BIBILIYOTEKA ZOKOINTANETA
Ruhungu
BIBILIYOTEKA ZOKOINTANETA
Rukwangali
  • BIBELI
  • YIMBAPIRATJANGWA
  • MAPONGO
  • ol ruha 4 epe. 12-14
  • Kupi oku va kara vakurona vetu ava va fa?

Kwato vidiyo koruha oru.

Sori, vidiyo zina kara noudigu.

  • Kupi oku va kara vakurona vetu ava va fa?
  • Nzira zokutwara komwenyo gwanarunye—Wa zi gwana ndi?
  • Yiparatjangwagona
  • Nombudi dokulifana
  • Mwenyo nompepo
  • Mukaro govafe
  • Nompepo kapi da parukire pevhu yiyo da fire
    Nompepo dovafe kuvhura di ku kwafe ndi di ku zonagure? Yipo da kara nawa-nawa?
  • Kupi va kara vafe?
    Yinke azi rongo Bibeli sili?
  • Vademone kuuyunga yimpempa asi vafe kutwikira kuparuka
    Nompepo dovafe kuvhura di ku kwafe ndi di ku zonagure? Yipo da kara nawa-nawa?
  • Yisinke ayi horokere vafe vetu wokuhara?
    Ediwo eli ali twara komwenyo gwanarunye
Nzira zokutwara komwenyo gwanarunye—Wa zi gwana ndi?
ol ruha 4 epe. 12-14

Ruha 4

Kupi oku va kara vakurona vetu ava va fa?

1, 2. Yisinke va pura vantu wovanzi kuhamena owo va fa?

MAMILIYONA govantu moAfrika kwa pura asi nomfa kapisi yiwo uhura weparu, nye erunduruko nedirukiro meparu lyomosirongo nasopeke. Wovanzi kugazara asi vakurona vawo ava va fa kwa runduruka va tunde mouzuni wokumoneka va ze mou wokupira kumoneka, mouzuni wovantu va ze mouzuni wonompepo.

2 Ayo kwa yi pura asi vakurona ava va fa, ndi vadimu, kukunga eparu nepakerombili lyekoro lyawo pevhu. Mokukwama etaro eli, vadimu vakaume wononkondo ava ava vhuru kureta muzangu gomuwa noukalinawa ntani nekungo koudona. Nsene kapi vana kuvadiworoka ko ndi va va handukisa, ayo kuyitanta asi awo kureta maudigu—mauvera nonzara ntani noyiponga.

3. Ngapi vantu vamwe omu ava kanderere vakurona ava va fa?

3 Vanamwenyo kurugana yininke va fumadeke nokukara nelikwatakano lyewa novadimu. Yininke eyi kumoneka unene momatamu ntani nomonompo dokuhoreka, ngwendi kudira kurara masiku nagenye. Ekanderero lyovakurona ava va fa kulilikida hena mononkedi nadopeke. Pasihonena, vantu vamwe komeho zokunwa marovhu, awo kutjisira ko gamwe pevhu ga ze kovakurona ava va fa. Ntani hena konyima zokutereka, nondya dimwe kudisiga mokaiga yipo asi nsene vakurona ava va fa nava wiza, va ya gwane ko yokulya.

4. Yisinke va pura vantu wovanzi kuhamena mwenyo?

4 Vantu vamwe kwa pura asi vanamwenyo kwa kara nomwenyo gwahafu ogu agu twikire kuparuka nsene rutu runa fu. Nsene muntu a paruka eparu lyokuvyuka, mwenyo kugutanta asi kuza meguru ndi moparadisa, nye nsene muntu a paruka eparu lyedona, mwenyo kugungungunyikira asi kugufingilira momundiro gwanarunye. Rorunzi vantu kupakerera egano eli kumwe nomapuro gopampo. Pasihonena, maruha gonosaitunga aga aga divisa mawapaiko gongereka gomahoreko, poyiruwo yimwe kutanta asi muntu ogo “ana zi kosirongo nasopeke” ndi “ana zi kovakurona ava va fa.” Mapuro aga nagenye kwa tundilira pegano eli asi mwenyo, ndi mpepo, kutwikira kuparuka nsene rutu runa fu. Yisinke za tanta ko Bibeli kuhamena eyi?

Mwenyo nompepo

5, 6. Mokukwama Bibeli, yisinke mwenyo?

5 Bibeli kwa likida asi mwenyo kapisi sininke simwe sa kara monda zomuntu; mwenyo kuna kara muntu mwene. Pasihonena, Karunga apa ga sitire Adamu, “muntu [kwa kere] munamwenyo.” (Genesis 2:7) Adamu kapi va mu pere mwenyo; age kwa kere munamwenyo, muntu gokuzulilira.

6 Eyi yiyo nye Nobibeli dimwe adi rundwilire nkango zeraka lyomuhowo va rundurura asi mwenyo poyiruwo yimwe asi “munamwenyo,” “sinamwenyo,” ndi “muntu.” Ose kuresa asi vantu ndi nomwenyo kuvhura kulya (Levitikus 7:20), ndi kudilira (Episarome 35:13), kulira (Jeremiya 13:17), kuvhura kudihenesa ntani kuditura monomango. (Deuteronomium 24:7; Episarome 105:18) Nonkango ‘mwenyo’ ntani ‘muntu’ edi va ruganesa monovelise edi nadinye kwa di rundurura konkango zimwe tupu zontundiliro ntani kutanta yimwe tupu.

7. Novelise musinke doBibeli adi likida asi mwenyo kuvhura kufa?

7 Mokumona asi mwenyo kuna kara muntu, nsene muntu ana fu, mwenyo kufa. Josuwa 2:13, 14 kwa tanta asi: “Nomwenyo detu ngadi fe.” Ntani hena, Rukasa 6:9 kwa tanta asi: “Tani mu pura asi, eyi va gava mEsabata yokurugana yoyiwa ndi yoyidona, yokuparura mwenyo ndi yokuguzonagura?” Yipo nye asi mwenyo kapisi sininke esi asi twikire kuparuka nsene rutu runa fu.

8. Yisinke mpepo ezi za kara movantu?

8 Mpepo kapisi yizo tupu hena mwenyo. Movantu, mpepo kuna kara nonkondo deparu edi adi va ninkisa va rugane yirugana yemeparu. Mpepo kwa kara ngwendi rutjeno. Rutjeno kuvhura kunkondopeka ramba ndi eyisikasa nye pwarwene ko kapi taru vhuru kugava uzera ndi ru tendeke yininke. Monkedi tupu zokulifana, mpepo zetu kutuninkisa tu mone nokuzuvha ntani nokugazara. Nye mpepo pwazene ko kapi tazi vhuru kurugana nkenye yimwe eyi pwa hana meho nomatwi ndi uruvi. Eyi yiyo nye za tantera Bibeli kuhamena vantu asi: “Nsene vana fu, mpepo zawo kutunda mo, tava situnuka evhu; ezuva olyo yigazo yawo nayinye tayi va pu.”—Episarome 146:4, Bibeli zoRutjadi.

9. Yisinke agu pili kurugana mwenyo nompepo?

9 Yipo nye asi mokukwama Bibeli, gu kare mwenyo ndi mpepo kapi ayi sigi rutu ponomfa nokukatwikira kuparuka mosirongo sonompepo.

Mukaro govafe

10. Yisinke za tanta ko Bibeli kuhamena mukaro govafe?

10 Moukaro musinke va kara vafe? Mokumona asi Jehova yige ga sita vantu, age ga diva hena asi yisinke ayi tu horokere apa atu fu. Nonkango dendi kuronga asi vafe kapi va kara nomwenyo, kapi ava zuvhu ndi va mone ndi va uyunge ndi va gazare nkenye eyi. Bibeli kwa tanta asi:

● “Vafe kutupu eyi va diva.”—Muudisi 9:5.

● “Eharo lyawo nonyengo zawo nomupampi gwawo, nayinye kufa kumwe nawo.”—Muudisi 9:6.

● “[Montoko] omu ngo za, mutupu magazaro ndi unongo ndi ediwo.”—Muudisi 9:10.

11. Konyima apa Adamu ga zonene, yisinke ga mu tanterere Jehova?

11 Gazadara ko kweyi za tanta Bibeli kuhamena mukurona gwetu gopomuhowo, Adamu. Jehova ‘kwa gusire evhu’ a unge Adamu. (Genesis 2:7) Ngano asi Adamu ga limburukwire veta zaJehova, ngano age ga parukire narunye moruhafo pevhu. Nye Adamu kapi ga limburukwire veta zaJehova, ano mfeto kwa kere nomfa. Kupi oku ga zire Adamu ponomfa? Karunga kwa mu tanterere asi: “Ngo tengwira mevhu omu va ku gusa. Yeeyi ove kwa tunda mevhu, makura ngo kara hena evhu.”—Genesis 3:19.

12. Yisinke ya horokerere Adamu ponomfa?

12 Kupi oku ga kere Adamu komeho Jehova a mu site kevhu? Age kutupu oku ga kere. Age kapi ga kere po. Yipo nye asi Jehova apa ga tente asi Adamu nga “tengwira mevhu,” Age kwa tembe asi Adamu nga kara hena ga hana mwenyo, ngwendi evhu. Adamu kapi ga twikilire kuparuka mouzuni wonompepo. Age kapi ‘ga zire’ kosirongo sovadimu. Age kapi ga zire meguru ndi momundiro gwanarunye. Age kwa tengwire momukaro gokupira mwenyo; kwa hagekere kukara po.

13. Yisinke ayi horokere vantu noyikorama ponomfa?

13 Eyi yiyo nye ayi horokere vantu navenye ndi? Yimo, yiyo ayi horoka. Bibeli kwa singonona asi: “[Vantu noyikorama] nayinye kuvyuka kevega limwe tupu—mbundu. Nayinye yimo ya tunda, nayinye yimo ngayi tengwira.”—Muudisi 3:19, 20.

14. Ehuguvaro musinke lya kara po kovafe?

14 Bibeli kwa tumbwidira asi Karunga nga ka pindura vafe va ka paruke pevhu lyoparadisa. (Johanesa 5:28, 29; Yirugana 24:15) Nye siruwo esi kuna kara simpe komeho. Ngesi awo simpe kuna rara monomfa. (Johanesa 11:11-14) Ose nokuvhura si kuvatjira ndi kuvakanderera, morwa awo kapi tava vhuru kutuvatera ndi kutukoresa.

15, 16. Ngapi omu Satana a hetekere ko kuninkisa vantu va gazare asi vafe kapi va fa nawa-nawa?

15 Egano eli asi ose kapi atu fu nawa-nawa kuna kara yimpempa eyi ga hanesa Satana Mudiaboli. Mokuninkisa vantu va pure moyimpempa eyi, age novademone vendi kuninkisa vantu va gazare asi mauvera nomaudigu gamwe kugareta nompepo dovafe. Yimo asi maudigu gamwe kugareta po vademone vene. Ntani yimo hena asi maudigu gamwe kapi ga kara noyiretesa po yononkondo dokupitakanena. Nye ayo kapisi usili asi owo vana rara monomfa kuvhura va tu korese.

16 Pwa kara hena nkedi zimwe omu vademone ava hetekere ko kugazaresa vantu asi eyi za tanta ko Bibeli kuhamena nomfa kwa kara mepuko. Awo kukumbagera vantu va gazare asi vana mono ndi vana uyunga novafe. Vademone kuyirugana eyi kupitira momamoneko nononzodi nomonompumbi ndi moyiruganesa nayopeke. Nampili ngoso, vantu kapi ava gwanekere novafe nye novademone ava ava likisaukire va kare ngwendi vantu ava va fa. Eyi yiyo Jehova ga silikira unene umpumbi ntani nowo va hara kuuyunga novafe.—Deuteronomium 18:10-12; Sakaliya 10:2.

Vafe kapi tava vhuru kutuvatera

Hompa gumwe gokoUtokere waAfrika ga divikwire kwa fire mo-1990. Age kwa kere novakadi vatano ntani novana wovanzi. Age kwa kere nonongesefa mbali edi ngadi gwana yimaliva yoyinzi.

Apa ga fire hompa, epata lyendi kwa rugene yininke eyi va pulire asi tayi fumadeke mpepo zendi. Vakadi vendi kwa dwere yoyisovagani, tava nyaganyanesa nohuki dawo nokulya nakauke tupu ntani nokulikuhwa si. Awo kwa lilire nokuguva mazuva ntambali konyima zehoreko. Kutunda opo, ngompo zomomukunda ogo, epata nalinye novanekoro tava pongo va dane sipito sokuhagekesa etamu—sipito sonondya noyikunwa ntani nonondanesa.

Yosili, ngano asi ya vhulikire hompa gwina, ngano ga kungire nokutungika nawa epata lyendi. Nye eyi kapi ya horokere. Nongesefa dendi kwa gwire. Vahameni mepata kwa litatanene kuhamena upingwa ano konyima yipo va ligaunukire-gaunukire. Ngesi mbara zahompa ezi za zulire vantu kuna kara tupu nava wongandi vana hupu mo.

Vafe kapi tava vhuru kutukoresa

Momukunda gumwe moNigelia, mugara gumwe kwa fire makura tava ka mu vhumbika. Konyima, mukadendi kwa mu ninkisire nzodi a pure nawa-nawa asi mugara gwendi kwa here vili zendi. Age makura ta gusa vili, nokukazivhumbika konompatji dorutu rwendi.

Mumatigona gedina Dunikan kwa ka simine po vili zina mokahore-hore nokuziruganesa dogoro za ya kurupire. Kwato kukora kwa mu wizilire. Nsene asi mugara gwina ga fire ga kere nononkondo dokuzeda vanamwenyo, yosili ngano ga tengekere muwidi gwina ga ka veke vili zendi peyendo lina!

[Epuro lyElirongo]

Ekende: Yilimonena musinke yina kulikida asi vafe kapi tava vhuru kutuvatera ndi va tu korese?

    Yimbapiratjangwa yoRukwangali (1987-2025)
    Pwaga mo
    Loga mo
    • Rukwangali
    • Tumina wopeke
    • Horowora omu ono yi harere
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Noveta omu no zi ruganesa
    • Noveta kuhamena mauzera goge
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Loga mo
    Tumina wopeke