Mamiliyona gomanzi kwa ga ruganesa moyita,—⁠yitundwamo musinke ya reta?

Yimaliwa va ruganesa moyita yinzi.

• “Mvhura za kapita mapangero mouzuni mudima kwa ruganesa yimaliwa yokusika pomamiliyona 2.2 koyita yokulisiga siga. Eyi kuna kara yimaliwa yoyinzi varuganesa moyita kupitakana nomvhura nadinye.”—The Washington Post, 13 Murongankuru 2024.

Mukoso munzi kupitakana yimaliwa eyi va kere nayo. Gazara sihonena simwe: yita yomoUkraine.

• Vakwayita. Vamwe kwa gazarera asi, hambara vakwayita wokusika 500 000 kwava dipaga ndi kwava remeka kutunda tupu apa ya tamekere yita nomvhura mbali dakapita.

• Vantu ava ava pili kurwa yita. Kuliza nerapoto lyoUnited Nations vantu wokupitaka po 28 000 kwa fa ndi kwa remana. Nye nampili ngoso mukondi govaUN kwatanta asi: “Kapi tatu vhuru kuvarura asi vantu va ngapi va zumbanesa nomwenyo dawo kezonauko lyoyita.”a

Vantu kuna kuhepa unene mouzuni morwa yita nomarwanambo.

• Mamiliyona 114. Sivaro sovantu ava vatjwayuka morwa yita nonyanya uzuni mudima kutundilira mwaSitarara 2023.

• Mamiliyona 783. Sivaro sovantu ava vana kuligwanekera nonzara. “Marwanambo simpe sininke simwe sosinene esi sina kuretesa po nzara, noPeresenda dokusika po 70 mouzuni mudima dovantu wonzara kwa kara komavango oku aku horoka yita nonyanya.”—World Food Programme.

Yita ngayi haga po ndi? Kuvhura tu kare nehuguvaro asi ngaku kara mpora ndi? Ngapa kara siruwo apa nkenye gumwe ngaka pira kuhepa nokuka hafera nondya dononzi ndi? Yisinke za uyunga koBibeli?

Siruwo soyita

Bibeli kwa pumba yita eyi yina kuhoroka mouzuni mudima, kwa yifanekesa komurondi gonkambe.

• “Makura tani mono hena nkambe zongeha ngwendi mundiro, ano ogu ga rondere po kwa mu pere nonkondo dokugusa mbili pevhu, yipo vantu va lidipage vene navene ntani age kwa mu pere rufuro rorunene.”—Ehororo 6:4.

Murondi gonkambe ogo va fanekesa kwa mukwame varondi vavali ava va fanekesa nzara ntani nomfa morwa mauvera gomukagu ndi nayimwe hena. (Ehororo 6:5-8) Mokulironga yoyinzi kuhamena uporofete ou womoBibeli ntani morwasinke natu huguvarera asi uporofete ou kuna kusikiliramo mosiruwo setu, resa sirongwa “Varondi Vane Wononkambe​—ngapi va ku kundama?”

Meho zombili

Ntaantani, maugawo gomouzuni ou ngava dire kugaruganesa koyita. Nye nampili ngoso, eyi kapi ngayi horoka morwa yitundwamo eyi ava rugana vantu. Bibeli kuuyunga asi:

• Karunga ngaka ‘hagekesa yita mouzuni mudima.’—Episarome 46:9.

• Karunga ngaka gusapo yitundwamo yoyidona eyi ayi retesa po yita. “Age nga kokota mahodi nagenye komeho gawo. Nomfa kapi ngadi kara ko hena, ntani kuguva nomalirankali nokukora, kapi ngayi kara ko hena, yeeyi yininke yanare yina dongonoka po.”—Ehororo 21:4

• Karunga ngaka divilisa asi vantu navenye ngava ka paruka mombili. “Vantu vaKarunga kapi ngava kara hena nosinka, mambo gawo ngaga kara nombili negameno.”—Jesaya 32:18.

Kuliza nouporofete womoBibeli, yita ntani noyihorokwa eyi tuna kumona ngesi kuna kulikida asi siruwo sombili ntaantani ngasi sikemo.

Ngapi omu Karunga ngaka reta meho ezi zongwa? Age ngaka yirugana eyi kupitira mepangero lyendi lyemeguru, ndi Uhompa wendi. (Mateusa 6:10) Mokulironga asi yisinke Uhompa owo ntani neyi nautanta koge, tarera vidiyo zonsupi Yisinke Uhompa waKarunga?