AWˬ LAWN 5
KʼA MUIˬ HKAWˇ 108 Gʼuiˬ sha ve haꞈ pehnˇ ve
Yaˬhoˉvaˬ haꞈ pehnˇ ve htaꞈ ngaˬ hui awˬ bon hkʼaˬ hkʼe gʼa ve le?
“Yeˍsuˆ Hkriꞈ lehˬ, venˇ baˆ yaˇ hui htaꞈ htaiˍ hkʼawꞈ tuˬ awˬ pon miˬ guiˬ hkʼoˆ lo laˬ ve yoˬ.”—1 Tiˆmoˉseˍ 1:15.
A YEˇ UIˍ VE AWˬ LAWN
เราได้ประโยชน์อะไรจากค่าไถ่ แล้วเราจะแสดงให้พระยะโฮวาเห็นยังไงว่าเราเห็นค่าในค่าไถ่ที่พระองค์ให้กับเรา
1. Yaˬhoˉvaˬ ha lehˬ tuˬ ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe te piˇ gʼa ve le?
สมมุติว่าคุณให้ของขวัญพิเศษชิ้นหนึ่งกับคนที่คุณรัก มันทั้งสวยและใช้ได้จริง แต่ปรากฏว่าเขาเอาของขวัญนั้นไปเก็บและลืมมันไปเลย ถ้าเป็นแบบนั้นคุณจะรู้สึกยังไง? คุณต้องเสียใจแน่ ๆ แต่ถ้าเขาเอาไปใช้จริง ๆ และเห็นค่ามาก คุณจะรู้สึกดีใจใช่ไหม? จุดสำคัญคืออะไร? พระยะโฮวาส่งพระเยซูมาเป็นค่าไถ่เพื่อเรา พระองค์ต้องมีความสุขมากแน่ ๆ เมื่อเราแสดงว่าเห็นค่าของขวัญนี้และเห็นค่าความรักของพระองค์—ยน. 3:16; รม. 5:7, 8
2. Awˬ lawn chi ve hkʼaw ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma htaꞈ henˇ tuˬ le?
2 แต่พอเวลาผ่านไป เราอาจเริ่มไม่ค่อยเห็นค่าค่าไถ่เหมือนที่เรารู้สึกในตอนแรก มันอาจเหมือนกับตอนแรกเราดีใจที่พระยะโฮวาให้ของขวัญเรา แต่เราเอาไปเก็บไว้ไหนก็ไม่รู้และก็ไม่ได้ทำอะไรกับมันเลย เพื่อจะไม่เป็นแบบนั้น เราต้องคอยเตือนตัวเองอยู่เรื่อย ๆ ให้เห็นค่าสิ่งที่พระยะโฮวากับพระเยซูทำเพื่อเรา บทความนี้จะช่วยให้เราทำแบบนั้นได้ เราจะมาคุยกันว่าเราได้ประโยชน์อะไรบ้างจากค่าไถ่ทั้งในตอนนี้และในอนาคต นอกจากนั้น เราจะมาดูด้วยว่าเราจะแสดงยังไงว่าเราเห็นค่าความรักของพระยะโฮวาโดยเฉพาะในช่วงเวลาของการประชุมอนุสรณ์
CHI TEˇ HKUI NGAˬ HUI Aˬ HTOꞈ MA AWˬ BON GʼA VE LE?
3. Chi teˇ hkui htaiˍ hkʼawꞈ ve htaꞈ awˬ bon gʼa ve teˇ ceuˬ lehˬ aˬ htoꞈ ma le?
3 ตอนนี้เราได้ประโยชน์จากค่าไถ่ของพระเยซูอยู่แล้ว เช่น พระยะโฮวาให้อภัยเราได้โดยอาศัยค่าไถ่ ที่จริงพระยะโฮวาไม่จำเป็นต้องให้อภัยเราก็ได้ แต่พระองค์อยากทำอย่างนั้น ผู้เขียนหนังสือสดุดีเห็นค่าการให้อภัยของพระยะโฮวา เขาบอกว่า “พระยะโฮวา พระองค์ดีจริง ๆ และพร้อมจะให้อภัย”—สด. 86:5; 103:3, 10-13
4. Yaˬhoˉvaˬ htaiˍ hkʼawꞈ ve a shu awˬ pon gu teh taˍ piˇ ve le? (Luˉkaꞈ 5:32; 1 Tiˆmoˉseˍ 1:15)
4 บางคนอาจรู้สึกว่าตัวเองไม่คู่ควรที่จะได้รับการอภัยจากพระยะโฮวา ที่จริงไม่มีใครในพวกเราที่คู่ควรจะได้รับการอภัยจากพระองค์ อัครสาวกเปาโลเข้าใจเรื่องนี้ดีเพราะเขาบอกว่า เขา “ไม่เหมาะที่จะถูกเรียกว่าอัครสาวกด้วยซ้ำ” แต่ถึงอย่างนั้นเปาโลก็ยังบอกว่า “ผมได้ทำหน้าที่นี้ก็เพราะความกรุณาที่ยิ่งใหญ่ของพระเจ้า” (1 คร. 15:9, 10) เมื่อเรากลับใจจากบาป พระยะโฮวาก็เต็มใจที่จะให้อภัยเรา เพราะอะไร? ไม่ใช่เพราะเราคู่ควรที่จะได้รับการอภัยบาป แต่เพราะพระยะโฮวารักเรา ดังนั้น ถ้าคุณรู้สึกว่าตัวเองไม่คู่ควรที่จะได้รับการอภัยจากพระยะโฮวา ขอให้จำไว้ว่าพระองค์จัดเตรียมค่าไถ่ ไม่ใช่สำหรับคนที่ไม่เคยทำบาปเลย แต่สำหรับคนบาปที่กลับใจ—อ่านลูกา 5:32; 1 ทิโมธี 1:15
5. Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ venˇ baˆ hpehˇ laˇ ve htaꞈ gʼa keunˍ ve tehꞈ dawˇ nyi cawˇ˗aw laˇ? Aˬ htoꞈ ma pa taw le?
5 ไม่มีใครในพวกเราควรคิดว่า เรารับใช้พระยะโฮวามานานหลายปีแล้ว พระองค์ก็สมควรจะให้อภัยเรา ก็จริงที่พระยะโฮวาเห็นค่าที่เรารับใช้พระองค์อย่างซื่อสัตย์ (ฮบ. 6:10) แต่พระยะโฮวาไม่ได้สละพระเยซูให้เราเพื่อเป็นค่าตอบแทนที่เรารับใช้พระองค์ พระองค์ให้พระเยซูกับเรามาฟรี ๆ ดังนั้น ถ้าเราคิดว่าพระยะโฮวาสมควรให้อภัยเราเพราะเราทำเพื่อพระองค์มาเยอะแล้ว มันก็ไม่ถูก เพราะมันเหมือนกับเรากำลังบอกว่า การสละชีวิตของพระเยซูไม่มีความหมายอะไรเลย—เทียบกับกาลาเทีย 2:21
6. Aˬ htoꞈ ma pa taw Pawˇluꞈ Yaˬhoˉvaˬ awˬ pon kanˉ te ve yuˬ tanˇ jaˇ ve le?
6 เปาโลรู้ดีว่าถึงเขารับใช้มากขนาดไหนก็ไม่คู่ควรที่พระยะโฮวาจะให้อภัยเขา แล้วทำไมเปาโลถึงทุ่มเทรับใช้พระองค์อย่างเต็มที่ขนาดนี้? ที่เขารับใช้เต็มที่ไม่ใช่เพื่อพิสูจน์ว่าเขาคู่ควรจะได้รับการอภัยจากพระยะโฮวา แต่เขาอยากแสดงให้พระองค์เห็นว่าเขาเห็นค่าความกรุณาที่ยิ่งใหญ่ของพระองค์ (อฟ. 3:7) เราเองก็ควรเลียนแบบเปาโลในเรื่องนี้ เราอยากขยันทำงานรับใช้ต่อไป ไม่ใช่เพื่อจะได้รับความเมตตา แต่เพื่อแสดงให้เห็นว่าเราเห็นค่าที่พระยะโฮวาเมตตาเรา
7. Chi teˇ hkui ngaˬ hui htaiˍ hkʼawꞈ ve htaꞈ awˬ bon gʼa sheˍ ve teˇ ceuˬ lehˬ aˬ htoꞈ ma le? (Roˉmaꞈ 5:1; Yaˍkoˆ 2:23)
7 ประโยชน์อีกอย่างที่เราได้ในตอนนี้จากค่าไถ่ก็คือ เราได้มีความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดกับพระยะโฮวาa อย่างที่บอกไว้ในบทความก่อน เราไม่ได้มีความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดกับพระยะโฮวามาตั้งแต่เกิด แต่เพราะพระยะโฮวาให้มีค่าไถ่ เราเลยมี “ความสัมพันธ์ที่ดีกับพระเจ้า” และนั่นทำให้เราได้มาสนิทกับพระองค์—อ่านโรม 5:1; ยากอบ 2:23
8. Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ geh bon lawˬ gʼa ve htaꞈ aˬ htoꞈ ma te awˬ hpfuhˇ shiˍ cawˇ ve le?
8 สิทธิพิเศษอย่างหนึ่งที่ได้จากการมีความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดกับพระยะโฮวาก็คือการอธิษฐาน พระยะโฮวาไม่เพียงแต่ฟังตอนที่เราอธิษฐานด้วยกันกับพี่น้อง แต่พระองค์ยังฟังคำอธิษฐานส่วนตัวของเราแต่ละคนด้วย เมื่อเราอธิษฐาน เราก็จะรู้สึกกังวลน้อยลง แต่การอธิษฐานไม่ใช่แค่ช่วยให้เรามีใจสงบเท่านั้น แต่ยังช่วยให้เราสนิทกับพระยะโฮวามากขึ้น (สด. 65:2; ยก. 4:8; 1 ยน. 5:14) ตอนที่พระเยซูอยู่บนโลก ท่านอธิษฐานบ่อยมากเพราะท่านรู้ว่าพระยะโฮวาฟังคำอธิษฐานของท่านและรู้ว่าการอธิษฐานจะช่วยให้ความสัมพันธ์ที่ท่านมีกับพระยะโฮวาแน่นแฟ้นมากขึ้น (ลก. 5:16) เรารู้สึกเห็นค่าจริง ๆ ที่ค่าไถ่ทำให้เราได้สนิทกับพระยะโฮวา และถึงกับสามารถพูดคุยกับพระองค์ได้ในคำอธิษฐาน
AWˬ GʼUˇ SUHˍ HPAWˇ NGAˬ HUI Aˬ HTOꞈ MA AWˬ BON GʼA TUˬ LE?
9. Awˬ gʼuˇ suhˍ hpawˇ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ ka tiꞈ yeˬ ve hkʼaw te ve chaw htaiˍ hkʼawꞈ ve htaꞈ aˬ htoꞈ ma awˬ bon gʼa tuˬ le?
9 ในอนาคตผู้รับใช้ที่ซื่อสัตย์ของพระยะโฮวาจะได้ประโยชน์อะไรจากค่าไถ่? พวกเขาจะมีชีวิตตลอดไป แต่หลายคนคิดว่าเรื่องนี้เป็นไปไม่ได้เพราะทุกคนเกิดมาก็ต้องตายและมันเป็นอย่างนี้มาตั้งแต่ไหนแต่ไรแล้ว ถึงอย่างนั้นความประสงค์แรกเดิมของพระยะโฮวาก็คือ พระองค์อยากให้มนุษย์มีชีวิตตลอดไป ถ้าอาดัมไม่ได้ทำบาป ก็คงไม่มีใครคิดว่าการมีชีวิตตลอดไปเป็นเรื่องที่เป็นไปไม่ได้ แม้ในตอนนี้เรื่องนี้อาจฟังดูดีเกินกว่าจะเป็นจริงได้ แต่เราทุกคนก็มั่นใจว่าเราจะมีชีวิตตลอดไปได้ เพราะพระยะโฮวาได้จ่ายค่าไถ่ให้เราแล้วด้วยราคาที่แพงที่สุด นั่นก็คือ ชีวิตลูกชายของพระองค์—รม. 8:32
10. Leuˆ yuˬ taˍ ve chaw leh awˬ kaˍ awˬ nu ve yawˬ aˬ htoꞈ ma gʼa tuˬ dawˇ law chehˇ ve le?
10 ถึงแม้ว่าชีวิตตลอดไปเป็นสิ่งที่จะเกิดขึ้นในอนาคต แต่พระยะโฮวาก็อยากให้เราคิดถึงความหวังนี้ตั้งแต่ตอนนี้ ผู้ถูกเจิมรอคอยที่จะได้รับชีวิตบนสวรรค์และปกครองโลกร่วมกับพระเยซู (วว. 20:6) ส่วนแกะอื่นก็รอคอยที่จะมีชีวิตอยู่ในสวนอุทยานที่ไม่มีใครต้องเจ็บปวดและโศกเศร้าอีกต่อไป (วว. 21:3, 4) คุณเป็นหนึ่งในแกะอื่นที่มีความหวังจะมีชีวิตตลอดไปบนโลกไหม? นี่ไม่ใช่รางวัลที่ด้อยกว่าชีวิตในสวรรค์เลย เพราะพระยะโฮวาสร้างมนุษย์ให้มีชีวิตบนโลกอยู่แล้ว การได้อยู่ตลอดไปบนโลกจึงเป็นเรื่องที่ทำให้เรามีความสุขมากที่สุด
11-12. Miˬ guiˬ awˬ suhˉ lo ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma awˬ bon gʼa tuˬ htaꞈ dawˇ law chehˇ ve le? (Awˬ han htaꞈ nyi sheˍ.)
11 ลองนึกภาพดูสิว่าชีวิตของคุณจะเป็นยังไงในโลกใหม่ คุณจะไม่ต้องกังวลอีกต่อไปว่าจะเจ็บป่วยหรือตาย (อสย. 25:8; 33:24) พระยะโฮวาจะทำให้สิ่งที่คุณรอคอยเป็นจริง ตอนนี้มีอะไรไหมที่คุณอยากเรียนรู้หรืออยากทำ? คุณสนใจเรื่องฟิสิกส์ เคมี ดนตรี หรือศิลปะไหม? ในโลกใหม่เราจะต้องมีสถาปนิก ช่างก่อสร้าง ชาวสวน และยังต้องมีคนที่คอยทำงานซ่อมบำรุงและทำงานบริการต่าง ๆ อย่างเช่น ทำอาหาร สร้างเครื่องมือ และปลูกต้นไม้ดูแลสวน (อสย. 35:1; 65:21) เมื่อคุณมีชีวิตตลอดไป คุณจะมีเวลาไม่สิ้นสุดเพื่อจะเรียนรู้อะไรก็ได้ที่คุณอยากเรียน
12 นอกจากนั้น เราจะมีความสุขมากที่ได้ต้อนรับคนที่ฟื้นขึ้นจากตาย (กจ. 24:15) เราจะได้รู้จักพระยะโฮวามากขึ้นอีกจากสิ่งต่าง ๆ ที่พระองค์สร้าง (สด. 104:24; อสย. 11:9) และที่ดีที่สุดก็คือ เราจะไม่เป็นคนบาปอีกต่อไป เราจะสามารถนมัสการพระยะโฮวาได้โดยไม่ต้องขอการอภัยบาปอีก คุณจะยอมแลกพรดี ๆ มากมายเหล่านี้กับความ “สนุกสนานชั่วคราวกับการทำบาป” ไหม? (ฮบ. 11:25) คุณจะไม่ยอมแน่ ๆ! พรเหล่านี้คุ้มค่ากับการที่เราต้องเสียสละอะไรก็ตามในตอนนี้ จำไว้ว่าโลกที่เป็นสวนอุทยานไม่ใช่เป็นแค่ความหวัง แต่มันจะกลายเป็นจริงแน่นอน มันคือชีวิตแท้ของเราในอนาคต สิ่งนี้จะเป็นไปไม่ได้เลยถ้าพระยะโฮวาไม่ได้รักเรามากพอจนพระองค์ยอมสละลูกชายที่รักของพระองค์
คุณรอคอยอะไรมากที่สุดในโลกใหม่ที่เป็นสวนอุทยาน? (ดูข้อ 11-12)
NAWˬ YAˬHOˉVAˬ HAꞈ PEHNˇ VE HTAꞈ AWˬ HPFUHˇ SHIˍ VE TEHꞈ HPEUꞈ MAW PIˇ VE
13. Yaˬhoˉvaˬ ve haꞈ pehnˇ ve htaꞈ ngaˬ hui awˬ hpfuhˇ shiˍ ve tehꞈ hkʼaˬ hkʼe te hpeuꞈ maw piˇ gʼa tuˬ le? (2 Kawˇrenˍhtuˆ 6:1)
13 เราจะแสดงให้เห็นยังไงว่าเห็นค่าที่พระยะโฮวาให้ค่าไถ่กับเรา? เราทำอย่างนั้นได้โดยให้งานรับใช้ของพระองค์เป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดในชีวิตของเรา (มธ. 6:33) พระเยซูตาย “เพื่อคนที่มีชีวิตอยู่จะไม่ใช้ชีวิตเพื่อตัวเองอีกต่อไป แต่จะอยู่เพื่อท่านที่ตายแทนเขาและถูกปลุกให้ฟื้นขึ้นจากตายแล้ว” (2 คร. 5:15) ดังนั้น เมื่อพระยะโฮวากรุณากับเรามากและให้อภัยเราแล้ว เราก็ควรรับใช้พระองค์อย่างสุดความสามารถ ถ้าเราทำอย่างนั้นเราก็แสดงให้เห็นว่าเราเห็นค่าสิ่งที่พระองค์ทำเพื่อเราจริง ๆ—อ่าน 2 โครินธ์ 6:1
14. Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ gʼaˇ va leh yawˇ beˆ maˍ laˇ ve htaꞈ hkʼaˬ hkʼe gʼaꞈ te gʼa tuˬ le?
14 เรายังสามารถแสดงว่าเราเห็นค่าความรักของพระยะโฮวาได้โดยไว้วางใจพระองค์และทำตามการชี้นำของพระองค์ เราจะทำแบบนั้นได้ยังไง? เมื่อเรามีบางอย่างที่ต้องตัดสินใจ เช่น ต้องตัดสินใจว่าจะเรียนสูงขนาดไหนหรือจะทำงานอะไร เราต้องคิดก่อนว่าพระยะโฮวาอยากให้เราทำอะไร (1 คร. 10:31; 2 คร. 5:7) เมื่อเราตัดสินใจตามการชี้นำของพระยะโฮวา ความเชื่อของเราก็จะเข้มแข็งขึ้นและเราจะสนิทกับพระองค์มากขึ้น และความหวังที่จะมีชีวิตตลอดไปจะยิ่งเป็นจริงมากขึ้นสำหรับเรา—รม. 5:3-5; ยก. 2:21, 22
15. Yeˍsuˆ suh ve dawˇ nawˇ tuˬ hpawnˬ daꞈ ve awˬ yanˇ htaˇ Yaˬhoˉvaˬ ve haꞈ pehnˇ ve htaꞈ ngaˬ hui awˬ hpfuhˇ shiˍ ve tehꞈ hkʼaˬ hkʼe hpeuꞈ maw piˇ gʼa tuˬ le?
15 ยังมีอีกวิธีที่เราจะแสดงว่าเราเห็นค่าความรักของพระยะโฮวา นั่นก็คือการใช้เวลาในช่วงการประชุมอนุสรณ์เพื่อแสดงว่าเรารู้สึกขอบคุณที่มีค่าไถ่ นอกจากเราจะไปประชุมอนุสรณ์แล้ว เราอยากเชิญคนอื่นให้มาเข้าร่วมการประชุมนี้ด้วย (1 ทธ. 2:4) เมื่อคุณเชิญพวกเขามาประชุมก็ขอให้อธิบายให้ฟังว่าจะเกิดอะไรขึ้นบ้างในการประชุมนั้น คุณอาจใช้วีดีโอในเว็บไซต์ jw.org เช่น วีดีโอทำไมพระเยซูถึงต้องมาตาย? และวีดีโอระลึกถึงการเสียชีวิตของพระเยซู ผู้ดูแลต้องไม่ลืมที่จะชวนคนที่เลิกประกาศให้มาประชุมอนุสรณ์ด้วย ลองนึกภาพดูสิว่าทั้งในสวรรค์และโลกจะมีความสุขแค่ไหนถ้าแกะที่หลงหายอยากกลับมาหาพระยะโฮวา (ลก. 15:4-7) เมื่อเราไปประชุมอนุสรณ์ เราจะไม่ใช่แค่ทักทายกันเอง แต่จะทักทายคนที่เพิ่งมาประชุมครั้งแรกหรือคนที่ไม่ได้มาประชุมนานแล้วด้วย เราอยากให้ทุกคนรู้สึกว่าได้รับการต้อนรับอย่างดี—รม. 12:13
16. Yeˍsuˆ suh ve dawˇ nawˇ tuˬ hpawnˬ daꞈ ve awˬ yanˇ htaˇ ngaˬ hui Gʼuiˬ sha ve kanˉ maˇ maˇ te tuˬ aˬ htoꞈ ma dawˇ nyi cawˇ ve le?
16 คุณจะทำงานรับใช้มากขึ้นในช่วงการประชุมอนุสรณ์ได้ไหม? นี่เป็นวิธีหนึ่งที่ดีมากที่แสดงว่าคุณเห็นค่าทุกสิ่งที่พระยะโฮวาและพระเยซูทำเพื่อคุณ ยิ่งเรายุ่งอยู่กับงานรับใช้พระยะโฮวามากเท่าไหร่ เราก็จะยิ่งได้เห็นความช่วยเหลือจากพระองค์ และนั่นจะทำให้เรามั่นใจในพระองค์มากขึ้น (1 คร. 3:9) นอกจากนั้น ขอให้คุณอ่านคัมภีร์ไบเบิลในส่วนที่ให้อ่านสำหรับการประชุมอนุสรณ์ที่อยู่ในหนังสือการพิจารณาพระคัมภีร์ทุกวัน หรืออ่านคัมภีร์ไบเบิลตามตารางการอ่านที่อยู่ในคู่มือการประชุมกลางสัปดาห์ หรือคุณอาจใช้ข้อคัมภีร์เหล่านั้นในการศึกษาส่วนตัวก็ได้
17. Yaˬhoˉvaˬ nyi hkʼaˇ suh tuˬ aˬ htoꞈ ma te piˇ ve le? (Awˇ ceˍ awˇ fa “Yaˬhoˉvaˬ ve haꞈ pehnˇ ve htaꞈ awˬ hpfuhˇ shiˍ ve tehꞈ hpeuꞈ maw piˇ ve awˬ hkʼaˇ” htaꞈ nyi sheˍ.)
17 ถึงแม้ว่าสภาพการณ์ของคุณในตอนนี้อาจทำให้คุณไม่สามารถทำตามคำแนะนำทุกอย่างที่บอกในบทความนี้ แต่อย่าลืมว่าพระยะโฮวาไม่ได้เปรียบเทียบสิ่งที่คุณทำได้กับสิ่งที่คนอื่นทำได้ พระองค์มองที่หัวใจของคุณ สำหรับพระยะโฮวาแล้ว การที่คุณเห็นค่าและรู้สึกขอบคุณสำหรับค่าไถ่ซึ่งเป็นของขวัญที่มีค่ามากก็ทำให้พระองค์พอใจแล้ว—1 ซม. 16:7; มก. 12:41-44
18. Yaˬhoˉvaˬ leh Yeˍsuˆ ngaˬ hui awˬ pon te laˇ ve htaꞈ aˬ htoꞈ ma te awˬ bon uiˍ jaˇ ve le?
18 การที่เราสามารถได้รับการอภัยบาป มีความสัมพันธ์ที่ดีกับพระยะโฮวา และมีโอกาสที่จะมีชีวิตตลอดไปเป็นเพราะค่าไถ่ที่พระยะโฮวาให้กับเรา ขอให้เราแสดงความขอบคุณสำหรับความรักที่พระยะโฮวาให้กับเราเสมอ เพราะความรักนี้กระตุ้นพระองค์ให้สิ่งดี ๆ เหล่านี้กับเรา (1 ยน. 4:19) และขอให้เราแสดงความขอบคุณสำหรับสิ่งที่พระเยซูทำด้วย เพราะท่านรักเรามากจนยอมสละชีวิตของท่านเองเพื่อเรา—ยน. 15:13
KʼA MUIˬ HKAWˇ 154 Co co yeˬ ve haꞈ pehnˇ ve
a พระยะโฮวาให้อภัยผู้รับใช้ของพระองค์ในสมัยอดีตตั้งแต่ก่อนที่จะมีการจ่ายค่าไถ่ด้วยซ้ำ พระองค์ทำแบบนี้ได้ก็เพราะมั่นใจว่าพระเยซูลูกที่รักของพระองค์จะสามารถรักษาความซื่อสัตย์จนเสียชีวิต ดังนั้น สำหรับพระยะโฮวา มันก็เลยเหมือนกับว่าพระองค์ได้จ่ายค่าไถ่เรียบร้อยแล้ว—รม. 3:25