“Nwiyizaya E Ziku”
“Nwiyitonta, kana mu lukwikilu nwina; nwiyizay’e ziku.”—2 KORINTO 13:5.
1, 2. (a) O kondw’e ziku muna mambu tukwikilanga aweyi kulenda vanga kwa yeto? (b) Nkia diambu diafila akaka muna nkutakani ya Korinto mu lembi zaya e nzila bafwete landa?
MUNTU mosi wakangalanga walwaka va mpambu a nzila. Kazaya diaka nzila kafwete kwenda ko. Wayuvula kwa muntu waviokanga, kansi kamvana mvutu zasikila ko. Muna kuma kia lukatikisu kakala lwau, kalwaka kuna kakana ko. Diau adimosi mpe dilenda vangama kwa yeto avo tukedi yo lukatikisu muna mambu tukwikilanga. O lukatisikisu lulenda kutusimba mu baka nzengo zambote yo lembi zaya e nzila tufwete kwenda.
2 Muna tandu kiantete, ndonga muna nkutakani ya Korinto ke bayizayanga ziku ko. Mbuta za ntumwa bavezanga e wisa kia Paulu. Bavovanga vo: “E nkanda miandi min’e nzu ye ngolo; kansì tu, se kiluaki e to, kiatovoka, e mpov’andi mpe, ke ina dionso dia mfunu ko.” (2 Korinto 10:7-12; 11:5, 6) E ngindu zazi zafila akaka muna nkutakani ya Korinto mu lembi zaya e nzila bafwete landa.
3, 4. Ekuma luludiku lwa Paulu kwa mpangi za Korinto lufwete kadila lwamfunu kwa yeto?
3 Paulu wasikidis’e nkutakani ya Korinto muna nkangalu andi antete muna mvu wa 50 wa tandu kia Kristu. Paulu “mvu ye ngonde sambanu” kakala muna Korinto, ‘walongel’e diambu dia Nzambi vana bena.’ Muna kuma kiaki, “esi Korinto engi bawa wo, bakwikila, yo vubwa.” (Mavangu 18:5-11) Paulu watokananga kwayingi mu kuma kia kimwanda kia mpangi zandi z’Akristu muna Korinto. Vana ntandu, mpangi za esi Korinto basonekena Paulu mu kunzayisa mambu bakala mau. (1 Korinto 7:1) Muna kuma kiaki, wabavana luludiku luna bavavanga.
4 Paulu wasoneka vo: “Nwiyitonta, kana mu lukwikilu nwina; nwiyizay’e ziku.” (2 Korinto 13:5) O sadila luludiku lwalu lwatanina ampangi muna Korinto mu lembi kala yo lukatikisu lwa mpila bafwete kangalela. Luludiku lwalu lulenda kututanina mpe o unu. Kansi, aweyi tulenda sadila luludiku lwa Paulu? Aweyi tulenda kuyitontela mu zaya kana vo mu lukwikilu twina? Adieyi divavwanga muna kuyizaya e ziku?
‘Nwiyifimpa Kana mu Lukwikilu Nwina’
5, 6. Nki kilenda kutusadisa mu kuyifimpa kana vo mu lukwikilu twina? Ekuma winina wa sikididi?
5 Muna fimpa, vafwete kala ye lekwa yovo muntu ovava fimpwa ye lekwa kefimpilwa. Mun’elongi diadi, ka lukwikilu ko lufimpwa, kansi mosi mosi mu yeto. Tuvwidi nsiku miansongi milenda kutusadisa mu kuyifimpa. Ntozi a nkunga wayimbila vo: “O nsiku a Yave walunga, uvutulwisa moyo: Mabika ma Yave masikidi, mevana ngangu kwa tunga. Malongi ma Yave mansongi, memwesa ntim’e kiese. O nkanikinu a Yave wavelela, ukiesa meso.” (Nkunga 19:7, 8) O Nkand’a Nzambi uvwidi nsiku mialunga mia Yave, malongi mansongi, ye nkanikinu miavelela. Mana masonama mo, i mau mafwete kutusadisa muna kuyifimpa.
6 Paulu wa ntumwa wasoneka vo: “E diambu dia Nzambi diamoyo ye kumu, dilutidi mpe o twa kwa nsosolo miawonso mia meno mole, dikotanga kana i mpambaninu a moyo yo mwanda, yo mayikilu mpe, yo nluku, dizeye mpambula za mbalu yo makani ma ntima.” (Ayibere 4:12) Elo, e diambu dia Nzambi dilenda fimpa e ntima mieto, i sia vo una wina kiwuntu kieto muna kati. Aweyi tulenda sadila e diambu diadi dia nkuma muna zingu kieto? O ntozi a nkunga watoma songa una tulenda sadila e diambu dia Nzambi muna fimpa e ntima mieto. Wavova vo: “Nkwa nsambu o muntu . . . Muna nsiku a Yave kaka mwin’eyangi diandi; muna nsiku andi i kevungutilang’o fuku yo mwini.” (Nkunga 1:1, 2) O “nsiku a Yave” muna Nkand’a Nzambi wina. Tufwete yangalelanga tanga e Diambu dia Yave. Tufwete vaulanga e ntangwa mu tanga yo badika e diambu dia Nzambi. Vava tuvanganga wo, tufwete yambula vo mana masonama mo matufimpa.
7. Ayeyi i mpil’ambote ya kuyifimpila kana vo mu lukwikilu twina?
7 E mpil’ambote ya kuyifimpila kana vo mu lukwikilu twina i tanganga e Diambu dia Nzambi, badika mana tutanganga yo fimpa kana vo e fu yeto betela yina ye mana tulongokanga. Diakiese kikilu wau vo tuvwidi lusadisu lwambote muna bakula e Diambu dia Nzambi.
8. E nkanda mia “ntaudi akwikizi yo lulungalalu” aweyi mikutusadisilanga mu kuyifimpa kana vo mu lukwikilu twina?
8 O Yave okutuvananga malongi mayingi muna nkanda mivayikiswanga kwa “ntaudi akwikizi yo lulungalalu.” (Matai 24:45) Kasikil’owu, tala e quadro ina yo ntu a diambu “yuvu ya badika” kuna nsuk’a konso kapu muna nkanda Finama Yave.a O nkanda wau ukutuvananga elau diambote dia toma kuyifimpa. Mambu mayingi mesasilwanga mun’Eyingidilu ye Despertai!, malenda mpe kutusadisa mu kuyifimpa kana vo mu lukwikilu twina. Muna kuma kia malongi mesasilanga o nkand’a Ngana mun’Eyingidilu, mpangi mosi a nkento wavova vo: “Malongi mama mamfunu kikilu kwa mono. Mekunsadisanga mu fimpa kana vo e mvovo miame, fu ye ngindu zame betela zina ye nsiku miansongi mia Yave.”
9, 10. O Yave nkia nkubika kevanganga zikutusadisanga muna kuyifimpa kana vo mu lukwikilu twina?
9 Tuvewanga mpe tuludiku twayingi muna nkutakani yo muna tukutakanu twampwena. Ezazi i nkubika za mwanda kevangang’o Nzambi mu kuma ki’awana beyikwanga muna ungunza wa Yesaya vo: “Muna lumbu yambaninu, o mongo a nzo a Yave usikidiswa van’ebata dia miongo, ukundidikwa vana ntandu a kundubulu; kuna ivomena zula yawonso. Nkangu miayingi mikwenda vova vo, nwiza twatomboka kuna mongo a Yave, . . . katulonga nzila zandi, twakangala muna mayendelo mandi.” (Yesaya 2:2, 3) Diansambu kikiku dia vwa luludiku lwalu mu kuma kia nzila za Yave.
10 E mpila yakaka tulenda kuyifimpila i malongi tuvewanga kw’awana bazikuka muna mwanda kumosi ye akuluntu Akristu. Muna kuma kiau, o Nkand’a Nzambi uvovanga vo: ‘Abunzi, ovo muntu obakamene mun’ekuzuka, una kazayidi wo ko, oyeno nuna yo umwanda nunludikila ndiona wina wau, muna mwand’alembama; ukitala unkwa kala vo ongeye mpe ovukumuka.’ (Ngalatia 6:1) Tufwete vutulanga kikilu matondo mu kuma kia lusadisu lwalu lukutusingikanga.
11. Adieyi divavwanga muna kuyifimpa kana vo mu lukwikilu twina?
11 E nkanda mieto, tukutakanu tw’Akristu ye akuluntu i lukau lwamfunu katuvana o Yave. O kuyifimpa kana vo mu lukwikilu twina divavanga vo twakizaya yeto kibeni. I kuma vo, vava tutanganga e nkanda mieto yovo tuwanga luludiku lwa Nkand’a Nzambi, tufwete kiyuvulanga: ‘Nga elongi diadi kwa mono divewanga? Nga i wau mvanganga? Nga nlandanga malongi mawonso ma Kikristu?’ E mpila tubadikilanga malongi tuvewanga muna nkubika zazi isonganga mpe una wina e kimwanda kieto. Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “O nkwa uwuntu, ketambulang’oma ma mwand’a Nzambi ko: kadi mazowa muna meso mandi.” Uyikanga diaka vo: “Kansi nkwa umwand’osatanga mama mawonso.” (1 Korinto 2:14, 15) Nga ke tufwete sianga ngolo ko za fimpa mana tutanganga muna nkanda mieto, mana tuwanga muna tukutakanu ye kw’akuluntu?
“Nwiyizay’e Ziku”
12. Adieyi divavwanga muna kuyizaya e ziku?
12 Muna kuyizaya e ziku divavanga vo twayifimpanga yeto kibeni. Kieleka vo tulenda kala muna ludi. Kansi, nga tuzingilanga e ngwizani ye ludi? O kuyizaya e ziku divavanga vo twakala twazikuka muna mwanda yo songa vo tuyangalelanga e mambu ma mwanda.
13. Muna Ayibere 5:14, nki kisonganga vo twazikuka muna mwanda?
13 Nki kisonganga vo tu Akristu azikuka muna mwanda? Paulu wa ntumwa wasoneka vo: “Madia mangolo, i m’awana bazikukidi, awana bena vo, muna diambu dia kulukila, i benena ye ngangu zau zasinswa bazaya mpambula za wete yo bi.” (Ayibere 5:14) Tusonga vo twazikuka muna mwanda muna longanga e ntona zeto. Nze una muntu keteka kubamenanga muna tá e somba yovo nsaka zakaka, e ntona zeto mpe zifwete teka longwa muna sadilanga e nsiku mia Nkand’a Nzambi.
14, 15. Ekuma tufwete silanga e ngolo za longoka mambu ma sina ma Nkand’a Nzambi?
14 Tufwete teka kala ye ntona muna lenda zo longa. Muna kuma kiaki, elongi dia yeto kibeni mfunu dina. Vava tulongokanga ntangwa zawonso, musungula mambu ma sina ma Nkand’a Nzambi, e ntona zeto zizikukanga. Se mvu miayingi, Eyingidilu mambu mayingi ma sina dilonganga. Aweyi tuvanganga vava tuwananga malongi mabala? Nga tubembolanga mo mu kuma kia “maka mambu mampimpita mena mo”? (2 Petelo 3:16) Vana fulu kia bembola mo, tufwete sianga e ngolo za vav’o bakula dina dilongwanga mo.—Efeso 3:18.
15 Adieyi tufwete vanga avo ketulendanga kala y’elongi dia yeto kibeni ko? Diamfunu twasia e ngolo mu kalanga ye nsatu za longoka.b (1 Petelo 2:2) O zikuka muna mwanda divavanga vo twalongoka o dia madia mangolo, i sia vo mambu ma sina ma Nkand’a Nzambi. Avo ke wau ko, e ntona zeto ke zikala zazikuka ko. Kansi, mayingi mevavwanga muna zikuka muna mwanda, ke kala kaka ye ntona ko. Muna zingu kieto kia lumbu ke lumbu, tufwete sadilanga o zayi tubakanga mun’elongi dia yeto kibeni.
16, 17. O Yakobo wa ntumwa nkia lulukisu kavana mu kuma kia kala “avangi a diambu”?
16 E ziku kia lukwikilu lweto kimonekanga mpe muna mpila tusongelanga kiese kieto muna ludi, i sia vo muna mavangu meto ma lukwikilu. Yakobo wayika nona kisonganga una tulenda kuyizayila e ziku. Wavova vo: “Se nukadi nu avangi a diambu, ke nu awe kaka ko, yo kuvùkika. E kuma kadi, ovo o muntu nwe a diambu, ke mvangi ko, ondiona wina nze muntu otalang’e ndose andi a wutukila muna pelo: kayitala, yo katuka, vana vau kavilakanw’owu kakedi. Vo i ndion’okengelelanga muna nsiku aziku a vevoka, yo sikilanga mo, ke nwe ampilakeno ko, mvangi kak’ovanganga, ondion’osambwilwa muna mpang’andi.”—Yakobo 1:22-25.
17 Elongi dia Yakobo i diadi: ‘Tala muna Nkand’a Nzambi yo kuyifimpa. Kwamanana wo vanga yo kuyifimpanga ngeye kibeni kana betela una ye mana otanganga muna Nkand’a Nzambi. I bosi, kuvilakani nzaki ko mana otanganga. Singika dina din’o mfunu a singikwa.’ Ezak’e ntangwa, o landa luludiku lwalu dilenda kala diampasi.
18. O landa luludiku kavan’o Yakobo aweyi dinina se diambu diampasi?
18 Kasikil’owu, yindula o nkanikinu wa samun’e nsangu zambote za Kintinu. Paulu wasoneka vo: “Muna ntima i mukwikidilw’e nkwikil’a ndungidi; muna nua mpe i mutambulwidil’e ntambulwil’a luvuluku.” (Roma 10:10) Mayingi mevavwangwa muna sila umbangi wa luvuluku. Ndonga bemwenanga e salu kia samun’e nsangu zambote vo diambu diampasi. Ngolo ye unkabu wayingi uvavwanga mu kala se ateleki a nsangu zambote yo sia e salu kiaki va fulu kiantete muna zingu kieto. (Matai 6:33) Kansi, tukalanga ye kiese vava tusalanga e salu kiaki twavewa kwa Nzambi, kadi nkembo kitwasanga kwa Yave. Nga tu ateleki avema a Kintinu?
19. Ameyi diaka mevavwanga muna mavangu meto ma lukwikilu?
19 Ameyi diaka mevavwanga muna mavangu meto ma lukwikilu? Paulu wasoneka vo: “Mana nwalongwa, yo tambula, yo wa, yo mon’omu mono, i mana nuvanga: o Nzambi a luvuvamu kakala yeno.” (Filipi 4:9) Muna lemvokelanga mana twalongwa, twatambula, twamona yo wa ye mawonso mevavwanga muna zingu kia Nkristu, i tusongelanga vo tuyizeye e ziku. O Yave muna Yesaya wa ngunza okutuvovesanga vo: “Eyayi i nzila, nudiatila mo.”—Yesaya 30:21.
20. Aki nani bena se lusadisu lwampwena muna nkutakani?
20 Ampangi zamakala ye zamakento ana bezindalalanga muna lukwikilu, belongokanga una ufwene e Diambu dia Nzambi, besamunanga e nsangu zambote yo vema kwawonso, yo vana moko mu salu yawonso ivuwanga o mfunu, lusadisu lwampwena bevananga muna nkutakani. Bekumikanga kimwanda kia mpangi zau muna nkutakani. Bena se lusadisu lwampwena, musungula kwa wantu ampa muna nkutakani bevwanga mfunu wa lusadisu lwau. Yeto mpe tukala se lukau kuna kw’akaka, avo tulanda luludiku lwa Paulu lwa ‘kuyifimpa kana mu lukwikilu twina yo kuyizayang’e ziku.’
Kala ye Kiese Muna Vanga Luzolo lwa Nzambi
21, 22. Aweyi tulenda yangalel’o vanga luzolo lwa Nzambi?
21 Davidi wa ntinu a Isaele yankulu wayimbila vo: “Ovanga luzolo luaku, e Nzambi ame, kwau nyangalelele; o nsiku aku wina muna nsi ame a ntima.” (Nkunga 40:8) Davidi wayangalelanga vanga luzolo lwa Nzambi. Ekuma? Ekuma kadi e nsiku mia Yave miakala muna ntim’andi. Davidi kakala yo lukatikisu ko mu kuma kia nzila kafwete landa.
22 Avo nsiku mia Nzambi mina muna nsi eto a ntima, ke tukala yo lukatikisu ko mu kuma kia nzila tufwete kangalela. Tukala ye kiese muna vanga luzolo lwa Nzambi. Muna kuma kiaki, yambula ‘twasiamanana’ ekolo tusadilanga Yave ye nsi eto a ntima wawonso.—Luka 13:24.
[Mvovo Vana Yand’a lukaya]
a Wavaikiswa kwa Mbangi za Yave.
b Muna zaya e mpil’ambote ya longokela, tala o nkanda Benificie-se da Escola do Ministério Teocrático, lukaya lwa 27-32, wavayikiswa kwa Mbangi za Yave.
Nga Osungamenanga?
• Aweyi tulenda kuyifimpila kana vo mu lukwikilu twina?
• Adieyi divavwanga muna kuyizay’e ziku?
• Aweyi tulenda songela vo tu Akristu azikuka?
• Aweyi mavangu meto ma lukwikilu mekutusadisilanga muna kuyifimpa?
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 9]
Nga ozeye e mpil’ambote ya kuyifimpila kana mu lukwikilu wina?
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 10]
Tusonga vo twazikuka muna mwanda muna sadilanga ntona zeto
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 11]
Tusonga vo tuyizey’e ziku avo tukala ‘avangi a diambu, ke awe kaka ko’