Okoki kosala nini mpo basusu bálinga yo?
Okoki kosala nini mpo bato bálinga yo mpe básepelaka na yo mingi, longola bolingo ya mwasi na mobali? Kokóma na mbongo mingi? Koluka komonana kitoko na miso ya bato?
MIBALI mpe basi oyo balandaka makambo oyo elekaka na piblisite, na radio to na televizyo, bakanisaka mbala mingi ete bakolinga bango soki bakómi na mbongo mpe soki bakómi kitoko. Ya solo, moto nyonso alingaka amonana kitoko, mpe yango ezali mabe te; kasi kitoko yango moko—oyo eumelaka te ata soki osali ndenge nini—ekoki te kotinda bato bálinga yo na bolingo ya solo. Ata bozwi mpe te. Eloko ekotinda bato bálinga yo na bolingo ya solo, ezali soki yo moko ozali kolinga basusu. Yesu ateyaki ete: “Bózala na momeseno ya kopesa, mpe bato bakopesa bino.” (Luka 6:38) Na maloba ya pɛtɛɛ, soki olingi bálinga yo, yo mpe lingáká bato.
Ndenge nini tokoki kosala yango? Na lisalisi ya elimo santu ya Nzambe, ntoma Paulo apesi eyano na motuna wana. Amonisaki ete bolingo ezali nguya, oyo eyebanaka kaka na lolango te, kasi libosoliboso na makambo oyo yango esalaka mpe eboyaka kosala mpo na basusu. Paulo akomaki boye: “Bolingo ezali na motema molai mpe na boboto. Bolingo ezali na zuwa te, emikumisaka te, emivimbisaka na lolendo te, emitambwisaka na ndenge ya nsɔni te, elukaka matomba na yango moko te, esilikaka te. Ebombaka mabe na motema te. Esepelaka te na makambo ya kozanga boyengebene, kasi esepelaka nde na solo. Ekangaka motema na makambo nyonso, endimaka makambo nyonso, elikyaka makambo nyonso, mpe eyikaka mpiko na makambo nyonso.”—1 Bakolinti 13:4-7.
Oyokaka ndenge nini soki moto moko amoniselaka yo boboto to alingaka yo ntango nyonso, ata soki olobaka to osalaka mwa makambo oyo esilikisaka ye? Okangamaka te na moto oyo asepelaka na yo, oyo asilikaka mpambampamba te, oyo alimbisaka mpe alobaka solo ata na makambo oyo ezali pɛtɛɛ te kolimbisa to koloba solo?
Na bongo, saláká basusu ndenge wana. Yesu alobaki boye: “Na yango, makambo nyonso oyo bolingaka ete bato básalela bino, bino mpe bosengeli kosalela bango kaka bongo.” (Matai 7:12) Ezalaka ntango nyonso pɛtɛɛ te mpo na kolinga basusu, kasi soki osali yango okosepela. Ya liboso, okomona ete bandeko na yo, baninga na yo, molongani na yo, to moto oyo ozali kokana kobala, bakolinga yo mingi. Longola yango, okoyoka esengo ya koyeba ete ozali kosala malamu, na ndenge ozali komipesa mpo na basusu. Ya solo, “esengo ya kopesa eleki oyo ya kozwa.”—Misala 20:35.
Yekolá kolinga epai ya moto oyo aleki bato nyonso na bolingo
Yehova azali Nzambe ya bolingo, azali moto oyo aleki bato nyonso na bolingo. (1 Yoane 4:8) Bolingo na ye etindaka ye ateya ezaleli yango epai ya bato nyonso oyo balingi koyekola yango. Tótalela mwa bandakisa ya mitinda ya Biblia oyo ekosalisa biso tólinga basusu mpe ekotinda basusu bálinga biso.
“Koyokaka noki, kowelaka koloba te.” (Yakobo 1:19) Ankɛti moko oyo esalemaki na mabala koleka 20 000 emonisaki ete bato oyo bazalaki na esengo ezali baoyo babalani na bango bazali bayoki malamu. Kosolola malamu ezali na ntina mingi mpo na kozala na boyokani malamu. Profesɛrɛ moko ya sosioloji akomaki boye: “Soki olingi komiyoka ete ozali yo moko, fandá ná moto oyo azali kotya likebi ata moke te na makambo oyo ezali kotungisa yo. To mabe koleka, fandá na moto oyo ayebi mikakatano oyo ozali kobundana na yango, kasi azali komituna mpo na nini ozali komitungisa mingi bongo.” Abakisi ete ata soki bato mibale bakeseni na makambo ebele, “soki moko azali koluka koyeba makanisi ya mosusu mpe koyeba ndenge oyo mosusu atalelaka makambo, bokeseni wana ezali na ntina te.”
“Bozali na nkaka nde na kati ya bolingo na bino moko ya motema. . . . Bófungwama.” (2 Bakolinti 6:12, 13) Tozwaka matomba mingi ntango tofungwamaka na bolingo na biso mpo na basusu. Buku moko oyo minganga ya Iniversite ya Harvard (États-Unis) babimisaki elobi boye: “Baankɛti mingi emonisi ete bato oyo bayokanaka malamu na basusu—libota na bango, baninga na bango, bato ya mboka oyo bafandi—bazalaka na esengo, babɛlaka mingi te, mpe baumelaka mingi na mokili.”
“Tiká tótyelanaka likebi mpo na kopusama na kozala na bolingo mpe na misala ya malamu.” (Baebele 10:24, 25) Tolandaka makambo ya bato oyo tozalaka na bango esika moko. Soki ozalaka mingi elongo na baoyo bamonisaka bolingo ya solo ya Boklisto, okomona na miso ndenge bamonisaka ezaleli yango mpe okoyekola ndenge ya komonisa yango na bomoi na yo. Batatoli ya Yehova basalaka makasi bámonisa bolingo ya ndenge wana kati na bango, mpo bayebi ete ezali elembo oyo emonisaka ete bazali bayekoli ya solo ya Yesu. (Yoane 13:35) Soki oyei na makita na bango ya Boklisto, bakoyamba yo malamu.
Soki omonaka ete balingaka yo te, kolɛmba nzoto te to kokanisa mbala moko te ete ozali moto mabe. Yebá ete Yehova ayebi malamu ndenge ozali komiyoka. Oyebi lisusu Lea, oyo tolobeli na lisolo ya ebandeli? Yehova abosanaki ye te, mpe akómaki mama ya bana mibali motoba mpe mwana mwasi moko—lipamboli monene na mokili oyo bazalaki kotalela bana lokola libula moko ya motuya mingi! Longola yango, bana mibali nyonso ya Lea bakómaki bankɔkɔ ya mabota ya Yisalaele. (Genese 29:30-35; 30:16-21) Na ntembe te, Lea abɔndisamaki mingi ndenge Nzambe amoniselaki ye boboto ya ndenge wana!
Na mokili ya sika oyo Makomami elaki, moto moko te akomiyoka ete balingaka ye te. Kasi, bolingo ya solo ekotonda na libota mobimba ya bato. (Yisaya 11:9; 1 Yoane 4:7-12) Na yango, banda lelo, tiká tómonisa ete tolingi kozala na mokili yango, mpe tómonisa bolingo oyo Biblia eteyaka mpe oyo Mobandisi na yango amonisaki. Ɛɛ, moto ayokaka esengo ya solo kaka te soki balingi ye, kasi soki alingaka basusu kozanga aluka kozwa eloko moko.—Matai 5:46-48; 1 Petelo 1:22.
[Likanisi ya paragrafe na lokasa 8]
“Esengo ya kopesa eleki oyo ya kozwa.”—Misala 20:35
[Elilingi na lokasa 8]
Soki olingi bálinga yo, yo mpe lingáká bato