Mu Bonise Tumelo ye Tomile Fa Niti

“Kwand’a tumelo mutu h’a koni ku tabelwa ki Yena; kakuli ya taha ku Mulimu u swanezi ku lumela kuli Mulimu u teñi, ni kuli ki Yena ya fa ba ba mu bata mupuzo.”—MAHEBERU 11:6.

1, 2. Tumelo ya Adama ne i beilwe mwa tiko kamukwaufi, mi ki sifi se ne si zwile mwateñi?

TUMELO i tokwa ze ñata ku fita ku lumela fela kuli Mulimu u teñi. Mutu wa pili, Adama, n’a si na kakanyo ni ye kana ka za ku ba teñi kwa Jehova Mulimu. Mulimu n’a ambozi ni Adama, ka mo ku bonahalela hande ne li ka ku itusisa Mwan’a Hae, Linzwi. (Joani 1:1-3; Makolose 1:15-17) Niteñi, Adama n’a latehezwi ki tibelelo ya bupilo bwa kamita bakeñisa kuli n’a palezwi ku ipeya ku utwa Jehova ni ku bonisa tumelo ku yena.

² Tabo ya kwapili ya Adama ne i bonahala ku ba ye mwa kozi muta musal’a hae, Eva, n’a si ka ipeya ku utwa Jehova. Ee, muhupulo tota wa ku latehelwa ki Eva ne u beile tumelo ya munna wa pili mwa tiko! Kana Mulimu n’a ka tatulula bona butata b’o ka nzila ye ne i ka bukeleza tabo ni buiketo bwa Adama? Ka ku swalisana ni Eva mwa bufosi, Adama na bonisize kuli ka mo ku bonahalela n’a sa nahani cwalo. Na likile ku tatulula butata ka nzila ya hae, mwa sibaka sa ku bata ketelelo ya bumulimu ka buniti. Ka ku palelwa ku bonisa tumelo ku Jehova, Adama a tahisa lifu fahalimw’a hae ni bana ba hae kamukana.—Maroma 5:12.

Tumelo ki Nto Mañi?

3. Toloko ya Bibele fa tumelo i fapahana cwañi ni yeo ye filwe ki dikishinari ye ñwi?

³ Dikishinari ye ñwi i toloka tumelo sina “ku lumela nto ye ñwi ka ku tiya ili yeo ku si na bupaki ka za yona.” Niteñi, ka ku sa yemela nihanyinyani muhupulo o cwalo, Bibele i koñomeka nto ye fapahana ni seo. Tumelo i tomile fa litaba ze buniti, lika tota, fa niti. Mañolo a bulela kuli: “Tumelo ki ku sepa ka ku tiya ze lu libelezi, ni ku kolwa ze sa bonwi.” (Maheberu 11:1) Mutu ya na ni tumelo u na ni buikolwiso bwa kuli lika ze sepisizwe ki Mulimu li swana mane sina ze se li talelelizwe kale. Bupaki bwa lika tota ze sa bonwi ki bo butuna hahulu kuli mane tumelo i bulelwa kuli ya likana ni bona bupaki b’o.

4. Buka ye ñwi ya patisiso i yemela cwañi toloko ye mwa Bibele ya tumelo?

⁴ Mwa toloko ya New World Translation, linzwi le li bonisa simuluho ya kezahalo ya sika ili le li zamaelela ni linzwi la Siheberu le li talusa ku eza sika la ’a·manʹ fokuñwi li tolokilwe sina “ku bonisa tumelo.” Ka ku ya ka buka ya patisiso ye bizwa Theological Wordbook of the Old Testament, “mutomo tota wa fo ku simuluha taluso ki muhupulo wa muinelo wa ku ba nto ye buniti luli . . . ka ku fapahana ni mihupulo ya mwa lizazi la cwale ya tumelo kuli ki nto fela ye konahala, ye sepisa ku ba ya niti, kono isi ye buniti luli.” Buka ye swana yeo i talusa kuli: “Linzwi le li simuluha ku lona leo la ʼāmēn le li talusa ‘kaniti’ li shimbululezwi ni mwa Testamente ye Nca ka linzwi la amēn ili linzwi la Sikuwa la ‘amen.’ Jesu n’a itusisize linzwi leo hañata (Mat. 5:18, 26, ni ze ñwi cwalo) ili ku talusa buniti luli bwa taba.” Linzwi le li tolokilwe “tumelo” mwa Mañolo a Sigerike a Sikreste ni lona hape li talusa ku lumela sika se si tomile fa nto ye buniti tota kamba fa niti.

5. Linzwi la Sigerike le li tolokilwe “ku sepa ka ku tiya” kwa Maheberu 11:1 ne li itusiswa cwañi mwa litumelelano za mwa lipisinisi za kwaikale, mi seo ki sa butokwa cwañi kwa Bakreste?

⁵ Linzwi la Sigerike (hy·poʹsta·sis)le li tolokilwe sina “ku sepa ka ku tiya” kwa Maheberu 11:1 kamita ne li itusiswa fa litumelelano za kwaikale za lipisinisi ili ze ne li ñozwi fa mapampili a ku inda ili ku fa muhupulo wa nto ye ñwi ye fa koñomeko ye tezi ya kuli kwapili mutu u ka fumana sika seo. Boc’aziba bo Moulton ni Milligan ba akaleza toloko ye li: “Tumelo ki bupaki bo bu tezi bwa lika ze sepisizwe.” (Vocabulary of the Greek Testament) Ka niti fela, haiba mutu u na ni bupaki bo bu tezi bwa kuli u k’a fiwa liluo, u kona “ku sepa ka ku tiya” kuli muta o muñwi sepo ya hae ya ku fumana seo i ka talelezwa.

6. Ki ufi mutomo wa linzwi la Sigerike le li tolokilwe “ku kolwa ze sa bonwi” kwa Maheberu 11:1?

⁶ Kwa Maheberu 11:1, linzwi la Sigerike le li tolokilwe “ku kolwa ze sa bonwi” la (eʹleg·khos) li tahisa muhupulo wa ku fa bupaki mwa ku bonisa sika, sihulu sika se si fapahana ku seo se si bonahala ku ba sona se si ka ezahala. Bupaki bo bu tiile kamba bo bu tezi bu utwahaza ka ku tala nto ye ne i si ka lemuhiwa kwa makalelo, ili ku bonisa mafosisa a se ne si bonahala ku ba sona se si ka ezahala. Kacwalo mwa Mañolo a Siheberu hamohocwalo ni a Sigerike, tumelo nihanyinyani haki “ku lumela nto ye ñwi ka ku tiya ili yeo ku si na bupaki ka za yona.” Ka ku fapahana ni seo, tumelo i tomile fa niti.

I Tomile fa Liniti ze Mutomo

7. Paulusi ni Davida ba talusa cwañi bao ba ba latula ku ba teñi kwa Mulimu?

⁷ Muapositola Paulusi n’a talusize niti ye mutomo ha n’a ñozi kuli za Mubupi “ze sa bonwi, ona mata a hae a kamita ni bumulimu bwa hae, ki ze bonahala hande haisamba lifasi li ezwa, inze li lemuhiwa mwa misebezi ya hae. Hakulicwalo [ba ba hanyeza niti] ha ba na mo ba ka itatulela.” (Maroma 1:20) Ee, “mahalimu a bulela kanya ya Mulimu,” mi “lifasi li tezi maluwo a [hae].” (Samu 19:1; 104:24) Kono ku cwañi haiba mutu h’a itateli ku nahanisisa bupaki? Walisamu Davida n’a bulezi kuli: “Ya maswe [“wa muñañatoho,” The New English Bible], mwa buikuhumuso bwa hae . . . h’a buzisezi; Mwa maikuto a hae u li: Ha ku na Mulimu!” (Samu 10:4; 14:1) Ka sipimo se siñwi, tumelo i tomile fa niti ye mutomo ya kuli Mulimu u teñi.

8. Bao ba ba bonisa tumelo ba kona ku ba ni buikolwiso mañi ni kutwisiso ye tungile?

⁸ Jehova haki y’a li teñi fela; hape ki ya konwa ku sepiwa, mi lwa kona ku itinga fa lisepiso za hae. U se a bulezi kuli: “Luli, se ni hupuzi si ka bonahala, mi se ni lelile si ka taha.” (Isaya 14:24; 46:9, 10) Ao haki manzwi a’ si na taluso. Ku na ni bupaki bo bu tezi bwa kuli bupolofita bo bu fita fa myanda-nda bo bu ñozwi mwa Linzwi la Mulimu se bu talelelizwe. Ka ku ba ni monyehelo ye cwalo, bao ba ba bonisa tumelo ni bona hape ba kona ku lemuha ku talelezwa kwa bupolofita bo buñata bwa mwa Bibele ko ku sweli ku zwelapili. (Maefese 1:18) Sina ka mutala, ba bona ku talelezwa kwa ‘sisupo’ sa ku ba teñi kwa Jesu, ku kopanyeleza cwalo ni kekezeho ya ku kutaziwa kwa Mubuso o tomilwe, hamohocwalo ni yanduluko ya bulapeli bwa niti ye ne i talusizwe cimo. (Mateu 24:3-14; Isaya 2:2-4; 60:8, 22) Ba ziba kuli ona cwale-cwale fa macaba a ka huweleza kuli: “Kozo ni buiketo!” ni kuli hamulahonyana wa seo Mulimu u ka “yundisa ba ba shandaula lifasi.” (1 Matesalonika 5:3; Sinulo 11:18) Ki mbuyoti hakalo ku ba ni tumelo ye tomile fa liniti za bupolofita!

Muselo wa Moya o Kenile

9. Ki ifi swalisano ye mwahal’a tumelo ni moya o kenile?

⁹ Niti fo ku tomile tumelo i fumanwa mwa Bibele, ili ye tahile ka moya o kenile wa Mulimu. (2 Samuele 23:2; Zakaria 7:12; Mareka 12:36) Ki nto ye utwahala, kacwalo he, kuli tumelo ha i koni ku ba teñi kwand’a ku sebeza kwa moya o kenile. Ki lona libaka Paulusi ha n’a konile ku ñola kuli: “Muselo wa moya [u kopanyeleza cwalo ni] . . . tumelo.” (Magalata 5:22, NW) Kono batu ba bañata ba hana niti ya bumulimu, ku silafaza bupilo bwa bona ka litakazo za kwa nama ni mibonelo ye swabisa moya wa Mulimu. Kamukwaocwalo, “tumelo hasi ya batu kamukana,” kakuli ha ba na mutomo fa ku i huliseza teñi.—2 Matesalonika 3:2; Magalata 5:16-21; Maefese 4:30.

10. Batanga ba Jehova ba bañwi ba kwa makalelo ne ba bonisize cwañi kuli ne ba na ni tumelo?

¹⁰ Ku zwelela mwahal’a bana ba Adama, niteñi, batu ba bañwi se ba bonisize tumelo. Maheberu kauhanyo 11 i talusa Abele, Enoke, Nuwe, Abrahama, Sara, Isaka, Jakobo, Josefa, Mushe, Rahaba, Gidioni, Baraki, Samsoni, Jefita, Davida, ni Samuele, hamohocwalo ni batanga ba Jehova ba bañwi ba bañata ba ba si ka bulelwa, ili bao ne ba “pakilwe hande ka za tumelo ya bona.” Mu lemuhe se ne si ezizwe “ka tumelo.” Ne li ka tumelo Abele ha n’a “tahisize fapil’a Mulimu sitabelo” mi Nuwe “a yaha aleka.” Ka tumelo Abrahama “a utwa; mi a funduka ku ya kwa naha y’a n’a ka fiwa ka sanda.” Mi ka tumelo, Mushe “a zwa mwa Egepita.”—Maheberu 11: 4, 7, 8, 27, 29, 39.

11. Ki sifi seo Likezo 5:32 i si bonisa ka za batu ba ba utwa Mulimu?

¹¹ Ka mo ku inezi fela, bona batanga bao kamukana ba Jehova ne ba ezize nto ye fitelela ku lumela fela mwa ku ba teñi kwa Mulimu. Ka ku bonisa tumelo, ne ba mu sepile sina Yena “ya fa ba ba mu bata mupuzo.” (Maheberu 11:6) Ne ba ezize seo moya wa Mulimu ne u ba etelela kuli ba si eze, k’u nga muhato fa zibo ye nepahezi ya niti ye ne ili teñi ka nako yeo, nihaike kuli ne li ya makutela-kaufi. Seo si fapahana cwañi ni mayemo a Adama! N’a si k’a nga muhato wa tumelo ye tomile fa niti kamba ka ku swalisana ni ketelelo ya moya o kenile. Mulimu u fa moya wa hae ku bao fela ba ba mu utwa.—Likezo 5:32.

12. (a) Abele n’a na ni tumelo mwa nto mañi, mi seo n’a si bonisize cwañi? (b) Ku si na taba ni tumelo ya bona, ki sikamañi seo lipaki za Jehova ba ne ba bile teñi pili nako ya Sikreste i si ka fita kale ne ba si ka si amuhela?

¹² Ka ku fapahana ni ndat’ahe, Adama, Abele ya n’a li wa bumulimu n’a na ni tumelo. Ka mo ku bonahalela, ku zwelela kwa bashemi ba hae n’a zibile ka za bupolofita bwa pili bo ne bu talusizwe: “[Na Jehova] ni ka beya toyano mwahal’a mina, ni wena ni musali, ni mwahal’a peu ya hao ni peu ya musali; peu yeo i ka ku pyata toho, wena u i lume fa lisito.” (Genese 3:15) Kacwalo Mulimu a sepisa kuli u ka felisa bumaswe ni ku kutisa sinca muinelo o lukile. Haili ka za mo ne bu ka talelelezwa bupolofita b’o, Abele n’a sa zibi. Kono tumelo ya hae ya kuli Mulimu ki Yena y’a fa ba ba mu bata mupuzo ne li ye tiile hahulu kuli mane ne i mu konisize ku fa sitabelo. Ka mo ku bonahalela n’a file nahanisiso ye tuna kwa bupolofita mi n’a lumela kuli ku sululwa kwa mali ne ku ka tokwahala mwa ku taleleza sepiso yeo ni ku fitisa mufuta wa mutu fa bupetehi. Ka lona libaka leo, sitabelo sa Abele sa folofolo ne li se si swanela. Ku si na taba ni tumelo ya bona, niteñi, Abele ni lipaki ze ñwi za Jehova ba ne ba bile teñi pili nako ya Sikreste i si ka fita kale “ha ba si ka amuhela ze ne ba sepisizwe.”—Maheberu 11:39.

Ku Petahalisa Tumelo

13. (a) Ki sifi seo Abrahama ni Davida ne ba itutile sona ka za talelezo ya sepiso? (b) Ki kabakalañi ha ku konwa ku bulelwa kuli: “Niti [i] tahile ka Jesu-Kreste”?

¹³ Hañata mwahal’a myanda-nda ya lilimo, Mulimu n’a sinuzi liniti ze ñwi ka za ka m’o sepiso ye ama ‘peu ya musali’ ne i ka talelezwa. Abrahama n’a taluselizwe kuli: “Macaba kamukana a lifasi a ka fiwa mbuyoti ka lusika lwa hao.” (Genese 22:18) Hamulaho, Mulena Davida n’a taluselizwe kuli Peu ye ne i sepisizwe ne i ka taha ku zwelela mwa lusika lwa hae lwa silena. Ka 29 C.E., yona Peu yeo ne i bonahezi ka mutu y’a li Jesu Kreste. (Samu 89:3, 4; Mateu 1:1; 3:16, 17) Ka ku fapahana ni Adama ya n’a si na tumelo, “Adama wa mafelelezo,” Jesu Kreste, n’a li mutala o munde mwa ku bonisa tumelo. (1 Makorinte 15:45) N’a pilile bupilo bwa sebelezo ya buineelo ku Jehova mi n’a talelelize bupolofita bo buñata bo ne bu talusize cimo ka za Mesiya. Kacwalo Jesu n’a tisize kuli niti ye ama za Peu ye ne i sepisizwe i fite fa ku ba ye utwahala ni ku fita mi n’a beile lika ze ne li swanisezwa ki Mulao wa Mushe fa mayemo a ku ba lika ze buniti tota. (Makolose 2:16, 17) Kamukwaocwalo ku konwa ku bulelwa kuli: “niti [i] tahile ka Jesu-Kreste.”—Joani 1:17.

14. Paulusi n’a bonisize cwañi ku ba mwa Galatia kuli tumelo ne se i’ ngile sipimo se sinca?

¹⁴ Cwale bakeñisa kuli niti ne i tile ka Jesu Kreste, ne ku na ni mutomo o yanduluzwi w’o tumelo ne i na ni ku tomiwa ku ona kwa neku la “sepiso.” Tumelo ne i tiisizwe ni ku fita, ne se i’ ngile sipimo se sinca, ka ku ya ka mubulelelo. Kwa neku la seo Paulusi n’a taluselize Bakreste ba ba tozizwe sina yena kuli: “Liñolo li kwalezi batu kaufela mwa sibi, kuli sepiso i fiwe balumeli ka ku lumela ku Jesu Kreste. Tumelo i si ka taha kale, ne lu beilwe mwatas’a Mulao, lu nze lu libelezi tumelo ye ka bonahala. Hakulicwalo Mulao wa ba muhulisi wa luna ku lu isa ku Kreste, kuli lu beiwe ba ba lukile ka tumelo. Kono tumelo ha i se i tahile, ha lu sa li mwatas’a muhulisi. Kakuli kamukana mu bana ba Mulimu ka ku lumela ku Jesu Kreste.”—Magalata 3:22-26.

15. Ki kamukwaufi fela w’o tumelo i kona ku petahalisezwa?

¹⁵ Maisilaele ne ba bonisize tumelo mwa ku sebelisana kwa Mulimu ni bona ka bulikani bwa Mulao. Kono cwale yona tumelo yeo ne i tokwa ku tiiswa. Kamukwaufi? Ka ku bonisa tumelo ku Jesu ya n’a tozizwe ka moya yena y’o Mulao ne u lelezwi kuli u ba ise ku yena. Ki ka yona nzila yeo fela tumelo ye ne i bile teñi pili Bukreste bu si ka fita kale ne i kona ku petahaliswa. Ne li kwa butokwa hakalo kwa Bakreste ba kwa makalelo ku ‘talimela ku Jesu, yena Mutateki ni Mufelelezi wa tumelo ya bona’! (Maheberu 12:2) Ee luli, Bakreste kamukana ba tokwa ku eza cwalo.

16. Moya o kenile ne u tile ka nzila ye tiile kamukwaufi, mi ki kabakalañi?

¹⁶ Ka ku beya mwa munahano zibo ye ekezehile ya niti ya bumulimu ni ku petahaliswa kwa tumelo ko se ku bile teñi, kana moya o kenile ni ona ne u na ni ku taha ka nzila ye tiile? Ee. Fa Pentekonta ya 33 C.E., moya wa Mulimu, mutusi ya n’a sepisizwe y’o Jesu n’a bulezi ka za teñi, ne u sululezwi fahalimw’a balutiwa ba hae. (Joani 14:26; Likezo 2:1-4) Moya o kenile ka nako yeo ne u sebeza ku bona ka nzila ye nca ka ku tala sina banyani ba Kreste ba ba tozizwe. Tumelo ya bona, ili muselo wa moya o kenile, ne i tiisizwe. Seo ne si ba fitisize fa ku ba ba ba ip’akanyize kwa neku la likulutendano le ne li ba libelezi la ku tahisa balutiwa.—Mateu 28:19, 20.

17. (a) Niti se i tile kamukwaufi mi tumelo se i petahalisizwe cwañi haisali ku zwiwa ka 1914? (b) Ki bupaki bufi bo lu na ni bona ka za ku sebeza kwa moya o kenile haisali ku zwiwa ka 1919?

¹⁷ Tumelo ne i tile muta Jesu n’a itahisize isali yena lilimo ze fitelela 1,900 ze felile sina yena Ya K’a Ba Mulena. Kono cwale bakeñisa kuli ki Mulena ya busa mwa lihalimu, mutomo wa luna wa tumelo—niti ye sinuzwi—se u hulile ka butuna, ili ku petahalisa tumelo ya luna. Ka ku swana, ku sebeza kwa moya o kenile se ku ekezehile. Ne ku bile ni bupaki bo bu tezi bwa seo ka 1919, muta moya o kenile ne u matafalize sinca batanga ba Mulimu ba ne ba ineezi ka ku ba zwisa mwa muinelo o ne u li bukaufi ni ku palelwa ku sebeza ka ku tala. (Ezekiele 37:1-14; Sinulo 11:7-12) Mutomo ka nako yeo wa paradaisi ya kwa moya ne u tomilwe, ili w’o mwahal’a mashumi-shumi a lilimo hasamulaho ne u fitile fa ku ba o iponelwa ni ku benya ni ku fita silimo ka silimo. Kana mwa kona ku ba ni bupaki bo butuna ku fita b’o bwa ku sebeza kwa moya wa Mulimu o kenile?

Ki Kabakalañi ha lu Swanela ku Tatubisisa Tumelo ya Luna?

18. Matwela ba Maisilaele ne ba fapahana cwañi yo muñwi ku yo muñwi kwa neku la tumelo?

¹⁸ Hamulahonyana wa ku lukululwa kwa Maisilaele ku zwa mwa butanga mwa Egepita, banna ba 12 ne ba lumilwe ku yo twela naha ya Kanana. Niteñi, b’alishumi ku bona ne ba si na tumelo, ne ba honona ka za buikoneli bwa Jehova mwa ku taleleza sepiso ya hae ya ku fa Isilaele naha yeo. Ne ba zamaisizwe ki se ne ba boni, ka lika za kwa nama. Mwahal’a b’a 12 bao, ki Joshua fela ni Kalebu ki bona ba ne ba bonisize kuli ne ba zamaya ka tumelo, isiñi ka ze bonwa. (Mu bapanye 2 Makorinte 5:7.) Ka ku bonisa tumelo, ki bona fela ba ne ba punyuhile mwahal’a bona banna bao ni ku yo kena mwa Naha ya Sepiso.—Numere 13:1-33; 14:35-38.

19. Mutomo wa ku toma teñi tumelo ya luna ki o tungile cwañi kacenu ku fita kwamulaho, mi niteñi ki sifi se lu swanela ku eza?

¹⁹ Kacenu, lu yemi fa museto wa lifasi le linca le li lukile la Mulimu. Kuli lu kene ku lona, tumelo ki ya butokwa hahulu. Kwa tabisa kuli, mutomo wa niti ili w’o lu na ni ku toma teñi tumelo ya luna ni kamuta ha u si ka ba o tungile ku fita ka mo u inezi cwale. Lu na ni Linzwi la Mulimu le li kwanile, mutala wa Jesu Kreste ni balateleli ba hae ba ba tozizwe, kemelo ya mizwale ni likaizeli ba kwa moya ba ba fita ku bolule-lule, ni ketelelo ya moya o kenile wa Mulimu ka sipimo se si si na se si likana ni sona. Niteñi, neikaba hande ku tatubisisa tumelo ya luna ni k’u nga mihato ya ku i tiisa ha lu sa kona ku eza cwalo.

20. Ki lipuzo mañi zeo lu swanela ku ipuza zona?

²⁰ Ne mu kana mwa bulela kuli, ‘Oh, na lumela kuli ye ki niti.’ Kono tumelo ya mina ki ye tiile mo ku fita kai? Mu ipuze ili mina kuli: ‘Kana Mubuso wa Jehova wa kwa lihalimu ki mulonga tota sina mo u inezi mulonga wa batu ba fa lifasi-mubu? Kana na lemuha ni ku yemela kopano ya Jehova ye bonahala ni Sitopa sa yona se si Busa? Ka meto a tumelo, kana n’a kona ku bona kuli macaba cwale s’a hohelwa mwa mayemo a kaungu-ungu kwa Armagedoni? Kana tumelo ya ka ya swalisana hande ni yeo ya “lilu le lituna la lipaki” le li talusizwe kwa Maheberu kauhanyo 11?’—Maheberu 12:1; Sinulo 16:14-16.

21. Tumelo i susueza cwañi bao ba ba na ni yona, mi ba fuy’olwa kamukwaufi? (Mu kopanyeleze litaba ze mwa sikwenda fahalimu.)

²¹ Bao ba ba na ni tumelo ye tomile fa niti ba susuezwa k’u nga muhato wa kezo. Ka ku swana sina sitabelo se si amuheleha se ne si filwe ki Abele, litabelo za bona za milumbeko za tabisa ku Mulimu. (Maheberu 13:15, 16) Ka ku swana sina Nuwe, mukutazi wa ku luka ya n’a ipeya ku utwa Mulimu, ba ndongwama nzila ye lukile sina bakutazi ba Mubuso. (Maheberu 11:7; 2 Pitrosi 2:5) Ka ku swana sina Abrahama, bao ba ba na ni tumelo ye tomile fa niti ba ipeya ku utwa Jehova ku si na taba ni mapacaca mi mane nihaiba mwatas’a miinelo ye t’ata ka ku fitisisa. (Maheberu 11:17-19) Ka ku swana ni batanga ba Jehova ba mwa linako za kwaikale, bao ba ba na ni tumelo kacenu ba fuy’olwa ka butuna ni ku babalelwa ki Ndat’a bona wa kwa lihalimu ya lilato.—Mateu 6:25-34; 1 Timotea 6:6-10.

22. Tumelo i konwa ku tiisa kamukwaufi?

²² Haiba mu batanga ba Jehova kono mu fumana kuli tumelo ya mina ya fokola ka nzila ye ñwi, ki sifi se mu kona ku eza? Mu tiise tumelo ya mina ka ku ituta Linzwi la Mulimu ka tukufalelo ni ku tuhelela mulomo wa mina kuli u shelauke ka mezi a niti a’ tezi mwa pilu ya mina. (Liproverbia 18:4) Haiba tumelo ya mina ha i tiiswi kamita, ne i kana ya fita fa ku ba ye fokola, ye sa sebezi, ye shwile. (1 Timotea 1:19; Jakobo 2:20, 26) Mu be ni tundamo ya kuli seo si si ke sa ezahala kwa tumelo ya mina. Mu kupe tuso ya Jehova kuli “U ni tuse mwa ku sa lumela kwa ka.”—Mareka 9:24.

Ki Lifi Likalabo za Mina?

◻ Tumelo ki nto mañi?

◻ Ki kabakalañi tumelo ha i sa koni ku ba teñi kwand’a niti ni moya o kenile?

◻ Jesu Kreste n’a fitile cwañi fa ku ba Mufelelezi wa tumelo ya luna?

◻ Ki kabakalañi ha lu swanela ku tatubisisa ku tiya kwa tumelo ya luna?

[Mbokisi fa likepe 27]

BAO Ba Ba Na Ni TUMELO . . .

◻ Ba bulela ka za Jehova.—2 Makorinte 4:13.

◻ Ba eza misebezi ye swana ni ya Jesu.—Joani 14:12.

◻ Ki simuluho ya susuezo ku ba bañwi.—Maroma 1:8, 11, 12.

◻ Ba tula lifasi.—1 Joani 5:5.

◻ Ha ba na libaka la ku ba ni sabo.—Isaya 28:16.

◻ Ba ka amuhela bupilo bo bu sa feli.—Joani 3:16.