Ngapi omu nani tura po matokoro gomawa?
Eyi za uyunga ko Bibeli
Bibeli kutupa mavyukiso gomawa omu natu tura po matokoro. Azo kuvhura zi tu vatere tu kare ‘nounongo ntani mayere.’ (Yisewe 4:5) Momaukaro gamwe, Bibeli kututantera kuvyukilira matokoro gomawa aga twa hepa kutura po. Nye momaukaro gamwe, kutupa tupu mavyukiso aga naga tu vatera tu ture po matokoro gomawa.
Eyi ya hamene mosirongwa esi
Yitwa eyi nayi kuvatera o ture po etokoro lyewa
Wa ha tokora usimbu-simbu. Bibeli kutanta asi: “Vanandunge kutakamesa nontambo dawo.” (Yisewe 14:15) Nsene o tokora usimbu, kuvhura o dire kugwana mauzera gomulyo. Litulira po siruwo nokugazadara ko nawa ketokoro lyoge.—1 Vatesaronika 5:21.
Wa ha tura po etokoro kuliza nomalizuvho. Bibeli kuturondora tu dire kuhuguvara nkenye apa mutjima gwetu. (Yisewe 28:26; Jeremiya 17:9) Pasihonena, ose kapi tatu vhuru kutura po matokoro gomawa nsene tuna handuka, tuna kara nosinka, tuna guwu ndi nampili nsene kuna roroka unene.—Yisewe 24:10; 29:22.
Hundira unongo. (Jakopo 1:5) Karunga ana liwapaikire kulimburura makanderero gokufana ngoso. Age guhya gomuwa ogu ana harere vana vendi va nyokere po maudigu. “HOMPA yige a gava unongo; kwendi yiko aku tundu ediwo nonondunge.”a (Yisewe 2:6) Age kugava unongo owo kupitira mononkango dendi Bibeli.—2 Timoteusa 3:16, 17.
Rugana mapaparo. Mokutura po matokoro gomawa, wa hepa magano gomawa. Bibeli kutanta asi, muntu gonondunge “kugwederera kediwo.” (Yisewe 1:5) Kupi no gwana magano gomawa?
Pomuhowo, tara eyi azi uyunga ko Bibeli kuhamena etokoro olyo ono hara kutura po. Morwa musiti gwetu ga diva yoyiwa po kwetu, mononkango dendi kwa kara mo magano gomawa. (Episarome 25:12) Matokoro gamwe, Bibeli za vyukilira kugava magano, nampo kupitira monoveta. (Jesaya 48:17, 18) Nye momaukaro gomanzi, Bibeli kapi za vyukilira kutanta asi yisinke natu rugana. Azo kuvhura zi tu pe magano kupitira monompango. Ado kuvhura di tu vatere tu ture po matokoro gomawa nye kuvhura tu ture po matokoro gokulisiga naga govakwetu nampili moukaro wokulifana. Mokugwana yirongwa eyi ya lizi noukaro woge, rugana epaparo moyirongwa ndi moyimbapiratjangwa ngwendi yeyi ya kara kointaneta ezi.b
Matokoro gamwe, wa hepa kugwana mauzera. Pasihonena, komeho o rande yuma kointaneta unene po sininke sondiro, hansa nsene o rugana epaparo kuhamena sininke oso ntani oku va si ruganena kukwatera mo mauzera kuhamena nsene kuvhura ku si tengwida konyima zokusiranda. Ntani divilisa asi oso sininke ono hara kuranda yiso ono hara.
Bibeli kuuyunga asi: “Nye nsene kapisi yimo, to hudipara.” (Yisewe 15:22) Komeho o ture po etokoro, pura ko magano kovakweni. Pasihonena, ayo nayi wapa nsene o pura ko vandokotora nsene kuna kutura po etokoro kuhamena uhaku. (Mateusa 9:12) Momaukaro gamwe, kuvhura o pure ava va ligwanekerere noukaro wokulifana ngwendi wou o kara nawo. Nye diworoka asi nyamoge no tura po etokoro nye kapisi vantu ava ono kupura yiwo nava kutulira po etokoro.—Vagarata 6:4, 5.
Tarurura mauzera aga ono gwana. Kuliza nomagano aga ono gwana, tjanga eyi ono hara ntani tjanga mauwa nomaudona gamo. Makura tara omu etokoro olyo ono hara kutura po na li kukundama. (Deuteronomium 32:29) Pasihonena, ngapi omu etokoro lyoge na li kukundama, na li kundama epata lyoge ndi vakweni? (Yisewe 22:3; Varoma 14:19) Pokugazadara ko komapuro gokufana ngoso ntani noku gazadara ko eyi za uyunga ko Bibeli, ngayi kuvatera o ture po etokoro lyewa.
Tura po etokoro. Pamwe kuvhura tu dire kutura po etokoro morwa kuvhura tu li zuvhe asi kapi twa divilisa simpe nawa-nawa. Nsene tu dira kutura po etokoro kuvhura tu zumbanese yoyinzi ntani kuvhura ngatu ture po etokoro lyedona. Nsene tu dira kutura po etokoro ta yi kara tupu ngwendi kuna tura po etokoro lyedona. Bibeli kutuvatera tu yi kwate egano eyi, pokuhetakanesa ukaro ou kounandima. Bibeli kutanta asi: “Nsene o ndindira asi tanko mpepo nomaremo yi zire mo, narumwe si asi ngo kune ndi asi ngo teze yuma.”—Muudisi 11:4.
Diworoka hena asi etokoro kuvhura li kare lyewa nye kapisi lyewa unene. Pokutura po matokoro twa hepa kulizambera ntani kuvhura tu ligwanekere noyininke yohararasi. (Muudisi 9:11) Yipo nye, ruganesa mauzera aga ono kara nago ntani horowora mauzera aga naga kuvatera po unene.
Kuvhura ni tjindje etokoro eli nina tura po nare ndi?
Matokoro nagenye kapisi gokukarerera. Kuvhura ukaro woge u li tjindje ndi kuvhura o dimburure asi etokoro lyoge eli ko tulire po pomuhowo kapisi ewa. Moukaro owo, ya kara nomulyo o tarurure etokoro lyoge ntani noku horowora magano gomawa aga naga kuvatera.
Nye matokoro gamwe kapi to vhuru kuga tjindja. (Episarome 15:4) Pasihonena, Karunga kuna kundindira ko kovalikwali mokusikisa mo mugano gononkwara.c (Marakiya 2:16; Mateusa 19:6) Nsene kuna kuligwanekera nomaudigu mononkwara, mwa hepa kurugana paapa mwa hulira mokukohonona po udigu owo.
Ngapi nsene na tura po etokoro lyedona eli nani dira kuvhura kutjindja?
Natuvenye pamwe kutura po matokoro gomadona. (Jakopo 3:2, nonkango dokonhi) Ntani kuvhura tu lizuvhe unzoni, ayo kapi ya kara epuko. (Episarome 69:5) Nsene ose kulizuvha ngoso, ayo kuvhura yi tu vatere tu dire kutura po epuko lyokulifana. (Yisewe 14:9) Nye Bibeli kuturondora tu nyokere po kulizuvha unene unzoni, morwa kuvhura yi tu kundame momudona pomalizuvho nopanandunge. (2 Vakolinte 2:7)d Bibeli kutanta asi: “HOMPA munakenda age muneharo.” (Episarome 103:8-13) Yipo nye lirongera ko ketokoro lyedona eli wa tulire po eli no dira kuvhura kutjindja ntani rugana ko yuma yipo o wapukurure ukaro.
a Jehova kuna kara edina lyaKarunga.—Episarome 83:18 NW.
b Kuvhura hena o rugane epaparo ko-jw.org pokuruganesa nkango ndi ntanto ezi za lizi netokoro lyoge. Kointaneta ezi kwa kara ko mapukururo gomawa gomomatjangwa koyirongwa yoyinzi. Ntani kuvhura o rugane epaparo pokuruganesa “Indeksi zononkango domoBibeli” moBibeli zEtoroko lyouzuni mudima.
c Azo kuna kara mpango zaKarunga kovalikwali va kare kumwe eparu lyawo mudima. Age kwa pulisira elizumbo ndi kukwara ko gwapeke nsene mulikwali gumwe kuna hondere. (Mateusa 19:9) Nsene one kuna kara nomaudigu mononkwara deni, Bibeli kuvhura zi mu vatere mu ga kohonone po monkedi zongwa ntani zeharo.
d Komauzera gomanzi, resa sirongwa “Ame kulizuvha unzoni—Ngapi omu Bibeli nazi vatere nge?”