GENESIS

1 Petameko Karunga kwa sitire eguru nevhu.

2 Pevhu kapi pwa kere yuma, nye apo kwa kere po etondo lyomema ntani nomundema, ano nonkondo daKarunga* kwa gendagwire kontunda zomema.

3 Makura Karunga ta tanta asi: “Uzera u kare po.” Awo makura tau kara po. 4 Konyima Karunga ta mono asi uzera una wapa, makura ta hangura uzera komundema. 5 Karunga ta ruku uzera asi Mutenya, ano mundema ta gu ruku asi Masiku. Makura tapa kara ngurova nongurangura, eli kwa kere ezuva lyokuhova.*

6 Karunga ta tanta asi: “Pokatji komema pa kare evega lyomawoko-woko ntani mema va ga hangure.” 7 Karunga ta siti evega lyomawoko-woko, makura age ta hangura mema gamwe ga kare konhi ano gamwe ga kare kontunda. Makura tayi kara ngoso. 8 Karunga ta ruku evega olyo lyomawoko-woko asi Eguru. Makura tapa kara ngurova nongurangura, eli kwa kere ezuva lyauvali.

9 Makura Karunga ta tanta asi: “Mema gokonhi zeguru va ga pongaike pevega limwe tupu ntani pa kare evega lyokukukuta.” Makura tayi kara ngoso. 10 Karunga ta ruku evega lyokukukuta asi Evhu, ano mema aga va pongaikire pevega limwe, ta ga ruku asi Efuta. Makura Karunga tayi mono asi yina wapa. 11 Karunga ta tanta asi: “Pevhu pa mene wayi noyimeno eyi ayi vhara mbuto ntani yitji yenyango yokulisiga-siga, yipo yi gave enyango nonontanga kevhu.” Makura tayi kara ngoso. 12 Evhu ta li tameke kumena wayi noyimeno eyi ayi vhara mbuto ntani yitji yokulisiga-siga eyi ayi yimi enyango nonontanga. Makura Karunga tayi mono asi yina wapa. 13 Makura tapa kara ngurova nongurangura, eli kwa kere ezuva lyautatu.

14 Makura Karunga ta tanta asi: “Keguru kukare ezuva, kwedi ntani nombungururu,* yipo yi hangure masiku komutenya. Ayo ngayi kara yidiviso yoyinema nomazuva ntani nonomvhura. 15 Ayo ngayi minikira keguru yipo yi gave uzera pevhu.” Makura tayi kara ngoso. 16 Makura Karunga ta siti ezuva nokwedi,* ezuva li minikire mutenya ano kwedi kuminikire masiku kumwe nonombungururu. 17 Karunga yipo ga yi tulire keguru yi minikire pevhu, 18 ntani yi minikire mutenya nomasiku, yipo yi likide elisigo pokatji kouzera nomundema. Makura Karunga tayi mono asi yina wapa. 19 Makura tapa kara ngurova nongurangura, eli kwa kere ezuva lyaune.

20 Karunga ta tanta asi: “Momema mu kare yinamwenyo ntani yinamwenyo yokutuka yi tuke keguru, kontunda zevhu.” 21 Karunga makura ta siti yikorama yoyinene yemefuta noyinamwenyo nayinye yokulisiga-siga, eyi ayi gendi nokuzoga momema ntani noyinamwenyo yomavava, eyi ayi tuka yomarudi gokulisiga-siga. Makura Karunga tayi mono asi yina wapa. 22 Karunga ta yi tungike pokutanta asi: “Livhareni mu livhukise nokuzwida mema gemefuta ntani yinamwenyo eyi ayi tuka, yi vhuke pevhu.” 23 Makura tapa kara ngurova nongurangura, eli kwa kere ezuva lyautano.

24 Karunga ta tanta asi: “Pevhu pa kare yinamwenyo yomarudi gokulisiga-siga, yokuweka neyi yokuwovana ntani yomowiza.” Makura tayi kara ngoso. 25 Makura Karunga ta siti yikorama yomowiza yomarudi gokulisiga-siga neyi yokuweka yomarudi gokulisiga-siga, ntani yokuwovana pevhu yomarudi gokulisiga-siga. Makura Karunga ta yi mono asi yina wapa.

26 Karunga makura ta tanta asi: “Tu site* vantu va tu fane nokuvaninka va pangere nomfi demefuta, yinamwenyo eyi ayi tuka keguru ntani va pangere evhu nalinye noyikorama yokuweka ntani neyi yokuwovana pevhu.” 27 Karunga ta siti nye vantu va mu fane, age kwa va sitire mugara nomukadi. 28 Karunga ta va tungike nokuvatantera asi: “Livhareni mu livhukise yipo ngomu zwide evhu, ntani mu pangere evhu nonomfi demefuta noyinamwenyo eyi ayi tuka keguru ntani yinamwenyo nayinye eyi yina kugenda pevhu.”

29 Karunga ta tanta asi: “Ame na mu pa yimeno nayinye yepevhu eyi ayi vhara mbuto ntani yitji eyi ayi gava enyango nonontanga. Ayo ngayi kara nondya deni. 30 Ano yikorama nayinye yomowiza neyi ayi tuka keguru ntani noyinamwenyo nayinye eyi ayi gendi pevhu, ame kwa yi pa yimeno nayinye yi kare nondya dayo.” Makura tayi kara ngoso.

31 Karunga makura ta mono asi nayinye eyi ga sitire yina wapa sili unene. Makura tapa kara ngurova nongurangura, eli kwa kere ezuva lyauntazimwe.

2 Eguru nevhu nanayinye eyi ya kara po tayi pu kusita. 2 Apa lya sikire ezuva lyauntambali, Karunga kwa mene nayinye eyi ga rugene* makura ta pwizumuka mezuva lyauntambali koyirugana eyi ga rugene. 3 Karunga yipo ga tungikire ezuva lyauntambali nokulininka li kare lyokupongoka, morwa mezuva olyo yimo ga pwizumukire koyirugana yendi nayinye eyi ga sitire kuliza nositambo sendi.

4 Ngesi yimo lya kere eguru nevhu apa va yi sitire. Ngesi yimo lya kere eguru nevhu mezuva eli ga yi sitire Jehova* Karunga.

5 Pevhu kapi pwa kere yihwa ntani yimeno kapi ya tamekere kumena, morwa Jehova Karunga kapi ga rokesere mvhura ntani kapi pwa kere muntu gokulipakera mbili. 6 Nye eme ngali tundu mevhu li nengedeke evhu nalinye.

7 Makura Jehova Karunga ta gusa mbundu zevhu a site muntu, ta mu fudire mpepo zomwenyo momazuru, makura muntu ta kara munamwenyo.* 8 Ntani Jehova Karunga ta wapaike sikunino moEdeni koUpumezuva, makura ta tura mo muntu ogu ga sitire. 9 Jehova Karunga ta menesa yitji yokulisiga-siga yokumoneka nawa neyi yokuyima enyango lyewa. Age hena kwa tulire pokatji kosikunino sitji somwenyo ntani nositji sediwo lyeyi yoyiwa neyi yoyidona.

10 MoEdeni kwa tundire mo mukuro ogu ngagu tekere sikunino. Apa gwa tundire mosikunino, ago kwa lihangwire pane. 11 Mukuro gokuhova yigo Pisoni. Ago yigo gwa kundurukida sirongo nasinye saHavhira omu mwa kara ngorodo. 12 Mosirongo oso kwa kere mo ngorodo zongwa nomanganganga gokunuka nawa ntani nomamanya goonikisi. 13 Mukuro gwauvali yigo Gihoni, ago yigo gwa kundurukida sirongo nasinye saKusi. 14 Mukuro gwautatu yigo Tigilisi,* ago kwa vyuka koUpumezuva waAsiliya. Ano mukuro gwaune yigo Eufurata.

15 Jehova Karunga ta gusa muntu makura ta mu tura mosikunino saEdeni yipo a si wapeke nokusipakera mbili. 16 Jehova Karunga ta tantere hena muntu asi: “Yitji nayinye yomosikunino kuvhura kulya tupu dogoro kukuta. 17 Nye nokulya si kositji sediwo lyeyi yoyiwa neyi yoyidona, nsene ngo lya ko, ngo fa lyoolyo ezuva.”

18 Jehova Karunga makura ta tanta asi: “Kapisi nawa asi muntu a kare ngorooro gelike, tani mu ruganene ko mukwafi gokumuwapera.” 19 Jehova Karunga ta gusa yikorama yokulisiga-siga yomowiza ntani noyinamwenyo yokutuka keguru eyi ga sitire kevhu, makura tayi reta komuntu. Age kwa here a tare madina aga na yi ruka, ano madina aga ga yi rukire, yigo ngava yi zigidisa googo. 20 Muntu makura ta ruku yikorama nayinye yokuweka ntani noyinamwenyo yokutuka keguru ntani noyikorama yomowiza, nye age kapi ga kere nomukwafi gokumuwapera. 21 Makura Jehova Karunga ta ponyokesa muntu monompofu dononene. Apa ga rere, ta gusa rupatji rwendi rumwe makura ta sitike po nonyama. 22 Jehova Karunga ta gusa rupatji oru ga gusire momugara a rugane mukadi, makura ta mu reta komugara.

23 Mugara makura ta tanta asi:

24 Eyi yiyo nye mugara nga sigira oguhwe nozina a hamene kwamukadendi, ano awo ngava kara rutu rumwe tupu. 25 Vantu namukadendi owo kwa kere ngorooro muhere-here, nye kapi va lifire nomuga.

3 Ezoka kwa kotokere unene kupitakana yikorama nayinye yomowiza eyi ga sitire Jehova Karunga. Alyo ta li pura mukadi asi: “Karunga sili ga mu tantera asi nokulya si koyitji nayinye yomosikunino ndi?” 2 Mukadi ta limburura ezoka asi: “Ose kuvhura kulya enyango lyokoyitji nayinye yomosikunino, 3 kugusa ko sitji esi sa kara pokatji kosikunino, yeeyi Karunga kwa tanta asi: ‘Nsene mu lya ko ndi asi mu si kwate ngano ngomu fa.’” 4 Makura ezoka ta li tantere mukadi asi: “Hawe, kapi ngomu fa. 5 Karunga ga yi diva asi nsene ngomu lya ko, meho geni ngaga mahuka ntani ngomu fana ngwendi Karunga, pokudiva yoyiwa neyi yoyidona.”

6 Mukadi makura ta mono asi sitji oso kwa kara nenyango lyewa ntani aso kumoneka nawa, ta gusa enyango lyako makura ta li. Konyima ta ya peko mugara gwendi apa ga kere nage, makura nage ta li. 7 Navenye meho gawo taga mahuka makura tava dimburura asi awo muhere-here vana kara. Tava mangayike mahako goukuzu yipo va livive koyilyo yawo yonomuga.

8 Konyima tava zuvhu ezwi lyaJehova Karunga ngomu ga gendere mosikunino, posiruwo apa aka kara ko kampepo koutenda, makura mugara namukadendi tava vanda Jehova Karunga moyitji yomosikunino. 9 Jehova Karunga ta zigida mugara yikando yongandi asi: “Kupi ono kara?” 10 Konyima, age ta limburura asi: “Nina zuvhu ezwi lyoge mosikunino, ame kani tjira morwa kani kara muhere-here yiyo nina vanda.” 11 Karunga ta mu pura asi: “Yilye ogu ana ku tantere asi muhere-here ono kara? Ono li kositji esi na ku tantera asi kapisi ngo lye ko ndi?” 12 Mugara ta limburura asi: “Mukadi ogu wa pa nge yige ana penge enyango lyokositji, yiyo nina li.” 13 Jehova Karunga ta pura mukadi asi: “Yisinke ono yi ruganene?” Mukadi ta limburura asi: “Ezoka yilyo lina pukisa nge yiyo nina li.”

14 Makura Jehova Karunga ta tantere ezoka asi: “Mokumona asi ono rugana yininke eyi, nyove nani finga po koyikorama nayinye yokuweka neyi yomowiza. Ove ngo wovana ntani ngo lya mbundu eparu lyoge nalinye. 15 Ame ngani tura unkore pokatji koge nomukadi ntani pokatji koruvharo* roge noru rwendi. Age nga myona mutwe goge ano ove ngo mu remeka kosinsinsina sendi.”

16 Karunga ta tantere mukadi asi: “Apa ngo kara nezimo, ame ngani ku ninka o zuvhe kukora kokunene ntani ove ngo zuvha kukora apa ngo hampuruka, ove hena ngo hara kukara namugara goge ntani ove ngo kara mepangero lyendi.”

17 Ntani ta tantere Adamu* asi: “Mokumona asi ono purakene kwamukadoge nokulya kositji esi na ku tanterere asi nokulya ko si, tani fingilire evhu morwa eyi wa rugana. Ove ngo rugana unene eparu lyoge nalinye yipo o gwane nondya. 18 Alyo ngali mena mega nowayi ntani wa hepa kulya yimeno. 19 Ove ngo rugana unene nokutjimpuka, yipo o gwane nondya* dogoro ngo tengure mevhu omu va ku gusa. Ove ngo tengwira kevhu, yeeyi ove mbundu zevhu.”

20 Konyima zeyi, Adamu ta ruku mukadendi asi Eva,* yeeyi age nga kara zinya govantu navenye.* 21 Jehova Karunga makura ta ruganene Adamu namukadendi yikoverero yoyire yosipapa yipo va dware. 22 Makura Jehova Karunga ta tanta asi: “Ngesi muntu ana kara ngwendi nyose morwa ana diva yoyiwa neyi yoyidona. Mokuninka asi a dire kugusa enyango lyokositji somwenyo a lye, yipo a paruke narunye,—” 23 Makura Jehova Karunga ta mu tjida mo mosikunino saEdeni yipo a ka lime evhu omu va mu gusa. 24 Makura ta tjida mo muntu, ano koUpumezuva wosikunino saEdeni ta tura ko vakerubi negonga lyokutwera eli ngali limbirumuka yipo va takamese sitji somwenyo.

4 Adamu ta gwanekere panyama namukadendi Eva, makura ta kara nezimo. Apa ga hampurukire Kaini, Eva ta tanta asi: “Jehova ana vatere nge ni hampuruke munona gomumati.” 2 Konyima ta ya hampuruka Abeli.

Abeli kwa kere musita goyimuna, nye Kaini kwa kere munandima. 3 Konyima zosiruwo, Kaini kwa retere eyi ga zangwire kwaJehova ngonzambo. 4 Nye Abeli kwa retere nombeli doyimuna yendi ntani age kwa yi zembe nomagadi gayo. Jehova kwa haferere Abeli nonzambo zendi, 5 nye kapi ga haferere Kaini nonzambo zendi. Makura Kaini ta handuka unene ntani ta guwu. 6 Jehova makura ta pura Kaini asi: “Morwasinke ono handukire nokuguva? 7 Nsene o rugana yoyiwa ame ngani kuhafera, nye nsene o dira kurugana yoyiwa nzo kuna kukundindira pevero, zina hara kukupangera nye wa hepa kuzipangera.”

8 Konyima, Kaini ta tantere mumbyendi Abeli asi: “Tu ze tu ka gendagure mowiza.” Apa va kere mowiza, Kaini ta homokere mumbyendi Abeli, makura ta mu dipaga. 9 Konyima, Jehova ta pura Kaini asi: “Mumbyoge Abeli kupi ko?” Age ta limburura asi: “Kapi tani diva, nyame nye ani takamesa mumbyange ndi?” 10 Karunga ta mu pura asi: “Morwasinke ono yi ruganene? Tara si! Honde zamumbyoge kuna kukuga nge* mevhu. 11 Tani ku fingi nokukutjida po pevango eli, morwa yipo ono tjisangere honde zamumbyoge nokuwoko koge. 12 Apa ngo lima eli evhu, ove kapi ngo zangura yuma. Ove ngo renda-renda ntani ngo kara mutjwayuki mouzuni.” 13 Kaini ta tantere Jehova asi: “Etengeko eli enene unene, kapi tani vhuru kulilididimikira. 14 Naina ove kuna kutjida nge mosirongo esi, kapi ngani kara pepi nove. Ame ngani renda-renda ntani ngani kara mutjwayuki mouzuni, nkenye ogu nga gwana nge nga dipaga nge.” 15 Jehova ta mu tantere asi: “Nsene yimo ngoso, nkenye ogu nga dipaga Kaini ngani mu rugwida kuwoko yikando ntambali.”

Makura Jehova ta tura po sidiviso yipo asi nkenye ogu nga gwana Kaini a dire kumudipaga. 16 Kaini makura ta tundu po pwaJehova, ta ka tunga mosirongo sovatjwayuki,* esi sa kere koUpumezuva waEdeni.

17 Konyima, Kaini ta gwanekere panyama namukadendi, age ta kara nezimo makura ta hampuruka Henoka. Kaini ta tameke kutunga sitata makura ta si ruku munendi Henoka. 18 Konyima, Henoka ta ya kara guhyaIradi. MwaIradi ta mu tundu Mahuyayeli, mwaMahuyayeli Metusayeli, mwaMetusayeli Rameki.

19 Rameki ta kwara vakadi vavali. Edina lyamukadendi gokuhova Ada, ano gwauvali Sira. 20 Ada ta hampuruka Jabali. Jabali yige ga hovere kutunga monotende nokuweka yimuna. 21 Edina lyamumbyendi Jubali. Jubali yige ga hovere kusika siumba nesi sokusivisa.* 22 Sira ta ya hampuruka Tubali-kaini ogu nga hambura yiruganeso yongoporo neyi yoyivera. Ano Nama yige mukurwaTubali-kaini* gomukadi. 23 Rameki ta tantere vakadi vendi oAda naSira asi:

“One vakadi vaRameki purakeneni nge,

purakeneni eyi nina kuuyunga:

Ame kwa dipaga mugara ogu ga remekere nge,

ame kwa dipaga mumati ogo morwa age kwa toonene nge.

24 Nsene asi ogu nga dipaga Kaini ngava mu tengeka yikando ntambali,

ogu nga dipaga Rameki ngava mu tengeka yikando 77.”

25 Adamu ta gwanekere hena panyama namukadendi, makura mukadendi ta hampuruka munona gomumati. Mukadendi makura ta mu ruku Sete,* yeeyi age kwa tente asi: “Karunga ana pinganesere po munona pevango lyaAbeli ogu ga dipagere Kaini.” 26 Sete ta reta munona gomumati, ta mu ruku Enosi. Posiruwo oso vantu tava tameke kuzigida edina Jehova.

5 Ruha oru kwa simwitira ruvharo rwaAdamu. Apa* Karunga ga sitire Adamu, age kwa mu sitire a mu fane. 2 Age kwa va sitire mugara nomukadi. Apa ga va sitire, age kwa va tungikire ntani tava ruku asi Vantu.*

3 Apa ga kere Adamu nonomvhura 130, ta reta munona gomumati gokumufana makura ta mu ruku Sete. 4 Konyima zokureta Sete, Adamu ta paruka nomvhura 800. Age kwa retere hena vana wovagara nava wovakadi. 5 Adamu kwa parukire nomvhura 930, makura ta fu.

6 Apa ga kere Sete nonomvhura 105, ta reta Enosi. 7 Konyima zokureta Enosi, Sete ta paruka nomvhura 807. Age kwa retere hena vana wovagara nava wovakadi. 8 Sete kwa parukire nomvhura 912, makura ta fu.

9 Apa ga kere Enosi nonomvhura 90, ta reta Kenani. 10 Konyima zokureta Kenani, Enosi ta paruka nomvhura 815. Age kwa retere hena vana wovagara nava wovakadi. 11 Enosi kwa parukire nomvhura 905, makura ta fu.

12 Apa ga kere Kenani nonomvhura 70, ta reta Maharareli. 13 Konyima zokureta Maharareli, Kenani ta paruka nomvhura 840. Age kwa retere hena vana wovagara nava wovakadi. 14 Kenani kwa parukire nomvhura 910, makura ta fu.

15 Apa ga kere Maharareli nonomvhura 65, ta reta Jaredi. 16 Konyima zokureta Jaredi, Maharareli ta paruka nomvhura 830. Age kwa retere hena vana wovagara nava wovakadi. 17 Maharareli kwa parukire nomvhura 895, makura ta fu.

18 Apa ga kere Jaredi nomvhura 162, ta reta Henoka. 19 Konyima zokureta Henoka, Jaredi ta paruka nomvhura 800. Age kwa retere hena vana wovagara nava wovakadi. 20 Jaredi kwa parukire nomvhura 962, makura ta fu.

21 Apa ga kere Henoka nonomvhura 65, ta reta Metusera. 22 Konyima zokureta Metusera, Henoka kwa twikilire kugenda* naKarunga gousili nomvhura 300. Age kwa retere hena vana wovagara nava wovakadi. 23 Henoka kwa parukire nomvhura 365. 24 Henoka kwa twikilire kugenda naKarunga gousili, makura kapi ga kere po hena, yeeyi Karunga ga mu gusire po.

25 Apa ga kere Metusera nonomvhura 187, ta reta Rameki. 26 Konyima zokureta Rameki, Metusera ta paruka nomvhura 782. Age kwa retere hena vana wovagara nava wovakadi. 27 Metusera kwa parukire nomvhura 969, makura ta fu.

28 Apa ga kere Rameki nonomvhura 182, ta reta munona gomugara. 29 Age ta mu ruku Nowa,* ta tanta asi: “Age nga tu hengagwida koyirugana yetu nokukora oku atu zuvhu morwa evhu eli ga finga Jehova.” 30 Konyima zokureta Nowa, Rameki ta paruka nomvhura 595. Age kwa retere hena vana wovagara nava wovakadi. 31 Rameki kwa parukire nomvhura 777, makura ta fu.

32 Apa ga kere Nowa nonomvhura 500, ta tameke kureta vana. Awo yiwo Sema, Hamu naJafeta.

6 Apa sa ligwedererere sivaro sovantu pevhu, ntani vakadona wovanzi vana va hampuruka, 2 vana vaKarunga gousili* tava tameke kudimburura asi vakadona owo vawa, makura tava tameke kugusa mo vakadi ava va here va kare vakadi vawo. 3 Jehova ta tanta asi: “Ame* kapi ngani tarerera vantu dogoro narunye, morwa awo vananzo. Yipo nye, awo ngava paruka tupu nomvhura 120.”

4 Momazuva ogo ntani noyiruwo eyi ya ya kweme ko, pevhu kwa kere po mamuturungu.* Posiruwo oso, vana vaKarunga gousili kwa twikilire kugwanekera panyama novakadi, makura tava reta vana wovagara. Awo kwa kere nonkondo unene posiruwo oso ntani kwa divikwire.

5 Jehova ta dimburura asi pevhu pana vhuka udona ntani vantu yoyidona yelike ava gazara. 6 Jehova yipo ga liverere eyi ga sitilire vantu ntani age kwa guvire unene. 7 Jehova yipo ga tente asi: “Ame tani zonagura vantu ava na sita pevhu, kumwe noyikorama yokuweka neyi yokuwovana noyinamwenyo eyi ayi tuka keguru, morwa ame kuna kulivera eyi na yi sitilire.” 8 Nye Jehova kwa haferere Nowa.

9 Eyi yiyo ya horokere meparu lyaNowa.

Nowa kwa kere muhungami. Mokulisiga novakwawo, age kapi ga tulire mapuko ntani age kwa twikilire kugenda naKarunga gousili. 10 Konyima zosiruwo, Nowa ta ya reta vana wovagara vatatu. Awo yiwo ava: Sema, Hamu naJafeta. 11 Nye Karunga gousili kwa mwene asi uzuni una donapa unene ntani nyanya kwa zulire nakunye. 12 Apa ga tere Karunga uzuni, ta u mono asi una zonauka; vantu navenye yoyidona yelike vana kurugana.

13 Konyima, Karunga ta tantere Nowa asi: “Ame nina tokora kuzonagura po vantu navenye morwa awo kuna kuninkisa pevhu pa vhuke nyanya. Ame tani va zonagura po kumwe nanayinye eyi ya kara pevhu. 14 Rugana emuwato lyoyitji yoyiwa nokutura mo nonkondwa ntani ngo ligoronge nomanganganga monda noponze. 15 Ngesi yimo ngo li rugana: Monaure nometa 134,* monompatji nometa 22,* ano momusika nometa 13.* 16 Kemuwato ngo ture ko ekende lyokusika konosentimeta 44,5.* Ngo ture muvero monompatji demuwato ntani ngo li tunge nonzugo zekeguru nezi zopokatji ntani zokonhi.

17 “Ame ngani reta ruhanzo mouzuni mudima, ru ya zonagure yinamwenyo nayinye konhi zeguru. Nayinye eyi ya kara pevhu ngayi zonauka. 18 Ame tani tura po egwanekero* nove, ngo ronde memuwato kumwe namukadoge novana woge ntani novakadi vawo. 19 Ngo hwilide memuwato yinamwenyo yivali-yivali yomarudi gokulisiga-siga, sosigara nesi sosikadi, yipo nayo nga yi paruke, 20 ntani neyi yokutuka yomarudi gokulisiga-siga, neyi yokuweka yomarudi gokulisiga-siga, neyi yokuwovana yomarudi gokulisiga-siga. Ayo ngayi ku wizira yivali-yivali, yipo nga yi paruke. 21 Ove ko, wa hepa kupongaika nondya dokulisiga-siga edi ngo lya ntani nedi doyikorama.”

22 Nowa kwa rugene nayinye eyi ga mu pangerere Karunga, moomu ga yi mu tanterere.

7 Konyima Jehova ta tantere Nowa asi: “Hwilira memuwato kumwe nepata lyoge, yeeyi nyonelike vahungami mokatji kovantu ava. 2 Wa hepa kugusa yikorama ntambali* eyi ya kuhuka yomarudi gokulisiga-siga, sosigara nesi sosikadi, ano eyi yokudira kukuhuka wa hepa kugusa tupu yivali sosigara nesi sosikadi, 3 ntani neyi yokutuka keguru ntambali* sosigara nesi sosikadi, yipo ngayi dire kufa nye yi livhare nokuzwida evhu. 4 Konyima zomazuva ntambali, ame ngani rokesa mvhura masiku nomutenya mazuva 40 ntani ame ngani zonagura pevhu yinamwenyo nayinye eyi na sita.” 5 Makura Nowa ta rugana nayinye eyi ga mu pangerere Jehova.

6 Nowa kwa kere nonomvhura 600 apa rwa wizire ruhanzo pevhu. 7 Nowa yipo ga rondere memuwato kumwe namukadendi novana vendi kumwe novakadi vawo, komeho ru wize ruhanzo. 8 Yikorama nayinye yokukuhuka neyi yokudira kukuhuka noyinamwenyo yokutuka keguru ntani neyi ayi gendi pevhu, 9 kwa zire kumwe naNowa yivali-yivali memuwato, sosigara nesi sosikadi, moomu ga mu pangerere Karunga. 10 Konyima zomazuva ntambali ruhanzo ta ru wiza.

11 Apa ga kere Nowa nonomvhura 600, mokwedi kwauvali mezuva 17, mema nagenye gemeguru kwa tjukumukilire pevhu ntani marungavero gemeguru gomema kwa ga patwilire. 12 Mvhura kwa rokere unene masiku nomutenya mazuva 40. 13 Mezuva lyoolyo yipo Nowa ga hwililire memuwato kumwe namukadendi novana vendi, Sema naHamu naJafeta kumwe novakadi vawo vatatu. 14 Awo kwa hwililire mo kumwe noyikorama yomowiza neyi yokuweka neyi yokuwovana noyinamwenyo yokutuka keguru noyidira ntani neyi yomavava yomarudi gokulisiga-siga. 15 Yinamwenyo yokulisiga-siga kwa zire kwaNowa yivali-yivali, yi ka hwilire memuwato. 16 Yinamwenyo yokulisiga-siga kwa zire memuwato sosigara nesi sosikadi, ngwendi moomu Karunga ga tanterere Nowa. Apa ga hwililire Nowa, Jehova ta zedire evero.

17 Mvhura ta zi twikire kuroka mazuva 40, ano mema taga vhuka dogoro taga yerura emuwato nokulininkisa li fuga-fuge keguru. 18 Mema kwa twikilire kuvhuka pevhu, nye emuwato kwa twikilire kufuga-fuga kontunda zomema. 19 Mema kwa vhukire unene dogoro nondundu nadinye dononde depevhu ta di kara konhi zomema. 20 Mema kwa pitakanene nondundu nonometa 6,5.*

21 Yinamwenyo nayinye yepevhu, yokutuka keguru noyikorama yokuweka neyi yomowiza neyi yoyinunu* ntani novantu ta yi zonauka po. 22 Yinamwenyo nayinye yepevhu eyi ayi hesere kwa fire. 23 Age kwa zonagwire po yinamwenyo nayinye yepevhu kukwatera mo vantu, yikorama yokuwovana ntani noyinamwenyo yokutuka keguru. Nayinye kwa yi zonagwire po, Nowa tupu gelike ga parukire kumwe nava va kere nage memuwato. 24 Mema kwa hanzerere ngorooro pevhu mazuva 150.

8 Nye Karunga ta diworoka Nowa noyikorama nayinye yomowiza neyi yokuweka eyi ya kere memuwato, makura ta pepesa mpepo ano mema ta ga tameke kupwira. 2 Mema nagenye gemeguru ntani nomarungavero gekeguru gomema, taga hageke kupowomoka, makura mvhura ta zi hageke* kuroka. 3 Mema makura ta ga tameke kupwira nakauke-nakauke. Ano konyima zomazuva 150 mema ta ga sesupa. 4 Emuwato kwa ya hegere ponondundu daArarati momazuva 17 mokwedi kwauntambali. 5 Mema kwa twikilire kupwira dogoro mokwedi komurongo. Ano mezuva lyokuhova lyokwedi komurongo, nondungu donondundu tadi moneka.

6 Konyima zomazuva 40, Nowa ta paturura ekende eli ga tulire kemuwato, 7 makura ta pwagesa ekorova, alyo ngali teremba ponze, kuza nokutengura kemuwato dogoro mema taga pwire.

8 Konyima, age ta pwagesa mputukuwa yipo a dive nsene asi mema gana pwire. 9 Azo kapi za gwene evango lyokutembera, yipo za tengwire kemuwato, morwa mema simpe kwa kudumikire evhu nalinye. Nowa makura ta pwagesa ewoko lyendi a hwilide mputukuwa memuwato. 10 Age ta ndindire hena mazuva ntambali, makura ta zi pwagesa hena. 11 Apa za ka tengwire mputukuwa koyiha yongurova, Nowa ta mono asi azo kuna simbi sihako souzwe. Makura ta dimburura asi mema gana pwire. 12 Age kwa ndindilire hena mazuva ntambali, makura ta pwagesa mputukuwa. Nye sikando esi kapi za ka tengwire.

13 Mezuva lyokuhova lyokwedi kokuhova momvhura 601, mema yipo ga pwililire. Nowa ta gusa ko ruha rumwe rombando zemuwato makura ta mono asi evhu lina tameke kukukuta. 14 Evhu kwa kukutililire momazuva 27 mokwedi kwauvali.

15 Karunga makura ta tantere Nowa asi: 16 “Pwaga memuwato namukadoge novana woge ntani novakadi vawo. 17 Pwagesa mo yinamwenyo nayinye yomarudi gokulisiga-siga, yokutuka keguru, yikorama ntani neyi yokuwovana yipo ngayi livhare nokulihanena mouzuni.”

18 Makura Nowa ta pwaga mo namukadendi novana vendi kumwe novakadi vawo. 19 Yinamwenyo nayinye, yikorama yokuwovana noyinamwenyo yokutuka keguru ntani eyi ayi gendi pevhu, kwa pwege mo kuliza nomarudi gayo. 20 Makura Nowa ta tungire Jehova sizambero, ta gusa yikorama yimwe yokukuhuka ntani noyidira yimwe yokukuhuka makura ta yi zamba posizambero ngonzambo zeswakerero. 21 Jehova kwa haferere edumba lyononzambo odo, makura Jehova ta litantere mwene momutjima asi: “Ame kapi ngani fingilira hena evhu morwa vantu. Yeeyi muntu kutunda unona wendi yoyidona yelike a gazara. Ame kapi ngani zonagura hena yinamwenyo ngwendi moomu na yi rugana. 22 Kutunda apa, pevhu ngapa kara siruwo sokukuna nesi sokuzangura, siruwo soutenda nesi soupyu, kwenye nokufu ntani masiku nomutenya.”

9 Karunga ta tungike Nowa novana vendi, ta va tantere asi: “Livhareni mu zwide evhu. 2 Yinamwenyo eyi ya kara pevhu neyi ayi tuka keguru neyi ayi gendi pevhu ntani nonomfi demefuta, nga yi mu tjira. Ame nina yi gava momawoko geni.* 3 One kuvhura mu lye yikorama eyi yina kuparuka pevhu, tani yi mu pe nayinye ngwendi moomu tupu na mu pere yimeno mu lye. 4 Nye mwa ha lya nyama ezi zina kara nohonde, yeeyi honde yilyo eparu.* 5 Ntani hena, ame ngani futisa nkenye ogu nga ku dipaga. Ame ngani futisa nkenye sinamwenyo ndi nkenye muntu ogu ana kudipaga mukwawo. 6 Nkenye ogu ana kudipaga* mukwawo nage ngava mu dipaga, yeeyi muntu kwa mu sita a fane Karunga. 7 Nye one ko, livhareni mu livhukise makura mu zwide evhu.”

8 Karunga makura ta tantere Nowa novana vendi wovagara asi: 9 “Ngesi tani tulisa po egwanekero* kumwe none noruvharo rweni rokomeho, 10 ntani noyinamwenyo nayinye eyi yina kara none, yidira, yikorama, ntani noyinamwenyo nayinye eyi yina tundu kumwe none memuwato. 11 Ame tani tulisa po egwanekero eli kumwe none asi: ‘Ame kapi ngani zonagura hena yinamwenyo nayinye nomema goruhanzo ntani ruhanzo kapi hena ngaru zonagura evhu.’”

12 Karunga ta tanta hena asi: “Esi yiso sidiviso segwanekero eli nina kutulisa po kumwe none noyinamwenyo nayinye eyi yina kara none ntani novantu navenye ava ngava kara po. 13 Ame tani tura ekongoro momaremo, alyo ngali kara sidiviso segwanekero pokatji kange noyinamwenyo nayinye yepevhu. 14 Nkenye apa ngani tura maremo keguru, ekongoro nalyo nga li moneka momaremo. 15 Ntani ame ngani diworoka egwanekero eli nina tura po kumwe none noyinamwenyo nayinye, makura kapi ngaru kara ko hena ruhanzo oru ngaru zonagura po yinamwenyo nayinye. 16 Apa nga li moneka ekongoro momaremo, ame ngani diworoka egwanekero lyanarunye eli na tura po kumwe noyinamwenyo nayinye yepevhu.”

17 Karunga ta ruguruka kutantera Nowa asi: “Esi yiso sidiviso segwanekero eli nina kutura po pokatji kange ntani noyinamwenyo nayinye yepevhu.”

18 Vana vaNowa wovagara ava va tundire memuwato yiwo ava: Sema, Hamu naJafeta. Konyima, Hamu kwa ya retere Kanani. 19 Ava yiwo vana vaNowa vatatu ntani yimo va tundire vantu navenye ava va lihanena pevhu.

20 Nowa kwa tamekere kulima, makura ta tapeke sikunino soyindjembere. 21 Apa ga nwine vhinyu, ta korwa makura ta lihutura motende zendi. 22 Makura Hamu, guhyaKanani ta mono asi oguhwe muhere-here vana kara, ta zi ponze ta ka tantera Sema naJafeta. 23 Makura awo tava gusa sikoverero, tava si litura pomapepe tava gendi sinderenyima. Awo makura tava kudumike guhyawo awo yipara yawo kuna tara kwa peke. Awo kapi va mwene muhere-here gwaguhyawo.

24 Nowa apa ga pindukire age ana kororokwa, ta zuvhu eyi ga rugene munendi gomunona po, 25 makura ta tanta asi:

“Kanani va mu finge.

Age nga kara mupika* govakuru vendi.”

26 Age ta tanta hena asi:

“Jehova Karunga gwaSema va mu hamberere,

ntani Kanani a kare mupika gwendi.

27 Karunga a gave kwaJafeta evango lyenene,

ntani Jafeta a tunge monotende daSema.

Ano Kanani a kare hena mupika gwaJafeta.”

28 Konyima zoRuhanzo, Nowa kwa parukire hena nomvhura 350. 29 Nowa kwa parukire nomvhura 950, makura ta fu.

10 Oru yiro ruvharo rovana vaNowa wovagara: Sema, Hamu naJafeta.

Konyima zoruhanzo, awo kwa ya retere vana wovagara. 2 Ava yiwo vana vaJafeta: Gomere, Magogo, Madayi, Javani, Tubali, Meseki, naTirasi.

3 Ava yiwo vana vaGomere: Asikenasi, Lifati naTogarama.

4 Ava yiwo vana vaJavani: Elisa, Taresisi, Kitimu naDodanimu.

5 Omu yimo va tundilira ava va tunga poyirudi kuliza nomaraka, makoro ntani nomarudi gawo.

6 Ava yiwo vana vaHamu: Kusi, Misirayimu, Puti naKanani.

7 Ava yiwo vana vaKusi: Seba, Havhira, Sabuta, Rama ntani Sabuteka.

Ava yiwo vana vaRama: Seba naDedani.

8 Kusi ta reta Nimuroto ogu ga hovere kukara nononkondo dononene mouzuni mudima. 9 Nimuroto kwa kere mukongo* gomunene ogu nga rwanesa Jehova. Eyi yiyo ava uyungire vantu asi: “Ove kwa fana ngwendi Nimuroto mukongo gomunene ogu a rwanesa Jehova.” 10 Nimuroto kwa hovere kupangera sitata saBabeli, Ereki, Akadi naKaline. Yitata oyo kwa kere mosirongo saSina. 11 Kutunda opo ta dirukire koAsiliya, makura ta ka tunga sitata saNinivhe, Rehoboti-ira, Kara, 12 ntani sitata saReseni esi sa kere pokatji kaNinivhe naKara. Ayo ngava yi tumbura kumwe asi sitata sosinene.

13 Misirayimu kwa ya kere guhyaRudimu, Anamimu, Rehabimu, Nafutuhimu, 14 Paturusi, Kasilihimu (omu va ya tundilire Vafilisiti) ntani Kafotolimu.

15 Kanani ta ya reta Sidoni ogu ga kere mbeli ntani Heti, 16 Vajebusi, Vaamoli, Vagiregasi, 17 Vahevhi, Vaareki, Vasini, 18 Vaaruvadi, Vasemali ntani noVahamati. Konyima, rudi roVakanani taru lihana. 19 Mururani goVakanani kwa tamekerere koSidoni dogoro koGerara, pepi naGasa ntani dogoro koSodoma, Gomora, Adima, Seboyimu pepi naRasa. 20 Ava yiwo vana vaHamu wovagara kuliza nomapata gawo nomaraka gawo noyirongo yawo ntani nomarudi gawo.

21 Sema mumbyaJafeta* nage kwa ya retere vana. Ebere novana vendi navenye kwa tundilire moruvharo rwaSema. 22 Vana vaSema wovagara yiwo: Erami, Asuru, Arupakesadi, Rudu naAramu.

23 Vana vaAramu wovagara yiwo: Usi, Huli, Getere naMasi.

24 Arupakesadi ta ya kara guhyaSera, ano Sera ta ya kara guhyaEbere.

25 Ebere ta reta vana wovagara vavali. Gumwe edina lyendi Pareki,* morwa vantu kwa ligaunukire posiruwo sendi. Ano munendi gumwe yige Jokitani.

26 Jokitani ta ya kara guhyaAlimodadi, Serefi, Hasaramavheti, Jera, 27 Hadoramu, Usali, Dikira, 28 Obali, Abimayeli, Seba, 29 Ofire, Havhira naJobabu. Navenye ava kwa kere vana wovagara vaJokitani.

30 Sirongo esi va tungire kwa tundilire koMesa dogoro koSefare, mukunda gonondundu gokoUpumezuva.

31 Ava yiwo vana vaSema wovagara kuliza nomapata gawo nomaraka gawo noyirongo yawo ntani nomarudi gawo.

32 Aga yigo mapata govana vaNowa wovagara kuliza noruvharo rwawo nomarudi gawo. Vantu yimo va tunda va lihanene uzuni mudima konyima zoRuhanzo.

11 Vantu ngava uyunga eraka limwe ntani ngava ruganesa nonkango dokulifana. 2 Ngomu va zire koUpumezuva, tava ka gwana muramba mosirongo saSina makura tava tungu moomo. 3 Tava litantere vene navene asi: “Tu foromeni nondopi nokudihwika momundiro.” Awo makura tava ruganesa nondopi mevango lyokuruganesa mamanya ntani tava ruganesa manganganga ngerova. 4 Makura tava tanta asi: “Ninkeni tu tunge sitata ntani noruhungu rorure dogoro ru ka sike meguru, yipo ngatu fumanene po nokudira kulihanena mouzuni mudima.”

5 Makura Jehova ta zi a ka tare sitata ntani noruhungu oru va tungire vantu. 6 Jehova ta tanta asi: “Vantu ava vamwe tupu ntani eraka limwe tupu ava uyunga, nye yiyo vana tameke kurugana eyi. Ngesi awo kuvhura kurugana nkenye eyi vana kugazara. 7 Tu ze* tu ka piyaganeke eraka lyawo, yipo va dire kulizuvha.” 8 Jehova ta va ninki va lihanene uzuni mudima, makura awo tava hageke kutunga sitata nakauke-nakauke. 9 Eyi yiyo va rukilire sitata oso asi Babeli,* morwa Jehova kwa piyaganekere eraka eli ngava uyunga vantu mouzuni mudima ntani Jehova kwa va ninkire va lihanene uzuni mudima.

10 Oru yiro ruvharo rwaSema.

Nomvhura mbali konyima zoRuhanzo, apa ga kere Sema nonomvhura 100, ta reta Arupakesadi. 11 Konyima zokureta Arupakesadi, Sema kwa parukire nomvhura 500. Ntani age kwa retere vana wovagara nava wovakadi.

12 Apa ga kere Arupakesadi nonomvhura 35, ta reta Sera. 13 Konyima zokureta Sera, Arupakesadi kwa parukire nomvhura 403. Age kwa retere hena vana wovagara nava wovakadi.

14 Apa ga kere Sera nonomvhura 30, ta reta Ebere. 15 Konyima zokureta Ebere, Sera kwa parukire nomvhura 403. Age kwa retere hena vana wovagara nava wovakadi.

16 Apa ga kere Ebere nonomvhura 34, ta reta Peregi. 17 Konyima zokureta Peregi, Ebere kwa parukire nomvhura 430. Age kwa retere hena vana wovagara nava wovakadi.

18 Apa ga kere Peregi nonomvhura 30, ta reta Reu. 19 Konyima zokureta Reu, Peregi kwa parukire nomvhura 209. Age kwa retere hena vana wovagara nava wovakadi.

20 Apa ga kere Reu nonomvhura 32, ta reta Serugi. 21 Konyima zokureta Serugi, Reu kwa parukire nomvhura 207. Age kwa retere hena vana wovagara nava wovakadi.

22 Apa ga kere Serugi nonomvhura 30, ta reta Nahoro. 23 Konyima zokureta Nahoro, Serugi kwa parukire nomvhura 200. Age kwa retere hena vana wovagara nava wovakadi.

24 Apa ga kere Nahoro nonomvhura 29, ta reta Tera. 25 Konyima zokureta Tera, Nahoro kwa parukire nomvhura 119. Age kwa retere hena vana wovagara nava wovakadi.

26 Tera kwa parukire nomvhura 70, ano konyima ta ya reta Abiramu, Nahoro naHarani.

27 Oru yiro ruvharo rwaTera.

Tera ta ya reta Abiramu, Nahoro ntani Harani. Ano Harani ta ya reta Roto. 28 Harani kwa dogorokerere mosirongo esi va mu hampurukilire, moUru zoVakalidi, awo oguhwe Tera simpe vazuni. 29 Abiramu naNahoro tava kwara. MukadaAbiramu yige Sarayi, ano gwaNahoro yige Milika munaHarani. Harani kwa retere vana wovakadi Milika naIsika. 30 Sarayi kapi ga kere nomuna, morwa age kwa kere nganze.

31 Tera makura ta zi namunendi Abiramu ntani namutekurwendi Roto munaHarani kumwe nangumweyi zendi Sarayi mukadaAbiramu. Awo kwa tundire moUru zoVakalidi va ze kosirongo soVakanani. Apa va ya sikire moHarani, tava tungu moomo. 32 Tera kwa parukire nomvhura 205, makura ta dogorokere moHarani.

12 Makura Jehova ta tantere Abiramu asi: “Tunda mo mosirongo seni nokusiga ekoro lyoge ntani nekoro lyoguho, o ze kosirongo esi nani kulikida. 2 Ame ngani ninka ruvharo roge ru kare muhoko gomunene ntani ngani kutungika. Ame ngani ninka edina lyoge lifumane ntani vantu ngava va tungika morwa nyove. 3 Ame ngani tungika ava ngava kutungika ntani ngani finga ava vana kukufinga. Mapata nagenye gepevhu ngava ga tungika morwa nyove.”

4 Abiramu makura ta katuka a ze ngamoomu ga mu pangerere Jehova, age kwa zire kumwe naRoto. Abiramu kwa kere nonomvhura 75 apa ga tundire moHarani. 5 Abiramu kwa zire namukadendi Sarayi naRoto muna mukurwendi ntani nemona eli va kere nalyo ntani novakareli ava va gwene moHarani. Awo kwa zire kosirongo saKanani. Apa va ka sikire koKanani, 6 Abiramu ta gendi sirongo nasinye dogoro ta ka sika koSikemu pepi noyitji yoyinene pevango eli ava tumbura asi More.* Posiruwo oso, mosirongo kwa kere mo Vakanani. 7 Jehova makura ta monekere Abiramu, ta mu tantere asi: “Ame ngani pa ruvharo* roge sirongo esi.” Abiramu makura ta dikire Jehova sizambero pevango eli ga mu monekerere. 8 Konyima, ta dirukire komukunda gonondundu ogu gwa kere koUpumezuva waBeteli. Age makura ta dike tende zendi pokatji kaBeteli naAi, Beteli kwa kere koUtokero ano Ai kwa kere koUpumezuva. Age ta dikire po Jehova sizambero makura ta tameke kukarera Jehova nokukuga edina lyendi. 9 Kutunda opo, Abiramu ta katuka a vyuke koyiha yaNegebu. Monzira zendi, age kwa dikire kamba zendi pomavango gokulisiga-siga.

10 Mosirongo kwa kere mo erumbu, makura Abiramu ta vyuka koyiha yaEgipite yipo a ka tunge ko karuwogona,* morwa mosirongo omu ga kere kwa kere mo erumbu lyenene. 11 Komeho a hwilire moEgipite, age kwa tanterere mukadendi Sarayi asi: “Nakanderere, purakena si, ove mukadi gomuwa sili. 12 Apa nava ka kumona Vaegipite, awo nava ka yi dimburura asi ove mukadange, makura tava ka dipaga nge ove va ka ku sige. 13 Ka tante asi ove mumbyange yipo va ka tekure nge nawa morwa nyove ntani va dire kukadipaga nge.”

14 Apa Abiramu ga sikire moEgipite, Vaegipite tava mono asi mukadi ogu ga kere naAbiramu kwa kere mukadi gomuwa unene. 15 Apa ga mu mwene masimbi gaFarawo, taga mu tangauka kwaFarawo makura tava mu twara kombara zaFarawo. 16 Farawo kwa tekwire nawa Abiramu morwa Sarayi. Age kwa mu pere nonzwi nonongombe noyindongi yoyigara neyi yoyikadi novakareli wovagara nava wovakadi ntani nonongameru. 17 Makura Jehova ta zuguma Farawo nava vemembo lyendi uvera wounene, morwa Sarayi mukadaAbiramu. 18 Makura Farawo ta zigida Abiramu, ta mu pura asi: “Morwasinke ono ruganene nge yininke yokufana ngesi? Morwasinke wa dilire kutantera nge asi Sarayi mukadoge? 19 Morwasinke wa tanterere nge asi age mumbyoge? Nkare ni mu kware. Gusa mukadoge mu ze!” 20 Makura Farawo ta pangere vantu vendi va tjide Abiramu namukadendi moEgipite kumwe noyininke yawo nayinye.

13 Abiramu ta tundu moEgipite a vyuke koNegebu. Age kwa zire kumwe namukadendi noyininke yawo nayinye kumwe naRoto. 2 Abiramu kwa kere noyimuna yoyinzi nosiliveli ntani nongorodo. 3 Apa ga tundire moNegebu a ze koBeteli, age kwa dikire notende pomavango gokulisiga-siga dogoro apa ga ka sikire pevango eli ga dikire nare tende zendi pokatji kaBeteli naAi, 4 apa ga dikilire nare sizambero. Pevango olyo, Abiramu ta karere Jehova nokukuga edina lyendi.

5 Roto ogu ga gendere naAbiramu nage kwa kere nononzwi nonongombe ntani nonotende. 6 Yimuna yawo yinzi unene kapi ya vhulire kugwaneka pevango eli va kere, eyi yiyo va dilire kuvhura kutunga kumwe. 7 Ayo kwa retesere po nomutangu pokatji kovasita vaAbiramu novasita vaRoto. (Posiruwo oso, mosirongo kwa kere mo Vakanani noVaperesi.) 8 Makura Abiramu ta tantere Roto asi: “Kapisi pa kare nomutangu pokatji koge name ntani pokatji kovasita woge nava vange, yeeyi ose ekoro limwe tupu. 9 Horowora oku ono hara kukatunga, tu ligaunuke. Nsene no za korumoho, ame nani za korulyo, nye nsene no za korulyo, ame nani za korumoho.” 10 Roto makura ta kankuka, ta mono asi mukunda nagunye gwaJorodana dogoro koSowara kwa kara nomema gomanzi, ngwendi sikunino saJehova ntani ngwendi sirongo saEgipite (komeho a zonagure Jehova Sodoma naGomora). 11 Roto makura ta horowora mukunda nagunye gwaJorodana ogu gwa kere koUpumezuva, makura ta dirura kamba zendi a ze komukunda ogo. Awo makura tava ligaunuka. 12 Abiramu kwa tungire mosirongo saKanani, nye Roto kwa tungire moyitata yomomukunda gwaJorodana. Konyima, Roto kwa dikire tende zendi pepi naSodoma. 13 Vantu womoSodoma kwa kere vantu wovadona. Awo ngava rugana yininke yoyidona unene kosipara saJehova.

14 Jehova kwa tanterere Abiramu konyima zapa va ligaunukire naRoto asi: “Kankuka, o tare koMuzogo nokoMbindakano nokoUpumezuva ntani koUtokero, 15 morwa ame ngani kupa sirongo esi ono kumona nove noruvharo* roge mu si pinge. 16 Ame ngani vhukisa ruvharo* roge ru kare ngwendi evhu, ano nsene asi kweli gokuvhura kuvarura evhu, noruvharo* roge naro ngava vhura kuruvarura. 17 Katuka o gende mosirongo nasinye, yeeyi nyove ngani si pa.” 18 Abiramu kwa twikilire kutunga monotende. Konyima, age kwa ka tungire pepi noyitji yoyinene yaMamure eyi ya kara moHeburoni. Oko yiko ga tungilire Jehova sizambero.

14 Momazuva ogo, Amurafeli hompa gwaSina naAliyoko hompa gwaErasara naKedorarawomeli hompa gwaEramu ntani Tidali hompa gwaGoyimu, 2 kwa rwire yita naBera hompa gwaSodoma naBeresa hompa gwaGomora naSinabu hompa gwaAdima naSemebere hompa gwaSeboyimu ntani nahompa gositata saBera esi ava tumbura hena asi Sowara. 3 Vahompa owo vatano, kwa lipakerere kumwe momuramba gwaSidimu ogu ava tumbura asi Efuta lyoMungwa.*

4 Awo kwa ruganenene hompa Kedorarawomeli nomvhura 12, nye momvhura zau-13 tava mu rwanesa. 5 Makura momvhura 14, Kedorarawomeli novahompa ava va kere nage kwa fundire Varefa moAsiteroto-keranayimu noVasusi moHamu noVaemimu moSave-kiliyatayimu, 6 ntani noVaholi kutunda kondundu zaSeire dogoro koEli-parani momburundu. 7 Makura tava ka tengura, tava wiza koEni-misipata ndi Kadesi, tava gusa mukunda nagunye goVaamareki, awo hena kwa fundire Vaamoli ava va kere moHasasoni-tamara.

8 Posiruwo esi, hompa gwaSodoma nahompa gwaGomora nahompa gwaAdima nahompa gwaSeboyimu nahompa gositata saBera esi ava tumbura hena asi Sowara kwa zire momuramba gwaSidimu va ka rwe yita. 9 Vahompa owo vatano kwa rwisire vahompa ava vane: Kedorarawomeli hompa gwaErami naTidali hompa gwaGoyimu naAmurafeli hompa gwaSina ntani naAliyoko hompa gwaErasara. 10 Momuramba gwaSidimu kwa kere mo makero gomanganganga. Apa hompa gwaSodoma ntani gwaGomora va here kuhenduka, tava gwire mo, ano ava va hupire po tava dukire komukunda gonondundu. 11 Makura vahompa vane ava va fundire tava gusa emona nalinye lyaSodoma naGomora kumwe nonondya dawo nadinye, makura tava ka za ko. 12 Awo kwa kwete hena Roto ogu ga tungire moSodoma muna mukurwaAbiramu ntani nemona lyendi makura tava twikire norugendo rwawo.

13 Konyima, mugara gumwe ogu ga hendukire kwa zire a ka tantere Abiramu goMuhebeli eyi ya horokere. Age kwa tungire pepi noyitji yoyinene yaMamure goMuamoli mukurwaEsikoli naAnere. Vagara ava ngava vatere Abiramu. 14 Apa Abiramu ga zuvhire asi gumwe gekoro lyendi vana mu kwata, ta pongaike vagara vemembo lyendi 318 ava va deura, makura tava va kwama dogoro koDana. 15 Masiku ta gaununa vakareli vendi, makura nage novakareli vendi tava ru makura tava fundu. Age tava tjida dogoro koHoba, evango eli lya kara koMuzogo gwaDamasikusi. 16 Abiramu ta ka gusa emona nalinye kumwe naRoto nemona lyendi novakadi ntani novantu vapeke.

17 Konyima zapa Abiramu ga fundire Kedorarawomeli novahompa ava va kere nage, hompa gwaSodoma kwa zire a ka gwane Abiramu momuramba gwaSave, ogu ava tumbura hena asi muramba gwaHompa. 18 Makura Merekisedeki hompa gwaSaremu, ogu ga kere mupristeli gwaKarunga gekeguru-guru ta reta mboroto novhinyu.

19 Makura age ta tungike Abiramu nokutanta asi:

“Karunga gekeguru-guru,

Musiti geguru nevhu, a tungike Abiramu;

20 Karunga gekeguru-guru va mu hamberere,

age kuna gava nonkore doge momawoko goge!”

Makura Abiramu ta pe Merekisedeki yiumurongo yoyininke nayinye.

21 Konyima hompa gwaSodoma ta tantere Abiramu asi: “Gusa tupu emona, nye penge vantu vange.” 22 Nye Abiramu ta tantere hompa gwaSodoma asi: “Tani gana* kwaJehova Karunga gekeguru-guru, Musiti geguru nevhu, 23 asi kapi ngani gusa nkenye sininke soge, kutundilira korugodi dogoro korugodi rokosicamakaku, yipo ngo dire kutanta asi: ‘Nyame na ngawopeka Abiramu.’ 24 Ame tani tambura tupu nondya edi vana li nare vagara ava. Anere naEsikoli ntani Mamure, vagara ava kava zi name, va ninkeni va guse ruha rwawo.”

15 Konyima, Jehova ta tantere Abiramu kupitira memoneko asi: “Abiramu wa ha tjira, ame nyame silikandwiso soge. Ove ngo gwana mfeto zonene.” 2 Abiramu ta limburura asi: “Jehova Hompa Mupangeli gwanayinye, yisinke ngo pa nge? Ame simpe kwato muna ntani Eliyesere gokoDamasikusi yige nga pinga yininke yange nayinye.” 3 Abiramu ta tanta hena asi: “Ove kapi wa pa nge muna ntani mukareli gwange yige nga gusa upingwa wange.” 4 Nye Jehova ta mu limburura asi: “Mugara ogo kapi nga gusa upingwa woge, nye munoge gomugara yige nga u gusa.”

5 Karunga ta tantere Abiramu a pwage ponze, makura ta mu tantere asi: “Tara keguru, o varure nombungururu nsene kuvhura o yi sikise mo.” Ta mu tantere hena asi: “Ruvharo* roge yipo ngaru hura.” 6 Abiramu kwa pulire eyi ga mu tanterere Jehova, makura Karunga ta mu tara asi age mugara gomuhungami. 7 Karunga ta mu tantere hena asi: “Ame nyame Jehova, ogu ga ku gusa moUru zoVakalidi ni ya ku pe sirongo esi si kare soge.” 8 Age ta pura asi: “Jehova Hompa Mupangeli gwanayinye, ngapi omu nani yi diva asi aso ngasi kara sange?” 9 Karunga ta mu limburura asi: “Gusa ngombe zonkadi zonomvhura ntatu nosikombo sosikadi sonomvhura ntatu ntani nonzwi zongara zonomvhura ntatu nonkutji ntani nomputukuwagona.” 10 Abiramu ta gusa yininke oyo, ta yi tete pavali, makura ta tura nkenye ruha ru livyuke norukwawo, nye yidira kapi ga yi tetere. 11 Makura yidira ta yi ya tembere poyikorama eyi ga dipagere, nye Abiramu ta yi tjida-tjida.

12 Apa lya here kutoka ezuva, Abiramu ta gwire monompofu dononene, makura ta mono mundema gomunene gokutjilisa. 13 Karunga ta tantere Abiramu asi: “Ruvharo* roge ngaru tunga mosirongo sovageni ntani vantu womosirongo oso ngava tura ruvharo roge ru kare vapika nokuvahepeka nomvhura 400. 14 Nye ame ngani pangura vantu ava ngava va hepeka, ano konyima awo ngava tunda mosirongo oso nemona lyenzi. 15 Nye ove ngo fa mombili, ove ono kurupa ntani ngava ka ku vhumbika kumwe nonyokokuru. 16 Konyima zomapupi gane, ruvharo roge ngaru ka tengura, morwa siruwo sokutengeka Vaamoli simpe kapi sina siki mo.”*

17 Apa lya tokere ezuva nokukara ko mundema gomunene, musi gemediko tagu moneka ntani sitji somundiro tava si pitisa pokatji koyikorama eyi va tetere pavali. 18 Mezuva olyo, Jehova ta tura po egwanekero* naAbiramu pokutanta asi: “Ame ngani gava sirongo esi koruvharo* roge, kutundilira komukuro gwaEgipite dogoro komukuro gomunene gwaEufurata: 19 sirongo soVakeni, soVakenisi, soVakademoni, 20 soVaheti, soVaperesi, soVarefa, 21 soVaamoli, soVakanani, soVagiregasi ntani nesi soVajebusi.”

16 Sarayi mukadaAbiramu kapi ga kere novana, nye age ga kere nomukareli gwendi goMuegipite gedina Hagara. 2 Makura Sarayi ta tantere Abiramu asi: “Jehova kapi ga pulisira nge ni kare novana. Kara nomukareli gwange panyama, nampo ngani gwana vana kupitira mwendi.” Abiramu makura ta purakene eyi ga mu tanterere Sarayi. 3 Konyima zapa ga kere Abiramu nomvhura murongo mosirongo saKanani, Sarayi ta gusa mukareli gwendi goMuegipite Hagara nokumugava kwamugara gwendi Abiramu a kare mukadendi. 4 Abiramu ta kara panyama naHagara, makura ta kara nezimo. Apa Hagara ga dimbwilire asi ana kara nezimo, ta tameke kunyenga muhona gwendi Sarayi.

5 Sarayi makura ta tantere Abiramu asi: “Ame kuna kutekura nge momudona morwa nyove. Nyame na gava mukareli gwange momawoko goge, nye apa ga dimburura asi ana kara nezimo yipo ga tameka kunyenga nge. Jehova ngano a pangure asi yilye ogu ana kara mepuko pokatji koge name.” 6 Abiramu ta tantere Sarayi asi: “Nyove wa kara nononkondo komukareli goge, mu rugana moomu ono hara.” Sarayi makura ta fisa mukwawo nomuga, makura Hagara ta tjwayuka.

7 Konyima, muengeli gwaJehova ta gwana Hagara momburundu porunone romema oru rwa vyuka koSuru. 8 Muengeli makura ta mu pura asi: “Hagara mukareli gwaSarayi, kupi ono kutunda ntani kupi ko ono ku za? Age ta limburura asi: “Ame kuna kuduka muhona gwange Sarayi.” 9 Makura muengeli gwaJehova ta mu tantere asi: “Tengura komuhona goge ntani ka linunupike nokulimburukwa nkenye eyi na ka ku tantera.” 10 Muengeli gwaJehova makura ta tanta asi: “Ame ngani vhukisa ruvharo* roge yipo ngava dire kuvhura kuruvarura.” 11 Muengeli gwaJehova ta tanta hena asi: “Ove nezimo lyoge ntani ngo hampuruka munona gomumati. Ngo mu ruke Isimayeli,* morwa Jehova ga zuvha udigu woge. 12 Age nga kara ngwendi sindongi* somowiza. Age nga rwanesa nkenye ogu, ano nkenye ogu nga mu rwanesa. Age kapi nga tunga kumwe novamumbya* vendi.”

13 Hagara makura ta kugu edina Jehova, ogu ga mu uyungisire. Hagara kwa tente asi: “Ove Karunga ogu a vhuru kumona.” Ta litantere mwene asi: “Nina mono Karunga ogu a mono nge.” 14 Eyi yiyo va rukilire etope olyo asi Bere-rahayi-royi.* (Alyo kwa kara pokatji kaKadesi naBeredi.) 15 Makura Hagara ta retere Abiramu munona gomumati. Abiramu ta mu ruku Isimayeli. 16 Abiramu kwa kere nonomvhura 86 apa Hagara ga hampurukire Isimayeli.

17 Apa ga kere Abiramu nonomvhura 99, Jehova kwa mu monekerere nokumutantera asi: “Ame nyame Karunga Munankondo nadinye, limburukwa nge eparu lyoge nalinye ntani kara muhungami. 2 Ame ngani tura po egwanekero* kumwe nove ntani ngani ninka ruvharo roge ru ligwederere unene.”

3 Makura Abiramu ta tu nongoro nokulinyongamena, Karunga ta twikire kumutantera asi: 4 “Tara si, ame na tura po egwanekero kumwe nove ntani ove ngo kara guhya gonomuhoko dononzi. 5 Ove kapi ngava kutumbura hena asi Abiramu,* nye ngava kutumbura asi Abirahamu,* yeeyi ame ngani kuninka o kare guhya gonomuhoko dononzi. 6 Ame ngani kuninka o kare novana wovanzi ntani nomuhoko ngadi tunda moge, ano vamwe womoruvharo roge ngava kara vahompa.

7 “Ame ngani sikisa mo egwanekero lyange kumwe nove ntani noruvharo* roge rokomeho. Eli egwanekero lyanarunye; ame ngani kara Karunga goge ntani nokoruvharo* roge rokomeho. 8 Nove noruvharo* roge ngani mu pa sirongo nasinye saKanani omu wa tungire ngomunayirongo, yipo ngomu kare mo narunye ntani ame ngani kara Karunga gweni.”

9 Karunga ta tantere hena Abirahamu asi: “Nove noruvharo* roge ntani noruvharo roge rokomeho, sikiseni mo egwanekero lyange. 10 Eli yilyo egwanekero lyange kumwe nove ntani noruvharo roge rokomeho asi: Vagara navenye womoruvharo* roge va hepa kuvarugana yovamba. 11 Vamba ngazi kara sidiviso segwanekero esi twa tura po pokatji koge name. 12 Nkenye mugara gomoruvharo* roge noru rokomeho va hepa kumurugana yovamba nsene ana gwanesa mazuva ntantatu konyima zokumuhampuruka, kukwatera mo navenye ava va retera membo lyoge ntani nava va dira kutunda moruvharo roge ntani nava wa randa noyimaliwa yoge kovanayirongo. 13 Nkenye mugara ogu va retera membo lyoge ntani nava wa randa noyimaliwa yoge, va hepa kuvarugana yovamba. Ano egwanekero lyovamba* tali kara sidiviso segwanekero lyanarunye. 14 Nkenye mugara ogu ngava dira kurugana yovamba va hepa kumudipaga. Age ana teza po egwanekero lyange.”

15 Makura Karunga ta tantere Abirahamu asi: “Wa ha zigida mukadoge asi Sarayi,* yeeyi edina lyendi ngali kara Sara.* 16 Ame ngani mu tungika ntani nga ku retera munona gomumati. Ame ngani mu tungika ntani nomuhoko ngadi tunda mwendi, ano vamwe womoruvharo rwendi ngava kara vahompa.” 17 Abirahamu ta tu nongoro nokulinyongamena, makura ta tameke kuzora nokuuyungira momutjima asi: “Kuvhura mugara gonomvhura 100 a rete muna ndi? Ntani Sara mukadi gonomvhura 90 kuvhura a hampuruke ndi?”

18 Abirahamu ta tantere Karunga gousili asi: “Karunga gwange, tungika munange Isimayeli.” 19 Makura Karunga ta tanta asi: “Mukadoge Sara nga ku retera munona gomumati, ngomu ruke Isaka.* Ame ngani tura po egwanekero lyanarunye kumwe nage ntani noruvharo* rwendi rokomeho. 20 Nye nina yi zuvhu eyi ono uyunga kuhamena Isimayeli. Tara, ame ngani mu tungika nokumuninka a kare novana wovanzi. Age nga reta masimbi 12 ntani ngani mu ninka a kare muhoko gomunene. 21 Nye ame ngani tura po egwanekero kumwe naIsaka ogu nga ku retera Sara mvhura zokukwama ko posiruwo esi.”

22 Apa ga mene Karunga kuuyunga naAbirahamu, Karunga ta tundu po pwendi. 23 Abirahamu makura ta gusa munendi Isimayeli novagara navenye ava va reterere membo lyendi novagara navenye ava ga rende noyimaliwa ntani novagara navenye ava va kara membo lyendi, makura tava rugana yovamba mezuva lyoolyo ngamoomu ga mu tanterere Karunga. 24 Abirahamu kwa kere nonomvhura 99 apa va mu rugene yovamba. 25 Ano munendi Isimayeli kwa kere nonomvhura 13 apa va mu rugene yovamba. 26 Abirahamu namunendi Isimayeli kwa va rugene yovamba mezuva lyoolyo. 27 Vagara navenye vemembo lyendi nava va reterere membo lyendi ntani nava ga rende kovanayirongo noyimaliwa yendi, nawo kwa va rugene yovamba.

18 Konyima, Jehova ta monekere Abirahamu pepi noyitji yoyinene yaMamure. Posiruwo oso, ako kwa kere ko upyu wounene, ano Abirahamu kwa hingilire pevero lyotende. 2 Apa ga kankukire ta mono vagara vatatu ava vana sikama koure, tava dukire makura ta nyongamene pevhu. 3 Age makura ta tanta asi: “Jehova* nsene ono hafere nge, wa ha pitakana nge ame mukareli goge. 4 Ninkeni tu mu retere ko mema tu ya kuhwe nompadi deni, makura mu pwizumuke po mositji. 5 Mokumona asi one kuna wiza komukareli gweni, ninkeni ni mu retere ko mboroto mu ya gwane ko nonkondo ntani nomu twikira nonzira zeni.” Makura awo tava tanta asi: “Nawa tupu, kuvhura o rugane moomu ono tanta.”

6 Abirahamu ta genderere kuza kotende kwaSara, makura ta mu tantere asi: “Gusa usimbu yikumba* yitatu yousura wouwa, ou duve makura o kange nomuhwi domboroto.” 7 Abirahamu makura ta dukire konongombe dendi ta ka horowora po ntwedugona zongwa po. Age makura ta zi gava komukareli gwendi ogu ga genderere kuzidipaga nokuzitereka. 8 Makura Abirahamu ta twarere vagara vatatu magadi nomasini nontwedugona ezi va terekere. Age makura ta sikama mositji pepi nawo ngomu va lire.

9 Awo tava mu pura asi: “Mukadoge Sara kupi ko?” Age ta limburura asi: “Mweli motende.” 10 Gumwe gwawo ta twikire kuuyunga asi: “Ame ngani ka tengura mvhura zokukwama ko posiruwo esi, ano mukadoge Sara nga kara nomunona gomumati.” Sara kwa kere pevero lyotende a purakene, tende ozo kwa kere konyima zomugara ogo. 11 Posiruwo oso Abirahamu naSara kwa kurupire unene ntani Sara ga pitakanene ponomvhura dokuvhura kureta. 12 Sara ta lizoro mwene pokutanta asi: “Name nahompa gwange tuna kurupa, yousili ngatu gwana mpito zokukara nomuna ndi?” 13 Jehova makura ta pura Abirahamu asi: “Morwasinke ana zorere Sara nokutanta asi: ‘Nye ngani vhura kureta nampili ngomu nina kurupa ndi?’ 14 Koyili eyi a dili kuvhura kurugana Jehova ndi? Ame ngani ka tengura mvhura ozo posiruwo esi, ano Sara nga kara nomunona gomumati.” 15 Nye morwa Sara kwa kere nowoma, ta patana pokutanta asi: “Kapi nina zoro!” Makura age ta tanta asi: “Hawe, ono zoro.”

16 Konyima vagara tava katuka va ze. Abirahamu kwava sindikilire sinano songandi, ano vagara tava mono Sodoma. 17 Jehova ta pura asi: “Ni mu tantere Abirahamu eyi nina hara kurugana ndi? 18 Nayene ruvharo rwaAbirahamu ngaru kara muhoko ntani nomuhoko nadinye depevhu ngava di tungikira kupitira mwendi. 19 Yeeyi ame na diva nawa Abirahamu ntani age nga tantera vana vendi wovagara noruvharo rwendi va limburukwe Jehova pokurugana yoyiwa neyi youhunga, yipo nga sikise mo Jehova eyi ga tumbwidira Abirahamu.”

20 Makura Jehova ta tanta asi: “Na zuvha masivano gomanzi gokuhamena Sodoma naGomora ntani nonzo dawo nonene unene. 21 Tani zi ni ka tare nsene asi eyi vana kusivana usili ntani nsene asi yirugana yawo yidona. Nina hara kuyidiva.”

22 Makura vagara vavali tava tundu po va ze koSodoma, nye Jehova ta kara naAbirahamu. 23 Abirahamu ta mu hedere makura ta pura asi: “Ove ngo zonagura po vahungami kumwe novantu wovadona ndi? 24 Tu tante asi mositata oso kwa kara mo vantu wovahungami 50. Ove ngo va zonagura po navenye ndi ngo va gusira po morwa vantu wovahungami 50 ava va kara mo ndi? 25 Ove nokuvhura si kurugana yininke oyo o dipage vantu wovahungami kumwe novantu wovadona. Ove kapi ngo pulisira vantu wovahungami novantu wovadona va ligwanekere noyitundwamo yokulifana. Ove nokuyirugana si, ngoMupanguli gouzuni ove ngo rugana youhunga.” 26 Jehova makura ta tanta asi: “Nsene ngani gwana vantu wovahungami 50 moSodoma, ame ngani gusira po vantu navenye womositata.” 27 Nye Abirahamu ta limburura hena asi: “Jehova pulisira nge ni uyunge hena nove nampili ngomu na kara mbundu nenoto. 28 Tu tante asi powo vantu 50 va dire po vantu vatano. Ove ngo zonagura po sitata nasinye ndi?” Age ta limburura asi: “Ame kapi ngani si zonagura po nsene ngani gwana mo vantu 45.”

29 Nye age ta uyunga noku mu pura hena asi: “Ngapi nsene no ka gwana mo vantu wovahungami 40?” Age ta limburura asi: “Ame kapi tani si zonagura morwa vantu owo 40.” 30 Nye age ta twikire ko kuuyunga asi: “Jehova wa ha handuka, pulisira nge ni uyunge: Ngapi nsene to ka gwana mo vantu wovahungami 30?” Age ta limburura asi: “Ame kapi tani si zonagura nsene nani ka gwana mo vantu 30.” 31 Nye age ta twikire ko kuuyunga hena asi: “Jehova pulisira nge hena ni uyunge nove: Ngapi nsene no ka gwana mo vantu wovahungami 20?” Age ta limburura asi: “Ame kapi tani si zonagura morwa vantu owo 20.” 32 Abirahamu ta uyunga asi: “Jehova wa ha handuka, pulisira nge ni uyunge hena nove rokuhulilira: Ngapi nsene no ka gwana mo vantu wovahungami 10?” Age ta limburura asi: “Ame kapi tani si zonagura morwa vantu owo wovahungami 10.” 33 Apa ga mene Jehova kuuyunga naAbirahamu, makura ta tundu po, ano Abirahamu ta tengura kembo lyendi.

19 Vaengeli vavali kwa ka sikire kongurova moSodoma, Roto age kwa hingilire pevero lyositata. Apa Roto ga va mwene, ta katuka tava simbagwire makura ta linyongamene pevhu. 2 Age ta tanta asi: “Vanekuto, wizeni mu ya kare membo lyomukareli gweni masiku ganaina ntani va ya kuhwe nompadi deni. Makura ngurangura ntani ngomu twikira norugendo rweni.” Awo makura tava tanta asi: “Hawe, natu rara tupu mositarata.” 3 Nye age kwa va likwamberere dogoro tava zi kembo lyendi, makura tava wapaikire ko nondya noku va kangera mboroto zokudira yihaheso, makura tava li.

4 Komeho va rare, vagara navenye womositata saSodoma kutundilira komunona dogoro komukondi, tava kundurukida embo lyaRoto. 5 Awo kwa twikilire kuzigida Roto noku mu tantera asi: “Kupi vana kara vagara ava vana wiza membo lyoge masiku ganaina? Va pwagesa mo yipo tu ya va rare.”

6 Roto ta pwaga, makura ta zedire evero lyokonzugo. 7 Age ta tanta asi: “Nakanderere vakwetu, mwa ha rugana yininke yoyidona. 8 Ame na kara novana vange vavali wovakadi ava va dira kuligwanekera rumwe nomugara panyama. Ninkeni ni ka va mu retere mu ya va rugane nkenye eyi muna hara, nye mwa ha rugana yuma vagara ava, yeeyi awo vagenda* vange.” 9 Awo tava tanta asi: “Lipora ko!” Tava tanta hena asi: “Ogu munayirongo kwa wiza a ya tunge mositata setu, ano ngesi ana hara kutupangura. Ngesi tatu kurugana yoyidona kupitakana vagara ava.” Makura tava sindike Roto nokuhara kuteza evero. 10 Vagara* vena va kere monzugo tava kokere Roto monda, makura tava zedire evero. 11 Makura tava ninki vagara vena va sikeme pevero, kutundilira komunona dogoro komukondi va dire kumona. Awo kwa rorokere kupapara evero.

12 Vagara tava pura Roto asi: “Kweli hena gumwe gekoro lyoge ogu ga kara mositata esi ndi? Tunda mo mositata esi kumwe novatamweyi zoge novana woge wovagara nava wovakadi ntani novantu woge navenye. 13 Yeeyi ose tatu zonagura sitata esi morwa Jehova ga zuvha omu ava sivana vantu kuhamena sitata esi. Jehova yiyo ga tu tumina tu ya si zonagure.” 14 Roto ta zi a ka uyungise vagara ava va vandekerere vana vendi. Age kwa twikilire kuvatantera asi: “Katukeni, mu tunde mo usimbu mositata esi morwa Jehova ta si zonagura po!” Nye awo kwa gazarere asi Roto kuna kuvateura tupu.

15 Ngurangura zonene, vaengeli tava genderesa Roto noku mu tantera asi: “Katuka usimbu kumwe namukadoge novana woge vavali wovakadi ava vana kara nove membo, yipo va dire kumuzonagura po apa nava zonagura po sitata esi morwa unzoni wovantu vamo!” 16 Apa ga likatakatere, Jehova ta mu fire nkenda makura vagara owo tava mu kwata kokuwoko kwendi noku kwamukadendi ntani novana vendi vavali wovakadi, makura tava va pwagesa mo noku ka va siga ponze zositata. 17 Tupu va ya sika ponze zositata, awo tava va tantere asi: “Dukeni yipo mu paruke! Mwa ha tara konyima ndi mu sikame momukunda ogu. Dukireni konondundu yipo va dire kumuzonagura po!”

18 Roto makura ta tanta asi: “Hawe Jehova, kapi nina hara kuza ko oko! 19 Ove kuna hafere mukareli goge nokulikida nge nkenda zonene* pokuparura nge, nye ame kapi tani vhuru kudukira konondundu morwa nina kara nosinka asi kuvhura ngasi ka gwanene nge ko simpagwa, ngani ka fe. 20 Pozili doropagona ezi za kara pepi, oku nani vhura kudukira. Pulisira nge ni ze modoropa ozo, yipo ni paruke. Azo doropa zonunu.” 21 Age makura ta mu tantere asi: “Nawa tupu, nani rugana eyi ono hara. Kapi nani zonagura po doropa ezi ono tumbura. 22 Dukira usimbu kodoropa ozo morwa kapi nani rugana ko yuma dogoro o ka sike.” Eyi yiyo ga rukilire doropa ozo asi Sowara.*

23 Apa Roto ga ka sikire koSowara alyo ezuva lina si. 24 Jehova makura ta rokesere mvhura zomamanya gomundiro moSodoma naGomora, azo kwa tundire meguru kwaJehova. 25 Age kwa zonagwire po yitata nayinye yomomukunda ogo, kukwatera mo vantu ava va kere mo ntani noyimeno. 26 Nye mukadaRoto ogu ga kere monyima, ta setuka a tare konyima, makura ta lisitunuka siguru somungwa.

27 Abirahamu ta pinduka ngurangura zonene, tazi kevango oku ga uyungilire naJehova. 28 Apa ga tere koyiha yaSodoma naGomora ntani nomukunda nagunye, ta mono sininke sokutjilisa. Age kwa mwene musi gomunzi guna kutunda moyitata oyo, ngwendi musi ogu agu tundu mesuga.* 29 Karunga kapi ga divarere eyi ga tanterere Abirahamu, yipo nye, apa ga zonagwire po yitata oyo, age kwa gusire mo Roto ogu ga tungire moyitata oyo.

30 Konyima Roto ta tundu mo moSowara, makura ta ka tunga konondundu kumwe novana vendi vavali wovakadi, morwa age kwa tjilire kutunga moSowara. Age kwa tungire mekombombo novana vendi vavali wovakadi. 31 Munendi gombeli ta tantere gomunona po asi: “Otate vana kurupa ntani mosirongo esi mwato mugara ogu natu pa vana ngwendi moomu ava yi rugana wopeke. 32 Ninka tu pe otate vhinyu va nwe, makura tu ligwanekere nawo panyama yipo ruvharo rotate nga ru dire kuhaga.”

33 Masiku ogo awo kwa pere guhyawo vhinyu zonzi, makura munendi gombeli ta ligwanekere panyama noguhwe, nye Roto kapi ga divire apa munendi ga rere nage napa ga pindukire. 34 Ezuva eli lya kweme ko munendi gombeli ta tantere gomunona po asi: “Ame kani rere notate nkera. Ninka hena tu va pe vhinyu zonzi masiku ganaina, makura nove o ze o ka ligwanekere nawo panyama, yipo ruvharo rotate nga ru dire kuhaga.” 35 Masiku ogo, awo kwa pere hena guhyawo vhinyu zonzi a nwe, makura gomunona po ta ka ligwanekera panyama noguhwe. Nye Roto kapi ga divire apa munendi ga rere nage napa ga pindukire. 36 Makura vana vaRoto wovakadi tava kara nomarutu gavali. 37 Munendi gombeli ta hampuruka munona gomumati, ta mu ruku Mowaba. Age guhya goVamowaba vantaantani. 38 Ano gomunona nage ta hampuruka munona gomumati, makura ta mu ruku Beniami. Age guhya goVaamoni vantaantani.

20 Abirahamu ta dirukire kosirongo saNegebu, makura ta ka tunga* pokatji kaKadesi naSuru. Apa ga ka tungire moGerara, 2 Abirahamu nga tanta asi Sara mumbyendi, makura Abimereki hompa gwaGerara ta tumu vakareli vendi va ka rete Sara. 3 Konyima, Karunga ta monekere Abimereki masiku monzodi, ta mu tantere asi: “Apa ono kara ngesi ove nakufa morwa mukadi ogu ono gusa, ga kwara.” 4 Nye Abimereki kapi ga kundamene Sara.* Age ta tanta asi: “Jehova ove ngoso kuvhura o dipage muhoko gwa hana nzo ndi? 5 Nani Abirahamu kapisi mwene ga tente asi Sara mumbyendi, ano Sara nage asi Abirahamu mukurwendi? Ame kwato unzoni morwa kapi na yi divire asi eyi nina kurugana epuko.” 6 Karunga gousili ta mu limburura monzodi asi: “Na yi diva asi ove kwato unzoni, makura yiyo nina ku kondere mokudira kuzona kwange. Eyi yiyo na dilire kukupulisira o ligwanekere nage panyama. 7 Tengwida mukadi govantu, yeeyi Abirahamu muporofete ntani age na ka ku kanderera po yipo o paruke, nye nsene kapi no mu tengwida diva asi ove ngo fa kumwe nepata lyoge.”

8 Abimereki ta pinduka ngurangura zonene, ta zigida vakareli vendi navenye makura tava tantere nzodi zendi, awo tava tukuka unene. 9 Abimereki ta zigida Abirahamu, ta mu pura asi: “Morwasinke ono ruganene yininke yokufana ngesi? Yisinke na kuzona eyi no retera nge udigu kumwe novantu ava ani pangere? Eyi ono rugana nge kapisi yininke yoyiwa.” 10 Abimereki ta pura Abirahamu asi: “Sitambo musinke wa yi ruganena?” 11 Abirahamu ta tanta asi: “Ame kwa gazarere asi vantu womosirongo esi kapi va tjira Karunga ntani awo kuvhura va dipage nge morwa mukadange. 12 Nye yousili age mumbyange, guhyetu gumwe tupu nye ozina vapeke, makura yiyo na mu kwara. 13 Apa Karunga ga tanterere nge ni tunde membo lyotate yipo ni ze morugendo, yiyo na tanterere Sara asi: ‘Nkenye oku ngatu za, ngo tante asi ame mukuroge, monkedi ezi yimo ngo likida nge eharo lyanarunye.’”

14 Abimereki ta gava nonzwi nonongombe ntani novakareli wovagara nava wovakadi kwaAbirahamu ntani ta mu tengwidire mukadendi Sara. 15 Abimereki ta tanta hena asi: “Sirongo sange soso. Tunga nkenye oku ono hara.” 16 Ano Abimereki ta tantere Sara asi: “Tani gava yisiliveli 1 000 kwamugara goge. Ayo nga yi likida asi kwato eyi ya horoka pokatji ketu. Navenye ngava diva asi ove kwato eyi wa zona.” 17 Abirahamu makura ta kanderere kwaKarunga gousili, ano Karunga ta verura Abimereki namukadendi ntani novakareli vendi wovakadi, makura tava tameke kureta hena vana, 18 morwa Jehova kwa ninkire vakadi navenye vemembo lyaAbimereki va dire kureta morwa Sara mukadaAbirahamu.

21 Jehova kwa diworokere Sara ngamoomu ga tente, makura Jehova ta ruganene Sara eyi ga mu tumbwidilire. 2 Sara ta kara nomarutu gavali makura ta retere Abirahamu munona gomumati, age Abirahamu ana kurupa. Eyi kwa horokere posiruwo esi ga tente Karunga. 3 Abirahamu kwa rukire munona gomumati ogu ga retere Sara asi Isaka. 4 Age kwa rugene munendi Isaka yovamba apa ga kere nomazuva ntantatu ngwendi moomu ga mu pangerere Karunga. 5 Abirahamu kwa kere nonomvhura 100 apa va hampurukire munendi Isaka. 6 Sara makura ta tanta asi: “Karunga ana retere nge ruhafo. Nkenye ogu nga yi zuvha nga hafesa nge ko.”* 7 Age ta tanta hena asi: “Yilye ga gazarere asi ame Sara ngani retera Abirahamu munona? Nye ame kwa mu retera munona gomumati moukurupe wendi.”

8 Mumati ta kuru, tava mu hagekesa kuzamwa, ano mezuva olyo Abirahamu ta ruganene Isaka sipito. 9 Nye Sara ga mwene asi munaHagara goMuegipite ogu ga retere naAbirahamu, nga ninkagura Isaka. 10 Sara ta tantere Abirahamu asi: “Tjida mo mukareli goge kumwe namunendi, morwa munendi kapi nga gusa upingwa kumwe namunange Isaka.” 11 Nye Abirahamu kapi ga haferere eyi ga uyungire Sara kuhamena munendi gomumati. 12 Karunga ta tantere Abirahamu asi: “Ya ha kuhandukisa eyi ana uyunga Sara kuhamena munoge ntani nomukareli goge gomukadi. Mu purakena,* yeeyi ruvharo* roge nga ru tundilira mwaIsaka. 13 Ano muna gomukareli goge gomukadi nage ngani mu ninka a kare muhoko, morwa nage munoge.”

14 Abirahamu ta pinduka ngurangura zonene, ta gusa mboroto nosipako* somema ta yi gava kwaHagara. Abirahamu ta yi mu tura pomapepe makura ta mu ninki a ze namunendi. Hagara ta ka za makura ta ka renda-renda momburundu zaBere-seba. 15 Apa ga pwire mema gomosipako, Hagara ta sigi munendi moyihwa. 16 Ta zi ure wosinano apa a si ka gwira sikutji esi vana ponyo, makura ta ka hingira, morwa age kwa tente asi: “Kapi nina hara kumona munange omu ana kufa.” Age ta ka hingira koure makura ta tameke kulira unene.

17 Konyima, Karunga ta zuvhu mumati kuna kulira, ano muengeli gwaKarunga ta zigida Hagara kutundilira meguru asi: “Hagara yisinke ono kulilira? Wa ha tjira, yeeyi Karunga ana zuvhu ezwi lyamunoge oku ana kara. 18 Katuka o kature munoge makura o mu kwate kokuwoko, yeeyi ame ngani mu ninka a kare muhoko gomunene.” 19 Karunga ta mahura meho gendi makura ta mono etope lyomema. Ta zi, ta ka tura mema mosipako sendi, ta pe munendi a nwe. 20 Karunga kwa tungikire munona ogo ngomu ga kulire. Age kwa tungire momburundu ntani nga sana yikorama nouta wonkanza. 21 Isimayeli kwa ka tungire momburundu zaParani ntani ozina kwa ka mu paparerere mukadi mosirongo saEgipite.

22 Posiruwo oso, Abimereki kumwe naPikoli mukurona govakwayita vendi, tava tantere Abirahamu asi: “Karunga nove ana kara mwankenye eyi ono kurugana. 23 Gana kwaKarunga asi kapi ngo fukira nge kumwe novana vange ntani noruvharo rwange, ntani ove ngo likida nge kumwe novantu womosirongo esi eharo lyanarunye eli na ku likida.” 24 Abirahamu makura ta gana.

25 Nye Abirahamu kwa sivanenene Abimereki kuhamena etope eli va gusire kononkondo vakareli vaAbimereki. 26 Abimereki ta tanta asi: “Kapi nina diva ogu ga yi rugana eyi morwa kapi wa yi tantera nge, ntani nina kuyizuvha neina.” 27 Abirahamu ta gusa nonzwi nonongombe ta yi gava kwaAbimereki makura tava tulisa po egwanekero.* 28 Apa ga hangwire Abirahamu nonzwi dononkadi ntambali kononkwawo, 29 Abimereki ta pura Abirahamu asi: “Morwasinke ono hangwire nonzwi edi dononkadi ntambali kononkwawo?” 30 Age ta tanta asi: “Gusa edi nonzwi ntambali dononkadi di kare umbangi asi nyame na sima eli etope.” 31 Yiyo ga rukilire evega olyo asi Bere-seba,* morwa navenye kwa tulire po mugano pevega olyo. 32 Awo tava tulisa po egwanekero poBere-seba, ano konyima Abimereki kumwe naPikoli mukurona govakwayita vendi tava tengura kosirongo soVafilisiti. 33 Konyima, Abirahamu ta tapeke sitji sotamalisiki moBere-seba makura ta kugu edina Jehova, Karunga gwanarunye. 34 Makura Abirahamu ta tungu* mosirongo soVafilisiti siruwo sosire.*

22 Konyima, Karunga gousili ta heteke Abirahamu, ta mu zigida asi: “Abirahamu!” Age ta limburura asi: “Nyame ogu!” 2 Karunga ta tanta asi: “Gusa munoge a huru Isaka, ogu wa hara unene mu ze kosirongo saMoliya o ka mu gave ngonzambo zeswakerero pondundu ezi nani ka ku likida.”

3 Abirahamu ta pinduka ngurangura zonene, ta tura nomurongero dendi posindongi, ta zi kumwe novakareli vendi vavali ntani namunendi Isaka. Ta vandagura yitare yokuzambesa makura tava katuka va ze kevango eli ga mu tanterere Karunga gousili. 4 Mezuva lyautatu, Abirahamu ta kankuka, ta monene koure evango eli ga mu likidire Karunga. 5 Abirahamu ta tantere vakareli vendi asi: “One kareni paapa nosindongi, name namunange tatu zi kwina tu ka karere Karunga ntani natu ka tengura kweni.”

6 Abirahamu ta gusa yitare yokuzambesa nzambo zeswakerero nokuyikambeka munendi Isaka, makura Abirahamu ta simbi mundiro nombere* tava ka za kumwe. 7 Isaka ta zigida oguhwe Abirahamu asi: “Tate.” Awo tava mu limburura asi: “Ewa munange.” Age ta pura asi: “Mundiro noyitare yeyi, nye kupi zina kara nzwi ezi natu gava ngonzambo zeswakerero?” 8 Abirahamu ta limburura asi: “Munange, Karunga mwene natu pa nzwi ezi natu gava ngonzambo zeswakerero.” Makura tava twikire kugenda.

9 Apa va ya sikire pevango eli ga va likidire Karunga gousili, Abirahamu makura ta tungu sizambero nokutura po yitare. Age makura ta manga Isaka komawoko ntani nokonompadi, ta mu tura posizambero kontunda zoyitare. 10 Abirahamu makura ta gusa mbere* a dipage munendi. 11 Nye muengeli gwaJehova ta zigida Abirahamu kutundilira meguru asi: “Abirahamu, Abirahamu!” Age ta limburura asi: “Nyame ogu!” 12 Muengeli ta tanta asi: “Wa ha dipaga munoge ndi o mu rugane yuma. Ngesi nina diva asi ove wa tjira Karunga, morwa kapi ono nyoka kupa nge munoge gelike a huru.” 13 Abirahamu ta kankuka, makura ta mono nzwi zongara zina lihaka nombinga dazo mosihwa. Age ta zi a ka guse nzwi ozo, makura ta zi zamba mevango lyokuzamba munendi. 14 Abirahamu ta ruku evango olyo asi Jehova kugava.* Eyi yiyo ava uyungire vantu nampili neina asi: “Jehova nga tu pa eyi tuna hepa mondundu zendi.”

15 Muengeli gwaJehova ta zigida Abirahamu sikando sauvali kutundilira meguru, 16 ta mu tantere asi: “Jehova kuna tanta asi: ‘Mokumona asi ove kuna rugana eyi nina kutantere ntani kapi ono nyoka kupa nge munoge gelike a huru, tani gana asi 17 ame ngani kutungika ntani ngani vhukisa ruvharo* roge ngwendi nombungururu dekeguru ntani ngwendi muheke gokonontere defuta, ano ruvharo* roge nga ru gusa yitata yononkore dawo, 18 ntani nomuhoko nadinye depevhu ngava di tungika kupitira moruvharo* roge, morwa ove kuna limburukwa nge.’”

19 Abirahamu ta zi kovakareli vendi, makura tava katuka va tengure koBere-seba. Abirahamu kwa twikilire kutunga moBere-seba.

20 Konyima, Abirahamu tava mu tantere asi: “Milika ga retera mukuroge Nahoro vana wovagara. 21 Mbeli Usi kukwama ko Busi, Kemweli guhyaAramu, 22 Kesedi, Haso, Pilidasi, Jidirafe ntani Betuwere.” 23 Betuwere kwa kere guhyaRepeka. Milika kwa reterere Nahoro mukurwaAbirahamu vana ntantatu. 24 MukadaNahoro gwauvali Reuma, nage kwa retere vana wovagara: Teba, Gahamu, Tahasi ntani Maka.

23 Sara kwa kere nonomvhura 127 apa ga dogorokere. 2 Age kwa dogorokerere moKiliyata-aruba ndi moHeburoni mosirongo saKanani, ano Abirahamu ta guwu nokulira Sara. 3 Abirahamu ta tundu po apa sa kere simpu samukadendi yipo a ka uyungise vana vaHeti wovagara. Age kwa va tanterere asi: 4 “Ame kwa tunga ngomunayirongo mokatji keni. Peni nge ko evango yipo ni ka vhumbike mo mukadange ogu ana dogoroka.” 5 Vana vaHeti wovagara tava limburura Abirahamu asi: 6 “Eyi yiyo tuna tokora: Ove esimbi eli ga horowora Karunga mokatji ketu. Kuvhura o horowore evango lyewa po oku no horeka mukadoge. Ose kapi ngatu kunyokesa evango yipo o dire kuvhumbika mukadoge.”

7 Abirahamu ta katuka, ta nyongamene vana vaHeti wovagara, 8 makura tava tantere asi: “Nsene muna pulisire nge ni vhumbike mukadange, pulireni nge ko kwaEfuroni munaSohara 9 a randese nge ekombombo lyomoMakupera eli ga weka. Alyo kwa karera kouhura wepya lyendi. Mu ninkeni a li randese nge komeho zeni noyisiliveli yokugwanena po, yipo ni kare nevango lyokuvhumbikira.”

10 Efuroni kwa kere gumwe gomoruvharo rwaHeti ntani age kwa hingilire kumwe nawo. Efuroni makura ta limburura Abirahamu komeho zovana vaHeti ntani komeho zovantu navenye ava va hwililire pevero lyositata asi: 11 “Hawe hompa gwange, purakena si. Tani ku pe epya nekombombo eli lya kara mo komeho zovantu vange. Kuvhura o vhumbike mo mukadoge.” 12 Abirahamu makura ta linyongamene komeho zovana vaHeti wovagara, 13 ta tantere Efuroni komeho zovantu asi: “Purakena nge. Tani randa epya lyoge noyisiliveli yokugwanena po. Gusa, yipo ni ka vhumbike mukadange.”

14 Efuroni ta limburura Abirahamu asi: 15 “Hompa gwange, purakena nge. Evango eli mulyo gwalyo kwa hura poyisiliveli* 400, nye oyo kapisi mulyo, ka vhumbike mukadoge.” 16 Apa ga zuvhire Abirahamu eyi ga uyungire Efuroni, makura ta vihi mukumo goyisiliveli eyi ga tumbwire komeho zovana vaHeti wovagara. Ayo kwa hulire poyisiliveli* 400 kuliza nosiviha esi ngava ruganesa varandesi. 17 Kutunda opo, epya lyaEfuroni lyomoMakupera eli lya kere pepi naMamure, kukwatera mo ekombombo noyitji yemepya olyo, kwa kere 18 yaAbirahamu. Age kwa li rende komeho zovana vaHeti wovagara ntani komeho zovantu ava va hwililire pevero lyositata. 19 Konyima, Abirahamu ta ka vhumbika mukadendi Sara mekombombo lyemepya lyomoMakupera eli lya kara pepi naMamure ndi Heburoni mosirongo saKanani. 20 Makura epya nekombombo eli lya kere mo, tava yi gava kwaAbirahamu komeho zovana vaHeti wovagara. Abirahamu makura ta vhumbike mo mukadendi.

24 Abirahamu kwa kurupire ntani Jehova kwa mu tungikire mwanayinye. 2 Abirahamu ta tantere mukareli gwendi ogu ga mu ruganena siruwo sosire, ogu nga gendesa embo lyendi asi: “Tura kuwoko koge konhi zetungi lyange. 3 Tani ku ninki o gane kwaJehova Karunga geguru nevhu asi kapi ngo paparera munange mukadi mosirongo soVakanani omu na tunga. 4 Nye ngo ze kosirongo esi na tunda kekoro lyange, ano oko yiko ngo ka simbira munange Isaka mukadi.”

5 Nye mukareli ta mu pura asi: “Ngapi nsene na ka nyoka mukadi ogo kuwiza name kosirongo esi? Ngani ka tengure ni ya tware munoge kosirongo esi wa tunda ndi?” 6 Abirahamu ta mu limburura asi: “Wa hepa kudivilisa asi kapisi ngo tware munange kosirongo oso. 7 Jehova Karunga geguru, ogu ga gusa nge membo lyotate ntani mosirongo sekoro lyange, kwa uyungisire nge nokugana kwange asi: ‘Ame ngani pa ruvharo* roge sirongo esi.’ Age nga tuma muengeli ogu nga ku vatera o ka gwanene munange mukadi. 8 Nye mukadi ogo nsene nga ka nyoka kuwiza kumwe nove, ove ngo manguruka komugano goge. Nye kapisi ngo tware munange kosirongo oso.” 9 Mukareli makura ta tura kuwoko kwendi konhi zetungi lyahekurwendi Abirahamu, makura ta gana.

10 Mukareli ta gusa nongameru murongo dahekurwendi ntani nomauhwi gokulisiga-siga makura ta katuka a ze koMesopotamiya, sitata saNahoro. 11 Apa ga ka sikire petope eli lya kere ponze zositata, ta ninki nongameru di pwizumuke. Azo kwa kere ngurova siruwo esi ava ya vheta vakadi mema. 12 Mukareli ta kanderere asi: “Jehova Karunga gwahekurwange Abirahamu, ninka yininke yi gende nge po nawa ntani likida eharo lyoge lyanarunye kwahekurwange Abirahamu. 13 Ame kuna kara petope ni ndindire vakadona womositata ava nava wiza va ya vhete mema. 14 Nani tantera gumwe govakadona asi: ‘Ninka ni nwe mo mema mokavaza koge,’ nsene na limburura asi: ‘Nweni tupu, ntani nani pa nongameru deni mema di nwe,’ ame nani yi diva asi yige ono horowere mukareli goge Isaka ntani ono likida eharo lyanarunye hekurwange.”

15 Ga hana kumana kuuyunga, Repeka ta tundu mositata age ana likambeke kavaza pomapepe. Repeka kwa kere munaBetuwere, ano Betuwere kwa kere munaMilika mukadaNahoro, ano Nahoro kwa kere mukurwaAbirahamu gomugara. 16 Mukadona ogo kwa kere muwa ntani kapi ga ligwanekera rumwe panyama nomugara. Age kwa zire ketope, ta ka vheta mema mokavaza kendi, makura ta tengura. 17 Makura mukareli ta duka a ze kwendi, ta mu tantere asi: “Penge ko mema ni nwe mokavaza koge.” 18 Repeka ta limburura asi: “Nwa tupu hompa gwange.” Ta liturura kavaza kendi makura ta mu pe a nwe. 19 Apa ga mene kumupa a nwe, Repeka ta tanta asi: “Tani vhetagwire nongameru deni nado di nwe mema dogoro di kumwe.” 20 Repeka ta tjire usimbu mema gomokavaza kendi metemba, makura ta duka a vhetagwire mema nongameru nadinye domukareli. 21 Siruwo nasinye mukareli kwa tetukire oku ta tarurura Repeka nokulipura nsene asi Jehova ana tungike rugendo rwendi ndi hawe.

22 Apa da mene nongameru kunwa mema, mukareli ta mu pe linga zekezuru zongorodo, ezi za kere nomukumo gokusika poharufa zosisiliveli* noyininke* yivali yokudwara mewoko yongorodo. Ayo kwa kere nomukumo gokuhura poyisiliveli* murongo, 23 ta tanta asi: “Tantera nge asi ove muna yilye? Kuvhura tu ka gwane nzugo membo lyoguho oku natu ka rara ndi?” 24 Repeka ta limburura asi: “Ame munaBetuwere, munaNahoro naMilika.” 25 Ta tanta hena asi: “Tuna kara hena norwenge nowayi wounzi ntani nomararo.” 26 Mukareli ta tu nongoro nokulinyongamena a pandure Jehova, 27 ta tanta asi: “Jehova Karunga gwahekurwange Abirahamu va mu hamberere, yeeyi age kulikida eharo lyendi lyanarunye nokusikisa mo eyi a tumbwidire hekurwange. Jehova yige ana pitisire nge ni wize kekoro lyahekurwange.”

28 Makura mukadona ta duka a ka tantere ozina navamwe kuhamena eyi yina horoka. 29 Repeka kwa kere namukurwendi gomugara gedina Rabani. Rabani makura ta duka a ze komugara ogu ga kere ketope, 30 morwa ga mwene linga zekezuru noyininke mokuwoko kwampanzendi ntani ga zuvhire apa ga uyungire Repeka asi: “Eyi yiyo ana tantere nge mukareli.” Makura ta zi komukareli ogu ga sikeme nonongameru dendi ketope. 31 Rabani ta tanta asi: “Wiza ove ogu ga tungika Jehova. Yisinke ono sikamene ponze? Nina ku wapaikire mararo noku nadi kara nongameru doge.” 32 Mukareli ta hwilire membo, makura age* ta ditura nongameru, ta di pe rwenge nowayi. Age kwa mu pere hena mema a kuhwe nompadi dendi ntani nonompadi dovagara ava va wizire kumwe nage. 33 Nye apa va mu pere nondya a lye, mukareli ta tanta asi: “Kapi nani lya dogoro ni mane kuuyunga eyi nina wizire.” Rabani ta tanta asi: “Uyunga!”

34 Makura ta tanta asi: “Ame mukareli gwaAbirahamu. 35 Jehova kwa tungika hekurwange unene nokumuninka a kare ngawo zonene pokumupa nonzwi, nongombe, siliveli, ngorodo, vakareli wovagara nava wovakadi, nongameru ntani noyindongi. 36 Ano Sara mukadahekurwange kwa mu retera muna gomugara moukurupe wendi ntani hekurwange nga pa munendi nayinye eyi ga weka. 37 Hekurwange kwa tantera nge asi: ‘Gana asi kapi ngo paparera munange mukadi mosirongo esi na tunga soVakanani. 38 Nye ove ngo ze kekoro lyotate, yipo o ka paparere munange mukadi.’ 39 Nye ame yiyo na pulire hekurwange asi: ‘Ngapi nsene mukadi ogo na ka nyoka kuwiza name?’ 40 Abirahamu kwa tanterere nge asi: ‘Jehova ogu ani karere, nga tuma muengeli nga ze kumwe nove ntani age nga ku vatera yipo yi ku tompoke. Ngo ka paparere munange mukadi kekoro lyotate. 41 Nsene ngo za kekoro lyotate makura ngava nyoke kukupa mukadi, ove ngo manguruka mo momugano ogu wa tumbwidira nge.’

42 “Apa nina ya siki ketope, ame kuna tanta asi: ‘Jehova Karunga gwahekurwange Abirahamu, nsene no vatera nge, ninka eyi yi horoke: 43 ame kuna kara petope, apa na wiza mukadona aya vhete mema, nani mu tantera asi: “Penge ko ni nwe mo mema mokavaza koge.” 44 Makura nsene na limburura nge asi: “Nweni mo tupu ntani tani vhetagwire nongameru deni di nwe mema.” Mukadi ogo yige ana horowora Jehova a ka mu kware muna hekurwange.’

45 “Komeho ni mane kukanderera momutjima, yiyo nina mono Repeka kuna kuwiza nokavaza kendi pomapepe, yiyo ana zi ketope a ka vhete mema. Makura yiyo nina mu tantere asi: ‘Penge ko mema ni nwe.’ 46 Repeka yiyo ana liturura kavaza kendi nokutanta asi: ‘Nweni mo tupu ntani tani vhetagwire nongameru deni di nwe mema.’ Makura yiyo nina nu ntani age yiyo ana pe nongameru mema di nwe. 47 Konyima, yiyo nina mu pura asi: ‘Ove muna yilye?’ Age yiyo ana limburura asi: ‘Ame munaBetuwere, munaNahoro naMilika.’ Makura yiyo nina mu dwareke linga zekezuru noyininke momawoko gendi. 48 Makura yiyo nina tu nongoro nokunyongamena Jehova, ni hamberere Jehova Karunga gwahekurwange, ogu ana pitisire nge ni ya gwane muna gwamukurwendi, yipo a ka mu kware munendi. 49 Yipo nye, tantereni nge nsene nomu likida hekurwange eharo lyanarunye nonkenda. Ano nsene kapi nomu yi rugana, tantereni nge yipo ni dive oku nani vyuka.”*

50 Rabani naBetuwere tava limburura asi: “Mokumona asi yininke eyi kwaJehova yina kutunda, kapi tatu vhuru kurugana ko yuma. 51 Repeka gogu, zende nage yipo nga ka mu kware munahekuroge ngamoomu ga yi tanta Jehova.” 52 Apa mukareli gwaAbirahamu ga zuvhire eyi va uyungire, ta tu nongoro nokulinyongamena a pandure Jehova. 53 Mukareli ta gusa yipako yosiliveli nongorodo ntani noyikoverero, makura ta yi pe Repeka. Age kwa geve hena yininke yomulyo kwamukurwendi ntani kozina. 54 Konyima, nage novagara ava ga gendere nawo, tava li nokunwa makura tava ka rara ko.

Apa ga pindukire ngurangura ta tanta asi: “Pulisireni nge ni tengure kwahekurwange.” 55 Nye mukurwendi nozina tava tanta asi: “Repeka tanko a kare nose mazuva murongo ntani nga za.” 56 Nye mukareli ta tanta asi: “Mwa ha kondera nge mokumona asi Jehova ana vatere nge morugendo rwange. Pulisireni nge yipo ni tengure kwahekurwange.” 57 Awo makura tava tanta asi: “Tanko tu zigide mukadona tu ya mu pure.” 58 Awo tava zigida Repeka, makura tava mu pura asi: “Ono hara kuza nogu mugara ndi?” Age ta limburura asi: “Nhi, nina hara.”

59 Makura awo tava pulisire Repeka a ze nomureli* gwendi, kumwe nomukareli gwaAbirahamu ntani novagara ava va gendere nage. 60 Repeka tava mu tungike nokumutantera asi: “Ngano ruvharo* roge ngaru sike pomayovi gomanzi ntani ngano nga ru pinge yitata* yononkore dawo.” 61 Makura Repeka novakareli vendi wovakadi tava rondo ponongameru, va kwame mukareli gwaAbirahamu. Age kwa pitwire Repeka makura tava ka za.

62 Isaka kwa tundire koyiha yaBere-rahayi-royi morwa age kwa tungire mosirongo saNegebu. 63 Age kwa gendere mepya koyiha yongurova a tede. Apa ga kankukire ta mono nongameru dina kuwiza. 64 Apa ga kankukire Repeka, ta mono Isaka makura ta humburuka usimbu pongameru. 65 Repeka ta pura mukareli gwaAbirahamu asi: “Yilye ogo mugara ana kugenda mepya ana kuwiza kwetu?” Mukareli ta limburura asi: “Yige hekurwange.” Makura Repeka ta gusa ekehe a likudumike kosipara. 66 Mukareli makura ta tantere Isaka nayinye eyi ga ka rugene. 67 Konyima, Isaka ta twara Repeka motende zozina Sara. Makura ta gusa Repeka a kare mukadendi ntani age ta mu hara unene. Repeka kwa hengagwidire Isaka konyima zapa ga dogorokesere ozina.

25 Abirahamu ta kwara hena mukadi gedina Ketura. 2 Konyima, Ketura ta reta Simurani, Jokisani, Medani, Midiyani, Isibaka ntani Suwa.

3 Jokisani ta ya kara guhyaSeba naDedani.

Vana vaDedani wovagara yiwo: Asuli, Retusi naReumi.*

4 Vana vaMidiyani wovagara yiwo: Efa, Efere, Hanoka, Abida naElida.

Navenye ava kwa kere vana novatekuru vaKetura.

5 Konyima, Abirahamu ta gava yininke yendi nayinye kwaIsaka, 6 nye age kwa pere mauhwi vana vendi ava ga reterere povakadi vapeke. Komeho a fe, age kwa tumine vana vendi koyirongo yokoUpumezuva va likare ure namunendi Isaka. 7 Abirahamu kwa parukire nomvhura 175. 8 Abirahamu makura ta fu konyima zokuparuka nawa siruwo sosire, makura tava ka mu horeka moomu va horekere vantu vendi.* 9 Vana vendi oIsaka naIsimayeli kwa mu horekere mekombombo lyomoMakupera mepya lyaEfuroni goMuheti. Efuroni kwa kere munaSohara ntani epya olyo kwa kere pepi naMamure. 10 Abirahamu kwa rende epya olyo kovana vaHeti wovagara. Age kwa mu vhumbikire mepya olyo kumwe namukadendi Sara. 11 Konyima zonomfa daAbirahamu, Karunga kwa twikilire kutungika munendi Isaka ntani Isaka kwa tungire pepi naBere-rahayi-royi.

12 Oru yiro ruvharo rwaIsimayeli munaAbirahamu gomugara, ogu ga retere naHagara goMuegipite. Hagara kwa kere mukareli gwaSara.

13 Ava yiwo vana vaIsimayeli. Elikwamo eli kwa lihangura kuliza nomapata gawo: Mbeli Nebayoto, kukwama ko Kedara, Adibeli, Mibusamu, 14 Misima, Duma, Masa, 15 Hadadi, Tema, Jeturu, Nafisi ntani Kedema. 16 Ava yiwo vana vaIsimayeli ntani nomadina gawo kuliza noku va tungire monotende. Awo kwa kere masimbi 12 kuliza nomazimo gawo. 17 Isimayeli kwa parukire nomvhura 137 makura ta fu, tava mu horeke ngwendi moomu va horekere vantu vendi.* 18 Awo kwa tungire kutundilira moHavhira dogoro koAsiliya. Havhira kwa kara pepi naSuru. Suru kwa kara pepi naEgipite. Awo kwa tungire pepi nekoro lyawo.*

19 Oru yiro ruvharo rwaIsaka munaAbirahamu.

Abirahamu kwa kere guhya Isaka. 20 Isaka kwa kere nonomvhura 40 apa ga kwere Repeka munaBetuwere. Betuwere kwa kere Muarameya gomoPadani-aramu ntani Repeka kwa kere mpanzaRabani goMuarameya. 21 Isaka nga likwambere Jehova kuhamena mukadendi, morwa age kwa kere nganze. Jehova yipo ga limbwilire ekanderero lyendi, makura Repeka ta kara nomarutu gavali. 22 Vana vendi ava va kere mezimo tava tameke kulindundanesa, makura Repeka ta tanta asi: “Nsene asi yimo nina kuhepa ngesi, kapisi hepero ni twikire kuparuka.” Makura Repeka yiyo ga pulire Jehova kuhamena yininke eyi. 23 Jehova ta mu tantere asi: “Mezimo lyoge kuna kara mo nomuhoko mbali, ntani ado ngadi ligaunuka. Muhoko gumwe ngagu kara nononkondo kupitakana muhoko mukwawo, ntani muhoko gomukondi ngagu ruganena muhoko gomunona.”

24 Apa sa sikire siruwo sokuhampuruka, Repeka ta hampuruka mapange. 25 Mukeke gokuhova kwa kere gomugeha ntani rutu rwendi kwa kere nonohuki dononzi, makura tava mu ruku Esau.* 26 Konyima, mumbyendi tava mu hampuruka ntani age kwa kwaterere kosisinsina saEsau, makura tava mu ruku Jakopo.* Isaka kwa kere nonomvhura 60 apa ga va hampurukire Repeka.

27 Apa va kulire vamati, Esau kwa kere mukongo ogu nga sana nkenye apa, nye Jakopo kwa kere mugara ogu nga rugana youhunga ntani age kwa tungire monotende. 28 Isaka kwa here Esau morwa nga mu retere nyama, nye Repeka kwa here Jakopo. 29 Sikando simwe apa ga ka tengwire Esau kokusana age ana roroka, ta ya gwana Jakopo kuna kutereka muhoka gomakunde. 30 Esau ta tantere Jakopo asi: “Penge ko usimbu muhoka gomakunde ogu ono kutereka, morwa nina roroka.” Eyi yiyo va mu rukilire Edomu.* 31 Jakopo ta limburura asi: “Pomuhowo tanko randesa nge eyi ngo pinga ngombeli.” 32 Esau ta twikire ko hena asi: “Ame kuna kufa konzara, yisinke nayi kwafa nge eyi ngani pinga ngombeli?” 33 Jakopo ta tanta hena asi: “Tanko hova kugana.” Makura ta gana nokurandesa kwaJakopo eyi nga pinga ngombeli. 34 Makura Jakopo ta pe Esau mboroto nomuhoka gomakunde. Age ta li nokunwa, apa ga mene ta katuka, ta ka za ko. Esau kapi ga tere eyi nga pinga ngombeli asi mulyo.

26 Mosirongo kwa kere mo erumbu ngwendi eli lya kere ko posiruwo saAbirahamu. Isaka makura ta zi koGerara kwaAbimereki, hompa goVafilisiti. 2 Jehova ta mu monekere noku mu tantera asi: “Wa ha za koEgipite, tunga mosirongo esi nani kulikida. 3 Ngo tunge mosirongo esi ngomunayirongo, ame ngani twikira kukara nove ntani ngani kutungika pokukupa noruvharo* roge, yirongo nayinye eyi. Ame ngani sikisa mo mugano ogu na tumbwidira oguho Abirahamu asi: 4 ‘Ame ngani vhukisa ruvharo* roge ngwendi nombungururu dekeguru ntani ngani ru pa yirongo nayinye eyi. Ano nomuhoko nadinye depevhu ngani di tungika kupitira moruvharo* roge,’ 5 morwa Abirahamu ga purakenene kezwi lyange ntani nga limburukwa noveta nonompangera dange.” 6 Makura Isaka ta twikire kutunga moGerara.

7 Apa ngava mu pura vagara womosirongo oso kuhamena mukadendi, nga va tantere asi Repeka mpanzendi. Age kwa tjilire kuvatantera asi Repeka mukadendi, morwa age kwa gazarere asi vagara womosirongo oso kuvhura va mu dipage, morwa Repeka muwa ga kere. 8 Konyima zosiruwo, Abimereki hompa goVafilisiti kwa tere pekende, makura ta mono Isaka kuna kulikida* eharo mukadendi Repeka. 9 Poopo ngoso Abimereki ta zigida Isaka, makura ta mu tantere asi: “Repeka nani mukadoge! Eyi nye wa tanterere nge asi age mpanzoge?” Isaka makura ta mu limburura asi: “Ame kwa tjilire asi kuvhura nga ninkise nge va dipage nge.” 10 Abimereki ta twikire ko asi: “Morwasinke ono tu ruganene yininke yokufana ngesi? Ngano kweli gumwe ana rara namukadoge ngano yina tu retere nzo!” 11 Makura Abimereki ta pangere vantu navenye asi: “Nkenye ogu nga guma mugara ogu namukadendi, va hepa kumudipaga!”

12 Isaka kwa kunine mbuto mosirongo oso, eyi ga zangwire mvhura ozo kwa pitakanene yikando 100, morwa Jehova ga mu tungikire. 13 Age kwa kere ngawo ntani ungawo wendi kwa ligwederere dogoro ta ya kara ngawo zonene. 14 Age kwa kere noyiunda yoyinzi yononzwi nonongombe ntani novakareli wovanzi, dogoro Vafilisiti tava tameke kumufira mfudu.

15 Vafilisiti makura tava gusa evhu va fofere matope aga va simine nare vakareli woguhwe posiruwo saAbirahamu. 16 Abimereki ta tantere Isaka asi: “Tunda mo mosirongo setu, yeeyi ove ono kara nononkondo kupitakana ose.” 17 Isaka ta diruka, ta ka dika notende nokutunga momuramba gwaGerara. 18 Isaka ta simi hena matope aga va simine posiruwo soguhwe Abirahamu. Ago kwa ga foferere Vafilisiti konyima zapa va fire oguhwe. Ta ga ruku madina aga va ga rukire oguhwe.

19 Apa va simine vakareli vaIsaka momuramba, tava gwana mema. 20 Vasita womoGerara tava tameke kutangwisa vasita vaIsaka pokutanta asi: “Aga mema getu.” Makura Isaka yipo ga rukire etope olyo asi Eseki,* morwa yeeyi va mu tangwisire. 21 Vakareli vaIsaka tava simi ko etope lyapeke, nye awo kwa va tangwisire hena. Yipo ga rukire etope olyo asi Sitina.* 22 Konyima ta diruka po, ta ka sima etope lyapeke, nye sikando esi kapi va mu tangwisire. Yipo ga li rukire asi Rehobota* nokutanta asi: “Yeeyi Jehova ana pe nge evango lyenene ntani ana vhukisa ruvharo rwange.”

23 Makura Isaka ta diruka a ze koBere-seba. 24 Masiku ogo, Jehova ta mu monekere nokutanta asi: “Ame Karunga goguho Abirahamu. Wa ha tjira, yeeyi ame nove na kara. Ame ngani kutungika nokuvhukisa ruvharo* roge morwa mukareli gwange Abirahamu.” 25 Isaka ta tungu po sizambero makura ta kugu edina Jehova. Ta dike po tende zendi ntani vakareli vendi tava simi po etope.

26 Konyima, Abimereki ta tundu koGerara a ze kwaIsaka kumwe nomugavindunge gwendi Ahuza naPikoli mukurona govakwayita vendi. 27 Isaka ta va pura asi: “Morwasinke muna wizire kwange mokumona asi one kwa nyengere nge nokutjida nge mosirongo seni?” 28 Awo tava limburura asi: “Tuna yi limonene asi Jehova nove ga kara, yiyo tuna hara kutura po egwanekero* kumwe nove, 29 yipo ngo dire kuturugana yoyidona morwa ose kapi twa ku rugene yoyidona apa twa ku ninkire o ze nombili. Ose tuna yi limonene asi Jehova kuna kukutungika.” 30 Isaka ta va ruganene sipito makura tava li oku tava nu. 31 Ngurangura zonene tava pinduka, makura tava tura po mugano kumwe naIsaka. Konyima, Isaka ta va rekere makura tava ka za mombili.

32 Mezuva olyo vakareli vaIsaka tava wiza, tava mu tantere kuhamena etope eli va simine asi: “Tuna gwana mema!” 33 Age ta ruku etope olyo asi Siba. Eyi yiyo ava tumbwire sitata oso nampili nanaina asi Bere-seba.

34 Apa ga kere Esau nonomvhura 40, ta kwara Juditi munaBeli goMuheti, ntani ta kwara hena Basemati munaEroni goMuheti. 35 Awo kwa guvisire sili unene Isaka naRepeka.

27 Isaka kwa kurupire ntani kapi nga mono nawa, makura ta zigida munendi gombeli Esau asi: “Munange!” Esau ta limburura asi: “Nyame ogu!” 2 Isaka ta tanta asi: “Ame ngesi nina kurupa ntani kapi nina diva asi ezuva musinke ngani fa. 3 Gusa yininke yoge yokusanesa, uta wonkanza noyikutji o ze mowiza o ka sanene nge ko nyama, 4 o ya tereke nondya donontovara edi na hara nokudiretera nge, yipo ni ya lye makura ni ya ku tungike komeho ni fe.”

5 Nye Repeka kwa purakenene apa Isaka ga uyungisire munendi Esau. Esau yipo ga zire a ka sane nyama, a ka zi rete kembo. 6 Repeka makura ta tantere munendi Jakopo asi: “Nina zuvhu oguho kuna kutantera mukuroge Esau asi: 7 ‘Ka retere nge nyama, o ya terekere nge nondya donontovara makura ni ya lye nokukutungika komeho zaJehova, komeho ni fe.’ 8 Munange, purakena nawa nokurugana eyi nina kukutantera. 9 Zende kosiunda o ka simbe yikombogona yivali yoyiwa po yipo ni ya terekere oguho nondya donontovara moomu va di harera. 10 Makura o di tware koguho va ka lye yipo va ka ku tungike komeho va fe.”

11 Nye Jakopo ta tantere ozina Repeka asi: “Rutu rwamukurwange Esau kwa kara nonohuki dononzi, nye ame rwange kwato. 12 Ngapi nsene nava ka papatera nge otate? Ayo nayi ka moneka ngwendi kuna kuvaswaura ntani ayo kuvhura yi ka ninkise nge va finge nge mevango lyokutungika nge.” 13 Ozina tava mu tantere asi: “Munange efingo olyo li kare lyange. Rugana eyi nina kutantere, zende o ka yi simbire nge.” 14 Jakopo tazi a ka yi simbe, ta ka yi retera ozina, makura ozina tava tereke nondya donontovara moomu va di harera oguhwe. 15 Konyima, Repeka ta gusa yikoverero yoyiwa yamunendi gomukondi po Esau eyi ya kere motende, makura ta yi dwareke munendi gomunona po Jakopo. 16 Age ta mu tura hena yipapa yoyikombogona momawoko gendi ntani nomonsingo omu mwa dilire nohuki. 17 Makura ta pe munendi Jakopo nondya donontovara edi ga terekere nomboroto ezi ga kenge.

18 Makura age ta zi koguhwe nokutanta asi: “Tate.” Awo tava mu limburura asi: “Nyame ogu, nyove yilye munange?” 19 Jakopo ta limburura asi: “Nyame mbeli zeni Esau. Nina rugana eyi muna tantere nge. Hingireni mu lye nyama zange yipo mu* tungike nge.” 20 Isaka ta pura munendi asi: “Munange, ngapi omu ono zi gwana usimbu?” Age ta limburura asi: “Jehova Karunga gweni yige ana zi retere nge.” 21 Makura Isaka ta tantere Jakopo asi: “Heda oku munange yipo ni ku kwate ni dive nsene asi nyove sili munange Esau.” 22 Jakopo ta hedere oguhwe Isaka makura tava mu kwata. Konyima tava uyunga asi: “Ezwi kuna kuzuvhika ngwendi lyaJakopo, nye mawoko ngwendi gaEsau.” 23 Age kapi ga mu dimbwilire morwa mawoko gendi kwa kere nonohuki dononzi ngwendi gaEsau. Makura Isaka yipo ga mu tungikire.

24 Konyima ta mu pura asi: “Nyove sili munange Esau ndi?” Age ta limburura asi: “Nhi, nyame.” 25 Isaka ta tanta asi: “Munange, retera nge nyama ni ya lye yipo ni ya ku tungike.” Age ta ka va retera, awo makura tava li ntani ta ka reta hena vhinyu, makura tava nu. 26 Oguhwe Isaka tava mu tantere asi: “Heda oku munange o ncumite nge.” 27 Age tava hedere, tava ncumita makura tava zuvhu edumba lyoyikoverero yendi. Isaka ta mu tungike nokutanta asi:

“Edumba lyamunange ngwendi lyowiza ou ga tungika Jehova. 28 Karunga gousili ngano a ku pe eme lyekeguru nevhu lyewa nombuto zonzi ntani novhinyu zompe. 29 Vantu va ku karere ntani nomuhoko di ku nyongamene. Ove ngo pangera ekoro lyoge ntani ekoro lyoge li ku nyongamene. Nkenye ogu ana kukufinga, va mu finge ntani nkenye ogu ana kukutungika, va mu tungike.”

30 Apa ga mene Isaka kutungika Jakopo ntani Jakopo age simpe kapi ana tundu po poguhwe, mukurwendi Esau ta ka tengura kokukasana. 31 Esau nage kwa terekere nondya donontovara, ta di retere oguhwe, makura tava tantere asi: “Tate, pindukeni mu lye nyama ezi nina mu retere yipo mu* tungike nge.” 32 Makura oguhwe tava mu pura asi: “Nyove yilye?” Age ta limburura asi: “Nyame mbeli zeni Esau.” 33 Isaka ta tukuka unene, makura ta tanta asi: “Yilye ogu ana ka sana yiyo ana retere nge nyama? Ame na li nare komeho o wize. Ame na mu tungike ntani kwato ogu gokuyitjindja!”

34 Apa ga zuvhire Esau eyi va uyungire oguhwe, ta tameke kulira unene nokutantera oguhwe asi: “Tate, tungikeni nge name!” 35 Nye awo tava tanta asi: “Mumbyoge ana ya kumbagere nge yipo a gwane etungiko lyoge.” 36 Esau ta tanta asi: “Nani yiyo va mu rukira Jakopo,* ana kumbagere nge yikando yivali. Age ga hakana nge eyi ngani pinga ngombeli, ano ngesi ana gusa etungiko lyange!” Makura ta tanta hena asi: “Ngoso kapi nomu tungika nge name?” 37 Nye Isaka ta limburura Esau asi: “Ame kuna mu ninki a ku pangere ntani ekoro lyendi nalinye ngali mu karera. Ame nina mu pe mbuto novhinyu zompe. Yisinke hena nani kuruganena munange?”

38 Esau ta tantere oguhwe asi: “Tate, etungiko limwe tupu muna kara nalyo ndi? Tungikeni nge name tate.” Makura Esau ta lili unene. 39 Oguhwe Isaka tava mu limburura asi:

“Ove ngo ka tunga ure nevhu lyewa ntani neme lyekeguru. 40 Ove ngo ruganesa rufuro eparu lyoge nalinye ntani ngo karera mumbyoge. Nye apa ngo dira kuvhura kulididimikira, ove ngo ligusa ndjoko zendi.”

41 Esau kwa kere nonkoko kwaJakopo, morwa yeeyi va mu tungikire. Esau nga litantere mwene asi: “Otate ntaantani ngava fe, konyima ngani dipaga mumbyange Jakopo.” 42 Apa va mu tanterere Repeka eyi ga uyungire Esau, age ta tumine va ka zigide Jakopo, ta ya mu tantere asi: “Mukuroge Esau ana handuka unene ntani ana hara kukudipaga. 43 Munange rugana eyi nina kukutantera, dukira koHarani kwamukurwange Rabani. 44 Ka kare nage dogoro ehandu lyamukuroge ngali liture. 45 Nsene ngali litura ehandu lyamukuroge nokudivara eyi wa mu rugana, ntani ngani ku tantera o wize. Kapi nina hara kumuzumbanesa namuvenye ezuva limwe tupu.”

46 Repeka nga tantere Isaka asi: “Vana vaHeti wovakadi kuna kudigopeka eparu lyange. Nsene Jakopo a kwara mukadi goMuheti ngwendi vakadi woVaheti womosirongo esi, hansa ngani fe tupu!”

28 Isaka ta zigida Jakopo, ta mu tungike nokumupangera asi: “Kapisi ngo kware mukadi goMukanani. 2 Zende koPadani-aramu komama woge wovagara Betuwere, makura o ka guse mukadi povana vahekuroge Rabani. 3 Karunga Munankondo nadinye nga ku tungika nokuvhukisa ruvharo roge ntani ove ngo kara muhoko gomunene. 4 Age nga ku tungika kumwe noruvharo* roge ngwendi moomu ga tungikire Abirahamu, yipo ngo guse sirongo esi wa tunga ngomunayirongo, esi Karunga ga tumbwidilire Abirahamu.”

5 Isaka ta rekere Jakopo, makura Jakopo ta zi koPadani-aramu kwaRabani munaBetuwere goMuarameya. Rabani kwa kere mukurwaRepeka, ano Repeka kwa kere zinya Jakopo naEsau.

6 Esau ga mwene asi Isaka ana tungike Jakopo nokumutantera a ze koPadani-aramu a ka guse mukadi, ntani apa ga mu tungikire, age kwa mu pangerere asi: “Kapisi ngo kware mukadi goMukanani.” 7 Esau ga mwene hena omu ga limburukwire Jakopo oguhwe nozina a ze koPadani-aramu. 8 Apa ga dimbwilire Esau asi oguhwe Isaka kapi va hara vakadi womoKanani, 9 yipo ga zire kwaIsimayeli munaAbirahamu. Ta ka kwara ko hena Maharati munaIsimayeli. Maharati kwa kere mumbyaNebayoto.

10 Jakopo ta tundu mo moBere-seba makura ta vyuka koyiha yaHarani. 11 Apa ga sikire pevega limwe, ta tokora kurara poopo morwa ezuva kwa tokere. Ta gusa emanya limwe lyepevega olyo a satere po, makura ta rara. 12 Age makura ta roto. Monzodi zendi, age kwa mwene sirondero sina tundu pevhu dogoro sina ka twa meguru, ntani ta mono vaengeli vaKarunga vana kuronda oku tava humburuka posirondero oso. 13 Age ta mono Jehova ana kara keguru lyaso, makura ta mu tantere asi:

“Ame nyame Jehova Karunga gonyokokuru Abirahamu naIsaka. Ame ngani ku pa sirongo esi ono rara noruvharo* roge. 14 Ruvharo* roge nga ru kara ngwendi mbundu zevhu ntani ngaru lihanena koUtokero, koUpumezuva nokoMuzogo ntani koMbindakano. Mapata nagenye gepevhu ngava ga tungikira kupitira moge nomoruvharo* roge. 15 Ame nove na kara ntani ngani ku popera nkenye oku ngo za. Ame ngani kutengwida kosirongo esi. Ame kapi ngani kusiga dogoro ngani sikise mo eyi na ku tumbwidira.”

16 Makura Jakopo ta pinduka ta tanta asi: “Yosili, Jehova pweli pevango eli, nye ame kapi na yi diva.” 17 Ta tukuka unene, ta tanta hena asi: “Evega eli lya likarera ntani lya pongoka. Ezi ntudi nzugo zaKarunga ntani apa yipo lya kara evero lyekeguru.” 18 Jakopo ta pinduka ngurangura zonene, ta gusa emanya eli ga saterere, ta li sikameke ngwendi ngundi makura ta tjire magadi peguru lyemanya olyo. 19 Age ta ruku evango olyo asi Beteli,* nye nare sitata oso ngava si tumbura asi Rusu.

20 Jakopo ta gana asi: “Karunga nsene nga twikira kukara name nokupopera nge morugendo rwange nokupa nge mboroto ntani noyikoverero 21 nokutengwida nge kembo lyotate nombili, ame ngani diva asi Jehova age Karunga gwange. 22 Ano emanya eli nina sikameke ngwendi ngundi, ngali kara nzugo zaKarunga ntani ame ngani mu pa yiumurongo mwankenye eyi ngo pa nge.”

29 Kutunda opo, Jakopo ta twikire norugendo rwendi, ta zi koyirongo yokoUpumezuva. 2 Makura ta mono etope mezana noyiunda yitatu yononzwi dina rara ketope, morwa yiko adi nwine mema. Ketope olyo kwa kudumikire ko emanya lyenene. 3 Apa ngadi pongo nonzwi nadinye, emanya olyo ngava li sindumuna ko ketope nokuvhetagwira nonzwi di nwe. Ano konyima tava li tengwidire ko hena emanya olyo.

4 Jakopo ta va pura asi: “Vakwetu, kupi muna kutunda?” Awo ta va limburura asi: “Ose kuna kutunda koHarani.” 5 Jakopo ta va pura asi: “Mwa mu diva Rabani mutekurwaNahoro ndi?” Awo tava limburura asi: “Twa mu diva.” 6 Age ta va pura asi: “Ngapi omu ana karere? Awo tava mu limburura asi: “Muwaawa, munendi Rakera googo ana kuwiza nononzwi!” 7 Jakopo ta tanta asi: “Ezuva simpe ure nokutoka, simpe kapi sina siki siruwo sokupongeka yimuna. Peni nonzwi mema ntani ka di liseni.” 8 Awo tava mu limburura asi: “Ose kapi va yi tu pulisira kuyirugana, ntudi dogoro nonzwi nadinye vana di pongeke nokusindumuna ko emanya ketope ntani natu pa nonzwi mema.”

9 Age simpe kuna kuuyunga nawo, Rakera ta wiza nononzwi doguhwe morwa age kwa kere musita. 10 Apa Jakopo ga mwene Rakera munahekurwendi Rabani nononzwi, ta zi usimbu ketope, ta sindumuna ko emanya nokuvhetagwira mema nonzwi dahekurwendi Rabani. 11 Makura Jakopo ta ncumita Rakera, ta tameke kulira unene. 12 Jakopo ta tantere Rakera asi age ekoro lyoguhwe Rabani ntani age munaRepeka. Rakera makura ta duka a ka tantere oguhwe.

13 Apa ga zuvhire Rabani eyi va mu tanterere kuhamena simpumba sendi Jakopo, ta duka a ka mu gwane. Ta mu lidingire nokumuncumita makura ta mu twara kembo. Jakopo makura ta tantere Rabani yininke nayinye eyi ya mu horokerere. 14 Rabani ta mu tantere asi: “Yosili ove ekoro lyange.” Makura Jakopo ta kara nage kwedi nakunye.

15 Rabani ta tantere Jakopo asi: “Nampili ngomu wa kara ekoro lyange, kapi to ruganene nge mawoko-woko. Tantera nge eyi ngani kufuta.” 16 Rabani kwa kere novana vavali wovakadi, gomukondi po Reya ano gomunona po Rakera. 17 Reya kapi ga kere nomeho gomawa, nye Rakera kwa kere mukadi gomuwa unene. 18 Jakopo kwa here unene Rakera, makura ta tanta asi: “Nina hara kukuruganena nomvhura ntambali yipo ngo pe nge munoge gomunona po Rakera.” 19 Rabani ta tanta asi: “Hansa ni mu gave koge mevango lyokumugava komugara gwapeke. Twikira kutunga name.” 20 Makura Jakopo ta ruganene Rakera nomvhura ntambali, nye age kwa mwene nomvhura odo ngwendi mazuva gomasesu, morwa age kwa here Rakera.

21 Jakopo ta tantere Rabani asi: “Mazuva aga twa lizuvhire gana siki mo, peni nge mukadange yipo ni ligwanekere nage panyama.” 22 Rabani makura ta rugana sipito nokuzigida vantu navenye womomukunda. 23 Nye apa lya tokere ezuva, age ta tokora kutwara munendi Reya kwaJakopo yipo a ka ligwanekere nage panyama. 24 Rabani ta gava hena mukareli gwendi gomukadi Silipa kwamunendi Reya yipo a ka mu ruganene. 25 Apa lya sire, Jakopo ta dimburura asi nani Reya va mu pere, makura ta pura Rabani asi: “Morwasinke muna ruganene nge yininke yokufana ngesi? Nani kapisi Rakera yige na ruganena? Morwasinke muna kumbagerere nge?” 26 Rabani ta tanta asi: “Mompo zetu gomukondi po yige a howo kukwara. 27 Kara sivike nasinye namunange gomukondi po, konyima ntani ngani ku pa munange gomunona po. Nye wa hepa kumuruganena nage nomvhura ntambali.” 28 Jakopo ta yi rugana, ta kara naReya sivike nasinye. Konyima, Rabani yipo ga mu pere munendi Rakera a kare mukadendi. 29 Ntani Rabani kwa geve mukareli gwendi gomukadi Biliha kwamunendi Rakera yipo a ka mu ruganene.

30 Makura Jakopo ta ligwanekere panyama naRakera. Age kwa here unene Rakera kupitakana Reya, ntani ta ruganene hena Rabani nomvhura ntambali. 31 Apa ga mwene Jehova asi Jakopo kapi ga hara* Reya, makura ta mu ninki a vhure kureta,* nye Rakera kwa kere nganze. 32 Reya ta kara nomarutu gavali makura ta hampuruka munona gomumati, ta mu ruku Rubena,* morwa age kwa tente asi: “Yeeyi Jehova ana mono udigu wange. Ngesi mugara gwange ta tameke kuhara nge.” 33 Reya ta kara hena nomarutu gavali makura ta hampuruka munona gomumati, ta tanta asi: “Yeeyi Jehova ana zuvhu nge morwa ga yi diva asi mugara gwange kapi ga hara nge, yiyo ana pe nge hena muna ogu.” Makura ta mu ruku Simiyoni.* 34 Age ta kara hena nomarutu gavali makura ta hampuruka munona gomumati, ta tanta asi: “Mugara gwange ngesi na likwatakana name, morwa na mu retera vanona vatatu.” Yipo ga mu rukire Revhi.* 35 Ta kara hena nomarutu gavali makura ta hampuruka munona gomumati, ta tanta asi: “Ngesi tani hamberere Jehova.” Makura ta mu ruku Juda.* Kutunda opo, age ta hageke kureta karuwogona.

30 Apa ga mwene Rakera asi kapi ga retera Jakopo muna, ta tameke kufira mfudu mukurwendi Reya, makura ta tantere Jakopo asi: “Pe nge vana ndi ngano tani fu.” 2 Jakopo ta handukire Rakera, ta tanta asi: “Nyame nye Karunga ogu ga kuninka o dire kureta ndi?” 3 Rakera ta tanta asi: “Gusa mukareli gwange Biliha yipo o ligwanekere nage panyama. Vana vendi ngava kara vange. Monkedi ozo, yimo name ngani kara novana kupitira mwendi.” 4 Rakera ta gava mukareli gwendi Biliha kwaJakopo a mu kware, makura Jakopo ta ligwanekere nendi panyama. 5 Biliha ta kara nomarutu gavali makura ta hampurukire Jakopo munona gomumati. 6 Rakera ta tanta asi: “Karunga ana ruganene nge youhunga ntani ana purakene kezwi lyange, yiyo ana penge munona gomumati.” Makura ta mu ruku Dana.* 7 Biliha mukareli gwaRakera ta kara hena nomarutu gavali, makura ta retere Jakopo munona gwauvali gomumati. 8 Rakera ta tanta asi: “Ame kwa likondjesa unene namukurwange, nye ame yiyo na mu funda.” Makura munona ogo ta mu ruku Nafitali.*

9 Apa ga mwene Reya asi kapi ana kureta hena, ta gava mukareli gwendi Silipa kwaJakopo, a kare mukadendi. 10 Makura Silipa mukareli gwaReya ta retere Jakopo munona gomumati. 11 Reya ta tanta asi: “Yininke yina gendi nge po nawa.” Makura ta mu ruku Gada.* 12 Konyima, Silipa mukareli gwaReya ta retere hena Jakopo munona gwauvali gomumati. 13 Reya ta tanta asi: “Ame nina hafa! Ngesi vakadi ngava tanta asi nina hafa.” Makura ta mu ruku Aseli.*

14 Rubena kwa gendere posiruwo sokuteza rukokotwa, ta gwana mezana enyango eli ngava gazara asi lyokureta ruvharo.* Makura ta li twara kozina Reya. Rakera ta tantere Reya asi: “Pe nge ko enyango lyamunoge.” 15 Reya ta limburura asi: “Kapi ya kugwanena po eyi wa gusa mugara gwange? Ngesi ove kuna hara hena kugusa enyango lyamunange?” Rakera ta tanta asi: “Nawa tupu. Nsene no pa nge enyango lyamunoge, Jakopo na ka rara nove masiku ganaina.”

16 Apa ga ka tundire Jakopo komapya kongurova, Reya ta mu simbagwire makura ta tanta asi: “Neina to ka rara name, morwa nina futu Rakera enyango lyamunange.” Makura Jakopo ta rara naReya masiku ogo. 17 Karunga kwa zuvhire ekanderero lyaReya makura ta kara nomarutu gavali. Konyima ta retere Jakopo munona gomumati gwautano. 18 Reya ta tanta asi: “Karunga ana futu nge morwa ame kwa gava mukareli gwange kwa mugara gwange.” Makura ta mu ruku Isasikali.* 19 Ano konyima, Reya ta kara hena nomarutu gavali, makura ta retere Jakopo munona gomumati gwauntazimwe. 20 Reya ta tanta asi: “Karunga ana pe nge uhwi wouwa. Ngesi mugara gwange na tambura nge, morwa na mu retera vana wovagara ntazimwe.” Makura ta mu ruku Seburoni.* 21 Konyima, Reya ta hampuruka munona gomukadona, ta mu ruku Dina.

22 Makura Karunga ta diworoka Rakera nokuzuvha ekanderero lyendi pokumuninka a vhure kureta.* 23 Rakera ta kara nomarutu gavali makura ta hampuruka munona gomumati, ta tanta asi: “Karunga ana gusa nge eswau!” 24 Makura ta mu ruku Josefa* nokutanta asi: “Jehova ana penge ko hena munona gomumati.”

25 Konyima zapa Rakera ga hampurukire Josefa, Jakopo ta tantere Rabani asi: “Pulisira nge ni ze kosirongo setu. 26 Pe nge vakadi vange novana vange ava na ruganena yipo ni ze, morwa ove wa yi diva omu na kuruganena.” 27 Makura Rabani ta tanta asi: “Nsene wa hafera nge, kara kumwe name. Yeeyi ame na kwata egano yidiviso* eyi yina kulikida asi Jehova ga tungika nge morwa nyove.” 28 Ta tanta hena asi: “Tantera nge asi yisinke nani kufuta, ame nani yi ku pa.” 29 Jakopo ta mu tantere asi: “Ove wa diva omu na kuruganena nomu na takamesa nawa yimuna yoge. 30 Komeho ni wize, yimuna yoge kwa kere yoyisesu, nye ngesi yina ligwederere ntani Jehova ga kutungika kutunda apa na wiza. Ngesi name nina hara kuruganena epata lyange.”

31 Rabani ta pura asi: “Yisinke nani ku pa?” Jakopo ta limburura asi: “Kapisi hepero o fute nge. Ame ngani twikira kulisa yimuna yoge nokuyitakamesa nsene o ruganena nge sininke esi. 32 Neina tani ka tara siunda soge nasinye. Horowora mo nonzwi doyindjoto-ndjoto nononzwigona donongara dosinaumbombo ntani noyikombo yoyikadi yoyindjoto-ndjoto. Eyi yiyo ngo futa nge. 33 Apa ngo wiza ezuva limwe o ya tare siunda sange,* ove ngo ya mona asi ame kuna kusikisa mo eyi na ku tanterere. Ano nsene ngo ya gwana mosiunda sange yikombo yoyikadi yokudira yindjoto-ndjoto ntani nononzwigona donongara da hana asi dosinaumbombo, ngoso ame kwa kuvaka.”

34 Makura Rabani ta tanta asi: “Nawa tupu, yi kare moomu ono tanta.” 35 Ezuva olyo, Rabani ta horowora mo yikombo yoyigara yoturuvara neyi yoyikadi yoyindjoto-ndjoto ntani nononzwigona donongara edi da kara noturuvara totuzera ntani nedi dosinaumbombo, makura tadi gava kovana vendi wovagara va di pakere mbili. 36 Rabani makura ta ligaunuka naJakopo sinano sokuhura porugendo romazuva gatatu. Makura Jakopo ta takamesa yimuna yaRabani eyi ya hupire po.

37 Jakopo ta tete nomutayi doyitji yitatu, makura ta zuhura ko mazura gamwe. 38 Makura ta tura nomutayi edi ga zuhwire komeho zoyimuna, momatemba aga ayi nwine yimuna mema, yipo yi lirondwere komeho zonomutayi apa nayi ya nwa mema.

39 Yipo nye, yimuna ngayi lirondwere komeho zonomutayi, makura ta yi reta yikombogona nononzwi doturuvara noyindjoto-ndjoto. 40 Makura Jakopo ta hangura nonzwigona odo donongara, ntani ta ninki nonzwi domosiunda saRabani di pirukire kononzwi doturuvara nedi dosinaumbombo edi da kere mosiunda. Makura ta hangura nonzwi dendi yipo di dire kulivhonga nedi daRabani. 41 Apa yimuna yokuneta nga yi hara kurondwa, Jakopo nga tura nomutayi komeho zoyimuna, momatemba yipo yi lirondwere pepi nonomutayi. 42 Nye apa ngayi hara kurondwa yimuna yokutongama, age kapi nga tura mo nomutayi. Yipo nye, yimuna yokutongama kwa kere yaRabani ano yokuneta kwa kere yaJakopo.

43 Jakopo kwa kere ngawo zonene ntani age kwa kere noyimuna yoyinzi novakareli wovagara nava wovakadi nonongameru ntani noyindongi.

31 Konyima zosiruwo, Jakopo ta zuvhu eyi va uyungire vana vaRabani wovagara. Awo kwa tente asi: “Jakopo kwa gusa yininke nayinye yotate, ntani yiweka yotate yiyo ya mu ngawopeka.” 2 Apa nga tara Jakopo kosipara saRabani, ta dimburura asi kapi ana kumutekura hena ngwendi moomu nga mu tekura nare. 3 Jehova makura ta tantere Jakopo asi: “Tengura kosirongo soguho nonyokokuru ntani kekoro lyoge. Ame ngani twikira kukara nove.” 4 Jakopo makura ta tumu mbudi kwaRakera naReya, va wize mezana omu ya kere yimuna yendi, 5 makura ta va tantere asi:

“Nina dimburura asi guhyeni kapi ana kutekura nge ngwendi nare, nye Karunga ogu ngava karere otate, name ga kara. 6 None mwa yi diva asi ame kwa ruganena guhyeni paapa na hulira. 7 Nye guhyeni kwa hetekera ko kufukira nge ntani awo kwa tjindja mfeto zange yikando murongo. Nye Karunga kapi ga va pulisira va rugane nge momudona. 8 Apa ngava tanta asi: ‘Yimuna yoyindjoto-ndjoto yiyo ngayi kara mfeto zoge,’ yimuna nayinye kwa retere yoyindjoto-ndjoto. Nye apa ngava tanta asi ‘yoturuvara yiyo ngayi kara mfeto zoge,’ makura yimuna nayinye ngayi reta yoturuvara. 9 Karunga kwa gusa yimuna yaguhyeni ayi pe nge. 10 Posiruwo esi ayi rondwa yimuna, ame kwa mwene monzodi yikombo yoyigara eyi ya rondwere kwa kere yikombo yoturuvara ntani neyi yoyindjoto-ndjoto. 11 Makura muengeli gwaKarunga gousili ta zigida nge monzodi asi: ‘Jakopo!’ Ame tani mu limburura asi: ‘Nyame ogu!’ 12 Age ta tantere nge hena asi: ‘Kankuka o tare asi yikombo yoyigara nayinye eyi yina kurondwa kuna kara yoturuvara neyi yoyindjoto-ndjoto. Yeeyi ame na mono nayinye eyi ana kukurugana Rabani. 13 Ame nyame Karunga gousili ogu ga ku monekerere poBeteli apa wa gwavekere emanya eli wa sikamekere ngwendi ngundi nokugana kwange. Katuka o tunde mo mosirongo esi o tengure kosirongo esi va ku hampurukira.’”

14 Makura Rakera naReya tava mu limburura asi: “Kouli upingwa wotate, ou wa hupa po natu vhura kupinga ndi? 15 Awo kutumona asi ose vanayirongo yiyo va tu randesa koge ntani eyi wa tu futira kotate va yi mana po. 16 Ungawo naunye ou ga gusa Karunga kotate, awo wetu novana vetu. Yipo nye, rugana nayinye eyi ga ku tantera Karunga.”

17 Jakopo makura ta katuka, ta rondeke vana vendi novakadi vendi ponongameru, 18 makura ta zi noyimuna yendi nayinye ntani noyininke nayinye eyi ga wekere moPadani-aramu a ze koguhwe Isaka mosirongo saKanani.

19 Rabani kwa zire a ka kurure nonzwi dendi, makura Rakera ta zi a ka vake yikarunga* yoguhwe. 20 Jakopo ta hene Rabani goMuarameya, kapi ga mu tanterere asi ta zi. 21 Makura ta duka noyininke eyi ga kere nayo ta ka ruta mukuro.* Age ta vyuka komukunda gonondundu gwaGiliyata. 22 Mezuva lyautatu, Rabani kwa mu tanterere asi Jakopo ana hene. 23 Rabani ta zi kumwe novantu vendi, ta sikura Jakopo ure womazuva ntambali. Awo tava ka mu gwana momukunda gonondundu gwaGiliyata. 24 Karunga makura ta monekere Rabani goMuarameya monzodi masiku, ta mu tantere asi: “Takamesa eyi no tantera Jakopo, yi kare asi yoyiwa ndi yoyidona.”

25 Makura Rabani ta zi kwaJakopo konyima zapa ga dikire Jakopo tende zendi kondundu. Rabani novantu vendi kwa dikire notende dawo momukunda gonondundu gwaGiliyata. 26 Makura Rabani ta tantere Jakopo asi: “Morwasinke wa tu ruganena yininke yokufana ngesi? Morwasinke wa henena nge nokusimba vana vange ngwendi nonkwate domoyita? 27 Morwasinke wa henena nge wa hana kutantera nge? Ngano wa tanterere nge, ame ngano na kurekera noruhafo nokukudimbira nonsumo oku tani siki nongomagona nosiumba. 28 Nye kapi wa pa nge mpito zokuncumita vatekuru* vange novana vange. Ove kwa rugana ugova. 29 Ame na kara nononkondo dokukurugana yoyidona, nye Karunga ogu ava karere oguho ka tanterere nge nkera masiku asi: ‘Takamesa eyi no tantera Jakopo yi kare asi yoyiwa ndi yoyidona.’ 30 Ove kuna tokora kuza morwa ove kuna hara kutengura kembo lyoguho, nye morwasinke wa vakera yikarunga yange?”

31 Jakopo ta limburura Rabani asi: “Morwa ame kwa tjilire asi kuvhura o hakane nge vana woge. 32 Nkenye ogu no gwanena yikarunga yoge va mu dipage. Papara moyininke yange komeho zovantu vetu ava yipo o guse mo yininke yoge.” Nye Jakopo kapi ga yi divire asi Rakera yige ga yi veke. 33 Makura Rabani ta zi motende zaJakopo ntani nomu mwaReya ntani motende zovakareli vavali wovakadi, nye kapi ga ka gwene mo yikarunga yendi. Apa ga pwege Rabani motende zaReya, ta zi motende zaRakera. 34 Nye Rakera kwa gusire yikarunga ta yi tura konhi zosipundi* sopongameru makura ta hingire po. Rabani ta papara motende nazinye nye kapi ga gwene mo yikarunga yendi. 35 Makura Rakera ta tantere oguhwe asi: “Hompa gwange, wa ha handuka. Kapi nani vhura kukatuka, yeeyi yininke eyi ya hwa kugwana vakadi yiyo yina gwana nge.” Makura ta papara nawa, nye kapi ga gwene yikarunga yendi.

36 Makura Jakopo ta handuka, ta tameke kutangwisa Rabani. Jakopo makura ta pura Rabani asi: “Yisinke eyi nina zono eyi ono sikwire nge nehandu? 37 Apa ono papara moyininke yange nayinye, yininke yoge musinke ono gwana mo? Yi tura komeho zovantu woge novantu vange, yipo va tare asi yilye ogu ana kara mepuko. 38 Nomvhura nadinye 20 edi na kara nove, nonzwi doge noyikombo yoge kapi ya pampura ntani kapi na lya rumwe nonzwi doge donongara. 39 Ame kapi na kuretera rumwe simuna esi yina ka dipaga yikasama, ngano na si futira nyamwange. Yi kare asi simuna soge kwa si veke mutenya ndi masiku, ove ngano wa pulire nge ni si fute. 40 Ame ngani pi komutenya, ano masiku ngani hepa komufu, ntani yikando yoyinzi kapi ngani vhuru kurara. 41 Ame kwa kara membo lyoge nomvhura 20. Ntani ame kwa ruganena vana woge vavali nomvhura 14, ano yimuna yoge nomvhura 6. Nye ove kwa tjindja mfeto zange yikando murongo. 42 Ngano Karunga gwaAbirahamu ogu ava karere otate Isaka kapi ga kere name, ove ngano kwato eyi wa pa nge. Karunga ga mona ruhepo rwange nomu na rugana unene, eyi yiyo ana ku handukilire masiku.”

43 Makura Rabani ta limburura Jakopo asi: “Vakadi ava vana vange, ano vanona ava vatekuru vange ntani eyi yimuna, yimuna yange. Yininke nayinye eyi ono kumona yange ntani yovana vange. Morwasinke nye nani va ruganena udona novana vawo? 44 Ngesi tu ture po nye egwanekero* yipo nga li kare umbangi pokatji ketu.” 45 Makura Jakopo ta gusa emanya ta li sikameke ngwendi ngundi. 46 Jakopo ta tantere vantu vendi asi: “Damuneni mamanya!” Makura tava damuna, tava ga pongaike ga kare ndambo. Konyima, tava lire pondambo ozo zomamanya. 47 Makura Rabani ta ruku ndambo ozo asi Jegare-sahaduta,* Jakopo ta zi ruku asi Garede.*

48 Makura Rabani ta tanta asi: “Ndambo ezi zomamanya zi kare umbangi pokatji ketu naina.” Eyi yiyo va zi rukilire asi Garede 49 ntani Ruhungu, yeeyi Rabani kwa tente asi: “Jehova ngano a tu nomene apa ngatu dira kukara kumwe. 50 Nsene ngo tekura vana vange momudona ntani o ka kware ko hena vakadi vapeke, nampili vantu va dire kuyimona, diworoka asi Karunga nga yi mona morwa age mbangi zetu.” 51 Rabani ta tantere hena Jakopo asi: “Ezi ndambo zomamanya ntani ezi ngundi tuna sikameke pokatji ketu. 52 Ndambo ezi zomamanya nongundi kuna kara umbangi wetu asi, kapi ngani pitakana ndambo ezi zomamanya ni ya ku rugane udona ntani nove kapi ngo pitakana ndambo ezi zomamanya nongundi o ya rugane nge udona. 53 Karunga gwaAbirahamu naKarunga gwaNahoro naKarunga gwaguhyawo, ngano a kare mupanguli pokatji ketu.” Makura Jakopo ta gana kwaKarunga ogu ava karere oguhwe Isaka.

54 Kutunda opo, Jakopo ta gava nzambo kondundu makura ta zigida vantu vendi va ka lye mboroto. Awo tava li makura tava rara kooko kondundu. 55 Nye Rabani ta pinduka ngurangura zonene, ta ncumita vatekuru vendi novana vendi nokuvatungika. Makura Rabani ta katuka a tengure kembo lyendi.

32 Jakopo ta twikire norugendo rwendi makura ta gwanekere novaengeli vaKarunga. 2 Apa ga va mwene Jakopo, ta tanta asi: “Ezi kamba zovakwayita vaKarunga!” Makura ta ruku evango olyo asi Mahanayimu.*

3 Jakopo makura ta tumu vantu kwa mukurwendi Esau ogu ga kere momukunda gwaSeire, ogu ava tumbura hena asi Edomu, 4 ta va pangere asi: “Ka tantereni hompa gwange Esau asi mukareli goge Jakopo kuna tanta asi: ‘Ame kwa ka tunga* naRabani siruwo sosire dogoro ngesi. 5 Ame nina kara nonontwedu noyindongi nononzwi ntani novakareli wovagara nava wovakadi. Ame kuna kutuma mbudi ezi ni divise hompa gwange yipo a hafere nge.’”

6 Konyima zosiruwo, vantu ava ga tumine Jakopo tava ka tengura, ta va mu tantere asi: “Mukuroge Esau tuna ka mu gwana. Ngesi monzira ana kara kuna kuwiza novagara 400 a ya gwanekere nove.” 7 Jakopo ta tukuka unene ntani ta kara nosinka. Makura ta gaununa vantu ava ga kere nawo monombunga mbali, kukwatera mo nonzwi, yikombo, nongombe ntani nonongameru. 8 Jakopo kwa tente asi: “Nsene Esau na homokera po mbunga zimwe, ezi zimwe nazi henduka.”

9 Konyima Jakopo ta tanta asi: “Jehova Karunga gomama Abirahamu naKarunga gotate Isaka, ove kwa tanterere nge asi: ‘Tengura kosirongo seni ntani kekoro lyoge, ame ngani kutungika.’ 10 Ame kapi na fira kulikida nge eharo lyoge lyanarunye ntani nonkenda ezi wa likida mukareli goge, yeeyi ame kwa rutire mukuro gwaJorodana nompango tupu, ano ngesi nina kara nonombunga mbali. 11 Nakanderere popera nge kwa mukurwange Esau, yeeyi ame nina tjira asi kuvhura a ya homokere nge kumwe novakadi ntani novanona. 12 Ove kwa tente asi ngo tungika nge nokuvhukisa ruvharo* rwange ngwendi muheke gwekefuta ogu ava dili kuvhura kuvarura.”

13 Makura Jakopo ta rara poopo. Konyima, age kwa gusire yiweka yendi yimwe a yi gave kwamukurwendi Esau ngouhwi: 14 yikombo yoyikadi 200, yikombo yoyigara 20, nonzwi dononkadi 200, nonzwi donongara 20, 15 ntani nongameru dokuzamweka 30, nongombe dononkadi 40, nontwedu 10, yindongi yoyikadi 20 ntani yindongi yoyigara yoyikondi 10.

16 Makura Jakopo ta gava siunda simwe posikando kovakareli vendi nokuvatantera asi: “Piteni komeho zange ntani mwa hepa kuligaunuka sinano songandi kuliza noyiunda.” 17 Ta tantere mukareli gwendi ogu ga pitire komeho asi: “Nsene no ka gwana mukurwange Esau makura a ka ku pure asi: ‘Yilye hekuroge? Kupi ono kuza ntani yimuna eyi yina kara komeho yalye?’ 18 Ka tante asi: ‘Ame mukareli gwaJakopo. Ou uhwi ana tumine hompa gwendi Esau. Nage kuna kuwiza, monyima ana kara.’” 19 Makura ta tantere mukareli gwendi gwauvali nogu gwautatu ntani navenye ava ga pere yiunda asi: “None yiyo nomu ka tantera Esau apa nomu ka mu gwana. 20 Ntani ka mu tantereni hena asi: ‘Mukareli goge Jakopo monyima ana kara kuna kuwiza.’” Jakopo kwa litanterere mwene asi: ‘Nsene nani mu hafesa pokuhova kumutumina mauhwi, kuvhura a ka tambure nge apa na ka mona nge.’ 21 Vakareli vendi ava va kere nomauhwi tava piti komeho zendi, nye age kwa rere poopo.

22 Masiku ogo, ta katuka kumwe novakadi vendi vavali novakareli vendi vavali wovakadi ntani novana vendi wovamati 11 makura tava rutu mukuro gwaJaboko. 23 Jakopo ta rutu kumwe nawo ntani noyininke yendi nayinye eyi ga kere nayo.

24 Apa Jakopo ga kere gelike, mugara gumwe ta wiza, makura Jakopo ta likondjesa nomugara ogo dogoro ngurangura zonene. 25 Mugara ogo apa ga mwene asi kapi ana kuvhura kufunda Jakopo, ta mu kwata ponyonga, makura nyonga zaJakopo tazi songonyoka apa ga likondjesere nage. 26 Konyima mugara ogo ta tanta asi: “Siga nge ni ze, yeeyi ntaantani lise ezuva.” Makura Jakopo ta tanta asi: “Kapi tani ku sigi ntudi dogoro o tungike nge.” 27 Makura ta mu pura asi: “Nyove yilye edina lyoge?” Age ta limburura asi: “Nyame Jakopo.” 28 Mugara ta mu tantere asi: “Ove kapi ngava kutumbura hena asi Jakopo nye Israeli,* yeeyi ove kwa likondjesa naKarunga ntani novantu, makura yiyo ono fundu.” 29 Jakopo ta pura asi: “Tantera nge edina lyoge? Nye age ta limburura asi: “Morwasinke ono harere kudiva edina lyange?” Makura mugara ogo ta tungike Jakopo. 30 Jakopo ta ruku evango olyo asi Penieli,* yeeyi age kwa tente asi: “Nina mono sipara saKarunga, nye ame simpe kuna kuparuka.”

31 Ezuva kwa mu sililire apa ga pitire poPenueli,* ntani age kwa hunyangerere morwa nyonga zendi. 32 Eyi yiyo ava dilire kulya Vaisraeli egava eli lya kara apa ya ligwanekerera yisupa yoponyonga, morwa mugara ogo kwa kwete egava lyaJakopo eli lya kara apa ya ligwanekerera yisupa yoponyonga.

33 Apa ga kankukire Jakopo, ta mono Esau kuna kuwiza novagara 400. Makura ta gaununa vanona, vamwe tava gava kwaReya naRakera ntani kovakareli vendi wovakadi vavali. 2 Makura ta tura vakareli wovakadi vavali novana vawo komeho ntani ta kwamesa ko Reya novana vendi, ano Rakera naJosefa tava kara monyima zawo. 3 Jakopo makura ta piti komeho zawo, makura ta linyongamene yikando ntambali ngomu ga hederere pepi namukurwendi.

4 Nye Esau ta mu dukire noku mu lidingira, ta mu ncumita, makura navenye tava lili. 5 Apa ga kankukire Esau, ta mono vakadi novanona, makura ta pura asi: “Wolye ava?” Jakopo ta limburura asi: “Ava kuna kara vana ava ga pa Karunga mukareli goge.” 6 Vakareli wovakadi tava wiza komeho novana vawo, tava linyongamene. 7 Makura Reya nage ta wiza komeho novana vendi, tava linyongamene. Konyima, Josefa ta wiza komeho naRakera, tava linyongamene.

8 Esau ta pura asi: “Morwasinke ko tuminine nge vantu noyimuna eyi kani ligwanekerere nayo?” Age ta limburura asi: “Kani yi rugene mokuhafesa hompa gwange.” 9 Esau ta tanta asi: “Ame kwa kara noyiweka yoyinzi mumbyange. Yiweka yoge yi kare tupu.” 10 Nye Jakopo ta tanta asi: “Nakanderere. Nsene ono hafere nge, tambura uhwi ou nina kukupa. Yeeyi ame kuna u ku retere yipo ni ya ku mone. Mokumona asi ove kuna tambura nge nawa, kutara sipara soge kuna kara ngwendi kuna kutara sipara saKarunga. 11 Nakanderere, gusa uhwi* ou nina ku retere morwa Karunga kwa hafera nge ntani ga pa nge nayinye eyi na hepa.” Age kwa twikilire kumusininika dogoro ta u tambura.

12 Konyima, Esau ta tanta asi: “Tu ze kumwe, ame nani pita komeho.” 13 Nye Jakopo ta tanta asi: “Hompa gwange, ame nina kara novanona nononzwi ntani nonongombe edi dina kuzamweka. Nsene nani genderera kudisinga mezuva limwe tupu, nadinye kuvhura di fe. 14 Nakanderere hompa gwange, pita tupu komeho zomukareli goge. Ame nani genda nakauke kuliza nomu yina kugenda yimuna yange novana vange dogoro ngani ka sike kwahompa gwange koSeire.” 15 Makura Esau ta tanta asi: “Tani ku sigire vantu vange vamwe o kare nawo.” Makura Jakopo ta tanta asi: “Kapisi hepero o yi rugane. Ame kuna hara tupu kuhafesa hompa gwange.” 16 Ezuva olyo, Esau ta tengura koSeire.

17 Jakopo ta zi koSukoto, makura ta ka tunga embo lyendi nomataratara goyimuna yendi. Eyi yiyo ga rukilire evango olyo asi Sukoto.*

18 Kutunda apa Jakopo ga tundire koPadani-aramu, ta ka sika mositata saSikemu mosirongo saKanani, makura ta dike kamba zendi pepi nositata oso. 19 Makura ta randa evango kovana vaHamoro omu ga dikire tende zendi. MunaHamoro gumwe kwa kere Sikemu. Age kwa li rende noyisiliveli 100. 20 Makura Jakopo ta tungire po sizambero, ta si ruku Karunga, Karunga gwaIsraeli.

34 Dina munaJakopo naReya nga zi a ka kare* novakadona womosirongo oso. 2 Apa ga mu mwene Sikemu munaHamoro goMuhevhi ogu ga kere esimbi lyomosirongo, ta mu twara a ka mu kwatere kononkondo. 3 Age nga gazara unene Dina munaJakopo morwa age kwa here unene mukadona ogo ntani nga mu kondjesa asi a mu hare. 4 Konyima, Sikemu ta tantere oguhwe Hamoro asi: “Ka simbireni nge ogo mukadona ni ya mu kware.”

5 Apa ga yi zuvhire Jakopo asi Sikemu ana kwatere munendi Dina kononkondo, awo vana vendi wovagara kuna kulisa yimuna mezana. Makura Jakopo ta mwena dogoro apa va ka tengwire. 6 Konyima, Hamoro oguhwe vaSikemu tava zi va ka uyunge naJakopo. 7 Apa va yi zuvhire vana vaJakopo wovagara, tava tengura usimbu kembo. Awo kwa handukire unene, morwa Sikemu kwa swaukisire Israeli pokurara namunaJakopo. Age kwa rugene sininke sosidona unene.

8 Hamoro ta tanta asi: “Munange Sikemu ga hara unene munoge gomukadona. Mu pulisireni a mu kware, 9 ntani tu lizuvheni yipo mu kware vana vetu wovakadi nose tu kware vana veni wovakadi. 10 Kuvhura mu tunge kumwe nose ntani kuvhura mu horowore nkenye oku muna hara kutunga nokuruganena mo ngesefa.” 11 Makura Sikemu ta tantere Jakopo novampanza vaDina asi: “Ruganeneni nge eyi nina hara, makura ame nani mu pa nkenye eyi nomu pura nge. 12 Kuvhura mu pure nge yigondwa yoyinzi nouhwi. Ame nani mu pa nkenye eyi nomu tantera nge. Peni nge tupu mukadona ni mu kware.”

13 Makura vana vaJakopo wovagara tava kumbagere Sikemu noguhwe Hamoro, morwa yeeyi ga kwaterere kononkondo mpanzawo Dina. 14 Awo tava va tantere asi: “Kapi tatu vhuru kurugana yininke oyo, tu gave mpanzetu komugara ogu va dira kurugana yovamba, morwa ayo eswau kwetu. 15 Ose kuvhura tu yi tambure nsene nomu kara ngwendi nyose ntani vagara navenye womositata va va rugane yovamba. 16 Makura ntani ngomu kwara vana vetu, nose ngatu kware vana veni ntani ngatu tunge kumwe nokukara muhoko gumwe. 17 Nye nsene kapi muna kutupurakena va dire kumurugana yovamba, ose tatu gusa mpanzetu tu ze ko.”

18 Nonkango dawo kwa hafesere Hamoro namunendi Sikemu. 19 Sikemu kapi ga likata-katere kurugana eyi va mu tanterere morwa kwa here unene munaJakopo, ntani Sikemu kwa mu fumadekere unene membo lyoguhwe.

20 Makura Hamoro namunendi Sikemu tava zi pevero lyositata, tava tantere vagara womositata asi: 21 “Vagara ava kuna hara kutulisa po mbili nose. Va sigeni va tunge mosirongo esi nokurugana ngesefa, yeeyi sirongo esi sinene ntani natuvenye kuvhura tu gwaneke mo. Ose kuvhura tu kware vana vawo wovakadi ntani nawo kuvhura va kware vana vetu wovakadi. 22 Nye awo ngava tunga tupu nose nokukara muhoko gumwe nsene va tu rugana yovamba ngwendi yiwo. 23 Makura ungawo wawo noyiweka yawo ntani yimuna yawo ngayi kara yetu. Tu ruganeni tupu eyi vana hara yipo ngava tunge nose.” 24 Vagara navenye ava va pitire pevero lyositata kwa purakenene kwaHamoro namunendi Sikemu, makura vagara navenye tava va rugana yovamba.

25 Mezuva lyautatu, awo simpe kuna kuzuvha kukora, vana vaJakopo vavali oSimiyoni naRevhi vampanza vaDina tava gusa marufuro. Kwato ogu ga yi ndindilire apa va zire mositata nokukadipaga vagara navenye. 26 Awo tava dipaga Hamoro namunendi Sikemu norufuro, makura tava ka gusa Dina membo lyaSikemu, tava ka za. 27 Vana vamwe vaJakopo tava wiza mositata omu va dipagere vagara, tava ya gusa yininke yomositata, morwa yeeyi va kwaterere mpanzawo kononkondo. 28 Awo kwa gusire yikombo nononzwi noyindongi nonongombe ntani nanayinye eyi ya kere mositata nomomazana. 29 Awo hena kwa gusire yiweka novanona novakadi ntani nanayinye eyi ya kere momambo.

30 Jakopo ta tantere Simiyoni naRevhi asi: “One muna retere nge udigu pokuninkisa vantu womosirongo esi, Vakanani noVaperesi va nyenge nge. Ose tu vasesu ntani awo ngava lipongayika va homokere nge nokudipaga nge nepata lyange.” 31 Nye awo tava limburura asi: “Tu pulisire nye nkenye ogu a tekure mpanzetu ngwendi hondedi ndi?”

35 Konyima Karunga ta tantere Jakopo asi: “Katuka o ze koBeteli. Oko yiko ngo ka kara ntani yiko ngo ka tungira sizambero Karunga gousili ogu ga ku monekerere apa wa dukire mukuroge Esau.”

2 Jakopo ta tantere epata lyendi ntani navenye ava ga kere nawo asi: “Zonagureni yikarunga nayinye eyi mwa kara nayo, lizereseni nokutjindja yidwara yeni, 3 makura tu katukeni tu ze koBeteli. Oko yiko nani ka tungira sizambero Karunga gousili ogu ga purakena nge moyiruwo yoyidigu ntani age kwa kara name nkenye oku na za.” 4 Awo makura tava pe Jakopo yikarunga yawo noyimbilingwa eyi va dwere komatwi, ano Jakopo ta yi vhumbike* mositji sosinene esi sa kere pepi naSikemu.

5 Apa va katukire, Karunga kwa ninkire vantu womoyitata eyi ya va kundurukidire va kare nowoma. Yipo nye, awo kapi va vhulire kutjida vana vaJakopo. 6 Jakopo kumwe novantu ava ga kere nawo tava ya siki moRusu ndi Beteli mosirongo saKanani. 7 Makura ta tungu sizambero nokuruka evango olyo asi Eli-beteli,* morwa pevango olyo yipo ga mu monekerere Karunga gousili apa ga dukire mukurwendi. 8 Konyima Debora mureli* gwaRepeka ta dogoroka, makura tava mu horeke pepi naBeteli memutji lyemunene. Ta ruku emutji olyo asi Aroni-bakuti.*

9 Karunga ta monekere hena Jakopo apa ga tundire moPadani-aramu, makura ta mu tungike. 10 Karunga ta mu tantere asi: “Edina lyoge Jakopo. Ove kapi ngava kutumbura hena asi Jakopo, nye ngava kutumbura asi Israeli.” Makura ta tameke kumuzigida asi Israeli. 11 Karunga ta mu tantere hena asi: “Ame Karunga Munankondo nadinye. Ame ngani vhukisa ruvharo roge ntani ove ngo kara guhya gonomuhoko dononzi. Vahompa ngava tunda moruvharo roge. 12 Ame ngani ku pa nove noruvharo* roge sirongo esi na tumbwidilire Abirahamu naIsaka.” 13 Makura Karunga ta tundu po pevango eli ga uyungilire naJakopo.

14 Jakopo ta sikameke emanya ngwendi ngundi pevango eli ga uyungilire naKarunga, makura ta li tjire nzambo zoyikunwa ntani nomagadi. 15 Jakopo ta twikire kutumbura evango apa ga mu uyungisire Karunga asi Beteli.

16 Makura tava tundu moBeteli. Komeho va ka sike koEfurata, Rakera ta tameke kuhumisa ntani age kwa zuvhire kukora unene. 17 Nye apa ga kondjere a hampuruke, mukadi ogu ga mu vaterere a hampuruke,* ta tanta asi: “Wa ha tjira, ove no hampuruka hena munona gomumati.” 18 Apa ga kere pepi noku fa, ta mu ruku Benioni,* nye oguhwe tava mu ruku Mbenyameni.* 19 Rakera ta dogoroka, makura tava mu horeke monzira zokuza koEfurata ndi Beterehema. 20 Jakopo ta tura emanya pontoko zaRakera. Emanya olyo simpe polili pontoko zaRakera nampili neina.

21 Israeli makura ta tundu po, ta ka dika tende zendi kesinya kwina lyoruhungu rwaEdere. 22 Sikando simwe apa ga ka kere Israeli mosirongo oso, Rubena ta zi, ta ka ligwanekera panyama naBiliha mukada goguhwe, makura Israeli ta yi zuvhu.

Jakopo kwa kere novana wovagara 12. 23 Vana vendi wovagara ava ga retere naReya kuna kara: mbeli Rubena, kukwama ko Simiyoni, Revhi, Juda, Isasikali ntani Seburoni. 24 Vana wovagara ava ga retere naRakera kuna kara: Josefa naMbenyameni. 25 Ntani vana wovagara ava ga retere naBiliha mukareli gwaRakera kuna kara: Dana ntani Nafitali. 26 Ano vana ava ga retere naSilipa mukareli gwaReya kuna kara: Gada naAseli. Ava yiwo vana vaJakopo wovagara ava va reterere moPadani-aramu.

27 Jakopo ta zi oku va kere oguhwe Isaka koMamure momukunda gwaKiliyata-aruba ndi Heburoni. Momukunda ogo yimo va tungire oAbirahamu naIsaka ngovanayirongo. 28 Isaka kwa parukire nomvhura 180, 29 makura ta fu konyima zokuparuka nawa siruwo sosire. Tava mu horeke moomu va horekere vantu vendi.* Vana vendi oEsau naJakopo yiwo va mu horekere.

36 Oru yiro ruvharo rwaEsau ndi Edomu.

2 Esau kwa kwere vakadi ava womoKanani: Ada munaEroni goMuheti ntani Oholibama munaAna. Oholibama kwa kere mutekurwa Sibeyoni goMuhevhi. 3 Age kwa kwere hena Basemati munaIsimayeli. Basemati kwa kere mumbya Nebayoto.

4 Ada kwa reterere Esau, Elifasa, ano Basemati kwa reterere Esau, Reweli.

5 Oholibama kwa retere Jeusi, Jaramu ntani Kora.

Ava yiwo vana vaEsau wovagara ava va reterere mosirongo saKanani. 6 Konyima, Esau ta gusa vakadi vendi novana vendi wovagara nava wovakadi novantu navenye vemembo lyendi noyimuna yendi ntani nemona lyendi nalinye eli ga wekere moKanani, makura ta zi kosirongo sapeke esi sa likere ure namumbyendi Jakopo. 7 Esau kwa dirukire morwa nage naJakopo kwa kere noyimuna yoyinzi, awo kapi va vhulire kutunga kumwe. Mosirongo esi va tungire* kwa kere sinunu kulisira mo yimuna yawo. 8 Esau makura ta ka tunga momukunda gonondundu gwaSeire. Esau ngava mu tumbura hena asi Edomu.

9 Oru yiro ruvharo rwaEsau guhya goVaedomu. Awo kwa tungire momukunda gonondundu gwaSeire.

10 Aga yigo madina govana vaEsau wovagara: Elifasa munaAda mukadaEsau ntani Reweli munaBasemati mukadaEsau.

11 Vana vaElifasa wovagara kuna kara: Temani, Omara, Sefo, Gatamu naKenasi. 12 Timuna kwa kere mukadi gumwe gwaElifasa munaEsau. Konyima, Timuna kwa reterere Elifasa, Amareki. Ava yiwo vatekuru vaAda mukadaEsau.

13 Vana vaReweli wovagara kuna kara: Nahati, Zera, Sama naMisa. Ava yiwo vatekuru vaBasemati mukadaEsau.

14 Vana vaOholibama wovagara ava ga reterere Esau kuna kara: Jeusi, Jaramu ntani Kora. Oholibama mukadaEsau kwa kere munaAna ntani mutekurwa Sibeyoni.

15 Aga yigo masimbi gomoruvharo rwaEsau. Vana vaElifasa wovagara mbeli zaEsau ava va kere masimbi kuna kara: Temani, Omara, Sefo, Kenasi, 16 Kora, Gatamu ntani Amareki. Aga yigo masimbi gomoruvharo rwaElifasa aga ga tungire momukunda gwaEdomu. Awo kuna kara vatekuru vaAda.

17 Ava yiwo vana vaReweli wovagara munaEsau ava va kere masimbi: Nahati, Zera, Sama ntani Misa. Aga yigo masimbi goruvharo rwaReweli aga ga tungire momukunda gwaEdomu. Awo kuna kara vatekuru vaBasemati mukadaEsau.

18 Vana wovagara vaOholibama mukadaEsau ava va kere masimbi kuna kara: Jeusi, Jaramu ntani Kora. Aga yigo masimbi gomoruvharo rwaOholibama munaAna gomukadi.

19 Ava yiwo vana vaEsau ogu ava tumbura asi Edomu ntani aga yigo masimbi gawo.

20 Vana wovagara vaSeire goMuholi ava va hovere kutunga momukunda ogo kuna kara: Rotani, Sobali, Sibeyoni, Ana, 21 Disoni, Esere ntani Disani. Aga yigo masimbi goVaholi. Awo kuna kara womoruvharo rwaSeire ava va tungire momukunda gwaEdomu.

22 Vana vaRotani wovagara kuna kara: Holi naHemami. Rotani kwa kere mpanzaTimuna.

23 Vana vaSobali wovagara kuna kara: Alivhani, Manahati, Ebali, Sefo ntani Onamu.

24 Vana vaSibeyoni wovagara kuna kara: Aiya naAna. Ana yige ga ka gwene marunone gomema gomapyu momburundu apa ga lisire yindongi yoguhwe Sibeyoni.

25 Vana vaAna kuna kara: Disoni naOholibama. Oholibama kwa kere munaAna gomukadi.

26 Vana vaDisoni wovagara kuna kara: Hemudani, Esibani, Itirani ntani Kerani.

27 Vana vaEsere wovagara kuna kara: Bilihani, Savhani ntani Akani.

28 Vana vaDisani wovagara kuna kara: Usi naArani.

29 Aga yigo masimbi goVaholi: Rotani, Sobali, Sibeyoni, Ana, 30 Disoni, Esere ntani Disani. Aga yigo masimbi goVaholi aga ga tungire momukunda gwaSeire.

31 Ava yiwo vahompa ava va pangerere momukunda gwaEdomu komeho Vaisraeli* va kare nahompa gwawo. 32 Bera munaBeyoro kwa pangerere moEdomu mositata saDinihaba. 33 Apa ga dogorokere Bera, Jobabu munaZera gomoBosira yige ga kere hompa. 34 Apa ga dogorokere Jobabu, Husamu gomosirongo soVatemani yige ga kere hompa. 35 Apa ga dogorokere Husamu, Hadadi munaBedadi ogu ga fundire Vamidiyani momukunda* gwaMowaba yige ga kere hompa mositata saAvhiti. 36 Apa ga dogorokere Hadadi, Samura gomoMasireka yige ga kere hompa. 37 Apa ga dogorokere Samura, Sauru gomositata saRehobota esi sa kara pepi nomukuro yige ga kere hompa. 38 Apa ga dogorokere Sauru, Bara-hanani munaAkibora yige ga kere hompa. 39 Apa ga dogorokere Bara-hanani munaAkibora, Hadali yige ga kere hompa. Age kwa pangerere mositata saPau ntani mukadendi kwa kere Mehetabeli munaMatirede, mutekurwaMesahabu.

40 Aga yigo masimbi gomoruvharo rwaEsau kuliza nomapata gawo ntani noku va tungire. Awo kuna kara: Timuna, Alivha, Jeteti, 41 Oholibama, Era, Pinoni, 42 Kenasi, Temani, Mibusara, 43 Magidiyeli ntani Iramu. Aga yigo masimbi gomoruvharo rwaEdomu kuliza noku va tungire momukunda. Esau kwa kere guhya goVaedomu.

37 Jakopo kwa twikilire kutunga mosirongo saKanani omu va tungire oguhwe ngomunayirongo.

2 Eyi yiyo ya horokerere Jakopo.

Apa ga kere Josefa nonomvhura 17, age kwa ka lisire nonzwi kumwe novana vaBiliha nava vaSilipa. Biliha naSilipa kwa kere vakadi woguhwe. Josefa makura ta tantere oguhwe kuhamena yininke yoyidona eyi ngava rugana vakuru vendi. 3 Israeli kwa here unene Josefa kupitakana vana vendi navenye wovagara, morwa age kwa mu retere moukurupe wendi ntani age hena kwa mu honzerere erwakani* lyewa. 4 Apa vakuru vendi va mwene asi guhyawo kwa here unene Josefa, tava tameke kumunyenga ntani kapi ngava mu uyungisa nombili.

5 Konyima Josefa kwa rotere nzodi, ta zi tantere vakuru vendi makura awo tava mu nyenge unene. 6 Josefa kwa va tanterere asi: “Purakeneni eyi nina roto. 7 Ose kuna manga yitungu yombuto pokatji kepya, makura situngu sange yiyo sina sikama ntani yitungu yeni kuna kundurukida nokunyongamena situngu sange.” 8 Vakuru vendi tava mu tantere asi: “Ngoso ove kuna hara kulitura nyamoge hompa o tu pangere ndi?” Makura awo tava mu nyenge unene morwa nonzodi dendi ntani neyi ga uyungire.

9 Konyima, Josefa ta roto hena nzodi, makura ta tantere vakuru vendi asi: “Nina roto hena nzodi. Sikando esi ezuva nokwedi ntani nonombungururu 11 kuna nyongamene nge.” 10 Konyima, Josefa ta zi tantere hena oguhwe ntani novakuru vendi, makura oguhwe tava mu handukire, tava mu tantere asi: “Nzodi musinke nye ozo? Ngoso name nonane woge novakuru woge ntani namumbyoge ngatu ku nyongamene nye ndi?” 11 Vakuru vendi tava tameke kumufira mfudu, nye oguhwe kapi va divarere eyi ga uyungire.

12 Vakuru vendi kwa zire va ka lise nonzwi noyikombo yaguhyawo pepi naSikemu. 13 Israeli makura ta tantere Josefa asi: “Vakuru woge kuna kulisira nonzwi noyikombo pepi naSikemu. Zende o ka va tare.” Josefa ta limburura asi: “Ewa tate.” 14 Tava mu tantere hena asi: “Zende o ka tare nsene vakuru woge vawaawa ntani ka tare omu dina karere nonzwi noyikombo, o ya tantere nge.” Makura Josefa ta tundu momuramba gwaHeburoni a vyuke koyiha yaSikemu. 15 Konyima, mugara gumwe ta gwana Josefa kuna kugendagura mezana, makura ta mu pura asi: “Yisinke ono kupapara?” 16 Josefa ta limburura asi: “Ame kuna kupapara vakuru vange. Muna diva oku vana kulisira nonzwi noyikombo ndi?” 17 Mugara ogo ta mu tantere asi: “Vana tundu po apa. Nina va zuvhu kuna kutanta asi: ‘Tu zeni koDotani.’” Josefa makura ta sikura vakuru vendi, ta ka va gwana moDotani.

18 Vakuru vendi tava mu mono koure. Komeho a ka sike, awo tava tameke kuliyonga omu nava mu dipaga. 19 Tava litantere asi: “Tareni! Gokurota nonzodi gogo ana kuwiza. 20 Tu zeni tu mu dipage noku mu zugumina metope limwe, tu ka tante asi sikasama sina mu dipaga. Makura ngatu tare nsene nonzodi dendi ngadi sika mo.” 21 Apa ga yi zuvhire Rubena, ta hetekere ko kumupopera, makura ta tanta asi: “Twa ha mu dipaga.” 22 Age tava tantere hena asi: “Mwa ha mu dipaga. Mu zugumineni metope lyomomburundu, nye mwa ha mu remeka.” Age kwa here kumupopera yipo a mu tengwide koguhwe.

23 Tupu ga ya sikire Josefa kovakuru vendi, tava mu hakana erwakani lyendi lyewa eli ga dwere. 24 Makura tava mu kwata noku mu zugumina metope. Metope olyo kapi mwa kere mema.

25 Makura tava hingire va lye. Apa va kankukire tava mono mbunga zoVaisimayeli kuna kutundilira koGiliyata. Nongameru dawo kwa simbire manganganga gedumba lyewa nobalisemu ntani nomazura goyitji* ntani awo kwa zire koEgipite. 26 Juda ta tantere vakuru vendi novamumbya vendi asi: “Yisinke nye ngatu gwanena po nsene tu dipaga mumbyetu nokuhoreka nomfa* dendi? 27 Tu zeni tu mu randese koVaisimayeli. Twa ha mu guma, morwa age mumbyetu ntani honde zetu zimwe tupu.” Makura awo tava mu purakene. 28 Apa va ya pitire po varandesi woVamidiyani, vakuru vaJosefa tava mu koko mo metope noku mu randesa koVaisimayeli noyisiliveli 20. Makura vagara owo tava twara Josefa koEgipite.

29 Konyima, apa ga ka tengwire Rubena ketope, ta mono asi Josefa mwato metope, makura ta taura yikoverero yendi. 30 Age ta zi kovamumbya vendi, makura ta tanta asi: “Munona mwato! Yisinke nani rugana?”

31 Awo tava gusa erwakani lyaJosefa makura tava dipaga sikombo sosigara nokutura erwakani mohonde. 32 Awo makura tava tumu erwakani kwaguhyawo nombudi ezi asi: “Eyi yiyo tuna gwana. Tareni nawa nsene erwakani eli lyamuneni ndi hawe.” 33 Age ta li tara nawa, makura ta tanta asi: “Erwakani lyamunange! Nampo sikasama sina homokere Josefa, yiyo sina mu lipapagwire.” 34 Jakopo ta taura yikoverero yendi, ta limanga nsako mombunda. Age kwa lilire munendi mazuva gomanzi. 35 Vana vendi wovagara nava wovakadi kwa hetekerere ko kumuhengagwida, nye age kwa nyokere, ta tanta asi: “Ame ngani lira munange dogoro ezuva eli ngani fa!”* Oguhwe makura tava twikire kumulira.

36 Vamidiyani tava randesa Josefa moEgipite kwaPotifara erenga lyaFarawo nomukurona govakungi.

38 Posiruwo oso, Juda ta tundu po povakuru vendi novamumbya vendi, makura ta ka dika tende zendi pepi nomugara goMuaduramu gedina Hira. 2 Juda ta ka mona mukadona goMukanani munaSuwa. Makura ta mu gusa, ta gwanekere nage panyama. 3 Mukadona ogo ta kara nomarutu gavali, konyima ta hampuruka munona gomumati, makura ta mu ruku Era. 4 Age ta kara hena nomarutu gavali makura ta hampuruka munona gomumati, ta mu ruku Onani. 5 Konyima, age ta hampuruka hena munona gomumati makura ta mu ruku Sera. Age* kwa kere moAkisibu apa va mu hampurukire Sera.

6 Konyima, Juda ta horowere munendi gombeli Era mukadi gedina Tamara. 7 Nye Era munaJuda gombeli kapi ga hafesere Jehova, makura Jehova ta mu dipaga. 8 Makura Juda ta tantere Onani asi: “Kwara mukadamukuroge ogu ga dogoroka yipo mukuroge nga kare novana kupitira moge.” 9 Nye Onani ga yi divire asi vana owo kapi ngava kara vendi. Yipo nye, apa ga ligwanekerere panyama namukada mukurwendi, age kwa ninkire yitjandera yendi yi liponyene pevhu yipo a dire kuretera mukurwendi vana. 10 Eyi ga rugene kapi ya hafesere Jehova makura nage ta mu dipaga. 11 Juda ta tantere ngumweyi zendi Tamara asi: “Zende o ka tunge membo lyoguho ntani kapisi ngo kware dogoro munange Sera nga kure.” Juda kwa uyungire nonkango odo, morwa age kwa tjilire asi munendi Sera kuvhura nga fe nage ngwendi vakuru vendi. Makura Tamara ta zi, ta ka tunga membo lyoguhwe.

12 Konyima, mukadaJuda munaSuwa ta dogoroka. Juda apa ga mene kulira mukadendi, ta zi kovantu ava ngava kurura nonzwi dendi koTimuna kumwe namukwawo Hira goMuaduramu. 13 Tamara kwa mu tanterere asi: “Tamweyi zoge kuna kuza koTimuna a ka kurure nonzwi dendi.” 14 Age ta hutura yikoverero eyi ga dwere ngomufisayendi. Makura ta likudumike ekehe kosipara nokomapepe, ta ka hingira pepi naEnayimu monzira zokuza koTimuna, morwa Tamara kwa mwene asi Sera ana kuru nye tamweyi zendi kapi ga mu geve a mu kware.

15 Apa ga mu mwene Juda, age kwa gazarere asi hondedi morwa Tamara kwa likudumikire kosipara. 16 Juda makura ta zapuka mo monzira, ta mu zire nokutanta asi: “Ninka ni ligwanekere nove panyama.” Juda kapi ga yi divire asi age kwa kere ngumweyi zendi. Nye Tamara ta limburura asi: “Yisinke no pa nge nsene nani ligwanekera nove panyama?” 17 Juda ta limburura asi: “Nani kutumina sikombogona somosiunda sange.” Nye Tamara ta tanta asi: “Penge yuma eyi nayi likida asi ngo sikisa mo etumbwidiro lyoge dogoro ngo si tume.” 18 Juda ta mu pura asi: “Yisinke nani ku pa?” Tamara ta limburura asi: “Penge linga zoge zosinongweneso norugodi rwako ntani mpango ezi zina kara mokuwoko koge.” Juda ta yi mu pe, makura tava ligwanekere panyama. Tamara ta kara nomarutu gavali. 19 Kutunda opo ta katuka, ta ka ligusa ekehe eli ga likudumikire, makura ta dwara yikoverero eyi nga dwara ngomufisayendi.

20 Juda makura ta tumu mukwawo goMuaduramu a tware sikombo yipo a ka simbe yininke eyi ga pere mukadi gwina, nye kapi ga ka mu gwene po. 21 Age makura ta pura vagara womoEnayimu asi: “Kupi ana kara gwina hondedi* gomoEnayimu a hingire konzira?” Awo tava mu limburura asi: “Kapi twa mona po rumwe hondedi apa.” 22 Age makura ta tengura kwaJuda, ta ka mu tantera asi: “Kapi nina ka mu gwana ntani vagara vekevango lina kuna tanta asi: ‘Kapi twa mona po rumwe hondedi apa.’” 23 Juda ta tanta asi: “Siga tupu yi kare yendi. Nsene natu twikira kumupapara ngatu swauka. Ame nina tumu sikombogona, nye kapi ono ka mu gwana.”

24 Nye konyima zomakwedi gatatu, Juda kwa mu tanterere asi: “Ngumweyi zoge Tamara kwa lihameka moyirugana youhondedi ntani ana kara nomarutu gavali.” Juda makura ta tanta asi: “Ka mu reteni, va ya mu hwike!” 25 Apa va mu retere, Tamara ta tumu mbudi kotamweyi zendi asi: “Mugara ogu ga pa nge yininke eyi, yige ga pa nge ezimo.” Ta tanta hena asi: “Tareni nawa ezi linga zosinongweneso norugodi rwazo ntani nompango asi yalye.” 26 Juda ta tara yininke oyo, makura ta tanta asi: “Age muhungami kupitakana nge, morwa kapi na mu gava kwamunange Sera.” Kutunda opo, age kapi ga ligwanekerere nage hena panyama.

27 Apa sa sikire siruwo sokuhampuruka, Tamara ta hampuruka mapange. 28 Apa ga hampurukire, gumwe ta pwagesa mo kuwoko kwendi makura mukadi ogu ga mu vaterere a hampuruke,* ta gusa rugodi rorugeha ta ru manga mokuwoko komukeke, ta tanta asi: “Ogu yige ana howo kupwaga mo.” 29 Nye apa ga tengwidire mo kuwoko kwendi, mukwawo ta pwaga mo. Ogu ga mu vaterere a hampuruke, ta tanta asi: “Tara omu ono remeke onane woge!” Makura tava mu ruku Peresi.* 30 Konyima, mukwawo gomumati ogu va menge rugodi rorugeha ta pwaga mo, makura tava mu ruku Zera.

39 Josefa kwa mu twere koEgipite, makura mugara goMuegipite gedina Potifara ogu ga kere erenga lyaFarawo nomukurona govakungi, ta mu randa koVaisimayeli ava va mu twere ko. 2 Nye Jehova kwa kere kumwe naJosefa ntani yininke kwa mu tompokere, makura tava mu tura a kare mugendesi gembo lyahekurwendi goMuegipite. 3 Hekurwendi ga mwene asi Jehova kwa kere kumwe naJosefa ntani Jehova kwa mu vaterere yipo nayinye eyi nga rugana yi mu tompoke.

4 Josefa kwa twikilire kuhafesa hekurwendi, dogoro hekurwendi ta mu huguvara unene makura ta mu tura a kare mugendesi gembo lyendi ntani noyininke yendi nayinye. 5 Kutunda apa va mu tulire Josefa a kare mugendesi gembo lyaPotifara noyininke yendi nayinye, Jehova kwa twikilire kutungika embo lyaPotifara morwa Josefa. Jehova kwa tungikire nayinye eyi ya kere membo lyendi neyi ya kere mepya. 6 Konyima, age kwa geve nayinye momawoko gaJosefa, kugusa ko kutokora asi nondya musinke edi na lya. Rutu rwaJosefa kwa peme ntani age kwa kere muwa unene.

7 Kutunda opo, mukadahekurwendi ta tameke kuhara Josefa, makura ta mu tantere asi: “Rara kumwe name.” 8 Nye age ta nyoka nokutantera mukadahekurwendi asi: “Hekurwange kapi ga diva eyi ayi horoka membo ntani age kwa gava nayinye momawoko gange. 9 Ame nyame va pa nonkondo membo eli ntani kwato eyi ga silika nge kugusa ko ove, morwa ove mukadendi. Ngapi nye nani rugana udona wa hura opo ni zone kwaKarunga gwange?”

10 MukadaPotifara nga sininike Josefa nkenye ezuva, nye Josefa kapi ga pulire a rare nage ndi a kare nage. 11 Nye ezuva limwe apa ga zire Josefa membo a ka rugane yirugana yendi, kwato mukareli ga kere mo membo. 12 MukadaPotifara ta kwata Josefa kosikoverero, ta tanta asi: “Rara name!” Nye age ta mu sigire sikoverero sendi, makura ta dukire ponze. 13 Apa ga mwene asi Josefa ana mu sigire sikoverero sendi ntani ana dukire ponze, 14 ta zigire vagara vemembo asi: “Tareni! Potifara kwa tu retera mugara ogu goMuhebeli a ya tu swaukise. Age kuna wiza a ya rare name, ame yiyo nina takuma. 15 Nye apa ana zuvhu nge kuna kutakuma, yiyo ana sigire nge sikoverero sendi a dukire ponze.” 16 Makura ta tulike sikoverero oso dogoro apa ga wizire Potifara hekurwaJosefa.

17 Age makura ta tantere Potifara yininke yokulifana asi: “Mukareli goge goMuhebeli ogu wa tu retera, kwa wiza a ya swaukise nge. 18 Nye apa nina takuma yiyo ana sigire nge sikoverero sendi a dukire ponze.” 19 Apa ga zuvhire Potifara nonkango edi ga mu tanterere mukadendi asi: “Eyi yiyo ana rugana nge mukareli goge.” Makura ta handuka unene. 20 HekurwaJosefa makura ta mu gusa, ta mu gava va ka mu ture modorongo ezi ngava tura vantu ava ga kwata hompa. Makura Josefa ta kara modorongo.

21 Nye Jehova kwa twikilire kukara naJosefa nokumulikida eharo lyanarunye ntani age kwa ninkire mukurona godorongo a mu hafere. 22 Mukurona godorongo makura ta tura Josefa a kare mukurona govanadorongo vakwawo. Nayinye eyi ngava rugana vanadorongo, yige nga divilisa asi kuna kuyisikisa mo. 23 Mukurona godorongo kapi ga kere nosinka kuhamena yininke eyi ga tulire momawoko gaJosefa, morwa Jehova kwa kere naJosefa ntani Jehova kwa tungikire nayinye eyi nga rugana.

40 Konyima, mukurona govapindi vahompa gwaEgipite ntani nomukurona govakangi wonomboroto, tava zono kwahompa gwaEgipite. 2 Makura Farawo ta handukire vakareli vendi ava vavali, mukurona govapindi ntani nomukurona govakangi wonomboroto, 3 ta va tura modorongo ezi za kere mepangero lyomukurona govakungi omu ga kere Josefa. 4 Makura mukurona govakungi ta ninki Josefa a kare nawo ntani nokuvapakera mbili. Awo kwa kere modorongo siruwo* songadi.

5 Masiku gamwe, mupindi ntani mukangi gonomboroto dahompa gwaEgipite ava va kere modorongo kwa rotere nonzodi dokutanta yininke yokulisiga. 6 Ezuva lyokukwama ko ngurangura, apa ga wizire Josefa, tava mono vana guwu. 7 Makura Josefa ta pura vakareli vaFarawo ava ga kere nawo modorongo asi: “Morwasinke yipara yeni yina guvire naina?” 8 Awo tava mu limburura asi: “Natuvenye kuna roto nonzodi, nye kwato ogu nadi tu fatwilira.” Josefa tava tantere asi: “Nani Karunga kapisi yige a faturura nonzodi ndi? Di tantereni nge.”

9 Makura mukurona govapindi ta tantere Josefa nzodi zendi pokutanta asi: “Ame kuna mono sitji somandjembere komeho zange. 10 Kositji oso kuna kara ko nomutayi ntatu donompe, makura apa dina hoko, yiyo dina temuna, ano yisokombwa yiyo yina yimi mandjembere gokupya. 11 Ame kuna kwaterere nkinda zaFarawo mokuwoko kwange makura yiyo nina gusa mandjembere noku ga kamena monkinda zendi. Konyima yiyo nina gava nkinda ozo kwaFarawo.” 12 Makura Josefa ta mu tantere asi: “Eyi yiyo zina kutanta: Nomutayi ntatu kwa fanekesa mazuva gatatu. 13 Konyima zomazuva gatatu, Farawo nga ku pwagesa* modorongo nokukutengwidira situmbukira soge ntani ove ngo gava nkinda kwaFarawo ngwendi moomu ngo yi rugana nare apa wa kere mupindi. 14 Nye ngo diworoke nge apa ngayi ku genda po nawa. Ngo likide nge eharo lyanarunye ntani ngo divise nge kwaFarawo yipo nga guse nge mo mevango eli. 15 Ame kwa vaka nge mosirongo soVahebeli ntani ame kwato eyi na zona eyi va tulira nge modorongo.”*

16 Apa ga mwene mukurona govakangi wonomboroto asi Josefa ana faturura yininke yoyiwa, ta tanta asi: “Name kuna roto nzodi. Ame kuna mono yikumba yitatu yonomboroto pomutwe gwange, 17 ano mosikumba esi sina kara keguru kuna kara mo nondya dokukanga daFarawo dokulisiga-siga, nye yidira kuna li nondya domosikumba oso.” 18 Josefa makura ta limburura asi: “Eyi yiyo zina kutanta: Yikumba yitatu kwa fanekesa mazuva gatatu. 19 Konyima zomazuva gatatu, Farawo nga ku teta mutwe nokukuzenzeda kositji, ano yidira nga yi lya nyama zoge.”

20 Mezuva lyautatu, kwa kere ezuva lyehampuruko lyaFarawo, age makura ta ruganene sipito vakareli vendi navenye. Age kwa pwagesere* modorongo mukurona govapindi vendi ntani nomukurona govakangi wonomboroto komeho zovakareli vendi. 21 Makura ta tengwidire mukurona govapindi situmbukira sendi ntani age kwa twikilire kugava nkinda kwaFarawo ngwendi moomu nga yi rugana nare. 22 Nye Farawo ta zenzeda mukurona govakangi wonomboroto ngwendi moomu ga yi tente Josefa. 23 Nye mukurona govapindi kapi ga diworokere Josefa. Age nga divara Josefa nkenye apa.

41 Konyima zonomvhura mbali, Farawo kwa rotere asi age kuna sikama pepi nomukuro gwaNili. 2 Momukuro ta mu tundu nongombe ntambali donongwa dokuneta ntani ado kwa lire wayi wokonontere domukuro gwaNili. 3 Age kwa mwene hena nongombe donondona ntambali dokutongama dina kutunda momukuro gwaNili, makura ta di sikama kumwe nedi dokuneta konontere domukuro gwaNili. 4 Nongombe donondona dokutongama tadi tameke kulya nongombe ntambali donongwa dokuneta. Farawo makura ta pinduka.

5 Farawo ta rara hena makura ta roto nzodi zauvali. Age kwa mwene nomutwe ntambali dombuto dina kumena koruhatji rumwe. Nomutwe odo kwa kere donongwa ntani kwa zulire mbuto. 6 Age kwa mwene hena nomutwe ntambali dombuto donondona dina kukura ntani ado kwa pire kompepo zoupyu zokoUpumezuva. 7 Makura nomutwe dombuto dokutongama tadi mini nomutwe dombuto donongwa. Farawo makura ta pinduka, ta dimburura asi age kuna roto.

8 Nye apa lya sire, Farawo kwa kere nosinka, makura ta tumu va ka zigide nompure nadinye domoEgipite novanandunge vendi navenye. Farawo makura ta va tantere nzodi zendi, nye kwato ogu ga vhulire kuzifaturura.

9 Mukurona govapindi ta tantere Farawo asi: “Neina tani kutantere eyi na zona. 10 Farawo kwa handukilire vakareli vendi, makura yiyo ga tulire nge kumwe nomukurona govakangi wonomboroto modorongo zomukurona govakungi. 11 Masiku gamwe, ose kwa rotere nonzodi edi da tente yininke yokulisiga. 12 Nye modorongo mwa kere mudinkantu goMuhebeli, mukareli gomukurona govakungi. Apa twa mu tanterere nonzodi detu, age kwa tu fatwilire eyi da tente. 13 Ayo kwa horokere moomu ga yi tu tanterere. Ame kwa tengwidilire nge situmbukira sange, nye mukwetu ta va mu zenzeda.”

14 Farawo ta tumu va ka zigide Josefa, makura tava ka mu pwagesa mo usimbu modorongo.* Josefa ta likurura nohuki dendi, ta tjindji yikoverero yendi makura ta zi kwaFarawo. 15 Farawo ta tantere Josefa asi: “Ame kuna roto nzodi, nye kwato ogu ana kuvhura kuzifaturura. Ame nina zuvhu asi ove kuvhura kufaturura nonzodi.” 16 Josefa ta limburura Farawo asi: “Ame kutupu mulyo. Karunga yige na tantera Farawo mbudi zongwa.”

17 Farawo ta tantere Josefa asi: “Ame kuna roto asi nina sikama konontere domukuro gwaNili. 18 Yipo nina mono nongombe ntambali donongwa dokuneta, edi dina kutunda momukuro gwaNili. Makura yiyo dina tameke kulya wayi wokonontere domukuro gwaNili. 19 Ame kuna mono hena nongombe ntambali donondona dokutongama dina kutunda momukuro gwaNili. Ame kapi na mona rumwe nongombe donondona dokufana ngoso mosirongo saEgipite. 20 Nongombe donondona dokutongama yiyo dina tameke kulya nongombe dokuneta ntambali edi nina howo kumona. 21 Nye apa dina mana kulya, kwato ogu ana yi dimburura asi ado kuna li, morwa ado simpe kuna donapa nokutongama ngwendi pomuhowo. Makura yiyo nina pinduka.

22 “Konyima yiyo nina mono nomutwe ntambali dombuto dina kumena koruhatji rumwe. Nomutwe odo kuna kara donongwa ntani kuna zura mbuto. 23 Ame kuna mono hena nomutwe ntambali dombuto dokukukuta dina kukura, ado kwa tongama ntani ado kwa pya kompepo zoupyu zokoUpumezuva. 24 Makura nomutwe odo dokutongama yiyo dina mini nomutwe ntambali dombuto donongwa. Makura yiyo nina tantere nompure eyi nina roto, nye kwato ogu ana vhuru kuyifatwilira nge.”

25 Makura Josefa ta tantere Farawo asi: “Nonzodi edi ana roto Farawo kutanta yininke yokulifana. Karunga gousili kuna tantere Farawo eyi nga rugana komeho. 26 Nongombe ntambali donongwa kwa fanekesa nomvhura ntambali. Nomutwe dombuto donongwa, nado kwa fanekesa nomvhura ntambali. Nonzodi doge kuna kutanta yininke yokulifana. 27 Nongombe dokutongama ntambali donondona edi dina wiza konyima, kwa fanekesa nomvhura ntambali ntani nomutwe dokudira mbuto edi da pya kompepo zoupyu zokoUpumezuva, kwa fanekesa nomvhura ntambali derumbu. 28 Ngwendi moomu nina ku tantere, Karunga gousili kuna likida Farawo eyi nga ka rugana komeho.

29 “Mosirongo nasinye saEgipite nga mu kara nondya dononzi nomvhura ntambali. 30 Nye konyima nga ku kara erumbu nomvhura ntambali ntani vantu ngava divara nondya dononzi edi da kere moEgipite, ntani erumbu ngali rorora sirongo. 31 Nondya dononzi edi da kere mosirongo kapi ngava di diworoka hena, morwa erumbu eli nga likwama ko ngali kara lyenene unene. 32 Farawo kuna roto nzodi ezi yikando yivali, morwa Karunga gousili ga tokora kuyirugana ntani ntaantani nga yi sike mo.

33 “Ngesi Farawo a papare mugara gonondunge nokumupa nonkondo dokugendesa sirongo saEgipite. 34 Farawo a rugane ko yuma nokuhorowora vagendesi mosirongo. Age ga hepa kutulika ko ndambo zimwe mwankenye nondambo ntano dombuto edi ngava zangura mosiruwo sonomvhura ntambali apa nga di kara ko nondya dononzi. 35 Awo va hepa kupongaika nondya nadinye monomvhura donongwa edi dina kuwiza ntani va hepa hena kupongaika nombuto moyitata noku di takamesa. Makura nombuto edi nga di kare daFarawo. 36 Nondya odo ngava di ruganesa monomvhura ntambali derumbu eli ngali kara ko moEgipite, yipo vantu noyimuna nga yi dire kufa konzara.”

37 Eyi ga uyungire Josefa kwa yi haferere Farawo novakareli vendi navenye. 38 Farawo ta tantere vakareli vendi asi: “Kuvhura sili kugwana mugara ogu ga kara nompepo zaKarunga ngwendi gogu ndi?” 39 Farawo ta tantere Josefa asi: “Mokumona asi Karunga yige ana ku tantere nayinye eyi, kwato hena gumwe gonondunge ngwendi nyove. 40 Ove ngo gendesa embo lyange ntani vantu vange navenye ngava kulimburukwa mwanayinye. Nyamelike tupu hompa ngani kupita mononkondo.” 41 Farawo ta tantere hena Josefa asi: “Ame kuna kukutura o pangere sirongo nasinye saEgipite.” 42 Makura Farawo ta hutura linga* zendi kokuwoko, ta zi dwareke Josefa ntani ta mu dwareke yikoverero yoyiwa nosiranda songorodo monsingo zendi. 43 Josefa kwa mu rondekere hena metemba lyahompa lyauvali, yipo vantu va mu fumadeke pokuzigira asi: “Mu nyongameneni!”* Makura ta tura Josefa a pangere sirongo nasinye saEgipite.

44 Farawo ta tantere hena Josefa asi: “Nampili ngomu na kara Farawo, kwato muntu gomosirongo nasinye saEgipite gokuvhura kurugana yuma* ga hana kugwana epulisiro koge.” 45 Kutunda opo, Farawo ta ruku Josefa edina Safenata-panea ntani ta mu pe a kware Asenati munaPotifera mupristeli gomoOno.* Makura Josefa ta tameke kugendesa* sirongo saEgipite. 46 Josefa kwa kere nonomvhura 30 apa ga ka monekere komeho* zaFarawo hompa gwaEgipite.

Josefa ta tundu po pwaFarawo makura ta ka gendagura mosirongo nasinye saEgipite. 47 Monomvhura ntambali apa da kere ko nondya dononzi, mosirongo kwa zangwire mo nondya dononzi. 48 Age kwa twikilire kupongaika nondya monomvhura ntambali mosirongo saEgipite ntani mwankenye sitata, age kwa pongaikire nondya edi da kere momapya. 49 Josefa kwa twikilire kupongaika mbuto zonzi ngwendi muheke gwekefuta dogoro tava hageke kuvarura, morwa mbuto nzi va pongaikire.

50 Komeho zi wize mvhura zerumbu, Asenati kwa reterere Josefa vana vavali wovagara. Asenati kwa kere munaPotifera mupristeli gomoOno.* 51 Josefa ta ruku munendi gombeli Manase,* yeeyi age kwa tente asi: “Karunga kwa ninkisa nge ni divare maudigu gange ntani ni dire kurongora embo lyotate.” 52 Makura ta ruku munendi gwauvali Efurayimi,* yeeyi age kwa tente asi: “Karunga ga vatera nge ni kare novana* mosirongo esi na ligwanekera nomaudigu.”

53 Apa da pitire nomvhura ntambali donondya dononzi mosirongo saEgipite, 54 tadi kwama ko nomvhura ntambali derumbu, ngwendi moomu ga yi tente Josefa. Erumbu kwa kere moyirongo nayinye, nye mosirongo nasinye saEgipite kwa kere mo nondya.* 55 Konyima, mosirongo nasinye saEgipite ta mu kara erumbu, vantu yipo va tamekere kusivanena Farawo a va pe nondya. Makura Farawo ta tantere Vaegipite navenye asi: “Zendeni kwaJosefa, mu ka rugane nkenye eyi na mu tantera.” 56 Erumbu kwa twikilire kukara mouzuni mudima. Josefa makura ta zegurura nonzugo omu ga pungwire mbuto nokuzirandesa koVaegipite, morwa erumbu eli lya kere mosirongo saEgipite kwa kere enene unene. 57 Vantu uzuni mudima kwa wizire koEgipite va ya rande nondya kwaJosefa, morwa mouzuni mudima kwa kere mo erumbu lyenene unene.

42 Apa Jakopo ga zuvhire asi moEgipite nondya* dina kara mo, ta pura vana vendi wovagara asi: “Morwasinke muna kudilira kurugana ko yuma?” 2 Age ta va tantere hena asi: “Ame na zuvha asi moEgipite nondya dina kara mo. Zendeni mu ka rande yipo ngatu dire kufa konzara.” 3 Vakuru vaJosefa murongo yipo va zire koEgipite va ka rande nondya. 4 Nye Jakopo kapi gava tumine kumwe naMbenyameni mumbyaJosefa, yeeyi age kwa tente asi: “Dogoro nage si ka mu gwanene ko simpagwa.”

5 Vana vaIsraeli kwa zire kumwe novantu ava va zire koEgipite va ka rande nondya, morwa erumbu kwa ka sikire nomosirongo saKanani. 6 Josefa yige nga pangere sirongo saEgipite ntani yige nga randesa nondya kovantu navenye womouzuni. Vakuru vaJosefa makura tava wiza, tava mu nyongamene. 7 Apa Josefa ga mwene vakuru vendi, ta va dimburura nye age kapi ga lidivisire kwawo. Makura Josefa ta va uyungisa nonyanya nokuvapura asi: “Kupi muna kutunda?” Awo tava limburura asi: “Ose kuna tundu kosirongo saKanani ntani ose kuna wiza tu ya rande nondya.”

8 Josefa ga dimbwilire vakuru vendi, nye awo kapi va mu dimbwilire. 9 Poopo ngoso, Josefa ta diworoka nonzodi edi ga rotere kuhamena vakuru vendi, makura ta va tantere asi: “One nondadi! One kuna wiza mu ya tare oku ngomu vhura kuhomokera sirongo esi!” 10 Awo tava mu tantere asi: “Hawe hompa, vakareli woge kuna wiza va ya rande nondya. 11 Natuvenye guhyetu gumwe tupu ntani ose vahungami. Ose kapisi nondadi.” 12 Nye Josefa ta va tantere asi: “Hawe, one kuna wiza mu ya tare oku ngomu vhura kuhomokera sirongo!” 13 Awo tava mu limburura asi: “Natuvenye guhyetu gumwe tupu. Guhyetu kwa tunga moKanani ntani age kwa kara novana wovagara 12. Mumbyetu gonsiraura twa mu siga notate, nye mumbyetu gumwe ga tu siga.”

14 Nye Josefa ta va tantere asi: “Usili nina kuuyunga, one nondadi! 15 Tatu mu heteke ngesi: Siruwo esi ana kara Farawo nomwenyo kapi ngomu tunda mo moEgipite ntudi dogoro nga wize mumbyeni gomumati. 16 Tumeni ko gumwe a ka simbe mumbyeni siruwo esi nomu kara modorongo, yipo tu dive nsene asi eyi muna kuuyunga usili. Siruwo esi ana kara Farawo nomwenyo, nsene kapi nomu yi rugana, one ngoso nondadi.” 17 Makura tava tura modorongo mazuva gatatu.

18 Mezuva lyautatu, Josefa makura ta va tantere asi: “Mokumona asi ame kwa tjira Karunga, ruganeni eyi yipo mu paruke. 19 Nsene asi one vahungami, gumwe a kare modorongo nye one wokuhupa ko tengureni mu tware nondya komambo geni, yipo va dire kufa konzara. 20 Makura ngo mu ka retere nge mumbyeni gomumati yipo ngo mu likide asi eyi muna uyunga usili ntani yipo ngava dire kumudipaga.” Awo makura tava yi rugana.

21 Awo tava litantere asi: “Yosili ose kuna kututengeka morwa mumbyetu. Ose twa mu mwene omu ga likwamberere tu mu likide nkenda, nye ose kapi twa mu purakenene. Eyi yiyo tuna kuligwanekerera noudigu ou.” 22 Rubena ta va limburura asi: “Nani kapi na mu tanterere asi: ‘Mwa ha mu rugana yuma?’* Nye one kapi mwa purakenene. Ngesi honde zendi kuna kuzitondora.” 23 Nye awo kapi va yi divire asi Josefa ana yi zuvhu, morwa kwa ruganesere mutoroki. 24 Josefa ta tundu po makura ta ka tameka kulira. Apa ga ka tengwire ta uyunga nawo hena, makura ta gusa Simiyoni nokumumanga komeho zawo. 25 Josefa ta pangere vakareli vendi va zwide nondya monondjato dawo noku va tengwidira yimaliwa yawo mononsako dawo ntani nokuvapa nondya dokulya morugendo rwawo. Vakareli makura tava yi rugana.

26 Awo tava tura nondya dawo poyindongi yawo makura tava ka za. 27 Apa va ka sikire pevango apa va rere, gumwe gwawo ta ditura nsako zendi a pe sindongi sendi wayi, makura ta mono yimaliwa eyi ya kere mondjato zendi. 28 Age ta tantere vakwawo asi: “Yimaliwa yange yeyi mondjato zange! Vana yi tengwidire nge.” Awo tava tukuka, tava tameke kukankama makura tava lipirukire nokutanta asi: “Yisinke eyi ana tu rugana Karunga?”

29 Apa va ya sikire kwaguhyawo Jakopo mosirongo saKanani, tava va simwitire eyi ya ka va horokerere pokutanta asi: 30 “Mugara ogu a pangere mosirongo kuna ka tu uyungisa nonyanya nokuturundira asi ose kuna zi tu ka nomene sirongo. 31 Nye ose yiyo ka tu mu tanterere asi: ‘Ose vahungami. Ose kapisi nondadi. 32 Ose kwa tu reta vagara 12 ntani guhyetu gumwe tupu. Mumbyetu gumwe ga tu siga, ano mumbyetu gonsiraura twa mu siga notate mosirongo saKanani.’ 33 Nye mugara ogu a pangere sirongo ka tu tanterere asi: ‘Ame ngani diva asi one vahungami nsene nomu siga mukweni gumwe a kare name. Zendeni mu tware nondya komambo geni yipo va dire kufa konzara. 34 Ntani ka retereni nge mumbyeni yipo ni dive asi one kapisi nondadi nye one vahungami. Ame ngani mu tengwidira mukweni ntani one ngo mu twikira kuranda nondya mosirongo esi.’”

35 Apa va rongwerere nonsako dawo, navenye tava gwana mo yimaliwa. Nawo naguhyawo kwa tukukire apa va yi mwene. 36 Guhyawo Jakopo ta va handukire asi: “One muna guvisa nge unene! Josefa ga tu siga, ngesi Simiyoni nage ana tu sigi. Ngesi muna hara hena kutwara Mbenyameni. Morwasinke yina kuhorokerera nge yininke nayinye eyi?” 37 Nye Rubena ta tantere oguhwe asi: “Nsene kapi ngani ka tengwida muneni, ngomu dipage vana vange vavali wovamati. Mu gaveni tupu momawoko gange, ame ngani ka mu tengwida.” 38 Nye Jakopo ta tanta asi: “Munange kapi ana kuza nove, morwa mukurwendi ga fa ntani gelike ana hupu po. Nsene nayi ka mu horokera yoyidona, ove ngo ninkisa nge ni fe* noruguwo moukurupe wange.”

43 Mosirongo kwa kere mo erumbu lyenene. 2 Apa va mene kulya nondya edi va ka rende koEgipite, guhyawo ta va tantere asi: “Tengureni mu ka tu randere ko hena nondya dononsesu.” 3 Makura Juda ta tantere oguhwe asi: “Mugara ogo kwa tu rondwere asi kapisi ngatu ka moneke kosipara sendi twa hana kusimba mumbyetu. 4 Nsene nomu tu pulisira tu ze namumbyetu, ose natu za tu ka mu randere nondya. 5 Nye nsene kapi nomu mu pulisira a ze nose, ose kapi natu za, morwa mugara ogo kwa tu tanterere asi kapisi ngatu ka moneke kosipara sendi twa hana kusimba mumbyetu.” 6 Israeli ta pura asi: “Morwasinke mwa tulira nge moudigu ou pokutantera mugara ogo asi mwa kara namumbyeni?” 7 Awo tava limburura asi: “Mugara ogo kwa here kutudiva nekoro lyetu, yipo ga tu pulire nsene asi guhyetu simpe muzuni ntani nsene asi nyoselike va tu reta. Ose yipo twa mu tanterere usili, kapi twa divire asi natu tantera tu ka simbe mumbyetu.”

8 Juda ta tantere oguhwe asi: “Pulisireni mumati a ze name, yipo ngatu dire kufa kumwe novana vetu. 9 Ame ngani ka mu takamesa, nsene kapi ngani ka mu tengwida noku ya mu gava kweni, ame ngani kara nounzoni eparu lyange nalinye. 10 Ngano kapi twa ndindilire siruwo sosire, ngano nare twa tengwira ko yikando yivali.”

11 Guhyawo Israeli ta va tantere asi: “Nsene asi yimo ngoso ruganeni eyi, guseni yininke yoyiwa po mosirongo nokuyirongera monondjato deni yipo ngomu ka yi gave komugara ogo ngouhwi: Balisemu zonsesu, usi wousesu, manganganga gedumba lyewa, mazura gositji* ntani nonondongo.* 12 Simbeni yimaliwa yoyinzi ntani tengwideni yimaliwa eyi mwa gwene monondjato deni. Awo nampo kwa lipukire. 13 Simbeni mumbyeni makura mu ze komugara ogo. 14 Karunga Munankondo nadinye ngano a vatere mugara ogo a mu fire nkenda, yipo nga pwagese Simiyoni ntani nga dire kukondera Mbenyameni. Nye nsene ngani zumbanesa vana vange, yi kare tupu ngorooro!”

15 Makura vagara owo tava gusa mauhwi noyimaliwa yoyinzi ntani naMbenyameni. Awo tava katuka va ze koEgipite, makura tava ka sika kwaJosefa. 16 Apa Josefa ga va mwene kumwe naMbenyameni, ta tantere mugara ogu nga gendesa embo lyendi asi: “Twara vagara ava membo lyange ntani ka dipage yikorama nokukatereka nondya, morwa vagara ava tava ka lya muzuhwa kumwe name.” 17 Mugara ogo ta rugana moomu ga mu tanterere Josefa, makura ta va twara kembo lyaJosefa. 18 Nye apa vagara owo va va twere kembo lyaJosefa, awo tava tukuka nokutanta asi: “Ose kuna tu reta oku morwa yimaliwa eyi va tengwidilire monondjato detu apa twa wizire. Ngesi tava tu homokere nokutuninka tu kare vapika vawo ntani tava gusa yindongi yetu!”

19 Apa va ka sikire pevero lyembo, tava zi komugara ogu nga gendesa embo lyaJosefa. 20 Awo tava mu tantere asi: “Mbili hompa! Ose kwa wizire koEgipite tu ya rande nondya sikando sokuhova. 21 Nye apa twa ka sikire pevango apa twa rere nokutara monondjato detu, natuvenye kwa gwene mo yimaliwa yetu nayinye. Ngesi ose tuna hara kuyitengwida. 22 Ose kuna simbi yimaliwa yoyinzi tu ya rande nondya, nye ose kapi tuna diva ogu ga tulire yimaliwa monondjato detu.” 23 Makura mugara ta tanta asi: “Nawa tupu, mwa ha tjira. Na yi diva asi one mwa futire. Karunga gweni ntani Karunga gwaguhyeni yige ga tura yimaliwa oyo monondjato deni.” Konyima ta pwagesa Simiyoni modorongo.

24 Age ta va twara membo lyaJosefa makura tava pe mema gokukuhwisa nompadi dawo ntani ta va pe wayi woyindongi yawo. 25 Apa va zuvhire asi Josefa kuna kuwiza aya lye kumwe nawo muzuhwa, makura awo tava wapaike mauhwi. 26 Apa Josefa ga wizire membo, awo makura tava mu retere mauhwi ntani tava linyongamene kwendi. 27 Kutunda opo, age ta va pura omu vana karere pokutanta asi: “Ngapi ana karere guhyeni gokukurupa ogu mwa tanterere nge? Age simpe muzuni ndi?” 28 Awo tava limburura asi: “Hompa, guhyetu muwaawa ntani age simpe muzuni.” Makura awo tava linyongamene kwendi.

29 Apa Josefa ga kankukire, ta mono mumbyendi* Mbenyameni makura ta pura asi: “Yige mumbyeni ogu gomunona mwa tente ndi?” Age ta tanta hena asi: “Karunga ngano a ku hafere munange.” 30 Josefa ta tundu po pwawo usimbu, morwa apa ga mwene mumbyendi kapi ga vhulire kupangera malizuvho gendi. Makura ta tundu po a ka lilire monzugo zapeke. 31 Konyima zokulipangera, ta likuhu kosipara, ta ka tengura nokutanta asi: “Reteni nondya!” 32 Awo tava tapere Josefa gelike ntani nawo tava va tapere velike. Ano Vaegipite nawo kwa lire velike, yeeyi Vaegipite kapi ngava li kumwe noVahebeli, morwa aso kwa kere sininke seswau koVaegipite.

33 Josefa ta tantere vakuru vendi namumbyendi va hingire komeho zendi, kutundilira kombeli* dogoro kogu gomunona po ntani awo kwa tetukire makura tava litara vene navene. 34 Josefa kwa twikilire kugusa nondya positafura sendi adi tware positafura sawo. Nye age kwa pere Mbenyameni nondya dononzi* kupitakana dovakuru vendi. Awo kwa lire nokunwa kumwe nage dogoro tava kuta.

44 Konyima, Josefa ta pangere mugara ogu nga gendesa embo lyendi asi: “Zwida monondjato dovagara ava nondya dononzi edi nava vhura kusimba nokutura mo yimaliwa yawo. 2 Nye tura nkinda zange zosisiliveli mondjato zogu gomunona po kumwe noyimaliwa yendi.” Age makura ta rugana moomu ga mu tanterere Josefa.

3 Apa lya sire ezuva, vagara owo tava katuka va tengure kumwe noyindongi yawo. 4 Awo kapi va zire sinano sosire, makura Josefa ta tantere mugara ogu nga gendesa embo lyendi asi: “Katuka o tjide vena vagara! Apa no ka va gwana, ka va pure asi: ‘Morwasinke muna ruganene udona muntu ogu ga mu tekura monaruwa? 5 Ezi nani kapisi yizo nkinda a nwine hekurwange ntani nokuziruganesa mokupumba yokomeho? One kuna rugana sininke sosidona.’”

6 Age ta ka va gwana makura ta va tantere eyi va mu tanterere. 7 Nye awo tava mu tantere asi: “Morwasinke ana kuuyungira hompa nonkango odo? Ose vakareli woge kapi tatu vhuru kurugana yininke yokufana ngoso. 8 Nsene asi ose kwa tengwida yimaliwa eyi twa gwene monondjato detu ure waKanani, ngapi nye natu vaka siliveli ndi ngorodo membo lyahekuroge? 9 Ogu nava zi gwanena, kuvhura tupu va mu dipage. Ose wokuhupa ko natu kara vapika woge.” 10 Age ta tanta asi: “Yi kare moomu muna tanta. Nye ogu nani zi gwanena, yige na kara mupika gwange. One wokuhupa ko kapi nomu kara nounzoni.” 11 Makura navenye tava humburura usimbu nondjato dawo, tava di paturura. 12 Age ta papara monondjato dawo kutundilira kogu gomukondi dogoro kogu gomunona po. Ano moruhura ta ya gwana nkinda ozo mondjato zaMbenyameni.

13 Awo makura tava taura yikoverero yawo, tava rondeke nomurongero dawo poyindongi yawo nokutengura mositata. 14 Apa Juda novakwawo va zire membo lyaJosefa, tava ka mu gwana, makura tava ligandere komeho zendi. 15 Josefa ta va pura asi: “Yisinke muna yi ruganene? Ngoso one kapi mwa yi diva asi ame kuvhura kupumba yokomeho?” 16 Juda ta limburura asi: “Yisinke natu uyunga hompa? Ngapi natu yi likida asi ose vahungami? Karunga gousili ana horora unzoni wovakareli woge. Ngesi ose vapika woge kukwatera mo nogu vana gwanene nkinda zoge!” 17 Nye Josefa ta tanta asi: “Ame kapi tani vhuru kurugana yininke oyo! Mugara ogu vana gwanene nkinda yige na kara mupika gwange. One wokuhupa ko tengureni kwaguhyeni nombili.”

18 Juda ta mu hedere nokutanta asi: “Hompa nakanderere pulisira mukareli goge a uyunge nove ntani wa ha handukira mukareli goge, yeeyi ove kwa kara nononkondo ngwendi daFarawo. 19 Ove kwa pulire vakareli woge nsene asi guhyawo simpe muzuni ntani nsene asi nyoselike va tu reta. 20 Makura yipo twa ku tanterere asi: ‘Ose kwa kara naguhyetu gokukurupa ntani namumbyetu ogu va reta moukurupe wawo. Nye mukurwendi ga fa ntani gelike ga hupa po mezimo lyawo, ano otate kwa mu hara unene.’ 21 Konyima yipo wa tanterere vakareli woge asi: ‘Ka reteni mumbyeni ni ya mu mone.’ 22 Nye yipo twa ku tanterere asi: ‘Kapi tava mu pulisire otate a wize. Nsene a wiza, otate ngava fa.’ 23 Makura yiyo wa tente asi nsene kapi ngatu ka simba mumbyetu, kapisi ngatu ya moneke kosipara soge.

24 “Ose yipo twa zire kwaguhyetu noku ka mu tantera eyi wa tu tanterere. 25 Konyima, guhyetu kwa tu tanterere asi: ‘Tengureni mu ka rande ko hena nondya dimwe.’ 26 Nye ose yipo twa tente asi: ‘Kapi tatu vhuru kuza twa hana kusimba mumbyetu, morwa mugara ogo kwa ka tu tanterere asi kapi tatu vhuru kukamoneka kosipara sendi twa hana kusimba mumbyetu.’ 27 Makura guhyetu yipo ga tu tanterere asi: ‘One mwa yi diva asi mukadange kwa retera nge tupu vana vavali wovagara. 28 Nye gumwe ga siga nge ntani ame kwa tente asi: “Nampo sina ka mu papagura sikasama!” Kutunda opo kapi na mu mona hena. 29 Nsene nomu mu gusa nage makura si ka mu horokere simpagwa, ame ngani fa* noruguwo moukurupe wange.’

30 “Otate kwa hara unene mumbyetu ngwendi moomu va hara eparu lyawo. Nsene nani tengura na hana ogo mumati, 31 apa nava ka yi dimburura awo ngava fa. Ano ose ngatu va ninkisa va fe* noruguwo moukurupe wawo. 32 Ame kwa tumbwidilire guhyetu asi: ‘Nsene kapi ngani ka mu tengwida, ame ngani kara nounzoni kweni eparu lyange nalinye.’ 33 Yipo nye, nakanderere ninka nge ame ni kare mupika goge mevango lyendi, yipo a tengure kumwe novakuru vendi. 34 Ngapi nani tengura kotate na hana kupitura mumbyange? Ame kapi nina hara kukamona omu vana kuhepa otate!”

45 Josefa kapi ga vhulire kupangera malizuvho gendi, makura ta tantere vakareli vendi asi: “Tundeni po apa namuvenye!” Apa va tundire po vakareli vendi, Josefa makura ta lidivisa kovakuru vendi namumbyendi.

2 Makura Josefa ta tameke kulira unene dogoro tava yi zuvhu Vaegipite ntani nava vemembo lyaFarawo. 3 Konyima, Josefa ta tantere vakuru vendi namumbyendi asi: “Nyame Josefa. Otate simpe vazuni ndi?” Nye vakuru vendi namumbyendi kapi va vhulire kumulimburura, morwa awo kwa tukukire. 4 Age makura ta tantere vakuru vendi namumbyendi asi: “Hedeni oku.” Awo makura tava mu hedere.

Age tava tantere asi: “Nyame Josefa ogu mwa randesere koVaegipite. 5 Nye ya ha mu guvisa ndi asi mu lihandukire yeeyi mwa randesere nge. Karunga yige ga tuma nge oku yipo ni ya popere eparu lyeni. 6 Ezi kuna kara mvhura zauvali zerumbu eli lina kara mosirongo. Nye simpe nomvhura ntano dina hupu ko edi ngava dira kupurura ndi kuzangura. 7 Nye Karunga kwa tuma nge komeho zeni, yipo nga mu parure monkedi zokutetukisa ntani yipo ruvharo rweni ngaru twikire kuparuka pevhu. 8 Yipo nye, Karunga gousili yige ga tuma nge oku nye kapisi nyone. Age kwa tura nge ni kare mugavindunge* gwaFarawo nomugendesi gembo lyendi ntani mupangeli gosirongo nasinye saEgipite.

9 “Tengureni usimbu kotate noku ka va tantera asi: ‘Muneni Josefa kuna uyunga asi: “Karunga kwa tura nge ni kare mupangeli gosirongo nasinye saEgipite. Wizeni kwange ntani mwa ha liranga. 10 Ngomu ya tunge pepi name mosirongo saGoseni kumwe novana veni novatekuru veni noyimuna yeni ntani noyiweka yeni nayinye. 11 Ame ngani mu pa nondya yeeyi simpe nomvhura ntano derumbu dina hupu ko, ngano none nomapata geni ngomu fa konzara ntani nayinye eyi mwa kara nayo ngomu yi zumbanesa.”’ 12 None namumbyange Mbenyameni kuna kuyimona asi nyame sili Josefa nina kuuyunga none. 13 Yipo nye, ngomu ka tantere otate kuhamena omu na fumana moEgipite ntani nanayinye eyi muna ya mono. Genderereni mu ka rete otate.”

14 Ta lidingire mumbyendi Mbenyameni, makura ta lili, ano Mbenyameni nage ta lili age ana lidingire Josefa monsingo. 15 Makura ta ncumita vakuru vendi namumbyendi nokulira, ano konyima yipo va uyungire nage.

16 Apa vantu vemembo lyaFarawo va zuvhire asi vakuru vaJosefa namumbyendi vana wiza, Farawo novakareli vendi tava hafa. 17 Farawo ta tantere Josefa asi: “Tantera vakuru woge namumbyoge asi: ‘Tureni nomurongero deni poyindongi yeni makura mu ze kosirongo saKanani, 18 yipo mu ka simbe guhyeni nomapata geni va wize kwange. Ame ngani mu pa yininke yoyiwa yomosirongo saEgipite ntani one ngomu lya eyi ngomu zangura mevhu lyewa.’ 19 Ntani ka va tantere asi: ‘Guseni matemba gomosirongo saEgipite yipo mu ka rondeke mo vakadi veni novana veni ntani naguhyeni yipo mu ka wize kwange. 20 Mwa ha lipakera sinka kuhamena yiweka yeni, yeeyi yininke yoyiwa nayinye yomoEgipite yeni.’”

21 Makura vana Vaisraeli tava yi rugana. Ano Josefa kwa va pere matemba ngwendi moomu ga mu tanterere Farawo ntani age kwa va pere nondya domorugendo. 22 Age kwa pere vakuru vendi nkenye ogu sikoverero simwe sosipe. Nye age kwa pere Mbenyameni yisiliveli 300 noyikoverero yitano yoyipe. 23 Age kwa tuminine oguhwe yindongi murongo eyi ya simbire yininke yoyiwa yomoEgipite ntani noyindongi yoyikadi murongo eyi ya simbire rukokotwa nomboroto ntani neyi ngava lya oguhwe monzira. 24 Makura ta va tantere va ze. Apa va katukire, ta va tantere asi: “Mwa ha lihandukira monzira.”

25 Awo tava tundu moEgipite makura tava ka sika mosirongo saKanani kwaguhyawo Jakopo. 26 Makura awo tava tantere guhyawo asi: “Josefa simpe muzuni ntani age mupangeli gosirongo nasinye saEgipite!” Nye Jakopo kapi ga yi pakerere mbili morwa kapi ga yi pulire. 27 Apa va mu tanterere eyi gava tanterere Josefa ntani apa ga mwene matemba aga ga tumine Josefa ga ya mu simbe, Jakopo ta hafa. 28 Israeli ta tanta asi: “Ngesi nina yi pura! Munange Josefa simpe muzuni! Nina hepa kuza ni ka mu mone komeho ni fe!”

46 Israeli ta gusa nayinye eyi ga wekere nepata lyendi makura ta zi. Apa ga ka sikire moBere-seba, age ta gava nonzambo kwaKarunga goguhwe Isaka. 2 Masiku Karunga ta tantere Israeli memoneko asi: “Jakopo, Jakopo!” Age ta limburura asi: “Nyame ogu!” 3 Karunga ta tanta asi: “Ame Karunga gousili ntani Karunga goguho. Wa ha tjira kuza koEgipite, yeeyi oko yiko ngani ka kuninkira o kare muhoko gomunene. 4 Ame ngani kara nove apa ngo za koEgipite ntani nyame hena ngani ka ku tengwida kosirongo esi, ano Josefa yige nga kudumika meho goge apa ngo fa.”

5 Konyima, Jakopo ta tundu moBere-seba ntani vana vendi wovagara* kwa mu rondekere kumwe novana vawo ntani novakadi vawo momatemba aga ga tumine Farawo ga ya mu simbe. 6 Awo kwa simbire yimuna yawo ntani noyiweka yawo nayinye eyi va ya kere nayo mosirongo saKanani. Jakopo makura ta ya siki koEgipite kumwe nepata lyendi nalinye. 7 Age kwa zire koEgipite kumwe nepata lyendi nalinye, kukwatera mo vana vendi wovagara nava wovakadi ntani novatekuru vendi wovagara nava wovakadi.

8 Aga yigo madina govana vaIsraeli wovagara ndi vana vaJakopo ava va wizire koEgipite: Mbeli zaJakopo kwa kere Rubena.

9 Vana vaRubena wovagara kwa kere Hanoka, Paru, Hesironi ntani Karumi.

10 Vana vaSimiyoni wovagara kwa kere Jemueli, Jamini, Ohadi, Jakini, Sohara ntani naSauru ogu ga reterere pomukadi goMukanani.

11 Vana vaRevhi wovagara kwa kere Geresoni, Kohati ntani Merali.

12 Vana vaJuda wovagara kwa kere Era, Onani, Sera, Peresi ntani Zera. Nye Era naOnani kwa fililire mosirongo saKanani.

Vana vaPeresi wovagara kwa kere Hesironi naHamuli.

13 Vana vaIsasikali wovagara kwa kere Tora, Puva, Ioba ntani Simuroni.

14 Vana vaSeburoni wovagara kwa kere Seredi, Eroni ntani Jahireli.

15 Ava yiwo vana vaReya wovagara ava ga reterere Jakopo moPadani-aramu. Reya kwa retere hena muna gomukadi, edina lyendi kwa kere Dina. Ruvharo rwaReya naJakopo kwa sikire povantu 33.

16 Vana vaGada wovagara kwa kere Sifoni, Hagi, Suni, Esiboni, Eri, Arodi ntani Areli.

17 Vana vaAseli wovagara kwa kere Imuna, Isivha, Isivhi, Beliya ntani mpanzawo Sera.

Vana vaBeliya wovagara kwa kere Hebere ntani Malikiyeli.

18 Ava yiwo vana vaSilipa wovagara novatekuru vendi. Rabani kwa geve Silipa kwamunendi Reya. Ruvharo rwaSilipa naJakopo kwa sikire povantu 16.

19 Vana wovagara vaRakera mukadaJakopo kwa kere Josefa naMbenyameni.

20 Vana vaJosefa ava ga reterere pwaAsenati mosirongo saEgipite kwa kere Manase naEfurayimi. Asenati kwa kere munaPotifera mupristeli gomoOno.*

21 Vana vaMbenyameni wovagara kwa kere Bera, Bekeli, Asibeli, Gera, Namani, Ehi, Rosi, Mupimu, Hupimu ntani Arada.

22 Ava kwa kere vana vaRakera naJakopo. Ruvharo rwaRakera naJakopo kwa sikire povantu 14.

23 MunaDana gomugara* kwa kere Husimu.

24 Vana vaNafitali wovagara kwa kere Jahuseli, Guni, Jesere ntani Siremu.

25 Ava yiwo vana vaBiliha wovagara novatekuru vendi. Rabani kwa geve Biliha kwamunendi Rakera. Ruvharo rwaBiliha naJakopo kwa sikire povantu ntambali.

26 Ruvharo rwaJakopo oru rwa zire moEgipite kugusa ko vangumweyi zendi kwa kere 66. 27 Josefa kwa mu reterere vana wovagara vavali moEgipite. Vantu navenye vemembo lyaJakopo ava va wizire koEgipite kwa kere 70.

28 Jakopo kwa tumine Juda a ka tantere Josefa asi awo kwa kere monzira zokuza koGoseni. Apa va ya sikire mosirongo saGoseni, 29 Josefa ta wapaike etemba lyendi, ta zi a ka gwane oguhwe Israeli koGoseni. Apa ga ka sikire koguhwe, tava lidingire makura ta lili siruwo songandi. 30 Makura Israeli ta tantere Josefa asi: “Ngesi kuvhura tupu ni fe morwa nina ku mono ntani nina diva asi ove simpe muzuni.”

31 Josefa ta tantere vakuru vendi namumbyendi ntani nepata lyoguhwe asi: “Tani zi ni ka tantere Farawo asi: ‘Vakuru vange namumbyange ntani nepata lyotate ava va kere mosirongo saKanani vana wiza kwange. 32 Vagara ava vasita ntani awo kwa weka yimuna. Awo vana wiza noyimuna yawo ntani nanayinye eyi va kara nayo.’ 33 Apa na mu zigida Farawo a ya mu pure asi: ‘Yisinke omu rugana?’ 34 One mwa hepa kulimburura asi: ‘Hompa, ose kwa weka yimuna kutunda unona wetu ngwendi ozinyakurwetu.’ Yipo a mu pulisire mu ka tunge mosirongo saGoseni, yeeyi Vaegipite kwa nyenga vasita wononzwi.”

47 Josefa makura ta zi, ta ka tantera Farawo asi: “Otate novakuru vange namumbyange noyimuna yawo ntani nanayinye eyi va weka, vana ya siki mosirongo saGoseni, va tunde koKanani.” 2 Age ta gusa vana woguhwe wovagara vatano makura tava twara kwaFarawo.

3 Farawo ta va pura asi: “Yisinke omu rugana?” Awo tava mu limburura asi: “Hompa, ose vasita wononzwi ngwendi ozinyakurwetu.” 4 Awo kwa tanterere hena Farawo asi: “Ose kuna wiza yipo tu ya tunge moEgipite ngovanayirongo morwa kwato oku tuna kulisira yimuna yetu, yeeyi erumbu lina rorora sirongo saKanani. Tu pulisira tu tunge momukunda gwaGoseni.” 5 Makura Farawo ta tantere Josefa asi: “Oguho novakuru woge namumbyoge kuna wiza koge. 6 Sirongo saEgipite soso ono kumona, kuvhura o ninke oguho novakuru woge namumbyoge va tunge kevango lyewa po moEgipite. Va ninka va tunge momukunda gwaGoseni. Nsene poveli vagara wonondunge mokatji kawo, va ninka va takamese yimuna yange.”

7 Josefa ta reta oguhwe kwaFarawo, makura Jakopo ta tungike Farawo. 8 Farawo ta pura Jakopo asi: “Nomvhura doge dingapi?” 9 Jakopo ta mu limburura asi: “Nomuvhura dange 130 ntani ame kwa tunga ngomunayirongo eparu lyange mudima. Ado kwa kere nomvhura doudigu nye ado nonsesu pokudihetakanesa nonomvhura edi va tungire ozinyakurwetu ngovanayirongo.” 10 Kutunda opo, Jakopo ta tungike Farawo makura ta ka za.

11 Josefa ta ninki oguhwe novakuru vendi namumbyendi va tunge mosirongo saEgipite. Awo kwa tungire kevango lyewa po momukunda gwaRamusesi ngwendi moomu ga mu tanterere Farawo. 12 Josefa nga gava nondya* kepata lyoguhwe ntani kovakuru vendi namumbyendi kuliza nosivaro sovana vawo.

13 Moyirongo nayinye kapi mwa kere nondya* morwa erumbu kwa kere enene unene. Vantu womoEgipite nava womoKanani kwa hepere morwa erumbu. 14 Josefa nga randesa nondya koVaegipite ntani koVakanani, ano yimaliwa eyi ngava randa nondya, age nga yi twara kembo lyaFarawo. 15 Konyima, yimaliwa yomosirongo saEgipite ntani naKanani tayi pu, makura Vaegipite navenye tava wiza kwaJosefa, ta va tanta asi: “Tu pa nondya! Wa ha tu sigilira tu fe konzara morwa yimaliwa yetu yina pu.” 16 Josefa ta tanta asi: “Nsene yimaliwa yeni yina pu, peni nge yimuna yeni makura ni mu pe nondya.” 17 Awo tava tameke kureta yimuna yawo kwaJosefa. Apa ngava mu pe nonkambe dawo noyimuna yawo ntani noyindongi yawo, makura age tava pe nondya. Momvhura ozo, age ngava pe nondya apa ngava mu pe yimuna yawo.

18 Nye mvhura ezi za kweme ko, vantu tava tameke kuwiza kwendi nokutanta asi: “Hompa, kapi tatu vhuru kukuhorekera asi yimaliwa yetu noyimuna yetu nayinye yina pu. Kwato eyi yina tu hupire po eyi natu ku pa, ntudi marutu getu nomavango getu. 19 Morwasinke natu fira, ano mavango getu ga lihepere? Tu randa po kumwe nomavango getu makura o tu pe nondya. Ose ngatu kara vapika vaFarawo, ano mavango getu nga ga kara gendi. Tu pa mbuto yipo ngatu dire kufa ntani yipo mavango getu nga ga dire kukara muporongwa.” 20 Josefa makura ta randere Farawo mavango nagenye goVaegipite, morwa Vaegipite kwa randesere mapya gawo, yeeyi erumbu enene unene lya kere. Sirongo nasinye makura ta si kara saFarawo.

21 Josefa kwa tanterere vantu ava va tungire moEgipite va dirukire moyitata. 22 Nye Josefa kapi ga rende mavango govapristeli, yeeyi vapristeli ngava gwana nondya kwaFarawo. Eyi yiyo va dililire kurandesa mavango gawo. 23 Josefa makura ta tantere vantu asi: “Tareni, naina ame kuna mu randa kumwe nomavango geni yipo ga kare gaFarawo. Guseni mbuto mu ka zi kune momapya geni. 24 Apa ngo mu teza, ngo mu yi hangure monondambo ntano makura ngo mu gave ndambo zimwe kwaFarawo. Ano edi nondambo ne edi nga di hupa po, ngo mu kune momapya geni ntani nga di kare nondya deni nomapata geni novana veni.” 25 Awo tava tanta asi: “Ono tu parura. Hompa, nsene ono tu hafere, ose ngatu kara vapika vaFarawo.” 26 Josefa makura ta tura po veta mosirongo saEgipite ezi asi: Ponondambo ntano edi ngava zangura, va hepa kugusa po zimwe noku zi gava kwaFarawo. Nampili naina, veta ozo simpe pozili. Mavango govapristeli yigo gelike ga dilire kukara gaFarawo.

27 Israeli kwa twikilire kutunga mosirongo saEgipite moGoseni ntani awo kwa kere noyiweka yoyinzi ntani ruvharo rwawo kwa vhukire. 28 Jakopo kwa tungire mosirongo saEgipite nomvhura 17 ntani age kwa parukire nomvhura 147.

29 Apa Israeli ga kere pepi nokufa, ta zigida munendi Josefa, ta mu tantere asi: “Nsene ono hafere nge, tura kuwoko koge konhi zetungi lyange ntani limburukwa nge nokulikida nge eharo lyanarunye. Nakanderere kapisi ngo vhumbike nge moEgipite. 30 Apa ngani fa, ngo guse simpu sange moEgipite noku ka si vhumbika oku va vhumbika ozinyakurwetu.” Makura age ta tanta asi: “Ame ngani rugana moomu muna tanta.” 31 Jakopo ta tanta asi: “Gana.” Josefa ta gana. Israeli makura ta nyongamene komutwe gombete zendi.

48 Konyima, Josefa tava mu tantere asi: “Tara si, oguho kapi vana wapa.” Makura Josefa ta twara vana vendi wovagara, Manase naEfurayimi kwaJakopo. 2 Makura Jakopo tava mu tantere asi: “Munoge Josefa ana wiza.” Israeli ta kondjo kupinduka makura ta hingire pombete. 3 Jakopo ta tantere Josefa asi:

“Karunga Munankondo nadinye kwa monekerere nge moRusu, mosirongo saKanani nokutungika nge. 4 Age kwa tanterere nge asi: ‘Ame ngani vhukisa ruvharo* roge ntani ove ngo kara muhoko gomunene. Ame ngani gava sirongo esi koruvharo* roge yipo ngasi kare sawo narunye.’ 5 Vana woge wovagara vavali ava va retera mosirongo saEgipite komeho ni wize koge, vange. Efurayimi naManase ngava kara vange ngwendi moomu va kara vange oRubena naSimiyoni. 6 Nye vana ava ngo reta konyima zawo, ngava kara woge. Awo ngava va zigidisa komadina govakuru vawo ntani awo ngava gwana upingwa wawo moupingwa wovakuru vawo. 7 Apa na tundire koPadani, onane woge Rakera kwa dogorokerere mosirongo saKanani, aso sirongo saEfurata simpe ure, makura yipo na va vhumbikire monzira zokuza koEfurata ndi Beterehema.”

8 Makura Israeli ta mono vana vaJosefa wovagara, ta pura asi: “Wolye ava?” 9 Josefa ta limburura oguhwe asi: “Ava vana vange wovagara ava ga pa nge Karunga mosirongo esi.” Makura Jakopo ta tanta asi: “Va reta oku yipo ni ya va tungike.” 10 Israeli kapi ga vhulire kumona nawa morwa ukurupe. Josefa ta hedesere vana vendi pepi noguhwe, makura awo tava va ncumita nokuvalidingira. 11 Israeli ta tantere Josefa asi: “Kapi na yi gazarere asi ngani mona hena sipara soge, nye Karunga ga pulisira nge ni mone ruvharo* roge.” 12 Josefa makura ta gusa vana vendi ava va kere ponongoro daIsraeli, makura ta nyongamene Israeli.

13 Josefa ta kwata Efurayimi newoko lyendi lyorulyo, ano Manase newoko lyendi lyorumoho. Age makura tava hedesere pepi naIsraeli. Age kwa tulire Efurayimi korumoho rwaIsraeli, ano Manase kwa mu tulire korulyo. 14 Nye Israeli ta gusa ewoko lyendi lyorulyo nokulitura pomutwe gwaEfurayimi nampili ngomu ga kere munona. Ano ewoko lyendi lyorumoho ta li tura pomutwe gwaManase. Age ga divire eyi ga rugene, nampili ngomu ga yi divire asi Manase yige ga kere mbeli. 15 Makura ta tungike Josefa nokutanta asi:

“Karunga gousili ogu ngava karere omama Abirahamu notate Isaka,

Karunga gousili ogu ga takamesa nge ngwendi musita eparu lyange nalinye,

16 muengeli ogu ga popera nge momaudigu nagenye ngano a tungike vamati ava.

Ngano ngava va zigidise edina lyange neli lyomama Abirahamu ntani notate Isaka.

Ruvharo rwawo ngano nga ru livhukise pevhu.”

17 Josefa kapi ga yi haferere apa ga mwene oguhwe vana kambeke ewoko lyawo lyorulyo pomutwe gwaEfurayimi, makura yipo ga hetekerere ko kugusa ewoko lyoguhwe pomutwe gwaEfurayimi a li kambeke pomutwe gwaManase. 18 Josefa ta tantere oguhwe asi: “Tate kapisi yimo ngoso. Kambekeni ewoko lyeni lyorulyo pomutwe gwendi, morwa ogu yige mbeli.” 19 Nye oguhwe tava nyoka nokutanta asi: “Na yi diva munange, na yi diva. Nage nga kara muhoko ntani nga kara munene, nye nampili ngoso, mumbyendi nga kara munene kumupitakana ntani moruvharo* rwendi nga mu tunda nomuhoko.” 20 Makura ta twikire kuvatungika mezuva olyo pokutanta asi:

“Vaisraeli ngano ngava mu tumbure apa ngava litungika vene navene pokutanta asi,

‘Karunga ngano a mu ninke mu kare ngwendi Efurayimi naManase.’”

Yipo nye, Jakopo kwa tulire Efurayimi komeho zaManase.

21 Makura Israeli ta tantere Josefa asi: “Tara si, ame ntaantani ni fe, nye Karunga nga twikira kukara nove ntani nga ku tengwida kosirongo sozinyakurwetu. 22 Ame tani ku pe hena ruha rumwe rosirongo* kupitakana vakuru woge namumbyoge, eli na gusire koVaamoli norufuro ntani nouta wange wonkanza.”

49 Makura Jakopo ta zigida vana vendi wovagara, ta va tantere asi: “Pongeni yipo ni mu tantere eyi ngayi mu horokera komeho.* 2 Pongeni one vana vaJakopo wovagara mu purakene kwaguhyeni Israeli.

3 “Rubena ove mbeli zange, nonkondo dange ntani ove munange gokuhova.* Ove kwa kere nefumano ntani nononkondo. 4 Nye morwa kudira kulipangera ngwendi mema gokupupa, ove kapi ngo pitakana vamumbya woge, morwa ove kwa ligwanekerere panyama namukadange.* Ove kwa swaukisire nonkwara dange. Oyo yiyo wa rugene!

5 “Simiyoni naRevhi vantu namumbyendi. Awo vantu wonyanya ntani kuruganesa marufuro gawo va dipage. 6 Ngano kapisi ngani tulise po ukaume kumwe nawo ntani ngano edina lyange kapisi nga li likwatakane nawo, morwa awo kwa dipaga vantu mehandu lyawo ntani awo ngava remeke* nontwedu yipo va lihafese. 7 Ehandu nonyanya zawo ngano va yi finge morwa ayo yidona. Ame tani va ninki va lihanene mosirongo saJakopo ntani tani va haraganesere mosirongo saIsraeli.

8 “Ano ove Juda, vakuru woge ngava kufumadeka. Ove ngo funda nonkore doge* ntani vana woguho wovagara ngava ku nyongamena. 9 Juda nyimegona, ove ngo kwata yikorama. Ove ngo rara nokupwizumuka ngwendi nyime. Kwato ogu nga yi hetekera a ku pindure. 10 Mburo zouhompa ntani mpango zomupangeli kapi nga yi tunda ko kwaJuda* dogoro nga wize Siro,* ntani vantu ngava mu limburukwa. 11 Age nga manga sindongi sendi kositji somandjembere ntani age nga manga sindongigona sendi kositji sosiwa po somandjembere. Age nga kuhwa sikoverero sendi movhinyu ntani age nga kuhwa erwakani lyendi mohonde zomandjembere. 12 Meho gendi ga geha kovhinyu ntani mazego gendi ga zera komasini.

13 “Seburoni nga tunga konontere defuta oku ava hegekere yikepa ntani mururani gosirongo sendi nga gu vyuka koyiha yaSidoni.

14 “Isasikali sindongi sononkondo esi sina rara pokatji kononsako mbali edi vana mangerere pomugongo gwaso. 15 Age nga mona evango lyokupwizumukira asi ewa ntani sirongo naso asi siwa. Age nga nyongama yipo va mu kambeke mudigo pomapepe gendi ntani nga tambura yirugana yoyidigu ngwendi mupika.

16 “Dana gomorudi rwaIsraeli nga pangura vantu. 17 Dana nga kara ngwendi ezoka lyomonzira eli lya kara nonombinga, eli ali humu maguru gonkambe yipo murondi a ligande. 18 Nye Jehova ame ngani ndindira yipo ngo zowore nge.

19 “Gada ngava mu homokera vanamahaka, nye age ngava homokera apa ngava duka va tengure.

20 “Aseli nga kara nonondya* dononzi, ntani age nga gava nondya edi da wapera hompa.

21 “Nafitali mbambi gomukadi gokutongama. Age kuuyunga nonkango donongwa.

22 “Josefa mutayi gositji senyango esi sa kara pepi nomema. Nomutayi daso kwa kura dogoro kesinya kwina lyekuma. 23 Nye vaponyi kwa mu hepekere, ntani tava mu ponyo nokukara nonkoko nage. 24 Nye age kwa kwaterere uta wendi wonkanza, ntani mawoko gendi nonkondo. Age kwa yi gwene komunankondo ogu a vatere Jakopo ntani komusita nemanya eli va korera Vaisraeli. 25 Age* kwa tunda kwaKarunga gwaguhyeni, ntani age nga mu vatera. Age kwa kara naKarunga Munankondo nadinye ntani age nga mu tungika nomatungiko gekeguru ntani nomatungiko gokonhi zomema. Age nga mu tungika novana wovanzi ntani noyimuna. 26 Matungiko gaguhyeni nga ga pitakana yininke yoyiwa eyi ya kara konondundu danarunye ntani ngaga pitakana uwa wonondundugona danarunye. Ago ngaga kara naJosefa ogu va horowora mokatji kovana vange.

27 “Mbenyameni nga papagura nonkore dendi ngwendi embungu. Ngurangura age nga lya yikorama, ano kongurova ta hangura eyi ga ka hakana kononkore dendi.”

28 Aga kuna kara mazimo 12 goVaisraeli ntani neyi ga va tanterere guhyawo apa ga va tungikire. Age kwa va pere navenye etungiko lyokuwapera.

29 Konyima, ta va pangere asi: “Ame ngesi ntaantani ni fe, ngo mu vhumbike nge mekombombo eli va vhumbika ozinyakurwetu mepya lyaEfuroni goMuheti. 30 Alyo kwa kara mepya lyomoMakupera pepi naMamure mosirongo saKanani. Abirahamu kwa rende epya olyo kwaEfuroni goMuheti yipo li kare evango lyokuvhumbikira. 31 Oko yiko va vhumbika Abirahamu namukadendi Sara ntani yiko va vhumbika Isaka namukadendi Repeka ntani yiko na vhumbika Reya. 32 Epya olyo ntani nekombombo eli lya kara mo, kwa yi rende kovana vaHeti wovagara.”

33 Jakopo ta mana kutantera vana vendi eyi nava rugana. Ta kambeke maguru gendi pombete makura ta fu. Makura tava ka mu horeka moomu va horeka vantu vendi.*

50 Josefa ta lizugumine poguhwe makura ta lili noku va ncumita. 2 Kutunda opo, ta tantere vakareli vendi wovandokotora va wapaike rutu roguhwe, makura tava wapaike* rutu rwaIsraeli. 3 Awo kwa gusire mazuva 40 aga va tura po mokuwapaika simpu, apa va wapaikire rutu rwendi, ntani Vaegipite kwa mu lilire mazuva 70.

4 Apa va mene kumulira, Josefa ta tantere vemembo lyaFarawo asi: “Nsene muna hafere nge, tantereni Farawo asi: 5 ‘Otate kwa ninka nge ni gane. Awo kwa tanterere nge asi: “Tara si, ame ngesi ntaantani ni fe. Ngo ka vhumbike nge mevango eli na simine mosirongo saKanani.” Yipo nye, pulisireni nge ni ka vhumbike otate, konyima ntani ngani ka tengura.’” 6 Farawo ta limburura asi: “Zende o ka vhumbike oguho ngwendi moomu wa gene.”

7 Josefa yipo ga zire a ka vhumbike oguhwe. Age kwa zire novakareli vaFarawo navenye novagendesi vemembo lyaFarawo novagendesi navenye womosirongo saEgipite 8 ntani nanavenye vemembo lyaJosefa novakuru vendi namumbyendi ntani vemembo lyoguhwe. Vana vawo ntani noyimuna yawo tupu yiyo va sigire mo momukunda gwaGoseni. 9 Age kwa zire kumwe nomatemba ntani nononkambe ntani awo kwa kere mbunga zovantu. 10 Makura tava ya siki porupare rokuhwagera romoAtadi oru rwa kara momukunda gwaJorodana. Awo kwa lilire unene, ano Josefa kwa lilire oguhwe mazuva ntambali. 11 Apa Vakanani va va mwene kuna kulira porupare rokuhwagera romoAtadi, tava tanta asi: “Vaegipite kuna kulira unene!” Eyi yiyo va rukilire evango olyo asi Abeli-misirayimu.* Evango olyo kwa kara momukunda gwaJorodana.

12 Vana vendi wovagara tava rugana moomu ga va tanterere guhyawo. 13 Awo kwa mu twere kosirongo saKanani, makura tava ka mu vhumbika mekombombo eli lya kere mepya lyomoMakupera pepi naMamure. Abirahamu kwa rende epya olyo kwaEfuroni goMuheti yipo li kare evango lyokuvhumbikira. 14 Apa ga mene kuvhumbika oguhwe, Josefa ta tengura koEgipite kumwe novakuru vendi namumbyendi ntani nanavenye ava ga zire nawo a ka vhumbike oguhwe.

15 Konyima zonomfa daguhyawo, vakuru vaJosefa tava litantere asi: “Josefa nampo simpe haga karera nonkoko nose ntani ana hara kututengwida kuwoko koudona ou twa mu rugene.” 16 Awo makura tava tumine Josefa mbudi asi: “Komeho a fe guhyetu, age kwa tente asi: 17 ‘Ngomu tantere Josefa asi: “Gusira po vakuru woge kounzoni wawo ntani koudona ou va kurugana.”’ Yipo nye, gusira po vakareli vaKarunga ogu ngava karere oguho.” Josefa kwa lilire apa va mu tanterere nonkango odo. 18 Makura vakuru vendi tava wiza, tava ligandere komeho zendi nokutanta asi: “Tu rugana tupu moomu ono hara, ose ngesi vapika woge!” 19 Josefa makura ta va tantere asi: “Mwa ha tjira. Nyame nye Karunga ni mu pangure ndi? 20 Nampili ngomu mwa here kurugana nge udona, Karunga ga yi pulisira yi horoke yipo a parure vantu wovanzi ngwendi moomu ana kuyirugana naina. 21 Yipo nye, mwa ha kara nowoma. Ame ngani twikira kumupa nondya kumwe novana veni.” Age kwa va huguvaresere noku va hengagwida.

22 Josefa kwa twikilire kutunga moEgipite kumwe nava vemembo lyoguhwe. Age kwa parukire nomvhura 110. 23 Josefa ga mwene vatekuru vaEfurayimi ntani novana wovagara vaMakire munaManase gomugara. Awo kwa kere ngwendi vana vaJosefa.* 24 Apa Josefa ga kere pepi nokufa, ta tantere vekoro lyendi asi: “Ame ntaantani ni fe, nye Karunga nga mu vatera. Age nga mu gusa mo mosirongo esi noku mu twara kosirongo esi ga tumbwidira Abirahamu naIsaka ntani naJakopo.” 25 Josefa makura ta tantere vana vaIsraeli wovagara asi: “Apa Karunga nga mu vatera noku mu gusa mo mosirongo esi, ganeni kwange asi one ngomu pitura yisupa yange.” 26 Apa ga kere Josefa nonomvhura 110, makura ta fu. Ano simpu sendi tava si wapaike noku si tura mosikesa moEgipite.