Munafumi Nsañu Yakuzatisha muChihandilu niMudimu Wanetu AkwaKristu Mukanda waKupompa
MARCH 4-10
YUMA YALEMA YAMWIZU DANZAMBI | AROMA 12-14
“Mwatalisha Kukeña kwawakwaKristu”
(Aroma 12:10) Mukukeña anakwenu, dikeñenuña chikupu wumu namukwawu. Mukumwekesha kalemesha kudi wumu namukwawu, tachikilenuñahu.
it-1 55
Kukeña
Twatela kukeña amanakwetu (muGiriki., phi·la·del·phiʹa, “kukeña amanakwetu”) ejima adi muchipompelu chawakwaKristu. (Rom 12:10; Heb 13:1; talenu cheñi 1Pe 3:8.) Dichi, wubwambu wetu nawamanakwetu ejima muchipompelu watela kwikala wenzala kambuki namunu neyi chiwekala muchisaka. Hela chakwila antu muchipompelu adimwekeshelaña kukeña, ilaña tunayikoleshi kukumwekesha chikupu nakubadikahu.—1Te 4:9, 10.
Izu dachiGiriki dakwila nawu phi·loʹstor·gos, daya mukwila nawu, ‘kuyikeña nankashi,’ adizatishaña hakutena muntu wadikunda namukwawu chikupu. Izu dikwawu kuyafumishiliwu idi izu, dakwila nawu, sterʹgo, avula kudizatisha hakutena antu adikeña nankashi muchisaka. Kapostolu Pawulu wayikolesheli akwaKristu kwikala nanichi chilwilu. (Rom 12:10) Pawulu wahosheli cheñi nindi mafuku akukuminina akayilukila kudi antu “abulaña kukeña akwawu antu” (muGiriki, aʹstor·goi) nawa antu amuchidiwu atela kufwa.—2 Ti 3:3; Rom 1:31, 32.
(Aroma 12:17-19) Bayi mufuntisha katama nakatama kudi muntu hela wumuku. Ilenuña yuma yamonañawu antu ejima nawu yayiwahi. 18 Neyi chinatwesheki, ikalenu awunda nawantu ejima kwesekeja nahanakumini ñovu jenu. 19 Enu akwetu inakeña, bayi muditendaku, ilaña, mulekelenu Nzambi kulonda yamwekeshi kuzuwa kwindi kudi muntu wunakoñi chatama; muloña chasonekewa nawu: “Yehova nahoshi nindi, ‘Yami mukwakutenda; nakayifweta hayuma yatama yinakukoñawu.’”
“Shakamenu Chachiwahi Nawantu Ejima”
Tañenu Aroma 12:17. Pawulu walumbulwili nindi neyi anakutukabisha, bayi tufuntisha katama nakatamaku. Kuzatisha kufumba kwindi kwekala kwalema chikupu sweje-e muyisaka yambokelamu munsakililu. AkwaKristu adisumbula atondolwelaña kweseka kwakufuntisha katama hela kwila katama nakatama. Kwosi yuma yayiwahi yafumaña mukufuntisha ‘katama nakatama.’ Kwambukaku, yililu yamuchidiwu yabutulaña kesi.
“Bayi Mwila Mwinenu Chatama Nakatama Kanayiliyuku”
Kukonkomwena kwaPawulu kunahiñihu kutalisha chakushakama nawantu etiya niabula kwitiya kudi kwakwila nawu: “Bayi mwila mwinenu chatama nakatama kanayiliyuku.” Awa mazu anesekani namazu ahosheliyi hakusambila nindi: “Tiyenu kutama nayuma yatama.” Chalala, indi muntu nateli kuhosha ñahi nindi watiyaña kutama nayuma yatama, hela kutama, neyi yazatisha chuma chatama kulonda kufuntishila akwawu? Kwila mwenimu chikwikala chashiyashana nakwikala nakukeña ‘kwabula wufwikiji.’ Pawulu wahosheli nindi: “Keñenu kwila yuma yalumbwa kumesu awantu ejima.” (Aroma 12:9, 17) Munjilanyi mutwazatishilaña awa mazu?
Hakusambila, mumukanda wayisonekeleliyi Akorinda, Pawulu wasonekeli kutalisha hamakabi amwenuwu apostolu. Wahosheli nindi: “Anatubalumuni kwikala akwakutalilahu kudi akwampata yamunu mwishina, nikudi añelu, nikudi antu. . . . Chatutukañawu twayikiswilaña nkisu; chatukabishañawu twakuminaña dakwiteja; chatutuñulañawu twakuminaña dakulemba.” (1 Akorinda 4:9-13) Chochimu, eniKristu alala makonu ayitalaña kudi antu amukaayi. Neyi antu atwinyeñumuka akumona yililu yetu yayiwahi yitwelaña hela hampinji yinakutwikabishawu, anateli kwiteja chiwahi mazu etu awiniKristu.—1 Petulu 2:12.
(Aroma 12:20, 21) Ilaña “neyi chilumbu cheyi natiyi nzala, mwinki yakuda yadi; neyi natiyi mpwila, mwinki yakunwa yanwi; muloña neyi mukwila mwenimu, mukumulumbikila makala akesi hamutu windi.” 21 Bayi mwiteja kutama kuyimiki mushinduku, ilaña imikenuña mushindu kutama kuhitila mukwila yuma yayiwahi.
Danakenenu Chikupu Muntu Namukwawu
13 Mpinji yikwawu munateli kukwasha muntu wunayili katama kulonda yeluki nshimbi jawakwaKristu. Kapostolu Pawulu wasonekeli nindi: “Neyi chilumbu cheyi natiyi nzala, mwinki yakudya adyi; neyi natiyi mpwila, mwinki menji anwi; muloña neyi mukwila mwenomu, wukumulumbikila makala akesi hamutu windi. Kutama bayi kuyimika mushinduku; fwomonenu yatama nayayiwahi.” (Rom. 12:20, 21) Neyi muhosha mumesu awunda hampinji yinayivulokuwu, mukufwomona ndulu yamuntu wunayivuloki nawa mukuleta kuwunda. Neyi mwiluka chadiyi muntu wunayivuloki nikumutiyila luwi niwushona, mukumukwasha kulonda yeluki chalala chamuBayibolu. Hela chakwila nayili katama, wukutachika kutoñojoka hayililu yenu yayiwahi neyi mumwakula mukuwunda.—1 Pet. 2:12; 3:16.
Kukeña Yuma Yalema yakuSpiritu
(Aroma 12:1) Dichi, enu anakwami, inakuyilembelela nawushona waNzambi nami, hanenu nyijimba yenu yiikali mulambu wamumi, wajila nawa wetejawu kudi Nzambi, dikwila nawu mudimu wajila wakuzata nawuswa wenu wakutoñojoka.
Chakutonda Yisela Yayiwahi
Yuma yejima yimwelaña muchihandilu yakundama kukudifukula kwenu kudi Yehova. Mumukanda wayisonekeleliyi Aroma, Pawulu wazatishili izu dañovu dakukonkomwena akwawu akwakwitiya haniyi nsañu. Wayikonkomweneni nindi: “Lambulenu nyijimba yenu yili mulambu wawumi, wajila, wakutiyisha nachu Nzambi kuwaha; diwu mudimu wenu waya mumaana.” (Aroma 12:1) Mujimba wenu watuñewa nayitoñojoka, muchima niñovu yenu. Yuma yejimiyi, mwayizatishaña hakumukalakela Nzambi. (Maku 12:30) Pawulu wateneni mudimu wamuchidiwu wakukalakala namuchima wejima nindi himulambu. Izu dakwila nawu “mulambu” mwekala nikusoñamisha. MuNshimbi jamwinkeluwu Mosi, Nzambi wakaanineña mulambu watama. (Alevi 22:18-20) Hohamu, neyi mudimu wamukwaKristu wunakukalakelayi Nzambi wudi nehuji, Nzambi hakuwitejaku. Hanu dinu, chinateli kuzatika ñahi?
Pawulu wakonkomweneni akwaKristu amuRoma nindi: ‘Bayi mwiteja . . . yidi yenu yamujimba, . . . nakuyilubula kunshidi yiikali yakukoña nachu nyidimu yaheñaku.’ Pawulu wayilejeli cheñi ‘kufwisha nyidimu yachisemwa chaheseki.’ (Aroma 6:12-14; 8:13) Kukutachika kwamukanda windi, waheni yakutalilahu yaniyi “nyidimu yachisemwa chaheseki.” Twatañaña kutalisha hadi antu akwanshidi, nawu: ‘Mutunwa twawu mwenzala kushiñana.’ ‘Nyendu yawu yanyakashanaña kuya nakupwekesha mashi.’ ‘Kumesu awu woma waNzambi kwosi.’ (Aroma 3:13-18) Dichi mukwakristu wukutamisha mujimba windi neyi yozatisha ‘yidi yindi yamujimba,’ hakukoña yuma yatama. Chakutalilahu, makonu neyi mukwaKristu watalaña yuma yatama mumushikila yidi neyi nyevulu yanzekesi hela madombu asweja, dikwila nawu ‘nakulambula [mesu indi] kunshidi’ nawa nakutamisha mujimba windi wejima. Kudifukula kwejima kukudifukulañayi kukwikala himulambu wabula kujila nawa Nzambi hakuwitejaku. (Kuhituluka 15:21; 1 Petulu 1:14-16; 2 Petulu 3:11) Mwalala mukufwila yisela yatama wukumwenamu yuma yakala!
(Aroma 13:1) Muntu-himuntu yovwahileña akweti wuswa wabadika, muloña kwosi wuswa wadinjilaña waweni chakubula kuwiteja kudi Nzambiku; akwawuswa ejima adiku, Nzambi diyi wayiteja kwikalaku.
Yikuma Yamaneni Kufuma muMukanda waAroma
13:1—Indi mawanta ‘ayishahu kudi Nzambi’ munjilanyi? Anyuli amunfulumendi “anayishumu kudi Nzambi” hamuloña wakwila ayiteja kuyula kudi Nzambi, nawa muniyi njila chuyulu chawu achilukili dehi kudi Nzambi. Chumichi anachimwekeshi kwesekeja nachahosheleñahu dehi Bayibolu kutalisha hadi anyuli amavulu.
Kutaña Bayibolu
(Aroma 13:1-14) Muntu-himuntu yovwahileña akweti wuswa wabadika, muloña kwosi wuswa wadinjilaña waweni chakubula kuwiteja kudi Nzambiku; akwawuswa ejima adiku, Nzambi diyi wayiteja kwikalaku. 2 Dichi, muntu wadikañaña nawakwawuswa, dikwila nawu nakudikaña nantanjikilu yaNzambi; antu ejima anakudikaña naniyi ntanjikilu akayisompesha. 3 Muloña antu anakuyuula, hiyekalilaku kulonda ayitiyeña woma kudi antu akoñaña yuma yayiwahiku, chiña antu akoñaña yuma yatama diwu atela kuyitiya woma. Komana, wunakukeña wubuleña kutiya woma antu akweti wuswa tahindi? Twalekakuhu kukoña yuma yayiwahi nawa akukuhamekaña; 4 muloña hiyañamba jaNzambi akukuzatila eyi kulonda wuhetelimu. Ilaña neyi wunakukoña chuma chatama, yitiyeña woma, muloña antu wenawa anonaña hohu mpoku yakabali chamukunkulwayi wanyi. Hiyañamba jaNzambi, atendaña kulonda ababeshi muntu wunakukoña yuma yatama. 5 Dichi, chalema chikupu eyi kwovwahila, bayi neyi muloña wakuzuwaku, ilaña nimuloña wachinleji chamuchima weyi. 6 Dichimwahaninaña ninyisonku; muloña hiyañamba jaNzambi akalakelaña antu. 7 Yinkenu antu ejima yuma yinakukeñawu; muntu wunakukeña musonku, mwinkenu musonku; muntu wunakukeña mulambu, mwinkenu mulambu; muntu wunakukeña kumutiya woma, mutiyenu woma; muntu wunakukeña kumulemesha, mulemeshenu. 8 Bayi mwikala namukudi kudi muntu hela wumuku, chiña kukeñañana wumu namukwawu; muloña muntu wakeña manakwindi nashikiji nshimbi. 9 Muloña nshimbi jasonekawu jahosha nawu, “Bayi wila wujilaku, bayi wujaha muntuku, bayi wiyaku, bayi wikala nalwisuku,” nawa neyi kudi nshimbi jikwawu, jejima jahwila munawa mazu akwila nawu: “Keñaku mukwenu neyi chiwadikeña eyi aweni.” 10 Dichi, muntu wukweti kukeña wamukoñaña mukwawu chatama wanyi, muloña kukeña dikwashikijaña nshimbi. 11 Nawa, ilenuña chumichi muloña enu muneluki chilaaka chitudimu, nenu himpinji yenu yakuhinduka mutulu, muloña ichi dinu wamwinu wetu wunaswini dehi kwakwihi kubadika hampinji yitwetiyili. 12 Wufuku hiwukuya nakucha; mwaana wunaswini dehi kwakwihi. Dichi, tulekenu nyidimu yamumwidima, tuvwalenu yitwa yachejeji. 13 Twikalenu nayilwilu yayiwahi neyi antu adi muchejeji, bayi kudiñija muyidika yamapumba nikushetaku, bayi kudiñija muyilwilu yawuvumbi nimuyilwilu yawukapwa nsonyiku, bayi kudiñija muyikonkojola nikwikala nechimaku. 14 Ilaña, mwimbujolenuña Mwanta Yesu Kristu, nawa bayi mutoñojokelaña chadimu kufwila yuma yakumujimbaku.
MARCH 11-17
YUMA YALEMA YAMWIZU DANZAMBI | AROMA 15-16
“Mulombenu Yehova Yayikundeji nawa Yayikwashi Kuumika”
(Aroma 15:4) Muloña yuma yejima yasonekeliwu kunyima, ayisonekeli kulonda etu tudiziliku, kulonda mukuumika kwetu nimukukundeja kwamuNsona, twiikali nakuchiñeja.
“Dililenuña Hamu Nawantu Adilaña”
Nsañu yahosha hawushona watiyiliyi Yesu hampinji yafwiliyi Lazaru hinsañu yimu yakukundeja yekala Mwizu daNzambi. Dichayisonekeleliwu, “muloña yuma yejima yasonekeliwu kunyima, ayisonekeli kulonda etu tudiziliku, kulonda mukuumika kwetu nimukukundeja kwamuNsona, twiikali nakuchiñeja.” (Rom. 15:4) Neyi munafwishi, ninenu munateli kukundejewa nansona jidi neyi iji jinalondelihu:
▪ “Yehova wudi kwakwihi nawantu abaluka nyichima yawu mwivumu, wayamwinaña antu akweti spiritu yachikeka puchi.”—Mas. 34:18, 19.
▪ “Chimwekalaña yitoñojoka yayivulu mumuchima wami, kukundeja kundeja kuwankundejaña [eyi Yehova] kwatiyishaña muchima wami kuwaha nankashi.”—Mas. 94:19.
▪ “Nzambi Tata yetu watukeña, nawa muloña waluwi lwindi lwasweja, watwinkaña kukundeja kwahaya nyaaka nikuchiñeja kwakuwahi. Tunakulomba netu Yena niMwanta wetu Yesu Kristu, akundeji nyichima yenu nikuyikolesha chikupu.”—2 Tesa. 2:16, 17.
(Aroma 15:5) Dichi, Nzambi watwinkaña wuswa wakuumika nawa watukundejaña, yayikwashi ninenu nawa mwiikali nayitoñojoka yoyimu neyi yadiña naKristu Yesu,
‘Itejenu Kuumika Kukalakali Mudimu Wachu’
Lombenu kudi Yehova yayikoleshi. Yehova ‘hiNzambi wakuumika nikukundeja.’ (Aroma 15:5) Diyi hohu weluka chitwekala, chitwatiyaña nichitachi chetu. Dichi weluka yuma yitwakankilaña kulonda tuumiki. Bayibolu yahoshaña nawu: “Wukwila mwakeñawu amwakama, wukutiya nawa chakubilelawu, wukuyamwina.” (Masamu 145:19) Hanu dinu Nzambi wukwakula ñahi kulomba kwetu kulonda twikali nañovu yakuumika?
(Aroma 15:13) Dichi, Nzambi wahanaña kuchiñeja yayinzeshi enu namuzañalu wasweja nikuwunda kuhitila mukumukuhwelela, kulonda kuchiñeja kwenu kusweji chikupu muloña wañovu yaspiritu yajila.
“Keñaku Yehova Nzambi Yeyi”
Yehova ‘watwinka kuchiñeja kwatuleñelaña twikali namuzañalu nikuwunda.’ (Rom. 15:13) Nzambi watwinka kuchiñeja kwatuleñelaña kuumika neyi chikuhwelelu chetu chidi mukweseka. Awayishewa akatwalekahu kwikala ‘ashinshika ndo-o nikukufwa, akayinka chibaaba chawumi mwiwulu.’ (Chim. 2:10) Antu ashinshika achiñejaña kushakama hamaseki, akadiluñisha nkisu yahaya nyaka yikekala heseki dejima muParadisa yakanawu. (Luka 23:43) Twatiyaña ñahi haniyi yuma yitwachiñejaña? Komana hitwatiyaña muzañalu nikuwunda, kushilahu nikumukeña Mukwakuhana ‘yuma yayiwahi yahanañawu yejima, niyamukunkulu yalala yejimaku’?—Yak. 1:17.
Kukeña Yuma Yalema yakuSpiritu
(Aroma 15:27) Chalala, atiyileña kuwaha kwila mwenimu, diimu, adiña nanyikudi kudi wena; muloña neyi awa akwakujila anayinkihu akwanyuza yuma yawu yakuspiritu, dikwila nawu akwanyuza niwena atela kuyinkahu yuma yawu yakumujimba.
w89 12/1 24 ¶3
“Kudeseka Kulonda Mumoni Neyi Mukweti Kukeña Kwakweni”
Chakadi nikujina, amanakwetu abulili kwikala aYudeya afwilileña kumanisha kukala kwawu. Nawa adiña “namukudi” kudi akwaKristu amuYerusalema. Komana nsañu yayiwahi yafuminini wanyi muYerusalema hakwila yishiki kudi antu abulili kwikala aYudeya? Pawulu wahosheli nindi: “Muloña neyi akwaKristu aYudeya ayinkelihu aJentili yuma yawu yakuspiritu, aJentili niwena akweti mudimu wakuyikwasha nayuma yawu yakumujimba.”—Aroma 15:27, The New English Bible.
(Aroma 16:25) Ichi dinu kudi Yena wunateli kuyikolesha kwesekeja nansañu yayiwahi yinashimwinaña ninsañu yahosha hadi Yesu Kristu, kwesekeja nakusolola kwayuma yajila yakujinda, oyu yinajindiwu hadi mpinji yayilehi
it-1 858 ¶5
Kwilukila Chadimu
Mesiya, hela Kristu, diyi Lubutu lwakaniniwu, wadi kukwasha antu ahamaseki ejima aloña kwikala nankisu. (Ñal 3:8, 14) Kapampa katachi katenawu ilu “lubutu” akiteneni hanyima yakwila antu anadikañi dehi muEdeni, ilaña henohu Abeli kanda yavwaliki. (Kut 3:15) Chumichi chamwekeni henohu kunashali yaaka 4,000 nakusolola “yuma yajila yakujinda” yamwekesheleña “lubutu” lwaMesiya. Chakadi nikujina, ayijindili “hadi mpinji yayilehi.”—Rom 16:25-27; Efw 1:8-10; 3:4-11.
Kutaña Bayibolu
(Aroma 15:1-16) Hela chochu, etu twakola muchikuhwelelu, twatela kukwasha antu abula kukola omiki mukuzeyazeya kwawu nawa bayi twilaña yuma yikututiyisha kuwaha etu aweni hohuku. 2 Wejima wetu hamuntu-hamuntu tutiyisheña akwetu kuwaha nikuyikoñela yuma yayiwahi yakuyikolesha. 3 Muloña niKristu hakoñeli chuma chakuditiyisha hohu yomweni kuwahaku, ilaña neyi chochasonekawu nawu: “Kasawuntu kawantu ayihoshaña kasawuntu, kanenzi hadi ami.” 4 Muloña yuma yejima yasonekeliwu kunyima, ayisonekeli kulonda etu tudiziliku, kulonda mukuumika kwetu nimukukundeja kwamuNsona, twiikali nakuchiñeja. 5 Dichi, Nzambi watwinkaña wuswa wakuumika nawa watukundejaña, yayikwashi ninenu nawa mwiikali nayitoñojoka yoyimu neyi yadiña naKristu Yesu, 6 kulonda wejima wenu mukunuñañana hamu nawa nezu dimu, mumulemeshi Nzambi, Tata yaMwanta wetu Yesu Kristu. 7 Dichi, ditambwilenuña wumu namukwawu neyi chayitambwililiwu enu kudi Kristu, kulonda amulemesheña Nzambi. 8 Muloña inakukeña enu mwiluki nenu Kristu wekalili mukwakukalakela antu aalama. Welili mwenimu kulonda yayileji nindi Nzambi wahoshaña mwalala mpinji yejima nikumwekesha nindi yikaninu yakaniniyi ankakulula jawu, yalala, 9 kulonda akwanyuza amulemeshi Nzambi muloña waluwi lwindi. Neyi chochasonekawu nawu: “Diwu muloña waweni wunakakutuumbakeshela chikupu mukachi kawakwanyuza, nawa nakemba tumina twakuhameka ijina deyi.” 10 Wahosha cheñi nindi: “Enu akwanyuza, zañalelenu hamu nawantu jindi.” 11 Cheñi nindi: “Enu akwanyuza yejima, muhamekenu Yehova, niantu ejima niwena amuhamekeña.” 12 Isaya niyena wahosheli nindi: “Muntu wumu kufuma muchisaka chaYesi, wakenza nakuyuula akwanyuza; nawa kuchiñeja kwawakwanyuza kwakashindamena hadi yena.” 13 Dichi, Nzambi wahanaña kuchiñeja yayinzeshi enu namuzañalu wasweja nikuwunda kuhitila mukumukuhwelela, kulonda kuchiñeja kwenu kusweji chikupu muloña wañovu yaspiritu yajila. 14 Ami neluki chikupu kutalisha hadi enu anakwami nami, ninenu munadiloñeshi kukoña yuma yayiwahi nawa munenzali nakwiluka kwejima, chakwila munateli kudidizisha wumu namukwawu. 15 Hela chochu, nayisonekeli chakadi kuyihita mumbadi hayuma yimu, kulonda niyanukishiku cheñi, muloña waluwi lwasweja lwantiyilayi Nzambi 16 kulonda niikali ñamba yaKristu Yesu kudi akwanyuza. Inakuzata mudimu wajila wakushimwina nsañu yayiwahi yaNzambi, kulonda awa akwanyuza ekali nyilambu yetejawu, yajilikawu naspiritu yajila.
MARCH 18-24
YUMA YALEMA YAMWIZU DANZAMBI | 1 AKORINDA 1-3
“Mudi Muntu waKumujimba Tahindi wakuSpiritu?”
(1 Akorinda 2:14) Ilaña muntu wakumujimba, wetejaña wanyi yuma yaNzambi yakuspiritu, muloña kudi yena yumiyi hiwusupi; nawa hanatweshi kuyilukaku, muloña ayesekaña munjila yakuspiritu.
Chatalisha Mudihi Kwikala Muntu wakuSpiritu?
Tuhanjekenu ntahi hayilwilu yekala namuntu wakumujimba. Mukaayi mudi yilwilu yatama yakukeña yuma yakumujimba. Pawulu wahosheli haniyi yilwilu nindi hispiritu “yinakuzatika mudi antu adikañaña.” (Efwes. 2:2) Iyi spiritu yinakuletesha antu kwikala nayilwilu yidi nawantu amavulu, kuhitila mukwimbujola antu. Asha maana hayuma yakumujimba. Chinakufumamu, antu amavulu anakwila yuma yinakeñiwu nawa chinakuyiletesha kubula kulondela nshimbi jaNzambi. Muntu wakumujimba, hela watoñojokaña hohu yuma yakumujimba, himuntu watoñojokaña hohu hakwikala namaheta hela wamonaña hohu neyi yitoñojoka yindi diyaloña.
Yumanyi yikwawu yikutukwasha kwiluka muntu wakumujimba? Antu elaña “nyidimu yamujimba” hiyantu akumujimba. (Ñal. 5:19-21) Mumukanda watachi wasonekeleliyi Pawulu chipompelu chakuKorinda washimwinimu yilwilu yayivulu yawantu akweti yilwilu yakumujimba. Mwabombela, kuleta chaambu, kuhakwilaku, kuleta ntaadi, kuditwala kuyoota, kubula kulemesha wumutu nikusha maana hayakuda nikunwa. Muntu wukweti yitoñojoka yakumujimba, neyi naholokeli mukweseka wazeyeshaña yitoñojoka nakukoña nshidi. (Yish. 7:21, 22) Yuda wahosheli hadi antu atoñojokaña yuma yakumujimba nindi “hiyasha maana kuyuma yakuspirituku.”—Yuda 18, 19.
(1 Akorinda 2:15, 16) Hela chochu, muntu wakuspiritu wesekaña yuma yejima, ilaña yena hiyamwesekaña kudi muntu hela wumuku. 16 Muloña “hinyi wuneluki yitoñojoka yaYehova kulonda yamudizishi?” Ilaña etu tukweti yitoñojoka yaKristu.
Chatalisha Mudihi Kwikala Muntu wakuSpiritu?
Hanu dinu, chatalisha mudihi kwikala “muntu wakuspiritu”? Muntu wakuspiritu washindamena hadi Nzambi, chuma chabulaña kwila muntu wakumujimba. Muntu wakeña yuma yakuspiritu wafwilaña chikupu “kwimbujola Nzambi.” (Efwes. 5:1) Dikwila nawu wazataña nañovu kutoñojoka neyi chatoñojokaña Yehova hayuma nikumona yuma neyi chayimonañayi Nzambi. Wakuhwelela chikupu nindi Nzambi wekala kwoku. Welaña yuma yejima kwesekeja nanshimbi jaYehova, yuma yabulaña kwila muntu washa maana kuyuma yakumujimba. (Mas. 119:33; 143:10) Chatela yakeñi nyidimu yakumujimba, muntu wakeña yuma yakuspiritu wafwilaña chikupu kumwekesha “nyikabu yaspiritu.” (Ñal. 5:22, 23) Hakwila twiluki chekala “muntu wakeña yuma yakuspiritu,” toñojokenu hachumichi: Neyi muntu wavula kutiyilila kutumina, antu ahoshaña nawu wakeña tumina. Munjila yoyimu, neyi muntu walemesha yuma yakuspiritu antu ahoshaña nawu wakeña yuma yakuspiritu.
Chatalisha Mudihi Kwikala Muntu wakuSpiritu?
Tunateli kumwimbujola ñahi Kristu hamuntu-hamuntu? Bayibolu yahosha ha 1 Akorinda 2:16 nawu twatela kwikala ‘nayitoñojoka yaKristu.’ Nawa Aroma 15:5 yahosha nawu twatela kwikala “nayitoñojoka yoyimu neyi yadiña naKristu Yesu.” Dichi, hakwila nawu twikali neyi Kristu, twatela kwiluka chatoñojokañayi nichekalayi. Kufumahu dinu hitukulondela mumahaji indi. Yesu watoñojokeleña nankashi hawubwambu windi naNzambi. Dichi neyi twikala neyi Yesu, tukwikala neyi Yehova. Chumichi chatela kutukwasha kwiluka kulema kwakutoñojoka neyi chatoñojokañayi Yesu.
Kukeña Yuma Yalema yakuSpiritu
(1 Akorinda 1:20) Indi mukwamaana wudi kudihi? Indi nsoneki wudi kudihi? Indi mukwantaadi wamunshakaminu yamakonu wudi kudihi? Komana Nzambi hanabalumuni maana amukaayi kwikala wusupiku?
it-2 1193 ¶1
Maana
Maana akaayi amonaña njila yayishilaku Nzambi kuhitila mudi Kristu nawu hiwusupi, hela chakwila anyuuli amukaayi adiña nakusompa mwaloña, ilaña ajahili “Mwanta wakulema.” (1Ko 1:18; 2:7, 8) Ilaña Nzambi niyena wamwekesheli nindi maana amukaayi hiwusupi, wayisawili akwamaana nawa wazatishili “chuma chaNzambi” chamweneñawu antu nawu hiwusupi nimuntu iyamweneña nawu ‘wasupa, wakola wanyi nawa wadiwiliwu,’ hakushikija nkeñelu yindi. (1Ko 1:19-28) Pawulu wayanukishili akwaKristu amuKorinda nindi “maana anshakaminu yamakonuku, hela maana awanyuuli anshakaminu yamakonu” akamana; dichi maana amuchidiwu hiyadiña hakachi kansañu yashimwineñayi kapostoluku. (1Ko 2:6, 13) Wayisoñamishili akwaKristu amu Akolosi kuchina kwakenda “kekala muntu wukuyitwala muwunkoli kwesekeja namaana awantu [phi·lo·so·phiʹas, kukeña maana] nintañishilu yamukunkulwayi yamwaya tushidikilu twawantu.”—Kol 2:8; esekejenu mavasi 20-23.
(1 Akorinda 2:3-5) Nawa chinenjili kudi enu, nadiña wazeya, natiyileña woma nikuzaala chikupu; 4 nawa nhoshelu yami niyuma yinashimwinineña himwadiña mazu amaana akushinjilaku, ilaña yamwekesheleña spiritu niñovu, 5 kulonda chikuhwelelu chenu chibuli kwikala mumaana awantu, ilaña chiikali muñovu yaNzambi.
Yikuma Yamaneni Kufuma muNyikanda yawaKorinda
2:3-5. Hampinji yashimwinineñayi muKorinda, mukala muyadizishileñawu maana awaGriki, Pawulu wakameneni chikupu neyi chakwila wukutwesha kushinjila antu amutiyilileña. Hela chochu, hetejeli kuzeyazeya hela woma kukañesha mudimu windi wakushimwina wamwinkeliwu kudi Nzambuku. Hohamu, bayi twiteja kukala kudi kwejima kutwikañesha kukalakala mudimu wetu wakushimwina nsañu yayiwahi yaWanta waNzambuku. Tunateli kushindamena chikupu hawukwashu waYehova neyi cheliliyi Pawulu.
Kutaña Bayibolu
(1 Akorinda 1:1-17) Ami Pawulu, atambikiliwu kwikala kapostolu kaKristu Yesu kwesekeja nankeñelu yaNzambi, nidi hamu namanakwetu Soseteni, 2 inakuyisonekela enu mudi muchipompelu chaNzambi chidi muKorinda, enu ajilikawu dehi kwikala atumbanji twaKristu Yesu, enu atenañawu kwikala akwakujila, hamu nawantu ejima adi kumaluña ejima owu anakutambika hejina daMwanta wetu Yesu Kristu, Mwanta wawu nawa wetu: 3 Luwi lwasweja nikuwunda jafumaña kudi Tata yetu Nzambi nikudi Mwanta Yesu Kristu jiikali nanenu. 4 Enu nayisakililañaku kudi Nzambi yami mpinji yejima muloña waluwi lwaNzambi lwasweja lwayitiyililiyi enu kuhitila mudi Kristu Yesu; 5 muloña munatambwili yuma yejima kuhitila mudi yena, kushilahu niwuswa wakushimwina izu daNzambi niwakwiluka kwejima, 6 neyi chinashimatishiwu wunsahu chikupu wahosha hadi Kristu mukachi kenu, 7 kulonda mubuli kukaankila chawaana chidi chejima, hampinji yimunakutalila chikupu mpinji yakamusololawu Mwanta wetu Yesu Kristu. 8 Nawa Nzambi wakayikolesha kushika nikunsa, kulonda kukabuli chuma chakuyinkelahu muloña kudi muntu hela wumu mwifuku daMwanta wetu Yesu Kristu. 9 Nzambi washinshika, diyi wayitambikili kulonda mukalakeleña hamu naMwanindi Yesu Kristu, Mwanta wetu. 10 Ichi dinu inakuyilembelela enu anakwami mwijina daMwanta wetu Yesu Kristu nami, wejima wenu muhosheña yuma yoyimu nawa bayi hekala chaambu hakachi kenuku, ilaña nami mwiikali anuñañana muyitoñojoka nawa mutoñojokeña hayuma yoyimu. 11 Muloña antu amu amwitala daKolowe ananleji yuma yimu kutalisha hadi enu anakwami nawu, munakutiyañana wanyi mukachi kenu. 12 Hakuhosha awa mazu, natalishi mukwila nami, muntu-himuntu mukachi kenu nakuhosha nindi: “Ami nidi muntu waPawulu,” mukwawu nindi “Ami nidi muntu waApolosi,” mukwawu niyena nindi “Ami nidi muntu waKefwasi,” mukwawu nawa nindi “Ami nidi muntu waKristu.” 13 Komana Kristu wambokelamu tahindi? Komana Pawulu amujahilili hamutondu muloña wanenu tahindi? Hela, komana ayipapatishili mwijina daPawulu tahindi? 14 Namusakilili Nzambi muloña kwosi muntu hela wumu inapapatishili hakachi kenuku, chiña hohu Kirisipu niGayusi, 15 kulonda mukachi kenu mubuli kwikala muntu hela wumu wukuhosha nindi amupapatishili mwijina dami. 16 Diimu, napapatishili niamwitala daStefwanasi. Ilaña mukachi kenu, neluki wanyi neyi muduhu muntu inapapatishili hela nehi. 17 Muloña Kristu wantemesheli, bayi nakupapatishaku, ilaña nakushimwina nsañu yayiwahi; nawa bayi namaana akwiluka kuhoshaku, kuchiina mutondu waKristu wakumuyandishilahu abuli kuwumona kwikala wamukunkulwayi.
MARCH 25-31
YUMA YALEMA YAMWIZU DANZAMBI | 1 AKORINDA 4–6
“Iluñi Dantesha Davuvumwishaña Chikanka Chejima”
(1 Akorinda 5: 1, 2) Kafwampi, chinatiyakani nawu mukachi kenu munakwila wuvumbi, wakwila nawu muntu nakushakama nañoda tata yindi, nawa iwu wuvumbi wumunakwila hiwawanikaña nimudi akwanyuzaku. 2 Komana enu munakutiya kuwaha hachuma chamuchidiwu tahindi? Komana himwatela kudishona kulonda owu muntu wuneli iwu wuvumbi amufumishi mukachi kenuku, tahindi?
(1 Akorinda 5:5-8) mwatela kuhana muntu wamuchidiwu kudi Satana kulonda yajilumuni mujimba windi, hakwila nawu spiritu akayamwini mwifuku daMwanta. 6 Kudisamba kwenu kwakuwahi wanyi. Komana enu, himweluka nenu iluñi dantesha davuvumwishaña chikanka chejimaku, tahindi? 7 Fumishenu iluñi dadikulu didi mudi enu kulonda mwiikali chikanka chachiha, chineli munekali dehi abulaña kuvuvumuka. Muloña Kristu wekala mwana kamukoku wetu waChipandakenu, anamulambuli dehi. 8 Dichi, tuhembenuña chawija, bayi neyi cheluñi dadikulu hela cheluñi datama nawa danshidiku, ilaña chadinkendi dakadi iluñi dadiwahi nawa dalala.
(1 Akorinda 5:13) Komana Nzambi, hidiyi wasompeshaña antu adi mukaayiku, tahindi? “Fumishenu muntu watama wudi mukachi kenu.”
it-2 230
Iluñi
Kapostolu Pawulu wazatishili chakutalilahu chochimu hampinji yalejeleñayi chipompelu chawakwaKristu muKorinda kuhaña chivumbi muchipompelu, wahosheli nindi: “Komana enu, himweluka nenu iluñi dantesha davuvumwishaña chikanka chejimaku, tahindi? Fumishenu iluñi dadikulu didi mudi enu kulonda mwiikali chikanka chachiha, chineli munekali dehi abulaña kuvuvumuka. Muloña Kristu wekala mwana kamukoku wetu waChipandakenu, anamulambuli dehi.” Kuhiñahu washimwini mwatalishiliyi hakutena “iluñi”: “Dichi, tuhembenuña chawija, bayi neyi cheluñi dadikulu hela cheluñi datama nawa danshidiku, ilaña chadinkendi dakadi iluñi dadiwahi nawa dalala.” (1Ko 5:6-8) Pawulu wateneneña Chawija chawaYudeya chaMankendi Akadi Iluñi, chekalileñaku hanyima yakwanakana Chipandakenu. Neyi iluñi chidavuvumunaña chikanka chejima, munjila yoyimu, chipompelu chejima chikwikala chamajilu kumesu aYehova neyi abula kumufumishamu muntu wunakwila yuma yatama. Atela kunyakala kufumisha “iluñi” mukachi kawu, neyi chafumishileñawu aIsarela iluñi mumatala awu mpinji yachawija.
it-2 869-870
Satana
Chatalisha mudihi ‘kuhana muntu kudi Satana kulonda yajilumuni mujimba windi’?
Halejeleñayi chipompelu chamuKorinda chakumwila muntu wamuchipompelu wunakwila wuvumbi nañonda tata yindi, kapostolu Pawulu wasonekeli nindi: “Mwatela kuhana muntu wamuchidiwu kudi Satana kulonda yajilumuni mujimba windi.” (1Ko 5:5) Ilu lwadiña lushimbi lwakufumisha muntu muchipompelu kulonda yaleki kudikunda nachipompelu. (1Ko 5:13) Neyi amuhana kudi Satana dikwila nawu anamuhañi muchipompelu nawa nayi kukaayi kayuulañawu kudi nzambi yawu Satana. Neyi “iluñi dantesha” chidavuvumwishaña “chikanka chejima,” iwu iyala wadiña ‘wakumujimba,’ hela netu wadiña wakumujimba mukachi kachipompelu. Neyi chipompelu chimufumisha iwu muntu watama, dikwila nawu chinakujilumuna “mujimba.” (1Ko 5:6, 7) Dicheliliyi Pawulu, wamuhanini Himenusa niAlesanderi kudi Satana, muloña alekeli kukuhwelela nawa yinleji yawu yatamini. Chafuminimu, chikuhwelelu chawu chamanini.—1Ti 1:20
(1 Akorinda 5:9-11) Mumukanda wami nayisonekeleli nami, muleki kudibomba nawantu elaña wuvumbi, 10 bayi neyi nawantu elaña wuvumbi amukanu kaayi, akwalwisu, atupondu hela akwakupeshaku. Muloña neyi chadiña mwenimu, mutenowu mwadi kufuma mukaayi. 11 Ilaña inakuyisonekela nami, muleki kudibomba namuntu wejima atenañawu nawu manakwetu owu welaña wuvumbi, wukweti lwisu, wapeshaña, watukanaña, mukwakusheta hela kapondu, muntu wamuchidiwu himwatela nikudiila nindi hamuku.
lv 207 Apendikisi
Chitunateli Kumona Muntu Wahañawu muChipompelu
Tunateli kumona ñahi muntu wahañawu muchipompelu? Bayibolu yahoshaña nawu: “Neyi muntu anatenuwu nawu himana kwenu wukwikala chivumbi, hela mukwalwisu, hela mukwakupesha, hela mukwakutukana, hela mukwakusheta walwa, hela mukwanyilami, nami muntu wudi ochu, bayi mudibomba ninduku, hela kudya nindi chinjila.” (1 Akorinda 5:11) Kutalisha hadi muntu ‘wabulaña kushakama mwatulejañayi Kristu,’ twatañaña nawu: ‘Bayi mumutambula mwitala, hela kumwimushaku. Muntu wukumwimusha natiyañani dehi munyidimu yindi yatama.’ (2 Yowanu 9-11) Dichi hitwahanjekaña nawantu ahañawu hansañu jakuspiritu hela mpanji jikwawuku. Kaposhi Kakutalila kawundeli kaSeptember 15, 1981, ifu 25, kahosheli nawu: “Hela kumwila muntu nawu ‘Ñahi’ kunateli kwenzununa njila yakutachika kuhanjeka hekwawu nikudikunda. Komana tunakukeña kwenzulula njila yakutachikilahu kuhanjeka namuntu wahañawu muchipompelu?”
Komana chachiwahi kuleka chikupu kudikunda namuntu wahañawu muchipompelu? Eña, hanyiloña yayivulu. Chatachi, tukumwekesha nawu twamwovwahila Nzambi Niizu dindi. Hitwamwovwahilaña Yehova neyi chakwila yuma yapela hohuku, ilaña hela chinatukalili twamwovwahilaña. Kumukeña Nzambi kwatuleñelaña kwovwahila nshimbi jindi jejima, nakwanuka netu waloña nawa wukweti kukeña nawa netu nshimbi jindi jatukwashaña chikupu. (Isaya 48:17; 1 Yowanu 5:3) Chamuchiyedi, kuleka kudikunda namukwakuvulumuna kwatukiñaña nichipompelu chejima kubula kutamisha ñimenu yawu naNzambi niyililu yawu nakuhakwilaku ijina dadiwahi dachipompelu. (1 Akorinda 5:6, 7) Chamuchisatu, kukolela kunshimbi jaBayibolu chikumukwashaku muntu wahañawu. Chitwalondela kufuukula kwakomiti yawunsompeshi, tunateli kushika hamuchima wamukwakuvulumuna wunakañanyi kulondela kufumba kwawaeluda kwakumukwasha. Hakubula kudikunda nawantu akeñayi, chikumukwashaku ‘kuwundisha mumesu,’ nakutoñojoka hayiluwa yindi, nikufwila kufunta kudi Yehova.—Luka 15:17.
Kukeña Yuma Yalema yakuSpiritu
(1 Akorinda 4:9) Muloña ami namoni nami Nzambi natuleti etu apostolu kwikala antu akukumininaku, anatoñweliwu kufwa, kulonda antu ejima amoni, muloña tunekali chuma ochu chinakutalawu kudi kaayi, nikudi añelu nikudi antu.
Añelu ‘hiyaSpiritu Akalakelaña Antu’
AkwaKristu anakumona kweseka ekala ‘akwakutalilahu kudi añelu.’ (1 Akorinda 4:9) Añelu atiyaña kuwaha kwakweni hakumona yililu yetu yakashinshi nawa azañalalaña neyi mukwanshidi nabalumuki mumuchima. (Luka 15:10) Añelu amonaña yililu yayiwahi yawambanda akwaKristu. Bayibolu yashimuna nawu, ‘mumbanda watela kwikala nachinjikijilu chawanta kumutu windi, hansañu yawañelu.’ (1 Akorinda 11:3, 10) Eña, añelu atiyaña kuwaha hakumona ambanda awakwaKristu niambuña aNzambi ejima ahamaseki anakwovwahila nshimbi jateokalatiki nijawumutu. Kwovwahila kwamuchidiwu hichanukishu chachiwahi kudi añelu aNzambi.
(1 Akorinda 6:3) Komana mweluka wanyi nenu etu twakasompesha añelu tahindi? Hanu dinu, tukukañenyadi kusompa nyiloña yamunshakaminu yamakonu?
it-2 211
Nshimbi
Nshimbi jawa Añelu. Añelu abadika antu, niwena alondelaña nshimbi nikuleja kwaNzambi. (Heb 1:7, 14; Ms 104:4) Yehova wadiña nakumukaanisha nikumuleja chilumbu chindi Satana. (Yob 1:12; 2:6) Mikeli mukulumpi wawañelu wamwekesheli nawu weluka nawa walemesha chifulu chikwetiyi Yehova chakwikala Nsompeshi Muneni, chamulejeliyi Diyabolu nindi: “Yehova yakuzuwili.” (Yuda 9; esekejenu Zek 3:2.) Yesu Kristu alemeshawu diyi enkawu wuswa kudi Yehova Nzambi wakulombola añelu. (Heb 1:6; 1Pe 3:22; Mat 13:41; 25:31; Fwi 2:9-11) Dichi, Yesu watemesheli kañelu kudi Yowanu. (Chi 1:1) Ilaña, ha 1 Akorinda 6:3 kapostolu Pawulu wahosheli nindi amanakwaKristu akuspiritu akasompesha añelu, chakadi nikujina akayisompesha muloña niwena akajilumunaku andemoni atama.
Kutaña Bayibolu
(1 Akorinda 6:1-14) Neyi mukachi kenu mudi muntu wudi namuloña namukwawu, komana wakeñaña nindi yamutwali kuchota chanyiloña kumesu awantu abula kuloña, chatela yamutwali kudi akwakujila tahindi? 2 Hela, komana enu mweluka wanyi nenu akwakujila akasompesha kaayi tahindi? Dichi neyi enu yenu mwakasompesha kaayi, komana himunateli kusompa nitunyiloña twanyanyaku, tahindi? 3 Komana mweluka wanyi nenu etu twakasompesha añelu tahindi? Hanu dinu, tukukañenyadi kusompa nyiloña yamunshakaminu yamakonu? 4 Dichi neyi mudi nansañu yimunakukeña kusompa muyinu nshakaminu yamakonu, komana owu antu imwamonaña enu chipompelu nenu amukunkulwayi, diwu imwakeñaña nenu ayisompeli tahindi? 5 Inakuhosha mwenimu kulonda niyitiyishi nsonyi. Komana hakachi kenu, hosi muntu wudi namaana wunateli kusompela anakwindi nyiloña tahindi? 6 Ilaña mukuwana manakwetu nakutwala manakwindi kuchota chanyiloña nakwimana kumesu awantu abula kwitiya. 7 Kuhosha hohu chalala, neyi mukutwala manakwenu kuchota chanyiloña, dikwila nawu munaluwañeshi. Muloñadi chimwabulilaña kuumika neyi anayiluwañeshi? Cheñi nawa, muloñadi chimwabulilaña kuumika neyi anakuyidimbeka? 8 Ilaña, ninenu mwaluwañeshaña nikudimbeka anakwenu. 9 Komana enu, mweluka wanyi nenu antu abula kuloña hiyamba kaswana Wanta waNzambiku, tahindi? Bayi ayiluwañeshaku. Antu elaña wuvumbi, akwakupesha, akwawujila, amayala etejaña kuyikaama kudi akwawu amayala, amayala adikaamaña nawakwawu amayala, 10 amakombi, antu akweti lwisu, akwakusheta, atukanaña, atupondu, hiyamba kaswana Wanta waNzambiku. 11 Enu amakwawu dichi chimwadiña. Ilana anayiweleshi nakuyitookesha; anayijiliki; anayiteni nawu mwaloña mwijina daMwanta Yesu Kristu nimudi spiritu yaNzambi yetu. 12 Kudi ami, yuma yejima ayiteja munshimbi, ilaña bayi neyi yuma yejima yayiwahiku. Kudi ami, yuma yejima ayiteja munshimbi, ilaña hinukwiteja kunyuula kudi chuma hela chimuku. 13 Yakuda yevumu, nawa ivumu dekalilaku muloña wayakuda, ilaña Nzambi wakakisañana ivumu niyakuda. Mujimba hiwekala wawuvumbiku, ilaña wekala waMwanta, Mwanta niyena wekala wamujimba. 14 Ilaña Nzambi wamusañwili Mwanta, ninetu nawa wakatusañula kufuma mudi afu kuhitila muñovu jindi.