Décembre

Ngano Yehova lenda die nandi dia vumbula bantu ba fwa? Yee! Yandi ni “Nkwa Ngolo Zazansoni.” (Nza. 1:8) Buna, lenda die nandi dia nunga mbeni ni mbeni, mu kati na lufwa. (1 Kor. 15:26) Musamu wakaka wusaka ti tazaba ti Nzambi lenda die nandi dia vumbula bantu ba fwa ni wena’eti nsimu’andi ka yena na nsuka ko. Mbo katâka mbila mbwetete zazansoni mu nkumbu zawu. (Iza. 40:26) Mpe mbo kabambukilaka bantu ba fwa. (Yobe 14:13; Like 20:38) Ka wubâ musamu wa mpasi ko kwe Yandi mu bambukila miamiansoni mia bantu ba fwa mu kati na mpila yi beri monekenaka, timuntu tiawu, misamu mi babwabana na mio mu luzingu na nsimu’awu mpe. Tulendi kwikila kani dia Yehova ditariri mvumbukulu yikwiza mu bungu ti tuzebi ti nsatu na lenda die nandi dia lungisa dio. Tataluzuleno musamu wakaka wusaka ti takwikila kani dia Nzambi dia mvumbukulu: Yehova bantu ba keka vumbula kwe ba fwa. Mu ntangu ya Bibila, wahana kwe bisari biandi bia kwikama mu kati na Yezu, lenda dia vumbula bantu kwe ba fwa. w23.04 9-10 par. 7-9

Mpila mosi mpe, tala ti tuzonzele na buzitu mpe na bulembami, bantu balendi tomo zolo mu tu wirikila na mu tatamana mu timoko. Kâ, tala ti muntu we nandi kwa kabâ na mpemba, peleko katsâla nkwikulu zeto, ka twena na nsatu ko ya mu hana mvutu zazingi. (Bin. 26:4) Kâ bantu babîngi ka basa bo ko—babîngi mbo bazolo mu wirikila Diangana, mfunu wena kwe muna muntu mu kurisa tifu tia bulembami. Sambila Yehova mu baka ngolo ze naku nsatu mu tatamana mu bâ na bulembami bu hanaka mvutu mu biyuvu bia mpasi peleko bu bakutsâlaka mu mpila yilembolo ya delakana. Kuzimbakanandi ti bulembami bwaku bulendi sa ti luswaswanu lwe neno mu mabanza ka lusandi ti lwabakana. Mvutu’aku ya lembama mpe ya buzitu yilendi tuma bantu bakaka mu soba mabanza mawu mu beto na mu matieleka ma Bibila. ‘Bâka wa kubama ntangu zazansoni, mu nwanina nkwikulu zaku, sila bo mu bulembami na buzitu. (1 Pi. 3:15) Bika ti bulembami bwabâ ngolo zaku! w23.09 19 par. 18-19

Tataleno mpila ziyà zi tulendi songela luvivululu. Ya ntete, muntu we na luvivululu ka kulu’â bakaka nkesi ko. Mbo kabâka wa dzuna, mpe mbo kasarilaka ngolo mu lembo karisa mvutu bu bamutsotsaka peleko bu kabâka na lwaka. (Ndu. 34:6) Mpila ya nzole, muntu we na luvivululu lenda die nandi dia kêla na tidzunu tiatiansoni. Tala ti musamu wubongele ntangu yayingi yôka yi bakubikiri, muntu wuvivirilaka mbo kasarilaka ngolo mu lembo tsatsa peleko mu yirika misamu milendi fwemesa. (Mat. 18:​26, 27) Mpila ya ntatu, muntu we na luvivululu ka wuyirikaka misamu mu ntinu-ntinu ko. Muntu we na luvivululu bu wubâka na tisalu tia mfunu tia sala, ka salaka tio ko mu ntinu-ntinu ngatu kakulu manisa. Mbo kasârisaka ntangu ya fwanana mu kubika tisalu ti kasala. Mpe mbo kabongaka ntangu ya tomo sala tisalu tiandi. Mpila ya yà, muntu we na luvivululu mbo kasarilaka ngolo mu korela mpasi na nsayi. Mu musamu wo, luvivululu nguria tintwari lwena na tifu tia korela. Muntu wuvivirilaka mbo kasa miamiansoni mi kalenda mu tatamana mu korela na mabanza ma delakana, mpe mbo katatamana mu sarila Yehova. (Kol. 1:11) Bu twena Bakristo, tufweti bâ na luvivululu mu misamu mio miamiansoni. w23.08 20-21 par. 3-6

Musamu wa mfunu wusaka ti takengerela mitima mieto ni wena’eti Yehova mitima mieto kataluzulaka. Wuzololo tâ mbo kamonaka mio mi lembo monaka bantu bakaka, mpe zebi nti a mpila bantu twena. Mbo katuzolo tala ti tufulusi mbanzulu zeto mu ndwenga zandi zilendi tu hana luzingu. (Za 4:14) Buna kani kabwe ka tufwema ko mu bungu dia ndiatulu ya mbi ya bantu na bungungu bwa Satana na bwa bankwa-mbi mu nza. (1 Za 5:​18, 19) Bu tukwe pusane kwe Yehova, luzolo lweto na buzitu bweto mu Yandi mbo bikula. Mu bungu ti ka tuzololo’â ko mu fwemesa Tata’eto, mbo tuyinaka mbanzulu za sa masumu. Marta, mpangi ya yikento yibâka ku Croatie bayizi mu tonta mu sa bunsuza, têle: “Musamu wa mpasi weri kwe meno mu bâ na mabanza ma delakana na mu losa nsatu ya mona nsayi yilembo zingilaka ya masumu. Kâ bunkuta bwa Yehova bwakunkengerela.” Mu bwe tifu tia tîna Nzambi tiamubakisila? Marta watâ ti mbo keri dimbitilaka mu misendo miaketi nata nzengolo ya mbi. Beto mpe tulendi sila bo. w23.06 20-21 par. 3-4

Yezu wazaba ti kani dia Yehova ni mu sa ti nkumbu’andi yabâ ya santu, na mu tsemesa yo mu bungungu bwabwansoni. Ntiangu Mfumu’eto kalongesa kwe milongoki miandi mu sambilaka ebu: ‘Tata’eto die ku zulu nkumbu’aku yabâ ya santu.’ (Mat. 6:9) Yezu wabakula ti, wo ni musamu wa mfunu wutariri bivangu biabiansoni. Ka kwena tivangu ko tie na mayela mu nza tieka sa ti nkumbu ya Yehova yabâ ya santu yôka mpila ya sila Yezu. Kâ mu ntangu Yezu yi bamukanga, mbeni zandi zayizi mu fundisa ti, yandi wasongela kondo kwa buzitu buyôkele kwe Tata’andi. Ntembe kâni, Yezu wabanza ti kondo kwa buzitu, peleko zonzela bubi bwa nkumbu ya santu ya Tata’andi dieri disumu diyôkele ngolo. Watomo kondo tidzunu mu mabanza, mu bungu dia mpila yi bamufundisila, mpe yi bamuzengela mambu mu musamu wo. Kampe musamu wa nguri ni wo wasa ti Yezu kabâ mu mpasi za yôka ntete bamukanga.—Like 22:​41-44. w24.02 11 par. 11

Mu ntinu zi tudiokaka za luzingu, tufweti zolo Yehova na Yezu yôka bantu ba mu kanda dieto (Mat. 10:37) Kâ, ka wuta zolo tâ ko ti, tufweti yambirika madema meto ma mu kanda, ntian’eti mbo matukabakasaka mu tâ Nzambi nsayi na Kristo. Kâ tala ti, tuzololo Nzambi na Kristo batutambula, tufweti lungisa madema meto mu kanda. (1 Tim. 5:​4, 8) Tamana bwa sa, mbo tubâ mu nsayi. Yehova zebi ti makanda mbo ma bâ mu nsayi tala ti mukento na bakala mbo batibongelaka mu luzolo na buzitu, tala ti mbo bazoloko bala bawu mpe mbo babalongaka, mpe tala ti bala mbo batumamanaka bubuti. (Efz. 5:33; 6:​1, 4) Ni bu bâ bakala, mukento peleko mwana, kwikila malongi ma ndwenga me mu Bibila. Kusarilandi kwa mio mi ta banza ti mia sungama miena peleko mio mi sarilaka bantu ku mbuka yi bêlaka peleko mio mi tâka bantu ba mayela. Tomo sarilaka mikanda mieto misikamanaka mu Bibila. Mu kati malongi bahanaka malendi kubakisa mu sarila mitieno mia Bibila. w23.08 28 par. 6-7

Mukristo wa mukento wufweti vutu tomesa misamu mi ke na mio lenda. Bima biakaka bi longokaka mwana wa mukento mu buleke bwandi mbo bibâka salu mu luzingu lwalwansoni. Mu tifwani, longoka mu tomo tanga na mu tsoneka. Mu bikulu biakaka, ka wena mfunu ko kwe mukento mu zaba mu tanga na mu tsoneka. Kâ, bima bio nguria mfunu biena kwe Bakristo babansoni. (1 Tim. 4:13) Buna, kubikandi na kani tima tiakukabakasa mu longoka mu tomo tanga na mu tsoneka. Ngano ntia ndandu baka? Bu bâ na lenda mu misamu mio, lendi bâ na lenda dia baka tisalu na dia tatamana mu sala tio. Mbo kwizi bâ mulongoki mpe mulongi wa nguria wa mbote wa Zu dia Nzambi. Musamu wuyôkele bubote, mbo pusana kwe Yehova bu kwe tangi na bu kwe dimbitiri mu Zu diandi.— 1 Tim. 4:15. w23.12 20 par. 10-11

Lomba kwe Yehova kakubakisa mu telamana ntontolo. Bu twena bantu ba masumu, ntangu zazansoni mbo wufwanakanaka tatelamana ntontolo za yirika musamu wa mbi. Satana mbo kasaka miamiansoni mi kalenda ngatu wabâ musamu wa mpasi kwe beto mu telamana ntontolo. Mpila yimosi yi kasarilaka mu yêla mu bebesa mbanzulu zeto ni nsaka za mbi. Nsaka za mpila yo zilendi sa ti tabâ na mbanzulu za mbi—mbanzulu za mpila yo zilendi bebesa timuntu tieto tia kati mpe zilendi tu nata mu yirika masumu ma manene. (Mak. 7:​21-23; Zaki 1:​14, 15) Nsatu lubakusu lwa Yehova ye neto tala ti tuzololo tatelamana ntontolo za yirika musamu wa mbi. Yezu wakotesa ndombolo yo mu lusambulu lu kalongesa, watâ: ‘Kutukotesandi mu ntontolo, kâ tu kakula mu mbi.’ (Mat. 6:13) Yehova zololo katubakisa, kâ tufweti mu lomba lubakusu lwandi, tufweti mpe sala tintwari na tusambulu tweto. w23.05 6-7 par. 15-17

Tala ti tindiku na Yehova ntalu tiena kwe bantu ba kwelana, mbo babâ na manzangu ma sarila malongi mandi, mpe malongi mo mbo mababakisa mu sa keba na mu telamana misamu milendi wolesa luzolo lwawu. Bantu ba timpeve mbo balandaka mpe tifwani tia Yehova, mpe mbo bakunaka bifu bie nandi, ntiana mbote, luvivululu na tifu tia lemvokela. (Efz. 4:32–5:1) Mbo wubâka musamu wa fioti kwe bantu bê na bifu bio mu kurisa luzolo lwawu. Mpangi ya yikento ye na nkumbu Lena, we wa kwela tûka mvula yôka 25, têle: “Ka wena mpasi ko mu zitisa na mu zolo muntu wa timpeve.” Tabongeno tifwani tia Bibila. Mu ntangu Yehova yi kafweti sola bantu baketi bâ bibuti bia Masiya, wasola Yozefe na Mariya ha kati dia batekolo babingi ba Davide. Mu bungu dia nti? Mu bungu ti muna muntu mu ba bole tindiku tieri nandi na Yehova, mpe Yehova wazaba ti mbo baketi sikamasa longo lwawu mu luzolo lwawu mu Yandi. w23.05 21 par. 3-4

Ni bu sa ti Mfumu’eto Yezu wa lunga wena, bantu ba kasarilaka mu tu twarisa ha mutoto masumu me nawu. Wulendi bâ musamu wa mpasi mu ba tumamana, nsungula tala ti batulombele musamu wu tuta lembo zolo. Lumbu timosi, ntumwa Piere wayizi kekama mu tumama. Mbazi bu yamulomba mu dia bibulu bialembo bia verela mu Musiku wa Mose, Piere wakala—ka mbala mosi’â ko kwa, kâ mbala tatu! (Bis. 10:​9-16) Mu bungu dia nti? Kwe yandi lutwalusu lwa môna ka lwabâ na nsasa ko, mu bungu ti wayukunu mu yirikaka misamu mu mpila yakaka. Ku lweka lwakaka, ntumwa Paulo watumama Bakristo ba ku Yerusaleme bu bamulomba kwe Paulo banata bantu bayà babakala ku Tempelo mu titsemesa ntiana bweri lombaka Musiku wa Mose, ngatu kasongela ti Musiku wo keri zitisaka. Kâ, Paulo wazaba ti Bakristo ka basala mu lutumu lwa Musiku wa Mose ko. Ka yirika musamu wa mbi ko. Kâ, ntumwa Paulo, ‘tilumbu tialanda, watitsemesa ha timosi na bantu bo.’ (Bis. 21:​23, 24, 26) Tifu tia tumama tia Paulo tiasingasa bumosi.—Rom. 14:​19, 21. w23.10 10 par. 15-16

Kampe kubanza ko ti bunkuta tifu tiena tia mfunu mu bungu dia tindiku. Kâ, bô bazololo mu bâ na tindiku tia ngolo na Yehova bafweti mu “tîna.” Ni bu sa ti tûka mvula zazingi tusarilaka Yehova peleko kâni, beto bansoni tufweti tatamana mu mu tîna. Kâ, ngano tîna Nzambi bwe kuta zolo tâ? Muntu wutînaka Nzambi mu mpila ya delakana, Nzambi kazololo mpe ka zololo’â ko mu bebesa tindiku tiandi na Yandi. Yezu bunkuta bwa mpila yo bweri nandi. (Ebr. 5:7) Keri’â na bunkuta bwa lembo delakana ko mu Yehova. (Iza. 11:​2, 3) Kani kasila bo, luzolo lwalwingi lweri nandi mpe wazolo mu mu tumamana. (Za 14:​21, 31) Ntiana Yezu, buzitu bwabwingi bwe neto mu Yehova mu bungu ti luzolo, ndwenga na ngolo ze nandi. Tuzebi mpe ti Yehova beto kazololo mpe mpila yi tubongelaka malongi mandi ya katomo kipaka. Tulendi mu tâ nsayi peleko tulendi mu fwemesa.—Mik. 78:41; Bin. 27:11. w23.06 14 par. 1-2; 15 par. 5

Mutinu Uziya bu kayizi bâ ngolo, wayizi zimbakana ti ngolo zandi mu bima bia toma bi keri bakaka kwe Yehova zeri tûkaka. Ntia malongi tuta baka? Mbo wubâ musamu wa mbote tala ti mbo tubambukaka ti tusakumunu tweto na madema meto kwe Yehova matûkaka. Kani tadinga mu paparala mu misamu mi tulendaka, tufweti bambukaka ti ni Yehova fwanakane mu baka mukembo mu mio mi tulendaka mu yirika. (1 Kor. 4:7) Tufweti bakulaka na kuluka kwakwansoni ti ka twena ba lunga ko, mpe bafweti tu sungikaka ntangu zakaka. Mpangi mosi ya yibakala ye na mvula yôka 60, têle: “Nalongoka mu lembo niongaka peleko mu nôka bu bakunzonzelaka makuba mani. Bu bakunsembaka mu bungu dia makuba ma buzoba ma nitâka, mbo nisarilaka ngolo mu telama na mu kwenda ku matu.” Musamu wa matieleka ni ewu, bu tutîna Yehova mpe bu tutatamana mu bâ ba kuluka, luzingu lweto mbo lubâ lwa mbote.—Bin. 22:4. w23.09 10 par. 10-11

Bakristo ba ntete tifu tia korela tieri nawu nsatu. Misamu mimosi mieri nawu na bantu ba mu mbandu’awu. Kâ misamu miakaka mieri nawu mu bungu ti Bakristo beri. Babingi ha kati diawu bakwamisa kwe mfumu za mabundu za Bayuda na kwe mfumu za Bisi-Rome, kâ mpe na kwe makanda mawu. (Mat. 10:21) Mpe mu kati dia timvuka, bafweti telamana nsobolo zeri nataka ndongosolo za ba-aposta. (Bis. 20:​29, 30) Kâ, Bakristo bo bakorela. (Nza. 2:3) Mu bwe? Bayizi dimbitila mu bifwani bia Bibila bizonzelaka tifu tia korela, ntiana tia Yobe. (Zaki 5:​10, 11) Bayizi sambila mu baka ngolo. (Bis. 4:​29-31) Mpe batûla mabanza mawu mu ndandu za mbote za tifu tiawu tia korela. (Bis. 5:41) Beto mpe tulendi korela tala ti mbo tuvulu longokaka, mpe mbo tudimbitilaka mu bifwani bia bô bakorela bie mu Bibila na bie mu mikanda mieto. w23.07 3 par. 5-6

Yehova na Yezu ka batuyambirika ko. Bu kamana kala Yezu, ntumwa Piere wafweti bonga nzengolo ya mfunu. Ngano mbo kaketi bika, peleko mbo kaketi tatamana mu bâ mulongoki wa Kristo? Yezu wasambila mu lemberela Yehova ngatu timinu tia Piere ka tiwolandi. Yezu wazonzela lusambulu lo kwe Piere, mpe wasongela ti lukwikulu lweri nandi ti Piere mbo kaketi lenda mu yika mpangi zandi ngolo. (Like 22:​31, 32) Diangana Piere wavutu baka lukwikulu bu kabambukila misamu mia Yezu! Bu tubongaka nzengolo ya mfunu mu luzingu lweto, Yehova lendi sarila mivungi mia mbote mu tu hana lukwikulu lwe neto nsatu mu tatamana mu bâ ba kwikama. (Efz. 4:​8, 11) Ntiana kwa Yehova bu kalungisa nsatu za tinsuni za Piere na za ntumwa zakaka, mbo kalungisa nsatu zeto za tinsuni tala ti tutûriri tisalu tia samuna ha tibuka tia ntete mu luzingu lweto. w23.09 24-25 par. 14-15

Yehova mbo kamonaka mbote yi tuyirikaka kwe bampwana’eto, ni bu sa ti ya fioti kwa yena. Mbo kabongelaka yo ntiana mikayulu mia ntalu, mpe ntiana mfuka yi kafweti futa. tala ti watoko bâ tibakisi mu tisalu peleko mukuluntu, Yehova mbo kabambukilaka tisalu ti wasala mu ntama na luzolo lweri ku tumaka mu sala tio. (1 Kor. 15:58) Luzolo lu ta tatamana mu songela ya katalaka mpe. Yehova zololo ti beto bansoni takula mu luzolo lweto mu Yandi na mu bampwana’eto. Tulendi kurisa luzolo lweto bu tutanga Zu diandi mpe bu tudimbitila dio, mpe bu tuvulu zonza nandi mu nzila ya lusambulu. Tulendi kula mu luzolo lweto mu mpangi zeto bu tubabakisa mu mpila ya delakana. Luzolo lweto bu lukwe kuri, mbo tukwizi tomo pusana kwe Yehova na kwe kanda dieto dia timpeve. Mpe mbo tukwizi bâ mu nsayi na ndiku zo ntangu zazansoni! w23.07 10 par. 11; 11 par. 13; 13 par. 18

Muna Mukristo fweti bonga nzengolo bwe kakipila tikolela tiandi. Bakristo bu basolaka mpila yi balendi ba bukila, bafweti zitisa misiku mia Bibila mitariri menga na bunganga. (Bis. 15:20; Nga. 5:​19, 20) Nsololo zakaka muna muntu zitarilaka. Nsololo ni nsololo yi tuzololo, tufweti zitisaka nswa wa bampangi mu bonga nzengolo za bawu beni zitariri mpila ya bukusulu. Mu bungu dia musamu wo, misamu emi tufweti lunda mu mabanza meto: 1) Timfumu tia Nzambi kwa tiwasisa bimbevo mankululu. (Iza. 33:24) 2) Muna Mukristo fweti bâ na lukwikulu mu mio miyôkele bubote mu bungu dia yandi bu kabongaka nzengolo yitariri tikolela tiandi. (Rm 14:5) 3) Ka tufweti’â tafundisaka bantu bakaka ko, mpe ka tufweti’â tabatêsa makuba ko. (Rom. 14:13) 4) Bakristo mbo basongelaka luzolo mpe mbo babakulaka ti bumosi bwa timvuka buyôkele mfunu na mabanza ma bawu beni.—Rom. 14:​15, 19, 20. w23.07 24 par.15

Ngano mbo bongelaka tindiku tiaku na Yehova ntiana tima tia ntalu? Ntembe kâni ni bo bongelaka tio! Mpe ka wena nge kaka ko. Tûka mu ntama, bantu babingi bayizi bâ na mbanzulu ze naku. (Mik. 104:​33, 34) Bantu babingi bayizi tambula mu hombesa bima mu bungu dia nsambululu ya Yehova. Mpe bantu ba beri tâka nkumbu Banazire peleko bô ba basola, ku Israele ya ntama, kampe ni bo beri silaka. Banani beri, mpe ntia malongi tulendi baka mu tifwani tiawu? Ntelo yo mbo yitomo zonzelaka bala ba Israele beri na luhemo bayizi tambula mu hombesa bima biakaka ngatu basarila Yehova mu mpila ya nzitukulu. Musiku wa Mose wahana nzila kwe bakento na babakala mu sila Yehova kani dia nzitukulu dia bâ Banazire mwa ntangu. (Lut. 6:​1, 2) Muntu weri saka kani dio, wafwanakana kalanda misiku mieri lembo landaka bala ba Israele bakaka. Buna, mu bungu dia nti mwana wa Israele keri dingaka mu kwizi sa kani dia bâ Nazire? Muntu wa mpila yo luzolo lwa ngolo mu Yehova lweri mu tumaka, mpe mu bungu ti mbo keri tondaka mu bunsungu mu bungu dia tusakumunu tu keri bakaka.—Lub. 6:5; 16:17. w24.02 14 par. 1-2

Mu Bibila, ntelo ya Hebre ya “kwikama,” peleko “luzolo lwa kwikama,” mbo yihanaka mabanza ma tifu tia kangama mu mpila ya ngolo na luzolo lwalwansoni. Mbo basarilaka yo mu zonzela luzolo lwe na Nzambi mu bisari biandi. Bibila mbo dizonzelaka mpe tifu tia kwikama tisongasanaka bisari bia Nzambi. (2 Sam. 9:​6, 7) Ntangu bu yikwe yôke, tifu tieto tia kwikama tilendi kwizi bâ ngolo. Tataleno bwe tifu tia kwikama tia Daniele tiayizi bêla ngolo Mu luzingu lwandi lwalwansoni, kwikama kwa Daniele kwe Yehova kwakota mu ntontolo. Kâ ntontolo ya nguria ya mpasi yi kabwabana na yo ni mu ntangu yi keri na mvula 90. Mu ntangu yîna, Babilone babonga yo kwe Bamede na Baperse beri mu lutumu lwa mutinu Dariuse. Bisari bia mutinu Dariuse mbo beri yinaka Daniele mpe ka beri’â zitisaka Nzambi’andi ko. Buna bayizi kubika misamu mu honda Daniele. Basa ti mutinu katula tiniemo mu musiku weri songelaka ti tala ti Daniele mbo kaketi bâ wa kwikama kwe Nzambi’andi peleko kwe mutinu. Musamu waketi yirika Daniele mu songela ti wa kwikama weri kwe mutinu ni mu bika mu sambila Yehova bilumbu 30. Daniele wasola mu bâ wa kwikama kwe Yehova.—Dan. 6:​12-15, 20-22. w23.08 5 par. 10-12

Yehova zololo ti tatatamana bu tukwe songele luzolo kwe mpangi zeto. Mpangi zeto bu zilembo tu bongelaka mu mpila yi fweti tu bongela Mukristo, tulendi bâ na lukwikulu ti ka baweyi’â ko mu tu fwemesa, mpe mbo bayêlaka mu yirika misamu Yehova mi kamonaka ti mia sungama miena. (Bin. 12:18) Nzambi bisari biandi bia kwikama bia kazololo ntono masumu mawu. Ni bu sa ti mbo tutatamanaka mu sa fote, mbo katatamanaka mu bâ ndiku’eto, mpe ka tu fwilaka nkesi ko. (Mik. 103:9) Diangana, musamu wa mfunu wena kwe beto mu landa tifwani tia Tata’eto! (Efz. 4:32–5:1) Bambukaka ti, bu twena penepene na nsuka ya nza yi, tufweti tatamana mu bâ penepene na mpangi zeto. Tulendi bwabana na nkwamusu za ngolo. Tulendi kota mpe boloko mu bungu dia timinu tieto. Tala ti misamu mio ituriri, mbo tutomo bâ na nsatu ya mpangi zeto yôka mu ntama.—Bin. 17:17. w24.03 15-16 par. 6-7

Mu Bibila mwe na binsamu bia ntwenia bapusana kwe Yehova, wabatambula, mpe babâ na luzingu lwa mbote. Davide mosi mu bawu weri. Tûka bu keri wa fioti, wasola lweka lwa Nzambi, mpe ha manima wayizi bâ mutinu wa kwikama. (1 Mit. 3:6; 9:​4, 5; 14:8) Lendi baka lutindusu, bu longoka luzingu lwa Davide na tisalu tiandi tia kwikama. Peleko lendi longoka tifwani tia Marke peleko tia Timote. Mbo mona ti basarila Yehova bu beri bantwenia, mpe nzengolo’awu ya sarila Yehova yamutâ nsayi, buna bawu banata luzingu lwa nsayi Luzingu lu ta nata lumbu ti lulendi zabikisa mpila yi sarilaka lo. Lukwikulu lwaku mu Yehova, ka mu nge beni’â ko, mbo lusa ti katwarisa ntambi zaku. Lendi bâ na luzingu lwa nsayi mpe lwa fuluka mu bima bia mbote. Bambuka ti misamu mi yirikaka mu bungu dia Yehova nguria ntalu miena kwe Yandi. Ngano mpila ye k yiykele bubote yi lendi sarila luzingu lwaku yka tisalu tia Yehova? w23.09 13 par. 18-19

Ntumwa Paulo wazaba ti mpangi zandi za Bakristo bantu ba masuma beri. Mu tifwani, bampangi mbanzulu za mbi zeri nawu mu yandi bu kabatika mu bâ tintwari na timvuka. (Bis. 9:26) Ha manima, bantu bakaka bayizi tâ misamu mia mbi mu yandi ngatu balembo vutu mu kwikila. (2 Kor. 10:10) Paulo wamona mukuluntu wabonga nzengolo ya mbi kampe yatêsa bantu bakaka makuba. (Nga. 2:​11, 12) Mpe mpangi yimosi yeri penepene na Paulo, Marke, wayizi tomo mu niongesa. (Bis. 15:​37, 38) Paulo mbo kaketi bika ti musamu ni musamu wamunata mu lembo vutu yôkesaka ntangu na mpangi zandi zeri mu fwemesaka. Kâ, mabanza ma mbote meri nandi mu mpangi zandi, mpe watatamana mu sala tisalu tia Yehova. Nti biabakisa Paulo mu tatamana? Paulo mpangi zandi za keri zoloko. Luzolo lwa Paulo mu bantu bakaka lwamubakisa mu tûla mabanza mandi mu bifu biawu bia mbote, kani katûla mo mu masumu mawu. Luzolo lwabakisa mpe Paulo mu sarila mie mu verse ya lumbu ti. w24.03 15 par. 4-5

Mu Bibila binsamu biabingi bie mô bisongelaka mfunu ya bulembami. Tabongeno tifwani tia Izake. Bu keri bêlaka ku tizunga tia Bisi-Filisiti ku Gerare, bantu ba keri bâka na bo tizunga timosi mbo beri mu dienokenaka, mpe bazika mabulu ma tima bisari bia tata’andi. Kani kanwanina nswa’andi, Izake waye bâ mala, mpe kûna watima mabulu makaka. (Mba. 26:​12-18) Kâ Bisi-Filisiti batâ ti mamba meri ha tibuka tio ma bawu mpe meri. Ntono misamu mio, Izake wasarila tidzunu. (Mba. 26:​19-25) Nti biamubakisa mu tatamana mu bâ wa lembama ni bu sa ti bantu bakaka babonga nzengolo ya mu tsotsa? Kampe mbo keri talaka tifwani tia bibuti biandi, walongoka miamingi mu tidzunu tia Abrahame na mu tidzunu na bulembami bwa Sara.—1 Pi. 3:​4-6; Mba. 21:​22-34. w23.09 15 par. 4

Mu luzolo, Yehova watambika mwana’andi wa ntete ha mutoto mu longesa misamu mitariri Timfumu kwe bantu na mu hana luzingu lwandi mu bakûla mu masumu na mu lufwa. Ha manima Yehova wavumbula Yezu mu kwe bâ mutinu wa Timfumu tiandi ku mazulu. Kâ misamu miamingi miakaka mie kô mi tulendi dimbitila mu kani dia Nzambi. Mutu-diambu wa nguri wu zonzelaka Bibila ni wena’eti: Nkumbu ya Yehova mbo yibâ ya santu bu kalungisa kani diandi mu bungu dia mutoto mu nzila ya Timfumu tiandi ti yâlaka Kristo. Kani dia Yehova ka dilendi’â dia soba ko. Wakanisina ti miamiansonimbo miyôkela buna bu katêla mio. (Iza. 46:​10, note; Ebr. 6:​17, 18) Bala ba nsungu ba Adame na Eva bakwizi bâ ba lunga mbo babâ ha mutoto wu basobesa mu paradi, ku babêla mu nsayi ntangu zazansoni. (Mik. 22:26) Kâ, ka ni mio mio’â ko kwa Yehova kalungisa. Kani diandi dia ku mansukina ni dia vukasa bivangu biandi bia mayela bia ku mazulu na bia ha mutoto. Buna, babansoni ba moyo, mbo bamutumamana na kwikama kwakwansoni mu bungu ti ni Yandi we na nswa wa yâla. (Efz. 1:​8-11) Ngano kuyitukuku’â ko mu mpila ya nzitukulu Yehova yi kata lungisila kani diandi? w23.10 20 par. 7-8

Bayuda batûka ku Babilone bu bakâla ku Yerusaleme, ntangu fioti kwa yayôka, bayizi bwabana na misamu mia mbaya, misamu mia politike mieri lembo tomaka, mpe babatelamana. Musamu wa mpasi weri kwe bantu bakaka mu tûla mabanza mawu mu ntungulu ya Tempelo ya Yehova. Yehova watambika mbikuri zandi zole, Hagaye na Zakari, mu bakisa kanda diandi mu vutu bâ na luhemo. (Hag 1:1; Zka 1:1) Mvula 50 ha manima, Bayuda bayizi vutu kota mu bunôkena. Ezdrase wakatuka ku Babilone mu kwenda ku Yerusaleme ngatu katindisa kanda dia Nzambi mu tûla nsambululu ya matieleka ha tibuka tia ntete. (Ezd. 7:​1, 6) Ntiana kwa mbikululu za Hagaye na za Zakari zabakisa kanda dia Nzambi mu ntama mu ntangu yi beri ba telamanaka, zilendi tu bakisa lumbu ti mu tatamana mu bâ na lukwikulu mu lubakusu lu tu hanaka Yehova bu tubwabanaka na misamu mia mpasi mu luzingu lweto.—Bin. 22:19. w23.11 14-15 par. 2-3

Bwe tulendi songela luzolo lweto mu mpangi zeto? Mpila yimosi yi tulendi bwa sila ni mu ba hanaka lutindusu. Mbo tubâ na lenda dia tatamana mu hanasana lutindusu tala ti tiari tia mutima tie neto. (1 Tes. 4:18) Bwe tulendi tatamana mu bâ na luzolo lwa ngolo mu mpangi zeto? Ni mu sarila ngolo za lemvokelaka fote zawu. Mu bungu dia nti we nguria mfunu lumbu ti mu songasana luzolo beto na beto? Tataleno musamu wa tâ Piere: ‘Nsuka ya miamiansoni yituriri. [. . .] Vulueno tatamana mu luzolo beno na beno, mu bungu ti luzolo pôka dia masumu lukusunaka.’ (1 Pi. 4:​7, 8) Mu bungu ti nsuka ya nza yi ya mbi yeka nguria penepene, ngano nti tulendi kêla? Yezu watâ kwe milongoki miandi: ‘Makanda mamansoni mbo malubela mu bungu dia nkumbu’ani.’ (Mat. 24:9) Mu telamana yina kwa mpila yo, tufweti tatamana mu bâ mu bumosi. Tamana sila bo, ngolo zi sarila Satana mu tu hambasa mbo zifunka mu bungu ti luzolo lutuvukasaka.—Flp. 2:​1, 2. w23.11 13 par. 18-19

Matieleka ma Zu dia Nzambi ngolo mena. Bu tulongesaka bantu Yehova bwe kena mu matieleka, tulendi mona tima tia nzitukulu. Titenda tia bungungu bwa Satana bu tikwe katuki malembe-malembe, bantu bo mbo bakwizi mwina Tata’eto dia luzolo ntiana bu tumumwinaka. Mbo bakwizi mu tînaka bu bamonaka ngolo zandi zilembolo na ndilu. (Iza. 40:26) Mbo bakwizi bâka na lukwikulu mu Yandi mu bungu dia buderede bwandi bwa lunga. (Lub. 32:4) Misamu miamingi balongokaka mu ndwenga zandi. (Iza. 55:9; Rom. 11:33) Mbo babakaka lutindusu bu balongokaka ti Yandi ni Nkwa luzolo. (1 Za 4:8) Bu bakwe pusane kwe Yehova, tivuvu tiawu tia zinga mankululu ntiana bala bandi mbo titomo bâka tia matieleka. Diangana nkatika bweso bwa toma bwena bwa bakisa bantu mu pusana kwe Tata’eto! Bu tusilaka bo, Yehova mbo katubongelaka ntiana ‘ndiku zandi za tisalu.’—1 Kor. 3: 5. w24.02 12 par. 15

Tala ti mulongoki wa Bibila wena peleko bibuti bie Mbangi ya Yehova biakukurisa, ngano mabanza me naku ma batusu? Kani dia mbote diena! Ntete wabatusu, fweti tihana kwe Yehova. Bwe lendi tihanina kwe Yehova? Ni mu mu kanisina mu lusambulu ti ni Yandi kwa sarila mpe mbo tûla luzolo lwandi ha tibuka tia ntete mu luzingu lwaku. Mu matieleka, mbo kanisina Yehova ti mbo tatamana mu mu ‘zolo mu mutima’aku wa mukaka, mu tilundi tiaku tia mukaka, mu mabanzulu zaku zazansoni na mu ngolo zaku zazansoni.’ (Mak. 12:30) Kani dia tihana kwe Yehova mu mansweki basilaka dio, mbo sila dio ha nge kaka na Yehova. Ku lweka lwakaka, ha lungiri bantu babatusuku; mbo songela kwe bantu ti kwe Yehova watiheni. Kani diaku dia tihana kwe Yehova dia mulongo diena, mpe Yehova mbo kakêlaka ti wazitisa dio, ntiana buzololo nge beni.—Ekl. 5:4. w24.03 2 par. 2; 3 par. 5

Mu makwela mamansoni mpasi ze mo. Bibila mbo ditomo tâka ti bantu ba kwelana mbo ‘babwabana na ntontolo mu nitu zawu.’ (1 Kor. 7:28) Mu bungu dia nti? Mu bungu ti mukento na bakala bantu ba masumu bena, bê na bifu bia swaswana, bazololo bima bia swaswana. Balendi bâ na tikulu tia swaswana peleko balendi tûka ku mbuka ya swaswana. Ntangu bu yikwe yôke, balendi kwizi songela bifu bieri lembo monekaka ntete bakwelana. Misamu mio milendi nata nzingula. Kani muna muntu katambula fote’andi mu bungu dia musamu wutulumukini, mpe badinga mu yirika wo, mosi mu bawu lendi dinga mu semba mpwana’andi. Balendi kwizi banza ti bubote bu bahambane peleko longo lwafwa kwa. Ngano hambana na fwa kwa longo zo ni mpila ziyôkele bubote? Kâni. Yehova zololo ti bantu ba kwelana batatamana mu bâ tintwari ni bu sa ti musamu wa mpasi wena mu bâ na muntu wu bakwelana. w24.03 16 par. 8; 17 par. 11

Bu wayizi mana tihana kwe Yehova, mpe wabatusu, bu watatamana mu longoka na mu kula mu timpeve, tivuvu tiaku tia luzingu lwa mankululu ku Paradi ha mutoto mpe tiatatamana mu kula. (Ebr. 5:13–6:1) Kampe wayizi mona misamu mie mu Bisi-Rome 5:​2-4. Wayizi bwabana na mpasi zazingi, kâ wayizi za vivirila, mpe wayizi mona ti Nzambi nge katambulaka. Na lukwikulu mu bweso bwa Nzambi, bwawu bu misamu miamingi mita sa ti wakêla ndungananu ya makani ma kasa. Tivuvu tiaku tiayizi bâ ngolo yôka bu tieri ku mbatukulu. Makani mo mayika ma nguria ma matieleka kwe nge, wayika kwe ma banzi. Mayizi tomo ku sobesa, bu mayizi tomo sobesa luzingu lwaku, mpila yi bongelaka kanda diaku, nzengolo zaku na mpila yi sarilaka ntangu’aku. Ntumwa Paulo wayika musamu wa nguria wa mfunu wutariri tivuvu ti wayizi baka ha manima, Nzambi bu kamana ku tambula. Mbo kata tu hana lukwikulu ti tivuvu tieto mbo tilungana.—Rom. 15:13. w23.12 12-13 par. 16-19

Bu tubwabanaka na musamu wa mpasi, mbanzulu zeto, nsalululu zeto na mpila yi tumonaka ku mutima bilendi lembo bâ bia delakana ntiana bu bitoko bâka. Tulendi mona ntiana’eti beto tweka mabaluka-ntangu. Bwe Yehova katubakisilaka mu ntangu mbanzulu za mpila yo zibatikaka mu tu turila? Mbo katuhanaka lukwikulu ti mbo katusikamasa. Mu ntangu bato yibwabanaka na titembo tia ngolo, yilendi batika mu sa mwendo-kâla mu mpila ya mbi. Mu telamana ningana kô, bato zazingi zibâka na bima bisikamasaka zo bibâka mu lubanzi ku nsi’a mamba. Bima biango bilendi tomo sikamasa bato, mpe bantu bê mu kati balendi bâ mu tidzunu mpe balendi tomo vivirila. Kâ, bima biabingi bisikamasaka bato bisalaka bubote tala ti bato mbo yita tatamana mu kwenda ku matu. Mpila mosi mpe, Yehova mbo katusikamasa tala ti tutatamane mu kwenda ku matu na kwikama kwakwansoni mu ntangu za mpasi. w24.01 22 par. 7-8

Bu bâka na bunkuta, tiyula: ‘Ngano Yehova nti keka yirika?’ Dimbitila mu bima bi kasala. Mu tifwani, bu tubongaka ntangu ya tomo ‘tala’ bwe Yehova kakipilaka nuni na bifulu—bima bi kalembo yirikila mu tifwani tiandi mpe bilembolo na lenda dia mu sarila—mbo tuyikaka lukwikulu lweto ngolo ti mbo katukipa mpe. (Mat. 6:​25-32) Dimbitila mpe mu mio mia yirika Yehova mu bungu dia bisari biandi. Lendi longoka tinsamu tia muntu mu Bibila wasongela timinu tia nzitukulu, peleko lendi tanga tinsamu tia tisari tia Yehova tia mu ntangu ya beto. Musamu wakaka, dimbitila mu mpila Yehova yi keka ku kipila. Ngano bwe kakubendela mu matieleka? (Za 6:44) Bwe kahanina mvutu mu tusambulu twaku? (1 Za 5:14) Bilumbu biabiansoni bwe bakilaka ndandu mu mukayulu wa Mwana’andi wa luzolo?—Efz. 1:7; Ebr. 4:​14-16. w24.01 4 par. 6; 7 par. 17