KUSHINDULULA WAMUCHIYEDI
1 Chiyuulu chaSolomoni mwana kaDavidi chatwalekelihu nakukola, Yehova Nzambi yindi wadiña nayena nawa wamwilishili kwikala nañovu chikupu.+
2 Solomoni watemesheli antu kuya nakutambika aIsarela ejima, antwamina jamakombakaji niajinkulakaji, ansompeshi nianlomboli ejima awaIsarela ejima, anlomboli janyitaña. 3 Kufumahu, Solomoni nichipompelu chejima ayili kuchinañanaña kuGibeyoni,+ muloña dikwadiña itenti dakubulakena daNzambi walala, itenti datuñiliyi Mosi kambuña aYehova mwisaña. 4 Hela chochu, Davidi wasendeli Chimbañu chaNzambi walala kufuma kuKiriyati Yeyarimi+ nakuchitwala kwiluña dachiloñesheleliyi; wachilemeneni itenti muYerusalema.+ 5 Nawa kameña kawuneñu+ katuñiliyi Bezaleli+ mwana kaUri, Uri mwana kaHuri, akishili kumbidi yatabanaka yaYehova; nawa Solomoni nichipompelu dikwayileña nakulombelawu.* 6 Dichi kwenoku dikwalambwililiyi Solomoni nyilambu kumesu aYehova nawa walambwili nyilambu yakushita 1,000 hakameña kawuneñu+ kamwitenti dakubulakena.
7 Hanowu wufuku Nzambi wamwekeni kudi Solomoni nawa wamwilili nindi: “Lombaku chuma chiwukukeña neyi nikwinki.”+ 8 Hohenohu Solomoni wamulejeli Nzambi nindi: “Wunamumwekesheli tata yami Davidi kukeña kwakashinshi kwabadika,+ nawa wunañilishi kwikala mwanta nakumuswana.+ 9 Dichi, eyi Yehova Nzambi, shikijaku muwamukanini tata yami Davidi,+ muloña wunañilishi kwikala mwanta wawantu amavulu nankashi neyi wusekulula wahamaseki.+ 10 Ichi dinu nyinki maana nikwiluka+ kulonda jinkwasheña kulombola awa antu,* muloña hinyi wunateli kusompesha awa antu jeyi amavulu ñana?”+
11 Kuhiñahu, Nzambi wamulejeli Solomoni nindi: “Chineli ichi dichinakufwila muchima weyi nawa hiwunalombi yikumba, maheta nikulema hela neyi antu akuhela afwiku, hela kulomba neyi wuhandi yaaka yayivuluku,* ilaña wunalombi maana nikwiluka kulonda kukukwasheña kusompesha antu jami innakwilishilihu kwikala mwanta,+ 12 nukukwinka maana nikwiluka; hela chochu, nukukwinka niyikumba, maheta nikulema kwakwila kwosi anyanta adiñaku henohu eyi kanda adiñahu naku hela akalondela hadi eyi akekala nakuku.”+
13 Dichi Solomoni wafumini kuchinañanaña kuGibeyoni+ kwadiña itenti dakubulakena nakwinza kuYerusalema; nawa wayuulili Isarela. 14 Solomoni watwalekelihu kudivulishila makalu nituwalu;* wadiña namakalu 1,400 nituwalu* 12,000,+ nawa wajihembeleli munyisumba yamakalu+ kwakwihi namwanta muYerusalema.+ 15 Mwanta wavulishili siliva niwuru muYerusalema neyi malola,+ nawa wavulishili nyitondu yanyisida neyi nyitondu yanyisikamo muShefela.+ 16 Tuwalu twaSolomoni atufumishileña kuEjipitu+ nawa akakulanda nakulandulula amwanta alandileña itu tuwalu munyikanka-nyikanka* nawuseya wowumu.+ 17 Ikalu dejima dalandileñawu kuEjipitu adilandileña nayikunku yasiliva 600, kawalu akilandileña nayikunku yasiliva 150; kufumahu, niwena ajilandishileña kudi anyanta ejima awaHeti nianyanta awaSiriya.
2 Kuhiñahu, Solomoni wahanini lushimbi lwakutuñila ijina daYehova itala*+ niitala dawanta windi.+ 2 Solomoni weñijili amayala 70,000 azatileña nyidimu yashiyashana,* amayala 80,000 akakuketula malola kumapidi+ niakulumpi 3,600 alombweleña antu.+ 3 Kubombelahu, Solomoni watemesheli mazu kudi Hirami+ mwanta wakuTira nindi: “Ñilili neyi chiwamwililili tata yami Davidi hiwamutemesheleli nyitondu yanyisida kulonda atuñi nachu itala* mwakushakama.+ 4 Ichi inakutuñila ijina daYehova Nzambi yami itala kulonda nimujilikilidu, kwochelamu insensi yevumba dadiwahi+ kumesu indi nikushamu mankendi akulunjeka*+ mpinji yejima ninyilambu yakushita ntetemena nimelela,+ hajiSabata,+ hatukweji twatuha+ nihayawija yahachaaka-hachaaka+ yaYehova Nzambi yetu. Ilu hilushimbi lwawaIsarela lwahaya nyaaka. 5 Itala dinnakutuña dakekala deneni, muloña Nzambi yetu wabadika nankashi anzambi amakwawu ejima. 6 Hinyi wunatweshi kuzata mudimu wakumutuñila itala? Muloña mawulu niiwulu damumawulu anamukeheli,+ dichi yaminyi mwaka nimutuñili itala? Chuma chinnateli hohu kwila, hikuloñesha iluña hakwochela nyilambu yakukakumuka wishi kumesu indi. 7 Dichi dinu ntemesheli mukawukalawenu weluka chikupu kuzata nawuru, siliva, wuneñu,+ yikuñu, wanda wawusombu, wanda wuchinana nge-e ninawanda wabulu nawa weluka chakubazila yuma hachuma. Wukuzatilaña muYuda nimuYerusalema hamu nawantu jami akawukalawenu elukisha nyidimu, owu anahaniyi tata yami Davidi.+ 8 Nawa ntemesheli nyitondu yanyisida, yanyinjunga+ niyaaligumi+ kufuma kuLebanoni, muloña neluka chikupu nami ambuñeyi eluka nankashi chakutema nyitondu yakuLebanoni.+ Ambuñami nawambuñeyi akuzatilaña hamu+ 9 kulonda anloñesheli nyitondu yayivulu, muloña itala dinnakukeña kutuña dakekala deneni chikupu. 10 Dichi tiyaña! Ambuñeyi akakutema nyitondu nakayinka yakuda:+ nsaba* jatidiku 20,000, nsaba jabali 20,000, nyilondu* yavinyu 20,000 ninyilondu yamanji 20,000.”
11 Hohenohu, Hirami mwanta wakuTira wasonekeli mazu nakuyitemesha kudi Solomoni nindi: “Hamuloña wakwila Yehova wakeña antu jindi, nakwilishi eyi wiikali mwanta wawu.” 12 Kuhiñahu, Hirami wahosheli nindi: “Yehova Nzambi yaIsarela watuñili mawulu niiseki ashimekewi, muloña namwinki Mwanta Davidi mwana wukweti maana,+ anenkiwu kashinshi nikwiluka,+ wukumutuñila Yehova itala niitala dawanta windi. 13 Dichi inakutemesha Hirami Abi+ iyala mukawukalawenu welukisha nyidimu nawa wukweti kashinshi, 14 mwana kamumbanda mwini Dani, ilaña tata yindi wadiña wakuTira; weluka chikupu chakuzata nawuru, siliva, wuneñu, yikuñu, malola, nyitondu, wanda wawusombu, wanda wabulu, mahina amawahi ninawanda wuchinana nge-e.+ Nateli kubazila hachuma chuma chidi chejima nikutuña chuma chejima chinamulejiwu.+ Wukuzatilaña hamu nawantu jeyi akawukalawenu elukisha nyidimu niakawukalawenu elukisha nyidimu ankaaka yami Davidi, tata yeyi. 15 Dichi eyi nkaaka yami tutemesheli etu ambuñeyi tidiku, bali, manji nivinyu jiwunatukani.+ 16 Nawa tukutema nyitondu yakuLebanoni+ yayivulu kwesekeja nayiwunakukeña, tukuyikasila hamu nawa tukuyisha hakaluñalwiji nakuyileta kudi eyi kuYopa;+ nawa eyi wakayitwala kuYerusalema.”+
17 Kufumahu, Solomoni wachindili amayala ejima adiña añiinza mwituña daIsarela+ neyi cheliliyi tata yindi Davidi,+ nawa ejima adiña 153,600. 18 Dichi weñijili antu 70,000 azatileña nyidimu yashiyashana,* antu 80,000 akakuketula malola+ kumapidi niakulumpi 3,600 enkeleña antu nyidimu.+
3 Kufumahu, Solomoni watachikili kutuña itala daYehova+ muYerusalema haMpidi yaMoriya,+ hamwekeneniyi Yehova kudi Davidi tata yaSolomoni,+ heluña daloñesheliyi Davidi hawuhulilu waOrinani+ wakuYebusi. 2 Watachikili kutuña hefuku damuchiyedi dakakweji kamuchiyedi, muchaaka chamuchiwana chachiyuulu chindi. 3 Nawa chikuku chaaliliyi Solomoni chakutuñilahu itala daNzambi walala chadiña makyubiti 60 mukuleha nawa makyubiti 20 mukutoha,+ kwesekeja nachipimu chakunyima.* 4 Ikeeki dahawiñililu dadiña kumbidi dadiña makyubiti 20 mukuleha, kwesekana namuwihi wetala,* nawa mukuleha kwiwulu dadiña 120;* nawa mukachi walambwijilimu wuru yakadi majilu.+ 5 Watuñili itala deneni namapulanga amunjunga, kufumahu wadilambwijili nawuru yayiwahi,+ kuhiñahu wadiwahishili nayifwikija yamutondu wamukoma+ nimaleñi.+ 6 Kubombelahu, kwitala walamikiliku malola alubanji alema wuseya;+ nawa wuru+ yazatishiliyi yadiña yakuParivayimi. 7 Itala, nyalachi, mawiñililu, mbañu jadu niyenzelu yadu wajilambwijili wuru;+ nawa hambañu wabazililihu akerubi.+
8 Kuhiñahu, watuñili kapeka,* Mwajila Chikupu;+ mukuleha kadiña namakyubiti 20 kwesekana namuwihi wetala, nawa muwihi kadiña namakyubiti 20. Wakilambwijili wuru yayiwahi yesekeni nantalenta* 600.+ 9 Kulema kwawuru yanyisumali yadiña mashekeli* 50; nawa tupeka twahewulu watulambwijili wuru.
10 Kufumahu, mukapeka* Mwajila Chikupu, wabazililimu yifwikija yiyedi yawakerubi, nawa wayilambwijili wuru.+ 11 Kuleha kwampuula jawakerubi ejima ayedi kwadiña makyubiti 20;+ mpuula yimu yakerubi watachi yaleheli makyubiti atanu nawa yakunkili kumbañu yetala, mpuula yindi yikwawu yaleheli makyubiti atanu nawa yakunkili kumpuula yimu yakerubi mukwawu. 12 Nawa mpuula yimu yakerubi mukwawu yaleheli makyubiti atanu nawa yakunkili kumbañu yikwawu yetala, mpuula yindi yikwawu yaleheli makyubiti atanu nawa yakunkili kumpuula yimu yakerubi watachi. 13 Mpuula janawa akerubi jatandumukili makyubiti 20; nawa emeni iku anatalishi mukachi.*
14 Watuñili ihina dakujika nachu+ dawanda wabulu, wawusombu, wuchinana nge-e nidamahina amawahi nawa wachimininihu akerubi.+
15 Kuhiñahu, watuñili yishimi yiyedi+ kumbidi yetala, yaleheli makyubiti 35 nawa nyitu yadiña hewulu dachishimi-hichishimi yadiña makyubiti atanu.+ 16 Nawa watuñili maleñi* amwekeneña neyi maleñi amunshiñu, wayishili hewulu dayishimi nawa watuñili mapomegiranati* 100 nakuyisha kumaleñi. 17 Wemikili yishimi kumbidi yatembeli, chishimi chimu wachiimikili kuchidiilu* nawa chikwawu wachiimikili kuchimunswa;* chishimi chadiña kuchidiilu wachituumbili nindi Yakini* nawa chadiña kuchimunswa wachituumbili nindi Bowazi.*
4 Kufumahu, watuñili kameña kawuneñu,+ mukuleha kadiña makyubiti 20, mukutoha makyubiti 20 nawa mukuleha kwiwulu makyubiti 10.
2 Watuñili Kaluñalwiji+ kachikuñu chakweñununa. Kadiña kanjiñumuki, kufuma kunsa yimu yamuvumbu nakushika kunsa yikwawu hadiña makyubiti 10 nawa kadiña namakyubiti atanu mukuleha kwiwulu. Nawa hakukipima nakukinyeñumwisha kakeñekeleña mwonji wakupima nachu wawulehi makyubiti 30.+ 3 Nawa mwishina damuvumbu waKaluñalwiliji wabazililimu yuma yafwana nyikaabu,+ nakukinyeñumuka kwi-i ndo-o. Mukyubiti-hikyubiti mwadiña yuma 10 yafwana nyikaabu kunyeñumuka Kaluñalwiji. Iyi yuma yafwana nyikaabu yadiña munyisululu yiyedi nawa ayeñunwini nakuyibazila hamu naku. 4 Kashakamini hadi añombi ayizamba 12,+ asatu atalishilili kukabeta kakuchimunswa, asatu atalishilili kumujika, asatu atalishilili kukabeta kakuchidiilu nawa asatu atalishilili kumusela. Kaluñalwiji kashakamini hadi wena nawa nyima jawu jejima jatalishilili hakachi. 5 Nawa kudita kwaku kwesekeni namuwihi wachikasa* nawa kumuvumbu waku atuñiliku neyi kumuvumbu wakaapu,* nawa neyi nkenu jakenuka. Mwakuhembela menji mweñilileña nyilondu* yamenji 3,000.
6 Kubombelahu, watuñili mabeseni 10 akukoselamu nawa mabeseni* atanu wayishili kuchidiilu, atanu wayishili kuchimunswa.+ Munawa mabeseni dimwakoseleleñawu yuma yazatishileñawu kumulambu wakushita.+ Ilaña Kaluñalwiji dimwakoseleleñawu atupristu.+
7 Kufumahu, watuñili jakutentekahu manoñu 10 jawuru,+ kwesekeja najatoñweliwu+ nawa wajitentekeli mutembeli, jitanu kuchidiilu nawa jitanu kuchimunswa.+
8 Watuñili nijimesa 10 nawa wajishili mutembeli, jitanu kuchidiilu nawa jitanu kuchimunswa;+ nawa watuñili yeña yakunama 100 yawuru.
9 Kuhiñahu, watuñili lubanza+ lwawatupristu+ nilubanza lweneni+ niyenzelu yalubanza nawa yenzelu yanawa malubanza wayilambwijili wuneñu. 10 Kufumahu, washili Kaluñalwiji kukabadi kakuchidiilu, nakukitalisha kukabeta kakuchidiilu namusela.+
11 Hirami watuñili niyifwoyu, mafosholu niyeña yakunama.+
Dichi Hirami wamanishili nyidimu yamukalakeleleliyi Mwanta Solomoni hetala daNzambi walala:+ 12 yishimi yiyedi+ ninyitu yadiña neyi cheña chakunama yadiña hewulu dayishimi yiyedi; yikuñu yamesu-mesu yiyedi yadiña neyi kaleñi+ yakujika hanyitu yiyedi yadiña neyi cheña chakunama yadiña hewulu dayishimi; 13 mapomegiranati* 400+ akusha kuyikuñu yiyedi yamesu-mesu yadiña neyi kaleñi, nyisululu yiyedi yamapomegiranati yakuchikuñu-hichikuñu chamesu-mesu chadiña neyi kaleñi, yakujika hanyitu yiyedi yadiña neyi cheña chakunama yadiña hewulu dayishimi;+ 14 matemba* 10 nimabeseni* 10 ahamatemba;+ 15 Kaluñalwiji niañombi ayizamba 12 hakitentekeliwu;+ 16 niyifwoyu, mafosholu, mafoloku+ niyipwepu yejima, yuma yawuneñu wakutookesha chiwahi yamutuñililiwu Mwanta Solomoni kudi Hirami Abivi+ yamwitala daYehova. 17 Mwanta wawumbilili yumiyi muyikombola yamaseki munkambi yaYodani, hakachi kaSukoti+ naZereda. 18 Iyi yuma yejima Solomoni wayituñili yayivulu nankashi; kulema kwawuneñu akwilukili wanyi.+
19 Solomoni watuñili yuma yejima+ yamwitala daNzambi walala: kameña kawuru;+ mesa+ hadiña mankendi akutenteka kumesu aNzambi;+ 20 jakutentekahu manoñu nimanoñu aju awuru yakadi majilu,+ kulonda abutukileña kumbidi yakapeka kamukachi chikupu kwesekeja nanshimbi; 21 ninkenu jakenuka, manoñu ninzamba, jejima jadiña jawuru, wuru yakadi majilu chikupu; 22 jakujima nachu kesi, yeña yakunama, makaapu,* jakusendelahu kesi, jejima jadiña jawuru yakadi majilu; niwiñililu wakwitala, yenzelu yadu yamukachi yaMwajila Chikupu+ niyiisu yakwitala datembeli, jadiña jawuru.+
5 Dichi Solomoni wamanishili kuzata nyidimu yejima yakundamini kwitala daYehova.+ Kufumahu, Solomoni waleteli mukachi yuma yajilikiliyi tata yindi Davidi+ nawa washili siliva, wuru niyuma yejima muyisweku yayuma yalema yamwitala daNzambi walala.+ 2 Dichi hanoyu mpinji, Solomoni wapompesheli akulumpi jawaIsarela, anlomboli* ejima anyichidi, dikwila nawu antwamina janyitaña yawaIsarela. Enjili kuYerusalema nakuleta chimbañu chachitiyañenu chaYehova kufuma kuMusumba waDavidi,+ kuZiyona.+ 3 Amayala ejima amuIsarela apompeli kumesu amwanta hachawija* chekalileñaku mukakweji kamu 7.+
4 Chelili akulumpi ejima awaIsarela anenzi dehi, aLevi anyamwini Chimbañu.+ 5 Aleteli Chimbañu, itenti dakubulakena+ niyuma yejima yajila yadiña mwitenti. Atupristu niaLevi* aleteli yumiyi. 6 Mwanta Solomoni niizaza dawaIsarela dejima, datambikiliyi kulonda adibulakani nadu kumbidi yaChimbañu. Dichi alambwili anyikoku amavulu niañombi+ akukañanya nikuchinda. 7 Kufumahu, atupristu aleteli chimbañu chachitiyañenu chaYehova mwiluña dachu, mukapeka kamukachi chikupu ketala, Mwajila Chikupu, mwishina dampuula jawakerubi.+ 8 Dichi, mpuula jawakerubi jatandumukilili heluña hadiña Chimbañu, chakwila akerubi ajikili Chimbañu ninyalachi yachu+ hewulu. 9 Nyalachi yadiña yayilehi nankashi chakwila insa yayu yamwekeneña Mwajila kumbidi yakapeka kamukachi chikupu, ilaña hiyamwekeneña hanjiku. Nawa yichidi kwoku nikulelu. 10 MuChimbañu himwadiñahu chuma chikwawuku, chiña hohu malola ayedi awubasa owu ashilimu Mosi kuHorebi+ hatiyañeniyi Yehova chitiyañenu+ nawantu jaIsarela hafumineñawu muEjipitu.+
11 Atupristu chedikiliwu mwiluña dajila (muloña atupristu ejima adiñahu adijilikili,+ hichikweti muloña namazanvu awuku),+ 12 añimbi awaLevi ejima+ adiña kukabadi kaAsafi,+ Hemani,+ Yedutuni+ nikukabadi kawanyanawu awamayala nikudi amanakwawu avwalili mahina amawahi, iku anakwati yifwoyu, yisanji yanyonji nitudada; emeni kumusela wakameña nawa adiña hamu nawatupristu 120 avumishileña mpuña.+ 13 Hampinji yamuhamekeleñawu nikumusakilila Yehova kudi akakuvumisha mpuña niañimbi nezu dimu nichayileña chivumina champuña mwiwulu, yifwoyu niyisanji yikwawu yatumina hamushimekeleñawu Yehova, “muloña himuwahi; kukeña kwindi kwakashinshi kwahaya nyaaka,”+ hohenohu itala, itala daYehova denzeli neevu.+ 14 Muloña weevu, atupristu hiyatwesheli kwimana nakukalakalaku, muloña kulema kwaYehova kwenzeli mwitala daNzambi walala.+
6 Hanoyu mpinji Solomoni wahosheli nindi: “Yehova wahosheli nindi yena wakashakama mumwidima wiyila bwi-i chikupu.+ 2 Ichi dinu ami nakutuñili itala dahewulu, iluña deyi dakushakamamu haya nyaaka.”+
3 Kufumahu, mwanta wabalumukili nawa watachikili kukiswila chipompelu chawaIsarela chejima iku chipompelu chawaIsarela chejima chinemani.+ 4 Wahosheli nindi: “Yehova Nzambi yaIsarela ashimekewi, wamukanini tata yami Davidi nakanwa kindi nawa wunachishikiji namakasa indi, nindi, 5 ‘Kufuma hefuku dinayidishili antu jami mwituña daEjipitu, hinnatondihu musumba munyichidi yawaIsarela yejima kulonda nituñimu itala dakushakamamu ijina damiku,+ nawa hinnatondihu iyala wakwikala nlomboli yawantu jami aIsarelaku. 6 Ilaña natondi Yerusalema+ kwikala iluña dakushakamamu ijina dami, nawa namutondi Davidi kwikala nyuuli hadi antu jami aIsarela.’+ 7 Nawa muchima watata yami Davidi wafwilileña kutuñila ijina daYehova Nzambi yaIsarela itala.+ 8 Ilaña Yehova wamulejeli tata yami Davidi nindi, ‘Muchima weyi wafwilileña kutuñila ijina dami itala nawa welili chiwahi chiwafwilili chumichi mumuchima weyi. 9 Hela chochu, hiwukutuña idi italaku, ilaña mwaneyi weyala iwakavwala* diyi wakatuñila ijina dami itala.’+ 10 Yehova nashikiji chikaninu chakaniniyi, muloña ami namuswani tata yami Davidi nawa nashakami hetanda daIsarela+ neyi chakaniniyi Yehova.+ Ami natuñili niijina daYehova Nzambi yaIsarela itala, 11 nawa mwenimu dimu mwinnashi Chimbañu mudi chitiyañenu chatiyañeniyi+ Yehova nawantu jaIsarela.”
12 Kuhiñahu, wemeni kumbidi yachipompelu chawaIsarela chejima kwakwihi nakameña kaYehova, nawa wolweli makasa indi.+ 13 (Muloña Solomoni watuñili chinañamu chawuneñu nakuchiisha hakachi kalubanza.+ Chadiña makyubiti atanu mukuleha, makyubiti* atanu mukutoha nimakyubiti asatu mukuleha kwiwulu; dichi wemenihu.) Nawa wafukamini kwakwihi nakameña kumbidi yachipompelu chawaIsarela chejima nawa wolweli makasa indi mumawulu,+ 14 nakuhosha nindi: “Eyi Yehova Nzambi yaIsarela, kwosi Nzambi wudi neyi eyi mumawulu hela hamasekiku, eyi wahembaña chitiyañenu nikumwekeshela ambuñeyi kukeña kwakashinshi anakwenda kumesu eyi namuchima wawu wejima.+ 15 Wunashikiji chikaninu chiwamukanini tata yami Davidi kambuñeyi.+ Wakanini chikaninu nakanwa keyi, nawa ifuku dalelu wunachishikiji nachikasa cheyi.+ 16 Dichi dinu, eyi Yehova Nzambi yaIsarela, shikijaku chikaninu chiwamukanini tata yami Davidi kambuñeyi, chiwahosheli neyi: ‘Mundonda yachisaka cheyi himwakabula iyala wakashakama hetanda daIsarela kumesu amiku, neyi anyaneyi awamayala akuhembaña njila jawu nakwenda munshimbi jami+ neyi chiwunendi eyi kumesu ami.’+ 17 Dichi dinu, eyi Yehova Nzambi yaIsarela, mwani chikaninu chiwamukanini Davidi kambuñeyi chishikijewi.
18 “Eyi Nzambi, komana chalala wunateli kushakama nawantu hamaseki?+ Talaña! Mawulu, eña iwulu damawulu, dinakukeheli;+ dikwila nawu idi itala dinnatuñi dinakehi chikupu.+ 19 Dichi eyi Yehova Nzambi yami, tiyililaku kukulomba kwanami kambuñeyi nikulomba kwinnakulomba nami wuntiyi kuwaha, nawa tiyililaku kukudila kwami kwinnakukeña nami wunkwashi nikukulomba kwinnakulomba ami kambuñeyi kumesu eyi. 20 Mwani mesu eyi ataleña hanidi itala mwaana niwufuku, ataleña heluña diwashimwini neyi dihiwakasha ijina deyi,+ kulonda wutiyilileña kukulomba kunukulombaña ami kambuñeyi iku natalishi kudinu iluña. 21 Nawa wutiyilileña kukulemba kunukulembaña ami kambuñeyi nami wunkwashi nikulemba kukulembañawu antu jeyi aIsarela hakulombañawu iku anatalishi kudinu iluña,+ nawa wutiyilileña mwiluña deyi muwashakamaña mumawulu;+ eña, wutiyilileña nikwanakena.+
22 “Neyi muntu amuvulumuna mukwawu nawa anavulumuniwu amusanyikisha owu wunamuvulumuni nakumuleja nindi eli munasanyikiyi,* nawa henohu kanda eli munasanyikiyi,* enza kumbidi yakameña keyi mudinu itala,+ 23 mwani eyi wakatiyi mumawulu nakusompesha ambuñeyi. Watama wakamufwishi namuloña* nakumubabesha kwesekeja nayilwilu yindi yatama+ nawa mukakuloña wakamuyiñishi nakumufweta kwesekeja nakuloña kwindi.+
24 “Nawa neyi antu jeyi aIsarela ayimika mushindu kudi ayilumbu jawu muloña wakutwalekahu nakukuvulumuna,+ nawa afunta kudi eyi nakulemesha ijina deyi+ nikulomba+ nakulemba kudi eyi kulonda wuyitiyi kuwaha kumesu eyi mudinu itala,+ 25 mwani wakatiyi mumawulu+ nakuyanakena antu jeyi aIsarela nshidi jawu nikuyifuntisha mwituña diwayinkeli wena niankakulula jawu.+
26 “Neyi mawulu akayenzeli nawa nvula yakabuli kunoka+ muloña wakwila anatwalekihu nakukuvulumuna,+ kufumahu, alomba iku anatalishi kudinu iluña nikulemesha ijina deyi nawa aleka nshidi yawu muloña wakuyizozesha* kudi eyi,+ 27 mwani wakatiyi mumawulu nakuyanakena ambuñeyi nshidi yawu, antu jeyi aIsarela, muloña eyi wakayidizisha njila yayiwahi mwatela kwendawu;+ nawa wakanokeshela nvula+ hetuña diwayinkeli antu jeyi kwikala wuswana wawu.
28 “Neyi mwituña muholoka nzala yakapwelendendi,+ hela chipupu,+ nkanza yasweja, kabuwa,+ mukanka watuboola hela tuboola* twafwa hakuda;+ hela neyi ayilukuka kudi ayilumbu jawu mumusumba wudi wejima wamwituña*+ hela chipupu chikwawu chidi chejima hela musoñu,+ 29 kulomba kudi kwejima+ hela kulomba kwejima kwakalombayi+ muntu wejima hela antu jeyi aIsarela ejima nawu wuyitiyi kuwaha (muloña muntu-himuntu weluka chuma chamukabishaña niyihuñu yindi)+ neyi olwela makasa awu kudinu itala,+ 30 mwani eyi wakatiyi mumawulu, mwomwiluña deyi muwashakamaña+ nawa wakayanakeni;+ nawa muntu-himuntu wakamufweti kwesekeja nanjila jindi jejima, muloña eyi weluka muchima windi (yeyi hohu weluka chikupu muchima wamuntu),+ 31 kulonda akakutiyeña woma nakwenda munjila jeyi mafuku ejima akuhanda kwawu mwituña diwenkeli ankakulula jetu.
32 “Nawa kutalisha hadi ñiinza wabula kwikala hakachi kawantu jeyi aIsarela nawa wafuma kwituña dakwakulehi muloña wejina* deyi dabadika+ nihamuloña wachikasa cheyi chañovu nichikasa cheyi chakwolola, enza nakulomba iku natalishi kudinu itala,+ 33 mwani eyi wakatiyi mumawulu, mwomwiluña deyi muwashakamaña nawa wakamwilili ñiinza yuma yejima yakakulombayi, kulonda antu ejima ahamaseki akeluki ijina deyi+ nikukutiya woma neyi chelañawu antu jeyi aIsarela, nawa akeluki nawu idi itala dinnatuñi anaditeni ijina deyi.
34 “Neyi antu jeyi aya kunjita nakuzuña nawayilumbu jawu kwesekeja nachiwakayitemesha+ nawa neyi alomba+ kudi eyi iku anatalishi kuwunu musumba iwunatondi nikwitala dinnatuñili ijina deyi,+ 35 dichi eyi wakatiyi mumawulu kulomba kwawu nikulomba kwawu kwakukeña kuyitiya kuwaha nawa wakayisompeliku.+
36 “Neyi akuvulumuna (muloña kwosi muntu wabulaña kuvulumunaku),+ nawa wuyizuwila nakuyihana kudi ayilumbu jawu, nawa akakuyitwala muwunkoli ayitwala muwunkoli mwituña dakwakulehi hela damukamwihi,+ 37 dichi mwituña munayitwaliwu wunkoli anuka nawu tunavulumuni nawa abalumukila kudi eyi, nawa alomba kudi eyi nawu wuyitiyi kuwaha mwituña munayitwaliwu wunkoli nakuhosha nawu, ‘Tunavulumuni nawa tunakoñi mwaluwa; tunakoñi chuma chatama,’+ 38 nawa abalumukila kudi eyi namuchima wawu wejima+ ninawumi* wawu wejima mwituña munayitwaliwu wunkoli,+ nawa alomba kudi eyi iku anatalishili kwituña dawu diwenkeli ankakulula jawu nikumusumba iwunatondi+ nikwitala dinnatuñili ijina deyi, 39 dichi eyi wakatiyi mumawulu, mwomwiluña deyi muwashakamaña, kulomba kwawu nikulomba kwawu kwakukeña kuyitiya kuwaha+ nawa wakayisompeliku nikuyanakena antu jeyi anakuvulumuni.
40 “Dichi, eyi Nzambi yami, mwani mesu eyi ataleña nawa matu eyi atiyilileña kukulomba kukulombañawu mudinu* iluña.+ 41 Ichi dinu, eyi Yehova Nzambi, kandukaku wuyi mwiluña deyi mwakunookela,+ eyi hamu niChimbañu chamwekeshaña nawu wukweti ñovu. Eyi Yehova Nzambi, atupristu eyi ayivwiki wamwinu nawa antu jeyi ashinshika azañaleli mukuwaha kweyi.+ 42 Eyi Yehova Nzambi, bayi wumukaana weyi* wawayishewaku.+ Mwani anukaku kukeña kweyi kwakashinshi kuwamumwekesheleli kambuñeyi Davidi.”+
7 Dichi Solomoni chamanishiliyi tuhu kulomba,+ kesi kafumini mwiwulu+ nawa kwocheli mulambu wakushita ninyilambu yikwawu nawa kulema kwaYehova kwenzeli mwitala.+ 2 Atupristu akañenyi kwiñila mwitala daYehova muloña kulema kwaYehova kwenzeli mwitala daYehova.+ 3 Nawa antu jaIsarela ejima amweneña chenjileña kesi kufuma mwiwulu nikulema kwaYehova kwadiña hewulu detala, dichi abandamini chamesu heseki hachisesa chamalola nawa adifukwili nikumusakilila Yehova, “muloña himuwahi; kukeña kwindi kwakashinshi kwahaya nyaaka.”
4 Dichi mwanta niantu ejima alambwili nyilambu kumesu aYehova.+ 5 Mwanta Solomoni walambwili mulambu wawañombi 22,000 nianyikoku 120,000. Dichi mwanta niantu ejima enzunwini itala daNzambi walala.+ 6 Atupristu emeni hamaluña awu hazatilileñawu hamu niaLevi adiña nayisanji yazatishileñawu hakumwimbila Yehova tumina.+ (Mwanta Davidi watuñili iyi yisanji kulonda amusakilileña nachu Yehova, “muloña kukeña kwindi kwakashinshi kwahaya nyaaka,” hampinji yashimekeleñayi Davidi hamu nawena.*) Nawa atupristu adiña kumbidi yawu nakuvumisha jimpuña nachivumina chatiyakana+ iku aIsarela ejima anemani.
7 Kufumahu, Solomoni wajilikili lubanza lwahakachi lwadiña kumbidi yetala daYehova, muloña dimwalambwililiyi nyilambu yakushita+ nimanji anyilambu yakuwunda, muloña kameña kawuneñu+ katuñiliyi Solomoni kadiña kanyanya nankashi kulambwilahu nyilambu yakushita, nyilambu yambutu+ nimanji.+ 8 Hanoyu mpinji, Solomoni wekalili nachawija chamafuku 7+ hamu nawaIsarela ejima, chipompelu cheneni nankashi kutachikila kuLebo Hamati* ndo-o nikuMuhoñi* waEjipitu.+ 9 Kameña akihanini hadi mafuku 7 nawa ekalili nachawija hadi mafuku 7, ilaña hefuku* damu 8, ekalili nakupompa kweneni kwajila.+ 10 Kuhiñahu, hefuku damu 23 dakakweji kamu 7, walejeli antu nindi ayi nawa ayili kunyikala yawu iku anazañalali+ nikutiya kuwaha munyichima muloña wayuma yayiwahi yayilililiyi Yehova aDavidi naSolomoni niantu jindi aIsarela.+
11 Dichi Solomoni wamanishili kutuña itala daYehova niitala* damwanta;+ niyuma yejima yafuukwiliyi kwila mumuchima windi hetala daYehova nihetala dindi, wayilili.+ 12 Kufumahu, Yehova wamwekeni kudi Solomoni+ nawufuku nawa wamulejeli nindi: “Ami natiyi kulomba kweyi nawa naditondeli idi iluña kwikala itala dakulambwilamu nyilambu.+ 13 Neyi nenzela mumawulu kulonda nvula yibuli kunoka, hela neyi nileja ampasu kulonda akisañani ituña hela neyi nitemesha chipupu hadi antu jami, 14 neyi antu jami anateniwu nejina dami+ adizoza,+ alomba nikukeñakeña mesu* ami nawa aleka kwenda munjila jawu jatama,+ nakayitiya mumawulu nakuyanakena nshidi jawu nikuuka ituña dawu.+ 15 Dichi mesu ami akatonaña nawa matu ami akatiyililaña kukulomba kwakalombelañawu hadinu iluña.+ 16 Nawa ichi natondi nikujilika idi itala kulonda mushakameña ijina dami haya nyaaka,+ nawa mesu ami nimuchima wami wukwikalaña mwenimu mpinji yejima.+
17 “Nawa eyi, neyi wukwendaña kumesu ami neyi chendeliyi tata yeyi Davidi nakwila yuma yejima yinnakuleji nikwovwahila nshimbi jami niwunsompeshi wami,+ 18 dichi nakakolesha chikupu itanda dawanta weyi,+ neyi chinamukanini tata yeyi Davidi+ nami, ‘Mundonda yachisaka cheyi himwakabula iyala wakayuula Isarelaku.’+ 19 Ilaña neyi mwakaleka kunlondela nikuleka kuhemba nshimbi jami nikuleja kwami kwinnayinki nawa muya nakukalakela anzambi acheñi nikudibuka kudi wena,+ 20 nakayibwita aIsarela mwituña dami dinnayinki+ nawa idi itala dinnajilikili ijina dami nakadinatila kwakulehi namesu ami, nawa idi itala nakadilisha kwikala chuma chakasehañawu* nikuchisekesha hakachi kawantu ejima.+ 21 Nawa idi itala dakekala nyilumba yayuma yinajilumuki. Muntu wejima wakahitaña kwakwihi nanidi itala wakahayamaña+ nakuhosha nindi, ‘Muloñadi Yehova chinakoñeliyi idi ituña ninidi itala ñana?’+ 22 Kufumahu, akahosha nawu, ‘Muloña amushiyili Yehova+ Nzambi yawankakulula jawu, wayifumishili mwituña daEjipitu,+ nawa alemesheli anzambi amakwawu nakutachika kudibuka kudi wena nikuyikalakela.+ Dihanafumi yena ayileteli iku kukala kwejima.’”+
8 Hakumana kwayaaka 20, mumpinji yatuñililimu Solomoni itala daYehova niitala* dindi,+ 2 Solomoni watuñulwili nyisumba yamwinkeliwu kudi Hirami+ nawa dimwashakamishiliyi aIsarela.* 3 Kubombelahu, Solomoni wayili kumusumba waHamati Zoba nawa wawimikili mushindu. 4 Kufumahu, watuñili* Tadimori mwisaña ninyisumba yejima yakuhembelamu yuma+ yatuñiliyi muHamati.+ 5 Watuñili niBetihoroni yakuMukandu+ niBetihoroni yakuChikulu,+ nyisumba yakiñewa yadiña najimpwembu, yiisu ninyikomenu, 6 niBayalati+ kushilahu ninyisumba yaSolomoni yejima mwakuhembela yuma, nyisumba yamakalu yejima,+ nyisumba yawakakwendela hatuwalu niyuma yejima yakeñeliyi Solomoni kutuña muYerusalema, muLebanoni nimwituña dejima dayuulileñayi.
7 Hakwila antu ejima ashalili hadi aHiti, aAmori, aPerizi, aHivi niaYebusi,+ owu abulili kwikala kukabadi kaIsarela,+ 8 anyanawu ashalili mwituña, owu abulili kujilumunawu kudi aIsarela,+ ayilejeli kudi Solomoni kulonda azateña nyidimu yawuduñu kushika nikulelu.+ 9 Ilaña Solomoni helishilihu kaIsarela wejima kwikala nduñu wakukalakala kumudimu windiku,+ muloña adiña amashidika indi, akulumpi jawakulumpi indi amashidika niakulumpi jawakakwendesha makalu indi niakakwendela hatuwalu.+ 10 Kwadiña akulumpi awayinlonda 250 aMwanta Solomoni, atupitawu atalileña antu.+
11 Solomoni waleteli nimwana kaFwaru wamumbanda+ kufuma kuMusumba waDavidi nakwinza kwitala damutuñililiyi,+ muloña wahosheli nindi: “Hela chakwila hiñodami, hatela kushakama mwitala daMwanta Davidi waIsarelaku, muloña mumaluña munenzi Chimbañu chaYehova mwajila.”+
12 Kufumahu, Solomoni walambwili nyilambu yakushita+ kudi Yehova hakameña+ kaYehova katuñililiyi kumbidi yekeeki dahawiñililu.+ 13 Walondeleli ntanjikili yahefuku-hefuku nakulambula nyilambu kwesekeja nalushimbi lwaMosi lwakundamini kunsañu yajiSabata,+ yatukweji twatuha+ niyayawija yatoñweleliwu chadimu yadiña nakwikalaku kapampa kasatu muchaaka,+ Chawija chaMankendi Akadi Iluñi,+ Chawija chaNyilungu+ niChawija chaYisolu.*+ 14 Kubombelahu, watondeli mazanvu awatupristu+ kulonda akalakaleña nyidimu yawu kwesekeja nalushimbi lwatata yindi Davidi. Watondeli niaLevi kulonda akalakaleña nyidimu yawu, kulonda ahamekeña+ nikukalakela kumesu awatupristu kwesekeja namudimu wahefuku-hefuku. Watondeli niakakuhemba kuchiisu mumazanvu awu kulonda ahembeña kuyiisu yashiyashana,+ muloña ilu lwadiña lushimbi lwaDavidi, muntu waNzambi walala. 15 Nawa hiyalekeli kulondela lushimbi lwamwanta lwenkeliyi atupristu niaLevi kutalisha hansañu yidi yejima hela hajinkalañaku. 16 Dichi mudimu waSolomoni awuloñesheli chiwahi* nankashi, kufuma tuhu hefuku daaliliwu chikuku chetala daYehova+ kushika nichadimanishiliwu. Dichi itala daYehova damanini.+
17 Haniyi mpinji dihayiliyi Solomoni kuEziyoni Geberi+ nikuEloti+ kuchikumu chakaluñalwiji mwituña daEdomi.+ 18 Hirami+ wamutemesheleli jimbopolu niamayala elukili chikupu chakwenda hakaluñalwiji nawambuñindi. Ayili kuOfiri+ hamu nawambuña aSolomoni nawa kwenoku asendeli ntalenta* jawuru 450+ nakujileta kudi Mwanta Solomoni.+
9 Dichi mwanta wamumbanda wakuSheba+ watiyili mpuhu yaSolomoni, dichi wenjili kuYerusalema nakumweseka Solomoni namalwihu akala.* Wenjili hamu nezanvu deneni dawambuñindi, nawangameli asendeli manji abalisamu niwuru yayivulu nankashi+ nimalola alema wuseya. Weñilili mwadiñayi Solomoni nawa wamulejeli nsañu yejima yadiña kumuchima windi.+ 2 Dichi Solomoni waakwili malwihu ejima ehwiliyi iwu mwanta wamumbanda. Hikwadiña lwihu hela lumu lwamukalilili* Solomoni kumulumbulwilaku.
3 Mwanta wamumbanda wakuSheba chamweniyi maana aSolomoni,+ itala datuñiliyi,+ 4 yakuda yadiña hamesa yindi,+ chashakaminiwu ambuñindi kumesa, chazatileñawu akakuleta yakuda kumesa niatuseya twindi niyakuvwala yawu, ninyilambu yindi yakushita yalambwileñayi mpinji yejima kwitala daYehova,+ wahayamini chikupu.* 5 Dichi wamulejeli mwanta nindi: “Nsañu yinatiyili mwituña dami kutalisha hayuma yiwunakoñi* nihamaana eyi, yalala. 6 Ilaña hinakuhweleleli nsañu yanlejeliwuku, sampu nichinnenzi nakudimwena namesu kapu.+ Nawa tiyaña! Nsañu yanlejeliwu hamaana eyi asweja yadiña yantesha hohu.+ Yuma yinnamoni yinabadiki chikupu nsañu yinatiyili hadi eyi.+ 7 Antu jeyi adi namuzañalu niambuñeyi emanaña mpinji yejima kumesu eyi nakutiyilila kumaana eyi, adi namuzañalu! 8 Yehova Nzambi yeyi ashimekewi, wunakutiyi kuwaha nakukusha hetanda dindi kulonda wiikali mwanta waYehova Nzambi yeyi. Muloña Nzambi yeyi wamukeña Isarela,+ hakwila atwalekihu haya nyaaka, wakutondeli kwikala mwanta kulonda wumuyuuleña mwawuñanji nimwaloña.”
9 Kufumahu, wamwinkeli mwanta Solomoni ntalenta* jawuru 120+ nimanji amavulu nankashi abalisamu nimalola alema wuseya. Mwanta Solomoni adiña kanda amuleteleñahu dehi manji amavulu abalisamu akwesekana nanowu amwinkeliwu kudi mwanta wamumbanda wakuSheba.+
10 Kubombelahu, ambuña aHirami niambuña aSolomoni owu aleteli wuru kufuma kuOfiri+ aleteli ninyitondu yaaligumi nimalola alema wuseya.+ 11 Muniyi nyitondu yaaligumi, mwanta watuñilimu mankenka* akwitala daYehova+ niakwitala* damwanta,+ kushilahu nitudada niyisanji yanyonji yawañimbi.+ Kanda amoneñahu dehi nyitondu yamuchidiwu mwituña daYudaku.
12 Mwanta Solomoni niyena wamwinkeli mwanta wamumbanda wakuSheba yuma yejima yakeñeliyi niyalombeliyi, kubadika* yaleteliyi iwu mumbanda kudi mwanta. Kufumahu, iwu mwanta wamumbanda wafuntili kwituña dindi hamu nawambuñindi.+
13 Nawa kulema kwawuru yenjili kudi Solomoni muchaaka chimu kwashikili muntalenta jawuru 666,+ 14 kufumishaku yaleteleñawu kudi akakulanda nakulandulula nikudi akakulandisha nikudi anyanta ejima awaArabi nianguvulu amwituña owu aleteleña wuru nisiliva kudi Solomoni.+
15 Mwanta Solomoni watuñili nkebu jamaneni 200 jawuru yakubombashana nachikuñu chikwawu+ (nkebu-hinkebu wayituñili namashekeli* awuru 600 yakubombashana nachikuñu chikwawu)+ 16 ninkebu janyanya* 300 jawuru yakubombashana nachikuñu chikwawu (nkebu-hinkebu yanyanya wayituñili namamina* asatu awuru). Kufumahu, mwanta wajishili mwitala dateneneñawu nawu Itala Devunda daLebanoni.+
17 Mwanta watuñili niitanda damazewu anzovu nawa wadilambwijili wuru yakadi majilu.+ 18 Kwadiña mankenka* 6 akukandaminahu hakuya hetanda, nawa kwiitanda kwadiña kwakulamika chakudatahu nyendu chawuru. Kutubadi twejima tuyedi twetanda kwadiña hakusha makasa nawa anyitupa ayedi+ emeni kumbadi yahakusha makasa. 19 Nawa kwadiña anyitupa 12+ emeni hamankenka* 6, kunsa yekenka dejima hanawa mankenka 6 kwadiña mutupa wumu. Kwosi wanta wukwawu watuñilihu chuma chamuchidiwuku. 20 Yuma yejima yaMwanta Solomoni yakunwinamu yadiña yawuru niyuma yejima yamwitala dateneneñawu nawu Itala Devunda daLebanoni yadiña yawuru yakadi majilu. Hikwadiñahu chuma chidi chejima chatuñiliwu nasilivaku, muloña mumafuku aSolomoni, siliva ayimweneña nawu yamukunkulwayi.+ 21 Muloña mbopolu jamwanta jayileña kuTashishi+ hamu nawambuña aHirami.+ Elileña chimwahita yaaka yisatu, mbopolu jakuTashishi jenjileña iku jinasendi wuru, siliva, mazewu anzovu,+ ampombu nimapikoku.
22 Dichi Mwanta Solomoni wadiña namaheta nimaana+ kubadika akwawu anyanta ejima ahamaseki. 23 Nawa anyanta mwahita iseki dejima afwilileña kudimona* naSolomoni kulonda atiyi maana indi amushililiyi Nzambi walala mumuchima windi.+ 24 Muntu wejima waleteleña chawaana, dikwila nawu yuma yasiliva, yawuru, yakuvwala,+ yitwa yanjita, manji abalisamu, tuwalu niyingongavalu. Atwalekelihu kwila mwenimu chaaka-nichaaka. 25 Nawa Solomoni wadiña namataña 4,000 atuwalu twindi nimakalu nituwalu* 12,000,+ nawa wajihembeleli munyisumba yamakalu kwakwihi namwanta muYerusalema.+ 26 Nawa wayuulili anyanta ejima, kutachikila kuKaloña* kushika nikumpata yawaFilisitinu ndo-o nikuñinza yaEjipitu.+ 27 Mwanta wavulishili siliva muYerusalema neyi malola, nawa wavulishili nyitondu yanyisida neyi nyitondu yanyisikamo muShefela.+ 28 Nawa aleteleña tuwalu kudi Solomoni kufuma kuEjipitu+ nikumatuña amakwawu ejima.
29 Kutalisha hansañu yikwawu yahosha hadi Solomoni,+ kufuma hiyatachikilili nakushika hiyakuminini, komana hiyayisoneka hamu namazu akaprofwetu Natani,+ nimuwuprofwetu waAhiya+ mwini Shilo nimunsañu yayimwenu yamweniyi Ido+ mukakumona yimwenu yahosha hadi Yerobowami+ mwana kaNebatiku? 30 Yaaka yayuuliliyi Solomoni aIsarela ejima muYerusalema yadiña 40. 31 Kuhiñahu, Solomoni wakaamini hamu nawankakulula jindi. Dichi amujiikili muMusumba watata yindi Davidi;+ nawa mwanindi Rehobowami wamuswanini nakwikala mwanta.+
10 Rehobowami wayili kuShekemi,+ muloña aIsarela ejima enjili kuShekemi nakumutonda ekali mwanta.+ 2 Yerobowami+ mwana kaNebati chatiyiliyi tuhu chumichi (wachidiña muEjipitu, watemukili muloña waMwanta Solomoni),+ Yerobowami wafuntili kufuma kuEjipitu. 3 Kufumahu amutemesheleli akumutambika, nawa Yerobowami niaIsarela ejima enjili kudi Rehobowami nakumuleja nawu: 4 “Tata yeyi watulemesheleli mpaanda yetu.+ Ilaña neyi wukutupeleshela mudimu wakala watata yeyi nikutupeleshelaku mpaanda yatutwikiliyi, tukukukalakelaña.”
5 Hohenohu yena wayilejeli nindi: “Mwakafunti kudi ami neyi munahiti dehi mafuku asatu.” Dichi antu ayili.+ 6 Kufumahu, mwanta Rehobowami wehujoleli akulumpi amukalakeleleli tata yindi Solomoni hachidiñayi wamumi, nindi: “Nlejenuku maana, nukuyakula namidi awa antu?” 7 Wena amwakwili nawu: “Neyi wukuhandaña chiwahi nanawa antu nikuyitiyisha kuwaha nawa wuyakulaña chiwahi, akwikalaña ambuñeyi mpinji yejima.”
8 Hela chochu, wakaanini maana amulejeliwu kudi akulumpi, ilaña wehujoleli akwawu anyikwenzi mwakulilileñawu nawa adiña nakumukalakela haniyi mpinji.+ 9 Wayihwili nindi: “Nlejenuku maana, tukuyakula netudi awa antu añila nawu, ‘Tupelesheliku mpaanda yatutwikiliyi tata yeyi’?” 10 Anyikwenzi mwakulilileñawu amulejeli nawu: “Ichi dichiwatela kuyakula antu akwila nawu, ‘Tata yeyi watulemesheleli mpaanda yetu, ilaña eyi tupelesheliku mpaanda yetu’; Watela kuyileja neyi, ‘Munu wami wakanyansa wukwikala wadita kubadika nkuma jatata yami. 11 Tata yami wayitwikili mpaanda yalema, ilaña ami nukubombelaku kumpaanda yenu. Tata yami wayibabesheleña nayikoti hohu, ilaña ami nukuyibabeshaña nayikoti yikweti nyisomu.’”
12 Yerobowami niantu ejima afuntili kudi Rehobowami hefuku damuchisatu neyi chahosheliyi mwanta nindi: “Mwakafunti kudi ami hefuku damuchisatu.”+ 13 Ilaña mwanta wayakwili nakuzuwa. Dichi Mwanta Rehobowami wakaanini maana amulejeliwu kudi akulumpi. 14 Wayakwili kwesekeja namaana amulejeliwu kudi anyikwenzi, nindi: “Nukwilisha mpaanda yenu yiswejeliku kulema nawa nukubombelaku kumpaanda yenu. Tata yami wayibabesheleña nayikoti hohu, ilaña ami nukuyibabeshaña nayikoti yikweti nyisomu.” 15 Dichi mwanta hayitiyililili antuku, muloña Nzambi walala+ diwaletesheli yuma yiikali muniyi njila kulonda ashikiji izu dahosheliyi Yehova kuhitila mudi Ahiya+ mwini Shilo kudi Yerobowami mwana kaNebati.
16 Dichi aIsarela ejima chamweniwu nawu mwanta nakaani kuyitiyilila, antu amwilili mwanta nawu: “Isekanyi ditukweti mudi Davidi? Tudana wuswana mudi mwana kaYesi. Enu aIsarela, muntu-himuntu afunti kudi anzambi jindi! Eyi Davidi, akamenaña amwitala deyi.”+ Hohenohu aIsarela ejima abalumukili nakufunta kumatala* awu.+
17 Ilaña Rehobowami watwalekelihu kuyuula aIsarela ashakamineña munyisumba yaYuda.+
18 Kufumahu, Mwanta Rehobowami watemesheli Hadorami,+ wadiña mukulumpi wakutala antu alejeliwu kuzata nyidimu yawuduñu, ilaña aIsarela amwasili malola nakumujaha. Mwanta Rehobowami wakandamini mwikalu dindi nakutemukila kuYerusalema.+ 19 Nawa aIsarela atwalekahu kudikaña naamwitala daDavidi kushika nikulelu.
11 Rehobowami chashikiliyi muYerusalema, hohenohu wapompesheli amwitala daYuda niBenjamini,+ akakuzuña njita 180,000 adizishawu,* nindi azuñi nawaIsarela kulonda afuntishi wanta kudi Rehobowami.+ 2 Kufumahu, izu daYehova denjili kudi Shemaya+ muntu waNzambi walala, nawu: 3 “Muleji Rehobowami mwana kaSolomoni mwanta waYuda niaIsarela ejima adi muYuda nimuBenjamini neyi, 4 ‘Yehova nahoshi nindi: “Bayi muya nakuzuña nawamanakwenuku. Wejima wenu muntu-himuntu watela kufunta kwitala dindi, muloña yami inakojeji chumichi chimwekani.”’”+ Dichi ovwahilili izu daYehova nakufuntamu nawa hiyayili nakuzuña naYerobowamiku.
5 Rehobowami washakamini muYerusalema nawa watuñili nyisumba yakiñewa muYuda. 6 Dichi watuñili* Betelemi,+ Etami, Tekowa,+ 7 Betizuri, Soko,+ Adulami,+ 8 Gati,+ Maresha, Zifi,+ 9 Adorayimi, Lakishi,+ Azeka,+ 10 Zora, Ayiyaloni+ niHebironi,+ nyisumba yakiñewa yadiña muYuda nimuBenjamini. 11 Kubombelahu, wakolesheli maluña akiñewa nikushamu akulumpi jamashidika nawa wayinkeleña yakuda, manji nivinyu, 12 nawa munyisumba yejima yashiyashana washilimu nkebu jamaneni nimayoña; wayikolesheli chikupu. Nawa watwalekelihu kuyuula Yuda niBenjamini.
13 Nawa atupristu niaLevi adiña muIsarela yejima afumini kumaluña awu ejima, enjili nakumukwashaku Rehobowami. 14 ALevi ashiyili maluña awu akudiishilamu yimuna nimaheta awu+ nakwinza kuYuda nikuYerusalema, muloña ayifumishili hamudimu wakwikala atupristu aYehova kudi Yerobowami nianyanindi awamayala.+ 15 Kufumahu, Yerobowami waditondeleli atupristu ayinañanaña+ niawandemoni amwekeneña neyi mpembi*+ nikukalakela anyana kañombi atuñiliyi.+ 16 Nawa antu akunyichidi yejima yaIsarela ashili muchima hakumukeñakeña Yehova Nzambi yaIsarela, ayilondeleli kuYerusalema nakulambula nyilambu kudi Yehova Nzambi yawankakulula jawu.+ 17 Hadi yaaka yisatu akolesheli chiyuulu chaYuda nawa amukwashili Rehobowami mwana kaSolomoni, muloña endeli munjila yaDavidi niyaSolomoni yaaka yisatu.
18 Kuhiñahu, Rehobowami wasumbwili Mahalati mwana kaYerimoti mwana kaDavidi. Nawa mama yaMahalati wadiña Abihayili mwana kaEliyabi, Eliyabi+ mwana kaYesi. 19 Mukuhita kwampinji wamuvweleleli awa anyana awamayala: Yewushi, Shemariya niZahami. 20 Kufuma hadi yena, wasumbwililihu Mayaka mwijikulu aAbisalomi.+ Mukuhita kwampinji, wamuvweleleli Abiya,+ Atayi, Ziza niShelomiti. 21 Rehobowami wamukeñeli nankashi Mayaka mwijikulu aAbisalomi kubadika añodi jindi amakwawu ejima niantombu,*+ muloña wasumbwili ambanda 18 niantombu 60. Rehobowami wavweli anyana awamayala 28 niawambanda 60. 22 Dichi Rehobowami wamutondeli Abiya mwana kaMayaka kwikala ntwamina* nawa nlomboli hadi amanakwindi, muloña wakeñeleña kumwilisha ekali mwanta. 23 Hela chochu, wazatishili kashinshi nanochu chatemesheliyi* anyanindi amakwawu awamayala kumaluña ejima amuYuda nimuBenjamini, kunyisumba yakiñewa yejima+ nawa wayinkeli yuma yayivulu nankashi nikuyisumbwila ambanda.
12 Chelili tuhu chiyuulu chaRehobowami achikoleshi chikupu+ nawa ekali nañovu, walekeli kulondela Nshimbi jaYehova+ niaIsarela ejima adiñayi nawu dicheliliwu. 2 Muchaaka chamuchitanu chachiyuulu chaRehobowami, Mwanta Shishaki+ wakuEjipitu wenjili nakuzuña naYerusalema, muloña avulumwini kudi Yehova. 3 Wadiña namakalu 1,200, akakwendela hatuwalu 60,000 nimazanvu amashidika akukañanya kuchinda enjiliyi nawu kufuma kuEjipitu, dikwila nawu eni Libiya, eni Suki niaEtiyopiya.+ 4 Shishaki watambwili nyisumba yakiñewa yamuYuda nawa nkumininaku, washikili kuYerusalema.
5 Kaprofwetu Shemaya+ wenjili kudi Rehobowami nikudi ayilolu amuYuda adipompesheli kuYerusalema muloña waShishaki nakuyileja nindi: “Yehova nahoshi nindi, ‘Munanshiyi, dichi ninami nayihani+ muchikasa chaShishaki.’” 6 Hohenohu ayilolu amuIsarela nimwanta adizozeli+ nakuhosha nawu: “Yehova waloña.” 7 Yehova chamweniyi nindi anadizozi, izu daYehova denjili kudi Shemaya nawu: “Anadizozi. Hinukuyijilumunaku,+ nawa inakuyamwina katataka ichi. Nukuhuñunwina kuzuwa kwami hadi Yerusalema kuzatisha Shishaki wanyi. 8 Ilaña akekala ambuñindi, kulonda akeluki chaambu chidi hakukalakela ami nakukalakela anyanta* amumatuña amakwawu.”
9 Dichi Mwanta Shishaki wakuEjipitu wenjili nakulukuka Yerusalema. Wasendeli maheta amwitala daYehova+ nimaheta amwitala* damwanta. Wasendeli yuma yejima, kushilahu ninkebu jawuru jejima jatuñiliyi Solomoni.+ 10 Dichi Mwanta Rehobowami watuñili nkebu jawuneñu nakujihiñisha hankebu jawuru, nawa wajihanini kudi akulumpi jawanhembi* ahembeleña wiñililu wetala damwanta. 11 Mpinji yejima yenjileñayi mwanta kwitala daYehova, anhembi adiña nakwinza mukachi nakusenda oju nkebu, kufumahu ajifuntishileña cheñi mukapeka kawanhembi. 12 Chineli mwanta wadizozeli, kuzuwa kwaYehova kwafumini hadi yena+ nawa hayijilumwini ejimaku.+ Kubombelahu, antu amakwawu amuYuda adiña nayilwilu yayiwahi.+
13 Mwanta Rehobowami wakolesheli chifulu chindi muYerusalema nawa watwalekelihu kuyuula. Rehobowami wadiña nayaaka 41 hekaliliyi mwanta nawa wayuulili yaaka 17 muYerusalema, musumba watondeliyi Yehova munyichidi yejima yaIsarela kwikala iluña mwakusha ijina dindi. Ijina damama yamwanta wadiña Nayama mwini Amoni.+ 14 Ilaña welileña yuma yatama, muloña hafuukwilihu mumuchima windi kumukeñakeña Yehovaku.+
15 Kutalisha hansañu yaRehobowami, kufuma hiyatachikilili nakushika hiyakuminini, komana hiyayisoneka hamu namazu akaprofwetu Shemaya+ niaIdo+ mukakumona yimwenu kwesekeja nandonda yayisakaku? Nawa aRehobowami naYerobowami azuñileña njita mpinji yejima.+ 16 Kuhiñahu, Rehobowami wakaamini hamu nawankakulula jindi nawa amujiikili muMusumba waDavidi;+ nawa mwanindi Abiya+ wamuswanini nakwikala mwanta.
13 Muchaaka chamu 18 chachiyuulu chaMwanta Yerobowami, Abiya wekalili mwanta waYuda.+ 2 Wayuulili muYerusalema yaaka yisatu. Ijina damama yindi dadiña Mikaya+ mwana kaUriyeli wakuGibeya.+ Nawa hadiña njita hakachi kaAbiya naYerobowami.+
3 Dichi Abiya wayili kunjita nawamashidika 400,000 añovu, akakuzuña njita adizishawu.*+ Nawa Yerobowami waditanjikili kunjita nawamayala 800,000 adizishawu,* akakuzuña njita añovu kulonda azuñi nindi. 4 Kufumahu, Abiya wemeni haMpidi yaZemarayimi, yekala mwiluña damapidi daEfuremu nakuhosha nindi: “Eyi Yerobowami ninenu aIsarela ejima, ntiyenu. 5 Komana enu mweluka wanyi nenu Yehova Nzambi yaIsarela watiyañeni chitiyañenu chamuñwa*+ naDavidi hakumwinka wanta, yena nianyanindi awamayala+ kulonda ayuuleña Isarela haya nyaaka?+ 6 Ilaña Yerobowami+ mwana kaNebati, kambuña aSolomoni mwana kaDavidi wanyamukili nakudikaña nankaaka yindi.+ 7 Nawa amayala abulili jakwila, amukunkulwayi atwalekelihu kudipompesha kudi yena. Nawa adikañili naRehobowami mwana kaSolomoni hachidiñayi Rehobowami kansi nawa wuchidi namuchima wawoma, hatwesheli kuyimika mushinduku.
8 “Ilaña ichi munakutoñojoka nenu munateli kwimika mushindu wanta waYehova wudi mumakasa awanyana kaDavidi awamayala muloña enu mudi izanvu deneni nawa mukweti anyana kañombi awuru atuñiliyi Yerobowami kulonda ekali anzambi jenu.+ 9 Komana himunahañi atupristu aYehova,+ amuchisaka chaAroni niaLevi nakuditondela enu aweni atupristu neyi chineliwu antu akumatuña amakwawuku?+ Muntu wejima wunenzi namwana kañombi wachizamba nianyikoku ayizamba 7 wekalaña kapristu kanowu abula kwikala anzambi. 10 Ilaña etu, Yehova diyi Nzambi yetu,+ nawa hitunamushiyiku; atupristu etu, amuchisaka chaAroni, anakumukalakela Yehova nawa aLevi anakuyikwashaku kuzata mudimu wawu. 11 Anakulambula nyilambu yakushita kulonda wishi wukakumukileña kudi Yehova mafuku ejima nantetemena nimelela+ hamu nainsensi yevumba dadiwahi.+ Nawa mankendi akulunjeka*+ adi hamesa yawuru yakadi majilu nawa abutulaña manoñu ekalaña hachakutentekahu manoñu chawuru+ namelela-himelela,+ muloña tunakwakamena mudimu wetu wakumukalakela Yehova Nzambi yetu; ilaña enu munamushiyi. 12 Ichi dinu tiyenu! Nzambi walala wudi nanetu, nakutulombola nawatupristu indi nijimpuña janjita jakuvumisha kulonda tuzuñi nenu njita. Enu antu jaIsarela, bayi muzuña naYehova Nzambi yawankakulula jenuku, muloña mukutwesha kwimika mushindu wanyi.”+
13 Ilaña Yerobowami watemesheli akuyibelamina kulonda enjili kunyima yawu, chakwila njita yindi yeneni yadiña kumbidi yawaYuda, ilaña owu abelaminini adiña kunyima yawu. 14 Amayala akumuchidi waYuda chashetumukiliwu, amweni nawu atela kuzuña njita nawantu adiña kumbidi ninanowu adiña kunyima. Dichi atachikili kumwaabila Yehova+ iku atupristu anakuvumisha jimpuña chikupu. 15 Amayala akumuchidi waYuda abidikili nezu dakunjita, nawa amayala akumuchidi waYuda chabidikiliwu nezu dakunjita, Nzambi walala wamwimikili mushindu Yerobowami niaIsarela ejima hamesu aAbiya niawaYuda. 16 AIsarela ayitemukili aYuda nawa Nzambi wayihanini mumakasa awu. 17 Abiya niantu jindi ajahili aIsarela amavulu nankashi, nawa aIsarela ajahiliwu adiña amayala 500,000 adizishawu* kuzuña njita. 18 Dichi antu jaIsarela ayizozesheli haniyi mpinji, ilaña amayala akumuchidi waYuda emikili mushindu muloña ashindameneni* hadi Yehova Nzambi yawankakulula jawu.+ 19 Abiya watwalekelihu kumukumpisha Yerobowami nawa wamutambwili nyisumba, Beteli+ nimatawuni* anyeñumukiliku, Yeshana nimatawuni anyeñumukiliku niEfurayini+ nimatawuni anyeñumukiliku. 20 Nawa Yerobowami hekalilihu cheñi nañovu mumpinji yaAbiyaku; kufumahu, Yehova wamweteli nawa wafwili.+
21 Ilaña Abiya watwalekelihu kukolelaku. Mukuhita kwampinji, wasumbwili ambanda 14+ nawa wavweli anyana awamayala 22 niawambanda 16. 22 Nawa nsañu yikwawu yahosha hadi Abiya, nyidimu yindi nimazu indi, ayisoneka mumukanda* wakaprofwetu Ido.+
14 Kuhiñahu, Abiya wakaamini hamu nawankakulula jindi, nawa amujiikili muMusumba waDavidi;+ dichi mwanindi Asa wamuswanini nakwikala mwanta. Mumafuku indi, hadi yaaka 10 mwituña himwekalilihu cheñi njitaku.
2 Asa wakoñeli yuma yayiwahi nawa yaloña kumesu aYehova Nzambi yindi. 3 Wafumishili tumeña twawanzambi akutwamba+ niyinañanaña, wachikili mashiki ajila+ nikutema yishimi yajila.*+ 4 Kubombelahu, walejeli aYuda kumukeñakeña Yehova Nzambi yawankakulula jawu nikulondela Nshimbi nikuleja kwindi. 5 Dichi munyisumba yejima yamuYuda wafumishilimu yinañanaña nijakutentekahu insensi,+ nawa muchiyuulu chindi, wanta watwalekelihu kwikala mukuwunda. 6 Watuñili nyisumba yakiñewa muYuda,+ chineli mwituña mwawundili nawa hikwekalilihu njita yamuzuñishileñawu muniyi yaakaku, muloña Yehova wamunookesheli.+ 7 Wayilili aYuda nindi: “Tutuñenu iyi nyisumba nawa tunyeñumwishenuku jimpwembu nituposhi,+ yiisu* ninyikomenu. Ituña dichidi detu, muloña tunamukeñakeñi Yehova Nzambi yetu. Tunamukeñakeñi, nawa yena natunookeshi kutubadi twejima.” Dichi mudimu wakutuña wayendeleli chiwahi.+
8 Njita yaAsa yadiña nawantu 300,000 amuYuda, adimanyekeli nankebu jamaneni nimayoña. Nawa mudi aBenjamini mwadiña akakuzuña njita añovu 280,000 asendeleña nkebu janyanya* nawa adimanyekeli mata anyikunji.*+
9 Chimwahitili mpinji, Zera mwini Etiyopiya wenjili nakuzuña nawu nanjita yawamayala 1,000,000 nimakalu 300.+ Chashikiliyi kuMaresha,+ 10 Asa wayili nakuzuña nindi nawa aditanjikili kulonda azuñi njita muChinekineki chaZefata kuMaresha. 11 Kufumahu, Asa wamutambikili Yehova Nzambi+ nakuhosha nindi: “Eyi Yehova, hiwaakamaña hela chakwila owu antu iwunakukwasha amavulu hela adana ñovuku.+ Eyi Yehova Nzambi yetu, tukwashi, muloña tunashindameni* hadi eyi+ nawa tunenzi nakuzuña nanidi izaza mwijina deyi.+ Eyi Yehova, yeyi Nzambi yetu. Bayi witeja muntu wafwaña akwimiki mushinduku.”+
12 Dichi Yehova wayimikili mushindu aEtiyopiya kumesu aAsa nikumesu awaYuda nawa aEtiyopiya atemukili.+ 13 Asa niantu adiñayi nawu ayikumpishili ndo-o nikuGerari,+ nawa aEtiyopiya atwalekelihu kudimboka sampu nichafwiliwu wejima wawu, muloña ayichikili kudi Yehova nikudi njita yindi. Kufumahu, asendeli yuma yayivulu nankashi yapuupiliwu. 14 Kubombelahu, atapili nyisumba yejima yanyeñumukili Gerari muloña amutiyili Yehova woma; nawa apuupili yuma yadiña munyisumba yejima, muloña mwadiña yuma yayivulu yakupuupa. 15 Alukukili nimatenti awantu adiña nayimuna nawa atambwili nyikanka yanyikoku yayivulu niAngameli, kufumahu, afuntili kuYerusalema.
15 Kufumahu, spiritu yaNzambi yenjili hadi Azariya mwana kaOdedi. 2 Dichi wayili nakumuwana Asa nawa wamulejeli nindi: “Eyi Asa ninenu aYuda ejima niaBenjamini, ntiyenu! Yehova wudi nanenu chakala mutwalekahu hohu kwikala nayena;+ nawa neyi mumukeñakeña, wakadisolola kudi enu,+ ilaña neyi mumushiya, niyena wakayishiya.+ 3 Hadi mpinji yayilehi,* aIsarela ashakamini chakadi Nzambi walala, chakadi kapristu wakuyitañisha nichakadi nshimbi.+ 4 Ilaña chamweniwu kukala, afuntili kudi Yehova Nzambi yaIsarela nikumukeñakeña, nawa yena wadisolweli kudi wena.+ 5 Hanoyu mpinji, kwosi muntu wendeleña mukukasunukaku,* muloña hakachi kawantu ejima ashakamineña mumatuña hadiña kukala chikupu. 6 Muza awuchikileña kudi muza wukwawu nimusumba kudi musumba wukwawu, muloña Nzambi wayiluwañesheli nayihuñu yashiyashana.+ 7 Ilaña enu, ikalenu akola nawa bayi muzeyaku,*+ muloña akayifweta hanyidimu yenu.”
8 Asa chatiyiliyi tuhu awa mazu niwuprofwetu wakaprofwetu Odedi, wahamukili nakufumisha ankishi awuzondu mwituña dejima dawaYuda+ nidawaBenjamini nimunyisumba yatambwiliyi kwiluña damapidi daEfuremu, nawa watuñulwili kameña kaYehova kadiña kumbidi yekeeki daYehova dahawiñililu.+ 9 Nawa wapompesheli hamu aYuda ejima niaBenjamini niañiinza ashakamineñawu nawu afumini kudi Efuremu, kudi Manasi nikudi Simiyoni,+ muloña atemukilili kudi yena kufuma kudi Isarela chamweniwu nawu Yehova Nzambi yindi wudi nayena nawa adiña amavulu nankashi. 10 Dichi ayipompesheli hamu kuYerusalema mukakweji kamuchisatu kamuchaaka chamu 15 chachiyuulu chaAsa. 11 Hanodu ifuku, amulambwili Yehova nyilambu kufuma hayuma yakupuupa yaleteliwu, añombi 700 nianyikoku 7,000. 12 Kubombelahu, atiyañeni chitiyañenu chakumukeñakeña Yehova Nzambi yawankakulula jawu namuchima wawu wejima ninawumi* wawu wejima.+ 13 Muntu wejima wabulileña kumukeñakeña Yehova Nzambi yaIsarela, amujahileña, hela hikansi hela himukulumpi, iyala hela mumbanda.+ 14 Dichi asanyikili kudi Yehova nezu datiyakana, nakudikuwa namuzañalu ninajimpuña nijinseñu. 15 Nawa aYuda ejima azañaleli nankashi nanochu chasanyikiliwu, muloña asanyikili namuchima wawu wejima, amukeñakeñeli chikupu nawa yena wadisolweli kudi wena,+ nawa Yehova watwalekelihu kuyinookesha kutubadi twejima.+
16 Mwanta Asa wamufumishili ninkaaka yindi wamumbanda Mayaka+ hachifulu chakwikala mama yamwanta, muloña wabazili nkishi wawuzondu wakuzatisha hakudifukula kuchishimi chajila.*+ Asa watemeni nkishi waMayaka wawuzondu, wamuchikili wejima nawa wamwocheleli muChinekineki chaKidironi.+ 17 Ilaña yinañanaña ayifumishili+ muIsarela wanyi.+ Hela chochu, muchima waAsa wadiña* kudi Nzambi chikupu muwumi* windi wejima.+ 18 Nawa wanoneli yuma yajilikiliyi yena nitata yindi, dikwila nawu siliva, wuru, niyuma yashiyashana+ nakuyileta mwitala daNzambi walala. 19 Hikwadiñahu njitaku, kushika nimuchaaka chamu 35 chachiyuulu chamwanta Asa.+
16 Muchaaka chamu 36 chachiyuulu cha Asa, Mwanta Bayasha+ waIsarela wenjili nakulukuka Yuda nawa watachikili kutuña* Rama+ kulonda akañeshi muntu wudi wejima kwidika hela kwiñila mudi* Mwanta Asa waYuda.+ 2 Hohenohu, Asa wedishili siliva niwuru muyisweku yayuma yalema yamwitala daYehova+ niyamwitala* damwanta nawa wayitemesheli kudi Mwanta Benihadadi wakuSiriya+ washakamineña muDamakasa, nakuhosha nindi: 3 “Tunatiyañani chitiyañenu hakachi kanami naneyi nihakachi katata yami natata yeyi. Inakukutemeshela siliva niwuru. Twaya, fumpaku chitiyañenu naMwanta Bayasha waIsarela kulonda añamuki.”
4 Benihadadi wamutiyilili Mwanta Asa nawa watemesheli akulumpi jamashidika indi kuya nakulukuka nyisumba yaIsarela, nawa emikili mushindu musumba waIyoni,+ waDani,+ waAbeli Mayimi nimaluña ejima akuswekamu yuma amunyisumba yaNafitali.+ 5 Bayasha chachitiyiliyi, hohenohu walekeli kutuña* Rama nawa walekeli mudimu windi wazatileñayi. 6 Kuhiñahu, Mwanta Asa wasendeli aYuda ejima, asendeli malola nimapulanga akuRama+ azatishileñayi Bayasha hakutuña,+ nawa wazatishili yumiyi kutuña* nachu Geba+ niMizipa.+
7 Hanoyu mpinji Haneni+ mukakumona jakumbidi wenjili kudi Mwanta Asa waYuda nakumwila nindi: “Chineli washindamena* hadi mwanta wakuSiriya nawa hiwashindamena* hadi Yehova Nzambi yeyiku, njita yamwanta wakuSiriya yinapuluki dehi kufuma muchikasa cheyi.+ 8 Komana aEtiyopiya niaLibiya hiyadiña njita yeneni chikupu namakalu amavulu niakakwendela hatuwaluku? Ilaña muloña wakwila eyi washindameneni hadi Yehova, yena wayihanini muchikasa cheyi.+ 9 Muloña mesu aYehova anakutalatala mwahita iseki dejima+ kulonda antu asha chikupu muchima hadi* yena ayimwekesheliku ñovu jindi.*+ Wunakoñi mwawusupi kutalisha haniyi nsañu; kufuma hohanu kukwikalaña majita akukuzuñishaña.”+
10 Hela chochu, Asa wamuhililili mukakumona jakumbidi nawa wamushili mukaleya,* muloña wamuhililili chikupu hamuloña wachumichi. Nawa hayoyenoyu mpinji, Asa watachikili kukabisha antu amakwawu. 11 Dichi kutalisha hansañu yikwawu yahosha hadi Asa, kufuma hiyatachikilili nakushika hiyakuminini, ayisoneka muMukanda wawaNyanta amuYuda niamuIsarela.+
12 Muchaaka chamu 39 chachiyuulu chindi, Asa wakatili chikatu mwishina danyendu yindi kushika nihakatiliyi nankashi. Hela chochu, nihaniyi mpinji yakatiliyi iwu musoñu, hamukeñakeñeli Yehova kulonda amukwashiku, ilaña wayili nakukeña wukwashu kudi ayimbuki. 13 Kufumahu, Asa wakaamini hamu nawankakulula jindi;+ wafwili muchaaka chamu 41 chachiyuulu chindi. 14 Dichi amujiikili mwijamu dalema dadipokweleliyi muMusumba waDavidi,+ nawa amukaamikili hamutembu hashiliwu manji abalisamu niyuma yashiyashana yevumba dadiwahi yakubomba namanji evumba dadiwahi.+ Kubombelahu, amubutwilili kesi keneni nankashi hachipenji chindi.*
17 Dichi mwanindi Yehoshafati+ wamuswanini nakwikala mwanta, nawa wakolesheli chifulu chindi chakuyuula aIsarela. 2 Washili amashidika munyisumba yejima yakiñewa yamuYuda nawa washili mazanvu amashidika mwituña daYuda nimunyisumba yaEfuremu yatambwiliyi tata yindi Asa.+ 3 Yehova watwalekelihu kwikala naYehoshafati muloña wendeli munjila yejima yendeliyi nkakulula yindi Davidi+ nawa hakeñakeñeli aBayaliku. 4 Muloña wakeñakeñeli Nzambi yatata yindi+ nikwovwahila* nshimbi jindi nawa halondeleli yaaku yawaIsarelaku.+ 5 Yehova watwalekelihu kukolesha chikupu wanta muchikasa chindi;+ nawa aYuda ejima atwalekelihu kumwinka Yehoshafati yawaana nawa wadiña namaheta amavulu nikulema chikupu.+ 6 Muchima windi wakoleli, wendeli munjila jaYehova nawa wafumishili niyinañanaña+ niyishimi yajila*+ muYuda.
7 Muchaaka chamuchisatu chachiyuulu chindi watambikili ayilolu jindi, Benihayili, Obadiya, Zekariya, Netaneli niMikaya kulonda adizisheña munyisumba yamuYuda. 8 Adiña hamu nanawa aLevi: Shemaya, Netaniya, Zebadiya, Asaheli, Shemiramoti, Yehonatani, Adoniya, Tobiya niTobi Adoniya, kushilahu niatupristu aElishama naYehorami.+ 9 Atachikili kutañisha muYuda iku anasendi mukanda waNshimbi jaYehova,+ nawa ahitañeneña munyisumba yejima yamuYuda nakutañisha mukachi kawantu.
10 Dichi mawanta ejima amumatuña anyeñumukili Yuda amutiyili Yehova woma, nawa hiyazuñili naYehoshafatiku. 11 Kuhiñahu, aFilisitinu aleteli yawaana nimali kudi Yehoshafati kulonda jiikali mulambu. AArabi amuleteleli anyikoku ayizamba 7,700 niampembi ayizamba 7,700 kufuma hayimuna yawu.
12 Yehoshafati wakoleleliku chikupu,+ nawa watwalekelihu kutuña muYuda maluña akiñewa+ ninyisumba yakuhembelamu yuma.+ 13 Wazatili nyidimu yamaneni munyisumba yamuYuda nawa wadiña nawamashidika, akakuzuña njita añovu muYerusalema. 14 Wenawa ayishili mumazanvu kwesekeja nayisaka yakunyitaña yawu: mudi aYuda mwadiña antwamina amakombakaji, ntwamina watachi wadiña Adina, wadiña nawakakuzuña njita añovu 300,000.+ 15 Nawa chinlonda chindi wadiña ntwamina Yehohanani, wadiña nawantu 280,000. 16 Nawa chinlonda chindi mukwawu wadiña Amasiya mwana kaZikiri, owu wadihanini kukalakala mudimu waYehova, wadiña nawakakuzuña njita añovu 200,000. 17 Nawa mudi aBenjamini+ mwafumini Eliyada, mukakuzuña njita wañovu, wadiña nawamayala 200,000 adimanyekeli mata anyikunji nijinkebu.+ 18 Nawa chinlonda chindi wadiña Yehozabadi, wadiña nawamayala 180,000 adimanyekeli kuzuña njita. 19 Awa adiña nakumukalakela mwanta kubombela hadi ana ashiliyi mwanta munyisumba yakiñewa mwahitili Yuda yejima.+
18 Yehoshafati wadiña namaheta amavulu nawa wadiña walema chikupu,+ ilaña watiyañeni chitiyañenu chawulu naAhabi.+ 2 Dichi chimwahitili yaaka, wakunkumukilili kudi Ahabi kuSamariya,+ nawa Ahabi walambwili anyikoku niañombi amavulu kudi yena nikudi antu adiñayi nawu. Nawa wamukanjikijili* kuya nakuzuña namusumba waRamoti Giliyadi.+ 3 Kufumahu, Mwanta Ahabi waIsarela wamwihwili Mwanta Yehoshafati waYuda nindi: “Wukuya hamu nanami kuRamoti Giliyadi?” Yena wamwakwili nindi: “Ami hohamu naneyi, nawa antu jami hohamu nawantu jeyi nawa tukukukwasha munjita.”
4 Ilaña Yehoshafati wamulejeli mwanta waIsarela nindi: “Mwani sambilaku ntahi kumwihula Yehova haniyi nsañu.”+ 5 Dichi mwanta waIsarela wapompesheli atuprofwetu, amayala 400, nawa wayihwili nindi: “Tuyi nakuzuña njita naRamoti Giliyadi tahindi nishakami?” Wena amwakwili nawu: “Kandukaku wuyi, nawa Nzambi walala wukuhana iwu musumba muchikasa chaneyi mwanta.”
6 Yehoshafati wahosheli nindi: “Komana kunu kwosi kaprofwetu kaYehova?+ Lekenu twihuli kuhitila nimudi yena.”+ 7 Hohenohu mwanta waIsarela wamulejeli Yehoshafati nindi: “Kunashali iyala wumu+ mutunateli kumwihwila Yehova; ilaña namuhela, muloña haprofwetaña yuma yayiwahi hadi amiku, chiña yatama mpinji yejima.+ Ijina dindi diyi Mikaya mwana kaImila.” Hela chochu, Yehoshafati wahosheli nindi: “Mwanta hatela kuhosha chuma chamuchidowuku.”
8 Dichi mwanta waIsarela watambikili chilolu wamuchota nakumwila nindi: “Yaku swayi-swayi wakamuleti Mikaya mwana kaImila.”+ 9 Dichi mwanta waIsarela niYehoshafati mwanta waYuda wejima wawu ayedi ashakamini iwu hetanda dindi, iwu hetanda dindi, iku anavwali yakuvwala yawanta; ashakamini hawuhulilu kuwiñililu wakuchiisu chaSamariya nawa atuprofwetu ejima adiña nakuprofweta kumesu awu. 10 Kufumahu, Zedekiya mwana kaKenayana wadituñilili nseñu jachikuñu nakuhosha nindi: “Yehova nahoshi nindi, ‘Iji nseñu dijimwakalemeka* nachu aSiriya sampu munayijilumuni ejima.’” 11 Atuprofwetu amakwawu ejima aprofweteleña mwomumu nawu: “Kandukaku wuyi kuRamoti Giliyadi nawa wukwimika mushindu;+ Yehova wukuhana iwu musumba muchikasa chaneyi mwanta.”
12 Dichi owu ntemesha wayili nakumutambika Mikaya wamulejeli nindi: “Tiyaña! Atuprofwetu ejima anahoshi yuma yoyimu yayiwahi kudi mwanta. Mwani mazu iwukuhosha ekali neyi awu+ nawa wuhoshi yuma yayiwahi.”+ 13 Ilaña Mikaya wahosheli nindi: “Kwesekeja nachahandayi Yehova, chuma chejima chikuhoshayi Nzambi yami, dichinukuhosha.”+ 14 Kufumahu, weñilili mwadiñayi mwanta, nawa mwanta wamwihwili nindi: “Mikaya, tuyi nakuzuña njita naRamoti Giliyadi tahindi nishakami?” Hohenohu yena waakwili nindi: “Kandukaku nawa wukwimika mushindu; akuyihana muchikasa cheyi.” 15 Hohenohu mwanta wamwilili nindi: “Nakakusanyikisha kapampa kañahi nami bayi wunleja chuma chacheñiku, chiña hohu walala mwijina daYehova?” 16 Dichi Mikaya wahosheli nindi: “Namona aIsarela ejima anapalañeni hamapidi neyi anyikoku akadi kabiña.+ Yehova wahosha nindi: ‘Awa antu adana nkaaka yawu. Muntu-himuntu afunti kwitala dindi mukuwunda.’”
17 Kuhiñahu, mwanta waIsarela wamwilili Yehoshafati nindi: “Komana nakuleja wanyi nami, ‘Hakuprofweta yuma yayiwahi hadi amiku, chiña yatama hohu tahindi’?”+
18 Kufumahu, Mikaya wahosheli nindi: “Dichi tiyaku chinahoshi izu daYehova: Namona Yehova nashakami hetanda dindi+ iku izaza dejima damumawulu+ dinemani kuchidiilu chindi nikuchimunswa chindi.+ 19 Kuhiñahu, Yehova wahosha nindi, ‘Hinyi wukumudimba Mwanta Ahabi waIsarela kulonda akanduki nakuya nakufwila kuRamoti Giliyadi?’ Nawa wumu wahoshaña mwacheñi mukwawu niyena wahoshaña mwacheñi. 20 Kuhiñahu, spiritu*+ wenza kumbidi nawa wemana kumesu aYehova nakuhosha nindi, ‘Ami nukumudimba.’ Yehova wamwihula nindi, ‘Wukumudimba neyidi?’ 21 Yena wakula nindi, ‘Nukuya nakwikala spiritu yakutwamba mutunwa twawatuprofwetu.’ Dichi Nzambi wahosha nindi, ‘Wukutwesha kumudimba, nawa chinasweji kubadika, wukwimika mushindu. Yaña wakeli mwenomu.’ 22 Nawa ichi Yehova nashi spiritu yakutwamba mutunwa twanawa atuprofwetu tweyi,+ ilaña Yehova nakutoñweli dehi kukala.”
23 Zedekiya+ mwana kaKenayana waswinini kwakwihi nakumweta Mikaya+ kumbaña+ nawa wamwilili nindi: “Komana wunakuhosha neyi spiritu yaYehova yafuma kudi ami* nakwinza nakuhosha naneyi?”+ 24 Mikaya waakwili nindi: “Tiyaña! Wakeluka chumichi hefuku diwakeñila nakuswama mukapeka kamukachi chikupu.” 25 Kufumahu, mwanta waIsarela wahosheli nindi: “Musendenu Mikaya mumutwali kudi Amoni mukulumpi wamusumba nikudi Yowashi mwana kamwanta. 26 Muyileji nenu, ‘Ichi dichinahoshiyi mwanta nindi: “Mushenu iwu iyala mukaleya+ nawa mumwinkeña yakuda* yantesha nimenji antesha kushika nimpinji yinakafunta mukuwunda.”’” 27 Ilaña Mikaya wahosheli nindi: “Neyi eyi wakafunta mukuwunda, dikwila nawu Yehova nahoshi nanami wanyi.”+ Wabombelelihu cheñi nindi: “Enu antu ejima, ilukenu chumichi.”
28 Dichi mwanta waIsarela niYehoshafati mwanta waYuda akandukili nakuya kuRamoti Giliyadi.+ 29 Kuhiñahu, mwanta waIsarela wamulejeli Yehoshafati nindi: “Nukudibalumuna nawa nukuya nakuzuña njita, ilaña eyi wuvwali yakuvwala yeyi yawanta.” Dichi mwanta waIsarela wadibalumwini, nawa ayili nakuzuña njita. 30 Haniyi mpinji, mwanta wakuSiriya wadiña waleja dehi akulumpi jamashidika indi akakwendela mumakalu nindi: “Bayi muzuña namuntu hela wumu, kansi hela mukulumpiku, chiña namwanta waIsarela hohu.” 31 Nawa akulumpi jamashidika akakwendela mumakalu chamumweniwu tuhu Yehoshafati, adihoshesheli mulwawu nawu: “Iwu diyi mwanta waIsarela.” Dichi abalumukili kulonda azuñi nindi; nawa Yehoshafati watachikili kubidika kulonda amukwashi.+ Yehova wamukwashili, nawa hohenohu Nzambi wayifumishili kudi yena. 32 Akulumpi jamashidika akakwendela mumakalu chamweniwu nawu hidiyi mwanta waIsarelaku, hohenohu alekeli kumulondela.
33 Ilaña iyala wumu wanatili muvu nawa chakadi kwiluka wamwasili mwanta waIsarela hamanuñilu akahuma kindi kachikuñu.* Dichi mwanta walejeli mukakwendesha ikalu dindi nindi: “Balumukaku wunfumishi kunjita,* muloña anankatishi nankashi.”+ 34 Njita yakoleli chikupu hanodu ifuku dejima, nawa mwanta waIsarela amwimikili nakumukwatilila mwikalu iku natalishi kudi aSiriya sampu melela; nawa wafwili hakuhuma kwetena.+
19 Kufumahu, Mwanta Yehoshafati waYuda wafuntili mukuwunda+ kwitala* dindi kuYerusalema. 2 Yehu+ mwana kaHaneni+ mukakumona yimwenu wayili nakumuwana nawa wamwilili Mwanta Yehoshafati nindi: “Wunakutoñojoka neyi chachiwahi eyi kukwasha antu atama+ nikukeña antu amuhela Yehova?+ Muloña wachumichi, kuzuwa kwaYehova kunenzi hadi eyi. 3 Hela chochu, kudi yuma yayiwahi yinamoniwu mudi eyi,+ muloña wafumishili yishimi yajila* mwituña nawa wunaloñeshi muchima weyi* kulonda wumukeñakeñi Nzambi walala.”+
4 Yehoshafati watwalekelihu kushakama muYerusalema nawa wedikili cheñi nakuya mukachi kawantu kufuma kuBeyerisheba nakuya kwiluña damapidi daEfuremu,+ kulonda ayifuntishi kudi Yehova Nzambi yawankakulula jawu.+ 5 Watondeli niansompeshi mwahita ituña dejima munyisumba yejima yakiñewa yamuYuda, mumusumba-himusumba.+ 6 Nawa wayilejeli ansompeshi nindi: “Shenu maana kuyuma yimunakwila, muloña himwasompelaña muntuku, ilaña mwasompelaña Yehova nawa yena wukwikalaña nanenu hampinji yimunakusompesha.+ 7 Dichi mutiyenuña Yehova woma.+ Babalenu nayuma yimukwilaña, muloña kudi Yehova Nzambi yetu hikwekala wuñanji waheña+ hela chaambu+ hela majika kanwaku.”*+
8 MuYerusalema nimwena, Yehoshafati watondelimu aLevi amakwawu niatupristu nianlomboli amakwawu akunyitaña yawaIsarela kulonda ekali ansompeshi jaYehova nawa asompeña nyiloña yawantu ashakamaña muYerusalema.+ 9 Nawa wayinkeli ilu lushimbi nindi: “Ichi dichimwatela kwila muloña wakumutiya Yehova woma, nakashinshi ninamuchima wejima chikupu:* 10 Neyi amanakwenu anakushakama munyisumba yawu aleta nyiloña yinakundami kukupwekesha mashi+ hela enza nakwihula kutalisha halushimbi, hakuleja, hanshimbi hela hawunsompeshi, mwatela kuyisoñamisha kulonda abuli kwikala namuloña kumesu aYehova; neyi nehi, kuzuwa kwindi kwakenza hadi enu nihadi amanakwenu. Ichi dichimwatela kwilaña, kulonda mwakabuli kwikala namuloña. 11 Amariya mukulumpi wawatupristu diyi nlomboli yenu wukutalaña nsañu yejima yinakundami kudi Yehova.+ Zebadiya mwana kaIshimayeli diyi nlomboli wakwitala daYuda wukutalaña nsañu yejima yinakundami kudi mwanta. Nawa aLevi diwu akwikala ayilolu jenu. Kolenu nawa kalakalenu, nawa Yehova ekali nawantu anakwila yuma yayiwahi.”+
20 Mukuhita kwampinji, aMowabi+ niaAmoni+ hamu nawaAmonimi* amakwawu, enjili nakuzuña njita naYehoshafati. 2 Dichi Yehoshafati amulejeli nawu: “Izaza deneni dawantu dinenzi nakuzuña naneyi kufuma kwiluña dakukaluñalwiji,* kuEdomi+ nawa adi muHazazoni Tamari, dikwila nawu Engedi.”+ 3 Hohenohu Yehoshafati watiyili woma, nawa wafuukwilihu kumukeñakeña Yehova.+ Dichi wabidikili nindi antu ejima muYuda ashakami chakadi kuda. 4 Kufumahu, antu amuYuda adipompesheli hamu kulonda amwihuli Yehova;+ afumini munyisumba yejima yamuYuda kulonda amwihuli Yehova.
5 Kuhiñahu, Yehoshafati wemeni muchipompelu chaYuda nichaYerusalema, mwitala daYehova kumbidi yalubanza lwaluha, 6 nawa wahosheli nindi:
“Eyi Yehova Nzambi yawankakulula jetu, komana eyi hiwudi Nzambi mumawuluku?+ Hiwukweti wuswa hamawanta ejima ninyuzaku?+ Muchikasa cheyi mudi ñovu niwuswa nawa kwosi wunateli kuzuña naneyiku.+ 7 Eyi Nzambi yetu, komana hiwayitemwini antu amunidi ituña kumesu awantu jeyi aIsarela nakuhana idi ituña kulonda diikali iheta dawanyana* kebwambu deyi Abarahamaku?+ 8 Dichi ashakaminimu, nawa akutuñilili iluña dajila dejina deyi mwenomu,+ nakuhosha nawu, 9 ‘Neyi kukala kwakenzi hadi etu hela nampoku yakabali, nawunsompeshi waheña, nachipupu hela nanzala yakapwelendendi, twakemana kumbidi yadinu itala nikumbidi yeyi (muloña ijina deyi didi mudinu itala)+ nakukutambika netu wutukwashi mukukala kwetu, eyi wakatiyi nawa wakatwamwini.’+ 10 Ichi dinu talaña amayala aAmoni, aMowabi niakwiluña damapidi daSeyiri,+ owu iwabulili kwiteja aIsarela kulukuka hafumineñawu mwituña daEjipitu. AIsarela afumini kudi awa antu nawa hiyayijilumwiniku.+ 11 Dichi anakutufweta nachinakututemunawu mwituña deyi diwatwinkeli kwikala wuswana wetu.+ 12 Eyi Nzambi yetu, komana hiwukuyisompeshaku?+ Muloña etu hitukweti ñovu yakuzuña nanidi izaza deneni dawantu dinenzi nakuzuña nanetuku; nawa hituneluki chitwatela kwilaku,+ ilaña mesu etu anatalishi kudi eyi.”+
13 Haniyi mpinji, aYuda ejima emeni kumesu aYehova hamu nawañodi jawu, anyanawu,* kushilahu nianyanawu anyanya.
14 Kufumahu, spiritu yaYehova yenjili mukachi kachipompelu hadi Yahaziyeli mwana kaZekariya, Zekariya mwana kaBenaya, Benaya mwana kaYeyeli, Yeyeli mwana kaMataniya mwini Levi wahadi anyana kaAsafi awamayala. 15 Wahosheli nindi: “Tiyililenu, enu aYuda ejima niantu ashakamaña muYerusalema niMwanta Yehoshafati! Imu dimunayilejiyi Yehova nindi, ‘Bayi mutiya woma hela kufwa mutentu muloña wanidi izaza deneni dawantuku, muloña njita hiyenuku, ilaña yaNzambi.+ 16 Kumadiki mwakakunkumuki mwakayi nakuzuña nawu. Akakandukilaña munjila yaZizi, nawa mwakayiwana kunsa yachinekineki* kwakwihi nesaña daYeruweli. 17 Enu hiyenu mwakazuña iyi njitaku. Mwakakumini dakwimana, mwakemani hohu nzo-o,+ kulonda mwakamoni chakayamwinayi Yehova.*+ Eyi Yuda nineyi Yerusalema, bayi mutiya woma hela kufwa mutentuku.+ Kumadiki mwakayi nakuzuña nawu, nawa Yehova wakekala nanenu.’”+
18 Hohenohu, Yehoshafati wabandamini chamesu heseki nawa aYuda ejima niantu ashakamineña muYerusalema adibukili heseki kumesu aYehova nakudifukula kudi Yehova. 19 Kufumahu, aLevi amuchisaka chawaKohati+ nichawaKora anyamukili nakumuhameka Yehova Nzambi yaIsarela namazu atiyakana chikupu.+
20 Chikwachili, anyamukili ntetemena nankashi nakuya mwisaña daTekowa.+ Chayileñawu, Yehoshafati wemeni nawa wahosheli nindi: “Enu aYuda ninenu ashakamaña muYerusalema, ntiyililenu! Mukuhwelelenu Yehova Nzambi yenu kulonda mutweshi kwimana akola mbe-e.* Kuhwelelenu atuprofwetu indi+ nawa yuma yikuyilumbulukila.”
21 Chelili nehujoli dehi antu, watondeli amayala akumwimbila+ Yehova nikumuhameka iku anavwali yakuvwala yajila yalubanji hedikileñawu nakutwaminaku hambidi yawamayala adimanyekeli, nawa ahosheleña nawu: “Musakililenu Yehova, muloña kukeña kwindi kwakashinshi kwahaya nyaaka.”+
22 Chatachikiliwu kwimba namuzañalu tumina twakuhameka, Yehova washili akakuyibelamina antu jaAmoni, aMowabi niakwiluña damapidi daSeyiri owu enjili nakulukuka Yuda, nawa aditapili wumu namukwawu.+ 23 Nawa aAmoni niaMowabi abalumukili nakuzuña nawantu ashakamineña mwiluña damapidi daSeyiri+ kulonda ayijilumuni nikuyijiyisha; nawa chamanishiliwu kujilumuna antu ashakamineña muSeyiri, adijilumwini wumu namukwawu.+
24 Ilaña aYuda chashikiluwu kukaposhi kakutalila kamwisaña,+ atalili kwadiña izaza dawantu, kwenoku amweni yibimbi yawu yinakaami heseki;+ hikwadiñahu muntu hela wumu wapulukiliku. 25 Dichi Yehoshafati niantu jindi ayili kudi wena nakusenda yuma yakupuupa, nawa awanini yuma yayivulu nankashi hakachi kawu, yakuvwala niyuma yalubanji, yavuuliliwu yibimbi sampu nichakañenyiwu kuyisenda.+ Iyi yuma yapuupiliwu ayitutili hadi mafuku asatu, muloña yavulili nankashi. 26 Hefuku damuchiwana, adipompesheli hamu kuChinekineki chaBeraka, muloña kwenoku dikwamuhamekeleliwu* Yehova. Dihafuma aditeneña idi iluña nawu Chinekineki chaBeraka*+ kushika nikulelu.
27 Kufumahu, amayala ejima akumuchidi waYuda niamuYerusalema hamu niYehoshafati wayilombweleña, afuntili kuYerusalema namuzañalu, muloña Yehova wayizañalesheli hamuloña wakwimika ayilumbu jawu mushindu.+ 28 Dichi enjili kuYerusalema nayisanji yanyonji, tudada+ nijimpuña+ nawa ayili mwitala daYehova.+ 29 Kufumahu, mawanta ejima amumatuña chatiyiliwu nawu Yehova nayimiki ayilumbu jawaIsarela mushindu, amutiyili Nzambi woma.+ 30 Dichi wanta waYehoshafati wadiña mukuwunda nawa Nzambi yindi watwalekelihu kumunookesha kutubadi twejima.+
31 Nawa Yehoshafati watwalekelihu kuyuula Yuda. Wadiña nayaaka 35 hekaliliyi mwanta nawa wayuulili muYerusalema yaaka 25. Ijina damama yindi dadiña Azuba mwana kaShilihi.+ 32 Watwalekelihu kwenda munjila yendeliyi tata yindi Asa.+ Hafuminimuku, nawa welili yuma yayiwahi kumesu aYehova.+ 33 Hela chochu, yinañanaña ayifumishili wanyi+ nawa antu adiña kanda afuukuli munyichima yawu kudifukula kudi Nzambi yawankakulula jawu.+
34 Kutalisha hansañu yikwawu yahosha hadi Yehoshafati, kufuma hiyatachikilili kushika hiyakuminini, ayisoneka hamu namazu aYehu+ mwana kaHaneni,+ owu abombeleliwu muMukanda wawaNyanta amuIsarela. 35 Hanyima yachumichi, Mwanta Yehoshafati waYuda watiyañeni naAhaziya Mwanta waIsarela, welileña yuma yatama.+ 36 Dichi watachikili kuzatila hamu nindi mudimu wakutuña jimbopolu jayileña kuTashishi+ nawa atuñili jimbopolu kuEziyoni Geberi.+ 37 Hela chochu, Eliyezeri mwana kaDodavahu wakuMaresha waprofweteli hadi Yehoshafati nindi: “Chineli wunatiyañani naAhaziya, Yehova wukukisañana nyidimu yeyi.”+ Dichi mbopolu jakisikili+ nawa hijatwesheli kuya kuTashishiku.
21 Kuhiñahu Yehoshafati wakaamini hamu nawankakulula jindi nawa amujiikili hamu nawankakulula jindi muMusumba waDavidi; nawa mwanindi weyala Yehorami wamuswanini nakwikala mwanta.+ 2 Amanakwindi, anyana kaYehoshafati adiña Azariya, Yehiyeli, Zekariya, Azariya, Mikayeli niShefatiya; awa ejima adiña anyana kaMwanta Yehoshafati waIsarela. 3 Nawa tata yawu wayinkeli yawaana yayivulu yasiliva niyawuru niyuma yalema wuseya hamu ninyisumba yakiñewa yamuYuda;+ ilaña Yehorami+ wamwinkeli wanta, muloña wadiña wedi.
4 Yehorami chatambwiliyi wanta watata yindi, wakolesheli chifulu chindi kuhitila mukujaha amanakwindi ejima+ nampoku yakabali, kushilahu niayilolu amakwawu amuIsarela. 5 Yehorami wadiña nayaaka 32 hekaliliyi mwanta, nawa wayuulili yaaka 8 muYerusalema.+ 6 Wendeli munjila yendelimu anyanta jaIsarela+ neyi cheliliwu amwitala daAhabi, muloña wasumbwili mwana kaAhabi;+ nawa watwalekelihu kukoña yuma yatama kumesu aYehova. 7 Ilaña Yehova hakeñeleña kujilumuna amwitala daDavidiku, muloña wachitiyañenu chatiyañeniyi naDavidi,+ chineli wamukanini kumwinka inoñu yena nianyanindi awamayala mpinji yejima.+
8 Mumafuku indi, aEdomi adikañili nawaYuda+ nawa aditondeleli mwanta wawu.+ 9 Dichi Yehorami niakulumpi jindi jamashidika azambukili hamu namakalu indi ejima, nawa wanyamukili nawufuku nakwimika mushindu aEdomi amunyeñumukili niakulumpi jamashidika akakwendela mumakalu. 10 Ilaña aEdomi atwalekahu kudikaña nawaYuda kushika nikulelu. Hayina mpinji, aLibina+ niwena adikañili nindi muloña wamushiyili Yehova Nzambi yawankakulula jindi.+ 11 Watuñili niyinañanaña+ hampidi jamuYuda kulonda akojeji antu ashakamineña muYerusalema kwila wuvumbi* wakuspiritu nawa wafumishili aYuda kudi Nzambi.
12 Nkumininaku, watambwilili nsañu yamusonekeleliwu kudi kaprofwetu Elija+ nindi: “Yehova Nzambi yankakulula yeyi Davidi nahoshi nindi, ‘Hiwunendi munjila jatata yeyi Yehoshafati+ hela munjila jaMwanta Asa+ waYudaku. 13 Ilaña wunakwenda munjila yawanyanta aIsarela+ nawa wunaleteshi aYuda niantu ashakamaña muYerusalema kwila wuvumbi wakuspiritu*+ neyi weliliwu amwitala daAhabi.+ Nawa wajahili niamanakweyi mumwavwalikilili,+ amwitala datata yeyi, akubadikili. 14 Dichi, Yehova waketa chikupu antu jeyi, anyaneyi awamayala, añodi jeyi nimaheta eyi ejima. 15 Nawa wakakabakana nayikatu yayivulu, kushilahu nimusoñu wakunyijiñwa, kushika nichakedika nyijiñwa yeyi muloña musoñu wakaswejelañaku kukata hefuku-hefuku.’”
16 Kufumahu, Yehova wasañumwini+ aFilisitinu*+ niaArabi+ ashakamineña kwakwihi nawaEtiyopiya kulonda amwimakeni Yehorami. 17 Dichi alukukili Yuda, adikanjikijili nakwiñilamu nawa asendeli maheta ejima awaniniwu mwitala* damwanta,+ kushilahu nianyanindi awamayala niañodi jindi; nawa mwana amushililiwu hohu wadiña Yehowahazi,*+ mwanindi weyala wakansi. 18 Hanyima yayuma yejimiyi, Yehova wamweteli kunyijiñwa namusoñu wabulaña kuukawu.+ 19 Chimwahitili mpinji, hanyima yayaaka yiyedi yamukuma, nyijiñwa yindi yedikili muloña wamusoñu wakatiliyi nawa hafwileñayi, musoñu windi waswejeli chikupu; nawa antu jindi hiyamubutwilili kesi kakumulemesha nachu neyi kayibutwililiwu ankakulula jindi kakuyilemesha nachuku.+ 20 Wadiña nayaaka 32 hekaliliyi mwanta, nawa wayuulili yaaka 8 muYerusalema. Chafwiliyi kwosi waditoñesheliku. Dichi amujiikili muMusumba waDavidi,+ hela chochu, bayi neyi hamaluña hajiikileñawu anyantaku.+
22 Kufumahu, antu ashakamineña muYerusalema amudiishili Ahaziya mwanindi wakansi wanta nakumusinsa, muloña chendu chawatupondu chenjili nawaArabi kuchilombu, chajahili anyanindi ejima awakulumpi.+ Dichi Ahaziya mwana kaYehorami wekalili mwanta nakutachika kuyuula muYuda.+ 2 Ahaziya wadiña nayaaka 22 hekaliliyi mwanta, nawa wayuulili hadi chaaka chimu muYerusalema. Ijina damama yindi dadiña Ataliya+ mwijikulu* aOmiri.+
3 Niyena wendeli munjila jendelimu amwitala daAhabi,+ muloña mama yindi diyi wamulejeleña maana akukoña yuma yatama. 4 Nawa watwalekelihu kukoña yuma yatama kumesu aYehova neyi chelileña amwitala daAhabi, muloña ekalili akakumuleja maana hanyima yakufwa kwatata yindi, nakumuletesha kujilumuka. 5 Wazatishili maana amulejeliwu nawa wayili hamu naYehorami mwana kaAhabi Mwanta waIsarela kulonda azuñi njita naMwanta Hazayeli+ wakuSiriya kuRamoti Giliyadi,+ kwamukatishililiwu Yehorami kudi akakwasa mata anyikunji. 6 Wafuntili kuYezireyeli+ kulonda yilonda yamukatishiliwu kuRama hazuñileñayi naMwanta Hazayeli wakuSiriya yikusuki.+
Ahaziya* mwana kaYehorami+ mwanta waYuda wakunkumukili nakuya kuYezireyeli nakutala Yehorami+ mwana kaAhabi, muloña amukatishili.*+ 7 Ilaña Nzambi wamwilishili Ahaziya kuya nakufwila kwayiliyi nakumona Yehorami. Nawa chashikiliyi, wayili hamu naYehorami nakumuwana Yehu+ mwijikulu* aNamishi, awayishiliwu kudi Yehova kulonda ajilumuni* amwitala daAhabi.+ 8 Yehu chatachikiliyi kusompesha amwitala daAhabi, wawanini ayilolu amuYuda nianyana awamayala avweliwu kudi amana kwaAhaziya, akakumukalakela Ahaziya, dichi wayijahili.+ 9 Kufumahu, wamukeñakeñeli Ahaziya; amukwatilili kuSamariya kwaswaminiyi nawa amutwalili kudi Yehu. Kuhiñahu, amujahili nawa amujiikili,+ muloña ahosheli nawu: “Himwijikulu aYehoshafati, owu wamukeñakeñeli Yehova namuchima windi wejima.”+ Hikwadiñahu muntu hela wumu wamuchisaka chaAhaziya wadiña nañovu yakuyuula wantaku.
10 Ataliya+ mama yaAhaziya chamweniyi mwanindi weyala nafwi dehi, wanyamukili nakujilumuna antu ejima atela kuswana hawanta* amwitala daYuda.+ 11 Hela chochu, Yehoshabeyati mwana kamwanta, wasendeli Yehowashi+ mwana kaAhaziya nakumwiya hadi anyana kamwanta awamayala ashimwiniwu nawu anakuyijaha. Nawa wamushili hamu nanhembi yindi mukapeka kamukachi kakukaama. Mwana kaMwanta Yehorami+ wamumbanda Yehoshabeyati (wadiña ñoda Yehoyada+ kapristu nawa muhela aAhaziya) amuswekeli kulonda abuli kumuwana kudi Ataliya, dichi hamujahiliku.+ 12 Washakamini nawu yaaka 6, wamuswekeli mwitala daNzambi walala iku Ataliya nakuyuula ituña.
23 Muchaaka chamu 7, Yehoyada wamwekesheli kuhamuka nawa watiyañeni chitiyañenu nanawa antwamina ajinkulakaji,+ Azariya mwana kaYerohami, Ishimayeli mwana kaYehohanani, Azariya mwana kaObedi, Mayaseya mwana kaAdaya niElishafati mwana kaZikiri. 2 Kufumahu, ayili nakuhitañana muYuda nawa apompesheli aLevi+ hamu kufuma munyisumba yejima yaYuda nianlomboli janyitaña yawaIsarela. Chashikiliwu kuYerusalema, 3 chipompelu chejima chatiyañeni chitiyañenu+ namwanta mwitala daNzambi walala, dichi Yehoyada wayilejeli nindi:
“Tiyenu! Mwana kamwanta wakayuula, neyi chakaniniyi Yehova hadi anyana kaDavidi awamayala.+ 4 Ichi dichimukwilaña: Izanvu dimu hamazanvu asatu awatupristu niawaLevi dikuzataña+ haSabata, akwikala akakuhemba kuchiisu;+ 5 izanvu dikwawu hamazanvu asatu, dikuzatilaña kwitala damwanta+ nawa izanvu dikwawu hamazanvu asatu, dikuzatilaña kuChiisu* chaChikuku, ilaña antu ejima anashali akuzatilaña mumalubanza etala daYehova.+ 6 Bayi mwiteja muntu wacheñi kwiñila mwitala daYehovaku, chiña atupristu niaLevi hohu anakukalakala.+ Awa diwu atela kwiñila muloña hiizanvu dajila, ilaña antu ejima anashalihu akuzataña mudimu watela kumukalakelawu Yehova. 7 ALevi atela kumunyeñumuka mwanta kutubadi twejima, muntu-himuntu watela kwikala nayitwa yindi yanjita muchikasa. Wejima wakeñila mwitala akamujahi. Mwakekaleña namwanta kwejima kwakayañayi.”*
8 ALevi niaYuda ejima elili mwejima mwayilejeliwu kudi kapristu Yehoyada. Dichi mukulumpi-himukulumpi, wasendeli antu jindi azatileña haSabata hamu nanowu anookeleña haSabata,+ muloña kapristu Yehoyada halejeli owu mazanvu+ kukomboka kunyidimu yawuku. 9 Kufumahu, kapristu Yehoyada wayinkeli akulumpi ankulakaji+ mayoña, nkebu janyanya* ninkebu janjiñumuki jadiña jaMwanta Davidi,+ jadiña mwitala daNzambi walala.+ 10 Kufumahu, wemikili antu ejima, muntu-himuntu nachitwa chindi chanjita muchikasa, kufuma kukabadi ketala kachidiilu nakuya kukabadi ketala kachimunswa, kwakwihi nakameña nikwakwihi netala nawa amunyeñumukili mwanta. 11 Kuhiñahu, edishili mwana kamwanta+ hanji nawa wamuvwikili chibañula nikumwinka Mukanda waNshimbi*+ nawa amwilishili kwikala mwanta nikumuwayisha kudi Yehoyada nianyanindi awamayala. Kufumahu, ahosheli nawu: “Mwanta ahandi yaaka yayivulu!”+
12 Ataliya chatiyiliyi nshindu yawantu atemukileña nikumushimeka mwanta, hohenohu iwu mumbanda wenjili kudi antu kwitala daYehova.+ 13 Kuhiñahu, wamweni mwanta nemani kuwiñililu kwakwihi nachishimi chindi. Ayilolu+ niakakuvumisha jimpuña adiña hamu namwanta, nawa antu ejima amwituña azañaleleña+ nikuvumisha jimpuña. Nawa akakwimba adiña nayisanji embishileña* tumina twakushimeka. Hohenohu, Ataliya watabwili yakuvwala yindi nakubidika nindi: “Anakasi kafuta! Anakasi kafuta!” 14 Ilaña kapristu Yehoyada wedishili hanji akulumpi ajinkulakaji atondeliwu kwikala akulumpi jamashidika nakuyileja nindi: “Mufumishenu iwu mumbanda munyisululu nawa neyi kudi muntu wukumulondela, mumujahi nampoku yakabali!” Muloña kapristu wahosheli nindi: “Bayi mumujahila mwitala daYehovaku.” 15 Dichi amukwatili nawa chashikiliyi hawiñililu wakuChiisu chaTuwalu chakwitala* damwanta, hohenohu amujahilili kwenoku.
16 Kufumahu, Yehoyada watiyañeni chitiyañenu nawantu ejima ninamwanta, nawu akutwalekahu kwikala antu jaYehova.+ 17 Hanyima yachumichi, antu ejima enjili kwitala* daBayali nawa adihumwini,+ achikili tumeña twindi niyifwikija yindi+ nawa Matani kapristu kaBayali+ amujahilili kumbidi yatumeña. 18 Kuhiñahu, Yehoyada wahanini mudimu wakutala itala daYehova mumakasa awatupristu niaLevi, owu ashiliyi Davidi mumazanvu kulonda akameneña itala daYehova+ nikulambula nyilambu yakushita kudi Yehova kwesekeja nachasonekawu muNshimbi jaMosi,+ namuzañalu ninatumina neyi chashimwiniyi Davidi. 19 Wemikili niakakuhemba kuchiisu kwakwihi nayiisu+ yakwitala daYehova, kulonda muntu wejima wamajilu abuli kwiñila. 20 Dichi wasendeli akulumpi ajinkulakaji,+ antu alema, anyuuli jawantu niantu ejima amwituña nawa amushinjikijili mwanta kufuma mwitala daYehova. Kufumahu, enjili kwitala* damwanta kuzatisha chiisu chahewulu nawa amushakamishili mwanta hetanda+ dawanta.+ 21 Dichi antu ejima amwituña azañaleli nawa mumusumba mwamweneni, muloña Ataliya amujahili nampoku yakabali.
24 Yehowashi wadiña nayaaka 7 hekaliliyi mwanta,+ nawa wayuulili muYerusalema yaaka 40. Ijina damama yindi dadiña Zibiya wakuBeyerisheba.+ 2 Yehowashi watwalekelihu kwila yuma yayiwahi kumesu aYehova mumafuku ejima akapristu Yehoyada.+ 3 Yehoyada wamutondeleli ambanda ayedi, nawa Yehowashi wavweli anyana awamayala niawambanda.
4 Kufumahu, muchima waYehowashi wafwilileña kuwahisha itala daYehova.+ 5 Dichi wapompesheli atupristu niaLevi hamu nakuyileja nindi: “Yenu munyisumba yamuYuda mutambuli mali kudi aIsarela ejima kulonda muwahisheña nachu itala daNzambi yenu+ hachaaka-hachaaka. Nawa mwatela kwila chumichi mukunyakashana.” Ilaña aLevi hiyelili chumichi mukunyakashanaku.+ 6 Dichi mwanta watambikili mukulumpi Yehoyada nakumwila nindi:+ “Muloñadi chiwunabulili kuleja aLevi kulonda aleti musonku wajila kufuma kuYuda nikuYerusalema kwesekeja nachashimwiniyi Mosi+ kambuña aYehova, musonku wajila wachipompelu chaIsarela, wetenti daWunsahu?+ 7 Muloña anyana kaAtaliya+ awamayala, ona mumbanda watama, eñilili mwitala daNzambi walala+ nawa azatishili yuma yajila yejima yamwitala daYehova hakudifukula kudi aBayali.” 8 Kufumahu, mwanta chayilejeliyi, atuñili chikasha+ nawa achishili hanji kuchiisu chetala daYehova.+ 9 Kuhiñahu, abidikili mwahita Yuda yejima niYerusalema kulonda amuleteli Yehova musonku wajila+ wayilejeliwu aIsarela mwisaña kudi Mosi kambuña aNzambi walala. 10 Ayilolu ejima niantu ejima azañaleli+ nawa atwalekelihu kuleta yawaana nakuyisha muchikasha sampu nichichenzeli.*
11 Mpinji yejima neyi aLevi aleta chikasha kudi mwanta nawa neyi amona nawu muchikasha mudi mali amavulu nankashi, nsoneki yamwanta ninkwashi yamukulumpi wawatupristu enjileña nakufumisha mali muchikasha,+ kufumahu achifuntishileña mwiluña dachu. Ichi dichelileñawu hefuku-hefuku, nawa apompesheli mali amavulu nankashi. 12 Kufumahu, mwanta niYehoyada ahanineña owu mali kudi antu atalileña mudimu wakwitala daYehova nawa wena eñijileña nyidimu akakuketula malola niakawukalawenu kulonda awahishi itala daYehova+ niakakuzata nayikuñu niwuneñu kulonda awahishi itala daYehova. 13 Owu atalileña mudimu atachikili kuzata, nawa mudimu watalileñawu wakuwahisha wendeleña chiwahi, awahishili itala daNzambi walala nakudifuntisha neyi chidadiña hakusambila nawa adikolesheli chikupu. 14 Chiyamanishiliwu tuhu mudimu, aleteli mali ashalilihu kudi mwanta nikudi Yehoyada, nawa wena ayizatishili kutuñamu yuma yamwitala daYehova, yipwepu yakuzatisha kumudimu, yakulambula nachu nyilambu, makaapu* niyuma yawuru niyasiliva.+ Nawa alambwileña nyilambu yakushita+ hetala daYehova mpinji yejima mumafuku ejima aYehoyada.
15 Chelili Yehoyada nashinakaji dehi nawa nashakami yaaka yayivulu wafwili; wafwili nayaaka 130. 16 Dichi amujiikili muMusumba waDavidi hamu nawanyanta,+ muloña welili yuma yayiwahi muIsarela+ yakundamini kudi Nzambi walala niitala Dindi.
17 Yehoyada chafwiliyi, ayilolu amuYuda enjili nawa adibukili kudi mwanta nawa mwanta watiyili mwahosheliwu. 18 Ashiyili itala daYehova Nzambi yawankakulula jawu nakutachika kukalakela yishimi yajila* niankishi, chakwila kuzuwa kwaNzambi kwenjili* hadi Yuda niYerusalema muloña wanshidi jawu. 19 Watwalekelihu kutemesha atuprofwetu mukachi kawu kulonda ayifuntishi kudi Yehova, nawa atwalekelihu kuyisoñamisha,* ilaña wena akaanini kutiyilila.+
20 Spiritu yaNzambi yenjili hadi* Zekariya mwana kakapristu Yehoyada+ nawa wemeni hewulu, antu mwishina, nakuhosha nindi: “Ichi dichinahoshiyi Nzambi walala nindi, ‘Muloñadi chimunakufumpila nshimbi jaYehova? Yuma yikuyiwahilaña wanyi! Chineli munamushiyi Yehova, niyena wukuyishiya.’”+ 21 Ilaña amukasilili kafuta+ nawa amwasili malola kwesekeja nalushimbi lwahaniniyi mwanta mulubanza lwetala daYehova.+ 22 Dichi Mwanta Yehowashi hanukili kukeña kwakashinshi kwamumwekesheleliwu kudi tata* yindi Yehoyadaku, nawa wajahili mwanindi weyala, hafwileñayi wahosheli nindi: “Yehova akubabeshi hayuma yiwunakoñi.”+
23 Hakutachika kwachaaka,* njita yawaSiriya yenjili nakuzuña naYehowashi nawa alukukili Yuda niYerusalema.+ Kufumahu, ajahili ayilolu ejima+ awantu, nawa yuma yawu yejima yayipuupiliwu ayitemesheli kudi mwanta wakuDamakasa. 24 Muloña hela chakwila njita yawaSiriya yalukukileña yadiña nawamayala antesha, Yehova wayinkeli njita yeneni chikupu,+ muloña amushiyili* Yehova Nzambi yawankakulula jawu; dichi wena* amusompesheli Yehowashi. 25 Nawa chafuminiwu kudi yena (muloña amushiyili iku anamukatishi nankashi*), ambuñindi amukasilili kafuta muloña wakupwekesha mashi awanyana awamayala* avweliwu kudi kapristu Yehoyada.+ Amujahilili hakadidi kindi.+ Dichi wafwili nawa amujiikili muMusumba waDavidi,+ ilaña hiyamujiikili hamaluña hajiikileñawu anyantaku.+
26 Awa diwu antu amukasilili kafuta:+ Zabadi mwana kaShimeyati mumbanda mwini Amoni niYehozabadi mwana kaShimiriti mumbanda mwini Mowabi. 27 Kutalisha hadi anyanindi awamayala nimazu amavulu awunsompeshi ahosheliwu hadi yena+ nichawahishiliyi* itala daNzambi walala,+ yuma yejimiyi ayisoneka munsañu yidi muMukanda wawaNyanta. Dichi mwanindi Amaziya wamuswanini nakwikala mwanta.
25 Amaziya wadiña nayaaka 25 hekaliliyi mwanta, nawa wayuulili muYerusalema yaaka 29. Ijina damama yindi dadiña Yehowadani wakuYerusalema.+ 2 Watwalekelihu kwila yuma yaloña kumesu aYehova, ilaña helili mwenimu namuchima wejimaku. 3 Chakolesheliyi tuhu wanta windi chikupu, wajahili ambuñindi ajahili tata yindi mwanta.+ 4 Ilaña anyanawu awamayala wayijahili wanyi, muloña welili kwesekeja nansañu yasonekeliwu muNshimbi, mumukanda waMosi, mwayilejeliyi Yehova nindi: “Atata jawantu bayi afwila hanshidi yawanyanawuku, nawa anyana niwena bayi afwila hanshidi yawatata jawuku; ilaña muntu-himuntu watela kufwila hanshidi yindi yomweni.”+
5 Nawa Amaziya wapompesheli aYuda hamu nawa wayimikili kwesekeja nanyitaña, kwesekeja nawantwamina amakombakaji nikwesekeja nawantwamina ajinkulakaji awaYuda ejima niawaBenjamini.+ Wayisonekeli, kutachikila nanowu adiña nayaaka 20 kuya hewulu,+ nawa ejima hamu adiña 300,000 akakuzuña njita adizishawu* kuzata mudimu wawushidika, anateli kwasa iyoña nikusenda nkebu yeneni. 6 Kubombelahu, wafweteleli akakuzuña njita añovu 100,000 kufuma kuIsarela nantalenta* jasiliva 100. 7 Ilaña muntu waNzambi walala wenjili kudi yena nakumwila nindi: “Eyi mwanta, bayi witeja njita yaIsarela yiyi naneyiku, muloña Yehova hadi naIsarela+ hela namwini Efuremu wudi wejimaku. 8 Ilaña yaña nkaweyi, wakazati nawa wiikali wahamuka kunjita. Neyi nehi, Nzambi walala wakakudimbwisha kumesu achilumbu cheyi, muloña Nzambi wukweti ñovu yakukukwasha+ niyakukudimbwisha.” 9 Hohenohu, wamwihwili muntu waNzambi walala nindi: “Hanu dinu chikwikala ñahi nantalenta 100 jinnenki mazanvu amashidika aIsarela?” Muntu waNzambi walala waakwili nindi: “Yehova wukweti njila yakukwinkelamu yuma yayivulu kubadika iji ntalenta.”+ 10 Dichi Amaziya walejeli mazanvu amashidika enjili kudi yena kufuma kuEfuremu nindi afunti kwawu. Hela chochu, amuhililili Yuda nankashi, dichi afuntili kwawu iku anahili chikupu.
11 Kufumahu, Amaziya wahamukili nakulombola mazanvu amashidika indi kuChinekineki chaMuñwa,+ nawa watapili amayala 10,000 akuSeyiri.+ 12 Nawa amayala akumuchidi waYuda akwatili antu 10,000 amomi. Dichi ayitwalili hewulu delola, kufumahu, ayinatilili mwishina kufuma hewulu delola nawa wejima wawu akotokeli. 13 Ilaña antu adiña mwizanvu damashidika owu alejeliyi Amaziya nindi afunti kwawu kulonda abuli kuya nindi hamu kunjita,+ adiña nakulukuka nyisumba yamuYuda, kutachikila kuSamariya+ ndo-o nikuBetihoroni.+ Atapili antu 3,000 hakachi kawu nawa apuupili yuma yayivulu nankashi.
14 Ilaña Amaziya chafuntiliyi kufuma kwayiliyi nakutapa aEdomi, waleteli anzambi jawantu akuSeyiri nakuyimika kulonda ekali anzambi jindi,+ nawa watachikili kudibuka kudi wena nikuyochela nyilambu yakukakumuka wishi. 15 Dichi Yehova wamuhililili Amaziya chikupu nawa wamutemesheleli kaprofwetu nakumwila nindi: “Muloñadi chiwunakulondelela anzambi jawantu owu akañenyi kupulwisha antu jawu muchikasa cheyi?”+ 16 Chahosheleñayi nayena, mwanta wamwilili nindi: “Mpinjinyi yitwakutondeli kwikala mukakuleja mwanta maana?+ Lekaku!+ Wunakukeña akutapi?” Dichi kaprofwetu walekeli, ilaña wabombelelihu nindi: “Neluki nami Nzambi nafuukulihu kukujilumuna, muloña wanichi chuma chiwunakoñi ninochu chiwunakaani kutiyilila mwinnakuleji.”+
17 Hanyima yakwihujola akakumuleja maana, Mwanta Amaziya waYuda watemesheli mazu kudi Yehowashi mwana kaYehowahazi mwana kaYehu mwanta waIsarela nindi: “Inzaku tudibulakani tuzuñi njita.”*+ 18 Yehowashi Mwanta waIsarela watemesheli awa mazu kudi Mwanta Amaziya waYuda nindi: “Kachiputa kanyiña kamuLebanoni katemesheli mazu kudi mutondu wamusida muLebanoni naku, ‘Mwinki mwanami weyala mwaneyi wamumbanda ekali ñodindi.’ Ilaña kanyama wazuwa wamwisaña wakuLebanoni wahitili kwakwihi nawa wadatoleli oku kachiputa kanyiña. 19 Wunahoshi neyi, ‘Talaña! Ami* natapi Edomi.’+ Dichi muchima weyi wunadivwimbi, nakukeña neyi akulemeshi. Ilaña ichi shakamaku mwitala* deyi. Muloñadi chiwukusañumwina kukala kulonda wudimbuki, nakudimbukila hamu naYuda?”
20 Hela chochu, Amaziya watiyilili wanyi,+ muloña chumichi chafumini kudi Nzambi walala nindi ayihani muchikasa chachilumbu,+ muloña alondeleli aNzambi akuEdomi.+ 21 Dichi Mwanta Yehowashi waIsarela wakandukili, nawa yena niMwanta Amaziya waYuda adibulakeneni kuBetishemeshi+ wamuYuda kulonda azuñi njita. 22 Yuda amwimikili mushindu kudi Isarela, dichi muntu-himuntu watemukilili kumukala* windi. 23 Mwanta Yehowashi waIsarela wamukwatilili Mwanta Amaziya waYuda, mwana kaYehowashi mwana kaYehowahazi,* kuBetishemeshi. Kuhiñahu, wamuleteli kuYerusalema nawa yena wahumwini mpwembu yaYerusalema makyubiti 400,* kufuma kuChiisu chaEfuremu+ ndo-o nikuChiisu Chewombu.+ 24 Wanoneli wuru yejima nisiliva niyuma yejima yawaniniwu mwitala daNzambi walala yadiña* naObedi Edomi nimuyisweku yayuma yalema yamwitala* damwanta,+ kushilahu niantu atwaliliwu muwunkoli. Kufumahu, wafuntili kuSamariya.
25 Amaziya+ mwana kaYehowashi mwanta waYuda, washakamini yaaka 15 kufuma hafwiliyi Yehowashi+ mwana kaYehowahazi mwanta waIsarela.+ 26 Kutalisha hansañu yikwawu yahosha hadi Amaziya, kufuma hiyatachikilili nakushika hiyakuminini, komana hiyayisoneka muMukanda wawaNyanta amuYuda niamuIsarelaku? 27 Kufuma halekeliyi Amaziya kumulondela Yehova, amukasilili kafuta+ muYerusalema, dichi yena watemukilili kuLakishi, hela chochu, atemesheli antu kuya nakumuwana kuLakishi nawa amujahilili kwenoku. 28 Dichi amusendeleli hatuwalu nakumufuntisha nawa amujiikili muYuda hamu nawankakulula jindi.
26 Kuhiñahu, antu ejima amuYuda amusendeli Uziya+ wadiña nayaaka 16 nawa amuswanyikili hawanta nakumusinsa tata yindi Amaziya.+ 2 Watuñulwili musumba waEloti+ nawa wawufuntishili kudi aYuda hanyima yakwila mwanta* nakaami dehi hamu nawankakulula jindi.+ 3 Uziya+ wadiña nayaaka 16 hekaliliyi mwanta, nawa wayuulili yaaka 52 muYerusalema. Ijina damama yindi dadiña Yekoliya wakuYerusalema.+ 4 Watwalekelihu kwila yuma yaloña kumesu aYehova neyi cheliliyi tata yindi Amaziya.+ 5 Nawa watwalekelihu kumukeñakeña Nzambi mumafuku aZekariya, owu wamudizishili kumutiya Nzambi walala woma. Hamukeñakeñeleñayi Yehova, Nzambi walala wakojejeleña yuma kumuwahila.+
6 Wayili nakuzuña nawaFilisitinu+ nawa walokweli mpwembu yaGati,+ mpwembu yaYabine+ nimpwembu yaAshidodi.+ Kufumahu, watuñili nyisumba mwiluña daAshidodi nimukachi kawaFilisitinu. 7 Nzambi walala watwalekelihu kumukwasha kwimika aFilisitinu mushindu, aArabiya+ ashakamineña muGuribayali niaMeyuni. 8 AAmoni+ atachikili kuhana mulambu kudi Uziya. Nkumininaku, mpuhu yindi yatiyakeni nakushika kuEjipitu, muloña wekalili nañovu chikupu. 9 Kubombelahu, Uziya watuñili tuposhi+ muYerusalema kwakwihi naChiisu Chewombu,+ Chiisu chaChinekineki+ niHakonekela Mpwembu nawa wajikolesheli. 10 Kufumahu, watuñili tuposhi+ mwisaña nawa wapundili* mashima amavulu (muloña wadiña nayimuna yayivulu nankashi); welili chuma chochimu nimuShefela nimuchana.* Wadiña nawandimi niakakukalakala anyivinyu kumapidi nimuKarimeli, muloña wakeñeli mudimu wakudima.
11 Kubombelahu, Uziya wekalili nanjita yadiloñesheli kuzuña njita. Ayileña nakuzuña njita mumazanvu akuloñesha chiwahi. Ayichindili nikuyisoneka+ kudi nsoneki Yeyeli+ nikudi Mayaseya, chilolu atwaminineñawu kudi Hananiya, chilolu wamwanta. 12 Kuvula kwejima kwawanlomboli anyitaña alombweleña awa akakuzuña njita añovu adiña 2,600. 13 Mashidika adimanyekeli iyalombweleñawu adiña amayala 307,500 adiloñesha kuzuña njita, mashidika añovu akumukwasha mwanta kuzuña nachilumbu.+ 14 Uziya waloñesheli njita yejima najinkebu, mayoña,+ matepa, tuhuma twayikuñu,+ mata anyikunji nimalola akwasa nachu.+ 15 Kubombelahu, muYerusalema watuñili makina anjita, ashimwiniwu mwakuyituñila kudi akakutuña makina; ayishili hatuposhi+ nihamawombu akujimpwembu, nawa awa makina asileña nyivu nimalola amaneni. Dichi mpuhu yindi yatiyakeni kwejima, muloña watambwilili wukwashu chikupu nawa wakoleli.
16 Ilaña, chakoleliyi tuhu, muchima windi wadivwimbili nakudiletela yomweni kukisika nawa hekalili washinshika kudi Yehova Nzambi yindiku, nanochu cheñililiyi mutembeli yaYehova nakwocha insensi hakameña kainsensi.+ 17 Hohenohu, kapristu Azariya niatupristu aYehova amakwawu 80 ahamuka amulondeleli mukachi. 18 Amuwanini Mwanta Uziya nakumwila nawu: “Eyi Uziya, chachiwahi wanyi eyi kumwochela Yehova insensi!+ Atupristu hohu diwu atela kwocha insensi, muloña amuchisaka chaAroni,+ owu ajilikawu. Fumaku mwiluña dajila, muloña wunakoñi chuma chatama nawa muloña wachumichi, Yehova Nzambi hakukulemeshaku.”
19 Ilaña Uziya wazuwili nankashi+ iku nakwati chakwochelahu insensi muchikasa chindi kulonda ochi insensi; nawa hayizuwilileñayi atupristu, mbumba+ yedikili hehama dindi kumesu awatupristu mwitala daYehova kwakwihi nakameña kainsensi. 20 Chelili Azariya mukulumpi wawatupristu niatupristu ejima abalumukilili kwadiñayi, amweni mbumba yinamukwati hehama! Dichi anyakeli kumwidisha hanji nawa niyena wedikili swayi, muloña Yehova wamweteli.
21 Mwanta Uziya wekalili mukambumba kushika niifuku dafwiliyi. Watwalekelihu kushakama mwitala dankawindi iku wudi nambumba,+ muloña amufumishili mwitala daYehova. Mwanindi Yotamu diyi watalileña yuma yamwitala* damwanta nawa diyi wasompesheleña antu mwituña.+
22 Nawa nsañu yikwawu yahosha hadi Uziya, kufuma hiyatachikilili nakushika hiyakuminini, ayisonekeli kudi kaprofwetu Isaya+ mwana kaAmozi. 23 Kufumahu, Uziya wakaamini hamu nawankakulula jindi, nawa amujiikili hamu nawankakulula jindi, ilaña amujiikili mwisaña dawanyanta dakujiikamu, muloña ahosheli nawu: “Himukambumba.” Dichi mwanindi Yotamu+ wamuswanini nakwila mwanta.
27 Yotamu+ wadiña nayaaka 25 hekaliliyi mwanta, nawa wayuulili yaaka 16 muYerusalema. Ijina damama yindi dadiña Yerusha mwana kaZadoki.+ 2 Watwalekelihu kwila yuma yaloña kumesu aYehova neyi cheliliyi tata yindi Uziya,+ ilaña yena halukukilihu tembeli yaYehovaku.+ Ilaña antu atwalekelihu kukoña yuma yatama. 3 Watuñili chiisu chahewulu chakwitala daYehova,+ nawa hampwembu yaOfeli watuñililihu yuma yayivulu.+ 4 Watuñili ninyisumba+ mwiluña damapidi daYuda+ nawa watuñili maluña akiñewa+ nituposhi+ mumaluña anyitondu. 5 Wazuñili njita namwanta wawaAmoni+ nawa nkumininaku, wayimikili mushindu, chakwila munichi chaaka aAmoni amwinkeli ntalenta* jasiliva 100, yipimu yansaba* yatidiku 10,000 niyipimu yabali 10,000. AAmoni amufweteli yumiyi nimuchaaka chalondelelihu nichamuchisatu.+ 6 Dichi Yotamu watwalekelihu kukola, muloña wafuukwilihu kwenda munjila jaYehova Nzambi yindi.
7 Kutalisha hansañu yikwawu yahosha hadi Yotamu, njita jindi jejima ninjila jindi, ayisoneka muMukanda wawaNyanta amuIsarela niamuYuda.+ 8 Wadiña nayaaka 25 hekaliliyi mwanta, nawa wayuulili yaaka 16 muYerusalema.+ 9 Kufumahu, Yotamu wakaamini hamu nawankakulula jindi nawa amujiikili muMusumba waDavidi.+ Dichi mwanindi Ahazi wamuswanini nakwikala mwanta.+
28 Ahazi+ wadiña nayaaka 20 hekaliliyi mwanta, nawa wayuulili yaaka 16 muYerusalema. Hakoñelihu chuma chachiwahi kumesu aYehova neyi cheliliyi nkakulula yindi Davidiku.+ 2 Ilaña, wendeli munjila jawanyanta aIsarela+ nawa watuñili niankishi ayikuñu*+ awaBayali. 3 Kubombelahu, wocheli nyilambu yakukakumuka wishi muChinekineki chaMwana kaHinomi* nawa wocheli anyanindi awamayala mukesi,+ nakulondela yaaku yawuzondu yanyuza+ yatemwiniyi Yehova kumesu awaIsarela. 4 Nawa watwalekelihu kulambula nikwocha nyilambu yakukakumuka wishi hayinañanaña,+ hatupidi nimwishina damutondu wejima wawuwahi.+
5 Dichi Yehova Nzambi yindi wamuhanini muchikasa chamwanta wakuSiriya,+ dichi amwimikili mushindu nawa asendeli ankoli amavulu nankashi nakuyileta kuDamakasa.+ Amuhanini nimuchikasa chamwanta waIsarela, owu wamujahilili antu jindi amavulu chikupu. 6 Muloña Peka+ mwana kaRemaliya wajahili antu 120,000 ifuku dimu muYuda, ejima adiña amayala ahamuka, muloña amushiyili Yehova Nzambi yawankakulula jawu.+ 7 Nawa Zikiri mwini Efuremu, mukakuzuña njita, wajahili Mayaseya mwana kamwanta niAzirikami watalileña chipañu,* kushilahu niElikana wadiña chinlonda chamwanta. 8 Kubombelahu, aIsarela atwalili muwunkoli anakwawu 200,000, ambanda, anyana awamayala niawambanda; asendeli niyuma yayivulu nankashi yapuupiliwu nawa iyi yuma yapuupiliwu ayitwalili kuSamariya.+
9 Ilaña kaprofwetu kaYehova wejina daOdedi wadiña kwenoku. Wayili nakuwana njita yenjileña kuSamariya nakuyila nindi: “Tiyenu! Hamuloña wakwila Yehova Nzambi yawankakulula jenu wayihililili aYuda, dihafumini ayihani mumakasa enu+ nawa enu mwayijahili nakuzuwa kunashiki nimumawulu. 10 Nawa ichi munakufwila kwilisha antu amuYuda niamuYerusalema ekali ambuñenu awamayala niawambanda.+ Hela chochu, komana ninenu himukweti muloña kumesu aYehova Nzambi yenuku? 11 Dichi ntiyililenu nawa funtishenu ankoli imwasendeli kudi anakwenu, muloña kuzuwa kwaYehova kwasweja kunayimakeni enu.”
12 Hohenohu, akulumpi amakwawu awaEfuremu, aAzariya mwana kaYehohanani, Berekiya mwana kaMeshilemoti, Yehizikiya mwana kaShalumi niAmasa mwana kaHadilayi, ayili nakuwana amashidika afumineña kunjita, 13 nawa ayilili nawu: “Bayi muleta ankoli munuku, muloña chumichi chikuletesha twiikali namuloña kumesu aYehova. Chuma chimunakufwila kwila chikuletesha nshidi jetu nimuloña wetu kuswejelaku, chineli muloña wutukweti weneni nawa kuzuwa kwaNzambi kunayimakeni aIsarela.” 14 Dichi amashidika adimanyekeli, ahanini kudi ayilolu nikuchipompelu chejima ankoli niyuma yapuupiliwu.+ 15 Kufumahu, amayala ateneniwu hamajina anyamukili nakusenda ankoli, nawa ejima adiña nzekesi hakachi kawu ayinkeli yakuvwala kufuma hayuma yapuupiliwu. Dichi ayivwikili nikuyinka nkwabilu, yakuda niyakunwa nimanji akuwaya hamujimba. Kubombelahu, antu azeyeli ayisendeleli hayimbuulu nakuyitwala kudi amanakwawu muYeriku, musumba wanyitondu yanyikoma. Kufumahu, afuntili kuSamariya.
16 Haniyi mpinji, Mwanta Ahazi walombeli wukwashu kudi anyanta aAsiriya.+ 17 Nawa aEdomi enjili cheñi nakulukuka Yuda nawa asendeli ankoli. 18 AFilisitinu+ niwena alukukili nyisumba yamuShefela+ niyamuNegebi maluña amuYuda nawa atambwili Betishemeshi,+ Ayiyaloni,+ Gederoti, Soko nimatawuni* anyeñumukiliku, Timina+ nimatawuni anyeñumukiliku niGimizo nimatawuni anyeñumukiliku; nawa ashakamini mwenomu. 19 Yehova wayizozesheli aYuda muloña waAhazi mwanta waIsarela, muloña wakojejeli aYuda kumwekesha yilwilu yakubula kudiyuula, nakuyiletesha kubula kwikala ashinshika chikupu kudi Yehova.
20 Nkumininaku, Mwanta Tiligati Pilineseri+ wakuAsiriya wenjili nakuzuña nindi nawa wamuleteleli kukala+ chatela amukoleshi. 21 Muloña Ahazi wapuupili yuma yamwitala daYehova, yamwitala* damwanta+ niyamumatala awayilolu nakuyihana kudi mwanta wakuAsiriya kulonda yiikali chawaana; ilaña hichamukwashiliku. 22 Nawa mumpinji yahitileñayi mukukala, Mwanta Ahazi waswejeleliku kwikala wabula kushinshika kudi Yehova. 23 Watachikili kulambula kudi anzambi akuDamakasa+ owu amwimikili mushindu+ nawa watwalekelihu kuhosha nindi: “Chineli anzambi awanyanta aSiriya anakuyikwasha wena, nukuyilambula awa anzambi nyilambu kulonda ninami ankwashiku.”+ Ilaña amukojejeli yena niaIsarela ejima kuhukana. 24 Kubombelahu, Ahazi wanoneli yuma yamwitala daNzambi; kufumahu, wabaloleli yuma yamwitala daNzambi walala,+ washinkili yenzelu yakwitala daYehova+ nawa wadituñilili tumeña mumawombu ejima aYerusalema. 25 Nawa munyisumba yejima yamuYuda, watuñilimu yinañanaña yakwochelahu nyilambu yakukakumuka wishi kudi anzambi acheñi,+ dichi wamuzuwishili Yehova Nzambi yawankakulula jindi.
26 Kutalisha hansañu yindi yikwawu, yuma yejima yakoñeliyi kufuma kutachi nakushika kunsa, ayisoneka muMukanda wawaNyanta amuYuda niamuIsarela.+ 27 Kufumahu, Ahazi wakaamini hamu nawankakulula jindi nawa amujiikili mumusumba, muYerusalema, muloña hiyamutwalili hamaluña hajiikileñawu anyanta aIsarelaku.+ Dichi mwanindi Hezekiya wamuswanini nakwikala mwanta.
29 Hezekiya+ wekalili mwanta hadiñayi nayaaka 25, nawa wayuulili yaaka 29 muYerusalema. Ijina damama yindi dadiña Abiya mwana kaZekariya.+ 2 Watwalekelihu kwila yuma yaloña kumesu aYehova+ neyi cheliliyi nkakulula yindi Davidi.+ 3 Muchaaka chatachi chachiyuulu chindi, mukakweji katachi, wenzunwini yenzelu yakwitala daYehova nawa wayiwahishili.+ 4 Kufumahu, waleteli atupristu niaLevi nawa wayipompesheli mulubanza lwadiña kumusela. 5 Wayilili nindi: “Enu aLevi, ntiyililenu. Ichi dinu dijilikenu+ nawa mujiliki niitala daYehova Nzambi yawankakulula jenu, nawa mufumishi chuma chamajilu mwiluña dajila.+ 6 Muloña atata jetu hiyadiña ashinshikaku, nawa akoñeleña yuma yatama kumesu aYehova Nzambi yetu.+ Amushiyili nawa afutaleleli chamesu kutabanaka yaYehova nawa amufutaleleli.+ 7 Ashinkili niyenzelu yekeeki dahawiñililu+ nawa ajimini nimanoñu.+ Alekeli kwocha insensi+ nikulambula nyilambu yakushita+ kudi Nzambi yaIsarela mwiluña dajila. 8 Dichi, kuzuwa kwaYehova kwenjili hadi Yuda niYerusalema+ chakwila wayilishili kwikala chuma chakuhayama nichakukomwesha nawa chakukojeja antu kwimba nyiloji,* neyi chimunakumona namesu enu.+ 9 Muloña wachumichi, ankakulula jetu adimbokeli kumpoku yakabali+ nawa anyanetu awamayala, anyanetu awambanda niañodi jetu ayitwalili muwunkoli.+ 10 Ichi muchima wami wunakufwila kutiyañana chitiyañenu naYehova Nzambi yaIsarela,+ kulonda kuzuwa kwindi kwasweja kufumi hadi etu. 11 Enu anyanami awamayala, ayinu hidiyi mpinji yakwikala nakadiwuku,* muloña Yehova nayitondi kulonda mwimaneña kumesu indi, mwiikali akakumukalakela+ nikumwochela nyilambu yakukakumuka wishi.”+
12 Hohenohu, aLevi anyamukili: kudi aKohati+ kwafumini Mahati mwana kaAmasayi niYoweli mwana kaAzariya; kudi aMerari+ kwafumini Kishi mwana kaAbidi niAzariya mwana kaYehaleleli; kudi aGeshoni+ kwafumini Yowa mwana kaZima niEdeni mwana kaYowa; 13 kudi anyana kaElizafani awamayala kwafumini Shimiri niYewuweli; kudi anyana kaAsafi+ awamayala kwafumini Zekariya niMataniya; 14 kudi anyana kaHemani+ awamayala kwafumini Yehiyeli niShimeyi; kudi anyana kaYedutuni+ awamayala kwafumini Shemaya niUziyeli. 15 Kufumahu, apompesheli amanakwawu hamu, adijilikili nawa enjili nakutookesha itala daYehova neyi chashimwiniyi mwanta kwesekeja namazu aYehova.+ 16 Kuhiñahu, atupristu eñilili mwitala daYehova kulonda atookeshi idi itala nawa edishilimu yuma yejima yamajilu yawaniniwu mutembeli yaYehova nakuyitwala mulubanza+ lwetala daYehova. Kufumahu, aLevi ayisendeli nakuyitwala hanji kuChinekineki chaKidironi.+ 17 Dichi atachikili mudimu wakujilika hefuku datachi dakakweji katachi, nawa hefuku damu 8 dakakweji, ashikili hekeeki daYehova.+ Ajilikili itala daYehova hadi mafuku 8 nawa hefuku damu 16 dakakweji katachi, amanishili.
18 Kufumahu, eñilili mwadiña mwanta Hezekiya nawa amwilili nawu: “Tunatookeshi itala daYehova dejima, kameña kamulambu wakushita+ niyuma yaku yejima+ nimesa yakutentekahu mankendi akulunjeka*+ niyuma yayu yejima. 19 Nawa yuma yejima yashiliyi Mwanta Ahazi hambadi hayuulileñayi nawa habulili kwikalayi washinshika,+ tunayiloñeshi dehi nikuyijilika+ nawa yidi kwakwihi nakameña kaYehova.”
20 Dichi Mwanta Hezekiya wanyamukili ntetemena nakupompesha hamu ayilolu amumusumba, nawa akandukili nakuya mwitala daYehova. 21 Aleteli añombi ayizamba 7, anyikoku ayizamba 7, anyana kanyikoku ayizamba 7 niampembi ayizamba 7 amulambu wahanshidi yawanta, yeluña dajila niyaYuda.+ Dichi wayilejeli atupristu, amuchisaka chaAroni kulonda ayilambuli hakameña kaYehova. 22 Kufumahu, ajahili añombi+ nawa atupristu anoneli mashi nakuyisampwila hakameña;+ kuhiñahu, ajahili anyikoku ayizamba nakusampwila mashi hakameña, nawa ajahili anyana kanyikoku ayizamba nakusampwila mashi hakameña. 23 Kufumahu, aleteli ampembi ayizamba amulambu wahanshidi kumesu amwanta nikuchipompelu nawa ayinañikili makasa awu. 24 Atupristu ajahili iyi yimuna nawa mashi ayu ayilambwili hakameña kulonda yiikali mulambu wahanshidi, nakubuta nachu hanshidi yawaIsarela ejima, muloña mwanta washimwini nindi mulambu wakushita nimulambu wahanshidi watela kwikala wawaIsarela ejima.
25 Haniyi mpinji, wemikili aLevi kwitala daYehova iku adi nayifwoyu, yisanji yanyonji nitudada,+ kwesekeja nalushimbi lwaDavidi+ nilwaGadi+ mukakumumwena mwanta yimwenu nilwakaprofwetu Natani,+ muloña ilu lushimbi lwafumini kudi Yehova kuhitila mudi atuprofwetu indi. 26 Dichi aLevi emeni iku anakwati yisanji yaDavidi, nawa atupristu adiña najimpuña.+
27 Kufumahu, Hezekiya wayilejeli nindi alambuli mulambu wakushita hakameña.+ Chatachikiliwu kulambula mulambu wakushita, kamina kaYehova katachikili nijimpuña iku jinakulondela yisanji yaMwanta Davidi waIsarela. 28 Nawa chipompelu chejima chabandamini hembileñawu kamina nihavumineña chivumina chajimpuña, chumichi chatwalekelihu kushika nimpinji yamanishiliwu kulambula mulambu wakushita. 29 Nawa chamanishiliwu tuhu kulambula mulambu, mwanta niejima adiñayi nawu abandamini nakudifukula. 30 Kufumahu, Mwanta Hezekiya niayilolu alejeli aLevi kumuhameka Yehova namazu aDavidi+ niaAsafi+ mukakumona yimwenu. Dichi amuhamekeli namuzañalu chikupu nawa abandamini nakudifukula.
31 Kuhiñahu, Hezekiya wahosheli nindi: “Chineli anayaambuli* kulonda mwiikali aYehova, twayenu nawa letenu nyilambu niyawaana yakusakilila nachu kwitala daYehova.” Dichi chipompelu chatachikili kuleta nyilambu niyawaana yakusakilila nachu nawa muntu-himuntu waleteli nyilambu yakushita chakufuma hamuchima.+ 32 Kuvula kwanyilambu yakushita yaleteli chipompelu yadiña añombi 70, anyikoku ayizamba 100 nianyana kanyikoku ayizamba 200, yejimiyi yadiña yakulambula mulambu wakumushitila Yehova+— 33 nawa nyilambu yajila yadiña añombi 600 nianyikoku 3,000. 34 Ilaña hikwadiña atupristu amavulu akuuwa yimuna yejima yamulambu wakushitaku, dichi amanakwawu aLevi ayikwashiliku+ sampu nichamanishiliwu iwu mudimu nawa nichadijilikiliwu+ atupristu amakwawu, muloña aLevi ashiliku nankashi muchima* kukudijilika kubadika chadiñawu atupristu. 35 Kwadiña ninyilambu yayivulu yakushita+ nimanji anyilambu yakuwunda+ ninyilambu yavinyu yanyilambu yakushita.+ Dichi mudimu wakwitala daYehova atachikili cheñi kuwuzata.* 36 Dichi Hezekiya niantu ejima azañaleli nankashi hayuma yayikoñeleliwu kudi Nzambi walala,+ muloña chumichi chamwekeni hohu mukulabula kwadisu.
30 Hezekiya watemesheli mazu kudi aIsarela ejima+ nikudi Yuda nawa wasonekeli ninyikanda kudi Efuremu nikudi Manasi+ kulonda enzi kwitala daYehova muYerusalema nakuda Chipandakenu chaYehova Nzambi yaIsarela.+ 2 Hela chochu, mwanta, ayilolu jindi nichipompelu chejima muYerusalema afuukwilihu kwikala naChipandakenu mukakweji kamuchiyedi,+ 3 muloña hiyatwesheli kwikala nachu hampinji yachuku,+ muloña atupristu amavulu hiyadijilikiliku,+ nawa antu niwena hiyapompeli muYerusalemaku. 4 Iyi ntanjikilu yawahili kumesu amwanta niachipompelu chejima. 5 Dichi afuukwilihu kubidika muYerusalema mwejima, kutachikila kuBeyerisheba ndo-o nikuDani+ nawu antu atela kwinza kuChipandakenu chaYehova Nzambi yaIsarela kuYerusalema, muloña hiyachanakeneña hamu neyi izanvu kwesekeja nachasonekawuku.+
6 Kufumahu, atuñanda* ayili mwahita Isarela yejima niYuda yejima nakutwala nyikanda yafumini kudi mwanta niayilolu jindi, kwesekeja nalushimbi lwahaniniyi mwanta nindi: “Enu antu jaIsarela, funtenu kudi Yehova Nzambi yaAbarahama, Isaka niIsarela kulonda afunti kudi ashalahu owu apulukili muchikasa chawanyanta amuAsiriya.+ 7 Bayi mwikala neyi ankakulula jenu nianakwenu abulili kwikala ashinshika kudi Yehova Nzambi yawankakulula jawuku, chakwila wayilishili kwikala chuma chakuhayama, neyi chimunakumona.+ 8 Dichi bayi mwikala achinchika neyi ankakulula jenuku.+ Dihanenu kudi Yehova nikwinza kwiluña dindi dajila+ odu dinajilikiyi haya nyaaka nawa mumukalakeli Yehova Nzambi yenu, kulonda kuzuwa kwindi kwasweja kufumi hadi enu.+ 9 Muloña neyi mukufunta kudi Yehova, anakwenu nianyanenu awamayala akuyitiyila luwi kudi antu ayitwala muwunkoli+ nawa akuyiteja kufunta mudinu ituña,+ muloña Yehova Nzambi yenu wukweti wushona niluwi,+ nawa hakuyifutalela neyi mufunta kudi yenaku.”+
10 Dichi atuñanda* ayili kumusumba-himusumba mwahita ituña dejima daEfuremu nidaManasi+ ndo-o nikuZebuluni, ilaña antu ayiseheleña nikuyisupisha.+ 11 Hela chochu, antu amakwawu akuAsheri, akuManasi niakuZebuluni adizozeli nakwinza kuYerusalema.+ 12 Chikasa chaNzambi walala chadiña nimuYuda kulonda chiyinuñañeshi hamu* hakwila azati mudimu wayilejeliwu kudi mwanta nikudi ayilolu kwesekeja nezu daYehova.
13 Izaza deneni dawantu dapompeli hamu kuYerusalema nakwila Chawija chaMankendi Akadi Iluñi+ mukakweji kamuchiyedi;+ chadiña chipompelu cheneni nankashi. 14 Anyamukili nakufumisha tumeña twadiña muYerusalema,+ nawa afumishili tumeña twejima twainsensi+ nakutunatila muChinekineki chaKidironi. 15 Kuhiñahu, ajahili mulambu waChipandakenu hefuku damu 14 dakakweji kamuchiyedi. Atupristu niaLevi atiyili nsonyi, dichi adijilikili nawa aleteli nyilambu yakushita kwitala daYehova. 16 Emeni mumaluña awu mwemeneñawu, kwesekeja naLushimbi lwaMosi muntu waNzambi walala. Kufumahu, atupristu asampwilili hakameña mashi+ achimuna atambwiliwu kudi aLevi. 17 Muchipompelu mwadiña antu amavulu abulili kudijilika, nawa aLevi adiña namudimu wakujaha yimuna yanyilambu yaChipandakenu yawantu ejima adiña amajilu+ kulonda ayijiliki kumesu aYehova. 18 Muloña antu amavulu nankashi, sweje-e afumini kuEfuremu, kuManasi,+ kuIsakari nikuZebuluni hiyaditookesheliku, ilaña adiña nakuda Chipandakenu, kwambukaku nachasonekawu. Ilaña Hezekiya wayilombeleliku nindi: “Yehova wamuwahi,+ anakeni 19 muntu wejima wunaloñeshi mumuchima windi kumukeñakeña Nzambi walala,+ Yehova Nzambi yawankakulula jawu, hela chakwila hiyanamutookeshi kwesekeja nakutookesha kwatelelaku.”+ 20 Nawa Yehova wamutiyilili Hezekiya nawa wayanakeneni* antu.
21 Dichi aIsarela adiña muYerusalema ekalili naChawija chaMankendi Akadi Iluñi+ mafuku 7 namuzañalu chikupu,+ nawa aLevi niatupristu amuhamekeleña Yehova hefuku-hefuku iku anakumuvumishila Yehova yisanji.+ 22 Kubombelahu, Hezekiya wahosheli nawaLevi ejima amukalakeleleña Yehova nakashinshi nikuyikolesha.* Nawa adiili chawija mafuku 7,+ kulambula nyilambu yakuwunda+ nikumusakilila Yehova Nzambi yawankakulula jawu.
23 Kufumahu, chipompelu chejima chafuukwilihu kwikala nachawija mafuku amakwawu 7, dichi ekalili nanichi chawija mafuku amakwawu 7 namuzañalu.+ 24 Nawa Mwanta Hezekiya waYuda wahanininiku chipompelu añombi ayizamba 1,000 nianyikoku 7,000, nawa ayilolu niwena ahanininiku chipompelu añombi ayizamba 1,000 nianyikoku 10,000;+ nawa atupristu amavulu adijilikileña.+ 25 Nawa chipompelu chejima chaYuda, atupristu, aLevi, chipompelu chejima chafumini kuIsarela+ niañiinza+ afumini kwituña daIsarela ninowu ashakamineña muYuda, atwalekelihu kuzañalala. 26 Dichi muYerusalema mwadiña muzañalu chikupu, muloña kufuma mumafuku aSolomoni mwana kaDavidi mwanta waIsarela, muYerusalema himwamwekenihu chuma chamuchidiwuku.+ 27 Nkumininaku, atupristu aLevi emeni nakukiswila antu;+ Nzambi watiyili mazu awu nawa kulomba kwawu kwashikili mwiluña dajila mwashakamañayi, mumawulu.
31 Chamanishiliwu tuhu chawija, aIsarela ejima adiñahu edikili nakuya munyisumba yamuYuda, nawa achikili yishimi yajila,+ atemeni mashiki ajila*+ nikuhumuna yinañanaña+ nitumeña+ mwahita Yuda yejima nimuBenjamini, kushilahu nimuEfuremu nimuManasi,+ sampu nichajilumwiniwu chikupu yumiyi. Kufumahu, aIsarela ejima afuntili kunyisumba yawu, muntu-himuntu kwiheta dindi.
2 Kuhiñahu, Hezekiya watondeli atupristu mumazanvu awu+ niaLevi niwena mumazanvu awu,+ kulonda atupristu niaLevi akalakaleña mudimu wunayinkiwu.+ Alambwileña nyilambu yakushita ninyilambu yakuwunda; kukalakala, kusakilila nikushimeka muyiisu yamalubanza* aYehova.+ 3 Iseka dahayuma yamwanta adihanini kunyilambu yakushita,+ kushilahu ninyilambu yantetemena niyamelela+ hamu ninyilambu yakushita yahajiSabata,+ yahatukweji twatuha+ niyahayawija,+ kwesekeja nachasonekawu muNshimbi jaYehova.
4 Kubombelahu, wayilejeli antu ashakamineña muYerusalema kuhana iseka datela kwinkawu atupristu niaLevi,+ kulonda akakeleña chikupu* kulushimbi lwaYehova. 5 Ilu lushimbi chaluhaniniwu tuhu, aIsarela ahanini nyikaabu yatachi yayivulu nankashi yambutu, vinyu yayiha, manji,+ wuchi niyakuda yejima yamwiha;+ aleteli yamwikumi yayivulu nankashi yayuma yejima.+ 6 Nawa antu jaIsarela niaYuda ashakamineña munyisumba yamuYuda niwena aleteli yamwikumi yawañombi niyanyikoku niyamwikumi yayuma yajila+ yamujilikililiwu Yehova Nzambi yawu. Aleteli yumiyi mukachi nawa ayilumbikili munyilumba yayivulu. 7 Mukakweji kamuchisatu+ atachikili kulumbika yawaana yawu munyilumba; nawa amanishili mukakweji kamu 7.+ 8 Chelili Hezekiya niayilolu enzi nawa chamweniwu nyilumba, amushimekeli Yehova nawa ayikiswilili antu jindi aIsarela.
9 Hezekiya wayihwili atupristu niaLevi kutalisha hanoyu nyilumba, 10 nawa Azariya mukulumpi wawatupristu wamwitala daZadoki wamulejeli nindi: “Kufuma tuhu hatachikiliwu kuleta yawaana mwitala daYehova,+ antu anakuda nakwikuta, ilaña yakuda yichidi yayivulu nankashi, muloña Yehova nakiswili antu jindi nawa iyi yuma yayivulu yidi aha, diyinashalihu.”+
11 Hohenohu Hezekiya wayilejeli nindi aloñeshi tupeka twakuhembelamu*+ mwitala daYehova, dichi aloñesheli. 12 Atwalekelihu kuleta yawaana nakashinshi, yamwikumi+ niyuma yajila; Konaniya kaLevi diyi wadiña kapitawu wakutala yuma yejimiyi nawa manakwindi Shimeyi diyi wadiña chinlonda chindi. 13 Yehiyeli, Azaziya, Nahati, Asaheli, Yerimoti, Yozabadi, Eliyeli, Isimakiya, Mahati niBenaya adiña ayilolu amukwashileñaku Konaniya nimanakwindi Shimeyi kwesekeja nalushimbi lwaMwanta Hezekiya nawa Azariya wadiña kapitawu wamwitala daNzambi walala. 14 Nawa Kore mwana kaImina, kaLevi mukakuhemba kuchiisu chakumusela,+ diyi watambwilileña nyilambu yakudikeñela+ yamwinkeleñawu Nzambi walala nawa diyi wanzañeneña yawaana yamwinkeleñawu Yehova+ niyuma yajila chikupu.+ 15 Nawa antu alombweleñayi adiña Edeni, Miniyamini, Yeshuwa, Shemaya, Amariya niShekaniya munyisumba yawatupristu,+ mumudimu wakuzata antu akuhwelelawu, wakwanzañena anakwawu adiña mumazanvu yawaana hakachi,+ kudi mukulumpi nikansi. 16 Iku kwadiña kwanzañana kukwawu kubombela hakwanzañana yuma kwayanzañeneniwu amayala adiña nayaaka kutachikila hayisatu nakuya hewulu asonekeliwu kwesekeja nandonda yayisaka yawu, owu enjileña mpinji yejima nakukalakela mwitala daYehova nikuzata nyidimu yenkeliwu mazanvu awu.
17 Atupristu ayisonekeli kwesekeja nandonda yanyitaña yawu,+ neyi chichadiña nawaLevi adiña nayaaka kutachikila ha 20 nakuya hewulu,+ kwesekeja nanyidimu yamazanvu awu.+ 18 Mundonda yayisaka yasonekeliwu mwabombeleli anyanawu ejima, añodi jawu nianyanawu awamayala niawambanda, chipompelu chawu chejima, muloña atwalekelihu kudijilika kuyuma yajila muloña wamudimu wazatileñawu wakuzata antu akuhwelelawu, 19 kushilahu niamuchisaka chaAroni, atupristu ashakamineña mumpata jakudiishilamu yimuna janyeñumukili nyisumba yawu.+ Munyisumba yejima, amayala ayitondeli hamajina kulonda ahaneña iseka kudi iyala wejima wahadi atupristu nikudi muntu wejima asonekeliwu mundonda yachisaka chawaLevi.
20 Hezekiya welili chumichi mwahita Yuda yejima, nawa watwalekelihu kwila yuma yayiwahi niyaloña nawa wadiña washinshika kumesu aYehova Nzambi yindi. 21 Nawa mudimu wejima wazatiliyi wakukeñakeña Nzambi yindi, hela chakwila himudimu wakundamini kumudimu wakwitala daNzambi walala+ hela kuNshimbi nikukuleja, wawuzatili namuchima wejima nawa yuma yamuwahilileña.
32 Hezekiya chamanishiliyi kuzata yuma yejimiyi nakashinshi,+ Mwanta Senakeribi wakuAsiriya wenjili nakulukuka Yuda. Wakuchikili nyisumba yakiñewa nindi alokoli mpwembu janyisumba kulonda ayitambuli.+
2 Hezekiya chatiyili nindi Senakeribi nenzi nawa nakufwila kuzuña njita naYerusalema, 3 hanyima yakwihujola ayilolu jindi niantu jindi akakuzuña njita, wafuukwilihu kujika tuseloki twamenji hanji yamusumba+ nawa wena amukwashiliku. 4 Antu amavulu apompeli hamu, nawa ajikili tuseloki twejima nikaloña kahitili mukachi ketuña, nakuhosha nawu: “Muloñadi anyanta akuAsiriya chakwinjilawu nakuwana menji amavulu?”
5 Kubombelahu, wadikwatishili nakutuñulula mpwembu yejima yahumwiniwu nawa watuñililihu tuposhi twakutalila, watuñili nimpwembu yikwawu hanji. Watuñulwili niMulumba*+ muMusumba waDavidi nawa watuñili yitwa yanjita yayivulu nankashi nijinkebu. 6 Kuhiñahu, watondeli akulumpi jamashidika akutala antu nawa wayipompesheli mulubanza lwamusumba lwakuchiisu chamusumba nakuyikolesha* nindi: 7 “Ikalenu ahamuka nawa kolenu. Bayi mutiya woma hela kufwa mutentu muloña wamwanta wakuAsiriya+ niizaza dawantu adiyi nawuku, muloña adi nanetu amavulu kubadika adiyi nawu.+ 8 Yena wudi nachikasa chawuntu,* ilaña etu tudi naYehova Nzambi yetu wakutukwasha nikutuzuñilaku njita jetu.”+ Dichi antu akoleli namazu ahosheliyi Mwanta Hezekiya waYuda.+
9 Hanyima yachumichi, hadiñayi Mwanta Senakeribi wakuAsiriya kuLakishi+ hamu nanjita yindi yejima yañovu,* watemesheli ambuñindi kuYerusalema kudi Mwanta Hezekiya waYuda nikudi aYuda ejima muYerusalema,+ nindi:
10 “Ichi dichinahoshiyi Mwanta Senakeribi wakuAsiriya nindi, ‘Munakuhweleli muchumanyi mwaka mutwalekihu kushakama muYerusalema nihanyima yakwila anamukuchiki?+ 11 Komana Hezekiya hanakuyiluwañesha nikuyihana kulonda mufwi nanzala yakapwelendendi nimpwila, nanochu chinakuhoshayi nindi: “Yehova Nzambi yetu wakatwamwina muchikasa chamwanta wakuAsiriyaku”?+ 12 Komana iwu hidiyi Hezekiya wafumishili yinañanaña yaNzambi yenu*+ nitumeña twindi+ nakuleja Yuda niYerusalema nindi: “Mwatela kudibuka kukameña kamu nawa hanoku kameña dihumwatela kulambwila nyilambu yenu yakukakumuka wishiku,” tahindi?+ 13 Komana enu mweluka wanyi chuma chinelili ami niankakulula jami kudi antu ejima amumatuña?+ Komana anzambi aniyi nyuza yamumatuña atwesheli kwamwina ituña dawu muchikasa chami?+ 14 Hinyi hakachi kanawa anzambi ejima aniyi nyuza yajilumwiniwu kudi ankakulula jami watwesheli kwamwina antu jindi muchikasa chami, mwaka Nzambi yenu atweshi kuyamwina enu muchikasa chami?+ 15 Dichi bayi mumwiteja Hezekiya ayidimbi hela ayiluwañeshi ñanaku!+ Bayi mumukuhwelelaku, muloña kwosi nzambi wamuza wudi wejima hela wawanta watwesheli kwamwina antu jindi muchikasa chami nimumakasa awankakulula jamiku. Chakadi nikujina, Nzambi yenu hakutwesha kuyamwina muchikasa chamiku!’”+
16 Ambuña aSenakeribi abombelelihu nimazu amakwawu atama akumuhosha Yehova Nzambi walala nikambuñindi Hezekiya. 17 Wasonekeli ninyikanda+ yakumutuka Yehova Nzambi yaIsarela+ nikuhosha mazu akasawuntu hadi yena nindi: “Neyi chakañenyi anzambi anyuza yamumatuña kwamwina antu jawu muchikasa chami,+ niNzambi yaHezekiya niyena hakatwesha kwamwina antu jindi muchikasa chamiku.” 18 Atwalekelihu kubidika mwidimi dawaYudeya kudi antu amuYerusalema adiña hewulu dampwembu, kulonda ayitiyishi woma nikuyifwisha mutentu hakwila atweshi kulukuka musumba.+ 19 Amuhosheli Nzambi yaYerusalema mazu akasawuntu neyi chayihosheleñawu mazu akasawuntu anzambi jawantu ahamaseki, akutuña namakasa awantu. 20 Ilaña Mwanta Hezekiya nikaprofwetu Isaya+ mwana kaAmozi atwalekelihu kulombela haniyi nsañu nikumwaabila Nzambi mumawulu kulonda ayikwashi.+
21 Kufumahu, Yehova watemesheli kañelu nakujilumuna akakuzuña njita añovu ejima,+ anlomboli niakulumpi amuchilombu chamwanta wakuAsiriya, chakwila wafuntili kwituña dindi iku natiyi nsonyi. Kuhiñahu, weñilili mwitala* danzambi yindi, nawa mwenomu, anyanindi amakwawu awamayala amutapili nampoku yakabali.+ 22 Dichi Yehova wamupulwishili Hezekiya niantu ashakamineña muYerusalema muchikasa chaMwanta Senakeribi wakuAsiriya nimumakasa awantu amakwawu ejima nawa wayinookesheli kutubadi twejima. 23 Nawa antu amavulu aleteli yawaana kudi Yehova kuYerusalema niyuma yayiwahi kudi Mwanta Hezekiya waYuda,+ nawa hanyima yachumichi, nyuza yejima yamulemesheli chikupu.
24 Munowu mafuku, Hezekiya wakatili chakwila hashalili hanti nakufwa, dichi walombeli kudi Yehova+ nawa yena wamwakwili nikumwinka chinjikijilu.*+ 25 Ilaña, Hezekiya hahamekeli hayuma yayiwahi yamukoñeleliwuku, muloña muchima windi wadivwimbili, nakukojeja kuzuwa kwaNzambi kwinza hadi yena nihadi Yuda niYerusalema. 26 Hela chochu, Hezekiya wadizozeli nakuleka kudivwimba mumuchima windi,+ yena niantu ejima ashakamineña muYerusalema, nawa kuzuwa kwaYehova hikwenjili hadi wena mumafuku aHezekiyaku.+
27 Nawa Hezekiya wekalili namaheta amavulu nankashi nikulema kwasweja;+ nawa wadituñilili jinkalaña+ jakushamu siliva, wuru, malola alema wuseya, manji abalisamu, jinkebu niyuma yejima yalubanji. 28 Watuñili nimwakuhembela yakuda, vinyu yayiha nimanji, kushilahu nimataña ayimuna yejima yashiyashana nimataña anyikoku. 29 Wadituñilili ninyisumba nawa wekalili nayimuna yayivulu nankashi, nyikanka yanyikoku niyawañombi, muloña Nzambi wamwinkeli maheta amavulu chikupu. 30 Hezekiya diyi wajikili kaseloki kakumukandu kamenji+ aGihoni+ nakuyiteñulwila kumukunkumuki, kumujika waMusumba waDavidi,+ nawa mudimu wejima wazatileñayi Hezekiya walumbulukileña chiwahi. 31 Hela chochu, akakuyihoshelaku ayilolu amuBabiloni chayitemesheliwu kulonda amwihuli hachinjikijilu*+ chamwekeni mwituña,+ Nzambi walala wamushiyili nkawindi kulonda amweseki,+ eluki yuma yejima yadiña mumuchima windi.+
32 Kutalisha hansañu yikwawu yahosha hadi Hezekiya nichamwekesheliyi kukeña kwakashinshi,+ ayisoneka munsañu yachimwenu chakaprofwetu Isaya+ mwana kaAmozi, muMukanda wawaNyanta amuYuda niamuIsarela.+ 33 Kufumahu, Hezekiya wakaamini hamu nawankakulula jindi, nawa amujiikili kumukandu kumaluña kwajiikileñawu anyana kaDavidi awamayala;+ nawa aYuda ejima niantu ashakamineña muYerusalema amulemesheli hakufwa kwindi. Nawa mwanindi weyala Manasi wamuswanini nakwikala mwanta.
33 Manasi+ wadiña nayaaka 12 hekaliliyi mwanta nawa wayuulili yaaka 55 muYerusalema.+
2 Wakoñeli yuma yatama kumesu aYehova nakulondela yaaku yawuzondu yanyuza yatemwiniyi Yehova kumesu awantu jaIsarela.+ 3 Watuñulwili yinañanaña yakisañeniyi tata yindi Hezekiya,+ wayituñilili aBayali tumeña, watuñili yishimi yajila* nawa wadibukileña kuyuma yejima yamumawulu nikuyikalakela.+ 4 Watuñili nitumeña mwitala daYehova,+ odu dashimwiniyi Yehova nindi: “MuYerusalema mwakekala ijina dami haya nyaaka.”+ 5 Nawa yuma yejima yamumawulu wayituñilili tumeña mumalubanza ayedi etala daYehova.+ 6 Nawa wahitishili anyanindi awamayala akudivwela mukesi+ muChinekineki chaMwana kaHinomi;+ wadiña katepa,+ wahoñeleña, wadiña wapanda nawa watondeli akakuhoña nawandemoni niakakushimuna yuma yakamwekana kumbidi.+ Wakoñeli yuma yatama chikupu kumesu aYehova nakumuzuwisha.
7 Wanoneli nkishi wakusoña watuñiliyi nakumusha mwitala daNzambi walala+ damulejeliwu Davidi nimwanindi Solomoni kudi Nzambi nindi: “Munidi itala nimuYerusalema, musumba innatondi mukachi kanyichidi yaIsarela yejima, dimunakasha ijina dami haya nyaaka.+ 8 Nawa hinamba kafumisha cheñi nyendu yawaIsarela mwituña dinenkeli ankakulula jawuku, chakala hohu alondela nakanañachima yuma yejima yinnayileji, Nshimbi jejima, kuleja nimazu awunsompeshi inahanini kuhitila mudi Mosi.” 9 Manasi watwelekelihu kuyiluwañesha aYuda niantu ashakamineña muYerusalema, nakuyikojeja kukoña yuma yatama chikupu kubadika yakoñeli nyuza yajilumwiniyi Yehova hamesu awaIsarela.+
10 Yehova watwalekelihu kuhosha naManasi niantu jindi, ilaña wena hiyashileñaku maanaku.+ 11 Dichi Yehova wayileteleli akulumpi awamashidika amwanta wakuAsiriya, kufumahu, amukwatili Manasi nankobu nawa amuhatili mumpompa jiyedi jawuneñu nakumutwala kuBabiloni. 12 Hahitileñayi mukukala, wamwaabilili Yehova Nzambi yindi nindi amutiyili luwi* nawa watwalekelihu kudizoza chikupu kumesu aNzambi yawankakulula jindi. 13 Watwalekelihu kulomba kudi Nzambi nawa yena watiyili kulemba kwindi nikulomba kwakukeña nindi amutiyi kuwaha, nawa wamufuntishili kuYerusalema hawanta windi.+ Kufumahu, Manasi welukili nindi Yehova hiNzambi walala.+
14 Hanyima yachumichi, watuñili mpwembu yaMusumba waDavidi+ kumujika waGihoni+ muchinekineki* kushika nikuChiisu Chanshi,+ nawa wayinyeñumwini ndo-o nikuOfeli+ nawa wayilehesheli chikupu mwiwulu. Kubombelahu, watondeli akulumpi awamashidika munyisumba yejima yakiñewa muYuda. 15 Kuhiñahu, wafumishili anzambi akutwamba* ninkishi wachifwikija mwitala daYehova+ nitumeña twejima twatuñiliyi kumpidi yetala daYehova+ nimuYerusalema, nawa wajinatilili hanji yamusumba. 16 Waloñesheli nikameña kaYehova+ nawa watachikili kulambwilahu nyilambu yakuwunda+ ninyilambu yakusakilila nachu.+ Kufumahu, walejeli aYuda kumukalakela Yehova Nzambi yaIsarela. 17 Hela chochu, antu alambwileña hohu nyilambu kudi Yehova Nzambi yawu, achidiña kulambwila hayinañanaña.
18 Kutalisha hansañu yikwawu yahosha hadi Manasi, chalombeliyi kudi Nzambi yindi nimazu awakakumona yimwenu ahosheli nayena mwijina daYehova Nzambi yaIsarela, ayisoneka mumukanda wansañu yahosha hadi anyanta amuIsarela. 19 Nichamwakwiliwu kulomba+ nimwaabu windi, nshidi jindi jejima, chabuliliyi kushinshika,+ maluña kwatuñililiyi yinañanaña, kwemikiliyi yishimi yajila*+ niankishi akubaza henohu kanda adizozi, ayisoneka hamu namazu awakakumumwena yimwenu. 20 Kufumahu, Manasi wakaamini hamu nawankakulula jindi nawa amujiikili hetala dindi; nawa mwanindi Amoni wamuswanini nakwikala mwanta.+
21 Amoni+ wadiña nayaaka 22 hekaliliyi mwanta nawa wayuulili yaaka yiyedi muYerusalema.+ 22 Nawa Amoni watwalekelihu kukoña yuma yatama kumesu aYehova neyi cheliliyi tata yindi Manasi;+ nawa walambwileña kudi ankishi ejima akubaza abaziliyi tata yindi Manasi+ nawa watwalekelihu kuyikalakela. 23 Ilaña hadizozeli kumesu aYehova+ neyi chadizozeliyi tata yindi Manasiku;+ ilaña Amoni waswejeli kukoña nyiloña. 24 Nkumininaku, ambuñindi amukasilili kafuta+ nawa amujahilili mwitala dindi. 25 Hela chochu, antu amwituña atapili ejima amukasilili Mwanta Amoni kafuta,+ nawa amudiishili mwanindi Yosiya+ wanta.
34 Yosiya+ wadiña nayaaka 8 hekaliliyi mwanta nawa wayuulili yaaka 31 muYerusalema.+ 2 Wakoñeli yuma yaloña kumesu aYehova nawa wendeli munjila jejima jankakulula yindi Davidi, nawa hasenukili nakuya kuchidiilu hela kuchimunswaku.
3 Muchaaka chamu 8 chachiyuulu chindi, henohu wuchidi kansi, watachikili kukeñakeña Nzambi yankakulula yindi Davidi;+ nawa muchaaka chamu 12, watachikili kutookesha muYuda nimuYerusalema+ nakufumishamu yinañanaña,+ yishimi yajila,* ankishi akubaza+ niankishi ayikuñu.* 4 Kubombelahu, ahumwini tumeña twawaBayali iku Yosiya nakutalaku, nawa watemeni jakutentekahu insensi jadiña hewulu datu. Wabaloleli niyishimi yajila,* ankishi akubaza niankishi ayikuñu* nawa wayichikili nakushala kawuña hohu nawa owu wuña wawukuwili hamajamu awantu alambwileña kudi wena.+ 5 Nawa mafwaha awatupristu, wayocheleli hatumeña twawu aweni.+ Dichi watookesheli muYuda nimuYerusalema.
6 Nawa munyisumba yaManasi, Efuremu,+ Simiyoni niNafitali nimumahembi awu ayinyeñumukili, 7 wahumwinimu tumeña nawa wachikili yishimi yajila* niankishi akubaza+ nakuyishiya kawuña hohu; nawa watemeni jakutentekahu insensi jejima mwituña dejima daIsarela.+ Kufumahu, wafuntili kuYerusalema.
8 Muchaaka chamu 18 chachiyuulu chindi, chelili natookeshi dehi mwituña nimutembeli,* watemesheli Shafani+ mwana kaAzaliya, Mayaseya mukulumpi wamusumba niYowa mwana kaYowahazi nsoneki wansañu kulonda ayi nakuwahisha itala daYehova Nzambi yindi.+ 9 Enjili kudi Hilikiya kapristu muneni nawa amwinkeli mali aleteliwu kwitala daNzambi, atambwiliwu kudi akakuhemba kuchiisu kudi Manasi, Efuremu nikudi aIsarela amakwawu ejima,+ kushilahu niafumini kuYuda, kuBenjamini nikudi antu ashakamineña muYerusalema. 10 Kuhiñahu, owu mali ayihanini kudi antu atondeliwu kutala mudimu wamwitala daYehova. Kufumahu, akakuzata mwitala daYehova azatishili owu mali kutuñulula nachu nikuwahisha nachu itala. 11 Awa mali ayinkeli akawukalawenu niantuñi kulonda alandimu malola akusoña ninyitondu yayishimi nikulandamu nyalachi yakutuña nachu matala alekeliwu nakukisika kudi anyanta amuYuda.+
12 Nawa awa amayala azatili mudimu nakashinshi.+ Ayitondeleli aLevi kwikala atulama twawu, mudi aMerari,+ mwafumini Yahati niObadiya nawa mudi aKohati,+ mwafumini Zekariya niMeshulami. Nawa aLevi ejima adiña akakwimba yisanji elukisha kwimba,+ 13 adiña nakwakamena antu azatileña nyidimu yamboka-mboka* nawa diwu adiña akulumpi atalileña antu ejima azatileña mudimu wudi wejima; nawa aLevi amakwawu adiña ansoneki, ayilolu niakakuhemba kuchiisu.+
14 Hasendeleñawu mali aleteliwu kwitala daYehova,+ kapristu Hilikiya wawanini mukanda waNshimbi jaYehova+ jahaniniyi kuhitila mudi* Mosi.+ 15 Dichi Hilikiya kapristu muneni wamwilili nsoneki Shafani nindi: “Nawani mukanda waNshimbi mwitala daYehova.” Hohenohu, Hilikiya wamwinkeli Shafani mukanda. 16 Kuhiñahu, Shafani waleteli owu mukanda kudi mwanta nawa wamulejeli nindi: “Ambuñeyi anakuzata nyidimu yejima yayinkeliwu. 17 Anasukuli mali awanawu mwitala daYehova nawa anayinki amayala atondawu niantu anakuzata mudimu.” 18 Nsoneki Shafani wamulejeli cheñi mwanta nindi: “Kudi mukanda wunanyinkiyi kapristu Hilikiya.”+ Kufumahu, Shafani watachikili kutaña munowu mukanda kumesu amwanta.+
19 Mwanta chatiyiliyi tuhu mazu amuNshimbi, hohenohu watabwili yakuvwala yindi.+ 20 Kuhiñahu, mwanta wahanini ilu lushimbi kudi Hilikiya, Ahikami+ mwana kaShafani, Abidoni mwana kaMika, nsoneki Shafani nikudi Asaya kambuña amwanta nindi: 21 “Yenu mukañihwiliku kudi Yehova, muyihwiliku niantu ashala muIsarela nimuYuda kutalisha hamazu adi mumukanda wunawaniwu; muloña kuzuwa kwaYehova kwakechikila hadi etu, kwakasweja, muloña ankakulula jetu hiyovwahilili mazu aYehova nakuhemba yuma yejima yidi muniwu mukandaku.”+
22 Dichi Hilikiya hamu nawantu atemesheliyi mwanta, ayili kudi Hulida kaprofwetu wamumbanda.+ Wadiña ñoda Shalumi mwana kaTikiva, Tikiva mwana kaHarihasi, wahembeleña mwakutenteka yakuvwala. Iwu mumbanda washakamineña muNkambi Yayiha yaYerusalema; nawa mwenomu dimwahanjekeleliwu nindi.+ 23 Wayilejeli nindi: “Yehova Nzambi yaIsarela nahoshi nindi, ‘Kamulejenu iyala wunayitemeshi kudi ami nenu: 24 “Yehova nahoshi nindi, ‘Nakaleta kukala mudinu iluña nihadi antu ashakamañamu,+ mashiñu ejima asonekawu mumukanda+ wunatañiwu kumesu amwanta waYuda. 25 Chineli ananshiyi+ nawa anakwocha nyilambu yakukakumuka wishi kudi anzambi acheñi+ kulonda anzuwishi nanyidimu yejima yakumakasa awu, kuzuwa kwami kwakechikila hadinu iluña nawa hiyakakufwomonaku.’”+ 26 Ilaña kutalisha kudi mwanta waYuda wunayitemeshi kwinza nakumwihula Yehova, ichi dichimwatela kumuleja nenu, “Yehova Nzambi yaIsarela nahoshi nindi: ‘Kutalisha hamazu iwunatiyi,+ 27 chineli wunovwahishi muchima weyi nikudizoza kumesu anami Nzambi hakutiya mazu innahoshi kutalisha hadinu iluña niantu ashakamañahu nawa wadizoza kumesu ami nakutabula yakuvwala yeyi nikudila hamesu ami, ninami nakutiyi.+ Ichi dichinnahoshi ami Yehova. 28 Dimuloña waweni wunakakupompeshela kudi ankakulula jeyi* nawa akakukaamika mwijamu deyi mukuwunda, mesu eyi hiyakamona kukala kwejima kunakaleta hadinu iluña niashakamamuku.’”’”+
Kufumahu, ayili nakumulejamu mwanta mazu ejima. 29 Dichi mwanta watemesheli mazu nawa watambikili akulumpi ejima amuYuda niamuYerusalema.+ 30 Kufumahu, mwanta wakandukili nakuya kwitala daYehova nawamayala ejima akumuchidi waYuda, antu ashakamineña muYerusalema, atupristu, aLevi, dikwila nawu antu ejima, kansi nimukulumpi. Wayitañilili mazu ejima amumukanda wachitiyañenu wawaniniwu mwitala daYehova.+ 31 Mwanta wemeni mwiluña mwemeneñayi nawa watiyañeni chitiyañenu*+ kumesu aYehova nindi wukumulondelaña Yehova nikuhemba kuleja kwindi, yanukishu yindi ninshimbi jindi namuchima windi wejima ninawumi* windi wejima+ hakuhemba mazu achitiyañenu asonekeliwu muniwu mukanda.+ 32 Kubombelahu, wayikolesheli antu ejima adiña muYerusalema nimuBenjamini kulonda eteji ichi chitiyañenu. Nawa antu ashakamineña muYerusalema elili kwesekeja nachitiyañenu chaNzambi, Nzambi yawankakulula jawu.+ 33 Kufumahu, Yosiya wafumishili yuma yejima yawuzondu* mumaluña ejima awaIsarela, nawa wayikwashili antu ejima muIsarela+ kumukalakela Yehova Nzambi yawu. Muchihandilu chindi chejima,* hiyalekeli kumulondela Yehova Nzambi yawankakulula jawuku.
35 Yosiya wamwililili Yehova Chipandakenu+ muYerusalema nawa ajahili chimuna chamulambu waChipandakenu+ hefuku damu 14 dakakweji katachi.+ 2 Wayilejeli atupristu kufunta kunyidimu yawu nawa wayikolesheli kuzata mudimu wawu wakwitala daYehova.+ 3 Kufumahu, wayilejeli aLevi, antañishi jawaIsarela ejima,+ owu adiña ajila kudi Yehova nindi: “Shenu Chimbañu chajila mwitala datuñiliyi Solomoni mwana kaDavidi mwanta waIsarela.+ Himukuchisendaña cheñi hamafwiji enuku.+ Dichi mukalakelenuña Yehova Nzambi yenu niantu jindi aIsarela. 4 Nawa diloñeshenu kwesekeja nanyitaña yenu nikwesekeja namazanvu enu, nakulondela yuma yasonekeliyi Davidi+ mwanta waIsarela niyasonekeliyi mwanindi Solomoni.+ 5 Imanenu mwiluña dajila mumazanvu kwesekeja nayisaka yawamanakwenu yakukatata yawu, antu ejima anashali,* hezanvu-hiizanvu hatela kwikala izanvu dawaLevi danyitaña yawu. 6 Jahenu chimuna chamulambu waChipandakenu,+ mudijiliki nawa yiloñeshelenu amanakwenu yuma kulonda azati kwesekeja namazu ahosheliyi Yehova kuhitila mudi Mosi.”
7 Yosiya wayinkeli antu yimuna yawanyana kanyikoku ayizamba nianyana kampembi ayizamba, kulonda yayihaniniku antu ejima adiñahu nyilambu yaChipandakenu, yejima hamu yadiña 30,000 kushilahu niañombi 3,000. Yuma yejimiyi yafumini hamaheta amwanta.+ 8 Ayilolu jindi niwena ahanininiku antu, atupristu niaLevi mulambu wakudikeñela. Hilikiya,+ Zekariya niYehiyeli antwamina akwitala daNzambi walala, ayinkeli atupristu yimuna yanyilambu yaChipandakenu 2,600 niañombi 300. 9 Konaniya niamanakwindi aShemaya naNetaneli kushilahu niHashabiya, Yeyeli niYozabadi, akulumpi jawaLevi, ayinkeli aLevi yimuna yanyilambu yaChipandakenu 5,000 niañombi 500.
10 Yuma yejima ayiloñesheli nawa atupristu emeni hamaluña awu niaLevi niwena emeni mumazanvu awu,+ kwesekeja nachashimwiniyi mwanta. 11 Ajahili yimuna yanyilambu yaChipandakenu+ nawa atupristu asampwileña mashi atambwiliwu kudi wena+ iku aLevi anakuuwa yimuna.+ 12 Kufumahu, aloñesheli nyilambu yakushita kulonda ayanzañeni antu ashalilihu, ashiliwu mumazanvu kwesekeja nayisaka yakukatata yawu, kulonda ayihani kudi Yehova neyi chasonekawu mumukanda waMosi. Nawa elili chuma chochimu ninawañombi. 13 Atelekeli* chimuna chamulambu waChipandakenu hakesi kwesekeja nakashidikilu;+ nawa atelekeli yimuna yanyilambu yajila mumadehu anyanya, mumadehu amaneni nankashi anjiñumuki nihamapani. Kufumahu, ayileteli swayi-swayi nakuyihana kudi antu ejima ashalilihu. 14 Kuhiñahu, aLevi adiloñesheleli awenawu mulambu waChipandakenu niwawatupristu, muloña atupristu amuchisaka chaAroni, alambwileña nyilambu yakushita nimanji kushika nichiheyilili. Dichi aLevi adiloñesheleli awenawu mulambu waChipandakenu niwawatupristu, amuchisaka chaAroni.
15 Nawa añimbi, anyana kaAsafi awamayala+ adiña hayifulu yawu kwesekeja nalushimbi lwaDavidi,+ Asafi,+ Hemani niYedutuni+ mukakumumwena mwanta yimwenu; nawa akakuhemba kuchiisu adiña kuyiisu yashiyashana.+ Hiyakeñekeleña kushiya mudimu wawuku, muloña ayiloñesheleli chiwahi yuma kudi amanakwawu aLevi. 16 Dichi aloñesheli yuma yejima yakeñekeleña kumudimu waYehova hadina ifuku kulonda ekali naChipandakenu+ nikulambula nyilambu yakushita hakameña kaYehova, kwesekeja nalushimbi lwaMwanta Yosiya.+
17 AIsarela adiñahu, ekalili naChipandakenu hayina mpinji niChawija chaMankendi Akadi Iluñi hadi mafuku 7.+ 18 Kufuma tuhu mumpinji yakaprofwetu Samweli, hikwadiñahu Chipandakenu chadiña neyi ichi muIsarelaku, nawa hikwadiñahu mwanta waIsarela wudi wejima wekalilihu naChipandakenu neyi chekaliliyi nachu Yosiya,+ atupristu, aLevi, aYuda ejima, aIsarela adiñahu niantu ashakamineña muYerusalemaku. 19 Ichi Chipandakenu ekalili nachu muchaaka chamu 18 chachiyuulu chaYosiya.
20 Hanyima yayuma yejimiyi, chelili Yosiya naloñeshi dehi tembeli,* Neko+ mwanta wakuEjipitu wenjili nakuzuña njita kuKarikemishi kwakwihi naYufurati. Kufumahu, Yosiya wayili nakuzuña nindi.+ 21 Dichi watemesheli antemesha kwadiñayi nakumwila nindi: “Eyi mwanta waYuda, indi iyi nsañu yinakukundami ñahi? Hinnakwinza nakuzuña naneyi daleluku, ilaña nenzi nakuzuña namuza wacheñi nawa Nzambi nanleji nindi ninyakali. Neyi wunakukeña kuhanda, lekaku kudikaña naNzambi wudi nanami, neyi nehi, wakakujilumuna.” 22 Hela chochu, Yosiya hadifuntilimu kuzuña nindiku, ilaña wadibalumwini abuli kumwiluka+ kulonda azuñi nindi nawa hatiyilili kumazu ahosheliyi Neko afumini mukanwa kaNzambiku. Dichi wenjili nakuzuña muChana chaMegido.+
23 Kufumahu, akakwasa namata anyikunji amwasili Mwanta Yosiya, nawa mwanta walejeli ambuñindi nindi: “Nfumishenu kunu, muloña anankatishi nankashi.” 24 Dichi ambuñindi amufumishili mwikalu nakumusha mwikalu dindi danjita damuchiyedi nawa amuleteli kuYerusalema. Kuhiñahu, wafwili nawa amujiikili mwijamu dawankakulula jindi,+ nawa aYuda ejima niantu amuYerusalema amudilili Yosiya. 25 Yeremiya+ wamwimbilili Yosiya kamina kakumudila nachu, nawa añimbi awamayala ejima niawambanda+ atwalekahu kumwimbila Yosiya nyikeña* kushika nikulelu; nawa afuukwilihu nawu atela kwimbaña iyi nyikeña muIsarela nawa ayisoneka hamu nanyikeña yikwawu.
26 Kutalisha hansañu yikwawu yahosha hadi Yosiya nichamwekesheliyi kukeña kwakashinshi, chalondeleliyi yuma yasonekawu muNshimbi jaYehova, 27 niyuma yeliliyi, kufumisha kukutachika kushika nikukukumisha, ayisoneka muMukanda wawaNyanta amuIsarela niamuYuda.+
36 Kufumahu, antu amwituña anoneli Yehowahazi+ mwana kaYosiya nawa amwilishili kwikala mwanta muYerusalema nakumuswana tata yindi.+ 2 Yehowahazi wadiña nayaaka 23 hekaliliyi mwanta nawa wayuulili tukweji tusatu muYerusalema. 3 Hela chochu, mwanta wakuEjipitu wamufumishili hawanta muYerusalema nawa wafwetesheli ituña ntalenta* jasiliva 100 nintalenta yimu yawuru.+ 4 Kubombelahu, mwanta wakuEjipitu wamwilishili Eliyakimi mana kwaYehowahazi kwikala mwanta waYuda niYerusalema nawa wamuhimpili ijina nakumutuumba nindi Yehoyakimi; ilaña Neko+ wamusendeli manakwindi Yehowahazi nakumuleta kuEjipitu.+
5 Yehoyakimi+ wadiña nayaaka 25 hekaliliyi mwanta nawa wayuulili yaaka 11 muYerusalema. Watwalekelihu kukoña yuma yatama kumesu aYehova Nzambi yindi.+ 6 Mwanta Nebukaneza+ wakuBabiloni wenjili nakuzuña nindi kulonda amuhati mupompa jiyedi jawuneñu nakumutwala kuBabiloni.+ 7 Nawa Nebukaneza wanoneli yuma yimu yamwitala daYehova nakuyitwala kuBabiloni nawa wayitentekeli muchipañu chindi muBabiloni.+ 8 Kutalisha hansañu yikwawu yahosha hadi Yehoyakimi, yuma yawuzondu yakoñeliyi niyuma yatama yamufwishiliwu nachu namuloña, ayisoneka muMukanda wawaNyanta amuIsarela niamuYuda; nawa mwanindi weyala Yehoyakini wamuswanini nakwikala mwanta.+
9 Yehoyakini+ wadiña nayaaka 18 hekaliliyi mwanta nawa wayuulili hadi tukweji tusatu namafuku 10 muYerusalema; nawa watwalekelihu kukoña yuma yatama kumesu aYehova.+ 10 Hakutachika kwachaaka,* Mwanta Nebukaneza watemesheli antu kuya nakumusenda kulonda amuleti kuBabiloni+ hamu niyuma yalema wuseya yamwitala daYehova.+ Nawa welishili Zedekiya mana kwatata yindi kwikala mwanta waYuda niYerusalema.+
11 Zedekiya+ wadiña nayaaka 21 hekaliliyi mwanta nawa wayuulili yaaka 11 muYerusalema.+ 12 Watwalekelihu kukoña yuma yatama kumesu aYehova Nzambi yindi. Hadizozeli kumesu akaprofwetu Yeremiyaku,+ owu wahosheli kwesekeja nachamulejeliwu kudi Yehova. 13 Nawa wadikañili naMwanta Nebukaneza,+ owu wamusanyikishili mwijina daNzambi nawa watwalekelihu kuchinchika* nikukolesha muchima nawa wakaanini kumwovwahila Yehova Nzambi yaIsarela. 14 Akulumpi ejima awatupristu niantu abulili kwikala ashinshika chikupu, akoñeleña yuma yejima yawuzondu yakoñeleña nyuza nawa ajiloleli itala daYehova+ dajilikiliyi muYerusalema.
15 Yehova Nzambi yawankakulula jawu watwalekelihu kuyisoñamisha kuzatisha antemesha indi, wayisoñamishileña kakavulu, muloña wayitiyilili wushona antu jindi niiluña dindi mwakushakama. 16 Ilaña atwalekelihu kudiwula antemesha jaNzambi walala+ nawa adiwili mazu indi+ nikusupisha atuprofwetu indi,+ kushika nimpinji yenjili kuzuwa kwaYehova hadi antu jindi,+ nichashikiliwu hachipimu chakukañanya kuyuuka.
17 Dichi wayileteleli mwanta wawaKalideya,+ nawa yena wajahili anyikwenzi jawu nampoku yakabali+ mwitala dawu dajila.+ Hatiyilili wushona mukwenzi hela mujiki,* kashinakaji hela wakataku.+ Nzambi wahanini yuma yejima muchikasa chindi.+ 18 Yuma yejima yamwitala daNzambi walala, yamaneni niyanyanya kushilahu nimaheta amwitala daYehova nimaheta amwanta niawayilolu jindi, yuma yejimiyi wayileteli kuBabiloni.+ 19 Wocheli itala daNzambi walala,+ wahumwini mpwembu yaYerusalema,+ wocheli tuposhi twaYerusalema twejima twakola nakesi nawa wakisañeni yuma yejima yalema wuseya.+ 20 Antu apulukili kumpoku yakabali wayitwalili muwunkoli kuBabiloni,+ nawa ekalili ambuñindi+ niawanyanindi awamayala nichatachikili kuyuula wanta waPeresi,+ 21 kulonda mazu ahosheliyi Yehova kuhitila mudi Yeremiya ashikijewi,+ sampu ituña chidafuntishili masabata idabulili kuhemba.+ Mafuku ejima idadiña mahembi, dahembeleña sabata kulonda diwanishi yaaka 70.+
22 Muchaaka chatachi chachiyuulu chaMwanta Kirusi+ wakuPeresi, hakwila mazu aYehova ahosheliyi kuhitila mudi Yeremiya ashikijewi,+ Yehova wasañumwini muchima* waMwanta Kirusi wakuPeresi kulonda abidiki mbila mwahitili wanta windi wejima. Nawa iyi mbila wayisonekeli nimumukanda+ nindi: 23 “Ichi dichinahoshiyi Mwanta Kirusi wakuPeresi nindi, ‘Yehova Nzambi yamawulu nanyinki mawanta ejima ahamaseki+ nawa nanyinki mudimu wakumutuñila itala muYerusalema, musumba wamuYuda.+ Muntu wejima hakachi kanenu antu jindi ejima, Yehova Nzambi yindi ekali nayena nawa akanduki nakuya kwenoku.’”+
Hela “dikwamwihwilileñawu Nzambi.”
MuchiHeberu, “kwidika kumesu anawa antu nikwiñila.”
MuchiHeberu, “mafuku amavulu.”
Hela “niakakwendela hatuwalu.”
Hela “niakakwendela hatuwalu.”
Hela hekwawu, “kufuma kuEjipitu nikuKuwe; akakulanda nakulandulula amwanta alandileña itu tuwalu kuKuwe,” hadaha anakutalisha kuSilisha.
Hela “chipañu.”
Hela “akakusenda yiteli.”
Hela “chipañu.”
Dikwila nawu, mankendi akutenteka kumesu aNzambi.
Chipimu chimu chansaba chesekeni namalita 220 (makwati 200 oma). Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Mulondu wumu wesekeni namalita 22 (magaloni 5.81). Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Hela “akakusenda yiteli.”
Kyubiti yashikila yesekeni namasentimita 44.5. Ilaña antu amakwawu atoñojokaña nawu “chipimu chakunyima” chatalisha kukyubiti yayilehi yesekeni namasentimita 51.8. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Hela “makyubiti 20 kufuma kunsa yimu nakushika kunsa yikwawu muwihi wetala.”
Kutoha kwadu kwelukewa wanyi.
MuchiHeberu, “itala.”
Ntalenta yimu yesekeni na 34.2 kg. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Lushekeli lumu lwesekeni namagiramu 11.4. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
MuchiHeberu, “itala.”
Dikwila nawu, kutalisha kukabadi kaMwajila.
Hela “macheni.”
Iwu himukaabu wawulombu wameruni nawa wamwekanaña neyi apo.
Hela “kukabeta kukuchidiilu.”
Hela “kukabeta kakuchimunswa.”
Daya mukwila nawu, “Yena [dikwila nawu, Yehova] Akoleshi Chikupu.”
Hekwawu daya mukwila nawu, “Muñovu.”
Kwakwihi namasentimita 7.4 (mainchi 2.9). Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Hela “walupasa.”
Mulondu wumu wamenji wesekeni namalita 22 (magaloni 5.81). Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Hela “jimbashila.”
Iwu himukaabu wawulombu wameruni nawa wamwekanaña neyi apo.
Hela “matemba hakusendela menji.”
Hela “jimbashila.”
Hela “jimpasa.”
MuchiHeberu, “nyitu.”
Dikwila nawu, Chawija chaYisolu.
Hela “Atupristu aLevi.”
MuchiHeberu, “mwaneyi weyala, owu wakafuma mumbunda yeyi.”
Kyubiti yimu yesekeni namasentimita 44.5. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
MuchiHeberu, “munashiñaniyi.”
MuchiHeberu, “munashiñaniyi.”
MuchiHeberu, “nakutama.”
Hela “wakuyibabesha.”
Hela “mpasu.”
Hela “mwituña dayiisu yindi.”
Hela “yilwilu.”
Talenu Kulumbulula.
Hela “kutalisha hadinu.”
MuchiHeberu, “wutalisha kwacheñi chamesu aweyi.”
Hadaha anakutalisha kudi aLevi.
Hela “hawiñililu waHamati.”
Talenu Kulumbulula.
Ifuku dalondelelihu hanyima yachawija, hela nawu ifuku damu 15.
Hela “chipañu.”
Hela “kunkeñakeña.”
MuchiHeberu, “chishimu.”
Hela “chipañu.”
MuchiHeberu, “anyana kaIsarela awamayala.”
Hela “watuñulwili.”
Hela “Nyinkanda.”
Hela “awutanjikili chiwahi; awumanishili.”
Ntalenta yimu yesekeni na 34.2 kg. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Hela “nayishimu.”
MuchiHeberu, “kwosi lwaswamini.”
MuchiHeberu, “mudi yena himwashalilihu spirituku.”
Hela “hamazu eyi.”
Ntalenta yimu yesekeni na 34.2 kg. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Hela “jindalu.”
Hela “chipañu.”
Hela hekwawu, “kubombela hayawaana yesekana nawuseya wayuma.”
Lushekeli lumu lwesekeni namagiramu 11.4. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Kakavulu iji nkebu janyanya ajisendeleña kudi akakwasa namata anyikunji.
Mina yimu muNsona jachiHeberu yesekeni namagiramu 570. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Hela “jindalu.”
Hela “jindalu.”
MuchiHeberu, “afwilileña kumona kumesu.”
Hela “niakakwendela hatuwalu.”
Dikwila nawu, Yufurati.
MuchiHeberu, “kumatenti.”
MuchiHeberu, “atondawu.”
Hela “wakolesheli.”
MuchiHeberu, “ampembi.”
Iwu himuntu wamumbanda ahanineñawu chawaana.
MuchiHeberu, “mutu.”
Hela “nakupalañesha.”
MuchiHeberu, “mawanta.”
Hela “chipañu.”
MuchiHeberu, “akakutemuka.”
MuchiHeberu, “atondawu.”
MuchiHeberu, “atondawu.”
Dikwila nawu, chitiyañenu chahaya nyaaka nawa chakubula kuhimpa.
Dikwila nawu, mankendi akutenteka kumesu aNzambi.
MuchiHeberu, “atondawu.”
MuchiHeberu, “akundameneni.”
Hela “jimbaka.”
Hela “mumpanji; mumazu.”
Talenu Kulumbulula.
MuchiHeberu, “yenzelu yiyedi.”
Kakavulu iji nkebu janyanya ajisendeleña kudi akakwasa namata anyikunji.
MuchiHeberu, “nawa adatoleli wuta wamukunji.”
MuchiHeberu, “tunakundameni.”
MuchiHeberu, “Nawa hamafuku amavulu.”
MuchiHeberu, “hikwadiña kuwunda kudi muntu wedikileña nakuya hela weñilileñaku.”
MuchiHeberu, “bayi muholola makasa enuku.”
Talenu Kulumbulula.
Talenu Kulumbulula.
Hela “wadihanini.”
MuchiHeberu, “mumafuku.”
Hela “kukolesha; kutuñulula.”
Hela “kufuma hela kwiñila mwiluña.”
Hela “chipañu.”
Hela “kukolesha; kutuñulula.”
Hela “kukolesha; kutuñulula.”
MuchiHeberu, “wakundamena.”
MuchiHeberu, “hiwakundamena.”
Hela “adihana chikupu.”
Hela “ayikwashi.”
MuchiHeberu, “mwitala dajimpompa.”
Chakadi nikujina, Asa hidiyi ocheleñawuku, ilaña ocheleña yuma yevumba dadiwahi.
MuchiHeberu, “kwenda.”
Talenu Kulumbulula.
Hela “wamushinjilili.”
Hela “kushinjika.”
Hela “kañelu.”
MuchiHeberu, “Indi spiritu yaYehova yahitila kudihi chiyafuma kudi ami.”
MuchiHeberu, “mankendi.”
Aka kahuma kadiña kakudikiña nachu mumpinji yanjita.
MuchiHeberu, “chilombu.”
Hela “chipañu.”
Talenu Kulumbulula.
Hela “muchima weyi wunafuukuli.”
Hela “maseleka.”
Hela “kudihana chikupu.”
Hela hekwawu, “aMeuni.”
Chakadi nikujina, hiKaluñalwiji Kafwa.
MuchiHeberu, “mbutu.”
MuchiHeberu, “anyanawu awamayala.”
Hela “muhoñi.”
Hela “mwakamoni chakayipulwishayi Yehova.”
Hela “kuumika.”
MuchiHeberu, “kukiswila.”
Daya mukwila nawu, “Nkisu.”
Hela “kubula kwikala ashinshika kudi Nzambi.”
Hela “kubula kwikala ashinshika kudi Nzambi.”
MuchiHeberu, “spiritu yawaFilisitinu.”
Hela “chipañu.”
Atenañawu cheñi nawu Ahaziya.
MuchiHeberu, “mwana wamumbanda.”
Mumamanyusikiliputi amakwawu achiHeberu amutenaña nawu, “Azariya.”
Hela “wakatili.”
MuchiHeberu, “mwana weyala.”
MuchiHeberu, “aketuli.”
MuchiHeberu, “mbutu yejima yawanta.”
Hela “chipañu.”
MuchiHeberu, “neyi edika nawa neyi eñila.”
Kakavulu iji nkebu janyanya ajisendeleña kudi akakwasa namata anyikunji.
Hadaha muvuñilu mwadiña Nshimbi jaNzambi.
Hela “ahanineña chinjikijilu.”
Hela “chipañu.”
Hela “tembeli.”
Hela “chipañu.”
Hela hekwawu, “sampu nichahaniniwu ejima wawu.”
Hela “jimpasa.”
Talenu Kulumbulula.
MuchiHeberu, “kwadiña kuzuwa.”
Hela “ayilejeleña wunsahu wakuyihisha.”
MuchiHeberu, “yamubutili.”
Dikwila nawu, tata yaZekariya.
MuchiHeberu, “Hakuhimpika kwachaaka.”
Dikwila nawu, antu amuYuda.
Dikwila nawu, aSiriya.
Hela “nanyisoñu yayivulu.”
Hela “mwana weyala.” Hekwawu iku kuvulisha kwanawa mazu kunakumwekesha kulema.
MuchiHeberu, “nichaaliliyi chikuku.”
MuchiHeberu, “atondewa.”
Ntalenta yimu yesekeni na 34.2 kg. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Hela “tudibulakani mesu-namesu.”
MuchiHeberu, “Eyi.”
Hela “chipañu.”
MuchiHeberu, “matenti.”
Atenañawu cheñi nawu Ahaziya.
Kwakwihi namamita 178 (mafiti 584). Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Hela “yakameneneñawu.”
Hela “muchipañu.”
Dikwila nawu, tata yindi Amaziya.
Hela “wapokweli,” hadaha mwilola.
Hela “mwiluña desekana.”
Hela “chipañu.”
Ntalenta yimu yesekeni na 34.2 kg. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Chipimu chimu chansaba chesekeni namalita 220 (makwati 200 oma). Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Hela “ankishi akweñununa.”
Talenu Kulumbulula, “Gehena.”
MuchiHeberu, “Itala.”
Hela “jimbaka.”
Hela “chipañu.”
Hela “kusupisha.”
Hela “kunooka.”
Dikwila nawu, mankendi akutenteka kumesu aNzambi.
MuchiHeberu, “Chineli munenzeshi makasa enu.”
MuchiHeberu, “adiña namuchima woloka.”
Hela “awuloñesheli.”
MuchiHeberu, “akakutemuka lufuchi.”
MuchiHeberu, “akakutemuka lufuchi.”
MuchiHeberu, “chiyinki muchima wumu.”
MuchiHeberu, “wayuukili.”
MuchiHeberu, “kuhosha kumuchima wawu.”
Talenu Kulumbulula.
MuchiHeberu, “yilombu.”
Hela “adihani chikupu.”
Hela “tupeka twakudiilamu.”
Hela “Milo.” Hiizu dachiHeberu daya mukwila nawu, “kwinzesha.”
MuchiHeberu, “wahosheli kunyichima yawu.”
Hela “ñovu yawuntu.”
Hela “amashidika indi ejima añovu nawa alema.”
MuchiHeberu, “yindi.”
Hela “tembeli.”
Hela “chimwenu.”
Hela “chimwenu.”
Talenu Kulumbulula.
Hela “wovwahishili kumesu aYehova Nzambi yindi.”
Hela “muhoñi.”
MuchiHeberu, “anzambi akwacheñi.”
Talenu Kulumbulula.
Talenu Kulumbulula.
Hela “ankishi akweñununa.”
Talenu Kulumbulula.
Hela “ankishi akweñununa.”
Talenu Kulumbulula.
MuchiHeberu, “itala.”
Hela “akakusenda yiteli.”
MuchiHeberu, “nachikasa.”
Iyi hinhoshelu yankinji yakufwa.
Hela “watiyañeni cheñi chitiyañenu.”
Talenu Kulumbulula.
MuchiHeberu, “ankishi.”
MuchiHeberu, “Mumafuku indi ejima.”
MuchiHeberu, “anyana kawantu awamayala.”
Hela hekwawu, “akañili.”
MuchiHeberu, “itala.”
Hela “tumina twakudila nachu.”
Ntalenta yimu yesekeni na 34.2 kg. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Hekwawu, hampinji yakalepu.
MuchiHeberu, “wakolesheli nshiñu yindi.”
Iwu himumbanda wabula kukaamahu dehi neyala.
MuchiHeberu, “spiritu.”