MUTWI WAKWIIYA 16
LWIIMBO 87 Amuse! Muyuminishikwe
Kuba Abushicibusa Buyumu Abashominyineesu Nkubotu Abuumbi!
‘Ncibotu alimwi cilakondelesha kwaamba ayi bantu bakwe Lesa kabakala pomwi mulucatano!’—KULU. 133:1.
CITEENTE CINENE
Nsheenga twaciita kwaamba ayi tube abushicibusa buyumu abashominyineesu ashoolwe nsheenga twacaana na twaba abushicibusa ambabo.
1-2. Ino nciinshi Yehova ncaabikilako maano abuumbi, alimwi ino nciinshi ncaasuni ayi tunoocita?
YEHOVA alabikila maano abuumbi kushintu nshotucita kubamwi. Yesu wakatulwiita ayi tulyeelete kusuna bamwi bweenka mbotulisuni. (Mate. 22:37-39) Ici cileelikaawo akucita shibotu kubantu batasebenseli Yehova. Na katucita boobo, nkokwaamba ayi tutokonkela cakubonenaako cakwe Yehova mukwiinga lakwe ‘lumwi lulabala pa bantu bacita shibiibi abali kabotu, akuloshesha mfula baluleme abataluleme boonse.’—Mate. 5:45.
2 Nabi kwaamba ayi Yehova alatondesha lusuno kubantu boonse, bantu mbwaasuni abuumbi mbaabo bamunyumfwila. (Joni 14:21) Alisuni ayi tunokonkela cakubonenaako cakwe. Aboobo alatulwiita ayi tulyeelete ‘kusunana abuumbi’ abashominyineesu akubatondesha ‘lusuno lwancinencine.’ (1 Pit. 4:8; Loma. 12:10) Lusuno ndotutondesha bamakwesu abenankashi lulyeelete kuba mbuli ndotutondesha shikamukowa ngotusuni na shicibusa ngotunyumfwanaakwe abuumbi.
3. Ino nciinshi ncotweelete kucita kwaamba ayi lusuno ndotucite pabamwi lukomeneneeko?
3 Na twashanga shishango mu gadeni, tulyeelete kunoshitilila akushibikilako maano kwaamba ayi shikule kabotu. Ubu bweenka mbocibete akulusuno ndotutondesha kubamwi. Tulyeelete kusebensa cankusu kwaamba ayi lunooya cikomenenaako. Mutumwi Paulo wakalwiita Beneklistunyina ayi: “Amutolelele kusunana mbuli bamukowa.” (Ebu. 13:1) Yehova alisuni ayi tutolelele kwiiya kunotondesha lusuno abuumbi kubamwi. Mutwi uyu utootucafwa kushiba nsheenga twaciita kwaamba ayi tube abushicibusa buyumu abashominyineesu ambweenga twatolelela kucita boobo.
INO NCEEBONSHI TULYEELETE KUBA ABUSHICIBUSA BUYUMU ABASHOMINYINEESU?
4. Ino nshiinshi nshotweelete kucita kwaamba ayi tutolelele kulumba pa lucatano ndotucite abashominyineesu lwaambwa pa Kulumbaisha 133:1? (Amubone ashikope.)
4 Pa Kulumbaisha 133:1 palaamba ayi: ‘Amubone! Ncibotu alimwi cilakondelesha kwaamba ayi bantu bakwe Lesa kabakala pomwi mulucatano.’ Kweelana a shikulumbaisha mbwakaamba, tulabona ayi ‘ncibotu alimwi cilakondelesha’ kuba abushicibusa abaabo basuni Yehova. Sombi bweenka muntu mbweenga waalilwa kubona cisamu cimwi mbociboneka kabotu ceebo cakwaamba ayi wakashibila kucibona lyoonse, aswebo inga twaalilwa kunoobona bubotu bwa lucatano ndotucite abamakwesu abenankashi mulibungano. Liinji tulabonana abamakwesu abenankashi mpashi mankanda aanji munsondo. Ino inga twacita buyani kwaamba ayi tutolelele kulumba pa lucatano ndotucite abashominyineesu? Na katukutumana kuyeeya pakuyandika kwa mushominyineesu womwi awomwi mulibungano, lusuno ndotucite pali mbabo lulaakukomenenaako.
Munoolumba pa lucatano ndotucite abashominyineesu (Amubone palagilafu 4)
5. Ino nciinshi bamwi nceenga bashiba na babona mbotutondeshanya lusuno?
5 Bamwi bacanikaako kumabungano esu kwaciindi cakutaanguna, balayuminishikwa abuumbi na babona mbotutondeshanya lusuno. Balashiba ayi tuli Beneklistu bancine. Yesu wakaamba ayi: “Na kamusunene, bantu boonse balaakwishiba ayi muli bashikwiiya bangu.” (Joni 13:35) Amuyeeye pacakubonenaako caba Chaithra abo bakalinga kwiiya Baibo a Bakamboni Bakwe Yehova. Ndyebakabeeta kwaamba ayi bakacanikeeko kukubungana kunene, bakasumina. Ndyebakacanikaako bushiku bwakutaanguna, bakalwiita wakalinga kubaiisha Baibo ayi: “Bashali bangu tabana kunkumbatawo kale. Sombi pakubungana kwanu kunene, bantu bali 52 bakankumbata mubushiku bomwibo! Ndakabona ayi Yehova wakatondesha ayi alinsuni kwiinda mubantu bakwe. Anebo ndisuni kuba mumukwashi uyu.” Ba Chaithra bakatolelela kuya panembo lwakumushimu, lyalo mu 2024 bakabombekwa. Ncakwiila, na bapya babona shibotu nshotucita kubamwi kwiilikaawo ambotutondeshanya lusuno, liinji balasuna kutalika kusebensela Yehova.—Mate. 5:16.
6. Ino kuba abushicibusa buyumu abamakwesu abenankashi kulatushitilisha buyani?
6 Kuba abushicibusa buyumu abamakwesu abenankashi inga kwatushitilisha. Paulo wakalwiita Beneklistunyina ayi: ‘Amutolelele kuyuminishanya kwaamba ayi kutabi nabi womwi eshi abecekwe kwiinda mukubisha.’ (Ebu. 3:13) Na twalefuka abuumbi cakwaamba ayi twatalika kwaalilwa kucita shintu shiluleme, Yehova inga wasebensesha mushominyineesu kwaamba ayi atucaafwe. (Kulu. 73:2, 17, 23) Kucafwikwa kwa mushobo uyo nkubotu abuumbi.
7. Ino lusuno lulatucafwa buyani kuba bacatene? (Bene Kolose 3:13, 14)
7 Tuli lubasu lwa bantu beelesha cankusu kutondeshanya lusuno alimwi tulacana shoolwe shiinji. (1 Joni 4:11) Kucakubonenaako, ‘tulatolelela kunyumfwilana nkuumbu’ ceebo cakusuna bashominyineesu alimwi kucita boobo kulapa kwaamba ayi tube bacatene. (Amubelenge Bene Kolose 3:13, 14; Efe. 4:2-6) Aboobo na tuli kumabungano, tulasangalala abuumbi kuba pomwi abashominyineesu kwiinda mbociba na bantu bakucishi babungana.
AMUTONDESHANYE BULEMU
8. Ino Yehova alatucafwa buyani kwaamba ayi tube bacatene abamakwesu abenankashi?
8 Tulicatene abamakwesu abenankashi nsengwe yoonse ceebo cakwaamba ayi Yehova ngwaatucafwa. Nabi kwaamba ayi tatumaninite, alatucafwa kuba bacatene. (1 Koli. 12:25) Baibo ilaamba ayi ‘Lesa alatwiisha ayi tunosunana.’ (1 Tesa. 4:9) Kwiinda mu Maswi akwe, Yehova alatulwiita nshotweelete kucita kwaamba ayi tube abushicibusa buyumu abashominyineesu. Yehova inga watwiisha na katubelenga Maswi akwe cakubikila maano akukonkela nshotwiiya. (Ebu. 4:12; Jemu. 1:25) Alimwi ici Bakamboni Bakwe Yehova ncobeelesha kucita.
9. Ino nshiinshi nshomweeya pa Bene Loma 12:9-13 pamakani akutondesha bulemu kubamwi?
9 Ino Maswi akwe Lesa alatucafwa buyani kuba abushicibusa buyumu abashominyineesu? Amubone maswi Paulo ngaakaamba pa Bene Loma 12:9-13. (Amubelenge.) Palilembo ili Paulo wakaamba ayi tulyeelete “kunoolibambite kupana bulemu.” Munshila imwi inga twaamba ayi tulyeelete kuba panembo mukutondesha bulemu kubamwi. Tulyeelete kuba balibambite kutondesha ‘lusuno lwancinencine’ kubamwi mbuli kwiinda mukubalekelela, kubatambula, akubapako nshebatoyandika. (Efe. 4:32) Tamuyandiki kulindila ayi mukwesu nabi nankashi acitewo comwi kwaamba ayi abe abushicibusa buyumu andimwe. Inga mwaba panembo mukucita boobo. Lyalo mulaakuba alusangalalo kweelana a Yesu mbwaakalwiita bashikwiiya bakwe ayi: ‘Kupa kulaleta lusangalalo abuumbi kwiinda kutambula.’—Milimo 20:35.
10. Ino inga twatondesha buyani ayi tulasebensa cankusu na twaboona ayi umwi atoyandika lucafwo? (Amubone acikope.)
10 Pesulebo lya kutulwiita kuba panembo mukutondesha bulemu kubamwi, Paulo wakatulwiita ayi “mutabi batolo, sombi amusebense cankusu.” Muntu usebensa cankusu na wapekwa ncito, alashinisha kwaamba ayi wamanisha kusebensa ncito iyo muciindi ceelete. Pa Tushimpi 3:27, 28 Baibo ilaamba ayi: ‘Utakaki kucitila bamwi shintu shibotu nshebeelete kucitilwa . . . na webo kookonsha kubacafwa.’ Aboobo na twaboona ayi umwi atoyandika lucafwo, tulafwambaana kucitaawo comwi kwaamba ayi tumucaafwe. Tatuwayiwayi kumucafwa nabi kutalika kuyeeya ayi bamwi balaakumucafwa.—1 Joni 3:17, 18.
Tulyeelete kucitawo comwi kwaamba ayi tucafwe bamakwesu abenankashi batoyandika lucafwo (Amubone palagilafu 10)
11. Ino nciinshi ceenga catucafwa kuba abushicibusa buyumu abashominyineesu?
11 Nshila aimwi mbweenga twatondesha ayi tulalemeka bamwi, nkwiinda mukufwambaana kubalekelela na batukalasha. Bene Efeso 4:26 ilaamba ayi: “Tamweelete kukalala cakwipisha lisuba.” Ino nceebonshi? Vesi 27 ilatondesha ayi na twacita boobo nkokwaamba ayi tatuna ‘kupa Satana ciindi cakutweelesha.’ Kwiinda mu Maswi akwe, liinji Yehova alatulwiita ayi tulyeelete kunoolekelelana. Bene Kolose 3:13 ilatuyuminisha ayi ‘amutolelele . . . kulekelelana camoyo woonse.’ Kulekelela bamwi ninshila yomwi ibotu abuumbi yeenga yatucafwa kuba abushicibusa buyumu ambabo. Na katulekelelana, tulalama ‘bwanabwankashi buswa ku mushimu usalashi muluumuno ulo lutucatanya pantu pomwi.’ (Efe. 4:3) Aboobo na katulekelela bamwi, tulapa kwaamba ayi mulibungano mube luumuno alucatano.
12. Ino Yehova alatucafwa buyani kwaamba ayi tunoocikonsha kulekelela bamwi?
12 Cancine ncakwaamba ayi cimwi ciindi inga catubeta ciyumu kulekelela baabo beenga batukalasha. Sombi mushimu usalashi inga watucafwa kubalekelela. Pesule lya kutuyuminisha ‘kusunana cancinencine mbuli bana bankashi’ akuba bantu basebensa cankusu, Baibo ilatulwiita ayi: ‘Amupye moyo ceebo ca mushimu.’ Ici cilaamba ayi mushimu usalashi inga watucafwa kuba bantu basebensa cankusu akusunishisha kucita cintu ciluleme. Aboobo inga watucafwa akutondesha lusuno kubamwi kwiinda mukubalekelela kuswa paanshi lyamoyo. Ncoceeco tulasenga Yehova kwaamba ayi atucaafwe.—Luka 11:13.
“PATABI KULIPATULA PAKATI KANU”
13. Ino nciinshi ceenga capa kwaamba ayi tutabi bacatene?
13 Mulibungano mulaba bantu bapusenepusene alimwi bacite nkulilo shipusenepusene. (1 Timo. 2:3, 4) Na twabula kucenjela, ici inga capa kwaamba ayi tutabi bacatene ceebo cakwaamba ayi inga twasala shipusene pamakani ambotufwala ambotulibotesha, mbotusuni kushilikwa na shakulikondelesha nsheenga twasala. (Loma. 14:4; 1 Koli. 1:10) Mukwiinga ‘Lesa wakatwiisha ayi tunoosunana,’ tulyeelete kucenjela kwaamba ayi tutayumininibo pacintu comwi ceebo cakuyeeya ayi nshotusala nshoshili kabotu kwiinda bamwi nsheenga basala.—Filip. 2:3.
14. Ino nciinshi ncotweelete kunokweelesha kucita, alimwi ino nceebonshi?
14 Nshila imwi mbweenga twayuminisha lucatano mulibungano, nkunokweelesha kwaamba akucita shintu sheenga shayuminisha bamwi. (1 Tesa. 5:11) Mumyaaka iniini yainda, bantu baanji bakalinga baboolela mwisule abaabo bakalinga bakushikwa mulibungano, bakatalika alimwi kusebensela Yehova. Tulabatambula camaansa obilo na bacita boobo! (2 Koli. 2:8) Amunyumfwe shakacitika kuli nankashi umwi wakacanika kumabungano ciindi cakutaanguna, pesule lya kucileka kubungana akushimikila kwamyaaka 10. Wakaamba ayi, “Boonse bakalinga kumabungano bakasangalala alimwi bakaŋansha mumaansa.” (Milimo 3:19) Ino nankashi uyo wakalinyumfwa buyani ndyebakamutondesha lusuno munshila iyi? Wakaamba ayi, “Ndakalinyumfwa ayi Yehova alisuni ayi ntalike alimwi kuba alusangalalo.” Na katweelesha kuyuminisha bamwi, Yesu Klistu inga watusebensesha kwaamba ayi tucafwe ‘bapengete alimwi batolemenwa.’—Mate. 11:28, 29.
15. Ino ninshila nshi aimwi mbweenga twayuminisha lucatano? (Amubone acikope.)
15 Nshila imwi mbweenga twayuminisha lucatano, nkwiinda mushintu nshotwaamba. Jobo 12:11 ilaamba ayi: “Sa matwi taashibi kubota kwa maswi, bweenka mulaka mbooshiba kubota kwa shakulya?” Bweenka muntu ucishi kabotu kuteleka mbwaataanguna kunyumfwaamo mushakulya na shabota kaatana kwaabila bamwi, aswebo tulyeelete kutaanguna kuyeeyawo cakubikila maano pa nshotusuni kwaamba katutana kwaamba. (Kulu. 141:3) Tulisuni ayi nshotwaamba lyoonse shinoyuminisha bamwi akunobacafwa.—Efe. 4:29.
Munoyeeya pa nshomusuni kwaamba kamutana kwaamba (Amubone palagilafu 15)
16. Ino mbaani bunene bunene beelete kunokwaamba maswi ayuminisha?
16 Beebene abashali balyeelete kucenjela kwaamba ayi banokwaamba maswi eenga ayuminisha bamwi. (Kolo. 3:19, 21; Taita. 2:4) Bamanene abalo balyeelete kunoyuminisha mbelele shakwe Yehova. (Isa. 32:1, 2; Gala. 6:1) Mulibuku lya Tushimpi, Baibo ilatulwiita ayi: “Ncintu cibotu kwaamba liswi lyeelete paciindi ceelete!”—Tus. 15:23.
‘ATUTONDESHE LUSUNO LWANCINENCINE KWIINDA MUMICITO YESU’
17. Ino nciinshi nceenga twaciita kwaamba ayi tusune bamakwesu abenankashi kuswa panshi lyamoyo?
17 Mutumwi Joni wakatuyuminisha ayi ‘lusuno lwesu talweelete kubabo lwa pamulomo, sombi tulyeelete kutondesha lusuno lwancinencine kwiinda mumicito yesu.’ (1 Joni 3:18) Tulisuni kunoosuna bamakwesu abenankashi kuswa paanshi lyamoyo. Ino nshiinshi sheenga shatucafwa kucita boobo? Nkwiinda mukunoocana ciindi cinene cakuba pomwi ambabo. Lyalo bushicibusa bwesu ambabo bulaakuyuminaako alimwi tulaakubasuna abuumbi. Aboobo amweeleshe kunoocana ciindi cakuba pomwi abamwi kumabungano alimwi akunosebensaabo muncito yakushimikila. Alimwi munobafwakashila na kacikonsheka. Na katucita boobo tulatondesha ayi tulisunene kweelana a Yehova mbwatwiisha. (1 Tesa. 4:9) Alimwi tulaakutolelela kubona ayi ‘ncibotu alimwi cilakondelesha kwaamba ayi bantu bakwe Lesa kabakala pomwi mulucatano!’—Kulu. 133:1.
LWIIMBO 90 Amuyuminishanye