Landa E Mbandu Yasisa Yesu
“Inuvene e mbandu, nwavanga konso owu inuvangidi.”—YOANE 13:15.
1. Ekuma o Yesu kenena se mbandu ambote ina Akristu bafwete tanginina?
MUNA lusansu lwawonso lwa wantu, muntu mosi kaka walembi sumuka muna zingu kiandi kiawonso. Muntu ndioyo i Yesu. Katula Yesu, “ke vena munkondw’esumu ko.” (1 Ntinu 8:46; Roma 3:23) Muna kuma kiaki, Akristu akieleka bebadikilanga Yesu nze mbandu ambote ina bafwete tanginina. Muna lumbu kia 14 kia ngonde a Nisani ya mvu wa 33 wa tandu kieto, una kiafinamanga lufwa lwandi, Yesu wavovesa alongoki andi vo bantanginina. Yandi vo: “Inuvene e mbandu, nwavanga konso owu inuvangidi.” (Yoane 13:15) Muna fuku wauna wansuka, o Yesu mpila zayingi kayika zina Akristu bafwete kuntanginina. Muna longi diadi tubadika ezaka mpila kayika.
Mfunu Wakala Nlembami
2, 3. O Yesu aweyi kakadila se mbandu ambote ya lulembamu?
2 O Yesu ulembami kayika vava kavovesa alongoki andi vo balanda e mbandu kasisa. Nkumbu miayingi, walonganga alongoki andi kimana bakala alembami. Muna fuku wa 14 wa ngonde a Nisani, Yesu wasonga lulembamu vava kasukula malu m’antumwa zandi. I bosi wavova vo: ‘Ovo omono, Mfumu yo Nlongi, nsukwidi malu meno, oyeno mpe nusukuziana malu meno.’ (Yoane 13:14) Vava kamana sukul’o malu m’antumwa zandi, Yesu ubavovese vo balanda e mbandu kabasongele. Kieleka, eyayi i mbandu ambote kikilu ya lembama!
3 Paulu wa ntumwa okutuvovesanga vo vava Yesu kaizidi ko ova ntoto, “mu mpw’a Nzambi” kakala. Kansi wakikulula yo kituka se fwaniswa kia muntu. Vana ntandu, ‘wakisakidika yo lemvoka yamuna lufwa, musungul’e mfwa muna nti ampasi.’ (Filipi 2:6-8) Se yindula e diambu diadi. O Yesu, ona wina vo i muntu anzole osundidi onene muna nsema wawonso, wakisakidika vana vena mbasi, wawutuka se nsedia, walemvokela mase malembi lunga yo fwa nze kimpumbulu. (Kolosai 1:15, 16; Ayibere 2:6, 7) Nkia mpila lembama kasonga! Nga muntu olenda kwandi tanginina o “nyindu wau” yo songa “lusakalalu lua ntima”? (Filipi 2:3-5) Elo, kansi ke diambu diakete ko.
4. Nkia mambu mekitulanga o wantu se akwa lulendo? Ekuma lulendo lwinina luambi?
4 O lulendo i kondwa lulembamu. (Ngana 6:16-19) Lufilanga muntu mu bwa muna ntambu a Satana. (1 Timoteo 3:6) O lulendo nzaki lukotanga muna ntim’a muntu, kansi diampasi dikalanga mu katula lo. Wantu bekuyisananga mu kuma kia mavwa mau, mu kuma kia nsi zau bawutukila, nkand’a nitu, ngangu, zaya tá e somba, ye makaka mpe. Kansi e lekwa yayi ke yina mfunu ko kwa Yave. (1 Korinto 4:7) Avo tuyambwidi vo mambu mama matukitula akwa lulendo, tufwasa e ngwizani eto yo yandi. “Kanele vo o Yave watundalala, tala ketal’asakaladi: Kansi akwa lulendo i kezay’o vala.” —Nkunga 138:6; Ngana 8:13.
Lembama Vana Vena Ampangi Zeto
5. Ekuma dinina o mfunu vo akuluntu bakala alembami?
5 Kana nkutu nkia kiyekwa tuna kiau muna nkutakani yovo konso salu tusalanga muna salu kia Yave, ke kifwete kutukitula akwa lulendo ko. (1 Tusansu 29:14; 1 Timoteo 6:17, 18) Kieleka, una uwokelelanga e kiyekwa kieto, i una mpe o lulembamu lweto lufwete wokelela. O Petelo wa ntumwa wavovesa akuluntu balembi ‘kala ayadi kw’awana bena vo vwa dia Nzambi, kansi bakala se mbandu z’ekambi.’ (1 Petelo 5:3) Akuluntu besolwanga mu kala se selo ye mbandu kwa mpangi zau ke mu kala mfumu ko. —Luka 22:24-26; 2 Korinto 1:24.
6. Nkia mambu ma zingu kia Kikristu tuvwilanga lulembamu o mfunu?
6 Ke akuluntu kaka ko bafwete kala alembami. Wau vo aleke balenda kuyisana mu kuma kia ngangu ye ngolo zau, Petelo wasoneka vo: “Nuvwata lusakalalu lua ntima, nwasadiziana: kadi Nzambi osiang’akwa lulendo e kitantu, vo i alembami, okubavana nsambu.” (1 Petelo 5:5) Elo, awonso bafwete songanga lulembamu nze lwa Yesu. Lulembamu luvwilu o mfunu muna samuna e nsangu zambote, musungula vava tuwanananga ye kitantu yovo lembi tambulwa muna salu kia umbangi. Lulembamu luvwilu o mfunu muna tambulwila elongi yovo vevola e zingu kieto mu wokesa e salu kieto kia umbangi. Vana ntandu, lulembamu, unkabu yo lukwikilu tuvwidi o mfunu muna zizidila kitantu yo lubangamu. —1 Petelo 5:6.
7, 8. Mu nkia mambu tulenda kadila yo lulembamu?
7 O muntu aweyi kalenda sundila o lulendo yo kala yo ‘lusakalalu lwa ntima yo badikila akaka vo bansundidi’? (Filipi 2:3) O muntu ofwete kuyibadikila nze una o Yave kekumbadikilanga. Yesu wayika e mpil’ambote ya kuyibadikila vava kavova vo: “Diau adimosi mpe oyeno, ovo nuvangidi mawonso nuvoveso, nuvova vo, yeto tu ntaudi akondwa mfunu; tuvangidi mana tufwete vanga.” (Luka 17:10) Sungamena vo, o Yesu mambu mayingi kavanga mana ke tulendi vanga ko. Kansi Yesu nlembami kikilu kakala.
8 Vana ntandu, tulenda lomba lusadisu kwa Yave mu kala ye nyindu asikila wa yeto kibeni. Nze ntozi a nkunga, tulenda samba vo: “Undonga ntona zambote yo zayi. Kadi nkanikinu miaku nkwikila.” (Nkunga 119:66) O Yave okutusadisa kimana twakala yo nyindu asikila yo kutusambula mu kuma kia lembama kweto. (Ngana 18:12) Yesu wavova vo: “Konso on’okukundidika, osakidikwa: konso on’okusakidika, okundidikwa.” —Matai 23:12.
Nyindu Asikila Mun’edi Diambote y’edi Diambi
9. O Yesu aweyi kabadikilanga o bi yo wete?
9 Kanele vo wakala 33 ma mvu yo wantu alembi lunga, Yesu ‘kasumuka ko.’ (Ayibere 4:15) Vava o ntozi a nkunga kasakula mu kuma kia Masia, wavova vo: “Ozolele unsongi, omengene umpumbulu.” (Nkunga 45:7; Ayibere 1:9) Akristu mpe bafwete sia ngolo mu tanginina Yesu mu diambu diadi. Ke mu zaya kaka swaswanesa bi yo wete ko, kansi mu menga edi diambi yo zola edi diambote. (Amose 5:15) Ediadi dikubasadisa mu nwana ye nyindu miau mi’esumu. —Etuku 8:21; Roma 7:21-25.
10. Avo tuvangidi ‘mambu mambi’, nkia nyindu tusonganga?
10 Yesu wavovesa Nikodemo wa Mfarisi vo: “On’ovanganga mayi osaul’o ntemo, kekwiza ku ntemo ko, o mavangu mandi menkwa tumbwa. Kansi on’ovanganga ludi okwiz’oku ntemo, o mavangu mandi masengomoka, ovo muna Nzambi mavangamena.” (Yoane 3:20, 21) Badika ediadi: Yoane wayikila Yesu nze “ntemo aludi, una utemenang’o wantu awonso.” (Yoane 1:9, 10) Yesu wavova avo tuvangidi o “mayi” i sia vo mambu mambi, mana ke metondwanga ko kwa Nzambi, ntemo tumenganga. Nga diangangu dia menga Yesu ye nkanikinu miandi? Dialudi, o wantu i wau bevanganga vava besumukinanga kuna lukanu. Nanga balenda banza vo ke bemenganga Yesu ye nkanikinu miandi ko, kansi o Yesu i wau kebadikilanga dio.
Aweyi Tulenda Tanginina Nyindu a Kristu Mun’edi Diambi y’edi Diambote?
11. O kala yo nyindu a Kristu mun’edi diambote y’edi diambi ekuma dinina o mfunu?
11 Tufwete zaya un’o Yave kebadikilanga o wete yo bi. Tuvwa zayi wau muna longokang’o Nkand’a Nzambi. Vava tukwamanananga mun’elongi diadi, tufwete samba nze una o ntozi a nkunga kasamba vo: “E Yave, unzayisa nzila zaku; Undonga ngyendelo zaku.” (Nkunga 25:4) Sungamena vo Satana nkwa luvunu. (2 Korinto 11:14) Olenda kitula o bi se wete yo fila Nkristu walembi lungalala mu yangalela wo. Muna kuma kiaki, tufwete badikanga mana tulongokanga yo landa o tuludiku twa “ntaudi akwikizi yo lulungalalu.” (Matai 24:45-47) Longoka, samba yo badika mana tulongokanga dikutusadisa mu nungunuka muna mwanda yo kal’entwadi y’awana ‘bena ye ngangu za zaya mpambula za wete yo bi.’ (Ayibere 5:14) Avo tuvangidi ediadi, tumenga o bi yo zola o wete.
12. Nkia luludiku lwa Nkand’a Nzambi lukutusadisa mu lembi vanga oma mambi?
12 Avo tumengene o bi, ke tuyambula ko vo ekani dia vanga o bi diakota muna ntima mieto. Vioka mvu miayingi tuka lufwa lwa Yesu, Yoane wa ntumwa wasoneka vo: “Ke nuzodi nza ko, ngatu eyi in’omu nza. Ovo muntu ozol’e nza, o zola kw’Ese ke kwina mu yandi ko. Kadi yawonso in’omu nza, eketo dia nitu, y’eketo dia meso, yo lusanu luavela lua zingu, ke lutukidi kw’Ese ko, mu nza kaka i lutukidi.”—1 Yoane 2:15, 16.
13, 14. (a) O zola lekwa ya nza nkia kuma dinina dia vonza kw’Akristu? (b) Aweyi tulenda vengela o zola e lekwa ya nza?
13 Akaka balenda banza vo ke lekwa yawonso ko ya nza ina yambi. Kana una vo ediadi dialudi, e nza ye mawete mandi malenda kutuvengomona mu sadila Yave. Kevena lekwa kimosi ko tulenda vewa kwa nza kikutufila mu finama Nzambi. Muna kuma kiaki, avo tusundisi o zola e lekwa ya nza, kana nkutu yina yimonekanga vo ke yambi ko, mu vonza tukuyisia. (1 Timoteo 6:9, 10) Vana ntandu, lekwa yayingi in’ova nza yambi kikilu ye ilenda kutuvukumuna. Avo tutalanga filme zisonganga mambu ma nsoki, zumba yovo programa za televizau ziwokesanga luzolo lwa mavwa, tuyantika mo zola. Avo tuvangidi e kikundi y’awana besianga mambu ma mavwa ye ma kinkita va fulu kiantete, oyeto mpe tulenda badikila mambu mama nze mau masundidi o mfunu muna zingu. —Matai 6:24; 1 Korinto 15:33.
14 Kuna diak’e sambu, avo tuzolanga Diambu dia Yave, “eketo dia nitu, y’eketo dia meso, yo lusanu luavela lua zingu,” ke lukutuvukumuna ko. Vana ntandu, avo tuvangidi kikundi y’awana besianga mambu ma Kintinu kia Nzambi va fulu kiantete, tukala nze yau, tuzola mana bezolanga yo menga mana bemenganga. —Nkunga 15:4; Ngana 13:20.
15. O zola unsongi yo menga umpumbulu, aweyi dikutukumikina nze Yesu?
15 O menga umpumbulu yo zola unsongi diasadisa Yesu mu sungamena e “kiese kasidilwa.” (Ayibere 12:2) Ediadi mpe dilenda vangama kwa yeto. Tuzeye vo “e nza vempoka ivempoka, y’eketo diandi.” O mawete mawonso ma nza yayi ma kolo kiandwelo kwandi. Kansi, “ndion’ovangang’o luzolo lwa Nzambi, zing’aka kezinganga yakwele mvu.” (1 Yoane 2:17) Wau vo o Yesu wavanga luzolo lwa Nzambi, waziula e nzila kimana o wantu bavwa moyo a mvu ya mvu. (1 Yoane 5:13) Yambula yeto awonso twantanginina yo vwa mawete ma moyo a mvu ya mvu.
Vava Tukalanga mu Lubangamu
16. Ekuma Yesu kavovesela alongoki andi bazolananga?
16 Yesu wayika mpila yakaka alongoki andi bafwete kuntanginina. Wavova vo: “I wau wuwu nkanikinu ame, nuzolaziana nzola inuzolele.” (Yoane 15:12, 13, 17) Vena ye kuma yayingi Akristu bezolelanga mpangi zau. O Yesu wazaya vo Akristu mengwa bemengwa kwa nza. Wavova vo: “Ovo nza ikunusaula, nuzeye wo vo mono yateka saula. . . . O ntaudi kasundidi mfumu andi ko. Ovo bambangika, oyeno mpe bekunubangika.” (Yoane 15:18, 20) Elo, kana nkutu vava bebangikwanga, Akristu betangininanga Yesu. Bafwete wokesa o zola kukubasadisa mu zizidila kitantu.
17. Ekuma e nza imengenanga Akristu akieleka?
17 Ekuma e nza imengenanga Akristu? Ekuma kadi, nze Kristu, oyau “ke ba nza ko.” (Yoane 17:14, 16) Ke benwananga vita ko ngatu kuyisia mu mambu ma tuyalu. Belemvokelanga e nsiku mia Nkand’a Nzambi, bezitisanga o vauka kwa moyo yo kwamanana songa fu yambote. (Mavangu 15:28, 29; 1 Korinto 6:9-11) Besianga mambu ma mwanda va fulu kiantete ke mu mavwa ko. Nze una Paulu kasoneka, kana una vo mu nza bezingilanga, “kebesadilanga yo ko.” (1 Korinto 7:31) Kieleka, akaka besivikanga mu kuma kia fu yambote besonganga Ambangi za Yave. Kansi Mbangi za Yave ke bekululanga nsiku ko kimana batondwa kw’akaka. Muna kuma kiaki, ndonga ova nza ke bekubabakulanga ko yo kubamenga.
18, 19. Nze Yesu, aweyi Akristu bezizidilanga e kitantu yo lubangamu?
18 Antumwa za Yesu bamona e kitantu kia nza vava o Yesu kakangwa yo vondwa. Bamona mpe una o Yesu kasundila e kitantu kiaki. Muna mpatu a Ngetesemani, atantu a Yesu bayiza kunkanga. O Petelo wabonga nsosolo muna kuntanina, kansi o Yesu wamvovesa vo: “Vutula nsosolo vana fulu kiandi: kadi awonso bebonga nsosolo, muna nsosolo befwila.” (Matai 26:52; Luka 22:50, 51) Kuna nz’ankulu, Aneyisaele nsosolo basadilanga mu nwana y’atantu au. Kansi owau, e mambu masoba. E Kintinu kia Nzambi “ke kia nza yayi ko.” Ana bena kusambu dia Kintinu kiaki ke bafwete nwana ko. (Yoane 18:36) Ke kolo ko Petelo okala mosi muna zula kia mwanda kina yo wantu bena ye kisi nsi kun’ezulu. (Ngalatia 6:16; Filipi 3:20, 21) Tuka kolo kiakina, alongoki a Yesu bezizidilanga kitantu yo lubangamu kondwa wonga nze una kavanga Yesu. Beyambulanga mawonso vana moko ma Yave yo kumbunda e vuvu kimana bazizidila e mpasi. —Luka 22:42.
19 Petelo wasoneka vo: “Kristu wanumwen’e mpasi, wanusisil’e mbandu, nwalanda muna ntambi zandi. . . . Una kalevolwa, kavutwidi malevo ko; una kamon’e mpasi, kavumisi ko; wiyiyekwele kaka kwa ndion’ofundisang’e mfundis’ansongi.” (1 Petelo 2:21-23) Nze una kavova Yesu, Akristu bezizidilanga lubangamu se vioka mvu miayingi. Nze Akristu a tandu kiantete, o unu Akristu belandanga e mbandu yasisa Yesu muna zizidila ye kwikizi kiawonso yo songa vo akwa ziku yo luvuvamu. (Lusengomono 2:9, 10) Yambula konso muntu mu yeto kavanga diau adimosi vava kezizidilanga o lubangamu. —2 Timoteo 3:12.
‘Nuvwata Mfumu Yesu Kristu’
20-22. Aweyi Akristu ‘bevwatilanga Mfumu Yesu Kristu’?
20 Paulu wasonekena nkutakani kuna Roma vo: “Nuvwat’aka Mfumu Yesu Kristu, ke nukubamena nitu mun’owu wa maketo mandi ko.” (Roma 13:14) Akristu bevwatanga Yesu nze una uvwatilwanga e kinkutu. Kana una vo asumuki, besianga e ngolo za tanginina e fu ye mavangu mandi yamu tezo kiafwanana yo Mfumu au. —1 Tesalonika 1:6.
21 Tulenda ‘vwata Mfumu Yesu Kristu’ avo tutomene kunzaya yo zinga nze una kazingila. Tutanginina lulembamu lwandi, e mpila kazolelanga unsongi, kamengenanga umpumbulu, kazolelanga mpangi zandi, kayivaulwila ye nza yo luzindalalu lwandi muna mpasi. Ke ‘tukubamena nitu mun’owu wa maketo mandi ko,’ muna lembi sia mambu ma mavwa vana fulu kiantete muna zingu yovo lungisa e zolela ya nitu zeto. Vava tubakanga e nzengo yo nwana ye mpasi tufwete kuyuvulanga: ‘O Yesu adieyi kadi vanga mu diambu diadi? Adieyi kadi zola vo yavanga?’
22 Muna fokola, tutanginina Yesu muna kuyivana muna salu kia ‘samunanga e nsangu zambote.’ (Matai 4:23; 1 Korinto 15:58) Muna mpila yayi mpe, Akristu belandanga e mbandu yasisa Yesu. Mun’elongi dilanda tubadika e mpila bevangilanga wo.
Nga Olenda Sasila?
• Ekuma Akristu bafwete kadila alembami?
• Aweyi tulenda songela o nyindu asikila mun’edi diambote y’edi diambi?
• Akristu aweyi betangininanga Yesu vava besiwanga kitantu yo bangikwa?
• Aweyi tulenda ‘vwatila Mfumu Yesu Kristu’?
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 19]
Yesu wasisa mbandu ambote ya lulembamu
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 20]
Lulembamu luvavwanga muna samuna e nsangu zambote ye muna mambu mawonso ma zingu ki’Akristu
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 21]
Satana olenda kitula mambu mambi se mambote yo fila Akristu mu yangalela mo