INKANI IYAKUMANYILA 49
Ka u Yehova Akwamula Inyiputo Zyane?
‘Mukwiza pakunitizya sona mukwiza pakwiza nu kwiputa kukwane, po inkwiza pakubivwa.’—YERE. 29.12.
ULWIMBO 41 Mupulike Lurombo Lwane
VYO INTI TUMANYILEa
1-2. Choni cho akabalilo kamo tungiyivwa ukuti u Yehova atakwamula inyiputo zyitu?
‘UHOBOKAGHE nkani mwa Yehova po akwiza pakukupa vyo umoyo wako ghukulonda.’ (Sali. 37.4) Ili lilayizyo ilyakuhobosya sana! Loli ka tulindililaghe ukuti u Yehova akabalilo kosi inti atupanje chilichosi cho twamulaba pa kabalilo kanako? Choni cho chakulondiwa sana ukwilalusya ilalusyo ili? Ennya ivifwanikizyo ivyakukonkapo ivi. Umuyemba uwachilindu akumulaba u Yehova ukuti aye ingile Isukulu iya Balumbilili aba Bumwene, loli imyaka yikwenda batakumwitizya ukuti aye ingile. Umukamu uwachinyamata akumulaba u Yehova ukuti apole imbina yo akubina umwakuti amubombelaghe umwakukwana muchipanga, loli atakupola. Abapapi Abachikilisitu bakumulaba u Yehova ukuti amwavwe umwana wabo ukuti abukilile ukuba mubwanaloli. Loli umwana wabo asala ukuleka ukumubombela u Yehova.
2 Pamo numwe bulo mungaba ukuti mumulabite u Yehova ichintu chimo, loli mukwennya ukuti atabamuye. Ivi vingapangisya ukuti mwande pakwennya ukuti u Yehova akwamula inyiputo izya bantu bamo loli izyinyu atakwamula. Pamo munganda pakwinong’ona ukuti mubombite ichintu chimo ichibibi. Umuyemba yumo izina lyache u Janiceb akiyivwanga bunubu. Umuyemba uyu nu mulume wache bakalaba kwa Yehova ukuti baye babombelaghe pa Bateli. Akanena ukuti: “Pabwandilo nkiyivwanga ukuti inti tubuke ku Beteli umwalunulu.” Imyaka iyinji yikendapo loli imbumba iyi batakayitizya ukuti yibuke ku Beteli. U Janice akanena ukuti: “Ivi vikapangisya ukuti imbe ne wachitima sana sona nkavulungana. Nkapasyanga ukuti pamo mbombite ichintu chimo ichibibi cho chimukalalizizye u Yehova. Inkiputa sona umwapadela pa nkani iyakubuka ku Beteli. Po nkilalusyanga ukuti choni cho u Yehova atakwamula ulwiputo lwane?”
3. Nkimba munkani iyi inti tunenezannye ichoni?
3 Akabalilo kamo tunganda pakupasya ukuti u Yehova atakwivwa inyiputo zyitu. Kwisinda uku abantu bamo abasubaliwa bope bakiyivwapo bunubu. (Jobu 30.20; Sali. 22.2; Haba. 1.2) Choni cho chingabasimikizya ukuti u Yehova akwamula inyiputo zyinyu? (Sali. 65.2) Ukuti twamule akiza ilalusyo ili, ichabwandilo tukulondiwa ukwamula amalalusyo aghakukonkapo agha: (1) Nkimba tungalindilila choni ukufuma kwa Yehova? (2) Ka u Yehova akulonda ukuti tubombaghe choni? (3) Choni cho akabalilo kamo tukulondiwa ukusinta inyiputo zyitu?
NKIMBA TUNGALINDILILA ICHONI UKUFUMA KWA YEHOVA?
4. Ukuyana nu Yeremiya 29.12, nkimba u Yehova akulayizya ukuti inti abombe choni?
4 U Yehova alayizizye ukwivwa inyiputo zyitu. (Belenga Yeremiya 29.12.) U Chala abaghanite ababombi bache bo basubaliwa sona atangaleka ukwivwa inyiputo zyabo. (Sali. 10.17; 37.28) Loli ifundo iyi yitakung’anamula ukuti akabalilo kosi inti atupange chilichosi cho twamulaba. Ivintu vimo vyo tukumulaba pa kabalilo aka, inti tulindilile mupaka muchisu ichipya po tukwiza pakupokela vyo tukulaba.
5. Nkimba u Yehova akwennya tasi ichoni nanti akuteghelezya inyiputo zyitu? Longosola.
5 Akabalilo kosi u Yehova akwennya tasi vyo tukumulaba mo vikulemelelana nu bwighane bwache. (Yesa. 55.8, 9) Ichintu choka cho akulonda chakuti ichisu chosi chizule na bantu bo bakukolelana sona bakuhoboka pakumwivwila ngati mulaghili wabo. Loli u Satana akunena ukuti abantu bangaba bakuhoboka sana nanti bangilaghila bene. (Ubwa. 3.1-5) Ukuti u Yehova alangizye ukuti vyo u Satana akanena vyabumyasi, abitikizizye abantu ukuti bilaghile bene. Loli ichachitima chakuti ubulaghili ubwa bantu bwapangisya intamyo izyakupambana-pambana zyo tukukomana nazyo amasiku ghano. (Ndumbi. 8.9) Pakuba babombi bache uswe tukumanya ukuti pa kabalilo aka u Yehova atangefyapo intamyo zyosi zyo tukukomana nazyo. Nanti angabomba bunubu, vingapangisya ukuti abantu bamo bande pakwinong’ona ukuti ubulaghili ubwa bantu bukulaghila akiza umwakuti bungakwanisya ukumazya intamyo zyosi.
6. Choni cho tukulondiwa ukumanya ukuti u Yehova akubomba ivintu umwalughano sona umwabugholosu?
6 U Yehova angamula inyiputo zyitu muzila izyakupambana-pambana. Umwakufwanikizya, pa kabalilo ko Umwene u Hezekiya akabina nkani akamulambilizya u Yehova ukuti amwavwe ukuti apole. U Yehova akivwa ulwiputo lwache po akamupozya. (2 Nyafya. 20.1-6) Pa kabalilo kamo umutumiwa u Pabuli akamulaba u Yehova ukuti “efyepo umwivwa,” bo tutakukayikila ukuti bukaba bubine, loli u Yehova atakefyapo intamyo yache. (2 Koli. 12.7-9) Inong’onela sona ichifwanikizyo icha batumiwa babili aba, u Yakobo nu Pitala. Pa kabalilo kamo Umwene u Helodi akalondagha ukubaghogha. Ichipanga chikamwiputilagha nkani u Pitala sona tutakukayikila ukuti chikamwiputilagha sona nu Yakobo. U Yakobo akaghoghiwa loli u Pitala akapona umwakuswighisya. (Imbo. 12.1-11) Lumo tungaswigha ukuti, ‘Choni cho u Yehova akamupoka u Pitala loli atakamupoka u Yakobo?’ Pankani iyi Ibayibolo litakunenapo chilichosi.c Ifundo yo tungasimikizya yakuti akabalilo kosi u Yehova akubomba ivintu ‘mubugholosu.’ (Kumbu. 32.4) Sona ifundo iyamwabo yakuti u Yehova akabaghana bosi u Pitala nu Yakobo. (Ubuvu. 21.14) Akabalilo kamo u Yehova angamula inyiputo zyitu muzila yo tutasubilagha. Loli ichifukwa chakuti tuli nu lusubilo ulwakuti akabalilo kosi u Yehova akwamula inyiputo zyitu muzila ya lughano ni ya bugholosu, tutakumupa inongwa na mo akwamulila inyiputo zyitu.—Jobu 33.13.
7. Nkimba tutakulondiwa ukubomba ichoni sona chifukwa buli?
7 Akabalilo kosi tutakulondiwa ukuyanisya mo ivintu vibeleye kwa uswe na bamwitu. Umwakufwanikizya, tungamulaba u Yehova ichintu chimo ichapadela, loli tungennya ukuti atakwamula. Pisinda pache tungamanya ukuti yumo akalaba ichintu ichakuyana na cho uswe tukalaba, loli umwene u Yehova amwamuye ulwiputo lwache. Ivi vyovyo vikabombiwa kwa muyemba yumo izina lyache u Anna. Umulume wache u Matthew akabinagha imbina iya kansa, po umuyemba uyu akiputa kwa Yehova ukuti amupozye umulume wache. Pa kabalilo akakuyana bulo, abayemba babili abachigosi bope bakabinagha ukansa. U Anna akamwiputilagha umulume wache u Matthew na bayemba babili aba ukuti bapole. Abayemba aba bakapola loli umulume wache akafwa. Pabwandilo u Anna akaswigha waghe abayemba babili aba bakapola ichifukwa chakuti u Yehova akingililapo. Nanti u Yehova weyo akabavwa, choni cho atakamula inyiputo zyache izyakuti umulume wache abeko akiza? Napo vikaba bunubu, tutanganena mo vikendela ukuti abayemba aba bapole. Ifundo yo tukumanya yakuti u Yehova ali ni zila izyakumazizya intamyo zyitu zyosi pa kabalilo kache, sona akulayizya ukuti akwiza pakubazusya abamanyani bache bo bafuye.—Jobu 14.15.
8. (a) Ukuyana nu Yesaya 43.2, ka u Yehova akutwavwa buli-buli? (b) Ka ulwiputo lungatwavwa buli-buli nanti twakomana ni ntamyo? (Ennya ividiyo iyakuti Lurombo Lukutovwira Kuzizipizga.)
8 Akabalilo kosi u Yehova akutwavwa. Ichifukwa chakuti u Yehova we Baba witu uwalughano, atakulonda ukuti atwennyanje ukuti tukutamiwa. (Yesa. 63.9) Napo vili bunubu loli atakutufighilila ku njelo zyosi zyo tungakomana nazyo zyo tungazifwanikizya na malusoko pamo umoto. (Belenga Yesaya 43.2.) Loli atulayizizye ukuti inti atwavwe ‘pa kabalilo ko tukukomana’ ni njelo izi ukuti tujimbe. Sona u Yehova atakwitikizya ukuti injelo zyo tukukomana nazyo zitupangisye ukuti tuleke pakumubombela. U Yehova akutupa sona amaka ukwendela mumuzimu umuzelu ukuti tujimbe ku njelo zyo tukukomana nazyo. (Luka 11.13; Filipi 4.13) Ivi vikutwavwa ukuba nu lusubilo ulwakuti akabalilo kosi tuli na chilichosi cho chikulondiwa ukuti tujimbe nu kubukilila ukuba basubaliwa kwa Yehova.d
KA U YEHOVA AKULONDA UKUTI TUBOMBAGHE ICHONI?
9. Ukuyana nu Yakobo 1.6, 7, choni cho tukulondiwa ukusubila ukuti u Yehova inti atwavwe?
9 U Yehova akulonda ukuti tumusubilaghe. (Hebe. 11.6) Akabalilo kamo tungennya ukuti injelo zyo tukukomana nazyo zipepe bulo ukuti paswebene tungamalana nazyo. Tunganda na pakukayikila nanti u Yehova angatwavwa. Loli Ibayibolo likutusimikizya ukuti na maka gha Chala ‘tungakwela ulubumba.’ (Sali. 18.29) Mumalo mwakuti tukayikilaghe, tukulondiwa ukuti akabalilo kosi twiputaghe nu lwitiko lwitu losi nu kusubila ukuti u Yehova inti amule inyiputo zyitu zyosi.—Belenga Yakobo 1.6, 7.
10. Nena ichifwanikizyo cho chikulangizya mo tungabombela umwakukolelana ni nyiputo zyitu.
10 U Yehova akulonda ukuti tubombaghe ukuyana na vyo twalaba. Umwakufwanikizya, umukamu angamulaba u Yehova ukuti amwavwe ukulaba uholide ku mbombo umwakuti aye aghiwepo palukomano ulwa chigaba. Ka u Yehova angamula buli-buli ulwiputo ulu? U Yehova angamwavwa umukamu ukuti abe wakujimba po akubuka kwa bwana wache ukuti aye alabe uholide. Napo u Yehova angamupa amaka, loli umukamu akulondiwa ukuti abuke kwa bwana wache ukuti aye amulabe. Akabalilo kamo umukamu angalondiwa ukulaba ivya nkani iyi umwakupyanizya-pyanizya. Angayezya sona izila iyamwabo ngati iyakuti balekelane imbombo nu wamwabo yo akubomba nawe. Sona nanti vingabombiwa, angiyipa ukuti ize abombe bulo imbombo ukusita ukumulipila.
11. Choni cho tukulondiwa ukuti twiputaghe umwakupyanizya-pyanizya ichintu cho tukuchilonda?
11 U Yehova akulonda ukuti twiputaghe umwakupyanizya-pyanizya ivintu vyo tukuvilonda. (1 Tesa. 5.17) U Yesu akalangizya ukuti ivintu vimo vyo tungalaba tutangamuliwa pakabalilo kanako. (Luka 11.9) Ifundo iyi yikulangizya ukuti tutakanyokele kwisinda! Tukulondiwa ukuti twiputaghe ukufuma pasi pa moyo sona umwakupyanizya-pyanizya. (Luka 18.1-7) Nanti tukubukilila ukwiputa tukumulangizya u Yehova ukuti ichintu cho tukulaba chakulondiwa naloli. Sona tukuba ukuti tukulangizya ukuti tuli nu lwitiko ulwakuti angatwavwa.
CHONI CHO AKABALILO KAMO TUKULONDIWA UKUSINTA INYIPUTO ZYITU?
12. (a) Nkimba lalusyo buli lyo tukulondiwa ukwilalusya po tukulaba, sona chifukwa buli? (b) Ka tungamanya buli-buli ukuti inyiputo zyitu zikumuchindika u Yehova? (Ennya ibokosi ilyakuti “Ka Inyiputo Zyane Zikulangizya Ukuti Nkumuchindika u Yehova?”)
12 Nanti tutakupokela vyo tukwiputa, tukulondiwa ukwilalusya amalalusyo matatu agha. Ilyabwandilo lyakuti, ‘Ka nkulaba ichintu cho chakulondiwa naloli?’ Akabalilo kamo tunginong’ona ukuti tukumanya cho chakulondiwa nkani kwa uswe. Loli vingabombiwa ukuti ivintu vyo tukulaba vitangatupindulila kwakabalilo akatali. Nanti tukwiputa ivya ntamyo yimo yo tukulonda ukuti tumalane nayo, vingabombiwa ukuti pangaba izila yimo inyiza iyakumalana ni ntamyo iyi ukuchila yo uswe tukulaba. Sona akabalilo kamo ivintu vyo tukulaba vingaba ukuti vitakukolelana na panandi nu bwighane ubwa Yehova. (1 Yoha. 5.14) Umwakufwanikizya, inong’onela ichifwanikizyo icha bapapi cho twachitambula kubwandilo. Abapapi aba bangaba ukuti bakumulaba u Yehova ukuti amwavwe umwana wabo ukuti abukilile ukuba mubwanaloli. Ukulaba kwabo uku kukuboneka ngati kwiza bulo. Loli u Yehova atakutukakamizya ukuti tumubombelaghe. Akulonda ukuti aliwesi ukongelezyapo na bana bitu tusalaghe swebene ukumwiputa. (Kumbu. 10.12, 13; 30.19, 20) Abapapi bakulondiwa ukumulaba u Yehova, ukuti abavwe umwakuti bamumanyisye umwana wabo nu kumufika pa moyo vyo vingamwavwa ukuti ande pakumughana u Yehova sona abe nawe pabumanyani.—Mbupi. 22.6; Efe. 6.4.
13. Ukuyana na Aba Hebeli 4.16, nkimba kabalilo buli ko u Yehova angatwavwa? Longosola.
13 Ilalusyo ilyabubili lingaba lyakuti, ‘Nkimba akabalilo aka kiza akakuti u Yehova amulile inyiputo zyane?’ Akabalilo kamo tungiyivwa ukuti tukulondiwa ukwamuliwa mwalubilo inyiputo zyitu. Loli chakuhobosya sana ukumanya ukuti u Yehova akumanya akabalilo akiza ko angatutulila. (Belenga Aba Hebeli 4.16.) Nanti tutakupokela pa kabalilo kanako vyo tukulaba, tunganda ukwinong’ona ukuti uansala wa Yehova wakuti ‘Awe.’ Loli ubwanaloli bwache bwakuti uansala wache angaba wakuti ‘Intakwamula pa kabalilo aka.’ Umwakufwanikizya, inong’onela izya mukamu uwachinyamata yula yo angaba ukuti akumulaba u Yehova ukuti amupozye ku mbina yo akubina. Nanti u Yehova angamupozya umukamu uyu umwakuswighisya, u Satana anganena ukuti umukamu uyu akubukilila ukumubombela u Yehova ichifukwa chakuti amupozya umwakuswighisya. (Jobu 1.9-11; 2.4) Umwakongelezyapo, u Yehova asalite kale akabalilo akiza ko akwiza pakwefyapo imbina zyosi. (Yesa. 33.24; Ubuvu. 21.3, 4) Pa kabalilo aka tutakalindililaghe ukuti u Yehova angatupozya umwakuswighisya mupaka pa kabalilo ko akwiza pakwefyezyapo imbina zyosi. Ichakulondiwa chakuti umukamu akulondiwa ukumulaba u Yehova ukuti amupe amaka nu mutende uwa mu moyo ukuti ajimbe ku mbina yo akubina nu kubukilila ukumubombela u Chala umwabusubaliwa.—Sali. 29.11.
14. Nkimba mwamanyilako ichoni kwa Janice?
14 Kumbukila inkani iya Janice yo akiputagha ukuti aye abombelaghe pa Beteli. Pakati pendapo imyaka 5, umuyemba uyu akivwisya mo u Yehova akamulilagha inyiputo zyache loli muzila yo atakinong’onelaghapo. Akanena ukuti: “U Yehova akabombezya akabalilo kala pakumanyisya ivintu ivyakupambana-pambana sona akanavwa ukuti imbe ne Mukilisitu umwiza. Nkalondiwanga ukulangizya ukuti nkumusubila nkani. Nkamanya ukuti nkalondiwanga ukubikapo umoyo pakumanyila Ibayibolo pa nemwene. Sona nkalondiwanga ukumanya ukuti ningaba ne wakuhoboka paliposi po ningamubombela u Yehova.” Pisinda pache u Janice nu mulume wache, bakabitizya ukuti baye bendelaghe idela. U Janice akati inong’onelapo mo ivintu vikabela kwisinda, akanena ukuti: “U Yehova akamulagha inyiputo zyane, loli atakamulagha muzila yo nkalindililagha. Napo vikansendela akabalilo ukuti imanye mo u Yehova akamulilagha inyiputo zyane, loli nkennya mo akamulila umwalughano sona umwachisa.”
Nanti mukwennya ukuti u Yehova atamuye inyiputo zyinyu, munginong’onelapo sona ivintu ivyamwabo vyo mungalaba (Ennya indime 15)f
15. Choni cho akabalilo kamo tutakulondiwa ukutambula ichintu choka cho tukulonda munyiputo zyitu? ( Ennya sona ivituzi.)
15 Ilalusyo ilyabutatu lingaba lyakuti, ‘Ka ningalaba sona ichintu ichamwabo?’ Napo chiza bulo ukulaba umwakutambula ichintu cho tukuchilonda, loli akabalilo kamo chingaba akiza ukuleka ukutambula ichintu choka bulo cho tukulonda munyiputo zyitu, vyo vingatwavwa ukuti twaghe ivintu ivyamwabo vyo u Yehova akulonda ukuti tubombe. Inong’onela ichifwanikizyo icha muyemba uwachilindu yo akwiputa ukuti aye ingile Isukulu iya Balumbilili aba Bumwene. Umuyemba uyu akulonda ukuti aye ingile isukulu umwakuti aye abombelaghe ko kukulondiwa abalumbilili abinji. Mumalo mwakuti abukilile bulo ukulaba ukuti aye ingile isukulu, akulondiwa sona ukumulaba u Yehova umwakuti amwavwe ukumanya izila izyamwabo izya mo angabombela ukuti ongelezyeko amaluso ghache mu bulumbilili. (Imbo. 16.9, 10) Pisinda pache angabomba umwakukolelana ni nyiputo zyache, umwakumulalusya uwakwendela idela ukuti amwavwe waghe pali ichipanga chimo papipi cho chikulondiwa abapayiniya abinji. Pamo angasimbila ku ofesi ukulaba nanti kuli ichigaba chimo cho chikulondiwa abalumbilili aba Bumwene abinji.e
16. Nkimba tungasimikizya ichoni?
16 Ngati mo twamanyilila, tukusimikizya ukuti akabalilo kosi u Yehova akwamula inyiputo zyitu muzila iya lughano sona iya bugholosu. (Sali. 4.3; Yesa. 30.18) Akabalilo kamo tutangamuliwa muzila yo twalindililagha. Loli u Yehova atakulekapo lumo pakwamula inyiputo zyitu. U Yehova atughanite sana. Sona atakwiza pakutulekapo nalumo-lumo. (Sali. 9.10) Swebosi za tubukilile ‘ukumusubila akabalilo kosi’ umwakumulaba ukufuma pasi pa moyo nu kusubila ukuti inti atwavwe.—Sali. 62.8.
ULWIMBO 43 Lurombo lwa Kuwonga
a Inkani iyi inti yilongosole ichifukwa cho tungaba nu lusubilo ukuti akabalilo kosi u Yehova akwamula inyiputo zyitu muzila iya lughano sona iya bugholosu.
b Munkani iyi amazina ghamo ghasinta.
c Ennya inkani iyakuti “Kasi Nyengo Zose Mukugomezga Umo Yehova Wakuchitira Vinthu?” mu Ichitembe cha Mulindilili icha Febuluwale 2022, indime 3-6.
d Ukuti mumanye ivyinji ivya mo u Yehova akututulila ukuti tujimbe ku ntamyo zyo tukukomana nazyo, enelezya ividiyo iyakuti Lurombo Lukutovwira Kuzizipizga, pa jw.org.
e Ukuti mumanye ubulongozi ubwa mo mungabombela ukuti muye mubombelaghe kuchigaba icha ofesi iya chisu ichinji, ennya umutu 10 indime 6-9 mwibuku ilyakuti Ŵakunozgeka Kuchita Khumbo la Yehova
f AMAZYU AGHAKULONGOSOLA IVITUZI: Abayemba babili aliwesi akwiputa po achili pakusimba ifomu ilyakuti aye ingile Isukulu iya Balumbilili aba Bumwene. Pisinda pache yumo bamwitizya loli yumo batamwitizya. Umuyemba yo batamwitizizye mumalo mwakuti anyokele munyuma, akumulaba u Yehova ukuti amwavwe ukwagha izila izyamwabo izya mo angabombela ukuti ongelezyeko akabalilo pakumubombela. Pisinda pache, akusimbila ukalata ku ofesi ukuti abamanyisye ukuti wakwisengannya ukubombela kulikosi ko kukulondiwa ubutuli.