APA o resa kuziguruka, ove kukudigopera nonkango dimwe ndi? Ndi apa o zi komeho zovapurakeni mokukagava siuyungwa, kukudigopera kudiworoka nonkango douhunga ndi? Nsene yimo ngoso, nampo ove kuuyunga kuhaka-haka. Muuyungi gomuwa kuresa nokuuyunga monkedi omu na pwagesa nonkango nomagano paureru. Eyi kapi yina kutanta asi age kuuyunga nkenye apa kugenderera, ndi kuuyunga ga hana kugazara. Mbuuyungiso zendi ngwa. Kuuyunga kudira kuhaka-haka kukukonakona unene moSikora zoUkareli.

Yininke yimwe kuvhura kukuninkisa o haka-hake. Tarurura yuma eyi yina kukwama ko. (1) Nsene kuna kuresera wopeke, kudira kudiva nonkango dimwe kuvhura kukuninkisa o haka-hake. (2) Kupwizumuka pomavango gomanzi kuvhura kuninkisa o uyunge kuhaka-haka. (3) Kudira kuliwapaikira kuvhura kugwederera koudigu ou. (4) Pokuuyunga komeho zombunga, kudira kuwapaika siuyungwa mompompa kuvhura kukuninkisa o haka-hake. (5) Kudiva nonkango dononsesu kuvhura kuninkisa muntu a singanyeke ngomu ana kupapatera nonkango douhunga. (6) Kunkondopeka nonkango dononzi, kuvhura kukundama siuyungwa soge momudona. (7) Kudira kudiva nawa ndunganesoraka kuvhura kugwederera koudigu ou.

Nsene o haka-haka, vapurakeni moSinyanga soUhompa kuvhura kuvaninkisa va gazare yapeke. Ngoyitundwamo, eyi no uyunga kuvhura va yi zumbanese.

Nampili ngoso, wa hepa kutakamesa asi mbuuyungiso zoge za ha zuvhika ngwendi kuna kulimonekesa ndi zi fise vapurakeni woge nomuga nye zi kare zongwa ntani zokutumangeda. Morwa ntundiliro zoge, vantu kuvhura va tare mbuuyungiso zoge monkedi zokulinenepeka ndi zokudira kulikida efumadeko, ano eyi ngayi lilimba nositambo soge. Mupositoli Paurusa, nampili ngomu ga kere muuyungi gomuwa, age kwa uyungisire Vakolinte “moupiranonkondo nomoutjirwe nemekankamo lyenene” yipo a dire kuliretera mwene mfumwa za hana hepero.—1 Kol. 2:3.

Eyi no nyokera po. Vantu wovanzi kwa kara nonkareso zokuruganesa nonkango ngwendi asi “ntani aa” ndi “ninke” “hambara” ndi “asi” ndi “tatu mono asi” ndi “kutanta asi” mwankenye eyi vana kuuyunga. Nampo kapi wa dimburura asi rukando rungapi o ruganesa nonkango odo. Kuvhura o heteke kuliyomberesa ano gumwe a ku purakene ntani a ruguruke nonkango odo nkenye apa no di ruganesa. Ayo kuvhura yi ku teture.

Vantu vamwe kutameka kuuyunga ndi kuresa ntanto makura tava hagekere sikatji ntani nokuruguruka eyi vana uyunga nare.

Ano vamwe kutameka negano limwe va hana kulimana nare tava rundurukire kegano nalyopeke. Nampili nonkango di pwage nawa, kurundurura usimbu magano kuvhura kukuninkisa o haka-hake.

Omu no wapukurura. Nsene udigu woge kuna kara asi ove narunye kupapatera nonkango douhunga, wa hepa kulitura mo unene o gwederere ko kediwo lyoge lyononkango. Didilika nonkango edi wa dira kudiva dina kara moyifo yoRuhungu ntani moyimbapiratjangwa yimwe eyi o resa. Lironga matanto nonontumbwiso dado ntani di gwederera kediwo lyoge lyononkango. Nsene kapi wa kara nobuke zononkango, pura gumwe ogu ga diva nawa eraka.

Nsene o resa kuziguruka nkenye apa ngayi ku vatera o ture po marunduruko. Didilika nonkango doudigu, ntani ziguruka kuditumbura yikando yongandi.

Mokuninka asi o rese wa hana kuhaka-haka, ya kara nomulyo kukwata egano omu nonkango adi rugana kumwe montanto. Nonkango dimwe da hepa kudiresa kumwe yipo di pwagese egano eli ana kugava mutjangi. Didilika epongeko eli lyononkango. Sitambo soge kapisi sokuresa tupu nonkango mouhunga nye hena mokupwagesa nawa magano. Konyima zokukonakona ntanto zimwe, rundurukira konkwawo dogoro o mane kutarurura paragarafu nazinye. Koneka nawa omu gana kulikwama magano. Makura liyomberesa kuresa kuziguruka. Ruguruka kuresa paragarafu dogoro o yi rugane wa hana kuhaka-haka ntani wa hana kupwizumuka pomavango gepuko. Makura rundurukira konoparagarafu dokukwama ko.

Yokukwama ko, gwederera ko kuresa kugenderera. Nsene no kwata egano omu nonkango domontanto adi rugana kumwe, ove ngo vhura kumona nonkango dononzi posiruwo ntani nokundindira edi ngano nadi vhura kukwama ko. Eyi ngayi ku vatera unene mokuresa nawa.

Kuresa nkenye apa kuziguruka wa hana kuliwapaikira kuvhura kukara eliyombereso lyewa. Pasihonena, wa hana kuliwapaikira komeho zosiruwo, resa etjangwa lyezuva nomagano gemetjangwa olyo kuziguruka; yi rugana nkenye ezuva. Yikisa meho goge mokutara nonkango edi dina kupwagesa egano lyokuzulilira mevango lyokutara konkango zimwe tupu posikando.

Monzogera, kuuyunga wa hana kuhaka-haka kwa hepa asi o gazare komeho zokuuyunga. Liyomberesa kuyirugana nkenye ezuva. Tokora asi magano musinke ono hara kupwagesa ntani monkedi omu ono hara kugapwagesa; makura tameka kuuyunga. Wa ha genderera kuuyunga. Kondjera mokupwagesa egano lyokuzura wa hana kuhaka-haka ndi o tjindje egano wa hana kulimana. Nayi wapa kuruganesa nontanto dononsupi doureru.

Nonkango kupwaga noureru nsene ono diva eyi ono hara kuuyunga. Kapi ya kara hepero kuhorowora nonkango edi no ka ruganesa. Pokuliyomberesa, ya wapa mokudiva tanko nawa magano goge ntani nokugazadara ko nonkango edi no ruganesa ngomu ono kuuyunga. Nsene ngo yi rugana ngoso ntani nokutura nondunge doge komagano mevango lyokudemenena kononkango edi ono kuuyunga, nonkango ngadi wiza paureru ntani magano goge ngo ga uyunga kutundilira komutjima. Nye nsene tupu no gazara nonkango mevango lyokugazara magano, mbuuyungiso zoge kuvhura zi tameke kuhaka-haka. Nsene o liyomberesa, ngayi ku tompoka mokuuyunga wa hana kuhaka-haka, sikara somulyo mokutunga po yipo o uyunge nokuresa nawa.

Apa Moses ga mu pere Jehova situmbukira mokukamuuyungira po komuhoko goVaisraeli ntani kwaFarawo, hompa goVaegipite, Mosesa kwa lizuvhire asi kapi ta ka yi sikisa mo. Morwasinke? Kapi ga kere muuyungi gomuwa; age kwa kere noudigu wombuuyungiso. (Ex. 4:10; 6:12) Mosesa kwa lipoperere nonokonda dongandi, nye kwato ezi ga tambwire po Karunga. Jehova kwa tumine Arona ngomuuyungilipo, nye hena ga vaterere Mosesa mokuuyunga. Mosesa ya mu tompokere yikando yoyinzi mokuuyungisa vantu notumbunga, ntani hena nomuhoko nagunye. (Deut. 1:1-3; 5:1; 29:2; 31:1, 2, 30; 33:1) Nsene ngo kondja paapa wa hulira nokuhuguvara mwaJehova, nove kuvhura kuruganesa mbuuyungiso zoge mokufumadekesa ko Karunga.

MOMBUUYUNGISO, kupwizumuka pomavango gokuwapera kwa kara nomulyo. Eyi usili, yi kare asi ove kuna kugava siuyungwa ndi kuna kuuyunga nomuntu. Pwa hana epwizumuko lyangoso, eyi ono kuuyunga kuvhura yi zuvhike ngwendi yikavauka mevango lyokupwagesa magano gokuzera. Kupwizumuka pomavango gouhunga kuvatera mokuzereka mbuuyungiso. Kuvhura hena kuvatera yipo vapurakeni woge va dire kudivara magano goge gomulyo .

Ngapi omu no vhura kudiva apa no vhura kupwizumuka? Siruwo sokuhura kupi no pwizumuka?

Pwizumuka poyidivisoreseso. Yidivisoreseso kwa kara nomulyo montjangeso zeraka. Ayo kuvhura kulikida ehagero lyontanto ndi lyepuro. Momaraka gamwe ayo kuyiruganesa mokuhangura yitemwininiso. Yidivisoreseso yimwe kulikida malikwatakano ga kara pokatji koruha rumwe rontanto nomaruha makwawo. Nsene muntu kuna kuresa pwamwene kuvhura kumona yidivisoreseso. Nye nsene kuna kuresa kuziguruka yipo vapeke va gwanene mo uwa, ezwi lyendi lya hepa kugava etanto lyankenye sidivisoreseso esi sina kara mo. (Komauzera gomanzi, tara Sirongwa 1: “Kuresa mouhunga.”) Nsene kapi no pwizumuka apa pana kara yidivisoreseso, kuvhura yi digopere wopeke mokukwata egano eyi ono kuresa ndi o dire kupwagesa eyi zina kutanta ntanto ozo.

Mokugwederera ko koyidivisoreseso, monkedi omu magano ava ga pwagesa montanto kulikida pomavango apa pana wapere kupwizumuka. Mbimbi gumwe ga divikwa kwa tente asi: ‘Eyi ayi ninkisa musika gwange gu wape, kapisi omu ani siki piyano, nye pomavango apa ani pwizumuka.’ Ayo ya lifana nokuuyunga. Kuruganesa nawa kupwizumuka kugwederera uwa netanto kosiuyungwa soge esi ono liwapaikire nawa.

Pokuliwapaikira mokukaresera mbunga, kuvhura ngayi ku vatere mokudidilika mombapira ezi ngo ka resa. Tura po katji apa ono hepa kupwizumuka kanunu. Ruganesa tutji tuvali apa no ya pwizumuka siruwo sosire. Nsene ove kuna kupwizumukira pomavango gepuko, didilika po nopena zekara o kwatakanese nonkango edi wa hepa kuresa kumwe. Makura resa ntanto ezi nazinye kutundilira ketameko dogoro kouhura. Sinzi sovauyungi wokuwapera yiyo ava rugana eyi.

Kupwizumuka mombuuyungiso zankenye ezuva kapi ya kara udigu, morwa ono diva magano aga ono hara kuuyunga. Nampili ngoso, nsene wa kara nonkareso zokupwizumuka-pwizumuka pomavango ga dira kuwapera kupwizumuka, mbuuyungiso zoge kapi ngazi kara nomukumo ntani kapi ngazi zera. Magano mokuwapukurura moruha oru kwa ga gava moSirongwa 4: “Kuuyunga kudira kuhaka-haka.”

Pwizumuka pokurundurukira kegano lyapeke. Nsene kuna kurundurukira kegano lyapeke, kupwizumuka po kuvhura kugava mpito kovapurakeni woge mokugazadara ko nokudimburura elitjindjo lyomagano, ntani nokukwata nawa egano lyokukwama ko eli no gava. Ayo ya kara nomulyo kupwizumuka nsene to rundurukire kegano lyapeke ngwendi moomu no goromona siputa pokukonoka pohuke yipo o ze mositaura nasopeke.

Konda zimwe zeyi vauyungi vamwe ava genderere kurundurukira kegano lyapeke va hana kupwizumuka kuna kara asi awo kwa hara kuuyunga magano gomanzi. Ano kwavamwe, eyi kuyiretesa po nkareso zombuuyungiso zawo zankenye ezuva. Nampo vantu ava ava kara nawo yimo ngorooro ava uyunga. Nye oyo kapi ayi ninkisa o kare murongi gomuwa. Nsene ono kara nayimwe eyi ono diva asi mulyo mokuzuvha nomokudiworoka, liwora mokuuyunga nokupwizumuka yipo egano li zere. Dimburura asi kupwizumuka mulyo unene kombuuyungiso ezi azi pwagesa magano gokuzera.

Nsene to ka gava siuyungwa sina tundu mekamo, wapaika mauzera goge monkedi omu no diva apa no pwizumuka pokatji komagano gomulyo. Nsene to ka gava siuyungwa sereso, didilika pomavango apa no hepa kurundurukira kegano lyapeke.

Kupwizumuka pokurundurukira kegano lyapeke kukara siruwo sosire kupitakana kupwizumuka poyidivisoreseso, nye kapisi siruwo sosire unene dogoro yi ninkise siuyungwa si dire kutovara. Nsene o pwizumuka siruwo sosire unene, kuvhura yi moneke asi kapi ono liwapaikire nawa ntani kuna kuhetekera ko kugazara eyi no uyunga.

Kupwizumuka mokunkondopeka egano. Kupwizumuka pokunkondopeka egano kuna kara epwizumuko lyere, enkondopeko eli kulirugana komeho ndi konyima zokugava ntanto ndi epuro lyomulyo. Kupwizumuka monkedi zangoso kugava mpito kovapurakeni mokugazadara ko kweyi ono uyunga, ndi kuvaninkisa va kare nendindiro lyeyi nayi kwama ko. Eyi kapi ya lifana. Tokora asi nkedi musinke zouhunga kuruganesa. Nye diworoka asi kupwizumuka mokunkondopeka egano kwa hepa kukuruganesa tupu konontanto domulyo. Nsene kapisi ngoso, mulyo gonontanto odo ngagu zumbana.

Apa Jesus ga zigurukire kuresa moMatjangwa mosinagoge zomoNasareta, ga pwizumukire monkedi zangoso. Pomuhowo, age kwa resere kuhamena sirugana sendi mobuke zomuporofete Jesaya. Nye, komeho zokufaturura, ta zi kudumike, nokuzigava komukareli, ta zi ta ka hingira. Makura, navenye ava va kere mosinagoge, meho kwendi kwelike gana nwike, ta va tantere asi: “Naina etjangwa eli lina siki mo, nanyamweni muna lizuvhire ko.”—Ruk. 4:16-21.

Pwizumuka nsene pana kara madonganeso. Kuvhura hena kupwizumuka mokuuyunga nsene pa horoka madonganeso. Monzogera nomuntu ogu ono gwana moyirugana yokuzuvhisa, kuvhura o pwizumuke karuwogona morwa ezogerero lyomahauto ndi lyomunona ana kulira. Nsene edonganeso pevango lyosigongi kapisi enene unene, kuvhura o zerure ezwi lyoge nokutwikira kuuyunga. Nye nsene edonganeso olyo enene unene ntani kuna kutwikira, wa hepa kupwizumuka. Morwa nampili o uyunge vapurakeni woge kapi nava yi zuvha. Yipo nye pwizumuka nawa negano lyokuvatera vapurakeni woge va gwanene mo uwa wounene moyininke yoyiwa eyi ono hara kuvatantera.

Pwizumuka mokupulisira ekumbururo. Nampili nsene kuna kugava siuyungwa esi sina dili kuhepa elihamekomo lyovapurakeni, ya kara nomulyo mokupwizumuka o pulisire ekumbururo lyomomutjima lyovapurakeni woge. Nsene no pura mapuro aga gana hepa vapurakeni woge va gazadare ko makura o dire kupwizumuka nawa, mulyo gomapuro ogo kuvhura gu zumbane.

Yosili, ya kara nomulyo kupwizumuka, kapisi nsene kuna kuuyunga tupu kositantara, nye nampili kuna kugavera umbangi kwava wopeke. Vantu vamwe kapi ava pwizumuka. Nsene asi owo yiwo udigu woge, litura mo unene mokutunga po sikara esi sombuuyungiso. Ngo wapukurura nkedi zoge zokuuyunga nava wopeke ntani nomokugavera umbangi wouwa moyirugana yokuzuvhisa. Kupwizumuka kuna kara siruwo sokumwena, ntani yosili asi kumwena kunkondopeka ntani kukoka nokupindura elituromo lyovantu.

Monzogera zankenye ezuva kwa kwatera mo elitambaguro lyovantu vavali ndi wovanzi. Vapeke kuvatumangeda mokukupurakena nsene nove o va purakena nokulikida elituromo mweyi vana kuuyunga. Eyi kwa hepa asi wa hepa kupwizumuka siruwo sosire yipo o va pe mpito va uyunge.

Moyirugana yokuzuvhisa, kugavera kwetu umbangi kuvhura kutompoka nsene tu yi rugana morupe ronzogera. Konyima zokulikunda, Nombangi dononzi kuditompoka mokutumbura sirongwa ntani nokupura epuro. Awo kupwizumuka mokugava mpito komuntu yipo a limburure, ntani nokumupandura kweyi ana uyunga. Posiruwo sonzogera, kuvhura kugava nompito dononzi kwendi mokulimburura. Awo va diva asi kuvhura kumuvatera nsene va kwata egano mutaro gwendi koyuma eyi vana kuzogera.—Yis. 20:5.

Yosili, kapisi nkenye gumwe nga limburura mapuro monkedi zongwa. Nye oyo kapi ya ninkisire Jesus a dire kupa mpito varwanesi vendi mokuuyunga. (Mar. 3:1-5) Kugava mpito zokuuyunga komuntu kumukorangeda a gazare, ntani kuvhura a horore eyi yina kara momutjima gwendi. Sitambo simwe soyirugana yetu yokuzuvhisa kuna kara sokutumangeda nomutjima dovantu pokuvapa mbudi zomulyo zomoNonkango daKarunga koyininke eyi va hepa kutura po matokoro.—Heb. 4:12.

Kupwizumuka pomavango gokuwapera moyirugana yetu yokuzuvhisa yosili kuna kara unkurungu. Nsene tu pwizumuka nawa pokuuyunga, magano getu ngaga zuvhika ntani ngava ga diworoka.

NSENE kuna kuuyunga ndi kuna kuresa kuziguruka, ya kara nomulyo mokudira tupu kutumbura nonkango mouhunga, nye hena nokunkondopeka nonkango nomagano gomulyo monkedi zokuzera.

Kunkondopeka nonkango douhunga kwa hamena mo yoyinzi kupitakana tupu kupameka nonkango dongandi ndi nampili dononzi. Wa hepa kunkondopeka nonkango douhunga. Nsene no nkondopeka nonkango depuko, vapurakeni woge kuvhura va dire kukwata egano eyi ono kutanta, ano eyi kuvhura yi va ninkise va gazare yininke yapeke. Nampili siuyungwa si kare sosiwa, nsene no nkondopeka pomavango gepuko kuvhura yi dire kutumangeda vapurakeni woge.

Kunkondopeka kuvhura kukulikida mononkedi dokulisiga-siga: pokuzerura ezwi, ndi pokupwagesa nkango kuliwora ndi nelizuvho, ndi pokupwizumuka komeho ndi konyima zokutumbura ntanto (ndi pokurugana nayinye), ndi pokuyilikida momaligumaguro gorutu ndi gokosipara. Momaraka gamwe, enkondopeko kuvhura kulirugana hena pokugoromona ndi pokuzerura ezwi. Koneka nawa siuyungwa soge noukaro mokutokora eyi yina wapere mokukaruganesa.

Pokutokora nonkango edi no nkondopeka, tarurura magano aga gana kukwama ko. (1) Mwankenye ntanto, nonkango edi wa hepa kunkondopeka kudikonekera kosireswa, kapisi kontanto kwelike. (2) Enkondopeko kuvhura kuliruganesa mokupameka egano lyepe, yi kare asi egano lyomulyo ndi kuna kurundurukira kegano lyapeke. Kuvhura hena kulikida ehuliso lyegano. (3) Muuyungi kuvhura kuruganesa enkondopeko mokulikida omu ana kulizuvha kuhamena yuma oyo. (4) Enkondopeko kuliruganesa hena mokulikida magano gomulyo mosiuyungwa.

Mokuruganesa enkondopeko mononkedi dangesi, muuyungi ndi muresi ga hepa kukwata nawa egano siuyungwa sendi ntani nokuharera vapurakeni vendi va si kwate egano. Kuhamena mapukururo aga va geve mosiruwo saEsira, Nehemiya 8:8, NW kwa tanta asi: “Awo makura tava twikire kuresa kuziguruka noveta mobuke zaKarunga gosili nokufaturura paureru eyi dina kutanta; awo kwa yi ruganenene eyi yipo vantu va kwate egano eyi va resere.” Ayo yina zere nawa asi ava va resere nokufaturura Veta zaKarunga posilika sina va nongwenene mulyo gokuvatera vapurakeni vawo mokukwata egano eyi va resere nokuyipungura nokuyiruganesa momaparu gawo.

Eyi nayi vhura kureta udigu. Sinzi sovantu kuvavhulika mokuuyunga nawa mononzogera dawo dankenye ezuva. Nye, apa ava resa eyi va tjanga vantu wopeke, awo kuvhura kuvakarera udigu mokudiva nonkango edi va hepa kunkondopeka. Etompoko kwa korera mokukwata koge nawa egano ereso. Eyi kwa hepa ekonakona lyewa lyereso. Yipo nye nsene kuna ku pe sirugana sokukaresa mepongo lyomombungakriste, wa hepa kuliwapaikira nawa.

Vamwe kwa kara nonkareso zokunkondopeka-nkondopeka nonkango nampili pomavango apa ngano no dira kunkondopeka. Vamwe kunkondopeka nonkango donondikidivega ndi nonkangotwikakano. Nsene enkondopeko kapi lina kuvatera mokuzereka egano, enkondopeko olyo kuvhura kudonganesa magano goge.

Pokuruganesa enkondopeko, vauyungi vamwe kuzerura unene ezwi monkedi ezi azi ninkisa vapurakeni va lizuvhe ngwendi kuna kuvatugumukira. Oyo kapi ayi reta yitundwamo yoyiwa. Nsene enkondopeko kapi vana kuliruganesa monkedi zouhunga, kuvhura kuninkisa vapurakeni va lizuvhe asi muuyungi kuna kuvaswaura. Ee, omu tupu ya wapa mokuvauyungira monkedi zeharo ntani nokuvavatera va dimburure asi eyi ono kuuyunga kuna kara yomoMatjangwa ntani yiwa!

Omu no wapukurura. Muntu ogu ga kara noudigu wokunkondopeka nonkango mouhunga pamwe kapi a yi dimburura mwene. Muntu gwapeke kuvhura a yi mu tantere. Nsene ono hara kuwapukurura moruha oru, mutareli gosikora nga ku vatera. Ntani hena, yi ku mangurukire mokupura evatero kwankenye muuyungi gomuwa. Mu pura a purakene nawa kereso neuyungo lyoge makura a ku pe magano mokuwapukurura.

Ngetameko, mupukuruli goge kuvhura a ku pe ereso moRuhungu ngeliyombereso. Age nga ku tantera mokukonakona nkenye ntanto o dimburure nonkango edi wa hepa kunkondopeka yipo yi rerupire vantu mokukwata egano eyi adi tanta. Age kuvhura a ku diworokese mokunkodopeka nonkango edi vana hendameke. Diworoka asi nonkango edi dina kara montanto kuruganena kumwe. Pamwe, wa hepa kunkondopeka epongeko lyononkango, kapisi nkango zimwe tupu.

Ngontambo zokukwama ko mokulironga eyi no nkondopeka, mupukuruli goge kuvhura a ku korangede mokukonakona sireswa nasinye mevango lyokukonakona ntanto pwazelike. Egano musinke lyomulyo vana tungu moparagarafu nazinye? Ngapi omu oyo nayi kundama eyi wa hepa kunkondopeka mwankenye ntanto? Tara kosiparatjangwa sosirongwa ntani noyiparatjangwagona eyi vana sovaganeke yina kara mosireswa soge. Ngapi omu eyi nayi kundama ehoroworo lyoge lyononkango edi no nkondopeka? Eyi nayinye kuna kara yitwa eyi no tarurura. Nye takamesa mokudira kunkondopeka unene nonkango dononzi.

Yi kare asi ove kuna kugava siuyungwa ndi kuna kukaresa, mupukuruli goge kuvhura hena a ku korangede mokupulisira magano aga no faturura ga kundame enkondopeko lyoge. Wa hepa kudiva apa lina hagere egano ndi apa lina kukarundurukira kekwawo. Vapurakeni woge ngava yi hafera nsene ngo va divisa apa no yi rugana. Eyi kuvhura kuyirugana pokunkondopeka nonkango ngwendi asi pomuhowo, kukwama ko, mokuhulisa ntani yipo nye.

Mupukuruli goge nga ku likida hena magano aga no hepa kuuyunga nomalizuvho. Mokuyirugana eyi kuvhura o nkondopeke nonkango ngwendi unene po, yosili, narumwe si, nokuwapa si, somulyo po, ntani narunye. Pokurugana ngoso kuvhura kukundama malizuvho govapurakeni woge kuhamena eyi ono kuuyunga. Magano gomanzi kuhamena eyi ngava ga zogera moSirongwa 11: “Kuuyunga nomalizuvho.”

Mokuwapukurura enkondopeko lyoge, ngayi ku vatera hena mokukwata egano yitwa yomulyo eyi ono harere vapurakeni woge va diworoke. Nava ka yi zogera eyi moruha rwereso moSirongwa 7: “Kunkondopeka magano gomulyo,” ntani moruha rokuuyunga moSirongwa 37: “Zeresa magano gomulyo.”

Nsene kuna kukondjera mokuwapukurura moyirugana yoge yokuzuvhisa, konakona nawa monkedi omu o resa matjangwa. Nkenye apa lipura nyamoge asi: ‘Morwasinke nina kuresera eli etjangwa?’ Ngomurongi, ayo kapi ya gwanena po mokutumbura tupu nonkango mouhunga. Nampili kuresa etjangwa nomalizuvho kapi nayi gwanena po. Nsene kuna kulimburura epuro ndi kuna kuronga madi gousili woBibeli, ya wapa mokunkondopeka nonkango demetjangwa edi adi kwatesa ko eyi muna kuzogera. Nsene kapisi ngoso, muntu ogu ono kuresera kuvhura a dire kuyikwata egano.

Mokumona asi enkondopeko kwa hamena mo kupameka nonkango dongandi, muuyungi ogu ana kulironga kuvhura a nkondopeke nonkango odo kupitakanena. Ano eyi kuvhura yi ka mu ninkise a yi rugane ngwendi muntu ogu ana kutameka kulironga kuruganesa sikitara. Neliyombereso lyenene, age kuvhura a sike “ngovera” zongwa sili unene.

Konyima zokulironga nontambo dimwe dokuhova, ove ngo gwanena mo uwa pokunomena vauyungi wovawa. Ove ngo ya dimburura mulyo gokunkondopeka nonkango unene ndi ununu. Ntani ngo dimburura mulyo gokuruganesa enkondopeko mononkedi dokulisiga-siga mokuzereka eyi ono kuuyunga. Kutunga po sikara sokunkondopeka nonkango douhunga ngayi wapukurura ereso neuyungo lyoge.

Kapisi yi ku gwanene po tupu yokulironga kuhamena kunkondopeka nonkango douhunga. Mokuninka asi o uyunge nawa, twikira mokulironga dogoro ngo dive nawa sikara sokunkondopeka nonkango ntani nokusiruganesa monkedi omu nayi zuvhika nawa kovapurakeni woge.

MURESI gomuwa kapi tupu a tara kontanto zimwe, ndi koparagarafu zimwe. Apa na resa, age ana diva magano gomulyo gana kara mereso nalinye eli ana kuresa. Eyi kukundama pomavango apa na vhura kunkondopeka.

Nsene kapi no kwama ngendeseso ezi, magano gomulyo gemereso kuvhura ga dire kuzera. Kwato eyi nayi faturuka. Apa nali pwa ereso, kuvhura yi kare udigu kovapurakeni mokudiworoka magano gomulyo.

Kunkondopeka magano gomulyo kuvhura kuwapeka ereso lyoge lyoyihorokwa yomoBibeli. Enkondopeko lyangoso kuvhura kugwederera mulyo gweyi ono kuresa monoparagarafu pelirongo lyoge lyoBibeli nomuntu ndi mepongo lyomombungakriste. Ntani ya kara nomulyo, unene po nsene kuna kugava siuyungwa sereso, ngomu ava yi rugana pamwe poyigongi.

Omu no yi rugana. MoSikora zoUkareli, kuvhura va ku pe ereso lyoBibeli. Yisinke no hepa kunkondopeka? Nsene muna kara magano ndi yihorokwa yomulyo moruha oru ono kuresa, nayi ka wapa nsene no yi nkondopeka yi zere.

Yi kare asi ruha oru ono kuresa kuna kara momutango ndi yisewe ndi esimwititi, vapurakeni woge ngava gwanena mo uwa nsene no ru resa nawa. (2 Tim. 3:16, 17) Pokuyirugana eyi, wa hepa kugazadara ko kuhamena sireswa ntani novapurakeni woge.

Nsene to ka resa kuziguruka mosimbapiratjangwa pelirongo lyoBibeli nomuntu ndi mepongo lyomombungakriste, magano musinke gomulyo no hepa kukankondopeka? Malimbururo komapuro gomosimbapiratjangwa ga kare ngomagano gomulyo aga no hepa kunkondopeka. Nkondopeka hena magano gana lizi noyiparatjangwagona eyi vana sovaganeke mosireswa oso.

Ayo kapi ya wapa asi o gave yiuyungwa yoge mombungakriste monkedi zereso. Nampili ngoso, poyiruwo yimwe yiuyungwa yereso kuyigava koyigongi yipo magano gokulifana ngava ka ga gave monkedi zokulifana poyigongi nayinye. Mokuninka asi a nkondopeke magano gomulyo gomosiuyungwa sereso, muuyungi ga hepa kukonakona nawa siuyungwa sendi. Gapi magano gomulyo? Ga hepa kugadimburura. Magano gomulyo kapisi magano tupu ana kugazara muuyungi asi mawa. Ago kuna kara magano gomulyo aga gana tungu siuyungwa. Pamwe ntanto zonsupi zegano lyomulyo mosiuyungwa sereso kuzikwama mauzera gokukwatesa ko. Ano pamwe, ntanto zomulyo kuzitumbura konyima zokugava mauzera gokukwatesa ko. Apa na dimburura magano aga gomulyo, muuyungi ga hepa kugadidilika mosiuyunga sendi sereso. Ago narunye kukara gomasesu, kapi ga hwa kupitakana pwa gane ndi gatano. Yokukwama ko, ga hepa kuliyomberesa kuresa monkedi omu nava vhura kugadimburura vapurakeni. Aga kuna kara magano gomulyo gomosiuyungwa. Nsene siuyungwa sereso kuna kusigava nenkondopeko lyouhunga, magano aga gomulyo ngava ga diworoka vapurakeni. Oso yiso sa hepa kukara sitambo somuuyungi.

Pwa kara nonkedi dokulisiga-siga omu muuyungi na vhura kurugana enkondopeko eli lya hepa po mokuvatera vapurakeni va dimburure magano gomulyo. Age kuvhura a uyunge nelituromo ndi a uyunge kuliwora ndi kugenderera ndi a uyunge nomalizuvho ndi pokuruganesa maligumaguro gorutu.