Муктаж болгондорго туруктуу боорукердик көрсөткүлө
«Ар бириңер өз бир тууганыңарга ырайым [«туруктуу боорукердик», ЖД] көрсөткүлө» (Захария 7:9).
1, 2. а) Эмне үчүн туруктуу боорукердик көрсөтүшүбүз керек? б) Биз кайсы суроолорду талкуулайбыз?
ЖАХАБА КУДАЙДЫН Сөзү бизди «кайрымдуулук иштерин [туруктуу боорукердикти] жакшы көрүүгө» чакырат (Михей 6:8). Ошондой эле эмне үчүн жакшы көрүшүбүз керектигинин себептерин да көрсөтөт. Биринчиден, «кайрымдуу [туруктуу боорукердик көрсөткөн] адам өз жанына жакшылык кылат» (Накыл сөздөр 11:17). Бул сөздө калет жок! Туруктуу боорукердик, башкача айтканда, өзгөрүлбөс сүйүү көрсөтүү башкалар менен жылуу жана тыгыз мамиледе болууга өбөлгө түзөт. Мунун натыйжасында биз ишенимдүү досторго ээ болобуз. Кандай баа жеткис сыйлык! (Накыл сөздөр 18:24).
2 Андан тышкары, Ыйык Жазмада: «Акыйкаттык менен кайрымдуулукту сактаган [туруктуу боорукердикти издеген] адам өмүрдү да, чындыкты да, атак-даңкты да табат»,— деп айтылат (Накыл сөздөр 21:21). Ооба, туруктуу боорукердикти издөө менен биз Кудайдын жактыруусуна ээ болобуз, ал эми келечекте зор баталарга, анын ичинде түбөлүк өмүргө жетебиз. Бирок биз кантип туруктуу боорукердик көрсөтө алабыз? Кимдерге көрсөтүшүбүз керек? Туруктуу боорукердиктин адамгерчиликтен же боорукердиктен айырмасы барбы?
Адамгерчилик жана туруктуу боорукердик
3. Туруктуу боорукердик адамгерчиликтен эмнеси менен айырмаланат?
3 Адамгерчилик менен туруктуу боорукердиктин ортосунда бир топ айырма бар. Мисалы, башкаларга адамгерчилик көрсөткөндөр, адатта, алар менен жекече ынак мамиледе болбойт. Ал эми туруктуу боорукердикти адам аны менен жылуу жана ынак мамиледе болгондорго көрсөтөт. Ыйык Китепке ылайык, адамдардын бири-бирине туруктуу боорукердик көрсөтүшү мурунтан берки өз ара мамилелерге негизделиши мүмкүн (Башталыш 20:13; 2 Шемуел 3:8; 16:17). Же болбосо, мурун көрсөтүлгөн боорукердиктин натыйжасында пайда болгон мамилелерге негизделиши ыктымал (Жашыя 2:1, 12—14; 1 Шемуел 15:6; 2 Шемуел 10:1, 2). Бул айырмачылыкты ачыгыраак түшүнүш үчүн, келгиле, адамдардын ортосунда көрсөтүлгөн адамгерчиликке жана туруктуу боорукердикке байланышкан ыйык китептик эки мисалды салыштырып көрөлү.
4, 5. Ыйык Китептен келтирилген жогорудагы эки мисал адамгерчилик менен туруктуу боорукердиктин ортосундагы айырманы кантип көрсөтүп турат?
4 Адамгерчилик чагылдырылган бир мисал кыйроого дуушар болгон кемедеги адамдардын тобуна, анын ичинде Пабылга байланышы бар. Алар Мелит аралына сүзүп чыгышкан (Элчилер 27:37—28:1). Мелиттиктер ал жолоочулардын алдында эч нерсеге милдеттүү эмес эле жана мурда-кийин алар менен карым-катнашта болушкан эмес. Буга карабастан, алар чоочун адамдарды меймандостук менен кабыл алып, аларга «өзгөчө адамкерчилик көргөзүшкөн» (Элчилер 28:2, 7). Алардын меймандостугу чын дилден көрсөтүлгөнү менен, мындай мамиле бир чети кокусунан, бир чети чоочун адамдарга жасалган. Ошондуктан муну адамгерчилик деп атоого болот.
5 Эми Дөөт падышанын Мепибешетке, досу Жонатандын уулуна, көрсөткөн меймандостугун алалы. Дөөт Мепибешетке: «Сен дайыма менин дасторконумдан тамак жейсиң»,— деп айткан. Мунун себебин түшүндүрүп, Дөөт: «Мен сага сенин атаң Жонатан үчүн жакшылык кыламын»,— деген (2 Шемуел 9:6, 7, 13). Дөөттүн туруктуу меймандостугун адамгерчилик эле эмес, туруктуу боорукердик деп атоого болот, анткени бул анын мурун түзүлгөн алака-мамилеге берилгендик көрсөткөндүгүнүн далили болгон (1 Шемуел 18:3; 20:15, 42). Бүгүн да Кудайдын кызматчылары жалпы адамзатка адамгерчилик көргөзүшөт. Ал эми ким менен Кудайга жагарлык мамиледе болушса, аларга туруктуу боорукердик, башкача айтканда, өзгөрүлбөс сүйүү көрсөтүшөт (Матай 5:45; Галаттыктарга 6:10).
6. Ыйык Китепте адамдардын бири-бирине көрсөткөн туруктуу боорукердигинин кандай өзгөчөлүктөрү көрсөтүлөт?
6 Туруктуу боорукердиктин дагы башка кошумча өзгөчөлүктөрүн айкын көрүү үчүн, Ыйык Китептен бул сапат баса көрсөтүлгөн үч билдирүүнү кыскача карап көрөлү. Биз алардан адамдардын туруктуу боорукердиги 1) конкреттүү иш-аракеттер аркылуу, 2) чын жүрөктөн жана 3) көп учурда муктаж болгондорго көрсөтүлөрүн байкайбыз. Андан тышкары, бул билдирүүлөр канткенде туруктуу боорукердик көргөзө аларыбызды көрсөтөт.
Туруктуу боорукердик көрсөткөн ата
7. Ыбрайымдын кулу Бетуел менен Лабанга эмне деген жана кайсы маселени кабыргасынан койгон?
7 Башталыш 24:28—67-аяттарда мурунку макалада сөз кылынган Ыбрайымдын кулу тууралуу окуянын уландысы баяндалат. Кул Ребекага жолуккандан кийин анын атасынын, Бетуелдин, үйүнө чакырылат (28—32-аяттар). Ал жерден кул Ыбрайымдын уулуна колукту издеп келгенин төкпөй-чачпай айтып берет (33—47-аяттар). Ошондой эле жолу оңунан чыкканын, «мырзасынын уулуна бир тууганынын кызын алып берүү үчүн, аны түз алып келген» Жахабанын жышаан көрсөткөнүн айткан (48-аят). Бул окуяны ынтызарлык менен айтып берүү менен кулдун Бетуелди жана анын уулу Лабанды бул иш Жахабанын батасы менен болуп жатканына ынандырууга үмүттөнгөнү шексиз. Акырында кул: «Азыр эле айткыла мага, менин мырзама ырайым жана акыйкаттык кылайын деген оюңар барбы же жокпу? Айткыла, анан мен оңго же солго бурулуп кетейин»,— деген (49-аят).
8. Бетуел Ребекага байланышкан маселени кантип чечкен?
8 Жахаба Ыбрайымга туруктуу боорукердик көрсөтүп келди (Башталыш 24:12, 14, 27). Ребеканы Ыбрайымдын кулу менен коё берип, Бетуел да туруктуу боорукердик көрсөтүүгө даяр болобу? Кудайдын туруктуу боорукердиги адамдын туруктуу боорукердиги менен толукталабы? Же Ыбрайымдын кулу бекер эле жер кезип келдиби? Лабан менен Бетуелдин: «Бул иш Теңирден»,— деген сөзүн угуп, кулдун көңүлү кыйла тынчый түшкөн чыгар (50-аят). Алар бул иштин Жахабадан экенин көрүп, анын чечимине ошол замат моюн сунушкан. Анан Бетуел: «Мына, Ребека алдыңда турат. Аны алып, жолго чык. Теңир айткандай, ал мырзаңдын уулунун аялы болсун» — деп, туруктуу боорукердик көрсөткөн (51-аят). Ребека Ыбрайымдын кулу менен жөнөп кеткен да, көп өтпөй Ыскактын сүйүктүү аялы болуп калган (49, 52—58, 67-аяттар).
Уул көрсөткөн туруктуу боорукердик
9, 10. а) Жакып өзүнүн уулу Жусупка кандай өтүнүч менен кайрылган? б) Жусуп атасына кантип туруктуу боорукердик көрсөткөн?
9 Ыбрайымдын небереси Жакыпка да туруктуу боорукердик көрсөтүлгөн. Башталыш китебинин 47-бабы көрсөтүп тургандай, Жакып ал кезде Мисирде жашачу жана «өлөр убагы жакындап» калган эле (27—29-аяттар). Ошондуктан ал өлгөндөн кийин сөөгүнүн Ыбрайымга Кудай убадалаган жерден тыш жакка коюлуп каларын ойлоп, кабатырлана баштаган (Башталыш 15:18; 35:10, 12; 49:29—32). Өзүнүн Мисирде көмүлүшүн каалабагандыктан, ал сөөгүнүн Канаан жерине алынып кетишине кам көргөн. Анын тилегин колунда бийлиги бар уулу Жусуптан башка ким ишке ашыра алмак эле?
10 Бул тууралуу Ыйык Жазмада мындай деп айтылат: «[Жакып] уулу Жусупту чакырып, мындай деди: эгерде мен сенин алдыңда ырайым тапкан болсом, мага ырайым кылып [туруктуу боорукердик көрсөтүп]... сени Мисирде көмбөйм деп, колуңду саныма коюп ант бер. Ата-бабаларым жаткан жерге жатайын, мени Мисирден алып чыгып, ошолордун көрүстөнүнө кой» (Башталыш 47:29, 30). Жусуп бул өтүнүчтү аткарууга убада берген, андан көп өтпөй Жакып көз жумган. Жусуп бир туугандары менен бирге атасынын сөөгүн «Канаан жерине алып барып, [Ыбрайым сатып алган] Махпел талаасындагы үңкүргө коюшкан» (Башталыш 50:5—8, 12—14). Ошентип, Жусуп атасына туруктуу боорукердик көрсөткөн.
Келин көрсөткөн туруктуу боорукердик
11, 12. а) Рут Наамиге кантип туруктуу боорукердик көрсөткөн? б) Руттун кийинки туруктуу боорукердиги кандайча алгачкысынан ашып түшкөн?
11 Рут китебинде Наами аттуу жесир аялга мааптык келини Руттун туруктуу боорукердик көрсөткөнү тууралуу сөз жүрөт. Рут да жесир калган болчу. Наами Жүйүт аймагындагы Бейт-Лехемге кайтып барууну чечкенде, Рут: «Сен кайда барсаң, мен да ошол жакка барам, сен кайсы жерде жашасаң, мен да ошол жерде жашайм. Сенин элиң — менин элим, сенин Кудайың — менин Кудайым болот» — деп, туруктуу боорукердик жана чечкиндүүлүк көрсөткөн (Рут 1:16). Кийинчерээк ал Нааминин жашап калган тууганы Буузга турмушка чыгууга даяр экенин билдирүү менен да туруктуу боорукердик көрсөткөнa (Мыйзам 25:5, 6; Рут 3:6—9). Бууз Рутка: «Сен жакыр да эмес, бай да эмес болгон жаш адамды издебей, азыркы бул ишиңди мурунку ишиңден да жакшы кылдың [туруктуу боорукердик көрсөттүң]»,— деп айткан (Рут 3:10).
12 Руттун алгачкы туруктуу боорукердиги өз жерин таштап, Наами менен кеткенинде көрсөтүлгөн (Рут 1:14; 2:11). Анын бул жакшылыгынан экинчи жолку туруктуу боорукердиги — Буузга турмушка чыгууга даяр болгондугу — ашып түшкөн. Эми Рут балалуу болуу курагынан өтүп калган Наамиге мураскор төрөп бере алмак. Рут менен Бууз үйлөнүп, кийинчерээк уулдуу болушканда, Бейт-Лехемдеги аялдар: «Наами уулдуу болду»,— деп жар салышкан (Рут 4:14, 17). Рут чыны менен эле «жакшы аял» болгон, ошондуктан Жахаба ага Ыйса Машайактын чоң энелеринен болуу артыкчылыгын берген (Рут 2:12; 3:11; 4:18—22; Матай 1:1, 5, 6).
Иш-аракеттер менен көрсөтүлөт
13. Бетуел, Жусуп жана Рут кантип туруктуу боорукердик көрсөтүшкөн?
13 Бетуелдин, Жусуптун жана Руттун кантип туруктуу боорукердик көрсөтүшкөнүн байкадыңарбы? Алардын туруктуу боорукердиги жылуу-жумшак сөздөр менен эле эмес, конкреттүү иш-аракеттер менен да коштолгон. Бетуел: «Мына Ребека»,— деп эле койбостон, «Ребеканы... коё берген» (Башталыш 24:51, 59). Жакып атасына: «Айтканыңдай кылам»,— деп эле койбостон, бир туугандары менен бирге, «атасы кандай айтса, ошондой кылышкан» (Башталыш 47:30; 50:12, 13). Рут: «Сен кайда барсаң, мен да ошол жакка барам»,— деп эле койбой, өз элин таштап, Наами менен кошо жөнөп, «Бейт-Лехемге келгиче бирге» келген (Рут 1:16, 19). Рут Жүйүт жеринде да «кайын энеси ага кандай буйруса, так ошондой кылган» (Рут 3:6). Ооба, Руттун туруктуу боорукердиги, башкалардыкындай эле, иш-аракеттер менен көрсөтүлгөн.
14. а) Кудайдын бүгүнкү күндөгү кызматчылары кантип иш жүзүндө туруктуу боорукердик көрсөтүшүүдө? б) Силер жакта Ыйсанын жолдоочуларынын арасында кандай туруктуу боорукердик иштери көрсөтүлүп жатат?
14 Бүгүн Кудайдын кызматчыларынын иш жүзүндө туруктуу боорукердик көрсөтүп жатканын көрүп кубанбай койбойсуң. Мисалы, кээ бирөөлөр бейкаруу, маанайы чөккөн же кайгы-капага баткан ишенимдештерине эмоциялык жактан колдоо көрсөтүп келишүүдө (Накыл сөздөр 12:25). Ошо сыяктуу эле көптөгөн ишенимдүү Күбөлөр, улгайган бир туугандары жума сайын жыйналыш жолугушууларына катыша алышы үчүн, аларды Падышалык залына машинеси менен алып барып келип жүрүшөт. Артрит оорусу менен ооруган 82 жаштагы Анна: «Бир туугандардын мени бардык жолугушууларга алып барып келишин Жахабанын батасы деп эсептейм. Мага ушундай мээримдүү бир туугандарды бергени үчүн мен ага чын жүрөктөн ыраазымын»,— деп айткан. Анын сөздөрү башка дагы көп бир туугандардын ой-сезимин чагылдырып турат. Жыйналышыңардагы ушу сыяктуу иш-чараларга силер да катышып жатасыңарбы? (1 Жакан 3:17, 18). Катышып жатсаңар, силердин туруктуу боорукердигиңер абдан бааланарына күмөн санабасаңар болот.
Чын көңүлдөн көрсөтүлөт
15. Биз карап чыккан ыйык китептик үч билдирүүдө туруктуу боорукердиктин кайсы өзгөчөлүгү баса көрсөтүлөт?
15 Жогоруда каралган ыйык китептик билдирүүлөрдөн туруктуу боорукердиктин эрксизден эмес, чын көңүлдөн, ыктыярдуу түрдө көрсөтүлгөнүн да байкоого болот. Бетуел Ыбрайымдын кулу менен чын көңүлдөн кызматташкан; Ребека да ошенткен (Башталыш 24:51, 58). Туруктуу боорукердик көрсөтүүгө Жусупту эч ким кыйнаган эмес (Башталыш 50:4, 5). Рут болсо «[Наами] менен бирге кетүүнү бекем чечкен» (Рут 1:18). Наами Рутка Буузга барууну сунуш кылганда, туруктуу боорукердиктин түрткүсү менен ал: «Сен мага эмне айтсаң, ошонун баарын кылам»,— деген (Рут 3:1—5).
16, 17. Бетуелдин, Жусуптун жана Руттун туруктуу боорукердиги эмнеден улам өзгөчө мааниге ээ жана бул сапатты чагылдырууга аларга эмне түрткү берген?
16 Бетуел, Жусуп жана Рут көрсөткөн туруктуу боорукердик өзгөчө мааниге ээ. Себеп дегенде аларга Ыбрайым, Жакып жана Наами сырттан кысым көрсөтө алышмак эмес. Алсак, Бетуел кызын коё берүүгө милдеттүү эмес болчу. Ал Ыбрайымдын кулуна: «Жок, мээнеткеч кызым кашымда эле болсун»,— деп деле коё алмак (Башталыш 24:18—20). Ошо сыяктуу эле, Жусуп да атасынын өтүнүчүн орундатабы, орундатпайбы — өз эрки эле, анткени көзү өтүп кеткен Жакып аны сөзүнө турууга мажбурлай алмак эмес да. Наами болсо Рутка анын Маапта калууга эрктүү экенин өзү айткан (Рут 1:8). Нары да, Рут жашы өтүп калган Буузга эмес, «жаш адамга» турмушка чыга алмак.
17 Бетуел, Жусуп жана Рут чын көңүлдөн туруктуу боорукердик көрсөтүшкөн; буга алардын жүрөгү түрткү берген. Алар, Мепибешетке өзгөрүлбөс сүйүү көрсөтүүгө өзүн жоопкер сезген Дөөт падышага окшоп, өздөрү менен жакын мамиледе болгон адамдарга туруктуу боорукердик көрсөтүүнү моралдык жоопкерчилик катары көрүшкөн.
18. а) Ыйсаны жолдогон аксакалдар оторду кандай маанай менен кайтарышат? б) Бир аксакал ишенимдештерине жардам бергендеги сезимдерин кантип билдирген?
18 Туруктуу боорукердик — азыр деле Кудайдын элине, анын ичинде Кудайдын оторун кайтарган эркектерге таандык сапат (Забур 109:3; 1 Тесалоникалыктарга 5:12). Мындай аксакалдар, башкача айтканда, көзөмөлчүлөр өздөрүнүн дайындалуусу менен берилген ишеничке ылайык жашоого жооптуу экенин билишет (Элчилер 20:28). Ошентсе да алар жыйналыштагы кайтаруучулук кызматын жана туруктуу боорукердикке байланыштуу башка иштерди «эрксиз түрүндө эмес... чын көңүлдөрүнөн» аткарышат (1 Петир 5:2). Аксакалдар оторду өздөрүнүн жоопкерчилигинен жана каалоосунан улам кайтарышат. Алар Машайактын койлоруна туруктуу боорукердикти милдеттүү болгондуктан да, каалагандыктан да көрсөтүшөт (Жакан 21:15—17). Ыйсаны жолдогон бир аксакал: «Мен ишенимдештеримдин үйүнө барууну же аларды ойлой турганымды көрсөтүш үчүн телефон чалып коюуну жакшы көрөм. Бир туугандарга жардам берүү мага чоң кубаныч жана канааттануу алып келет»,— дейт. Бул сөздөргө камкор аксакалдардын баары чын жүрөктөн кошулат.
Муктаж болгондорго туруктуу боорукердик көрсөткүлө
19. Ушул макалада талкууланган ыйык китептик билдирүүлөрдө туруктуу боорукердикке байланыштуу эмне баса белгиленет?
19 Биз карап чыккан ыйык китептик билдирүүлөрдө баса белгиленгендей, туруктуу боорукердик муктаждыктарын канааттандырууга өздөрүнүн чамасы жетпеген адамдарга көрсөтүлүшү керек. Тукумунун уланышы үчүн, Ыбрайым Бетуелдин колдоосуна муктаж болгон. Сөөгүнүн Канаанга алынып кетиши үчүн, Жакып Жусуптун жардамына муктаж болгон. Мураскор төрөлүшү үчүн, Наамиге Руттун жардамы керек болгон. Ыбрайым да, Жакып да, Наами да ал муктаждыктарын башкалардын жардамысыз канааттандыра алышмак эмес. Ошо сыяктуу эле, бүгүн да туруктуу боорукердик айрыкча муктаж болгондорго көрсөтүлүшү керек (Накыл сөздөр 19:17). Биз патриарх Аюбду туурашыбыз керек. Ал «жардам сураган жакырга да, карай турган кишиси жок жетимге да», ошондой эле «өлүп бара жатканга» да каралашкан. Аюб «жесир аялдын жүрөгүнө кубаныч берчү» жана «сокурга көз, аксакка бут болчу» (Аюб 29:12—15).
20, 21. Биздин туруктуу боорукердигибизге кимдер муктаж жана ар бирибиз эмне кылууга чечкиндүү болушубуз керек?
20 Чындыгында, «жардам сураган жакырлар» Ыйсанын жолдоочуларынын ар бир жыйналышында бар. Буга адамдын жалгызсырашы, көңүлүнүн чөгүшү, өзүн эч нерсеге татыксыз деп сезиши, башкалардан көңүлү калышы, олуттуу ооруга чалдыгышы же жакшы көргөн кишисинен айрылышы жана башка нерселер себеп болушу мүмкүн. Эмне себеп болбосун, андай адамдардын биздин чын көңүлдөн жана үзгүлтүксүз түрдө туруктуу боорукердик көрсөтүшүбүз аркылуу канааттандырыла турган жана канааттандырылууга тийиш болгон муктаждыктары бар (1 Тесалоникалыктарга 5:14).
21 Ошондуктан, келгиле, мындан ары да «туруктуу боорукердиги мол» Жахаба Кудайды туурайлы (Чыгуу 34:6, ЖД; Эфестиктерге 5:1). Биз Жахабаны, чын көңүлүбүздөн конкреттүү иш-аракет кылып, айрыкча муктаж болгондорго каралашуу менен туурай алабыз. Ошондой эле «өз бир тууганыбызга ырайым [туруктуу боорукердик] көрсөтүү» менен биз Жахабага даңк алып келебиз да, чоң кубаныч табабыз (Захария 7:9).
[Шилтеме]
a Никенин бул түрү жөнүндө Жахабанын Күбөлөрүнүн «Жазманы түшүнүү» деген эмгегинин (англ.) 1-томунда, 370-бетинде кененирээк айтылат.
Эмне деп жооп бермексиңер?
Туруктуу боорукердик адамгерчиликтен эмнеси менен айырмаланат?
Бетуел, Жусуп жана Руттар кандай жолдор менен туруктуу боорукердик көрсөтүшкөн?
Биз кандай маанай менен туруктуу боорукердик көрсөтүшүбүз керек?
Биздин туруктуу боорукердигибизге кимдер муктаж?
[15-беттеги сүрөт]
Бетуел кантип туруктуу боорукердик көрсөткөн?
[17-беттеги сүрөт]
Руттун өзгөрүлбөс сүйүүсү Наами үчүн бата болгон.
[18-беттеги сүрөт]
Туруктуу боорукердик чын көңүлдөн, конкреттүү иш-аракет аркылуу муктаж болгондорго көрсөтүлөт.