‘Sebelezo ye Kenile ka M’ata a Mina a Ku Nahana’

“Mu beele mibili ya mina, ibe sitabelo se si pila, se si kenile, se si kateleha ku Mulimu; [ka m’ata a mina a ku nahana, NW ].” —MAROMA 12:1.

1, 2. Ku ituta ni ku sebelisa likuka za Bibele ku swana cwañi ni ku ituta puo ye nca?

KANA se mu likile ku ituta puo ye nca? Haiba ku cwalo, ku si na ku kakanya mu ka lumela kuli ki musebezi o mutuna. Hailif’o, ki ze ñata ze amiwa teñi ku fita fela ku ituta manzwi a manca. Ku itusisa puo ka ku cuuka ku tokwa hape ku ziba hande milao ya mo i bulelelwa. Mu lukela ku ziba ka m’o manzwi a amela le liñwi ku le liñwi ni ka mo a kopanela ili ku tahisa mihupulo ye kwanile.

² Ki nto ye swana ni ku ikungela kwa luna zibo ya Linzwi la Mulimu. Ze ñata za amiwa ku fita fela ku ituta litaba za mwa Mañolo a sikai fela. Lu swanela hape ku ituta milao ya mibulelelo ya mwa Bibele, ka mubulelelo wa swanisezo. Lu tokwa ku utwisisa ka m’o mañolo a amela le liñwi ku le liñwi ni ka mo a sebeleza sina likuka zeo lu kona ku itusisa mwa bupilo bwa ka zazi ni zazi. Kacwalo lu kona ku ‘talifela luli misebezi kaufela ye minde.’—2 Timotea 3:17.

3. Ka ku ama ka za sebelezo ku Mulimu, ki cinceho ifi ye ne i ezahezi ka 33 C.E.?

³ Mwatas’a tukiso ya Mulao wa Mushe, busepahali ne bu kona ku bonahazwa, ka sipimo se situna, ka ku kumalela ka ku tiya fa milao ye ne talusizwe hande. Nihakulicwalo, ka 33 C.E., Jehova n’a takuzi Mulao, ka ku u ‘kokotela fa [kota ya linyando, NW]’ ili f’o Mwan’a hae na bulaezwi. (Makolose 2:13, 14) Hasamulaho, batu ba Mulimu ne ba si ka fiwa mukoloko o mutuna wa litabelo ze ne li na ni ku fiwa ni milao ya ku latelela. Ka ku fapahana, ne ba bulelezwi kuli: “Mu beele mibili ya mina, ibe sitabelo se si pila, se si kenile, se si kateleha ku Mulimu; [ka m’ata a mina a ku nahana, NW].” (Maroma 12:1) Ee, Bakreste ne ba na ni ku ifana, ka pilu, moyo, munahano, ni m’ata a bona kaufela mwa sebelezo ya Mulimu. (Mareka 12:30; mu bapanye Samu 110:3.) Kono ku talusañi ku fana ‘sebelezo ye kenile ka m’ata a mina a ku nahana’?

4, 5. Ki sifi se si amiwa mwa ku sebeleza Jehova ka m’ata a luna a ku nahana?

⁴ Pulelo ya ‘m’ata a ku nahana’ i tolokilwe ku zwelela kwa linzwi la Sigerike la lo·gi·kosʹ, le li talusa “buikoneli mwa ku nahana” kamba “butali.” Batanga ba Mulimu ba memiwa ku itusisa mazwalo a bona a lutilwe ka Bibele. Mwa sibaka sa ku toma liketo za bona fa milao ye miñata ye tomilwe cimo, Bakreste ba na ni ku tatuba likuka za mwa Bibele ka tokomelo. Ba tokwa ku utwisisa “milao ya mibulelelo” ya Bibele, kamba ka mo likuka za yona ze fapahana-fapahana li amela se siñwi ku se si siñwi. Kacwalo, ba kona ku eza likatulo ze itikanelezi ka m’ata a bona a ku nahana.

⁵ Kana seo si talusa kuli Bakreste ha ba na mulao? Ku tokwa ni hanyinyani. Mañolo a Sigerike a Sikreste ka ku tala a hanisa ku lapela milimu ya maswaniso, mizamao ye maswe ya buhule, bubulai, buhata, ku lapela balimu, ku itusisa mali ka mafosisa, ni libi ze ñwi ze fapahana-fapahana. (Likezo 15:28, 29; 1 Makorinte 6:9, 10; Sinulo 21:8) Niteñi, ka sipimo se situna ku fita mo ne ku tokwelwa kwa Maisilaele, lu lukela ku itusisa m’ata a ku nahana mwa ku ituta ni ku sebelisa likuka za Bibele. Ka ku swana hahulu ni ku swala puo ye nca, seo s’i nga nako ni buikatazo. Lu kona cwañi ku hulisa m’ata a luna a ku nahana?

Ku Hulisa M’ata a Mina a ku Nahana

6. Ku ituta Bibele ku ama nto mañi?

⁶ Sa pili, lu lukela ku ba baituti ba Bibele ba ba na ni cisehelo. Linzwi la Mulimu le li buyelezwi li “na ni tuso kwa ku luta, ni ku kolisa, ni ku nyaza, ni ku hulisa ka ku luka.” (2 Timotea 3:16) Ha lu swaneli ka nako kaufela ku libelela kalabo kwa but’ata ku zwelela mwa timana i liñwi ya mwa Bibele. Ka ku fapahana, ne lu kana lwa nahanisisa fa mañolo a sikai a’ fa liseli fa muinelo kamba but’ata bo buñwi. Lu ka tokwa ku eza patisiso ye tezi ka za muhupulo wa Mulimu fa taba. (Liproverbia 2:3-5) Hape lu tokwa kutwisiso, kakuli “mutu ya talifile . . . u ka ekeza kwa zibo ya hae.” (Liproverbia 1:5) Mutu ya utwisisa u kona ku taluhanya lisupo za taba ka buñwi mi cwale ni ku lemuha ka mo li swalisanela ye ñwi ku ye ñwi. Mane sina ka kakwaci, u ngungahanya tubindi-bindi twa kakwaci hamoho ilikuli a kone ku bona muinelo mukatumbi wa sika seo.

7. Bashemi ba kona cwañi ku nahana fa likuka za Bibele ha ba fa kalimelo?

⁷ Sina ka mutala, ha m’u nge taba ya bushemi. Liproverbia 13:24 i bulela kuli ndate ya lata mwan’a hae “u mu nata a sa li yo munyinyani.” Ka ku l’i nga ka ili lona, liñolo leo ne li ka sebeliswa ka mafosisa mwa ku yemela koto ye lutula, ili ya ka nako kaufela. Nihakulicwalo, Makolose 3:21 i fa kelezo ye utwahala hande kuli: “Bondate, mu si ke mwa halifisa bana ba mina, kuli ba si ke ba fela pilu.” Bashemi ba ba itusisa m’ata a bona a ku nahana ni ku swalisanisa zona likuka zeo ha ba na ku fita fa ku fa kalimelo ye ne i ka bulelwa kuli ki “ye lunya.” Ba k’a nga bana ba bona ka mufutumala, kutwisiso, ni ka likute. (Maefese 6:4) Kacwalo, mwa litaba za bushemi kamba lifi kamba lifi ze ñwi ze ama likuka za Bibele, lu ka kona ku hulisa m’ata a luna a ku nahana ka ku tatuba litaba kaufela ze amiwa. Ka yona nzila ye, lu kona ku utwisisa “milao ya puo” ya likuka za Bibele, seo tato ya Mulimu ne ili sona ni ka mwa ku petela seo.

8. Lu kona cwañi ku tokolomoha ku ba ni mibonelo ye sa biuki, ya bumuñañatoho ha ku amiwa ka za ku itabisa?

⁸ Nzila ya bubeli yeo lu kona ku hulisa m’ata a luna a ku nahana ki ka ku tokolomoha mibonelo ye sa biuki, ya bumuñañatoho. Mubonelo o si bunolo mwa ku cinca u tibela ku hula kwa m’ata a luna a ku nahana. Ha m’u nge taba ya ku itabisa. Bibele i bulela kuli: “Lifasi kamukana li lapalezi mwatas’a ya maswe.” (1 Joani 5:19) Kana seo si talusa kuli buka kaufela, maswaniso a zamaya, kamba litukiso za fa televishini ze tahiswa ki lifasi ki ze fosahezi ni za busatani? Mubonelo o cwalo ne u si ke wa ba o lukile. Ki niti kuli, ba bañwi ne ba kana ba keta ka ku tala ku zwa kwa ku buha televishini, maswaniso a zamaya, kamba libuka za silifasi. Yeo ki tukelo ya bona, mi ha ba swanelwi ku nyazwa ka za yona. Mi ni bona ha ba swaneli ku hapeleza ba bañwi k’u nga mayemo a swana a tiile cwalo. Sosaiti se i hatisize litaba ze ñata ili ze bonisa likuka za Bibele zeo li swanela ku lu tusa ku ba ni butali mwa ku keta za ku ishumusa kamba ku itabisa ka zona. Ku tula zona liketelelo zeo ni ku ipeya fa ngandaleza kwa minahano ye maswe, bukebenga bo bumaswe, kamba tumelo ya mioya ili ze fumaneha ka buñata mwa ku itabisa kwa lifasi le ki ko ku si na butali ni hanyinyani. Ka mo ku inezi fela, keto ye lukile ya za ku itabisa i tokwa kuli lu itusise m’ata a luna a ku nahana mwa ku sebelisa likuka za Bibele ili ku ba ni lizwalo le li lukile fapil’a Mulimu ni batu.—1 Makorinte 10:31-33.

9. Ki sifi se si taluswa ki “kutwisiso kaufela”?

⁹ Buñata bwa ku itabisa kwa kacenu ha ku swaneli luli kwa Bakreste.a Kacwalo he, lu lukela ku twaeza lipilu za luna ‘ku toya bumaswe’ ilikuli lu si ke lwa ba sina ba bañwi ba mwa lilimo za mwanda wa pili ba ne “ba felezwi ki maikuto kaufela.” (Samu 97:10; Maefese 4:17-19) Kuli lu nahane fa litaba ze cwalo, lu tokwa “zibo ni . . . kutwisiso kaufela.” (Mafilipi 1:9) Linzwi la Sigerike le li tolokilwe “kutwisiso” li talusa “temuho ye tuna kwa neku la muzamao.” Linzwi leo li ama kwa tulemeno tenyene, twa mutu to tu cwale ka ku bona. Ha ku amiwa ka za ku itabisa kamba taba ye ñwi ye tokwa keto ya ka butu, kalemeno ka luna ka muzamao ka swanela ku ba ka ka tiile ilikuli lu kone ku lemuha isiñi fela litaba ze tunumani, ili ze fa ngandaleza, kono hape ni ze mwa muinelo wa ku s’a bonahala hande. Ka nako ye swana, lu swanela ku tokolomoha ku itusisa likuka za Bibele ka ku fita fa sipimo se siñwi se si tulile tikanyo ze sa tusi se siñwi ni ku ñañelela kuli mizwale kaufela ba eze ka nzila ye swana.—Mafilipi 4:5.

10. Lu kona cwañi ku fita fa ku utwisisa butu bwa Jehova sina ha ku bonisizwe kwa Samu 15?

¹⁰ Nzila ya bul’alu ya ku hulisa ka yona m’ata a luna a ku nahana ki ya ku yelaseli ku nahana kwa Jehova ni ku beya seo luli mwa lipilu za luna. Mwa Linzwi la hae, Jehova u patulula butu ni lipimo za hae. Sina ka mutala, kwa Samu 15, lu bala ka za mufuta wa mutu yo Jehova a mema ku ina mwa tabernakele ya hae. Mutu ya cwalo u eza ze lukile, u bulela niti mwa pilu ya hae, u sepahala kwa lisepiso za hae, mi ha ezi ka buitati kwa neku la ba bañwi. Ha mu bala samu ye, mu ipuze kuli, ‘Kana ona tulemeno t’o tu talusa na? Kana Jehova n’a ka ni mema ku ina mwa tabernakele ya hae?’ M’ata a luna a ku nahana a’ tiiswa ha lu nze lu swalisana ni ku nahana kwa Jehova ni linzila za hae.—Liproverbia 3:5, 6; Maheberu 5:14.

11. Bafalisi ne ba ‘keshebisize cwañi likatulo ni lilato la Mulimu’?

¹¹ Ki ku ona muinelo w’o Bafalisi ne ba fumanehile ku tokwa m’ata ni a makana. Bafalisi ne ba ziba miinelo kaufela ya Mulao kono ne ba si ka utwisisa “milao ya puo” ya ona. Ne ba kona ku peta likalulo za Mulao ze myanda-nda, kono ne ba palezwi ku utwisisa Muñ’a yona. Jesu n’a ba bulelezi kuli: “Mu zwisa koleke ya nto i liñwi ku ze lishumi za minta ni kumini ni miloho kaufela, mi mu keshebisa likatulo ni lilato la Mulimu”! (Luka 11:42) Ka minahano ya bona ye omelezi ni lipilu ze t’ata, Bafalisi ne ba palezwi ku itusisa m’ata a bona a ku nahana. Ku nahana kwa bona ko ne ku s’a zamaeleli hamoho ne ku fitile fa ku bonahala ha ne ba nyazize balutiwa ba Jesu ka ku yanga bubeke ni ku ca makunka la Sabata; niteñi, hasamulaho ona lizazi leo le li swana, ne ba si ka ikutwa ku tabeha mwa lizwalo ha ne ba lela ku bulaya Jesu!—Mateu 12:1, 2, 14.

12. Lu kona cwañi ku swalisana hahulu ni Jehova sina Mutu?

¹² Lu bata ku fita fa ku fapahana ni Bafalisi. Zibo ya luna ya Linzwi la Mulimu i lukela ku lu tusa ku fita fa ku swalisana hahulu ni Jehova sina Mutu. Lu kona ku eza cwañi seo? Hasamulaho wa ku bala kalulo ye ñwi ya mwa Bibele kamba libuka ze ñwi ze tomile fa Bibele, ba bañwi se ba fumani tuso ka ku nahanisisa fa lipuzo ze swana sina ze, ‘Taba ye i ni luta nto mañi ka za Jehova ni tulemeno twa hae? Ni kona cwañi ku bonisa tulemeno twa Jehova mwa ku sebelisana kwa ka ni ba bañwi?’ Ku y’eya fa lipuzo ze cwalo ku hulisa m’ata a luna a ku nahana mi ku lu konisa ku ba “ba ba likanyisa Mulimu.”—Maefese 5:1.

Batanga ba Mulimu ni Kreste, Isiñi ba Batu

13. Bafalisi ne ba ezize cwañi ku ba inge bazamaisi ba batuna ba muzamao?

¹³ Maeluda ba na ni ku lumelela bao ba ba mwatas’a pabalelo ya bona ku itusisa m’ata a bona a ku nahana. Lilama za puteho haki batanga ba batu. “Kabe ni sa bata batu ku ni katelwa,” ki mwa n’a ñolezi Paulusi, “kabe ha ni mutanga wa Kreste.” (Magalata 1:10; Makolose 3:23, 24) Ka ku fapahana, Bafalisi ne ba bata kuli batu ba lumele kuli ne li kwa butokwa hahulu ku fumana ku bubekiwa ki batu ku fita Mulimu. (Mateu 23:2-7; Joani 12:42, 43) Bafalisi ne ba ikungile isali bona ku ba bazamaisi ba muzamao ba batuna ba ne ba ikezeza milao ya bona mi cwale ni ku atula ba bañwi ka mo ne ba u bulukela. Bao ba ne ba latelela Bafalisi ne ba fokozi mwa ku itusisa kwa bona lizwalo le li lutilwe ka Bibele, kacwalo ba fita fa ku ba batanga ba batu.

14, 15. (a) Maeluda ba kona cwañi ku bonisa kuli ki babeleki hamoho ni mutapi? (b) Maeluda ba swanela ku talima cwañi litaba ze ama lizwalo?

¹⁴ Maeluda ba Sikreste kacenu b’a ziba kuli mutapi ha u na buikalabelo hahulu ku bona. Mukreste yo muñwi ni yo muñwi u lukela ku lwala mulwalo wa hae. (Maroma 14:4; 2 Makorinte 1:24; Magalata 6:5) Seo ki mo si swanela ku bela. Ka mo ku inezi fela, haiba lilama za mutapi ne li ka ba batanga ba batu, ku ipeya ku utwa ka libaka fela la ku kelyekiwa, ki sifi se ne ba ka eza haiba batu bao ne ba k’a ba siyo? Paulusi n’a na ni libaka la ku taba ku ba kwa Filipi kuli: “Sina ha mu li ba ba utwa kamita, ni li, mu sebeze za ku piliswa kwa mina ka sabo ni ka tutumelo, isi fela ha ni li teñi ku mina, kono sihulu ha ni li siyo.” Ne ba li batanga ba Kreste luli, mi isiñi ba Paulusi.—Mafilipi 2:12.

¹⁵ Kacwalo, mwa litaba ze ama lizwalo, maeluda ha ba ezezi bao ba ba mwa pabalelo ya bona likatulo. Ba talusa likuka za Bibele ze iputezi mwa taba mi cwale ba fa batu ba ba amilwe sibaka ilikuli ba itusise m’ata a bona a ku nahana mwa ku eza katulo. B’o ki buikalabelo bo butuna, kono ki b’o mutu ka ili yena a lukela ku lwala.

16. Ki tukiso mañi ye ne i li teñi mwa Isilaele kwa neku la ku talima but’ata?

¹⁶ Ha mu nahane ka za nako yeo Jehova n’a itusisize baatuli ku etelela Isilaele. Bibele i lu bulelela kuli: “Mwa linako zani, ne ku si na mulena mwa Isilaele; mutu ni mutu n’a eza mw’a n’a bonela ili yena kuli ku lukile.” (Baatuli 21:25) Niteñi Jehova n’a file nzila yeo batu ba hae ne ba ka fumana ka yona ketelelo. Muleneñi o muñwi ni o muñwi ne u na ni banna-bahulu ba ne ba kona ku fa tuso ye lukile kwa lipuzo ni but’ata. Fahalimu a seo, baprisita ba Malivi ne ba sebeza sina m’ata a tahisa bunde ka ku luta batu milao ya Mulimu. Muta litaba ze t’ata hahulu ne li zuha, muprisita yo muhulu n’a kona ku buza Mulimu ka Urimi ni Tumimi. Insight on the Scriptures i talusa kuli: “Mutu ya n’a itusisa zona litukiso zeo, ya n’a fumani zibo ya mulao wa Mulimu ni ku i sebelisa, n’a na ni ketelelo ye nde kwa neku la lizwalo la hae. Ku ‘eza se sinde mwa meto a hae’ mwa nzila ye cwalo ne ku si ke kwa tahisa bumaswe. Jehova n’a tuhelezi batu ku bonahaza mubonelo ni muzamao wa ka ku itatela kamba ku s’a itatela.”—Volyumu 2, makepe 162-3.b

17. Maeluda ba kona cwañi ku bonisa kuli ba fa kelezo ka ku ya ka lipimo za Jehova isiñi za bona?

¹⁷ Ka ku swana sina baatuli ni baprisita ba mwa Isilaele, maeluda mwa liputeho ba fa tuso ye lukile kwa but’ata ni ku fa kelezo ye tusa. Fokuñwi, mane b’a ‘nyaza, ku kalimela, ku susueza ni ku kutaza ka pilu-telele kaufela.’ (2 Timotea 4:2) Ba eza cwalo ka ku ya ka lipimo za Jehova, isiñi za bona. Seo ki se si buanyu hakalo maeluda ha ba fa mutala ni ku lika ku fita kwa lipilu!

18. Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa hahulu kwa neku la maeluda ku susueza lipilu?

¹⁸ Pilu ki “injini” ya misebezi ya luna ya Sikreste. Kacwalo Bibele i bulela kuli: “Ku yona ki fo ku zwa liwelu-welu la bupilo.” (Liproverbia 4:23) Maeluda ba ba susueza lipilu ba ka fumana kuli bao ba ba mwa puteho kamukwaocwalo ba ka susuezwa ku eza ka mo ba konela kaufela mwa sebelezo ya Mulimu. Ba ka ba b’a ngi ba muhato, isiñi ku litela ku kashiwa ki ba bañwi nako kaufela. Jehova h’a tabeli ku ipeya ku utwa kwa ku hapelezwa. U bata ku ipeya ku utwa ko ku zwelela kwa pilu ye tezi lilato. Maeluda ba kona ku susueza sebelezo ye cwalo ye zwelela kwa pilu ka ku tusa ba ba mwa mutapi ku hulisa m’ata a bona a ku nahana.

Ku Hulisa “Muhupulo wa Kreste”

19, 20. Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa ku luna ku hulisa muhupulo wa Kreste?

¹⁹ Sina ha ku bonisizwe, haki ko ku likani ku ziba fela milao ya Mulimu. “Ni fe kutwisiso,” ki mwa n’a lapelezi walisamu, “mi ni ka mamela mulao wa hao; E, ni ka u tokomela ka pilu ya ka kaufela.” (Samu 119:34) Jehova u patuluzi mwa Linzwi la hae “muhupulo wa Kreste” (1 Makorinte 2:16) Ka ku ba ya n’a sebelelize Jehova ka m’ata a hae a ku nahana, Jesu u lu siyezi mutala o petehile. N’a utwisisize milao ni likuka za Mulimu, mi n’a li sebelisize ku si na mafosisa. Ka ku ituta mutala wa hae, lu ka ‘utwisisa fo ku kuma bupala bwa lona, ni butelele bwa lona bwa ku ya kwahalimu, mi lu zibe lilato la Kreste le li fita zibo kamukana.’ (Maefese 3:17-19) Ee, seo lu ituta ku zwelela mwa Bibele ka za Jesu si fitela kwahule zibo ye ñata ya mwa toho fela; si lu fa mubonelo o lukile ka za seo Jehova a li sona ka sibili.—Joani 14:9, 10.

²⁰ Kacwalo, ha lu nze lu ituta Linzwi la Mulimu, lu kona ku lemuha munahanelo wa Jehova fa litaba ni ku fita fa likatulo ze itikanelezi. Seo si ka tokwa buikatazo. Lu lukela ku ba baituti ba Linzwi la Mulimu ba ba na ni cisehelo, ku ikeza ku ba ni maikuto a ku lemuha butu ni likuka za Jehova. Lu ituta milao ye minca ya puo ka mubulelelo o muñwi. Nihakulicwalo, bao ba ba eza cwalo ba ka latelela kelezo ya Paulusi ya ku mu ‘beela mibili ya bona sitabelo se si pila, se si kenile, se si kateleha ku Mulimu, ka m’ata a bona a ku nahana.’—Maroma 12:1.

[Litaluso za kwatasi]

Ki Sifi Seo Mu Itutile?

◻ Ki cinceho ifi ye ne i ama sebelezo ku Mulimu ye ne i ezahezi ka 33 C.E.?

◻ Lu kona cwañi ku hulisa m’ata a luna a ku nahana?

◻ Maeluda ba kona cwañi ku tusa ba ba mwa mutapi ku ba batanga ba Mulimu ni Kreste?

◻ Ki kabakalañi ha lu swanela ku hulisa “muhupulo wa Kreste”?

[Siswaniso se si fa likepe 31]

Maeluda ba tusa ba bañwi ku itusisa m’ata a bona a ku nahana