Nga olenda Kuyitambika?
1 Diambu diesivi diabwa muna mvu a 778 V.T.K. Muna mona meso, o Yesaya wa ngunza wamona “Mfumu, ovwende vana kunda, [kia] zanguka yo tundalala.” O Yesaya wa wá aserafi bavananga nkembo kwa Yave yo vova vo: “Wavauka, wavauka, wavauka, o Yave a vu.” Nkia mpila nkembo wakala! Tuka vana kunda kiakina o Yave wayuvula e kiuvu kia mpasi vo: “Nga nani ntuma, ovo nani okutuyendela?” Ke vavewa nsasa ya mpila salu kisalwa ko ngatu mfutu kevwa ndiona okuyivana mu sala kio. Kansi Yesaya lembi katikisa watambulwila vo: “Mono oyu; untuma.”—Yes. 6:1, 3, 8.
2 O mwanda wau wa kuyivana mu mvevo mu vanga konso dina kelombanga o Yave i fu kia nkangu andi. (Nku. 110:3) Owau mboka yamfunu uvangwanga kw’awana balenda kuyitambika. Nga wakubama una mu tambulwila mu luzolo e mboka yayi nze Yesaya?
3 Vena ye mfunu wa ampangi ana balenda sadila ku Betele. E mboka yayi y’awana bena ye luzolo lwa sia oma ma Kintinu va fulu kiantete ye kuyivana mu vanga konso kina kivavwa mu kuma kia salu kia samuna e nsangu zambote eki kisalwanga omu nz’amvimba. (Mat. 6:33) Kieleka, osadila kuna Betele kuvananga elau dia sadila Yave yo ntima aku wawonso. Mu nkia mpila?
4 Salu Kivangwanga Kuna Betele: Yindula e salu kisalwanga kuna mavula matatu ma Betele mena kuna Estados Unidos, Brooklyn, Patterson, ye kuna Wallkill, Nova York. E 5.730 za ampangi z’akala ye z’akento ana besadilanga kuna mavula mama matatu ma Betele bavwidi elau dia sadisa e ntaudi akwikizi yo lulungalalu ye Buka kia Selo Yambuta mu salu kia nieteka Bíblias ye nkanda mia Sociedade misadilwanga muna salu kia umbangi omu nza yawonso ye muna longi dia muntu yandi kibeni. (Mat. 24:45) Kasikil’owu, mu salu kia mvu wavioka, 24.364.670 mia nkanda, 39.813.464, mia finkanda ye finkanda-nkanda, 270.528.000 mia yinkanda-nkanda ya Sentinela ye Despertai! ye 1.271.041 ma audiocassetes miavangwa yo filwa, mawonso mama mavangama mu kuma kia ngolo ye ungudi wa sadila entwadi esi Betele yawonso yaku Estados Unidos. Ngolo zayingi zivangwanga muna fimpa yo sola “mambu m’eyangi, y’oma masikila muna sono, mambu ma ludi” muna nkanda miami. (Kim. 12:9, 10) Luludiku mpe luvewangwa kwa tezo kia 1.900 za asekodi besalanga mu nza yawonso mu sekula e nkanda mu tezo kia 300 za ndinga. Mayingi mevangwanga muna fila e salu kisalwanga muna 111 dia mavula mu nza yawonso, ye vioka 11.500 ma nkutakani kuna Estudos Unidos. Lusadisu mpe luvewanga muna tunga mavula mama kwa akwa umbangu ye nzo zakaka za Betele, Maseka ma Tukutakanu twampwena ye 15.248 za Maseka ma Kintinu mavwilu o mfunu muna nsi zasukama zivavanga lusadisu lwalu. Nkama za wantu akwa mvevo bevavwangwa muna nieteka ye mwanganisa e nkanda, velelesa e nzo, vangulula e lekwa, sumba yo lamba madia, wuka ambevo, ye yak’e salu yisalwanga kuna Betele.
5 O sala e salu kiaki kiawonso ngolo kivavanga kansi, i salu kia kiese kia mwanda. Zaya vo e ngolo zeto zawonso tusadilanga za yikama e salu kia samun’e nsangu ye longa kitwasanga e kiese kiayingi. E salu kia Betele kitusadisanga mu toma zaya e nkubika a Yave una ufwene. Tusungameswanga mana kakasekesa o ntozi a nkunga kwa Aneyisaele vo batoma zaya e mbanza a Ntinu anene a lumbu yau.—Nku. 48:12, 13.
6 Nsambu za Salu kia Betele: Aweyi bebadikilanga e salu kiau ana besadilanga ku Betele? Wá e mvovo mia aleke ye ambuta ana besadilanga ku Betele. Mosi wa nkwa Betele una se mvu tatu mu salu kiaki wavova: “Okala ku Betele kusiamisanga e ngwizani ame ambote yo Yave. Ekolo yisadilanga kwaku yo zaya una ufilwanga e Betele mayingi ndongokele muna kuma kia Yave. Salu kia Betele kia nzibula mpe o meso mu mona vo o Yave wantu kesadilanga—wantu a mpila yawonso. Oyandi kevavanga ko vo wakala walunga muna tondwa kwa yandi.”
7 Mpangi mosi wa toko wayindula mana kalongoka yandi kibeni kuna Betele vo: “Yiyindulanga mono kibeni, ‘Nkia mpila kiese dikala vava ikota muna nz’ampa yo vova kwa mikwikizi mia ankulu befuluka vo yasadila mvu miame kuna Betele, ka mu salu ya bakila nzimbu ko kuna mbazi.”
8 Mpangi mosi wa toko wayindula o lusadisu kabaka muna sadilanga ku Betele vo: “Avo ngindwidi mono kibeni ye luzolo lwa longoka mambu mfwete vanga yo vava mo sadila ditwasanga nsambu zayingi. Owau ndungunikini yo mfwene sadila Yave. Mbwene vo kala ye fi luzindalalu ye volo, ndenda songa zola muna tezo kifwene.”
9 Mpangi mosi wa nkento oyindulanga e nsambu kevwanga yamu wau: “E nkubika za mwanda zina muna Betele zindongele mayingi mu kuma kia Yave ye mpila ndenda toma kuntanginina mu ngindu, ye muna mavangu. Wau vo o longoka ke kusukanga ko nsambu mpe kezisuka ko.”
10 Mpangi mosi una mu salu kia ntangwa ke ntangwa mu mvu 59, 43 mia mvu miami muna salu kia Betele wavova: “E Betele ka ina nze nzo za mpelo ko, nze una bebanzanga akaka. Tuvanganga mayingi mu kuma kia mpila zingu kieto. . .Ka vena lumbu kimosi ko ya yenda sala yo lembi yangalela kina yasala. Ekuma? Kadi, avo tusadidi Yave muna ntima wawonso, tukala yo kiese kia zaya vo ‘tuvangidi mana tufwete vanga.’”—Luka 17:10.
11 Mpangi wakaka osadilanga ku Betele mu 62 ma mvu wavova: “Ikwikilanga kikilu vo e Betele i fulu kisundidi owete ova ntoto kina kalenda kala o muntu una Paradiso ke yayizidi ko. Kikuyibanzanga nkutu fiakete ko muna vana e zingu kiame mu salu kia ntangwa ke ntangwa. Nkia mpila kiese kia kala se mbangi mu lunungunuku lwampwena lwa nkubika a Yave ova ntoto yo kala mo ntwadi! Muna nsambu za Yave ekani diame, i kitula e Betele se nzo ame, yo sadila muna nsia ntim’ame wawonso mu lunungunuku lwa oma ma Kintinu.”
12 Esi Betele awaya bayikidi nsambu zakete kaka olenda tambula kele vo uyiyekwele muna salu kia Betele. Kansi nze una dizayakene, muna tambula konso lau dia salu, ofwete kuyifwanisa ntete. Nkia maka mambu mevavwanga mu kota muna salu kia Betele?
13 Oma Mevavwanga mu Salu kia Betele: Oma mevavwanga mu kota muna salu kia Betele mena muna quadro yilende. Vana ntandu, bafwete kalanga yo luzolo lwa sala, ye kebakadi “azodi enkembo” ko. (2 Tim. 3:4; 1 Kor. 13:11) Akwa Betele bafwete kala ampangi zamakala ye z’amakento azikuka muna mwanda, bekalanga ye fu yambote ya longoka yo longa e ntona zau muna “zaya mpambula za wete yo bi.” (Ayib. 5:14) O zikuka kwau kwa Kikristu kufwete moneka mu mawonso ma zingu yau ye muna mpila vwata, mpila kuyikubika, yo muna sola miziki ye nsaka. Esi Betele besalanga kuna mvevo wa ntima mu konso salu baveno. E mpangi za aleke betoma solwanga mu sala e salu yivavanga ngolo zayingi nze ya nieteka, kubika ye mwanganesa mikanda, vangulwila elekwa, kubika nzo yo velelesa nzo, sukul’e mvwatu, yo lamba madia. (Nga. 20:29). Nswaswani ye salu ya nza, konso salu bevewanga kitwasanga kiese kiayingi ekuma kadi salu kiavauka, ye kivananga nkembo kwa Yave.—Kol. 3:23.
14 Divavwanga vo balungisa kana mvu wa mvimba mu salu kia Betele. Ediadi dikubafwanisanga mu longoka yo kituka se nsadi miambote. Tubundanga e vuvu vo bekitula Betele se nzo zau. O zola kwa Yave i kufilanga esi Betele mu sia e salu kia Kintinu va fulu kiantete ke mu salu kia yau kibeni ko, ediadi Yave diyangidikanga.— Mat. 16:24.
15 Ana Bavwilu Mfunu Owau: Mu kuma kia salu kivangwanga kuna Betele, ampangi ampumpa ntete bavwilu mfunu owau. Kana una vo ke nkanikinu ko, aviti a nzila a ngonde ke ngonde i belut’o bokelwanga wau vo bakota kala muna salu kia ntangwa ke ntangwa. Ezak’e ntangwa e nzila iziukanga, kwa mpangi za makento ampumpa ye awana basompa bena yo kimbuta kia 19 yaku 35 ma mvu bazeye salu kina mfunu kuna Betele. Vana ntandu, ampangi zakaka zamakala ye z’akento baviokele kimbuta kia 35 ma mvu kansi bena ye umbangu wamfunu ulenda sadilwa kuna Betele bekasakeswanga mu kuyikotesa mo. Nanga balenda kala dentistas, doctores, contabilistas, arquitetos, engenheiros, enfirmeiros, mecânicos de automóveis, yovo tecnicos eletrónico muna yika kaka akete. Kansi, ka tukasakesanga wantu ko mu kuyikotesa mu sikola yampwena y’ekani dia sia vo ediadi dilenda kubabokelesa mu nswalu oku Betele. Awana balongoka sikola yampwena nanga vava ke bazaya eludi ko, balenda soneka mawonso bazeye yo twika mo kumosi ye ndomb’au (petição) ya Betele.
16 Kele vo wasoneka kala yo lembi bokelwa mu salu kia Betele, kuyoyi ko. Konso mvu sonekanga ndomba (petição) yakaka. Mpangi zakaka bazeye salu ilenda vwa mfunu kuna Betele bakuyivananga mu salu kia kolo kiakete. Oyau balenda sadila muna kolo kiakete kuna Betele mu lumingu lumosi, tumingu tole, tatu, yá yovo ngonde tatu. O nsoneki a nkutakani una ye petição za salu kia kolo kiakete muna sadisa awana bena ye luzolo lwa kuyivana kuna mvevo. Ezaka petição za salu kia mvevo kia kolo kiakete zilenda lombwa kumosi ye ndomba za mikanda.
17 Sadila Yave muna kumosi yo ampangi Akristu i lau diamfunu kw’awana besadilanga kuna Betele. Buka kia Selo Yambuta beyangalelanga kwa ana besonganga e mwanda kuyivananga mu lungisa nsantu za wan’angudi a nza yawonso.—Fili. 2:20-22; 2 Tim. 4:11.
18 Aleke—Nuyikubika Owau mu Salu kia Betele: Nkubama mu salu kia Betele kuyantikanga kolo kiayingi vitila 19 dia mvu. Adieyi balenda vanga aleke muna kuyikubika mu salu kia Betele? Yesu wavova: “Nani vovo nwina, ovo ozolele o tunga nzo ezulu, kalembi teka vwanda, kabadika ntalu?” (Luka 14:28) Wau vo kubama yo teka badika mfunu kwina muna tunga nzo ambote, nkia mpila mfunu dina ediadi kwa aleke dia toma kubikanga e mpila bafwete tungila e zingu kiau kia kusentu mu salu kia Yave! E nkubilwa yatoma sikila yifwete kubikwa kimana vo bavwa etima dia mambu ma mwanda. Nze nleke, nkia nkubilwa okubikang’e? Kele vo ozolele sadila kuna Betele, baka nluta mia badika mambu malende.
19 “Tambula” Elau Diadi Diampwena dia Salu: Nze una wasonama muna Matai 19:12, o Yesu wakasakesa alongoki andi muna “tambula” [e nkal’a kimpumpa]. Ekuma? Ke mu kani dia muntu ko kansi “mu kuma kia Kintinu ki’ezulu.” Diau adimosi mpe o Paulu wakasekesa e nkala yayi kinumana vo “nwasadil’o Mfumu ke mu mvwangalakani ko.” (1 Kor. 7:32-35) Dia nkenda kikilu vo, ampumpa akaka bevidisanga elau diambote dia sadila kuna Betele mu kuma kia sompanga kileke. Tukasakesa ampangi zeto za aleke mu sadila e ngolo zau mu salu kia ntangwa ke ntangwa ekolo bena bavevoka ye mbebe ya esi nzo. I bosi kuna ntwala kele vo bazolele sompa, bekala se akazi ambote wau vo babakidi ngangu zayingi muna zingu ye muna salu kia Kikristu. Una basadila mvu miayingi kuna Betele, akaka basompa yo kwamanana sadila mo y’akazi au. Kele vo kuna ntwala babakidi elau diakaka dia salu nze nkengi a zunga yovo missionário, kieleka vo ke bekuyibanza ko muna wau bayambudi e salu kia Betele.
20 Kuvukumunwa mu Landa Mavwa ko: Konso nleke kafwete kukiyuvula: ‘Nga kani diame dia kota mu salu kia kompani kia ntangwa zawonso vava mfokola universidade yovo i sadila Yave ntangwa ke ntangwa?’ Kieleka vo, diampasi dilenda kala muna lemvokela e kiuvu kiaki kiansuka. Kansi dia mfunu mpe dia sadila mu kisalu kia kompani! Kuna mfoko, nkia nzila ilenda kuvana kieleka e ndandu zakwele mvu? O Yesu wavana e mvutu zatoma kía. Muna Matai 6:19, 20, 21 yandi wavova: “Ke nusadila lusalu lueno ova nsi ko, vana vefwasilang’e yinsekwa ye mbumbu, vana mpe vetiminang’e mivi, bayiya. Nusadil’aka lusalu lueno kun’ezulu, kuna ke kufwasila yinsekwa ko ngatu mbumbu, kuna ke kutimina mivi bayiya ko. Okala vo kadi, kuna kwina lusalu luaku, i kukala ntim’aku.” Mbula ntima mieto mialembi kutufila muna landa salu ya nza yovo mavwa kansi muna salu kia Yave kaka yo ntima wawonso. Yeto awonso tufwete zayanga vo lusalu lumosi kaka lwantalu tufwete vavanga i kala ye ngwizani ambote yo Yave, kadi i wau tulenda yangidika o ntim’andi. (Nga. 27:11) Una tusianga Yave va fulu kiantete muna zingu kieto ekolo tu aleke, tusonganga akweyi kuna lusalu lweto ye nkia mfunu kina e Kintinu oku kwa yeto. Sungamena wo vo, “o lusambulu lua Yave luvwamisanga: ketensekanga ko mpasi ko.” (Nga. 10:22) Aleke bavwidi elau diafwana diasonga akweyi kuna ntima miau muna vutula oma mambote kwa Yave muna mawonso kekubavananga. Salu kia Betele kivananga elau dia mfunu kw’awana bekuyifwanisanga.
21 Awana Besadilanga Kuna Betele Bafwete Kala Bavelela Muna Ngindu: O ntozi a nkunga wayuvula vo: “O’toko nkia kianzisa kekianzisa ngyend’andi?” Wavana mvutu vo: “Muna lunda yo mun’owu wa diambu dia [Yave].” (Nku. 119:9) Ediadi divavanga vo wavenga konso diambu diambi divangwanga mu nza ya Satana. Mavangu ma talanga fu ya nsoni muna Internet, nkala yayiva ya kento yovo yakala wakaka, miziki mia yiva nsaka za mbi yo malavu mankolwa, i miaka ntambu kesadilanga o Satana muna simba aleke eto mu lembi kalanga y’etima dia salu kia mwanda. Nzengo za ngolo zivavwanga muna venga ntambu miami. Avo ngeye nleke ovanganga mambu mama, mokena ye akuluntu a nkutakani aku muna singika maka mambu una kwakotele mu salu kia Betele ko. Kala ye ntona za velela muna sadila o Yave una ufwene.—1 Tim. 1:5.
22 Vavang’o Kala Nkundi Y’akaka: Muna sikila mu salu kia Betele divavanga vo walongoka kala yikundi yambote y’akaka. Mazunda ma ampangi za makala ye zamakento a mpila mu mpila besadilanga ku Betele yaku Estados Unidos. Ekolo kina vo e nswaswani muna kiwuntu kiaki kuviengesanga Betele muna mwanda, kansi ezak’e ntangwa diampasi mpe dikalanga. Kele vo ozolele kuyisia muna salu kia Betele dia mfunu mu kukiyuvula: ‘Nga ifwemanga mu nzaki zawonso vava akaka ke betambulwilanga ngindu zame ko? Nga yibadikilwanga vo i muntu ambote mu kala kikundi?’ Kele vo ofwete singika mambu mama, yantika mo singika owau. Ovanga wo dikusadisa mu soba kimana wazinga yo sadila kumosi ye akwa Betele.
23 Sia ngolo wakala muntu a mwanda muna yimanga ngwizani ambote yo Yave. Kalanga ye programa yambote ya longi dia ngeye kibeni, yo tanganga Nkand’a Nzambi e lumbu yawonso. Kalang’aka mu salu kia samuna nsangu zambote kwa akaka. Muna sadila mambu mama o lunungunuku lwaku lwa mwanda lumoneka. (1 Tim. 4:15) Nkia vuvu kiesivi kivingilanga awana bekuyikubikanga owau muna kota mu salu kia ntangwa ke ntangwa!
24 Amase, Nulonga Wan’eno: Nki bafwete vanga mase muna kasakesa wan’au muna landa salu kia ntangwa ke ntangwa? O Yesu wavova: “Konso ona wakunkuka, okala nze nlongi andi.” (Luka 6:40) O nlongoki watoma longwa olenda tanginina fu yambote ya nlongi andi. Amase Akristu bafwete wila luludiku lwalu wau besianga ngolo za longa wan’au “[bavumina] Nzambi.” (1 Tim. 4:7) Wau vo o wana betangininang’aka e fu ya mase mau mu mambu ma mwanda, amase bafwete kukiyuvula: ‘Nga yeto kibeni tumonanga mfunu wa salu yivangwanga kuna Betele kia nungununa e nsambila kieleka a Yave? Nga tumonanga e nsambu za Yave mu salu kia Betele? Nga tukwikilanga vo e zingu muna salu kia Yave i kisundidi owete kina wan’eto bafwete sola?’ Kele vo tuyangalelanga yeto kibeni e salu kina kivangwanga kuna Betele disadisa wan’eto mpe bayangalela dio.
25 Elekana ye Kana bayangalela kikilu e nsambila ya kieleka. Mbandu ambote bavana kwa mase ma Akristu ma unu. Muna Isaele yankulu, wana akala kaka bavavwanga muna “moneka vana ndose a Mfumu Yave” kuna kalu nkumbu tatu muna mvu. Ozevo, Elekana wakangalanga 30 ma kilometa mu malu, ye esi nzo andi awonso “mvu ke mvu” mu vana kimenga kuna mbanz’a nsambilwa a Yave. (Luv. 23:17; 1 Sam. 1:3, 4, 9, 19; 2:19) Kieleka vo o mfumu ndiona wazolanga vo esi nzo andi awonso basungamenanga mambu ma mwanda.
26 Kana wayikama nkaz’andi mu vwanga nsambila yakieleka o mfunu. Oyandi walungisa e mbebe andi wa sadisanga nsambila ya kieleka kuna kalu. O Kana wa dia ndofi vo kele vo o Yave umvene mwan’e yakala, okumvana mu sadila kuna kalu. (1 Sam. 1:11) O Nsiku wa Mose wavananga nswa kwa yakala muna vunza konso nsilu wakondwa mfunu kavangidi o nkento. (Nta. 30:6-8) Kansi, Elekana watonda nsilu kavanga o Kana, i kasongela wowo vo wayikamanga nsambila yakieleka!—1 Sam. 1:22, 23.
27 Etima diambote basonganga yo yangalela mambu ma mwanda nga diasambukila o Samuele wa mwan’au? Elo. O nleke Samuele wayivana kuna mvevo yo sadila kuna kwikizi mawonso kavewa mu sala ye wakubikwa muna tambula yaka e salu ya Nzambi. Elekana yo Kana ke bayambula lunga-lunga mwan’au ko vava katambula e mbebe ya salu. Bakwamanana kunkingula yo kunsadisa kimana vo kakala kaka mu salu kia ntangwa ke ntangwa.—1 Sam. 2:18,19.
28 Nkia mbandu ambote bavana Elekana ye Kana kwa mase Akristu ma unu! Vava wan’eto bekutuwanga vo tuyangalelanga mu ntima wawonso elau dia sadila ku Betele, yo mona una tukuyivananga mu wokesa salu kia Kintinu, oyau mpe bekala yo luzolo lwasadila akaka. Mase mayingi bebakanga ndandu zambote muna kotisanga luzolo lwalu kwa wan’au. Mwana mosi wa kimbuta kia mvu nsambwadi wasoneka: “Ku Betele nzolele sadila vava yinungunuka mu ntela, ye ngina yo maka mambu isinga vanga kuna. (1) Soneka yikanda-nkanda ya Sentinela ye Despertai!, (2) sadila muna suku divangilwanga e fwaniswa, (3) bundika nlele. Konso salu kivavw’o salwa. Ka vena diambu ko.” Nkia mpila lukasakeso mu mona luzolo lwa kuyivana muna ntima mia wan’eto!
29 Aleke lusungamena vo “e nza mpe vempoka imvempoka, y’eketo diandi: vo i ndion’ovangang’o luzolo lua Nzambi, zing’aka kezinganga yakwele mvu.” (1 Yoa. 2:17) Kwamanana y’etima dia mambu ma mwanda, ye dia sadila kuna Betele. Amase nutanginina mbandu ya akwikizi ankulu ana bakasakesa wan’au mu yima vumi wa Nzambi. (2 Pet. 3:11) Mbula yeto awonso twalungisa e mbebe eto mu sadisa ampangi zeto z’aleke z’akala ye z’akento muna sadila Nsemi eto Anene una ufwene, wau vo “kwina nsilu muna kiau zingu eki, yo muna kina kikwiza.”—1 Tim. 4:8; Kim. 12:1.
[Kuadro muna lukaya 4]
Oma Mevavwanga Muna Salu kia Betele
● Awana bena ye tezo kia mvu kana umosi kaka wa luvubu
● Nkwa mwanda una ye zola wa ntima kwa Yave ye nkubik’andi
● Kala yo vimpi wambote wa mwanda wa ngindu ye wa nitu
● Mungutukila yovo ndiona ozingilanga mun’owu wa nsiku mia Angola
● Ona ozeye tanga, soneka ye vova ndinga kimputu
● Awana bena ye kimbuta kia mvu 19-35