Egaununo 35
Eudiso lyomulyo po
SIHOROKWA esi kuna kara simwe sokulikarera somulyo mohistoli zoBibeli: Jesus kwa hingilire kondundu nokugava Eudiso lyendi lyopoNdundu. Evango eli kwa kere pepi nEkurudiva lyaGalireya, nampo pepi naKaperenaumu. Konyima zokukandera masiku mudima, Jesus kwa horowere varongwa vendi 12 mokukara vapositoli. Konyima makura navenye tava humburuka nakauke kondundu tava ya siki pevega lyokuhetakana.
Jesus walye ga rorokere unene ntani nampo ga here kurara. Nye mbunga zonene kwa wizire, vamwe kwa tundire koJudeya nokoJerusarema, sinano sokusika ponokilometa 100 ndi 110. Vapeke kwa tundire koTirusi naSidoni, yitata eyi ya karere pepi nefuta korwaMuzogo. Awo kwa wizire va ya zuvhe Jesus ntani nokuyavaverura komauvera gawo. Pwa kere hena vantu ava ngadi hepeke nompepo donondona, vaengeli wovadona vaSatana.
Ngomu ga humburukire Jesus, vantu wokuvera kwa kondjerere asi va mu gume, makura ta va verura navenye. Konyima zoyo, Jesus ta rondo nakauke kondundu. Opo ta ka hingira makura ta tameke kuronga mbunga ezi za pongere pevega lyokuhetakana. Gazadara ko tupu! Apo kapi pwa kere nampili muntu gumwe movapurakeni navenye ogu ga hepere kouvera wounene.
Vantu kwa here kuzuvha murongi ogu ga rugene yitetu oyo yokutetukisa. Nampili ngoso, Jesus kwa geve eudiso lyendi unene po yipo varongwa vendi va gwanene mo uwa, ava va hingilire pepi nendi. OMateusa naRukasa kwa tjenge kuhamena eudiso eli, yipo nose tu gwanene mo uwa.
Etjango lyaMateusa kuhamena eudiso, ere unene kupitakana lyaRukasa. Mokugwederera ko, maruha aga ga tjenge Mateusa, Rukasa age kwa yi tjenge ngwendi Jesus kwa yi uyungire posikando sapeke sezuvhiso lyendi, ngomu no yi didilika pokuhetakanesa Mateusa 6:9-13 kumwe naRukasa 11:1-4, ntani Mateusa 6:25-34 kumwe naRukasa 12:22-31. Eyi kapi tayi tu tetukisa. Jesus kwa rongere yininke yokulifana rorunzi, ntani Rukasa ga horowere mokutjanga marongo gamwe posiruwo sapeke.
Kapisi yikaramo yopampepo yononkondo yelike ya ninkisire eudiso lyaJesus li kare nomulyo, nye hena monkedi zoureru nezi zokuzera omu ga geve mausili ogo. Age kwa geve yilimonena eyi ya hwa nkenye apa ntani kwa ruganesere yininke eyi ya divikwire kovantu, ano eyi yiyo ya ninkisire mbudi zendi zi rerupe mokuzikwata egano kwanavenye ava va here eparu lyokuliza nonzira zaKarunga.
Wolye sili vanerago?
Navenye kwa hara kukara nerago. Yipo nye, Jesus ga tamekere Eudiso lyendi lyopoNdundu pokusingonona vanerago. Yosili eyi kwa pindwire elituromo lyovapurakeni vendi wovanzi. Nye nonkango dendi detamekero kwa monekere ngwendi kwa lilimbire-limbire.
Jesus ta vyukilire kuuyunga novarongwa vendi asi: ‘Vanerago one vahepwe yeeyi Untungi waKarunga weni. Vanerago one ava muna kufa nzara ntaantani, yeeyi ngava ka mu kutika. Vanerago one muna kulira ntaantani, yeeyi one ngomu ka hafa! One vanerago nsene vantu tava mu nyenge, omu hafe oku tomu dana nsene ngayi mu horokera eyi, yeeyi mfeto zeni nene meguru.’
Eyi yiyo ga tjenge Rukasa kuhamena etwaromo lyeudiso lyaJesus. Nye kuliza naMateusa, Jesus ga uyungire hena asi vanerago vakuruki nava wonkenda nava wonomutjima da kuhuka nava ava retesa po mbili movantu. Jesus ga tente asi awo vanerago, morwa ngava weka sirongo ndi evhu, ngava va likida nkenda, ngava mona Karunga ntani ngava va tumbura asi vana vaKarunga.
Mokuliza naJesus, kukara nerago kwa tamba yoyinzi, kupitakana kuhafa ndi kuzoragana tupu. Erago lyousili kwa kwatera mo yoyinzi, ngwendi kulizuvha momutjima goge asi yina ku gwanene po, ndi yina ku tompoka meparu.
Jesus kwa likidire asi vanerago vaava va dimburura yihepwa yawo yopampepo, nokuvaguvisa ukaro wawo wononzo, makura yiyo va litura mo mokudiva Karunga nokumukarera. Nampili va va nyenge ndi va va hepeke morwa kurugana mpango zaKarunga, awo vanerago morwa va diva asi kuna kuhafesa Karunga ntani ngava ka gwana matungiko gendi gomwenyo gwanarunye.
Nampili ngoso, ngwendi vantu vamwe naina, sinzi sovantu ava va purakenene Jesus kwa pulire asi kukara ngawo nokuhafera malihafeso yiyo ayi ninkisa muntu a kare munerago. Nye Jesus kapisi yimo ga yi pura ngoso. Age ga tetukisire vapurakeni vendi wovanzi, pokutanta asi:
“Nane vakwetu, one nongawo ntaantani, yeeyi mwa gwana nare ruyiga rweni! Nane vakwetu, one ava muna kuta ntaantani, yeeyi ngomu fa nzara. Nane vakwetu, one muna kuzora ntaantani, yeeyi ngomu ka guva oku tomu lili! Nane vakwetu, vantu navenye nsene tava mu uyunga momuwa, yeeyi vaporofete woyimpempa ozinyakurweni yimo ngava va uyunga.”
Yinke ga tembe Jesus? Morwasinke kukara noungawo, nokukondjera malihafeso ntani nokuhafera malikangango govantu ayi retere ehudi? Morwa muntu nsene ana kara nayo nokuyihara, ayo kudonganesa ukareli wendi kwaKarunga, ou welike au reta erago lyene-lyene. Ntani hena Jesus kapi ga tembe asi kukara tupu noruhepo ndi nonzara ndi kulira kuninkisa muntu a kare nerago. Nye, sinzi sovantu vangoso woruhepo kutambura marongo gaJesus makura kuvatungika nerago lyene-lyene.
Makura ta tantere varongwa vendi asi: “One nyone mungwa gouzuni.” Kapi ga tembe nye asi awo mungwa gwene-gwene. Mungwa ago kuguruganesa mokupopera nyama ndi nomfi asi da ha zonauka ndi di wore. Siguru somungwa sosinene kwa kere pepi nosizambero pontembeli zaJehova, ntani vapristeli ngava ruganesa mungwa mononzambo dawo.
Varongwa vaJesus awo “mungwa gouzuni,” morwa mbudi ezi ava zuvhisa kupopera vantu ava ava zi tambura mokukadira kukazonauka! Mbudi ozo kureta yikara yokukarera movantu vangoso ngwendi uhungami noulimburukwi, nokukondera nkenye ezonauko lyopamukaro ndi lyopampepo.
Jesus ta tantere varongwa vendi asi: “One nyone uzera wouzuni.” Ramba nokuzitura si konhi zolyata, nye kuzitura kontunda, yipo nye Jesus ga tente asi: “Nosite seni naso yimo nasi temena vantu.” Varongwa vaJesus kuyirugana eyi kupitira mezuvhiso lyawo lyomoyitarameho, ntani kupitira monkareso zawo zokuliza nonompango doBibeli.
Mpango zokuzeruka kovasikuli vendi
Vampitisili womaukarelikarunga kwa tere Jesus asi mutezi goVeta zaKarunga ntani kwa liyongere mokumudipaga. Jesus makura ta twikire Eudiso lyendi lyopoNdundu nokufaturura asi: “Mwa ha gazara asi ame kwa wizira ni ya mangurure Veta ndi matjangwa govaporofete. Kapi na wizira emangururo, ame esikisomo lya reta nge.”
Jesus kwa likidire efumadeko lyenene koVeta zaKarunga ntani kwa korangedere nawopeke mokurugana yokulifana. Ga uyungire asi: “Nkenyogu a mangurura sipango simwe nampili sosinunu-nunu, nye a ronge vantu ngesi, ngava mu tumbura asi age yige nga nunupa po moUntungi weguru,” kutanta asi muntu gwangoso kapi nga za mo moUhompa waKarunga.
Mevango lyokuswaura Veta zaKarunga, Jesus ga pangerere nampili nonkareso edi adi ninkisa muntu a teze po Veta. Konyima zokudidilika asi Veta kwa tanta asi: “Walye o dipaga,” Jesus ta gwederere ko asi: “Nye ame tani mu tantere asi, nkenyogu a handukire mukwawo, ga fira kumupangura.”
Mokumona asi kuhandukira mukweni kuna kara nzo zonene, ezi nazi vhura kutwaredesa kedipago, Jesus ga likidire eyi no vhura kurugana mokukatulisa po mbili. Ta uyunga asi: “Nsene o reta sigava sonzambo kosizambero, nye ove o diworoke asi pweli mukweni ogu ono kudira kuzora nendi, siga tanko nzambo zoge posizambero, o ka lipe mbili namukweni, ntani nye no ka tengura o ya zambe sigava soge kwaKarunga.”
Pokutumbura sipango sountambali soYipango Murongo Jesus ta twikire kuuyunga asi: “Mwa zuvha sa omu va tanta asi, ‘Walye o hondere.’” Nye, Jesus ga nyokerere po nampili nkareso ezi azi twaredesa koruhonda. “Nye ame tani mu tantere asi, nkenyogu a tara mukadi, nye a mu dovaukire, nare ana mu hondere momutjima.”
Apa Jesus kwa uyungire kuhamena ‘kutara mukadi,’ kutanta asi kutwarerekeda kumutara, kapisi kumumona tupu ndi kukara negazaro lyousimbu lyohararasi lyokunyata. Kutwarerekeda kutara mukadi kupindura madowo, ano nsene mpito zi moneka, kuvhura kutwaredesa koruhonda. Ngapi omu na vhura muntu kuyikandana po eyi? Pwa hepa elituromo lyene, ngomu ga yi likidire Jesus pokuuyunga asi: ‘Nsenesi eho lyoge lyorulyo tali hara kukupukisira konzo, li korora mo o li zugumine kwina. Ano nsenesi kuwoko koge taku hara kukupukisira konzo, ku kamuna ko, o ka ku zugumine kwina.’
Vantu narunye kuliwapaikira mokuligava va va guse ruha rumwe rorutu oru runa kara nouvera mokupopera eparu lyawo. Nye kuliza naJesus, ayo mulyo unene ‘mokuzuguma’ nkenye esi, nampili simwe somulyo ngwendi eho ndi kuwoko, mokunyokera po magazaro noyirugana yoruhonda. Nsene kapisi yimo, Jesus ga tente asi vantu vangoso ngava va zugumina moGehena (evango lyokuzugumina yihando lya kere ponze zaJerusarema), eli lya fanekesa ezonauko lyanarunye.
Jesus ga uyungire hena omu no vhura kukara novantu ava nava vhura kukukoresa ndi kukuhandukisa. Epukururo lyendi kwa kere asi: “Walye omu lihokwa moyininke ya hana kuhungama. Nye nsene ana ku toona muntu ketama lyoge lyorulyo, mu pirwira nekwawo.” Jesus kapi ga tembe nye asi muntu ngano kapi ta vhuru kulipopera mwene ndi epata lyendi nsene kuna kulihomokera. Sitambo sorukusi, kapisi sokuremeka rutu, nye sokuswaura. Jesus ga tembe asi nsene muntu kuna hara kukurwanesa ndi kutanguna nove, yi kare asi kuna kukukapura rukusi ndi kuna kukutuka, ayo epuko mokurugwida kuwoko.
Konyima zokutumbura koveta zaKarunga zokuhara mukweni, Jesus kwa tente asi: ‘Nye ame tani mu tantere asi, omu hare wonkore zeni, one tomu kandererere mo ava ava mu rundire oku tava mu hepeke.’ Makura ta gava konda zononkondo zokuyirugana eyi asi: “Omu kare mu vana vaGuhyeni gemeguru. Age kupumisira ezuva vadona novawa.”
Jesus ta hulisa ruha oru rosiuyungwa sendi pokutumangeda asi: “Omu sikilire mo moomu ga sikilira mo Guhyeni gemeguru.” Jesus kapi ga tembe asi vantu kuvhura kukara vana sikilire mo kuzulilira. Nye awo kuvhura kuhonena Karunga mokulikida eharo lyawo nampili kononkore dawo. Mokuliza naRukasa, Jesus ga uyungire asi: “Omu kare nonkenda, moomu ga kara Guhyeni nonkenda!”
Ekanderero ntani kuhuguvara mwaKarunga
Jesus ta twikire eudiso lyendi, makura ta nyokere po uyilipaki wovantu ava ava limonekesa kouwa wawo asi: “Nsenesi ono hara kugava sigava, wa ha si zigauka, moomu ava ninki vayilipaki.”
Jesus ta twikire ko hena asi: “Nsenesi tomu kanderere, walye omu kara ngwendi vayilipaki, ava va hara kukanderera kansika monosinagoge noponompangwanzira, asi va moneke kovantu.” Ta pukurura asi: “Nye ove nsenesi to kanderere, zende o ka lizedilire monkondwa zonzugo, o ka hundire Guho ogu ga horama.” Jesus mwene ga kanderere moyitarameho, yipo nye asi kapi ana kusilika makanderero gangesi. Age kwa nyokerere po makanderero aga ngava gava mokulimonekesa ntani nokulipaparera efumano lyavene.
Jesus ta twikire kupukurura asi: “Nsenesi tomu kanderere, walye omu rugurura-rugurura nonkango dokulifana ngwendi vapagani.” Jesus kapi ga tembe asi epuko kuruguruka magano. Mekanderero masiku gonomfa dendi, Jesus mwene ga rugurwire ‘nonkango’ dendi. Nye age kwa nyokerere po ‘kurugurura-rugurura’ nonkango dokukoneka momutwe, ngwendi moomu ava rugana ava ava rugurura makanderero gawo pokukwatagura makwarara gosiranda.
Mokuvatera vapurakeni va kanderere, Jesus ga geve sihonena sekanderero esi sa kwatera mo mahundiro ntambali. Gatatu gokuhova ago kugava efumadeko koupangeli waKarunga nositambo sendi. Ago kwa kara mahundiro gokupongora edina lyaKarunga, noUhompa wendi u wize ntani nompango zendi va zi sikise mo. Mahundiro gane gokuhupa ko kuna kara ganyamwetu, kuhamena nondya dankenye ezuva, edongwenenopo lyononzo, mokudira kutuheteka kupitakana nonkondo detu, ntani mokutuzowora ko koMudona.
Jesus ta twikire ko mokuuyunga kuhamena siraha sokulitura mo unene memona. Ta tumangeda asi: “Walye omu lipongaikire emona pevhu, eli ali likana koyimbumburu nokonkerewe nokovawidi wokububagura monzugo va li vake.” Emona lyangoso kapi tupu ali zonauka po, nye hena kapi ali reta uwa kwaKarunga.
Makura ta uyunga asi: “Nye omu lipongaikire emona meguru.” Eyi kuyirugana pokutura muhowo yirugana yaKarunga meparu lyoge. Kwato gumwe nga vhura kugusa emona eli wa lipongaikira naKarunga nomatungiko galyo. Makura Jesus ta gwederere ko asi: “Oku aku kara emona lyoge, yiko kooko aku kara mutjima goge.”
Mokutwikira kuuyunga kuhamena siraha semona, Jesus ta gava sifanekeso asi: ‘Ramba zorutu roge meho. Nsenesi meho goge ga kanguka, makura rutu roge mudima taru kara mouzera. Ano nye meho goge nsenesi ga yipa, rutu roge mudima taru kara momundema.’ Eho eli ali rugana nawa kwa kara ngwendi ramba momundema. Eho lyokukanguka kudemenena kosininke simwe tupu. Eho lyokudira kukanguka, ndi lyokudira kumona nawa, kuvhura kupukisa muntu a kondjere yininke yopanyama kupita yirugana yaKarunga, ano yitundwamo, ‘rutu mudima’ taru kara momundema.
Jesus ta kwatakanesa yuma eyi nosifanekeso sononkondo asi: “Muntu simpe a vhuru kukerera ohekuru vavali, morwa na nyenga po gumwe, ta hara po mukwawo, ndi na korera kwagumwe, ta nusa po mukwawo. None nokuvhura si kukerera Karunga nomamona.”
Konyima zokugava epukururo eli, Jesus ga tumbwidilire vapurakeni vendi asi kapisi hepero va kare nosinka soyuma yopanyama nsene va tura sirugana saKarunga muhowo meparu lyawo. Ta uyunga asi: “Komu tara si yidira: ayo kapi ayi kunu, kapi ayi zangura, hena kapi ayi pongaikire moyihete, nye Guhyeni gemeguru ta yi rere.” Makura ta pura asi: “Nani one kapi mwa yi pitakana mefumano?”
Makura Jesus ta like konombya domosanzara ta tanta asi: “NaSaromo si googu kapi nga dwara mountungi wendi mudima, a fane po nampili mbya zimwe.” Ta twikire kuuyunga asi: ‘Ano Karunga, ogu a dwareke wayi womosanzara, ngapi nye omu na dira kumudwareka mu pitakane wayi, one vepurogona?’ Jesus makura ta hulisa asi: ‘Yipo nye nomu tundira kudira kulipakera sinka unene sokuninka asi yisinke eyi natu lya, ndi asi yisinke eyi natu nwa, ndi asi yisinke eyi natu dwara. Guhyeni gemeguru ga diva asi nayinye eyi mwa yi hepa. Yipo nye nomu hovera tanko kupapara Untungi waKarunga neyi ga hepa ko kweni, ano yininke eyi nayinye ngano ngava yi mu gwederera po.’
Nzira zokutwara komwenyo
Nzira zokutwara komwenyo kuna kara zokukwaterera komarongo gaJesus. Nye kapisi ureru kuyirugana eyi. Pasihonena, Vafalisayi ngava pangura vakwawo momudona ntani wovanzi ngava va temwinine. Ngomu ga twikilire Jesus nEudiso lyendi lyopoNdundu, ta gava etumangedo eli asi: “Walye omu genderere kupangura, Karunga nage nga dire kumupangura. Yeeyi ngava mu pangwisisa koyipangura yeeyi omu pangwisa nayo.”
Ayo siponga mokukwama sihonena soVafalisayi ava ngava pangura kupitakanena. Kuliza netjango lyaRukasa, Jesus kwa fanekesere siponga esi pokuuyunga asi: ‘Mutwiku kuvhura kukwata mutwiku mukwawo kompango ndi? Kapi nava gwira navenye mouvali wawo mekero ndi?’
Mokupangura vapeke momunene, nokudemenena mapuko gawo nokuvaninkagura, ayo epuko lyenene. Yipo nye Jesus ta pura asi: “Ndi ngapi no tantera mukweni asi, ‘Siga nge ni ku guse kavambi oko kana kara meho lyoge,’ nye ove nyamoge kuna ku vindama nkambo meho lyoge? Ano ove muyilipaki, hova tanko kuligusa nkambo ezi zina vindama meho lyoge, ntani nye no wapa kugusa kavambi komeho lyamukweni.”
Nye simpe Jesus ga likidire asi varongwa vendi va hepa kuruganesa nondunge kombinga zovantu wopeke, morwa age ga uyungire asi: “Walye omu pe nombwa eyi ya pongoka. One hena walye omu zugumine makwarara geni yinguru.” Mausili gomoNonkango daKarunga ga pongoka. Ago kwa ga fanekesa komakwarara. Nye nsene vantu vamwe kwa kara ngwendi nombwa ndi yinguru, pokudira kulikida efumadeko komausili aga gomulyo, varongwa vaJesus va hepa kuvasiga nokupapara wokuhara kutambura usili.
Nampili ngomu Jesus ga uyungire nare kuhamena ekanderero pEudiso lyopoNdundu, ta didilike simpe hepero zokutwikira kuyirugana oyo. Ta tumangeda asi: “Omu hundire, makura ngava mu pe.” Jesus mokulikida asi Karunga ga liwapaikira kulimburura makanderero, ta pura asi: ‘Ndi opo muna kara pokatji keni, yilye ogu a ninki, nsene munwendi ta mu hundire mboroto, makura age ta mu pe emanya? Sipona nye nyone vadona mwa diva kupa vana veni yoyiwa, ngapi nye omu na dira kupitakana Guhyeni gemeguru mokuvapa yininke yoyiwa ava ava mu hundire?’
Makura Jesus ta gava veta ezi za divikwa. Ta uyunga asi: “Nkenye eyi mwa harera vantu asi ava yi mu ninke, none omu yi va ninke.” Kuparuka kuliza nompango ezi kwa kwatera mo kuruganena yoyiwa vapeke, kuvatekura monkedi ezi ono hara va ku tekure.
Mokulikida asi nzira zokutwara komwenyo kapisi ureru, Jesus ga uyungire asi: “Omu hwililire mevero lyenunu, yeeyi evero kwa nenepa, ano nzira kwa ngwanyunuka, ezi azi twara kokudona. Sinzi sovantu yimo ava gendi. Nye evero ko enunu, ano nzira kwa likokera, ezi azi twara komwenyo, ano ava ava zi gendi vasesu.”
Morwa siponga sovapukisi, Jesus ta rondora asi: “Omu tjire vaporofete woyimpempa, ava ava mu wizire monomudwaro dononzwi, ano nye monda zawo mambungu.” Jesus kwa konekere asi, ngomu no vhura kunongonona yitji yoyiwa neyi yoyidona koyiyimwa yayo, vaporofete woyimpempa nawo kuvhura kuvanongwenena kupitira monkareso nomomarongo gawo.
Jesus ta twikire kufaturura asi kapisi yeyi tupu a uyunga muntu yiyo ayi mu ninkisa a kare murongwa gwendi nye eyi a rugana. Vantu vamwe kutanta asi Jesus Hompa gwawo, nye nsene kapi vana kurugana mpango zaGuhwe, age kwa tente asi: “Ngani va dukwira asi, Ame one ha na kara, ni mu dive. Ligoreni nge mu ze kwi, one ava omu vatuka Veta!”
Makura, ta gava ehuliso lyewa lyokudira kudivara keudiso lyendi. Ta tanta asi: “Ano nye nkenye ogu a purakene kononkango dange edi, makura ta di sikisa mo, kwa lifana nomunandunge ogu ga tungilire nzugo zendi pemanya. Makura eyi zina mbanduka mvhura zonomugedi, ekundungu li zi kundungire, nye azo zandjikiti morwakuzitungira kwazo pemanya.”
Mokulisiga, Jesus ta divisa asi: “Ano nye nkenye ogu a purakene tupu kononkango dange edi, nye age ga hana kudisikisa mo, kwa lifana negova eli lya tungilire nzugo zalyo pomuheke. Makura mvhura zonomugedi tazi mbanduka, ekundungu tali zi kundungire, makura tazi mbanduka, nye embandauko lyazo enene lya kere.”
Apa ga mene Jesus eudiso lyendi, mbunga kwa tetukire unene erongo lyendi yeeyi age kwa va rongere nononkondo, kapisi ngwendi vampitisili vawo womaukarelikarunga. Rukasa 6:12-23; Mateusa 5:1-12; Rukasa 6:24-26; Mateusa 5:13-48, hetekanesa NW; 6:1-34, hetekanesa NW; 26:36-45; 7:1-29; Rukasa 6:27-49.
▪ Kupi ga kere Jesus apa ga geve eudiso lyendi lyokudivikwa, wolye va kere po, ntani yinke ya horokere komeho zokuligava?
▪ Morwasinke ayi dili kutetukisa asi Rukasa kwa tjenge marongo gamwe geudiso posiruwo sapeke?
▪ Yinke ayi ninkisa eudiso lyaJesus li kare lyomulyo?
▪ Wolye sili verago ntani morwasinke?
▪ Wolye ava ava ligwanekere nehudi ntani morwasinke?
▪ Ngapi omu va kara varongwa vaJesus “mungwa gouzuni” ntani “uzera wouzuni”?
▪ Ngapi omu ga likidire Jesus efumadeko lyenene koVeta zaKarunga?
▪ Mapukururo musinke ga geve Jesus mokugusa po ntundiliro zedipago noruhonda?
▪ Yinke ga tembe Jesus apa ga uyungire kuhamena kupirwira ketama ekwawo?
▪ Ngapi omu natu vhura kusikilira mo ngwendi moomu ga sikilira mo Karunga?
▪ Mapukururo musinke ga geve Jesus kuhamena makanderero?
▪ Emona lyemeguru, morwasinke lya karera lyomulyo, ntani ngapi omu no vhura kuligwana?
▪ Yifanekeso musinke ga geve mokuvatera muntu a nyokere po eharo lyemona?
▪ Morwasinke ga uyungilire Jesus asi kapisi hepero kukara nosinka?
▪ Yinke ga uyungire Jesus kuhamena kupangura vapeke; nye ngapi omu ga yi likidire asi varongwa vendi va hepa kuruganesa nondunge kombinga zovantu?
▪ Yinke ga uyungire ko hena Jesus kuhamena makanderero, ntani mpango musinke zoukaro ga geve?
▪ Ngapi omu Jesus ga yi likidire asi nzira zokomwenyo kapisi ureru ntani asi pwa kara siponga sovapukisi?
▪ Ngapi omu ga hulisire Jesus eudiso lyendi ntani ngapi omu lya kundamene vantu?