Mbikululu ya ntama ye mfunu kwe nge

1. Nti Yehova kasa buna kwa Adame na Eva basumuka? (Mbatukulu 3:15)

BUNA kwa Adame na Eva basumuka, Yehova wahana tivuvu kwe butu diawu mu nzila ya mbikululu yimosi ya nzitukulu. Misamu mi katâ mbo tutangaka mio mu Mbatukulu 3:15.​—Tanga.

2. Ntia musamu we wa nzitukulu mu Mbikululu yo?

² Mbikululu yo mu buku dia ntete dia Bibila yena. Kâ, mabuku mamansoni ma Bibila tintwari tie nawu na musamu wo. Ntiana kwa mungongo wuvukasaka bihisi bia mu nitu, misamu mie mu Mbatukulu 3:15 mbo mivukasaka misamu mie mu mabuku mamansoni ma Bibila mu zonzela kwa musamu wumosi. Musamu wango ni wena’eti, muvukisi baketi tambika mu fukisa Diabulu na bilandi biandi.b Diangana lusakumunu lwena mu bungu dia bô bazololo Yehova!

3. Nti tuzonzela mu timoko ti?

³ Mu timoko ti mbo tuhanina mvutu mu biyuvu ebi bitariri Mbatukulu 3:15: Banani bazonzelaka mu mbikululu yo? Bwe mbikululu yo yalunganana? Mpe bwe tubakilaka ndandu mu mbikululu yo?

BANANI BAZONZELAKA MU MBIKULULU YO?

4. Ngano nioka ni nani, mpe bwe tuzabiri wo?

⁴ Mu Mbatukulu 3:14, 15 mbo bazonzelaka “nioka,” “butu” dia nioka, “mukento,” na “butu” dia mukento. Bibila mbo ditubakisaka mu zaba ka nani bamonekesaka.c Tabatika mu bakula “nioka” ka ni nani. Nguria nioka ka yaketi’â bakula misamu mia tâ Yehova ku nsaba ya Edene ko. Buna, tima ti fweti fundisa Yehova tifweti bâ tivangu tia mayela. Nani? Nzabukusu 12:9 mbo yihanaka mvutu mu musamu wo. Mu verse yo mbo bamonekesaka ti “nioka ya ku mbatukulu” ni Satana, Diabulu. Kâ, butu dia nioka ni nani?

5. Ngano banani bê mu butu dia nioka?

⁵ Ntangu zakaka Bibila mbo dizonzelaka butu mu monekesa bantu batomo landaka tifwani tia muntu, ntiana bawu bê bala bandi. Buna, butu dia nioka mbo dimonekesaka bivangu bia mpeve na bantu batelamanaka Yehova na kanda diandi, ntiana kwa bu saka Satana. Mu kati mwe na mbazi zayambirika bibuka biawu ku mazulu mu ntangu ya Noa na bantu basarilaka mbi balandaka bifu bia tata’awu Satana.​—Mba. 6:1, 2; Za 8:44; 1 Za 5:19; Yude 6.

6. Mu bungu dia nti Eva kalembolo “mukento” wu bazonzelaka mu mbikululu?

⁶ Bwawu bu, tataleno “mukento” ka ni nani. Ka wulendi’â wabâ Eva ko. Mu bungu dia nti? Tataleno kwa musamu wumosi. Mbikululu mbo yitâka ti butu dia mukento mbo dikosakasa mutu wa nioka. Wa tutêle ti, nioka ni Satana we na nitu ya timpeve, mpe ka kwena muntu ko we na masumu we na lenda dia mu kosakasa. Tima tiakaka tifwanakane.

7. Ntiana bu songele wo Nzabukusu 12:1, 2, 5, 10, mukento wu bazonzelaka mu Mbatukulu 3:15 ni nani?

⁷ Mukento wu bazonzelaka mu Mbatukulu 3:15 mbo bamonekesaka wo mu buku dia mansukina dia Bibila. (Tanga Nzabukusu 12:1, 2, 5, 10.) Ka wena mukento wubâka ha mutoto ko! Ngonda ye nandi mu malu mandi, mpe mpu ye na mbwetete 12 ye nandi ku mutu. Mbo kata buta mwana wa nzitukulu: Timfumu tia Nzambi. Timfumu ku mazulu tiena, buna mukento wufweti bêla mpe ku mazulu. Mukento mbo wumonekesaka lweka lwa mazulu lwa organizasio ya Yehova mwe na bivangu bia kwikama bia mpeve.​—Nga. 4:26.

8. Nani we muntu wa mfunu mu butu dia mukento, mpe mu ntia ntangu kayizi butuka? (Mbatukulu 22:15-18)

⁸ Zu dia Nzambi mbo ditubakisaka mpe mu zaba ka nani we muntu wa mfunu mu butu dia mukento. Muntu wo, wafweti butukila mu moyo wa Abrahame. (Tanga Mbatukulu 22:15-18.) Ntiana bwa tâ mbikululu, Yezu wabutukila mu kanda dia bakala dio dia kwikama. (Like 3:23, 34) Kâ butu ka diafweti’â bâ kwa na nitu ya tinsuni ko, mu bungu ti diafweti fukisa Satana. Buna, Yezu bu kayizi bâ na mvula 30, bayizi mu tumba mu nzila ya mpeve santu mu bâ Mwana wa Nzambi. Bu bayizi mu tumba, Yezu wayizi bâ muntu wuyôkele mfunu mu butu dia mukento. (Nga. 3:16) Ha manima ma lufwa lwa Yezu na ma mvumbukulu’andi, Nzambi ‘wamulwika mpu ya mukembo na ya nsangu,’ mpe wamuhana ‘Timfumu tiatiansoni [. . .] ku zulu na ha nsi,’ mu kati na timfumu tia ‘zimbakasa bisalu bia Diabulu.’​—Ebr. 2:7; Mat. 28:18; 1 Za 3:8.

9-10. a) Banani bakaka bê mu butu dia mukento, mpe mu ntia ntangu bakwizi mwa kotaka? b) Ntia musamu tutaluzula bwawu bu?

⁹ Kâ bantu bakaka bê mu butu dia mukento. Ntumwa Paulo wazonzela lweka lo lwa butu bu katâ kwe Bakristo ba tumbu ba Bayuda na ba makanda ti: ‘Tala ti Kristo lu vwiri, buna mu butu dia Abrahame lwena, mindia-fwa buna bu têlaka kani.’ (Nga. 3:28, 29) Mu ntangu Yehova yi katumbaka Mukristo mu nzila ya mpeve santu, muntu wo mbo wukwizi kotaka mu butu dia mukento. Buna, mu butu mwe na Yezu Kristo na bantu 144 000 bayâla nandi tintwari. (Nza. 14:1) Babansoni mbo balandaka mbanzulu za Tata’awu Yehova.

¹⁰ Bwawu bu, bu tuzonzele bantu ba bazonzelaka mu Mbatukulu 3:15, tazonzeleno mu bukufi ka bwe Yehova kalungisila mbikululu yo malembe-malembe, mpe bwe tubakilaka ndandu mu mbikululu yo.

BWE MBIKULULU YALUNGANANA?

11. Mu ntia mpila butu dia mukento batatikila dio ku ‘tinkoso’?

¹¹ Mbikululu ya Mbatukulu 3:15 mbo yitâka ti, nioka mbo yaketi tatika butu dia mukento ku ‘tinkoso.’ Musamu wo wayizi lungana mu ntangu Satana katuma Bayuda na Bisi-Rome mu honda Mwana wa Nzambi. (Like 23:13, 20-24) Ntiana kwa nguria mputa ya tinkoso yilendi sa ti muntu wayôkesa mwa ntangu yi kalembo vutu kwe yende, mpila mosi mpe, Yezu bu kafwa mpe bu kayôkesa bilumbu bitatu mu mpiema, keri’â na lenda ko dia vutu nwana muzingu tûka mwa ntangu.​—Mat. 16:21.

12. Bwe mpe mu ntia ntangu bakosakasa mutu wa nioka?

¹² Tala ti mbikululu ya Mbatukulu 3:15 yafweti lungana, Yezu ka fweti’â tatamana mu bâ mu mpiema ko. Mu bungu dia nti? Mu bungu ti mu mbikululu yo, butu dia mukento mbo diaketi kosakasa mutu wa nioka. Wuzololo tâ ti tinkoso tia Yezu tiafweti toko wasa. Mpe misamu ni buna miayôkela! Ha manima ma bilumbu bitatu bia lufwa lwandi, Yezu wavumbuka mu nitu ya timpeve yilendi lembo fwa. Mu ntangu yi weyi Nzambi, Yezu mbo kafukisa Satana. (Ebr. 2:14) Bô bayâla na Kristo, mbo basala nandi tintwari tisalu tia fukisa mbeni za Nzambi​—butu dia nioka.​—Nza. 17:14; 20:4, 10.d

BWE TUBAKILAKA NDANDU MU MBIKULULU YO?

13. Bwe tubakilaka ndandu mu ndungananu ya mbikululu?

¹³ Tala ti nge tisari tia Nzambi tiena, mbo bakaka ndandu mu ndungananu ya mbikululu yo. Yezu wayiza ha mutoto mu nitu ya tinsuni. Walanda timuntu tia Tata’andi mu mpila ya lunga. (Za 14:9) Buna ni mu nzila’andi talongokela mu zaba na mu zolo Yehova. Mbo tubakaka mpe ndandu mu ndongosolo za Yezu na malongi ma kahanaka bu katwarisaka timvuka tia Bakristo lumbu ti. Watulongesa mu bêla mu mpila yitubakisa mu yangirika Yehova. Mpe beto bansoni mbo tubakaka ndandu mu lufwa lwa Yezu​—mu tatika ku bamutatika ku tinkoso. Mu bwe? Yezu bu kavumbuka kwe bafwa, wahana menga mandi ma ntalu, meri mukayulu wa lunga wakusuna masumu meto mamansoni.​—1 Za 1:7.

14. Ngano bantu bafweti kêla ti mbikululu yalungana ho nkatika bendo ku Edene? Bangula.

¹⁴ Misamu mia tâ Yehova ku Edene mbo mieri songelaka ti ntangu yaketi yôka ntete mbikululu yayansoni yalungana. Ntangu yafwanakana ngatu mukento kabuta butu di bakanisina, ngatu Diabulu kakutakasa bilandi biandi, mpe ngatu titantu tiakula ha kati dia bikunku bio bia biole. Mbo tubakaka ndandu mu luzabu lwa mbikululu yo mu bungu ti mbo yitulwengesaka ti nza yi tumaka Satana mbo yiyina bisari bia Yehova. Ha manima, Yezu wayizi hana ndwengosolo ya mpila yo kwe milongi miandi. (Mak. 13:13; Za 17:14) Kampe ndungananu ya titini tio tia mbikululu ya tumweni, tûka mvula 100 ziyôkele. Mu bwe?

15. Mu bungu dia nti nza yitomo yininaka butu dia mukento yôka mu ntama, mpe mu bungu dia nti tufweti lembo bêla na bunkuta bwa Satana?

¹⁵ Ntangu fioti ha manima, bu bamana tûla Yezu Mutinu mu 1914, Satana bamukuma ku mazulu. Bwawu bu, ha mutoto kena bu kata kêla mfukulu’andi. (Nza. 12:9, 12) Kâ, ka zingiri’â moko ko. Satana kena na tivuvu ko, mpe nkesi zazingi ze nandi; mbo kata sarila nkesi zandi kwe kanda dia Nzambi. (Nza. 12:13, 17) Ntiangu nza ya Satana yitomo yinaka kanda dia Nzambi. Kâ, kani kabwe, ka tufweti’â tatîna Satana na bilandi biandi ko. Kani tabâ na bunkuta, mbo tubâka na lukwikulu elu lwabâ na Paulo, watâ ti: ‘Tala ti Mfumu na beto kena, nani lendi tu bela?’ (Rom. 8:31) Tulendi bâ na lukwikulu mu Yehova mu bungu ti ntiana bu tumweni wo, misamu miamingi mitariri mbikululu ye mu Mbatukulu 3:15 mieka lungana.

16-18. Bwe Curtis, Ursula na Jessica bayizi bakila ndandu bu bayizi bakula Mbatukulu 3:15?

¹⁶ Kani dia Yehova die mu Mbatukulu 3:15 dilendi tu bakisa mu korela musamu ni musamu wa mpasi wulendi tu turila lumbu ti. Curtis, we misionere ku Guam, têle ti: “Ntangu zakaka, nafweti telamana misamu mia mpasi na maniongo meri kotesaka timinu tiani mu Yehova mu ntontolo. Kâ, dimbitila mu mbikululu ye mu Mbatukulu 3:15 kwakumbakisa mu tatamana mu sikirila Tata’ani dia ku mazulu.” Curtis mbo kakêlaka na timina diadiansoni, tilumbu ti tûla Yehova nsuka mu misamu miamiansoni mia mpasi.

¹⁷ Mpangi ya yikento yibâka ku Bavaria, ku Allemagne, ye na nkumbu Ursula têle ti mbikululu ya Mbatukulu 3:15, yamubakisa mu kwikila ti Bibila kwe Nzambi diatûka. Wamona ka bwe mbikululu zazansoni za Bibila ze na tintwari na mbikululu yo, mpe watomo mu yitukusu. Vutulu tâ ti: “Bu nayizi bakula ti Yehova wabonga nzengolo buna kwa bantu bu bayizi sumuka ngatu babâ na tivuvu, musamu wo watomo kunsimba mutima.”

¹⁸ Jessica bâka ku Micronésie, têle ti: “Mbo nita bambuka ka bwe namona ku mutima, mu ntangu yi nayizi bakula mu mbala ya ntete ti matieleka nabaka! Mbikululu ya Mbatukulu 3:15 mbo yeri lunganaka. Wakumbakisa mu bakula ti misamu mia mpasi mi tubwabanaka na mio lumbu ti, ka mio mio’â ko Yehova kawaya mu bungu dia beto. Mbikululu yayika mpe lukwikulu lwani ngolo ti sarila Yehova mbo kusaka ti tanata luzingu lwa mbote lumbu ti, mpe luzingu luyôkele bubote mu bilumbu bita kwiza.”

19. Ntia lukwikulu lu lendi bâ neto ti lweka lwa mansukina lwa mbikululu ya Mbatukulu 3:15 mbo lulungana?

¹⁹ Ntiana bu tumweni wo, Mbatukulu 3:15 mbo yita tatamana mu lungana. Butu dia mukento na dia nioka diayizi tomo zabakana. Tinkoso tia Yezu we muntu wa mfunu mu butu dia mukento tiawasa, mpe bwawu bu Mutinu wena we na mukembo wawingi, mpe wulembo fwa. Nsololo ya bantu bakaka babâ mu butu dia mukento yeka wa. Mu bungu ti lweka lwa ntete lwa mbikululu yo lwalungana, tulendi bâ na lukwikulu ti lweka lutariri kosakasa kwa mutu wa nioka, mbo lulungana mpe. Diangana bantu ba kwikama, mbo babâ na nsayi yayingi mu ntangu Satana yi kafuka! Buna, ka lubikandi. Tufweti bâ na lukwikulu mu Nzambi’eto. Butu dia mukento mbo dinata ndandu zazingi kwe makanda mamansoni ma ha mutoto.​—Mba. 22:18.