွါသ့ၣ်တဖၣ်​ ဂ့ၤအဲၣ်အမါဒၣ်ဝဲ, ဒ်အအဲၣ်အနီၢ်ခိဒၣ်ဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအအဲၣ်အမါဒၣ်ဝဲန့ၣ်​ အဲၣ်အသးဒၣ်ဝဲလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤလၢအသးဟ့အညၣ်ဒၣ်ဝဲ တအိၣ်ဘၣ်နီတဂၤဘၣ်. မ့ၢ်အလုၢ်ဝဲ, ဒီးအံးက့ၤကွၢ်က့ၤဝဲ” လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၅:၂၈, ၂၉) ဖဲအံၤပသ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ပကဘၣ်အဲၣ်လီၤပနီၢ်ကစၢ်အသးစ့ၢ်ကီးလီၤ.

၅. ပှၤလၢအအဲၣ်လီၤဒၣ်ထဲအသးဒိၣ်တလၢန့ၣ်​ မ့ၢ်ပှၤဒ်လဲၣ်တကလုာ်လဲၣ်.

^၅ တၢ်အဲၣ်လီၤဒၣ်ထဲအသးလၢ ၂ တံၤမသ့း ၃:၂ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲန့ၣ်​ တမ့ၢ်တၢ်အဲၣ်လၢအဂ့ၤဘၣ်. မ့ၢ်ဝဲတၢ်အဲၣ်လၢအကွၢ်ထဲ အနီၢ်ကစၢ်အဘျုးန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဂၤဂၤ မ့ၢ်အဲၣ်လီၤဒၣ်ထဲအသးဒိၣ်တလၢန့ၣ်​ အဝဲပာ်ဒိၣ်လီၤအသး ဒိၣ်န့ၢ်အကြၢးပာ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. (ဖး ရိမ့ၤ ၁၂:၃ တက့ၢ်.) အဝဲကွၢ်တၢ်ထဲအနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ် ဒီးတကွၢ်တၢ်လၢပှၤဂၤအဂီၢ်ဘၣ်. ဒီးဖဲတၢ်လဲၤကမၣ်အသးတမံၤမံၤအခါ အဝဲပာ်တၢ်ကမၣ်လၢ ပှၤဂၤအလိၤလီၤ. ပှၤလၢအအဲၣ်လီၤဒၣ်ထဲအသးဒိၣ်တလၢန့ၣ်​ တအိၣ်ဒီးတၢ်သးခုနီၢ်နီၢ်ဘၣ်.

၆. ပမ့ၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်​ အဘျုးကအိၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၆ ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့လၢ ဘၣ်ဃးဒီးလံာ်စီဆှံတနီၤ တဲဝဲလၢ တၢ်အဲၣ်လီၤဒၣ်ထဲနီၢ်ကစၢ်အသးန့ၣ်​ စီၤပီလူး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဆိကတၢၢ် မ့ၢ်လၢတၢ်အဲၣ်လီၤဒၣ်ထဲနီၢ်ကစၢ်အသးန့ၣ်​ ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအတဂ့ၤ လၢအဂၤတဖၣ်အဃိလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤလၢအအဲၣ်ကစၢ်ယွၤန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်အံၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်သူၣ်ခုသးခု, တၢ်ဃူတၢ်ဖိး, တၢ်ဝံသးစူၤ, တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ, တၢ်မၤဂ့ၤတၢ်, တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်, တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးတၢ်ကီၤသူၣ်ကီၤသးတဖၣ်လီၤ. (ကလၤတံ ၅:၂၂, ၂၃) ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ကွဲးဝဲလၢ– “ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢအကစၢ်မ့ၢ် [ယဟိဝၤ] ယွၤန့ၣ်​ ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲလီၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၄၄:၁၅) ယဟိဝၤ မ့ၢ်ယွၤလၢအသးခု ဒီးအခ့အပှၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပှဲၤဒီးတၢ်သးခုလီၤ. ပှၤလၢအအဲၣ်လီၤဒၣ်ထဲအသးန့ၣ်​ ဆိကမိၣ်ဝဲထဲ တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တဖၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤတဖၣ်န့ၣ်​ အသးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်လၢပှၤဂၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်သးခုလီၤ.—မၤတၢ် ၂၀:၃၅.

၇. ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါလၢ ပအဲၣ်ကစၢ်ယွၤထဲလဲၣ်အဂီၢ် ပကြၢးသံကွၢ်လီၤပသးဒ်လဲၣ်.

^၇ ပအဲၣ်လီၤပနီၢ်ကစၢ်အသးဒိၣ်ဧါ မ့တမ့ၢ် ပအဲၣ်ကစၢ်ယွၤဒိၣ်ဧါန့ၣ်​ ပသ့ၣ်ညါကသ့ဒ်လဲၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အံၤတက့ၢ်– “လၢတၢ်အ့ၣ်လိာ်ဆိးက့ဒီး တၢ်ဟူထီသါလီၤကလီကလီန့ၣ်, မၤတၢ်နီတမံၤတဂ့ၤ, မ့မ့ၢ်လၢတၢ်ဆီၣ်လီၤသုသးသတးဒီး, မ်ပှၤပာ်ပှၤဂၤဂ့ၤန့ၢ် အကစၢ်ဒၣ်ဝဲတက့ၢ်. သုတကွၢ်တဂၤလၢအတၢ်ဒၣ်ဝဲ, တဂၤလၢအတၢ်ဒၣ်ဝဲတဂ့ၤ. မ်အကွၢ်တဂၤလၢပှၤဂၤအတၢ်, တဂၤလၢပှၤဂၤအတၢ် စ့ၢ်ကီးတက့ၢ်.” (ဖံလံးပံၤ ၂:၃, ၄) ပသံကွၢ်လီၤပသးဒ်အံၤ သ့ဝဲလီၤ– ‘မ့ၢ်ယဒိကနၣ်​ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အံၤဧါ. မ့ၢ်ယဂုာ်ကျဲးစၢးမၤတၢ်ဒ် ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲအသိးဧါ. မ့ၢ်ယဃုကျဲလၢ ယကမၤစၢၤပှၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤ ဒီးပှၤလၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤဧါ.’ ပကဟ့ၣ်လီၤပတၢ်ဆၢကတီၢ် ဒီးပဂံၢ်ပဘါန့ၣ်​ တမ့ၢ်တၢ်လၢ အညီထီဘိဘၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပကဘၣ်မၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်​ ဒီးဟ့ၣ်ၡူကွံာ်တၢ်လၢ ပမၤအီၤမုာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပသ့ၣ်ညါလၢ ပမၤသးခုဘၣ်​ ယွၤလၢအတ့လီၤတၢ်ခဲလၢာ်တဂၤအဃိ တၢ်သးခုလၢဒိၣ်န့ၢ်အန့ၣ်​ တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်.

၈. တၢ်အဲၣ်ကစၢ်ယွၤန့ၣ်​ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်​ ခရံာ်ဖိတနီၤလၢ ကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၈ မ့ၢ်လၢခရံာ်ဖိတဖၣ်​ အဲၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးအဲၣ်ဒိးမၤအတၢ်မၤလၢ သူၣ်ဒီဖျၢၣ်သးဒီဖျၢၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်တနီၤနီၤ ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢ ကန့ၢ်စ့အါအါဂီၢ်ဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဲရံးခၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲကသံၣ်သရၣ်တဂၤ ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲတဃုထၢဝဲလၢ ကဃုကျိၣ်ဃုစ့အါအါဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲဃုထၢဝဲလၢ ကမၤပှၤလဲၤလၢညါလီၤ. အဝဲဒီးအဝၤန့ၣ်​ လဲၤမၤဘၣ်​ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလၢ ထံကီၢ်တဘျုးဘ့ၣ်ညါလီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ– “ဖဲပမၤစၢၤ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤလၢ ကျိာ်အဂၤအခါ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်လဲၤခီဖျိ ဒီးတံၤသကိးအါမးအဃိ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သးခုနီၢ်နီၢ်လီၤ.” အဲရံးခၤ မၤဒံးဝဲ ကသံၣ်သရၣ်အတၢ်မၤ ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲသူဝဲအတၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီး အတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအါတက့ၢ်ဒ်သိး ကသိၣ်လိပှၤဂၤ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ဒီးမၤစၢၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲတဲဝဲလၢအဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ “တၢ်သူၣ်ခုသးခု ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်နီၢ်နီၢ်လီၤ.”

နကပာ်ဖှိၣ်တၢ်ထူးတၢ်တီၤလၢ မူခိၣ်ဧါ မ့တမ့ၢ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဧါ.

၉. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤလၢအအဲၣ်စ့န့ၣ်​ တဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သးခုနီၢ်နီၢ်လဲၣ်.

^၉ စီၤပီလူးကွဲးဝဲလၢ ပှၤကညီကမ့ၢ် “ပှၤသးကွံစ့” လီၤ. လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ်​ ပှၤလဲၤလၢညါလၢ အအိၣ်လၢကီၢ်အၣ်ယ့ၣ်လဲ(န်) တဂၤ တဲသကိးဝဲကစၢ်ယွၤအဂ့ၢ်ဒီး ပိာ်ခွါတဂၤလီၤ. ဒီးပိာ်ခွါန့ၣ်အိးထီၣ်ဝဲ အစ့ဒၢဒီးထုးထီၣ်ဝဲအစ့ ဒီးတဲဝဲလၢ– “အအံၤမ့ၢ်ယယွၤ” လီၤ. ပှၤအါဂၤတတဲဝဲ ဒ်ပိာ်ခွါတဂၤအံၤ အသိးသနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်အါဂၤန့ၣ်​ ပာ်ဒိၣ်ဝဲကျိၣ်စ့ဒ်ပိာ်ခွါအံၤအသိးလီၤ. အဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ကျိၣ်စ့ ဒီးတၢ်လၢ အပှ့ၤဝဲလၢစ့န့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ လံာ်စီဆှံဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤလၢ– “ပှၤလၢအအဲၣ်စ့န့ၣ်​ အသးတမံဘၣ်လၢစ့အဃိဘၣ်, ဒီးပှၤလၢအအဲၣ်တၢ်အစုလီၢ်အခီၣ်ခိၣ်န့ၣ်​ အသးတမံဘၣ်လၢတၢ်အါအဃိဘၣ်.” (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၅:၁၀) ပှၤလၢအအဲၣ်စ့န့ၣ်​ အသးတမံဒီးတၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအီၤ နီတဘျီဘၣ်. ထီဘိန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်သးလီအါထီၣ်ဝဲကျိၣ်စ့ ဒီးမၤလၢာ်ဂီၤအတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ကဃုကျိၣ်စ့န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ လၢခံအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်​ “တၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤအါမံၤ” လီၤ.—၁ တံၤမသ့း ၆:၉, ၁၀.

၁၀. လံာ်စီဆှံတဲဝဲ တၢ်ထူးတၢ်တီၤ ဒီးတၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ်အဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၀ စ့န့ၣ်ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဒီသဒၢတစဲးအဃိ ပဝဲခဲလၢာ်ပလိၣ်ဘၣ်စ့လီၤ. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၇:၁၂) ဘၣ်ဆၣ်​ ပစ့မ့ၢ်အိၣ်ထဲ ပအီၣ်လၢအီလၢအဂီၢ်န့ၣ်​ ပအိၣ်ဒီးတၢ်သးမံသ့ဧါ. ပအိၣ်ဒီးတၢ်သးမံသ့လီၤ. (ဖး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၅:၁၂ တက့ၢ်.) စီၤကၤက့ၣ်အဖိခွါ စီၤအၤကူၢ် ကွဲးဝဲလၢ– “တၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ်မ့ၢ်ဂၤ, တၢ်ထူးတၢ်တီၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ဟ့ၣ်လီၤယၤတဂ့ၤ, ဒုးအီၣ်ယၤလၢတၢ်အီၣ်​ ဖဲအကလၢလၢယဂီၢ်တက့ၢ်.” ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲတအဲၣ်ဒိးကဲ ပှၤအဖှီၣ်အယာ်ဘၣ်လဲၣ်န့ၣ်​ ပနၢ်ပၢၢ်သ့လီၤ. မ့ၢ်လၢပှၤဟုၣ်တၢ်န့ၣ်​ တဘၣ်ယွၤအသးဘၣ်အဃိ အဝဲတအဲၣ်ဒိးဘၣ်​ တၢ်လ့ပစီလၢကဟုၣ်တၢ်အဂီၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲတအဲၣ်ဒိးကဲဒိၣ်ဘၣ်လဲၣ်. အဝဲကွဲးဝဲလၢ– “ယကအီၣ်ကုးအီပှဲၤဘၣ်ဖုးဒီးသမၢနၤ, ဒီးစံး, ယွၤန့ၣ်မ့ၢ်မတၤတဂၤလဲၣ်.” (ကတိၤဒိ ၃၀:၈, ၉) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ နကသ့ၣ်ညါပှၤလၢ အပာ်ဒိၣ်တၢ်ထူးတၢ်တီၤ ဒီးတပာ်ဒိၣ်ကစၢ်ယွၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

၁၁. ဘၣ်ဃးဒီးကျိၣ်စ့အဂ့ၢ်န့ၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲဒ်လဲၣ်.

^၁၁ ပှၤလၢအအဲၣ်စ့န့ၣ်​ မၤတၢ်ဘၣ်ယွၤအသး တသ့ဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ– “ကစၢ်ခံဂၤအတၢ်မၤန့ၣ်​ ပှၤမၤတသ့ဘၣ်နီတဂၤဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ကသးဟ့အဝဲတဂၤ ဒီးကအဲၣ်အဝဲတဂၤလီၤ. မ့တမ့ၢ်ဘၣ်ဒီး ကဘျုးအသးလၢအဝဲတဂၤ, ဒီးကမၤတရီတပါအဝဲတဂၤလီၤ. ယွၤအတၢ်မၤ, ဒီးမၤမိၣ်အတၢ်မၤန့ၣ်​ သုမၤတသ့ဘၣ်.” အဝဲတဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ– “သုတပာ်ဖှိၣ်သုတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢဖဲအလီၢ်လၢတၢ်အဃၢ်, ဒီးတၢ်ထီၣ်အ့ၣ်မၤဟးဂီၤတၢ်, ဒီးဖဲတၢ်ဘျၣ်ဘၢၣ်ဖျိတၢ်, ဒီးဟုၣ်န့ၢ်တၢ်န့ၣ်တဂ့ၤ. မ့မ့ၢ်ပာ်ဖှိၣ်သုတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢမူခိၣ်​ ဖဲတၢ်အဃၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်ထီၣ်အ့ၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တမၤဟးဂီၤဘၣ်တၢ်ဘၣ်, ဒီးဖဲတၢ်ဘျၣ်တဘၢၣ်ဖျိဘၣ်, ဒီးတဟုၣ်န့ၢ်ဘၣ်တၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.”—မးသဲ ၆:၁၉, ၂၀, ၂၄.

၁၂. ပမ့ၢ်အိၣ်မူယိယိဖိန့ၣ်​ ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤဒ်လဲၣ်. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.

^၁၂ ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤအါဂၤန့ၣ်​ ဂုာ်ကျဲးစၢးအိၣ်မူဝဲယိယိဖိလီၤ. အဝဲသ့ၣ်​ မၤဝဲဒ်အံၤအဃိ ဟ့ၣ်အါထီၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ကမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအဂီၢ်သ့ဝဲ ဒီးဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်သူၣ်ခုသးခုနီၢ်နီၢ်လီၤ. ကၠဲး(ခ်)န့ၣ်​ အိၣ်လၢကီၢ်အမဲရကၤ ဒီးအဝဲအိၣ်ဒီးဟံၣ်ဖးဒိၣ်​ ဒီးခီပနံာ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဒ်သိးအဝဲမၤ ပှၤလဲၤလၢညါဒ်အမါအသိးကန့ၢ်အဂီၢ် ဆါလီၤကွံာ်ဝဲ အဟံၣ်ဒီးအခီပနံာ်လီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ– “ပကဘၣ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ် ပဟံၣ်လၢအဃံလၤ ဒီးပတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲန့ၣ်​ တညီလၢပဂီၢ်ဘၣ်.” ဘၣ်ဆၣ်​ လၢညါအဝဲအတၢ်မၤလီၢ်န့ၣ်​ တၢ်ကီတၢ်ခဲအါတလၢအဃိ ဖဲအဟဲက့ၤတုၤလၢဟံၣ်အခါ အသးအ့န့ဒိၣ်မးလီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ– “ယမါန့ၣ်​ မၤပှၤလဲၤလၢညါ ဒီးအသးခုထီဘိလီၤ. ယမါတဲဝဲလၢ ‘အတၢ်မၤခိၣ်န့ၣ်အဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ.’ ခဲအံၤ ယၤစ့ၢ်ကီးယမၤပှၤလဲၤလၢညါအဃိ ပဝဲခံဂၤလၢာ် ပတၢ်မၤခိၣ်မ့ၢ် ယဟိဝၤယွၤလီၤ.”

၁၃. ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါ ပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ကျိၣ်စ့အဖီခိၣ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်အဂီၢ် ပကြၢးသံကွၢ်လီၤပသးဒ်လဲၣ်.

^၁၃ ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါ ပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ကျိၣ်စ့အဖီခိၣ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်အဂီၢ် ပသံကွၢ်လီၤပသးဒ်အံၤသ့ဝဲလီၤ. ‘မ့ၢ်ယတၢ်အိၣ်မူန့ၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယနာ်တၢ်လၢလံာ်စီဆှံတဲဝဲ လၢအဘၣ်ဃးဒီးကျိၣ်စ့အဂ့ၢ်ဧါ. စ့န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢယဂီၢ်ဧါ. မ့ၢ်ယပာ်ဒိၣ်တၢ်ထူးတၢ်တီၤ အါန့ၢ်ဒံး ယတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးပှၤဂၤန့ၣ်ဧါ. မ့ၢ်ယနာ်နီၢ်နီၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤကဟ့ၣ်ယၤတၢ်လၢ ယလိၣ်ဘၣ်တဖၣ်ဧါ.’ ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤသးခုပှၤလၢ အသန့ၤအသးလၢအီၤတဖၣ်လီၤ.—မးသဲ ၆:၃၃.

မ့ၢ်ပအဲၣ်​ ယဟိဝၤယွၤဧါ မ့တမ့ၢ် တၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ်ဧါ

၁၄. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ်န့ၣ်​ ပကြၢးထံၣ်အီၤဒ်လဲၣ်.

^၁၄ လံာ်စီဆှံ တဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ မုၢ်နံၤခံကတၢၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်​ ပှၤကညီတဖၣ်ကမ့ၢ် “ပှၤအဲၣ်တၢ်မုာ်လၤ” မ့တမ့ၢ် တၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ်လီၤ. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်အကြၢးအဘၣ်လၢ ပနီၢ်ကစၢ် ဒီးကျိၣ်စ့အဖီခိၣ်န့ၣ်​ တမ့ၢ်တၢ်လၢအကမၣ်ဘၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်အကြၢးအဘၣ်လၢ တၢ်မၤမုာ်မၤဖှံသးအဖီခိၣ်န့ၣ်​ တမ့ၢ်တၢ်လၢအကမၣ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်. ပှၤတနီၤနီၤ ထံၣ်ဝဲလၢပတကြၢး မၤမုာ်မၤဖှံပသးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ မ့မ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်​ တထံၣ်ဝဲဒ်န့ၣ်ဘၣ်. လံာ်စီဆှံဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ယွၤအခ့အပှၤလၢအသးတီတဖၣ်လၢ– “လဲၤအီၣ်နကိၣ်ဒီးတၢ်သးခု, ဒီးအီနစပံးထံလၢ တၢ်သးဖှံတက့ၢ်.”—စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၉:၇.

၁၅. “ပှၤအဲၣ်တၢ်မုာ်လၤ” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၅ ၂ တံၤမသ့း ၃:၄ တဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး ပှၤတနီၤန့ၣ်​ ကအဲၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ်တုၤလၢ အတကနၣ်ဃုာ်ကစၢ်ယွၤလၢၤဘၣ်. ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ တဲဝဲလၢ ပှၤကအဲၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ်​ “ဒိၣ်န့ၢ်အအဲၣ်ယွၤလီၤ.” ဘၣ်ဆၣ်​ လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ တအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကအဲၣ်ယွၤတစဲးဒံးန့ၣ်ဘၣ်. ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဂၤတဲဝဲလၢ “လံာ်စီဆှံအဆၢအံၤ တအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အဲၣ်ယွၤကအိၣ်တစဲးဒံးဘၣ်. အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်တအဲၣ်ယွၤနီတစဲးဘၣ်.” လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အရ့ဒိၣ်လၢ ပှၤလၢအအဲၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအအဲၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ တၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ်​ “မၤဘၢကွံာ်” အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အိၣ်မူလီၤ.—လူၤကၣ်​ ၈:၁၄.

၁၆, ၁၇. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ်န့ၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၆ ယ့ၣ်ၡူး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပမၤတၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ် ဖဲအကြၢးအဘၣ်န့ၣ်​ တမ့ၢ်တၢ်လၢအကမၣ်ဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးစ့ၢ်ကီး လဲၤလၢ “တၢ်တ့တၢ်ဖျီအမူး” ဒီး “တၢ်အီၣ်အမူးဖးဒိၣ်” လီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၂:၁-၁၀; လူၤကၣ်​ ၅:၂၉, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) လၢတၢ်ဖျီအမူးန့ၣ်​ စပံးထံတလၢဘၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲတၢ်လီၤလးဒီး ဒုးကဲထီၣ်ဝဲထံလၢ စပံးထံန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တဘျီ ပှၤအဂၤတဖၣ်​ ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤ လၢဘၣ်ဃးဒီး အအီၣ်တၢ်ဒီးအီတၢ်အဃိလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤတဖၣ်န့ၣ်​ တအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအကြၢးအဘၣ်ဘၣ်.—လူၤကၣ်​ ၇:၃၃-၃၆.

^၁၇ ဘၣ်ဆၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်​ တပာ်ဒိၣ်ဝဲတၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ်လၢ အတၢ်အိၣ်မူပူၤဘၣ်. အဝဲပာ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤလၢ နီၣ်ဂံၢ်တၢ ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးအဂ့ၤကတၢၢ် ဒ်သိးကမၤစၢၤပှၤအဂၤတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ အဝဲအသးအိၣ်တူၢ်သံအသးလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဂီၢ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မူအထူအယိာ်အဂီၢ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ်​ ပှၤလၢအဲၣ်ဒိးပိာ် အခံတဖၣ်ဒ်အံၤ– “တုၤပှၤဒုၣ်ဒွဲၣ်သု, ဒီးမၤအၢမၤနးသု, ဒီးစံးအၢသုကဘျံးကဘျၣ်လၢ ကယဲၢ်တၢ်အၢတၢ်သီလၢယဃိဒီး, သုဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤဆိၣ်ဝါလီၤ. သူၣ်ခုသးခု ဒီးသူၣ်ဖှံသးညီတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုဘျုးအိၣ်ဝဲလၢမူခိၣ်န့ၣ်ဒိၣ်ဝဲလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤမၤအၢမၤနးဝံလၢ အအိၣ်ထီၣ်လၢသုမဲာ်ညါတဖၣ်ဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ.”—မးသဲ ၅:၁၁, ၁၂.

၁၈. ပအဲၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ်​ ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါအဂီၢ် ပကြၢးသံကွၢ်လီၤက့ၤပသးဒ်လဲၣ်.

^၁၈ ပအဲၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ်​ ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါအဂီၢ် ပကြၢးသံကွၢ်လီၤက့ၤပသးဒ်လဲၣ်. ပကြၢးသံကွၢ်လီၤပသးလၢ– ‘မ့ၢ်ယပာ်ဒိၣ်​ တၢ်မၤမုာ်မၤဖှံသးအါန့ၢ် တၢ်ထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်​ ဒီးတၢ်ဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဧါ. ဒ်သိးယကမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤအဂီၢ် မ့ၢ်ယသးအိၣ်တူၢ်ၡူကွံာ် တၢ်လၢယမၤအီၤမုာ်တဖၣ်ဧါ. တၢ်ဂီၤမူလၢ ယကွၢ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဝံၣ်သးဆၢလၢ ယဒိကနၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်အဘၣ်ယဟိဝၤယွၤအသးဧါ.’ မ့ၢ်လၢပအဲၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးပအဲၣ်ဒိးမၤသးခုအီၤအဃိ ပဟးဆှဲးတၢ်လၢ ပသ့ၣ်ညါလၢအကမၣ်တဖၣ်​ တကးဒံးဘၣ်​ ပကဟးဆှဲးစ့ၢ်ကီးတၢ်လၢ ပဆိကမိၣ်လၢ ကမၤသးအုးအီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.—ဖး မးသဲ ၂၂:၃၇, ၃၈ တက့ၢ်.

ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သးခုကသ့ဒ်လဲၣ်

၁၉. ပှၤလၢအတဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးခုနီၢ်နီၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်မတၤတဖၣ်လဲၣ်.

^၁၉ ပအိၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်ပၢတၢ်ပြး အဖီလာ်အဃိ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်​ ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဝဲ အိၣ်လၢအနံၣ်လၢအကထိတဖၣ်လံ. ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲမုၢ်နံၤခံကတၢၢ် အဆၢကတီၢ်အဃိ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ပှဲၤဝဲဒီး ပှၤလၢအအဲၣ်လီၤဒၣ်ထဲအသး, ပှၤအဲၣ်ကျိၣ်အဲၣ်စ့ ဒီးပှၤအဲၣ်တၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ်တဖၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် ကွၢ်တၢ်ထဲ အနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဝဲလၢ အနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘၣ်သးန့ၣ်​ မ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤဒ်န့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ တဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သးခုနီၢ်နီၢ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပှၤလၢအအဲၣ်ကစၢ်ယွၤန့ၣ်​ လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ– “ပှၤလၢစီၤယၤကိာ်အကစၢ် မ့ၢ်အတၢ်မၤစၢၤအီၤ, ပှၤလၢအသန့ၤအသးလၢ ယွၤအကစၢ်န့ၣ်​ ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲလီၤ.”—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၄၆:၅.

၂၀. နတၢ်အဲၣ်ယွၤန့ၣ်​ ကမၤသးခုနၤဒ်လဲၣ်.

^၂၀ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်​ အခ့အပှၤတဖၣ် အဲၣ်အီၤဒိၣ်မးလီၤ. တနံၣ်ဘၣ်တနံၣ်​ ပှၤလၢအသ့ၣ်ညါ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအဲၣ်အီၤန့ၣ်​ အါထီၣ်ဝဲရူၢ်ရူၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပသ့ၣ်ညါလၢ ယွၤအဘီမုၢ်ပၢတၢ်လံ ဒီးတယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်​ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်​ ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်လၢ ပဆိကမိၣ်အီၤတသ့ဘၣ်​ နီတဘျီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤအတၢ်ဘၣ်သး ဒီးပမ့ၢ်မၤသးခုအသးန့ၣ်​ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သူၣ်ခုသးခုနီၢ်နီၢ်လီၤ. ပှၤလၢအအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်​ ကအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ခုသးခု ထီဘိလီၤ. တၢ်မၤလိလၢခံတခါအပူၤန့ၣ်​ ပကတဲသကိးဘၣ်ဃး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးတနီၤလၢ ကဒုးအိၣ်ထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်လီၤဒၣ်ထဲသး ဒီးတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒ်အံၤတဖၣ်န့ၣ်​ လီၤဆီလိာ်အသးဒီး ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤတဖၣ်​ အတၢ်ပာ်သၣ်ပာ်သးဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.