Элчилер
7 Башкы дин кызматчы Степандан: «Ушул айтылгандар чынбы?» — деп сурады. 2 Ошондо ал мындай деди: «Агайын-туугандар, аталар, сөзүмө кулак салыңыздар. Бабабыз Ыбрайым Харанга+ отурукташканга чейин Месопотамияда жүргөндө, ага Улуу Кудайыбыз көрүнүп: 3 „Жериңди, туугандарыңды калтырып, мен көрсөтө турган жерге бар“,— деген.+ 4 Ошондо Ыбрайым каздимдиктердин* жеринен чыгып, Харанга барып отурукташкан. Атасы өлгөндөн кийин болсо,+ Кудай ага азыр силер жашап жаткан жерге көч деген.+ 5 Анткен менен ага бул жерден үлүшкө бир карыш* да жер берген эмес. Бирок Ыбрайым балалуу боло элек болсо да, Кудай бул жерди ага, андан кийин тукумдарына берерин убада кылган.+ 6 Ошондой эле анын урпактары бөтөн жерде келгин болуп жашай турганын, 400 жыл кул болуп, кысымга алынарын айткан.+ 7 Анан Кудай: „Бирок аларды кул кылган элди жазалайм,+ ошондон кийин алар ал жактан чыгып, ушул жерде мага сыйынып, кызмат кылышат“,— деген.+
8 Андан сырткары, Кудай Ыбрайымга өзү да, урпактары да сүннөткө отургузулушу керектигин айтып, аны менен келишим түзгөн.+ Анан Ыбрайым Ыскак деген уулдуу болуп,+ аны сегизинчи күнү сүннөткө отургузган.+ Ыскактан Жакып, Жакыптан 12 уруу башчысы төрөлгөн*. 9 Уруу башчылары болгон Жусуптун агалары көрө албастык кылып,+ аны Мисирге сатып жиберишкен.+ Бирок Кудай Жусупту колдоп,+ 10 бардык кыйынчылыктарынан куткарган. Кудай жардам бергендиктен, Жусуп Мисирдин падышасы фараондун көз алдында акылмандык менен иш кылып, анын көңүлүнө жаккан. Фараон аны Мисирди да, ак сарайындагы бүт иштерди да башкарганга дайындаган.+ 11 Кийин бүт Мисирде, бүт Канаан жеринде ачарчылык башталып, катуу каатчылык болгондо, ата-бабаларыбыз да тамак-ашсыз калган.+ 12 Жакып Мисирде азык-түлүк* бар экенин угуп, ата-бабаларыбызды ошол жакка жиберген.+ 13 Жусуптун бир туугандары ал жакка экинчи жолу барышканда, Жусуп аларга өзүнүн ким экенин айткан. Ошондон улам анын урук-тууганы жөнүндө фараон да билген.+ 14 Ошондо Жусуп атасы Жакып менен бардык туугандарын, 75 кишини,+ Канаандан чакырткан.+ 15 Ошентип, Жакып Мисирге көчүп барган.+ Кийин ал да,+ ата-бабаларыбыз да ошол жакта көз жумган.+ 16 Алардын сөөгүн Шекемге ала кетишип, Ыбрайым Хамордун уулдарынан күмүш акчага сатып алган мүрзөгө коюшкан.+
17 Кудайдын Ыбрайымга берген убадасы аткарыла турган убак жакындаган сайын, Мисир жеринде ысрайылдыктардын саны дүркүрөп өсө берген. 18 Ошол убакта Мисирде Жусупту тааныбаган башка бир падыша такка келген.+ 19 Ал биздин элге каршы амал колдонуп, ата-бабаларыбызды жаңы төрөлгөн балдарын таштап салганга мажбурлаган; алардын балдары аман калбашы үчүн ошенткен.+ 20 Ошол кезде Муса төрөлгөн. Ал аябай сүйкүмдүү эле*. Аны ата-энеси 3 ай үйүндө баккан.+ 21 Анан аргасыздан аны таштап кетишкен.+ Ошондо фараондун кызы таап алып, асырап алган.+ 22 Ошентип, Муса Мисирде эң мыкты билим алып, сүйлөгөн сөзү да, кылган иши да таасирдүү киши болгон.+
23 Ал 40 жашка чыкканда боордошторунун, ысрайыл элинин, ал-жайын билгиси келген.+ 24 Анан барып, ысрайылдыктардын бирине мисирлик бир кишинин адилетсиз мамиле кылып жатканын көрүп, аны коргош үчүн мисирликти өлтүрүп салган. Ошентип, ысрайылдыктын өчүн алып берген. 25 Муса боордоштору Кудай аларды ал аркылуу куткарайын деп жатканын түшүнөт деп ойлогон. Бирок алар түшүнүшкөн эмес. 26 Эртеси күнү дагы барып, ысрайылдык эки кишинин мушташып жатканын көргөн. Ошондо аларды жараштырганга аракет кылып: „Силер бир туугансыңар да. Эмнеге мушташып жатасыңар?“ — деген. 27 Бирок уруп жатканы Мусаны түртүп жиберип: „Сени бизге ким башчы же сот кылып койду? 28 Кечээ мисирликти өлтүргөнүңдөй, мени да өлтүргүң барбы?“ — деген. 29 Муну укканда Муса Мисирден Мидиан жерине качып кетип, ошол жакта жашап калган. Ал жактан эки уулдуу болгон.+
30 Арадан 40 жыл өткөндөн кийин, Синай тоосунун жанындагы чөлдө ага күйүп жаткан тикенектүү бадалдын жалынынын арасынан периште көрүнгөн.+ 31 Ошондо Муса таң калып, жакшылап караш үчүн аны көздөй баратканда, Жахабанын: 32 „Мен ата-бабаларыңдын Кудайымын, Ыбрайымдын, Ыскактын, Жакыптын Кудайымын“,+— деген үнү угулган. Ошондо ал коркконунан калтырап, андан ары барганга даай албай калган. 33 Жахаба ага: „Бутуңдагы сандалыңды чеч, анткени сен турган жер ыйык. 34 Мен Мисирдеги элимдин эзилгенин көрүп, онтогонун уктум, ошон үчүн аларды куткарам.+ Эми сени Мисирге жиберем“,— деген. 35 Бир кезде боордоштору: „Сени ким башчы же сот кылып койду?“+ — деп четке каккан ошол Мусаны Кудай тикенектүү бадалдын арасынан көрүнгөн периште аркылуу башчы жана куткаруучу кылып жиберген.+ 36 Так ошол Муса ысрайылдыктарды Мисирден алып чыккан.+ Ал Мисир жеринде, Кызыл деңизде+, анан 40 жыл бою+ чөлдө керемет-жышаандарды көрсөткөн.+
37 Ысрайылдыктарга: „Кудай силерге элиңердин арасынан мен сыяктуу пайгамбарды дайындайт“,+— деп так ошол Муса айткан болчу. 38 Ысрайыл эли менен чөлдө чогуу жүргөн ошол болчу. Синай тоосунда өзү менен сүйлөшкөн+ периште+ менен жана ата-бабаларыбыз менен ошол чөлдө чогуу жүрүп, силерге жеткириш үчүн Кудайдын тирүү* жана ыйык сөздөрүн уккан киши да ошол болчу.+ 39 Бирок ата-бабаларыбыз анын тилин албай, аны четке кагып,+ Мисирге кайтып баргысы келген.+ 40 Алар Арунга: „Бизди баштап жүрө турган кудайларды жасап бер, анткени бизди Мисир жеринен алып чыккан Мусаңдын эмне болгонун билбейбиз“,— дешкен.+ 41 Ошол күндөрү алар музоо жасап, ошол бурканга* курмандык чалып, өздөрү жасап алган нерсесине арнап майрам өткөрүшкөн.+ 42 Бирок Кудай алардан жүзүн буруп, асмандагы нерселерге сыйынган+ ал элди жайына койгон. Бул тууралуу пайгамбарлардын китебинде: „Оо, ысрайыл эли, 40 жыл бою чөлдө жүргөндө мага тартуу алып келип, мага курмандык чалдыңар беле? 43 Жок, сыйыныш үчүн өзүңөр жасап алган сөлөкөттөрдү: Молохтун*+ чатырын, Рефан кудайынын* жылдыз бурканын көтөрүп жүрдүңөр. Ошондуктан мен силерди Бабылдан* ары көчүрүп жиберем“,+— деп айтылган болчу.
44 Чөлдө жүрүшкөндө ата-бабаларыбызда Кудайдын алар менен экенин көрсөткөн чатыр* бар болчу. Ал чатыр, Кудай Мусага буйрук кылгандай, ага көрсөтүлгөн үлгү боюнча жасалган.+ 45 Мураска калган ошол чатырды ата-бабаларыбыз Кудай алардын алдынан кууп чыккан элдердин жерине+ Жашыянын жетеги астында алып келишкен.+ Ал ошол жакта Дөөтүнүн күндөрүнө чейин турган. 46 Дөөтү Кудайга жаккан киши болгон. Ал Жакып сыйынган Кудайдан ага үй* курганга уруксат беришин суранган.+ 47 Бирок ал үйдү Сулайман курган.+ 48 Анткен менен Эң Жогорку Кудай адам баласы курган үйлөрдө жашабайт.+ Бул жөнүндө бир пайгамбар: 49 „Асман — менин тактым,+ ал эми жер — таман астым*.+ Анда мага кандай үй курасыңар? — дейт Жахаба.— Мен жашай турган жайды каякка курмак элеңер? 50 Мунун баарын мен жараткан эмесминби?“+ — деген.
51 Көкүрөгү көр, кулагы укпаган тоң моюндар, силер дайыма Кудайдын ыйык рухуна каршы чыгып, ата-бабаларыңар кылганды кылып келатасыңар.+ 52 Ата-бабаларыңар куугунтуктабаган пайгамбар барбы?+ Алар адил адамдын келерин алдын ала айткандарды өлтүрүшкөн.+ Силер болсо ал адамга чыккынчылык кылып, аны өлтүрүп салдыңар.+ 53 Кудай силерге периштелер аркылуу Мыйзам берген,+ бирок аны аткарган жоксуңар».
54 Степандын сөздөрүн укканда алардын каары кайнап, тишин кайрай башташты. 55 Кудайдын ыйык рухуна толгон Степан болсо асманды карап, даңкка бөлөнгөн Кудайды, анын оң жагында турган Исаны+ көрдү да: 56 «Мына, мен ачылган асманды жана Кудайдын оң жагында турган+ адам Уулун+ көрүп турам»,— деди. 57 Ошондо тигилер колдору менен кулактарын жаап алып, үнүнүн болушунча катуу кыйкырып, баары аны көздөй атырылышты. 58 Анан аны шаардын сыртына сүйрөп чыгып, таш бараңга ала башташты.+ Ага жалаа жапкан күбөлөр+ болсо сырт кийимдерин Шабыл деген жигиттин жанына коюп коюшту.+ 59 Степан таш бараңга алынып жатканда Исага жалынып: «Мырзам Иса, өмүрүмдү* сага тапшырдым»,— деди. 60 Анан тизелеп: «Жахаба, буларды ушул күнөөсү үчүн жоопко тарта көрбө»,— деп кыйкырды.+ Анан жан берди*.