O uuzuni ngau paruka?

Kwato ruvharo rwa zuvha mauyungo gomanzi gouhura wouzuni ngwendi roru. Wovanzi kuna kara nowoma asi uzuni ngau haga nezonaguro lyonoboma doatomu. Vamwe kugazara asi enyateko yilyo ngali zonagura po uzuni. Simpe vamwe kuna kara nosinka asi udigu woyikweparu ngau ninka vantu va lipiraukire.

Kuvhura nawa-nawa uzuni ou u hage ndi? Nsene yi horoka, yisinke nayi vhura kutanta? Kouli uzuni wa haga ko rumwe ndi?

Uzuni tau haga—Ukwawo tau pinganene mo

Yimo, kouli uzuni wa hege. Tarurura kouzuni ou wa donapere unene pomazuva gaNowa. Bibeli kwa singonona asi: “Googo mema, ruhanzo romema, ga zonagwire uzuni wanare.” Bibeli kutanta hena asi: “Karunga kapi ga ruvire uzuni wanare, nye kwa retererere ruhanzo uzuni wovadinikarunga. Nowa gelike ga parwire, ogu nga udisa uhungami, navamwe vatano-navavali.”—2 Peturusa 2:5; 3:6.

Didilika po asi uhura wouzuni wina yisinke ya tente neyi ya dilire kutanta. Ayo kapi ya tente asi uhura wovantu. Nowa nepata lyendi va parukire koRuhanzo rwina rorunene. Yimo tupu Evhu kumwe neguru lyonombungururu donongwa. “Uzuni wovadinikarunga” yiwo wa fire po, nkareso zoyininke yoyidona.

Mouhura apa ruvharo rwaNowa rwa ya vhukire, uzuni wapeke tau kulire po. Uzuni wauvali wina, ndi nkareso zoyininke, kwa kara po dogoro kosiruwo setu. Masansekohoroko gawo kwa zura yita noukorokotji ntani nyanya. Yisinke ngayi horokera uzuni ou? Ngau paruka ndi?

Meho zouzuni ou

Konyima zokutanta asi uzuni womosiruwo saNowa kwa u zonagwire, Bibeli tazi twikire asi: “Nye Karunga ga tanta hena asi eguru eli lyantaantani nevhu eli lyantaantaani . . . ngayi pye komundiro.” (2 Peturusa 3:7) Pausili, ngomu ga yi singonona mutjangi gumwe goBibeli asi: “Uzuni [ou una kara po naina] ngau zonauka po.”—1 Johanesa 2:17.

Bibeli kapi za tamba asi evhu pandanda neguru lyonombungururu ngayi zonauka, ngamoomu ya pilire kuzonauka po momazuva gaNowa. (Episarome 104:5) Nye uzuni ou, “eguru” ndi vapangeli womapangero mekondopeko lyaSatana kumwe “nevhu” ndi nkarapamwe zovantu, ngava u zonagura ngwendi nomundiro. (Johanesa 14:30; 2 Vakolinte 4:4) Uzuni ou, ndi nkareso zoyininke ezi, ngau fa po ngwendi uzuni wokomeho zoRuhanzo. Nampili Jesus Kristusa nage kwa uyungire kuhamena nkareso ‘zomomazuva gaNowa’ ngosihonena kweyi yina ka horokera uzuni ou.—Mateusa 24:37-39.

Panonkondo, Jesus apa ga uyungire komazuva gaNowa kwa kere melimbururo kepuro lyovapositoli vendi asi: “Sidiviso sewizo lyoge nesi souhura wouzuni sipi so?” (Mateusa 24:3) Vakwami vaJesus va divire asi uzuni ou ngau haga. Eli endindiro lya va tjilisire ndi?

Melilimbo, Jesus apa ga va singonwene yihorokwa eyi ngayi moneka komeho zouhura wouzuni, kwa va korangedere asi va hafe ‘yeeyi eparuro lyawo pepi lina kara.’ (Rukasa 21:28) Yimo, eparuro kwaSatana nonkareso zendi zondona nokukaza mouzuni woupe wombili!—2 Peturusa 3:13.

Nye siruwoke ngau haga uzuni ou? “Sidiviso” musinke ga geve Jesus ‘kewizo lyendi nesi souhura wouzuni’?

“Sidiviso”

Nkango zoRugereka va rundurura ‘ewizo’ kuna kara pa·rou·siʹa, ezi azi tanta asi “ekaropo,” eyi yina tamba kukara po pausili. Yipo nye asi pokumona “sidiviso” kapi tayi ka tanta asi Kristusa ntaantani a ka wize nye asi nare ga ka tengura age hena pweli. Tayi tanta asi age ana tameke kupangera ga hana kumoneka ngahompa gemeguru ntani mosiruwo sosisupi ta ka reta uhura kononkore dendi.—Ehororo 12:7-12; Episarome 110:1, 2.

Jesus kapi ga geve sihoroka simwe tupu asi yiso “sidiviso.” Age kwa singonwene yihorokwa nononkareso dononzi mouzuni. Nayinye eyi kwa tembe yihoroka mosiruwo esi va tumbura vatjangi woBibeli asi ‘mazuva gopouhura.’ (2 Timoteusa 3:1-5; 2 Peturusa 3:3, 4) Gazadara ko koyininke yimwe ga pumbire Jesus eyi ngayi likida ‘mazuva gopouhura.’

“Nomuhoko ngadi lilimba-limba, ano yi kare yirongo, nayo ngayi lilimba-limba.” (Mateusa 24:7) Yita mosiruwo santaantani kwa nenepa kupitakanena. Mutjangiyihoroka gumwe kwa nongwenene asi: “Yita yoPomuhowo yoUzuni [ya tamekere mo-1914] kwa kere yita yomuhowo ‘yanayinye.’” Nye simpe yita youvali youzuni kwa ya kere yezonaguro lyenene. Ano yita simpe yina kutwikira kuzonagura evhu. Yimo, nonkango daJesus kwa sika mo ponkedi zonene!

“Ngapa kara marumbu.” (Mateusa 24:7) Konyima zoYita yoPomuhowo yoUzuni kwa wizire po erumbu nampo lyenene po momasimwititi nagenye. Erumbu lyokutjilisa kwa kweme hena Yita yoUvali yoUzuni. Epiro nondya kwa kundama vantu wokusika pwagumwe mwavatano movatungi vepevhu ntani kudipaga vanona wokusika po mamiliyona 14 nkenye mumvho. Yosili, “erumbu” yipo lya kara!

“Ngaku kara makankamo gomanene gevhu.” (Rukasa 21:11) Pehetakaneso lyopokatji, kusika keligwederero lyomurongo nkenye mvhura kwa fa komakankamo gevhu kutunda mo-1914 mehetakaneso kumwe nomauye aga ga ka pita. Gazadara ko tupu kwa gamwe gongandi gomanene: 1920,Tjina, kwa fire mo 200 000; 1923, Yapani, vantu wokusika po 140 000 kwa fire ndi kwa zumbanene; 1939, Turkia, 32 700 kwa fire; 1970, Peru, 66 800 kwa fire; ntani 1976, Tjina, wokusika po-240 000 (ndi ngonontundiliro dimwe asi 800 000) kwa mwene siponga. Yosili, “makankamo gomanene gevhu”!

‘Ehamba lyomukagu.’ (Rukasa 21:11) Konyima tupu zoYita yoPomuhowo yoUzuni, vantu wokusika po mamiliyona 21 kwa fire kesakisa lyaSipanye. Science Digest kwa tente asi: “Momasimwititi namunye kapi mwa kara nyanya negenderero lyenene lyonomfa ngwendi ngesi.” Kutunda nye opo, uvera womutjima nokankera noEidisi nomahamba gamwe hena kwa dipaga mamiliyona gomafere.

‘Kuvhuka koudona.’ (Mateusa 24:12) Uzuni wetu kutundilira mo-1914 kwa divikwa asi umwe woukorokotji nonyanya. Momavango gomanzi kutupu ogu a lizuvhu ndjewa-ndjewa mositarata nampili mutenya. Masiku vantu kukara momambo gawo vana lipaterere nokusitika nompito nadinye, kutjira kuza ponze.

Yininke yoyinzi va pumba yi horoke pomazuva gopouhura, ano nayo nayinye kuna kusika mo. Eyi kuna kutanta asi uhura wouzuni pepi. Merago lyenene, ngaku kara vaparuki. Konyima zokutanta asi “uzuni ngau zonauka po,” Bibeli kwa tumbwidira asi: “Ogu a sikisa mo mpango zaKarunga, nga kara dogoro narunye.”—1 Johanesa 2:17.

Ose twa hepa nye kulironga mpango zaKarunga nokuzisikisa mo. Ntani natu vhura ku ka paruka uhura wouzuni ou noku ka hafera matungiko gaKarunga ganarunye mouzuni woupe. Bibeli kwa tumbwidira asi posiruwo oso: “Karunga nga kokota mahodi nagenye komeho [govantu]. Nomfa kapi hena ngadi kara ko, neguwo si nomalirankali nokukora kapi ngayi kara ko hena.”—Ehororo 21:3, 4.

Ntudi elikido lyapeke, matemwinino goBibeli nagenye kwa tunda moBibeli zoRukwangali zomo-1987.

[Nonkango dekefano pepenuno 6]

Photo Credits: Airplane: USAF photo. Child: WHO photo by W. Cutting. Earthquake: Y. Ishiyama, Hokkaido University, Japan.