Nsapi zokutwaredera koruhafo rwemepata
Omu no tulisa po malikwatakano gomawa notamweyi ntani nongumweyi zoge
Jennya kwa tente asi: Ozina vaRyan nkenye apa ngava kara negano kuhamena nge, awo ngava li pwagesa. Yimo hena ngayi horokere Ryan apa ngatu zi tu ka dingure vakurona vange. Kapi na mona rumwe vakurona vange va likide nonkedi donondona kovantu vapeke. Ayo ngayi tu retere sinka sosinene mokukadingura vakurona vetu.
Ryan kwa tente asi: Onane kwa gazarere asi kwato gumwe ga wapera kukwara vana vawo, yipo nye kutundilira ketameko awo kapi va haferere mukadange Jenny. Yimo hena novakurona vaJenny nawo nkenye apa ngava ninkagura nge asi kapi na wapera kukwara munwawo. Udigu kwa kere asi, nkenye apa ngayi horoka oyo name naJenny ngatu popere vakurona vetu ntani nokuliswaura-swaura.
MOMALIKWAMO gokotivi malirwaneso pokatji kovalikwali novangumweyi ntani novatamweyi zawo kumoneka ngwendi yizoresa, nye meparu lyene-lyene ayo kapisi muteu. Mugolikadi gomoIndia gedina Reena kwa tente asi: “Monomvhura dongandi ongumweyi zange nga va lihameke mo mononkwara detu. Nkenye apa ehandu lyange nga li fire mwamugara gwange morwa kapi na vhulire kuyirugana oyo kozina. Ayo kwa monekere ngwendi asi nkenye apa ga hepere kuhorowora pokatji kokukara nturagumbo gomuwa ntani munwa gomuwa.”
Morwasinke vatamweyi novangumweyi vamwe ava lihamekere mo mononkwara dovana vawo? Jenny ogu vana tumbura ketamekero, kwa gava egano limwe. Age kwa tente asi: “Vakurona kuvadigopera mokuyitambura asi mudinkantu ga dira kudiva yuma yige ana ya kara nositumbukira sokukapakera sinka munwawo.” Dilip, mugara gwaReena kwa gava ko konda hena zimwe. Age kwa tente asi: “Vakurona ava va rera nokuruganena yoyinzi munwawo kuvhura va lizuvhe asi kuna kuvamugusa. Awo kuvhura va kare nosinka sosinene asi munwawo kapi ga kara nediwo mokuninka nonkwara di ka mu tompoke.”
Pamwe vatamweyi novangumweyi kapi ava yi ruganene tupu pwavene mokulihameka mo mononkwara dovana vawo. Pasihonena, koneka oMichael naLeanne ava va kara moAustralia va likwara nomvhura 7. Michael kwa tente asi: “Leanne kwa tundilira mepata omu nkenye gumwe nga uyunga nemanguruko kwankenye eyi. Yipo nye konyima zokulikwara, Leana nga pura oguhwe komatokoro aga twa hepere kutura po tuvavali. Oguhwe kwa kere nediwo lyenzi, nye ayo ngayi zuvhisa nge kukora asi age nga zi koguhwe mevango lyokupura nge!”
Yosili, maudigu kumwe novatamweyi novangumweyi kureta sinka mononkwara. Yimo yina kukuhorokera nove ndi? Malikwatakano musinke wa kara nago novakurona womulikwali goge ntani malikwatakano musinke ga kara nago mulikwali goge novakurona woge? Tarurura maudigu gavali aga naga vhura kuhoroka ntani neyi no vhura kurugana ko.
UDIGU WOKUHOVA: Mulikwali goge kumoneka ngwendi ga likwatakana novakurona vendi kupitakanena. Mugara gedina Luis gomoSipanye kwa tente asi: “Mukadange kwa lizuvhire asi nsene tu dira kutunga pepi novakurona vendi, age ngoso kuna kuvasigilira.” Ta gwederere ko asi: “Ntani hena, apa twa kere nomunwa gomugara, vakurona vange ngava wiza nkenye ezuva va ya dingure, eyi ngayi pe mukadange sinka. Eyi kwa retere malirwaneso pokatji ketu.”
Sirongwa: Kuhamena ewapaiko lyononkwara, Bibeli kwa tanta asi: “Yipo nye na sigira mugara oguhwe nozina, a hamene mukadendi, ano mouvali wawo makura va kare nye rutu rumwe tupu.” (Mateusa 19:5) Kukara “rutu rumwe” kapi tupu ayi tanta asi kutunga kumwe. Nye kutanta asi mugara nomukadi kutura po epata lyavene lyepe. (1 Vakolinte 11:3) Nampili ngoso, mugara nomukadi va hepa simpe kufumadeka vakurona vawo, ano ayo kwa kwatera mo mokuvapakera mbili. (Vaefeso 6:2) Ngapi nsene monkedi omu mulikwali goge a pakere mbili vakurona vendi kukuninkisa o lizuvhe asi kuna kukusigilira ndi kukuncenuna?
Eyi no vhura kurugana: Tarurura nawa ukaro owo. Mulikwali goge yosili kwa likwatakana novakurona vendi kupitakanena ndi nampo kuvhura yi kare asi ove kapi wa kara nomalikwatano gangoso novakurona woge ndi? Nsene asi yimo, mepata omu wa kulilire, ngapi omu ya kundama mutaro goge koukaro owo? Nampo walye kuna kuzuvhira mfundu mulikwali goge ndi?—Yisewe 14:30; 1 Vakolinte 13:4; Vagarata 5:26.
Apo pwa hepa elikonakono lyosili mokulimburura mapuro ogo. Nye ayo mulyo asi o yi rugane. Nsene asi maudigu kumwe novatamweyi novangumweyi yigo aga retesa po nkenye apa malirwaneso pokatji koge nomulikwali goge, ngoso udigu kapi una kara asi wovatamweyi ndi wovangumweyi nye mononkwara deni.
Sinzi somaudigu gomononkwara kuwiza po morwa kapi pwa kara vantu vavali va kara nomagano gokulifana nawa-nawa koyininke. Kuvhura o hetekere ko kutara yininke monkedi omu ayi tara mulikwali goge ndi? (Vafilipi 2:4; 4:5) Eyi yiyo ga rugene mugara gomoMexico gedina Adrián. Age kwa tente asi: “Mukadange kwa kulilire moukaro wepata ou wa mu kundamene momudona pamalizuvho, yipo na nyokerere po kulikwatakana unene notamweyi nongumweyi zange. Moruhura, na ya nyokere kulikwatakana kumwe nawo nomvhura dongandi. Eyi kwa retere maudigu mononkwara detu morwa mukadange kwa here simpe kulikwatakana unene nepata lyawo, unene po nozina.”
Mwaza siruwo, Adrián ta ya kara nehetakano koyuma oyo. Age kwa tente asi: “Nampili ngomu na yi diva asi kulikwatakana unene novakurona va mukadange kumukundama momudona pamalizuvho, na yi nongwenene asi kudira kulikwatakana kumwe nawo kutwaredesa hena komaudigu. Yipo nye na hetekerere ko kutengwidira nokutulisa po malikwatakano gomawa notamweyi nongumweyi zange.”b
HETEKERA KO KURUGANA EYI: Nove nomukwali goge tjangeni eyi mwa diva asi yiyo ayi reta udigu wounene pokatji keni notamweyi ntani nongumweyi zeni. Nsene kuvhura, tamekeni kutjanga ngesi asi: “Ame kulizuvha asi . . . ” Makura lisinteni yipepa yeni. Mouvali weni, ruganeneni kumwe nokugazadara ko unene nonkedi donompe omu nomu vhura kukohonona po udigu wankenye gumwe gweni.
UDIGU WAUVALI: Tamweyi nangumweyi zoge nkenye apa kulihameka mo mononkwara deni, pokugava mapukururo mwa hana kuvapura. Mukadi gedina Nelya gomoKazakhstan kwa tente asi: “Nomvhura ntambali dokuhova mononkwara detu ose kwa ka tungire nepata lyamugara gwange. Nkenye apa nga pa kara malirwaneso omu ngatu tekura vana vetu nomu hena ngani tereke ntani nokuzeresa. Na uyungisire ko mugara gwange ntani nongumweyi zange kuhamena yuma oyo, nye kwa twaredesere hena komaudigu gomanene.”
Sirongwa: Nsene ono kwara, kapi ono kara hena mepangero lyovakurona woge. Nye, Bibeli kutanta asi: “Kristusa yige mupangeli gwankenye mugara, mugara mupangeli gomukadi.” (1 Vakolinte 11:3) Nampili ngoso, ngamoomu tuna yi tumbura nare, mugara nomukadi va hepa kufumadeka vakurona vawo. Yisewe 23:22 kututantera asi: “O purakene koguhwo; ngano kwa pilire po awo, ngano kapi wa kara po. Ano onyoko nsene vana kurupa, wa ha va dina.” Ngapi nsene vakurona woge ndi otamweyi nongumweyi zoge awo kuncenuna usili ou asi mugara yige mutwe gepata, nokusininika kugava magano gawo?
Eyi no vhura kurugana: Monkareso zongwa, hetekera ko kukwata egano eyi vakurona ava harere kulihameka mo momaparu govana vawo. Ryan ogu vana tumbura ketamekero kwa tente asi: “Moyihorokwa yimwe vakurona kwa hara kudiva asi awo simpe mulyo momaparu govana vawo. Pamwe awo kapi vana kuyiruganena mowina, ano udigu wangoso kuvhura kuukohonona po pokutambura etumangedo lyomoBibeli asi: “Omu lididimike-didimikire, tomu ligusa-gusire po, nsene muna lizono namukweni.” (Vakorosi 3:13) Nye ngapi nsene elihameko lyongumweyi notamweyi zoge lina pitakanene dogoro kuna kuretesa po malirwaneso pokatji koge nomukwali goge?
Valikwali vamwe kwa lironga mokutura po mayereko gokuwapera novakurona vawo. Eyi kapi yina kutanta asi mwa hepa kuvatantera monkedi zondona kuhamena mayereko ogo muna tura po.c Narunye, yi likida tupu moyirugana asi mulikwali goge yige gomuhowo meparu lyoge. Pasihonena, mugara gedina Masayuki gomoYapani kwa tente asi: “Nampili vakurona va gave magano gawo, wa ha ga tambura nare posiruwo sooso. Diworoka asi ove kuna kutunga po epata lyanyamoge lyepe. Pomuhowo divilisa omu ana kulizuvha ko mulikwali goge kuhamena magano ogo.”
HETEKERA KO KURUGANA EYI: Zogera kumwe nomulikwali goge omu elihameko lyovakurona lina kuretesa po maudigu mononkwara deni. Mouvali weni, tjangeni mayereko aga muna kutura po ntani omu nomu kwama mayereko ogo nye simpe mu likide efumadeko kovakurona veni.
Sinzi somaudigu kumwe notamweyi ntani nongumweyi kuvhura kugarerupika pokukwata egano yitambo yawo ntani nopokunyokera po kupulisira maudigu ogo ga rete po nomutangu pokatji koge nomulikwali goge. Jenny kwa tente kombinga zoyo asi: “Poyiruwo yimwe name nayange ngatu uyunga mapuko govakurona vetu monkedi ezi ngazi tu zuvhisa natuvenye kukora. Nye moruhura, twa ya hagekere kuuyunga mapuko govatamweyi novangumweyi zetu nye ngatu kohonona po udigu ou wa kere po. Ngoyitundwamo, ose twa ya likwatakanene unene ngovalikwali.”
[Nondanda dokonhi]
a Madina gamwe kwa ga rundumuna.
b Nye nsene vakurona kulihameka mononkareso donondona, unene po pokudira kulitezurura, malikwatakano pokatji kepata kuvhura kureta sinka sosinene ntani nokutura po eyereko.—1 Vakolinte 5:11.
c Moyihorokwa yimwe, wa hepa kuuyunga kumwe novakurona woge ndi notamweyi ndi nongumweyi zoge nemanguruko kuhamena udigu owo. Nsene asi yimo ngoso, yi ruganeni monkedi zefumadeko zegomoko.—Yisewe 15:1; Vaefeso 4:2; Vakorosi 3:12.
LIPURA NYAMOGE ASI . . .
▪ Yikara musinke yoyiwa va kara nayo otamweyi ntani nongumweyi zange?
▪ Ngapi omu nani fumadeka vakurona vange nye siruwo sooso na hana kuncenuna mulikwali gwange?