Watchtower MIKANDA OYO EZALI NA INTERNET
Watchtower
MIKANDA OYO EZALI NA INTERNET
Lingala
  • BIBLIA
  • MIKANDA
  • MAKITA
  • ijwhf lisolo 10
  • Ndenge ya kotika baaparɛyi na esika na yango

Video ezali awa te.

Esimbi te. Video oyo esali mwa mindɔndɔ.

  • Ndenge ya kotika baaparɛyi na esika na yango
  • Lisalisi mpo na libota
  • Mitó ya makambo mike
  • Masolo mosusu
  • Oyo osengeli koyeba
  • Oyo okoki kosala
  • Mikakatano nini baaparɛyi ekoki kobimisela libala na yo?
    Lamuká!—2021
  • Tyá mosala na esika na yango
    Lisalisi mpo na libota
  • Na nimero oyo
    Lamuká!—2021
  • “Libala ekumisama”
    “Bótikala na kati ya bolingo ya Nzambe”
Makambo mosusu
Lisalisi mpo na libota
ijwhf lisolo 10
Mwasi moko ná mobali na ye bazali kosalela batelefone ntango bazali kolya.

LISALISI MPO NA LIBOTA | LIBALA

Ndenge ya kotika baaparɛyi na esika na yango

Baaparɛyi ezali na ntina na libala, kasi ekoki mpe kobimisa makama. Na libala na yo ezali ndenge nini?

  • Oyo osengeli koyeba

  • Oyo okoki kosala

  • Oyo babalani mosusu balobi

  • Mituna ya kotalela

Oyo osengeli koyeba

  • Kosalela baaparɛyi na bwanya ekoki kosalisa mingi na libala. Na ndakisa, babalani mosusu basalelaka baaparɛyi mpo na kosolola ntango bazali esika moko te na boumeli ya mokolo.

    Mobali moko azali kotindela mwasi na ye mesajɛ ya bolingo ntango bazali elongo te na boumeli ya mokolo.

    “Kotindela molongani na yo mesajɛ lokola “Je t’aime” to mpe ‘nakanisi yo’ esimbaka mpenza motema.”​—Jonathan.

  • Kosalela baaparɛyi na ndenge ya mabe ekoki kobebisa makambo na libala. Na ndakisa, babalani mosusu basalelaka baaparɛyi ntango nyonso, mpe yango esalaka ete bázala na ntango mingi te mpo na balongani na bango.

    “Nakanisi, na bantango mosusu mobali na ngai akoki koyoka mposa ya kosolisa ngai, kasi soki amoni ete nazali kosalela telefone, akoki kotika na ye.”​—Julissa.

  • Bato mosusu balobaka ete bakoki kosolola malamu ná balongani na bango ata ntango bazali kosalela baaparɛyi. Sherry Turkle, moto moko ya sociologie, alobi ete wana ezali “kolanda banzela mingi na mbala moko,” esimbaka te. Likoki wana ya kosala makambo mingi na mbala moko ezali mpenza likambo ya malamu te. Sherry Turkle abakisi boye: “Ntango nyonso ozali kobakisa mosala moko likoló ya oyo nanu osilisi te, yebá ete okosala yango lisusu malamu mpenza te.”a

    “Nasepelaka kosolola na mobali na ngai kasi te ntango azali kosala makambo mingi na mbala moko, esalaka namiyoka nɛti nazali na valɛrɛ te na miso na ye.”​—Sarah.

Na mokuse: Ndenge na yo ya kosalela baaparɛyi ekoki komema bolamu to makama na libala na yo.

Oyo okoki kosala

Makambo ya ntina ezonga nsima te. Biblia elobi: “Bóluka mpenza koyeba makambo oyo eleki ntina.” (Bafilipi 1:10) Omituna boye: ‘Baaparɛyi ezali kosala ete ngai ná molongani na ngai tólekisaka lisusu ntango mingi te, to mpe tokipanaka mpenza te?’

“Epesaka mpasi komona mwasi ná mobali bazali kolya na restora, kasi makanisi na bango nyonso mibale kaka na baaparɛyi na bango. Tolingi te kozala baombo ya baaparɛyi mpe kobosana likambo oyo eleki ntina, elingi koloba, boyokani na biso.”​—Matthew.

Bótya bandelo. Biblia elobi ete: “Bókeba mpenza ete ndenge na bino ya kotambola ezala te lokola bato bazangá bwanya kasi lokola bato ya bwanya, bósalela ntango na bino malamu mpenza.” (Baefese 5:15, 16) Omituna boye: ‘Na esika ya koyanola na bamesajɛ nyonso kaka ntango ekɔti, nakoki te kotya ntango moko boye mpo na kotánga mpe koyanola na bamesajɛ mosusu oyo esɛngi kaka te koyanola yango mbala moko?’

“Nakangaka sonnerie ya telefone na ngai mpe nayanola na bamesajɛ na ntango oyo ebongi. Ekómaka mingi te ete appel to mesajɛ moko ekɔti oyo esɛngi oyanola kaka mbala moko.”​—Jonathan.

Soki likoki ezali, tiká makambo ya mosala na mosala. Biblia elobi: “Eloko nyonso ezali na ntango na yango.” (Mosakoli 3:1) Omituna boye: ‘Ntango nazongaka ndako, nasalelaka telefone mpo na kosala makambo ya mosala, mpe natikaka makambo yango ebebisa bomoi ya libota na ngai? Soki ezali bongo, baaparɛyi ezali kobongisa to ezali kobebisa libala na ngai? Molongani na ngai akoloba nini?’

“Teknoloji epesi biso likoki ya kosala na ngonga nyonso oyo tolingi. Nasalaki makasi natika kosimbasimba telefone mpe kosala makambo ya mosala ntango nazali ná mwasi na ngai.”​—Matthew.

Bólobela ndenge ya kosalela baaparɛyi ná molongani na yo. Biblia elobi: “Moto na moto akoba koluka, litomba na ye moko te, kasi oyo ya moto mosusu.” (1 Bakorinti 10:24) Sololá ná molongani na yo mpo na ndenge oyo mokomoko na bino asalelaka baaparɛyi mpe makambo oyo bokoki kobongola soki esengeli. Bokoki kosalela mituna ya kotalela na lisolo oyo mpo na kobanda.

“Ngai ná mobali na ngai tobombelanaka makambo te, soki moninga azali kosalela mingi telefone to tablɛti na ye, toyebisanaka. Tóyebaka ete yango ekoki kobimisa matata, yango wana tozwaka na lisɛki te makanisi ya moninga.”​—Danielle.

Na mokuse: Salá makasi mpo ozala moombo ya baaparɛyi te.

Oyo babalani mosusu balobi

Trista ná Georgel.

“Soki tozali kolekisa ntango mingi na kosalela batelefone mpokwa nyonso, yango ekozwa biso ntango nyonso oyo ebongi tósolola mpo na koyeba ndenge mokolo elekaki. Tozalaka déjà na makambo mingi ya kosala na bomoi, yango wana, tokolinga te ete baaparɛyi elya biso lisusu mwa ntango oyo totikalaka na yango mpo na kolekisa na balongani na biso.”​—Trista, ná mobali na ye, Georgel.

Jonathan ná Katelyn.

“Osengeli kokipe libosoliboso molongani na yo, mpo bamesajɛ, e-mail, to basango mosusu na telefone ekosila te, kasi ekoki kozela. Soki ezali mabe kotinda bamesajɛ ntango ozali kokumba motuka, omoni te ete ekozala malamu mpe osalela baaparɛyi na ndenge oyo ekobimisa te makama na libala na yo?”​—Jonathan ná mwasi na ye Katelyn.

Mituna ya kotalela

Ya liboso, mokomoko na bino akoki kotalela ye moko mituna oyo elandi. Na nsima, bólobela biyano na bino elongo.

  • Kosalela baaparɛyi ezali mpenza kosalisa bino na libala to te? Lobelá mwa bandakisa.

  • Ndenge oyo molongani na yo asalelaka baaparɛyi ezali kobimisa mikakatano na libala na bino? Soki “ɛɛ,” mikakatano nini?

  • Okanisi ete molongani na yo azali kokanisa ete ndenge na yo ya kosalela baaparɛyi ezali kobimisa mikakatano na libala na bino? Soki ezali bongo, lobelá yango.

  • Ezali na makambo oyo esɛngi otángaka ntango nyonso bamesajɛ mpe oyanolaka mbala moko? Soki ezali bongo, okoki kosala nini mpo ebimisa mikakatano na libala na bino te?

  • Makambo nini yo ná molongani na yo bosengeli kosala na ndenge na bino ya kosalela baaparɛyi?

Bozongeli: Ndenge ya kotika baaparɛyi na esika na yango

Makambo ya ntina ezonga nsima te. Kobosana te eloko oyo eleki ntina, elingi koloba, libala na bino.

Bótya bandelo. Bokoki kotya ntango mpo na kotánga mpe koyanola na bamesajɛ, na esika ya koyanola na bamesajɛ nyonso kaka ntango ekɔti.

Soki likoki ezali, tiká makambo ya mosala na mosala. Kozala na aparɛyi ntango nyonso elakisi te ete osengeli kaka kosalela yango mpo na kosolola na bato.

Bólobela ndenge ya kosalela baaparɛyi ná molongani na yo. Kosalela baaparɛyi ezali mpenza kosalisa bino na libala? Makambo nini bokoki kobongisa, soki esengeli?

a From the book Reclaiming Conversation—The Power of Talk in a Digital Age.

    Mikanda na Lingala (1984-2026)
    Bimá
    Kɔtá
    • Lingala
    • Kotindela moto
    • Makambo oyo olingi
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ndenge ya kosalela
    • Kobomba makambo ya moto
    • Kobongisa makambo na yo
    • JW.ORG
    • Kɔtá
    Kotindela moto