Ohinga mar Jarito LAIBRARI E INTANET
ohinga mar jarito
LAIBRARI E INTANET
Dholuo
  • MUMA
  • BUGE
  • MIKUTANO
  • nwt Chakruok 1:1-50:26
  • Chakruok

Hakuna video yoyote kwa sasa.

Samahani, haikuwezekana kupakia video.

  • Chakruok
  • Muma Maler—Loko mar Piny Manyien (nwt)
Muma Maler—Loko mar Piny Manyien (nwt)
Chakruok

CHAKRUOK

1 Kar chakruok Nyasaye ne ochueyo polo gi piny.+

2 Piny ne ni nono, kendo ne oonge kido. Mudho mandiwa noimo nam,+ kendo roho mar Nyasaye*+ ne dhi koni gi koni e wi pi.+

3 Eka Nyasaye nowacho niya: “Ler mondo obedie.” Mi ler nobedoe.+ 4 Bang’ mano, Nyasaye noneno ni ler ne ber, omiyo nochako pogo ler gi mudho. 5 Nyasaye noluongo ler ni Odiechieng’, to mudho noluongo ni Otieno.+ Piny noimore kendo noyawore, mi mano nobedo odiechieng’ mokwongo.

6 Eka Nyasaye nowacho niya “Gima pogo pige diriyo mondo obedie.”+ 7 Omiyo, Nyasaye nochueyo gima nopogo pi ma malo gi pi ma piny.+ Mi nobedo kamano. 8 Nyasaye noluongo gima ne ochueyono ni Polo. Piny noimore kendo noyawore, mi mano nobedo odiechieng’ mar ariyo.

9 Bang’ mano, Nyasaye nowacho niya: “Pi manie bwo polo mondo ochokre kendo lowo motwo onenre.”+ Mi nobedo kamano. 10 Nyasaye noluongo lowo motwono ni Piny,+ to pige ma nochokore noluongo ni Nembe.+ Mi Nyasaye noneno ni gima nosetimono ber.+ 11 Eka Nyasaye nowacho niya: “Lum, alode kod yien ma nyago kodhi, kod kit yien duto ma nyago olemo mondo otwi e piny kaka kothgi obet.” Mi nobedo kamano. 12 Kendo piny nochako nyago lum, alode gi yiende ma nyago kodhi,+ kod yiende ma nyago olembe, kaka kothgi obet. Mi Nyasaye noneno ni gima nosetimono ne ber. 13 Piny noimore kendo noyawore, mi mano nobedo odiechieng’ mar adek.

14 Bang’e, Nyasaye nowacho niya: “Gik marieny+ mondo obed e polo, mondo gipog odiechieng’ gi otieno.+ Gibiro nyiso ndalo koyo gi ndalo liet,* kaachiel gi odiechienge kod higni.+ 15 Gibiro rieny e kor polo mondo gikel ler e piny.” Mi nobedo kamano. 16 Kendo Nyasaye noloso gik moko ariyo madongo marieny. Ma ne rito odiechieng’ ne duong’+ moloyo ma ne rito otieno. Bende, noloso sulwe.+ 17 Noketo gik marienygo e kor polo mondo gikel ler e piny, 18 kendo mondo girit odiechieng’ gi otieno, ka gipogo ler gi mudho.+ Mi Nyasaye noneno ni gima nosetimono ne ber. 19 Piny noimore kendo noyawore, mi mano nobedo odiechieng’ mar ang’wen.

20 Eka Nyasaye nowacho niya: “Gik mangima mondo opong’ pige, bende, gik ma fuyo ofu e kor polo.”+ 21 Mi Nyasaye nochueyo le madongo modak e nam, kod gik mangima duto modak e pi kaka kothgi obet. Bende, nochueyo gik ma fuyo duto kaka kothgi obet. Mi Nyasaye noneno ni gima nosetimono ber. 22 Kamano, Nyasaye noguedhogi kowacho niya: “Nyuolreuru upong’ nam,+ kendo gik ma fuyo opong’ piny.” 23 Piny noimore kendo noyawore, mi mano nobedo odiechieng’ mar abich.

24 Eka Nyasaye nowacho niya: “Gik mangima mondo obed e piny kaka kothgi obet, le mipidho, gi le mamol, kod le mag bungu kaka kothgi obet.”+ Mi nobedo kamano. 25 Kendo Nyasaye nochueyo le mag bungu, le mipidho, kod le mamol. Nochueyogi giduto kaka kothgi obet. Mi Nyasaye noneno ni gima nosetimono ber.

26 Eka Nyasaye nowacho niya: “Koro, wachue+ dhano e kido machal kodwa,+ mondo gibed gi teko e wi rech manie nam, gi gik ma fuyo e kor polo, gi le mipidho, kod gik mamoko duto mamol e wi piny.”+ 27 Kamano, Nyasaye nochueyo dhano e kite owuon. Ne ochueye e kido machal kode; ne ochueyo dichwo gi dhako.+ 28 Mi Nyasaye noguedhogi, kendo nowachonegi niya: “Nyuolreuru mondo upong’ piny,+ kendo ubed gi teko e wi piny.+ Urit+ rech manie nam, kod gik ma fuyo e kor polo, kaachiel gi gik mangima duto manie piny.”

29 Eka Nyasaye nomedo wacho niya: “Asemiyou alode kod yien ma nyago kodhi, kaachiel gi yien duto ma nyago olembe mondo gibed chiembu.+ 30 Bende, asemiyo gik ma twi e lowo mondo obed chiemb le duto mag bungu, gi gik moko duto ma fuyo e kor polo, kod gik mangima duto manie piny.”+ Mi nobedo kamano.

31 Bang’ mano, Nyasaye nong’iyo gik moko duto ma nosechueyo, moneno ni gibeyo ahinya.+ Piny noimore kendo noyawore, mi mano nobedo odiechieng’ mar auchiel.

2 Kamano, Nyasaye notieko chueyo polo gi piny kod gik moko duto man e igi.+ 2 E odiechieng’ mar abiriyo, Nyasaye nosetieko tije ma nosebedo kotimo. Eka nochako yueyo e odiechieng’ mar abiriyono bang’ tieko tijene.+ 3 Ne oguedho odiechieng’ mar abiriyo kendo ne owale mobedo odiechieng’ maler, nikech chakre chieng’no, osebedo ka oyueyo bang’ chueyo gik moko duto ma nodwaro chueyo.

4 Mano e kaka ne ochue polo gi piny chieng’ ma Jehova* Nyasaye nochueyo piny gi polo.+

5 Ne onge gimoro amora ma nosetwi e lowo, nikech Jehova Nyasaye ne pok okelo koth e piny, kendo ne onge dhano ma puro lowo. 6 To ong’ueng’o ne wuok e piny, kendo ne omiyo lowo duto bedo ma ng’ich.

7 Eka Jehova Nyasaye nokawo lowo mochueyogo dhano.+ Nokudho much ngima e ume+ mi dhano obedo mangima.*+ 8 Kendo, Jehova Nyasaye noloso puodho e Eden,+ ma ne ni yo wuok chieng’, mi oketoe dhano ma nosechueyono.+ 9 Jehova Nyasaye nomiyo kit yiende mopogore opogore odongo e lowo, kit yiende ma lombo wang’ kendo ma nyago olemo michamo. Ne nitie bende yath ma nyago olemb ngima+ e dier puodho, kod yath ma nyago olemo ma kelo ng’eyo ber gi rach.+

10 Ne nitie aora moro ma ne wuok e Eden, kendo en e ma ne oyomo puodhono gi pi. To bang’ wuok e puodhono, aorano ne opogore mobedo aoche ang’wen. 11 Aora mokwongo iluongo ni Pishon, en e aora mamol ka lworo piny Havila ka ma dhahabu yudoree. 12 Dhahabu ma a e pinyno ber ahinya. Gam miluongo ni bedelium kod kite mag oniks bende yudore kanyo. 13 Aora mar ariyo iluongo ni Gihon, en e aora mamol ka lworo piny Kush duto. 14 Aora mar adek iluongo ni Hidekel,*+ en e ma omol kochomo yo wuok chieng’ mar Asuria.+ To aora mar ang’wen iluongo ni Yufrate.+

15 Jehova Nyasaye nokawo dhano ma okete e puodho mar Eden mondo opure kendo orite.+ 16 Bende, Jehova Nyasaye nochike niya: “Inyalo chamo olemb yien duto manie puodho.+ 17 To olemb yath ma kelo ng’eyo ber gi rach kik icham. Nikech chieng’ michame, to initho.”+

18 Eka Jehova Nyasaye nowacho niya: “Ok ber mondo dhano obed kende. Kuom mano, abiro miye jakony mowinjore kode.”+ 19 Koro, Jehova Nyasaye nochueyo le duto me bungu kod gik moko duto ma fuyo e kor polo kotiyo gi lowo, mi ochako kelogi ne dhano mondo omigi nyinge. To nying moro amora ma dhano ne miyo gik mangimago, mano e ma ne bedo nyingegi.+ 20 Kamano e kaka dhano nomiyo le mipidho duto nyingegi, gi gik ma fuyo, kaachiel gi le duto me bungu, to pod en ne oonge gi jakony mowinjore kode. 21 Kuom mano, Jehova Nyasaye nomiyo dichwono nindo matut, mi ne ogolo ng’etne achiel, kendo ne odino ka ma ne ogoloe ng’edno. 22 Eka Jehova Nyasaye nochueyo dhako gi ng’et ma ne ogolo kuom dichwo, motero dhakono ir dichwo.+

23 Eka dichwo nowacho kama:

“Koro, ma e chogo mar chokena,

Kendo ringre mar ringrena.

Ibiro luonge ni Dhako,

Nikech ne ogole kuom dichwo.”+

24 Mano e ma omiyo dichwo nowe wuon-gi gi min-gi mi nomakre gi chiege, kendo ginibed ringruok achiel.+ 25 Dichwo gi dhakono ne ni duk,+ kata kamano, ne ok gine wich-kuot.

3 Koro, thuol+ ne riek* moloyo le duto mag bungu ma Jehova Nyasaye ne osechueyo. Omiyo, nopenjo dhako niya: “Be en adier ni Nyasaye nowacho ni kik ucham olemb yath moro amora manie puodho?”+ 2 To dhako nodwoko thuol niya: “Wanyalo chamo olemb yien duto manie puodho.+ 3 Kata kamano, kuom olemb yath manie dier puodho,+ Nyasaye osewacho kama: ‘Kik uchame, kendo kik umule, nono to ubiro tho.’” 4 Eka thuol ne owacho ne dhakono niya: “Ok unutho ngang’.+ 5 Nimar Nyasaye ong’eyo ni chieng’ muchamee, wang’u noyepi mi unubed machal gi Nyasaye, kung’eyo ber gi rach.”+

6 Omiyo, dhakono noneno ni olemb yadhno ber chamo, kendo olombo wang’. Adier, yadhno ne ber ahinya. Kuom mano, ne opono olemb yadhno mochako chamo.+ Kae to bang’e nomiyo chwore moko ka en kode, mi chwore bende ne ochamo.+ 7 Eka wengegi noyepo mi gifwenyo ni gin duk. Omiyo, ne gitwang’o oboke mag yadh ng’owo mi giumogo duggi.+

8 Bang’e ne giwinjo dwond Jehova Nyasaye sa ma nowuotho e puodho godhiambo ka yamo kutho,* mi ne gipondo ne Jehova Nyasaye e kind yien manie puodho. 9 To Jehova Nyasaye ne oluongo dichwo nyadinwoya kowacho niya: “In kanye?” 10 Gikone nodwoko niya: “Ne awinjo dwondi e puodho, to luoro nomaka mi apondo nikech an duk.” 11 To Nyasaye nopenje niya: “En ng’a ma nonyisi ni in duk?+ Isechamo olemb yath ma nakweri ni kik icham?”+ 12 Nodwoko niya: “Dhako ma ne imiya mondo okonya, e ma ne omiya olemb yadhno mi achamo.” 13 Eka Jehova Nyasaye nopenjo dhako niya: “Ang’o momiyo ne itimo kamano?” To nodwoke niya: “Thuol e ma ne owuonda mi achamo olemb yadhno.”+

14 Eka Jehova Nyasaye nowacho ne thuol+ niya: “Okuong’i moloyo jamni duto kendo moloyo le duto mag bungu nikech gima isetimoni. Ibiro lak gi bund iyi, kendo inicham buru ndalo duto mag ngimani. 15 Kendo abiro keto sigu+ e kindi+ gi dhako,+ kendo e kind kothi+ gi kothe.+ Obiro toyo wiyi,+ to in ibiro kayo ofunj tiende.”+

16 Eka nowacho ne dhako niya: “Abiro medoni rem ka in gi ich, kendo muoch nokayi ka inyuol. Ibiro gombo chwori, to en obiro bedo gi loch e wiyi.”

17 Ne onyiso Adam* niya: “Okuong’ lowo nikech in,+ nikech isewinjo dwond chiegi ma ichamo olemb yath ma nakweri ni kik icham.+ Ibiro tiyo matek e ngimani duto mondo lowo onyagni chiemo.+ 18 Lowo biro nyagoni kuthe gi riegni, kendo inicham mana gik motwi e lowo. 19 Inichuer luya mondo iyud gima dicham nyaka chieng’ ma ibiro dok e lowo, nikech kanyo e ma ne ogolie.+ In buru kendo inidog e buru.”+

20 Bang’ mano, Adam ne ochako chiege ni Hawa,* nikech ne odhi bedo min ji duto mangima.+ 21 Eka Jehova Nyasaye ne oloso ne Adam gi chiege lep pien ma bocho mondo girwaki.+ 22 Bang’e, Jehova Nyasaye nowacho niya: “Ne, dhano osedoko machal kodwa nikech oseng’eyo ber gi rach.+ Koro mondo kik orie lwete mi okaw olemb yadh ngima+ mondo ocham kendo odag nyaka chieng’—” 23 Kuom mano, Jehova Nyasaye noriembe e puoth Eden+ mondo odhi opur lowo ma nochueyego.+ 24 Kamano Nyasaye ne oriembe, mi noketo jokerubi+ yo wuok chieng’ mar puoth Eden kod ligangla ma ne mil ka wirore mondo orit yor yadh ngima.

4 Adam noriwore gi Hawa chiege, mi Hawa nomako ich+ monyuolo Kain.+ Eka Hawa nowacho niya: “Asenyuolo wuoyi kuom ng’wono mar Jehova.” 2 Bang’e, ne onyuolo Habil+ owadgi Kain.

Habil ne obedo jakwath to Kain ne obedo japur. 3 Chieng’ moro Kain nokelo ne Jehova cham moko ma nosekayo e puothe. 4 To Habil ne okelo moko kuom jambe makayo,+ kaachiel gi bochegi bende. Jehova ne mor gi Habil kod chiwo ma nokelone.+ 5 To ne odagi Kain kod chiwone. Kuom mano, mirima mager ne omako Kain mi chunye ne ojok. 6 Eka Jehova ne openjo Kain niya: “Ang’o momiyo in gi mirima mager kendo chunyi ojok kamano? 7 Ka itimo maber, donge abiro yie kodi, koso? To ka itimo marach, richo kiyi e dhoodi, kendo ogombo loyi. Be ibiro loye, koso?”

8 Bang’ mano, Kain nowacho ne Habil owadgi niya: “Wadhi waba e pap.” To ka ne gin kuno, Kain nogoyo Habil owadgi mi onege.+ 9 Eka Jehova ne openjo Kain niya: “Ere Habil owadu?” Ne odwoke niya: “Akiya ka ma entie. Be an jakwadhe ma dang’e ka ma entie?” 10 To Nyasaye nopenje niya: “Ang’o ma isetimoni? Winji! Remb owadu ywakna e lowo.+ 11 Omiyo, koro isebedo ng’at mokuong’ kendo ma oriemb kuom lowo ma nong’amo dhoge momadho remb owadu misechuero.+ 12 Ka ipuro lowo, to ok obi nyagoni cham. Inibed ng’at ma bayo abaya, kendo ma onge gi kar dak e piny.” 13 Eka Kain nodwoko Jehova niya: “Kum ma isemiya nikech richona pek mohinga. 14 Iseriemba kawuono e nyimi kendo e wang’ piny. Anabed ng’at ma bayo abaya, ma onge gi kar dak e piny, kendo ng’ato ang’ata moyuda, biro nega.” 15 Jehova nodwoke niya: “Ooyo, ng’ato ang’ata ma onego Kain ibiro chulne kuor nyadibiriyo.”

Omiyo, Jehova noketo kido moro kuom Kain mondo ng’ato ang’ata moromo kode kik nege. 16 Eka Kain ne oa e nyim Jehova ma odhi dak e piny Nod, yo wuok chieng’ mar Eden.+

17 Eka Kain noriwore gi chiege,+ mi chiege ne omako ich monyuolo Enok. Kendo Kain nogero dala maduong’ mi ochako dalano ni Enok, nying wuode. 18 Enok ne onyuolo Irad. To Irad ne onyuolo Mehujael. Mehujael ne onyuolo Methushael. To Methushael ne onyuolo Lamek.

19 Lamek ne okendo mon ariyo. Dhako mokwongo nyinge ne Ada, to dhako mar ariyo nyinge ne Zila. 20 Ada ne onyuolo Jabal ma ne kwar jopith modak e hembe. 21 Ne en gi owadgi miluongo ni Jubal ma ne kwar jo ma goyo nyatiti gi asili. 22 To Zila ne onyuolo Tubal-kain ma ne kwar jo ma thedho mula gi nyinyo. Nyamin Tubal-kain ne iluongo ni Naama. 23 Lamek ne owero wendni ne Ada gi Zila:

“Un mond Lamek, winjuru dwonda;

Chiknauru itu:

Asenego ng’ato nikech ne ohinya,

Adier, wuoyi moro nikech ne ogoya.

24 Ka Kain ibiro chulne kuor nyadi 7,+

To Lamek ibiro chulne kuor nyadi 77.”

25 Adam ne oriwore gi chiege kendo, mi onyuolo wuoyi. Chiege ne ochako wuoyino ni Seth,*+ nikech ne owacho ni “Nyasaye osemiya kodhi moro kar Habil ma Kain nonego.”+ 26 Seth bende ne onyuolo wuoyi ma ochake ni Enos.+ E kindeno e ma ji nochako luongo nying Jehova.

5 Ma e sigand Adam.* Ka ne Nyasaye ochueyo Adam, ne ochueye e kido machal kode.+ 2 Ne ochueyo dichwo gi dhako,+ kendo chieng’no e ma ne oguedhogie mi oluongogi ni Dhano.*

3 Adam ne jahigni 130 ka ne onyuolo wuoyi machal kode. Nochako wuoyino ni Seth.+ 4 Bang’ nyuolo Seth, Adam nodak kuom higni 800, kendo ne onyuolo yawuoyi gi nyiri. 5 Omiyo, Adam ne otho+ ka ojahigni 930.

6 Seth ne jahigni 105 ka ne onyuolo Enos.+ 7 Bang’ nyuolo Enos, Seth ne odak kuom higni 807, kendo ne onyuolo yawuoyi gi nyiri. 8 Omiyo, Seth ne otho ka ojahigni 912.

9 Enos ne jahigni 90 ka ne onyuolo Kenan. 10 Bang’ nyuolo Kenan, Enos ne odak kuom higni 815, kendo ne onyuolo yawuoyi gi nyiri. 11 Omiyo, Enos ne otho ka ojahigni 905.

12 Kenan ne jahigni 70 ka ne onyuolo Mahalalel.+ 13 Bang’ nyuolo Mahalalel, Kenan ne odak kuom higni 840, kendo ne onyuolo yawuoyi gi nyiri. 14 Omiyo, Kenan ne otho ka ojahigni 910.

15 Mahalalel ne jahigni 65 ka ne onyuolo Jared.+ 16 Bang’ nyuolo Jared, Mahalalel ne odak kuom higni 830, kendo ne onyuolo yawuoyi gi nyiri. 17 Omiyo, Mahalalel ne otho ka ojahigni 895.

18 Jared ne jahigni 162 ka ne onyuolo Enok.+ 19 Bang’ nyuolo Enok, Jared ne odak kuom higni 800, kendo ne onyuolo yawuoyi gi nyiri. 20 Omiyo, Jared ne otho ka ojahigni 962.

21 Enok ne jahigni 65 ka ne onyuolo Methusela.+ 22 Bang’ nyuolo Methusela, Enok ne odhi nyime wuotho gi Nyasaye madier kuom higni 300, kendo ne onyuolo yawuoyi gi nyiri. 23 Omiyo, Enok ne odak kuom higni 365. 24 Ne odhi nyime wuotho gi Nyasaye madier.+ Bang’e, Nyasaye ne okawe, kendo ne ok ochak onene.+

25 Methusela ne jahigni 187 ka ne onyuolo Lamek.+ 26 Bang’ nyuolo Lamek, Methusela ne odak kuom higni 782, kendo ne onyuolo yawuoyi gi nyiri. 27 Omiyo, Methusela ne otho ka ojahigni 969.

28 Lamek ne jahigni 182 ka ne onyuolo wuode. 29 Ne ochako wuodeno ni Noa*+ kowacho niya: “Wuoyini e ma biro duogo chunywa kuom tich matek moseket kuomwa nikech kuong’ ma Jehova osekuong’ogo lowo.”+ 30 Bang’ nyuolo Noa, Lamek ne odak kuom higni 595, kendo ne onyuolo yawuoyi gi nyiri. 31 Omiyo, Lamek ne otho ka ojahigni 777.

32 Ka ne Noa jahigni 500, ne ochako nyuolo nyithindo. Ne onyuolo Shem,+ Ham,+ kod Jafeth.+

6 Koro, ka ji ne ochako medore e piny, kendo nyuolo nyiri, 2 yawuot Nyasaye* madier+ ne ochako neno ni nyi dhano ne gin jochia. Omiyo, ne gikawo nyiri duto ma ne giyiero obed mondegi. 3 Eka Jehova nowacho niya: “Rohona ok bi hore gi dhano nyaka chieng’,+ nikech en mana ringruok.* Kuom mano, ndalone nobed higni 120.”+

4 Jo-Nefili* ne nie piny e ndalogo kadhi nyime. Yawuot Nyasaye ne odhi nyime riwore gi nyi dhano kendo nyuolo yawuoyi. Yawuoyigo ne gin jo ma thuondi kendo ma rahuma e ndalogo.

5 Jehova ne oneno kaka richo ne osepong’o piny, kendo kaka pach dhano kod chunye ne gombo mana timo richo kinde duto.+ 6 Eka Jehova nowinjo malit e chunye* nikech ne osechueyo dhano, mi chunye nochandore nikech wachno.+ 7 Omiyo, Jehova nowacho kama: “Abiro tieko dhano ma asechueyo oa e wang’ piny, kaachiel gi jamni kod le manie bungu, gi le mamol, kod gik ma fuyo e kor polo, nikech di ne obedo maber ka di ne ok achueyogi.” 8 To Noa e ma noyudo ng’wono e wang’ Jehova.

9 Ma e sigand Noa.

Noa ne en ng’at makare,+ kendo ne oonge ketho e tieng’ ma nodakie. Noa ne owuotho gi Nyasaye madier.+ 10 Ne onyuolo yawuoyi adek ma nyingegi Shem, Ham, kod Jafeth.+ 11 Nyasaye noneno ni piny duto ne osekethore, kendo ne opong’ gi timbe mag mahundu. 12 Adier, ne oneno ni piny duto ne osenjawore+ nikech ji duto ne timo richo.+

13 Eka Nyasaye nowacho ne Noa niya: “Aseng’ado ni abiro tieko dhano duto, abiro negogi duto nikech gisepong’o piny gi timbe maricho. Kuom mano, abiro ketho ji kaachiel gi piny.+ 14 Omiyo, los yie gi yiend gofer.*+ Ibiro pogo iye, kae to imwone gi lam+ iye gi oko. 15 Ma e kaka ibiro lose: Borne nobed bede* 300, lachne bede 50, to tutne nobed bede 30. 16 Ibiro ketone dirisa ma kelo ler* bat achiel ka ia e tado. Bende, iketne dhoot e bathe konchiel,+ kendo ilose obed moluowore, tiende ni obed gi ot ma piny, ma diere, kod ma malo.

17 “Abiro kelo ataro+ e piny mondo oneg gik mangima duto. Gimoro amora manie piny biro tho.+ 18 To in e ma atimo kodi singruok, kendo inidonj e yie, in gi chiegi, gi yawuoti, kod mond yawuoti.+ 19 Kuom koth le ka koth le, ibiro kawo ma dichwo gi ma dhako kendo irwakgi e yie.+ Initim kamano mondo ires ngimagi. 20 Ibiro rwako gik ma fuyo ma kothgi opogore opogore, gi le ma ipidho ma kothgi opogore opogore, kod le mamol ma kothgi opogore opogore. Gibiro donjo ariyo ariyo kendo inires ngimagi.+ 21 Inikaw bende kit chiemo mopogore opogore+ ma ubiro chamo gi lego.”

22 Noa notimo gik moko duto ma Nyasaye ne ochike. Notimo mana kamano.+

7 Bang’ mano, Jehova nowacho ne Noa niya: “Donj e yie, in kaachiel gi joodi duto, nikech aseneno ni in kendi e ng’at makare e nyima kuom ji duto modak e tieng’ni.+ 2 Kuom koth le ka koth le maler, inikaw ma chwo abiriyo kod ma mon abiriyo,+ kendo kuom koth le ka koth le ma ok ler inikaw ma dichwo achiel kod ma dhako bende achiel. 3 Bende kuom koth gimoro amora ma fuyo inikaw ma chwo abiriyo gi ma mon abiriyo mondo kothgi kik lal e piny.+ 4 Nikech bang’ ndalo abiriyo anakel koth+ e piny kuom ndalo 40 odiechieng’ gotieno,+ kendo anatiek gik moko duto mangima ma asechueyo e piny.”+ 5 Noa notimo gik moko duto ma Jehova ne ochike.

6 Noa ne jahigni 600 ka ne ataro mar pi opong’o piny.+ 7 Ne odonjo e yie gi chiege, gi yawuote, kod mond yawuote ka pok atarono ochakore.+ 8 Bende, le maler gi le ma ok ler kaachiel gi gik ma fuyo kod le mamol,+ 9 ne odonjo ariyo ariyo e yie ir Noa. Ne gidonjo ma dichwo gi ma dhako, mana kaka Nyasaye nosechiko Noa. 10 Kendo bang’ ndalo abiriyo pi nochako pong’o piny.

11 E Odiechieng’ mar 17 dwe mar ariyo ka Noa ne jahigni 600, sokni duto manie bwo nembe madongo ne omuoch, kendo rangeye mag polo ne oyawore.+ 12 Mi koth ne ochue e piny kuom ndalo 40 odiechieng’ gi otieno. 13 Odiechiengno e ma Noa, gi yawuote adek ma nyingegi Shem, Ham, kod Jafeth,+ gi chiege, kaachiel gi mond yawuote nodonjo e yie.+ 14 Ne gidonjo kaachiel gi le mag bungu ma kothgi opogore opogore, le mipidho ma kothgi opogore opogore, le mamol ma kothgi opogore opogore, gi gik ma fuyo ma kothgi opogore opogore, gi winy, kaachiel gi gik moko duto ma nigi buombegi. 15 Koth gik mangimago ne donjo ariyo ariyo e yie ka ma Noa ne nitie. 16 Gik mangimago ne odonjo giduto e yie, ma chwo kod ma mon, mana kaka Nyasaye ne osechiko Noa. Bang’ mano, Jehova ne oloro dhoot.

17 Pi ne omedore e piny kuom ndalo 40, kendo pigego nochako ting’o yie, mi yie ochako lewore e wi pi. 18 Pigno nomedore ameda e wi piny, kendo yie ne lewore alewa e wi pi. 19 Pi nomedore moimo piny, kendo noimo nyaka gode duto maboyo manie bwo polo.+ 20 Ka pigno noseimo gode maboyogo, ne omedore mochopo bede* 15.

21 Omiyo, gik mangima duto ma ne nie piny ne otho,+ tiende ni gik ma fuyo, le mipidho, le mag bungu, gik mamol, kod dhano duto.+ 22 Gimoro amora e piny ma ne ngima ne otho.+ 23 Nyasaye ne otieko gik mangimago duto e piny.+ Ne otieko dhano, gi le, gi le mamol, kaachiel gi gik ma fuyo e kor polo. Noa gi jo ma ne ni kode e yie kende e ma ne otony.+ 24 Kendo pige ne obedo e wi piny kuom ndalo 150.+

8 Nyasaye ne oparo Noa kaachiel gi le mag bungu kod le mipidho ma ne en-go e yie,+ mi Nyasaye ne otugo yamo kendo yamono ne okutho e piny mi pi nochako duono. 2 Sokni manie bwo nembe madongo kod rangeye mag polo ne olor, kendo koth ne ochok.+ 3 Pige ne duono mos mos, kendo bang’ odiechienge 150 pi ne osedok chien. 4 E odiechieng’ mar 17 e dwe mar abiriyo, yie ne ogowo e gode mag Ararat. 5 Pi ne omedo duono nyaka e dwe mar apar. E odiechieng’ mokwongo mar dwe mar aparno, wi gode nochako neno.+

6 Omiyo, bang’ ndalo 40, Noa ne oyawo dirisa+ ma ne oloso e yie, 7 mi ooro agak oko. Winyono ne fuyo afuya kae to oduogo e yie nyaka ka ne piny otwo.

8 Bang’e, ne ooro akuru mondo ong’ego ka koro pi osedok chien e piny. 9 To akuruno ne ok oyudo ka ma dopie nikech pi pod ne oumo piny duto.+ Omiyo, akuruno noduogo ir Noa, ma Noa orieyone lwete, mi orwake e yie. 10 Ne orito mi ndalo abiriyo okalo, e ka ne ooro akuruno kendo. 11 Akuruno ne oduogo godhiambo ka oting’o oboke mar zeituni e dhoge, kendo mano ne onyiso Noa ni koro pi nosedok chien.+ 12 Ne orito kendo kuom ndalo abiriyo moko, eka nooro akuruno kendo, to akuruno ne ok oduogo.

13 E odiechieng’ mokwongo mar dwe mokwongo, e higa mar 601,+ ne oyudo ka pige ne oseduono e piny. Noa ne oelo raum mar yie mong’iyo oko, moyudo ka piny ne osechako two. 14 E odiechieng’ mar 27, e dwe mar ariyo, piny koro nosetwo.

15 Eka Nyasaye nowacho ne Noa niya: 16 “Wuog e yie gi chiegi, gi yawuoti kod mondegi.+ 17 Bende, igol oko gik mangima duto manie yie.+ Inigol gik ma fuyo duto, gi le, kod gik moko duto mamol, mondo ginyuolre gipong’ piny.”+

18 Omiyo, Noa ne owuok e yie, gi yawuote,+ gi chiege, kod mond yawuote. 19 Gik mangima duto ma kothgi opogore opogore ne owuok e yie. Gik mamol, gik ma fuyo, kod gimoro amora ma wuotho e piny ne owuok e yie.+ 20 Eka Noa ne ogero ne Jehova kendo mar misango,+ kae to nokawo moko kuom le maler, kod moko kuom winy maler+ mi ochiwo misango miwang’o e kendono.+ 21 Jehova Nyasaye nochako winjo suya mamitno. Omiyo, Jehova nowacho e chunye niya: “Timbe dhano ok nomi achak akuong’ piny kendo.+ Nimar chuny dhano rach chakre tinne.+ Bende, ok anachak atiek gik mangima duto kaka asetimoni.+ 22 Kochakore sani, piny ok nobed ma onge gi ndalo chuoyo gi keyo, ndalo koyo gi liet, ndalo oro gi chwiri, kod odiechieng’ gi otieno.”+

9 Nyasaye ne oguedho Noa gi yawuote, kendo ne onyisogi niya: “Nyuolreuru mondo upong’ piny.+ 2 Le duto manie piny, gi gik moko duto ma fuyo e kor polo, gi gik mamol duto, kaachiel gi rech manie nam biro luorou, kendo aseketogi e lwetu.+ 3 Le moro amora mangima nobed chiembu.+ Mana kaka ne amiyou gik ma twi e lowo, e kaka koro amiyou le duto.+ 4 To ring’o gi ngimane, tiende ni rembe,+ e ma kik ucham.+ 5 E wi mano, ka ng’ato ochuero rembu ma en ngimau,* anachul kuor. Ka en le, to nyaka otho. To ka en dhano, nyaka ochul gi ngimane, nimar en owadu.+ 6 Ng’ato ang’ata monego wadgi, en bende ibiro nege,*+ nikech Nyasaye nochueyo dhano e kite owuon.+ 7 To un, nyuolreuru mondo upong’ piny.”+

8 Nyasaye nomedo wacho ne Noa gi yawuote niya: 9 “Koro atimo singruok kodu+ kaachiel gi nyikwau, 10 kod gik mangima duto man kodu bende, kaka winy, gi le, kod gik mangima mamoko duto ma ne uwuokgo e yie, ee, gik mangima duto manie piny.+ 11 Ma e singruok ma atimo kodu: Ok anachak aketh gik mangima duto gi pi, kendo ok anachak aketh piny gi pi.”+

12 Kendo Nyasaye nowacho niya: “Mae nobed ranyisi mar singruok ma atimo kodu kaachiel gi gik moko duto mangima, nyaka e tienge mabiro. 13 Aketo lihudu* e boche polo mondo obed ranyisi mar singruok ma asetimo gi piny. 14 Lihudu* biro nenore e kor polo sa asaya ma akelo boche polo. 15 Mi anapar singruok ma ne atimo kodu kaachiel gi gik mangima duto ma kothgi opogore opogore, kendo pi ok nochak oketh gik mangima duto.+ 16 Ka lihudu* ochung’ e boche polo ananene, kendo anapar singruok mosiko ma asetimo gi gik mangima duto manie piny ma kothgi opogore opogore.”

17 Nyasaye nowacho ne Noa kendo niya: “Mano e ranyisi mar singruok ma atimo gi gik mangima duto manie piny.”+

18 Yawuot Noa ma ne owuok e yie ne gin Shem, Ham, gi Jafeth.+ Bang’e, Ham ne onyuolo Kanaan.+ 19 Ji adekgo ne gin yawuot Noa, kendo kuomgi e ma ji duto manie piny ne owuokie.+

20 Noa ne ochako bedo japur, kendo ne opidho mzabibu. 21 Chieng’ moro ne omadho divai momer, mi ne ogolo lepe modong’ duk e hembe. 22 To Ham wuon Kanaan noneno dug wuon-gi mi ne odhi monyiso owetene ariyo ma ne ni oko. 23 Omiyo, Shem gi Jafeth nokawo nanga mi giketo e gokegi, kae to ne gidhi e ot ka giwuotho gi ka ng’egi. Ne giumo wuon-gi ka giloko tokgi, kendo ne ok gineno dug wuon-gi.

24 Ka ne Noa ochiewo bang’ ka divai oserumo e wang’e, nofwenyo gima wuode matin notimone, 25 mi nowacho niya:

“Okuong’ Kanaan,+

Kendo obed misumba ma piny mogik ne owetene.”+

26 Eka nomedo wacho niya:

“Opak Jehova Nyasach Shem,

To Kanaan obedne misumba.+

27 Nyasaye mondo omi Jafeth lowo maduong’

Kendo odag e hembe mag Shem.

To Kanaan mondo obed misumba Jafeth bende.”

28 Bang’ Ataro, Noa ne ochako odak higni 350.+ 29 Eka Noa ne otho ka en jahigni 950.

10 Magi e tienge mag yawuot Noa.* Yawuotego ne gin Shem,+ Ham, kod Jafeth.

Ne gichako nyuolo nyithindo bang’ Ataro.+ 2 Yawuot Jafeth ne gin Gomer,+ Magog,+ Madai, Javan, Tubal,+ Meshek,+ kod Tiras.+

3 Yawuot Gomer ne gin Ashkenaz,+ Rifath, kod Togarma.+

4 Yawuot Javan ne gin Elisha,+ Tarshish,+ Kitim,+ kod Dodanim.

5 Kuomgi e ma jo modak e chulni ne owuokie, kendo ne gikere kaluwore gi dhogi, dhoutgi, kod ogandagi.

6 Yawuot Ham ne gin Kush, Mizraim,*+ Put,+ kod Kanaan.+

7 Yawuot Kush ne gin Seba,+ Havila, Sabta, Raama,+ kod Sabteka.

Yawuot Raama ne gin Sheba kod Dedan.

8 Bende, Kush nonyuolo Nimrod ma nokwongo bet ng’at ma ratego malich e piny. 9 Ne en jadwar ma ratego ma ne kwedo Jehova. Mano e momiyo ji ohero pimo jowetegi gi Nimrod ka giwacho niya: “Ichal gi Nimrod, jadwar ma ratego ma nokwedo Jehova.” 10 Taonde mokwongo mag pinyruodhe ne gin Babel,+ Erek,+ Akad, gi Kalne, kendo taondego duto ne ni e piny Shinar.+ 11 Ne oa e pinyno modhi nyaka Asuria+ ka ma ne ogeroe Nineve,+ Rehoboth-Ir, Kala, 12 kaachiel gi Resen. Ne ogero Resen e kind Nineve gi Kala. Ne en dala maduong’.*

13 Nyikwa Mizraim* ne gin Jo-Lud,+ Jo-Anam, Jo-Lehab, Jo-Naftu,+ 14 Jo-Pathrus,+ Jo-Kaslu (gin e ma Jo-Filistia+ nowuok kuomgi), kod Jo-Kaftor.+

15 Kanaan nonyuolo Sidon+ wuode makayo, gi Heth,+ 16 kaachiel gi Jo-Jebus,+ Jo-Amor,+ Jo-Girgash, 17 Jo-Hivi,+ Jo-Arki, Jo-Sini, 18 Jo-Arvad,+ Jo-Zemar, kod Jo-Hamath.+ Bang’e, dhoudi mag Jo-Kanaan ne okere e piny. 19 Tong’ piny Jo-Kanaan nochakore Sidon nyaka Gerar+ machiegni gi Gaza,+ kendo nochakre Sodom, Gomora,+ Adma, gi Zeboim+ machiegni gi Lasha. 20 Mago e nyikwa Ham kaluwore gi dhoutegi, dhogi, pinjegi, kod ogandagi.

21 Shem bende ne onyuolo nyithindo, en e kwar Jo-Eber,+ kendo owadgi Jafeth maduong’. 22 Yawuot Shem ne gin Elam,+ Ashur,+ Arpaksad,+ Lud, kod Aram.+

23 Yawuot Aram ne gin Uz, Hul, Gether, kod Mash.

24 Arpaksad nonyuolo Shela,+ to Shela nonyuolo Eber.

25 Eber nonyuolo yawuoyi ariyo. Moro ne iluongo ni Peleg*+ nikech ndalone e ma ji ne okere e piny.* Machielo ne iluongo ni Joktan.+

26 Joktan nonyuolo Almodad, Shelef, Hazarmaveth, Jera,+ 27 Hadoram, Uzal, Dikla, 28 Ebal, Abimael, Sheba, 29 Ofir,+ Havila, kod Jobab. Magi duto ne gin yawuot Joktan.

30 Piny ma ne gidakie nochakore Mesha nyaka Sefar, ma en piny motimo gode man yo wuok chieng’.

31 Mago e nyikwa Shem kaluwore gi dhoutegi, dhogi, pinjegi, kod ogandagi.+

32 Mago e dhoudi mag yawuot Noa kaluwore gi anyuolagi gi ogandagi. Kokalo kuomgi ogendni ne okere e piny bang’ Ataro.+

11 Koro, piny duto ne wacho dhok achiel kendo tiyo gi weche machal. 2 Ka ne giwuotho ka gichomo yo wuok chieng’, ne gichopo e hoho moro man e piny Shinar,+ kendo ne gichako dak kuno. 3 Eka ne giwacho niya: “Walosuru matafari kendo wawang’gi e mach.” Ne gitiyo gi matafari kod lam e gedo, kar tiyo gi kite kod simiti. 4 Bang’e, ne giwacho niya: “Koro wageruru dala maduong’ kod ohinga mabor ma wiye chopo e polo mondo wabed gi nying, mondo kik kewa e piny duto.”+

5 To Jehova ne olor piny mondo one dala kod ohinga mabor ma dhano ne osegero. 6 Mi Jehova ne owacho kama: “Dhano en oganda achiel ma wacho dhok achiel,+ kendo gisechako timore kama. Koro nenore ni onge gimoro amora ma gichano ma biro tamogi timo. 7 Omiyo, wadhi+ wagweny dhogi mondo ng’ato ka ng’ato kik winj dho nyawadgi. 8 Kuom mano, Jehova ne okeyogi e wang’ piny duto,+ kendo mos mos ne giweyo gero dalano. 9 Mano e momiyo nochak nying dalano ni Babel,*+ nikech kanyo e ma Jehova Nyasaye ne ogwenyoe dho ogendni. Kendo Jehova ne okeyogi e piny duto.

10 Magi e tienge mag Shem.*+

Higni ariyo bang’ Ataro, Shem ne onyuolo Arpaksad+ ka ne ojahigni 100. 11 Bang’ ka ne osenyuolo Arpaksad, ne ochako odak kuom higni 500, kendo ne onyuolo yawuoyi gi nyiri.+

12 Arpaksad ne onyuolo Shela+ ka ojahigni 35. 13 Bang’ nyuolo Shela, Arpaksad ne odak kuom higni 403, kendo ne onyuolo yawuoyi gi nyiri.

14 Shela ne onyuolo Eber+ ka ojahigni 30. 15 Bang’ nyuolo Eber, Shela ne odak kuom higni 403, kendo ne onyuolo yawuoyi gi nyiri.

16 Eber ne onyuolo Peleg+ ka ojahigni 34. 17 Bang’ nyuolo Peleg, Eber ne odak kuom higni 430, kendo ne onyuolo yawuoyi gi nyiri.

18 Peleg ne onyuolo Reu+ ka ojahigni 30. 19 Bang’ nyuolo Reu, Peleg ne odak kuom higni 209, kendo ne onyuolo yawuoyi gi nyiri.

20 Reu ne onyuolo Serug ka ojahigni 32. 21 Bang’ nyuolo Serug, Reu ne odak kuom higni 207, kendo ne onyuolo yawuoyi gi nyiri.

22 Serug ne onyuolo Nahor ka ojahigni 30. 23 Bang’ nyuolo Nahor, Serug ne odak kuom higni 200, kendo ne onyuolo yawuoyi gi nyiri.

24 Nahor ne onyuolo Tera+ ka ojahigni 29. 25 Bang’ nyuolo Tera, Nahor ne odak kuom higni 119, kendo ne onyuolo yawuoyi gi nyiri.

26 Tera ne onyuolo Abram,+ Nahor+ kod Haran ka ojahigni 70.

27 Ma e sigand Tera.

Tera ne onyuolo Abram, Nahor, gi Haran, kendo Haran e ma ne onyuolo Lut.+ 28 Haran ne otho e piny ma ne onyuolee ma ne ni Ur+ e piny Jo-Kaldea.+ Ne otho ka Tera wuon-gi ne pod ngima. 29 Abram gi Nahor ne okendo. Abram ne okendo Sarai,+ to Nahor ne okendo Milka+ ma ne en nyar Haran. Haran ne onyuolo Milka kod Iska. 30 To Sarai ne en migumba;+ ne oonge nyathi.

31 Eka Tera ne okawo Abram wuode, gi Lut nyakware+ ma wuod Haran, kaachiel gi Sarai chi Abram mi giwuok Ur e piny Jo-Kaldea mondo gidhi e piny Jo-Kaanan.+ Bang’ kinde, ne gichopo Haran,+ mi gichako dak kuno. 32 Bang’e, Tera ne otho e piny Haran ka ojahigni 205.

12 Koro, Jehova ne owacho ne Abram niya: “Dar iwe pinyu kendo ia kuom wedeni, kod dhoodu, mondo idhi e piny ma abiro nyisi.+ 2 Anami ibed oganda maduong’, anaguedhi, kendo anami nyingi obed gi huma, mi ji noyud gueth kokalo kuomi.+ 3 Abiro guedho jo ma guedhi, kendo anakuong’ jo ma kuong’i,+ kendo dhoudi duto mag piny noyud gueth kokalo kuomi.”+

4 Kuom mano, Abram ne ochako wuoth mana kaka Jehova nosechike, kendo ne odhi gi Lut. Abram ne jahigni 75 ka ne owuok Haran.+ 5 Abram ne okawo Sarai chiege,+ gi Lut wuod owadgi,+ kaachiel gi mwandugi duto+ kod jotichgi duto ma ne gin-go Haran, eka ne gichako wuoth mar dhi e piny Kanaan.+ Ka ne gisechopo e piny Kanaan, 6 Abram ne owuotho e pinyno nyaka nochopo ka ma iluongo ni Shekem+ machiegni gi yiende madongo mag More.+ E ndalogo Jo-Kanaan nodak e piny Kanaan. 7 Eka Jehova Nyasaye ne ofwenyore ne Abram kanyo, mowachone niya: “Ma e piny ma abiro miyo kothi.”+ Mi Abram nogero kendo mar misango kanyo ne Jehova Nyasaye ma ne ofwenyorene. 8 Bang’e, ne odar modhi e piny motimo gode ma ne ni yo wuok chieng’ mar Bethel,+ moguro hembe e kind Bethel gi Ai. Bethel ne ni yo podho chieng’ to Ai+ ne ni yo wuok chieng’. Kanyo bende ne ogero ne Jehova kendo mar misango,+ mi ochako pako nying Jehova.+ 9 Bang’ mano, Abram ne ofundo mochako wuoth kochiko yo Negeb,+ ne odaroga hemane koa kamoro kodhi ka machielo.

10 To kech maduong’ nomako pinyno, mi Abram ne odhi nyaka e piny Misri mondo odag kuno kuom kinde,+ nikech kejno ne ger.+ 11 To ka nochiegni donjo e piny Misri, ne owacho ne Sarai chiege niya: “Iwinjo, adwaro nyisie gimoro. Ng’e ni ijaber.+ 12 Kuom mano, ka Jo-Misri oneni to gibiro wacho ni in chiega. Kendo gibiro nega mondo idong’negi. 13 Omiyo, akwayi ni inyisgi ni in nyamera mondo kik ginega, to gitimna maber nikech in.”+

14 To mapiyo ka Abram ne ochopo Misri, Jo-Misri ne ofwenyo ni Sarai ne jaber. 15 Eka jodong Farao bende nonene, mi gichako pako berne ne Farao, kae to ne oter Sarai e od Farao. 16 Farao ne otimo ne Abram maber nikech Sarai, kendo ne omiye rombe, dhok, punde ma mon kod ma chwo, jotich ma chwo gi ma nyiri, kaachiel gi ngamia.+ 17 To Jehova ne ogoyo Farao gi joode gi masiche madongo nikech ne okawo Sarai chi Abram.+ 18 Omiyo, Farao ne oluongo Abram mopenje niya: “Ang’o momiyo isetimona kama? Ang’o momiyo ne ok inyisa ni Sarai en chiegi? 19 Ang’o momiyo ne inyisa ni en nyameru?+ Ne achiegni kawe mondo obed chiega. Eri chiegi, kawe mondo udhi!” 20 Kuom mano, Farao ne ochiko joge e wi wach Abram, kendo ne gikowe gi chiege kaachiel gi gik moko duto ma ne gin-go.+

13 Abram ne oa Misri mi odhi Negeb,+ en gi chiege kaachiel gi gik moko duto ma ne en-go. Lut bende ne odhi kodgi. 2 Abram ne omewo ahinya. Ne en gi jamni, gi fedha, kaachiel gi dhahabu.+ 3 Ka ne oa Negeb, ne owuotho matin tin to obuoro nyaka ochopo Bethel ka ma chon ne oguroe hema e kind Bethel gi Ai.+ 4 Kanyo e ma ne ogeroe kendo mar misango, mopakoe nying Jehova.

5 Lut bende ne nigi rombe, gi dhok, kod hembe. 6 Omiyo, ji ariyogo ne ok nyal dak kanyachiel nikech mwandugi ne osebedo mang’eny ahinya. 7 Mano nomiyo jokwadh Abram kod jokwadh Lut ne ochako dhawo. (E kindeno Jo-Kanaan gi Jo-Perizi ne odak e pinyno.)+ 8 Omiyo, Abram ne owacho ne Lut+ niya: “Akwayi ni kik dhawo obedie e kinda kodi, kata e kind jokwadhi gi jokwadha, nikech wan owete. 9 Inyalo yiero kamoro amora ma diher dakie e pinyni. Asayi ni ipogri koda. Ka ikawo kor acham, an abiro dhi korachwich; to ka ikawo korachwich an abiro dhi koracham.” 10 Eka Lut ne ong’iyo koni gi koni mi noneno kaka gweng’ mar Jordan+ nyaka Zoar+ ne nigi pi mang’eny (ka ne pok Jehova oketho Sodom gi Gomora). Ne ochalo gi puoth Jehova,+ kendo gi piny Misri. 11 Omiyo, Lut ne oyiero gweng’ duto mar Jordan ma ne ni yo wuok chieng’, kendo ne odar mogoyo kambi kuno. Kamano e kaka ji ariyogo ne opogore. 12 Abram ne odak e piny Kanaan, to Lut ne odak e taonde ma ne nie gwenge mag Jordan.+ Gikone, Lut ne ogero hembe but Sodom. 13 To Jo-Sodom ne gin jo maricho ahinya e wang’ Jehova.+

14 Bang’ ka Lut gi Abram nosepogore, Jehova ne owacho ne Abram niya: “Ting’ wang’i gi ka ma intiereno, mondo ing’i yo nyandwat, gi milambo, gi yo wuok chieng’, kod yo podho chieng’, 15 nikech piny duto ma inenoni, abiro miyi kaachiel gi kothi nyaka chieng’.+ 16 Anami kothi obed kaka buru manie piny, ma ka ng’ato nyalo kwano buru manie piny, kara kothi bende inyalo kwan.+ 17 Koro, a malo mondo iwuoth kuonde duto e pinyni nimar abiro miyi pinyni duto.” 18 Omiyo, Abram nodhi nyime dak e hembe. Bang’e ne odar modhi dak Hebron,+ moguro hembe but yiende madongo mag Mamre,+ kendo ne ogero ne Jehova kendo mar misango kanyo.+

14 Koro, Amrafel ruodh Shinar,+ Ariok ruodh Elasar, Kedorlaomer+ ruodh Elam,+ kod Tidal ruodh Goiim, 2 ne odhi kedo gi Bera ruodh Sodom,+ Birsha ruodh Gomora,+ Shinab ruodh Adma, Shemeber ruodh Zeboim,+ kod ruodh Bela ma bende iluongo ni piny Zoar. 3 Jogo duto ne oriwore kanyakla e Hoho mar Sidim,+ ma bende ne iluongo ni Nam Chumbi.+

4 Ne gisebedo e bwo ruoth Kedorlaomer kuom higni 12, to e higa mar 13 ne ging’anyo ne lochne. 5 Omiyo, e higa mar 14, Kedorlaomer kaachiel gi ruodhi ma ne oriwore kode ne obiro kedo mi giloyo Jo-Refaim e Ashteroth-karnaim, gi Jo-Zuzim e Ham, gi Jo-Emim+ e Shave-kiriathaim, 6 kod Jo-Hor+ ma ne gichako kedogo e godgi ma Seir,+ nyaka El-paran manie thim. 7 Eka ne gilokore ma gidhi En-mishpat ma bende iluongo ni Kadesh,+ mi gikawo piny Jo-Amalek+ duto gi piny Jo-Amor+ ma ne odak Hazazon-tamar.+

8 Eka ruodhi mag Sodom, Gomora, Adma, Zeboim, kod Bela ma bende iluongo ni Zoar, ne owuok gi jolwenjgi mondo giked kodgi e Hoho mar Sidim. 9 Ne gidhi kedo gi Kedorlaomer ruodh Elam, Tidal ruodh Goiim, Amrafel ruodh Shinar, kod Ariok ruodh Elasar.+ Ruodhi ang’wen-go ne dhi kedo gi ruodhi abich. 10 Hoho mar Sidim ne nigi buche mang’eny ma notimo chuodho machal gi lam, kendo ka ruodhi mag Sodom gi Gomora ne otemo ringo lweny, ne ginyumore e buchego. To jomamoko ne oringo nyaka e gode mi gitony. 11 Eka ruodhi ang’wen ma ne olochogo ne okawo mwandu Jo-Sodom gi Gomora duto, kaachiel gi chiembgi duto ma gidhigo.+ 12 Bende, ne gimako Lut wuod owadgi Abram ma ne odak Sodom,+ mi gidhi kode kaachiel gi gigene duto.

13 To ng’at moro ma ne otony e lwenyno ne odhi ir Abram Ja-Hibrania, ma onyise gik ma notimore. Ne oyudo Abram odak e hembe ma ne ni but yiende madongo mag Mamre.+ Mamre ne en Ja-Amor, kendo owetene ne gin Eshkol gi Aner.+ Jogo ne gin osiepe Abram. 14 To ka ne Abram owinjo ni watne* ma Lut+ nomak moter e tuech, ne ochoko joge 318 motieg maber ne lweny, kendo ne gilawo jowasigugo nyaka Dan.+ 15 To ka nochopo gotieno ne opogo jogego e grube grube, eka ne gimonjo wasigugo mi giloyogi. Ne gilawogi nyaka Hoba, man yo nyandwat mar Damaski. 16 Abram ne oreso Lut watne kod mwandune duto. Bende, ne oreso mon kod jomamoko duto ma ne oter e tuech, kaachiel gi mwandu ma ne jowasigugo oyako.

17 Ka ne Abram oduogo bang’ kedo gi Kedorlaomer kod ruodhi ma ne oriwore kode, ruodh Sodom ne obiro romone e Hoho mar Shave, ma bende iluongo ni Hoho mar Ruoth.+ 18 Eka Melkizedek+ ruodh Salem+ kendo jadolo mar Nyasaye Mamalo Chutho+ nokelo ne Abram chiemo gi divai.

19 Ne oguedhe kowacho niya:

“Nyasaye Mamalo Chutho,

Ma ne ochueyo polo gi piny mondo oguedhi, in Abram.

20 Bende, opak Nyasaye Mamalo Chutho,

Ma oseketo wasiki e lweti!”

Eka Abram nomiye achiel kuom apar mar gik moko duto ma ne oduogogo.+

21 Bang’e, ruodh Sodom nowacho ne Abram niya: “Dong’ gi mwandu duto ma ne iyako, to an imiya mana ji.” 22 To Abram ne odwoke niya: “Ating’o bada malo ka akuong’ora ne Jehova Nyasaye Mamalo Chutho kendo Jachuech polo gi piny, 23 ni ok abi kawo giri moro amora, obed usi kata tond wuoche, di po ka chieng’ moro iwacho ni, ‘An e ma ne amiyo Abram obedo jamwandu.’ 24 Omiyo, chiemo ma jo ma ne adhigo e lweny osechamo e ma ikwan ni akawo. To Aner, gi Eshkol, gi Mamre+ ma bende ne adhigo e lweny biro kawo pokgi.”

15 Bang’ wechegi, Jehova ne owuoyo gi Abram e fweny, mowachone niya: “Abram, kik iluor.+ An e okumbani.+ Kendo pokni nobed maduong’.”+ 2 Abram ne odwoke kama: “A Jehova, Wuon Loch Duto, ibiro miya ang’o, nimar pod aonge nyathi kendo Eliezer ma Ja-Damaski e ma biro dong’ gi mwanduna duto?”+ 3 Abram ne omedo wacho kama: “Pok imiya nyathi,+ kendo achiel kuom jotichna e ma biro dong’ gi mwanduna.” 4 To Jehova ne odwoke niya, “Ng’atno ok nodong’ gi mwanduni, to wuodi ma in iwuon inyuolo e ma biro dong’ gi mwanduni.”+

5 Bang’e, Nyasaye nogole oko mowachone niya: “Ng’iane polo malo mondo itemie kwano sulwe ka po ni inyalo.” Eka ne owachone niya: “Kamano e kaka kothi nobedi.”+ 6 Abram noketo yie kuom Jehova,+ kendo Nyasaye ne okwane kaka ng’at makare.+ 7 Ne omedo wachone kama: “An e Jehova, Nyasaye ma ne ogoli Ur e piny Jo-Kaldea mondo amiyi pinyni obed pok mari.”+ 8 To Abram ne openje niya: “A Jehova Wuon Loch Duto, anyalo ng’eyo nade ni pinyni nobed mara?” 9 Nyasaye ne odwoke niya: “Kelna nyaroya ma jahigni adek, gi diel ma jahigni adek, gi yim ma jahigni adek, gi akuru maduong’, kod akuru matin.” 10 Abram nokelo gigo duto mi oyang’ogi, kendo ne opogogi diriyo. Kae to ne ochanogi e lain ariyo ka moro ka moro omanyore gi nyawadgi. To ne ok opogo winy. 11 Eka achudhe ne obiro mochako chamo ring gigo, to Abram ne siko ka riembogi.

12 Ka chieng’ ne chiegni podho, nindo matut ne otero Abram, mi noneno mudho mandiwa kendo luoro nomake. 13 Eka Nyasaye nonyiso Abram niya: “Ng’e ni kothi biro bedo jodak e piny ma wendo, kendo ji biro timogi wasumbni e pinyno mi gisandgi kuom higni 400.+ 14 To abiro kumo jopiny ma biro timonegi kamano,+ kendo bang’e nyikwayi noa e pinyno gi mwandu mang’eny.+ 15 To in ibiro dak aming’a kendo initho gi kuwe, ibiro yiki mana kaka ne oyik kwereni.+ 16 To tieng’ mar ang’wen mar nyikwayi e ma biro duogo e pinyni,+ nikech ndalono noyud ka richo Jo-Amor osemedore moromo kum.”+

17 To ka chieng’ nosepodho ma piny oyuso, kendo mar mach ma dung’ yiro nofwenyore kendo chuk mach nokalo e kind ring’o ma ne Abram opogoka. 18 Chieng’no Jehova ne otimo singruok gi Abram+ kowachone niya: “Anami kothi pinyni,+ kochakore aora man Misri nyaka e aora maduong’ mar Yufrate:+ 19 moting’o piny Jo-Keni,+ Jo-Keniz, Jo-Kadmon, 20 Jo-Hiti,+ Jo-Perizi,+ Jo-Refaim,+ 21 Jo-Amor, Jo-Kanaan, Jo-Girgash, kod Jo-Jebus.”+

16 Koro, Sarai chi Abram ne onge nyathi,+ to ne en gi jatich ma Nya-Misri ma nyinge Hagar.+ 2 Omiyo, Sarai ne owacho ne Abram niya: “Jehova Nyasaye osetama nyuol. Kuom mano, asayi ni ikaw jatichnani di po ka ayudo nyathi kokalo kuome.”+ Abram ne otimo kaka Sarai nonyise. 3 Kuom mano, Sarai nokawo Hagar Nya-Misri ma jatichne momiye Abram mondo obed chiege. Mano ne otimore bang’ ka Abram ne osedak Kanaan kuom higni apar. 4 Abram noriwore gi Hagar, mi Hagar omako ich. To ka Hagar ne ofwenyo ni oyach, ne ochako chayo Sarai.

5 Eka Sarai ne owacho ne Abram niya: “In e mimiyo Hagar ochaya. An e ma ne amiyi jatichna, to ka nofwenyo ni osemako ich, nochako chaya. Jehova Nyasaye mondo ong’ad bura e kinda kodi.” 6 To Abram ne odwoko Sarai niya: “Ne, jatichnino nie lweti, inyalo timone gimoro amora mihero.” Omiyo, Sarai ne otimo ne Hagar malit, mi noringo moa.

7 Bang’e, malaika mar Jehova ne oyudo Hagar e thim but soko manie yo ma dhi Shur.+ 8 Mi malaikano nopenje niya: “Hagar, jatich Sarai, ia kanye kendo idhi kanye?” Ne odwoke niya: “Aringo mondo awuog e nyim Sarai ma atiyone.” 9 To malaika mar Jehova ne owachone niya: “Dog ir Sarai, kendo ibolrine.” 10 Kendo malaika mar Jehova nomedo wachone kama: “Anamiyi nyikwayo mang’eny ma ok nyal kwan.”+ 11 Malaika mar Jehova nomedo wacho kama: “Ne, in gi ich, kendo ibiro nyuolo nyathi ma wuoyi. Inichake ni Ishmael,* nimar Jehova osewinjo chandruokni. 12 Enochal gi kanyna modak e bungu. Nobed mamon gi ji duto, kendo ji duto nobed mamon kode. Enodag ka ma omanyore gi owetene duto.”*

13 Eka Hagar ne oluongo nying Jehova ma nowuoyo kode, kowacho niya: “In e Nyasaye ma nyalo nena,”+ nomedo wacho kama: “Be en adier ni aseneno Jal ma nena?” 14 Mano e momiyo ne oluong sokono ni Beer-lahai-roi.* (En e kind Kadesh gi Bered.) 15 Bang’e, Hagar ne onyuolo ne Abram nyathi ma wuoyi, mi Abram nochako nyathino ni Ishmael.+ 16 Abram ne jahigni 86 ka ne Hagar onyuolo Ishmael.

17 Ka Abram ne jahigni 99, Jehova Nyasaye ne ofwenyorene monyise niya: “An Nyasaye Manyalo Duto. Wuoth e yorena kendo kik itim richo. 2 Anatim singruok kodi,+ kendo anami nyikwayi obed mang’eny ahinya.”+

3 Eka Abram ne ogoyo chonge piny, mokulore nyaka e lowo, kendo Nyasaye nomedo wachone niya: 4 “Koro ne! Atimo singruok kodi,+ kendo inibed wuon ogendni mang’eny.+ 5 Ok bi luongi kendo ni Abram,* to ibiro luongi ni Ibrahim,* nikech abiro miyo ibed wuon ogendni mang’eny. 6 Anamiyi nyikwayo mang’eny mi ginibed ogendni mathoth, kendo ruodhi noa kuomi.+

7 “Abiro rito singruok ma atimo kodi+ gi kothi e tienge ma biro. Anabed Nyasachi kendo Nyasachgi. Mano en singruok mosiko. 8 Anamiyi piny Kanaan duto ma sani idakie kaka wendo,+ mi enobed mari gi nyikwayi nyaka chieng’, kendo anabed Nyasachgi.”+

9 Nyasaye, nomedo wacho ne Ibrahim niya: “To in kaachiel gi nyikwayi nyaka urit singruok ma asetimo kodu e tiengeu duto. 10 Ma e singruok ma atimo kodi, kendo ma nyikwayi duto nyaka rit: Nyaka ter chwo duto man e kindu nyangu.+ 11 Noteru nyangu mondo obed ranyisi mar singruok ma asetimo kodi.+ 12 Nyaka uter nyathi ka nyathi ma wuoyi nyangu ka en gi ndalo aboro,+ bed ni en nyathiu, kata onyuole gi ng’at ma ne ung’iewo kowuok e oganda machielo. Unutim kamano e tiengeu duto. 13 Chwo duto ma unyuolo kata ma ung’iewo gi pesau nyaka ter nyangu.+ Kendo mano nobed ranyisi e ringreu ma nyiso singruok mosiko ma asetimo kodu. 14 To ibiro neg dichwo moro amora ma ok bi ter nyangu e kindu, nikech oseketho singruokna.”

15 Eka Nyasaye ne owacho ne Ibrahim niya: “Kik ichak iluong chiegi ni Sarai,*+ nikech koro nyinge en Sara.* 16 Abiro guedhe kendo obiro nyuoloni wuoyi.+ Abiro guedhe mondo obed min ogendni mang’eny, kendo ruodhi noa kuome.” 17 Eka Ibrahim nogoyo chonge piny mokulore nyaka e lowo, monyiero kowacho e chunye+ niya: “Be ng’ato dinyuol nyathi ka ojahigni 100? Be Sara dinyuol ka ojahigni 90?”+

18 Kuom mano, Ibrahim ne owacho ne Nyasaye niya: “Akwayi ni iguedh Ishmael!”+ 19 To Nyasaye ne owachone niya: “Sara chiegi biro nyuoloni wuoyi, kendo inichake ni Isaka.*+ Anatim singruok kode kendo anachop singruogno ne kothe nikech en singruok mosiko.+ 20 To bende, abiro guedho Ishmael kaka isekwayano, mi anamiye nyikwayo mang’eny. Enobed wuon jodongo 12 kendo abiro miyo obed oganda maduong’.+ 21 To kata kamano, anatim singruok gi Isaka+ ma Sara biro nyuoloni e kinde ma kama higa ma biro.”+

22 Ka ne Nyasaye otieko wuoyo gi Ibrahim, ne oa. 23 Eka Ibrahim ne otimo gima Nyasaye ne ochike. Ne otero Ishmael wuode nyangu, gi chwo duto ma ne onyuol e ode, kaachiel kod chwo duto ma ne ong’iewo gi pesa.+ 24 Ibrahim ne jahigni 99 ka ne otere nyangu.+ 25 Kendo wuode ma Ishmael ne jahigni 13 ka ne otere nyangu.+ 26 E odiechieng’no e ma Ibrahim kod wuode ma Ishmael ne oter nyangu. 27 Chwo duto ma ne nie od Ibrahim ne oter nyangu, bed ni ne gin chwo ma onyuol e ode, kata ma ne onyiew koa e oganda machielo.

18 Bang’e, Jehova+ ne ofwenyore ne Ibrahim but yiende madongo mag Mamre+ ka oyueyo e dho hembe godiechieng’, sa ma chieng’ ne ger. 2 Noting’o wang’e, moneno ji adek kochung’ mabor matin gi ka ma ne entiere.+ Noringo kodhi romonegi, kendo ka nochopo irgi, nogoyo chonge piny, mokulore nyaka e lowo. 3 Eka nowacho niya: “Jehova, kiyie koda to kik ikadh ma ok irawo ir jatichni. 4 Weuru waomnu pi mondo olwoknugo tiendeu,+ kae to uyue e tiend yadhni. 5 We akelnue chiemo mondo omedu teko, kae to unyalo dhi nyime gi wuodhu mosekelou ir jatichu.” Ne gidwoke niya: “Mano ber, tim kamano.”

6 Kuom mano, Ibrahim noreto ir Sara e hema, mowachone niya: “Kaw mogo mayom moromo sea* adek idwal mondo itedgo makate.” 7 Eka Ibrahim noringo modhi okawo nyaruath mopugno e kueth. Nomiye jatichne moro mondo oyang’e, kendo olose piyo piyo. 8 Ibrahim nokawo chak gi mor alenya kod ring’o ma ne oselosno, moketo e nyim jogo. Kae to nochung’ butgi e tiend yath ka ma ne gichiemoe.+

9 Koro, ne gipenjo Ibrahim niya: “Ere Sara chiegi?”+ Nodwokogi ni, “En e hema.” 10 Achiel kuom welogo nowacho niya: “Adier, anaduog iri e kinde ma kama higa ma biro, kendo Sara chiegi nobed gi nyathi ma wuoyi.”+ To kara Sara ne winjo wachno kobet e dho hema ma ne nie tok jalno. 11 Ibrahim gi Sara koro ne oseti,+ kendo kinde mag Sara mag nyuol ne osekalo.+ 12 Omiyo, Sara ne ochako nyiero gie chunye kowacho niya: “Be danyuol nyathi ka aseti kama, to ruodha bende oseti?”+ 13 Eka Jehova ne openjo Ibrahim niya: “Ang’o momiyo Sara nyiero ka owacho ni, ‘Be danyuol nyathi ka aseti kama?’ 14 Be nitie gima nyalo tamo Jehova timo?+ Adier, anaduog iri higa ma biro e kinde ma kama, kendo Sara nobed gi nyathi ma wuoyi.” 15 To Sara ne oluor, kuom mano ne okwer kowacho ni, “Ok nanyiero!” to Nyasaye ne odwoke niya “Ooyo, nawinji kinyiero.”

16 Eka jogo ne owuok kendo Ibrahim ne okowogi mi gichopo ka ma ne ginyalo nenoe Sodom.+ 17 To Jehova ne owacho niya: “Be anyalo pando ne Ibrahim gima adwaro timo?+ 18 Nimar Ibrahim nobed oganda maduong’ kendo ma nigi teko. Mi ogendni duto manie piny ibiro guedh kokalo kuome.+ 19 Kendo aseyiere* mondo ochik yawuote kod joode ma biro luwo bang’e mondo girit chike Jehova kendo luwogi ka gitimo gik mabeyo kendo makare.+ Kendo Jehova biro timo ne Ibrahim gik moko duto ma nosingone.”

20 Eka Jehova ne owacho niya: “Nitie ywak mang’eny nikech richo madongo ma Jo-Sodom gi Jo-Gomora osetimo.+ 21 Omiyo, abiro lor mondo ane ka ywak ma asewinjono en adier, nimar nyaka ang’e adiera e wi wachno.”+

22 Eka jogo ne owuok ma omako yo ma dhi Sodom, to Jehova+ ne odong’ gi Ibrahim. 23 Ibrahim ne osudo machiegni mopenje niya: “Be adier ibiro ketho jo makare kaachiel gi joricho?+ 24 Ka po ni iyudo ji 50 makare e Sodom, be pod ibiro kethe? Koso ibiro weyo ketho taondno nikech ji 50 makarego? 25 Adier, ok inyal nego jo makare kaachiel gi joricho. Ok inyal timo kamano nikech ka po ni itimo kamano, to joricho biro yudo kum ma romre gi jo makare.+ Ok inyal timo gima kamano ngang’.+ Be Jang’ad Bura mar piny ngima ditim gima ok ni kare?”+ 26 Jehova ne odwoke niya: “Ka ayudo jo makare 50 e Sodom, to ok abi ketho Sodom nikech jo makarego.” 27 Ibrahim ne omedo wacho niya: “An mana dhano ma ochue gi buru, to yiena apenji kendo, yaye Jehova. 28 Ka iyudo mana ji 45 makare kar ji 50, be pod ibiro ketho taondno?” To ne odwoke niya: “Ka ayudo ji 45 makare to ok anaketh taondno.”+

29 Ibrahim ne ochako openje niya: “Ka iyudo mana ji 40 makare, be pod ibiro kethe?” To Nyasaye ne odwoke kama: “Ok abi ketho taondno nikech ji 40 makarego.” 30 Ibrahim ne okwaye kendo niya: “A Jehova, akwayi ni kik iyi wang’ koda,+ to yiena apenji kendo. Ka po ni iyudo mana ji 30 kende, be pod ibiro kethe?” Nyasaye ne odwoke kama: “Ok abi kethe nikech ji 30 makarego.” 31 Ibrahim nochako owachone niya: “Akwayi Jehova, yie apenjie kendo. Ka iyudo mana ji 20 makare kende, be pod ibiro kethe?” Nyasaye ne odwoke niya: “Ok abi kethe nikech ji 20 makarego.” 32 Gikone Ibrahim nowacho niya: “A Jehova, akwayi ni kik iyi wang’ koda, to we apenjie mogik. Ka iyudo mana ji apar makare kende, be pod ibiro kethe?” Nyasaye ne odwoke niya: “Ok abi kethe nikech ji apargo.” 33 Ka ne Jehova otieko wuoyo gi Ibrahim ne oa.+ Ibrahim bende nodok e hembe.

19 Malaike ariyogo ne ochopo Sodom godhiambo kendo ne giyudo ka Lut obet e dho ranga dalano. Ka ne Lut onenogi, ne odhi romonegi mi nogoyo chonge piny mokulore nyaka e lowo.+ 2 Kae to nowachonegi niya: “Akwayou owetena, yieuru uraw e oda, olwoknu tiendeu kendo unindi, mondo kiny umond gokinyi udhi nyime gi wuodhu.” To ne ginyise niya: “Ooyo, wabiro nindo mana e laru kae.” 3 To Lut nosayogi ahinya mondo ginind e ode, mi ne giyie. Ne olosonegi chiemo gi makate ma ok oketie thowi, mi gichamo.

4 Kata kamano, ka ne pok gidhi nindo, chwo duto mag Sodom, madongo gi matindo ne obiro molworo odno. 5 Ne gichako luongo Lut ka giwachone niya: “Eke chwo ma nende obiro e odi kae? Golnwagi oko mondo waterre kodgi.”+

6 Eka Lut ne owuok oko irgi, mi oloro dhoot. 7 Ne owachonegi kama: “Akwayou owetena, kik utim tim marachno. 8 Winjauru asayou, an gi nyiri ariyo ma pok onindoga gi chwo. Weuru akelnugi mondo utim kodgi gima uhero. To kik utim richo moro amora ne chwogi, nimar gin wenda.”*+ 9 To ne gidwoke niya: “Wuog e nyimwa kae!” Ne gimedo wacho niya: “Ng’atni en jadak to odwaro nyisowa gima owinjore watim! Koro wabiro timoni marach moloyo chwogo.” Eka ne gidhiro Lut mondo gimuk dhoot. 10 To welogo ne oywayo Lut ma gidwoke e ot mi giloro dhoot. 11 Eka ne gidino wenge ji duto ma ne ni oko, chakre ng’at matinie mogik nyaka ng’at maduong’ mogik, kendo ne gichandore ka gimanyo dhoot, mi giol.

12 Eka welogo ne openjo Lut niya: “Be in gi jomamoko kae kaka ocheni, yawuoti, nyigi, kata watni moro modak e dalani? Kawgi giduto mondo ua ka! 13 Wabiro ketho dalani, nimar Jehova osewinjo ywak maduong’ nikech richo madongo ma jo dalani osetimo.+ Jehova oseorowa mondo waketh dalani.” 14 Omiyo, Lut ne odhi ir ochene ma nonego okend nyige monyisogi kama: “Auru malo! Wuoguru kae nikech Jehova biro ketho dalani!” To ochenego ne paro ni otugo.+

15 To ka ne piny oru, malaikego ne okaso Lut mondo owuogi. Ne giwachone niya: “Auru malo! Kaw chiegi gi nyigi ariyo man kae mondo uwuog, nono to ibiro tieku sa ma itieko joricho e dalani!”+ 16 To ka malaikego noneno ka Lut pod digni, ne gimako lwete, kaachiel gi lwet chiege gi mag nyige ariyo, mi gigologi e dalano,+ nikech Jehova Nyasaye ne okeche.+ 17 Kendo mapiyo bang’ gologi oko, achiel kuomgi ne owachonegi niya: “Ringuru mondo ures ngimau! Kik ung’i chien,+ kendo kik uchung’ kamoro amora e alworani!+ Ringuru e gode mondo kik utho.”

18 To Lut ne odwoko niya: “Yaye Jehova, akwayi ni kik wadhi kuno! 19 Isetimona ng’wono, kendo herani mogundho osemiyo ireso ngimana,+ to ok anyal ringo e got nikech aluor ni masirani nyalo juka ma atho ka pok achopo kuno.+ 20 Koro, akwayi ni nitie taon moro matin man machiegni gi kae ma anyalo chopoe piyo. En mana taon matin, yiena aring kuno mondo ares ngimana.” 21 Ne odwoke niya: “Ayie gi kwayonino+ omiyo, ok abi ketho taon midwaro ringoeno.+ 22 To tim piyo iring kuno! Nimar ok anyal timo gimoro amora kapok ichopo e taondno.”+ Mano e momiyo ne oluongo taondno ni Zoar.*+

23 Lut ne ochopo e taon mar Zoar ka chieng’ osewuok. 24 Eka Jehova Nyasaye ne okelo mach gi salfa,* mowang’o Sodom gi Gomora. Adier, Jehova e ma ne ooro majno koa e polo malo.+ 25 Kamano, Nyasaye ne oketho miechego duto. Ne oketho alworano duto gi ji duto ma nodak kuondego, kaachiel gi gik moko duto ma notwi e lowo.+ 26 To chi Lut ma noyudo ni e ng’e Lut, ne ochako ng’iyo chien molokore siro mar chumbi.+

27 Ibrahim ne omondo ma odhi ka ma ne osechung’ie kowuoyo gi Jehova.+ 28 Ka ne ong’iyo yo Sodom gi Gomora kod alworagi duto, gima noneno nobwoge! Ne nitie yiro e piny machal gi yiro mar mach maduong’!+ 29 To Nyasaye ne oparo wach Ibrahim ka ne odwaro ketho mier ma ne nie alworano, mi nogolo Lut kuno eka okethogi.+

30 Bang’e, Lut ne oluor dak Zoar,+ omiyo noa kuno gi nyige ariyo modhi e gode,+ mi gichako dak e rogo. 31 To nyare maduong’ ne owacho ne matin niya: “Wuonwa koro oseti, to onge dichwo e pinyni ma nyalo kendowa mondo wan bende wanyuol nyithindo kaka jomamoko. 32 Kuom mano, wami wuonwa divai, to kosemer wanind kode, kendo wanyuol nyithindo mondo kothe kik lal.”

33 Omiyo, otienono ne gimiyo wuon-gi divai mang’eny momer, kendo nyare maduong’ ne onindo kode. To Lut ne omer ahinya ma ok nonyal ng’eyo gima timore. 34 Kinyne, nyako maduong’ nowacho ne matin niya: “Ne! Nyoro ne anindo gi wuonwa, koro wachak wamiye divai kendo kawuono gotieno, kae to in bende inind kode eka wanyuol nyithindo mondo kothe kik lal.” 35 Omiyo, otienono bende ne gimiyo wuon-gi divai mang’eny momer, kendo nyare matin ne onindo kode. To Lut ne omer ahinya ma ok nonyal ng’eyo gima timore. 36 Kamano, nyiri ariyogo ne omako ich gi wuon-gi. 37 Kendo nyako maduong’ ne onyuolo nyathi ma wuoyi mochake ni Moab.+ En e wuon Jo-Moab.+ 38 To nyako matin bende nonyuolo nyathi ma wuoyi mochake ni Benami. En e wuon Jo-Amon.+

20 Koro, Ibrahim ne odar moa ka ma ne entie+ mi odhi yo Negeb, mochako dak e kind Kadesh+ gi Shur.+ To ka ne oyudo en jadak e piny Gerar,+ 2 nowacho ne Jo-Gerar bende ni Sara en nyamin-gi.+ Kuom mano, Abimelek ruodh Gerar ne ooro joote mondo giom Sara.+ 3 Bang’e, Nyasaye ne ofwenyore ne Abimelek e lek gotieno, mowachone niya: “Ne! In isetho, nikech dhako mikawono+ en chi ng’ato.”+ 4 Kata kamano, noyudo Abimelek pok onindo gi Sara. Kuom mano, ne openjo niya: “A Jehova, be ibiro nego oganda ma onge ketho? 5 Donge Ibrahim e ma nonyisa ni Sara en nyamin-gi, kendo Sara bende nowacho ni Ibrahim en owadgi? Ne akawo Sara gi chuny maler, omiyo, aonge ketho.” 6 To Nyasaye madier ne odwoke e lek niya: “Ang’eyo ni ne ikawe gi chuny maler, e momiyo ne ok ayie ni imule, mondo kik iketh e nyima. 7 Koro, duok dhakono ir chwore. Chworeno en janabi,+ kendo obiro lemoni+ mondo kik itho. To ka ok iduoke, ibiro tho kod joodi duto.”

8 Abimelek ne omondo chiew kinyne gokinyi mi oluongo jotichne duto monyisogi wechego, kendo luoro maduong’ nomakogi. 9 Eka Abimelek ne oluongo Ibrahim mopenje niya: “Ang’o ma isetimonwani? Ere gima rach ma asetimoni momiyo ikelo richo maduong’ni kuoma kendo kuom pinyruodha? Isetimona tim ma ok kare kata matin.” 10 Kendo nomedo penjo Ibrahim niya: “Ang’o ma ne omiyo itimonwa kama?”+ 11 To Ibrahim ne odwoke niya: “Ne atimo kamano nikech ne aparo ni onge jo ma oluoro Nyasaye e pinyni, omiyo naneno ni jopinyni ne nyalo nega mi gikaw chiega.+ 12 Kendo adier, Sara en nyamera kata obedo ni ne akende, nimar minewa e ma opogore, to wuonwa en achiel.+ 13 To ka Nyasaye nochika ni awuog e dala wuora mondo awuoth e pinje,+ ne akwayo Sara niya: ‘Kuonde duto mwabiro dhiye, iwach ni an owadu.+ Kamano e kaka ibiro timona ng’wono.’”

14 Eka Abimelek ne oduoko Sara ir Ibrahim, kendo ne omiyo Ibrahim rombe, dhok, kod jotich ma chwo kod ma nyiri. 15 Abimelek nowachone niya: “Pinyni duto en mara, inyalo dak kamoro amora ma ihero.” 16 To ne onyiso Sara bende niya: “Eri amiyo owadu+ ng’injo 1,000 mag fedha mondo obed ranyisi ne jou duto ni ionge gi ketho, kendo ni onge gimoro marach ma isetimo.” 17 Ibrahim ne ochako sayo Nyasaye, mi Nyasaye ne ochango Abimelek, chiege, kod jotichne ma nyiri mi ne gichako nyuolo nyithindo; 18 nimar noyudo Jehova osetamo mon duto e od Abimelek nyuol,* nikech gima ne osetimore ne Sara chi Ibrahim.+

21 To Jehova ne oparo gima nosesingo ne Sara, mi Jehova ne otimo kaka nosingono.+ 2 Omiyo, Sara ne omako ich,+ monyuolo ne Ibrahim wuoyi ka Ibrahim ne oseti. Ne onyuole mana e kinde ma Nyasaye ne osingone.+ 3 Ibrahim ne ochako wuode ma Sara ne onyuolono ni Isaka.+ 4 Ka ne Isaka ochopo ndalo aboro, Ibrahim notere nyangu mana kaka Nyasaye nosechike.+ 5 Ibrahim ne jahigni 100 ka ne onyuol Isaka. 6 Eka Sara ne owacho niya: “Nyasaye osemiya gima nyalo miya nyiero; kendo ng’ato ang’ata mowinjo wachni biro nyiero koda.”* 7 Kendo nomedo wacho niya: “Ng’ano ma ne nyalo nyiso Ibrahim ni Sara ne dhi dhodho nyithindo? Eri asenyuolone wuoyi ka hike oseniang’.”

8 Nyathino ne odongo, kendo chieng’ ma ne oweyo dhoth, Ibrahim ne otimone nyasi maduong’. 9 To Sara ne janeno kaka wuoyi ma Hagar+ Nya-Misri nonyuolo ne Ibrahim, ne jaroga Isaka.+ 10 Omiyo, Sara ne owacho ne Ibrahim niya: “Riemb jatich ma nyakoni gi wuode, nikech wuode ok bi chamo mwanduni kaachiel gi Isaka wuoda!”+ 11 To wachno ne ok omoro Ibrahim kata matin, nikech mano ne en wuode.+ 12 Eka Nyasaye ne owacho ne Ibrahim niya: “Kik iwinj malit e chunyi nikech wach ma Sara owachoni e wi wuoyino kod jatichni ma nyako. Winj dwond Sara, nimar kothi biro a kuom Isaka.+ 13 Abiro miyo wuod jatichni ma nyako+ obed oganda maduong’,+ nikech en bende en kothi.”

14 Kuom mano, Ibrahim ne ochiewo gokinyi mang’ich mi okawo chiemo kod chupa* moting’o pi, mi oketogi e gok Hagar. Bang’ mano, ne ogonyo Hagar gi wuode mondo gidhi.+ Omiyo, Hagar ne owuok kendo ne orundore arunda e thim mar Beer-sheba.+ 15 Gikone pi ma noting’o e chupano ne orumo, kendo ne obolo nyathino e tiend bungu moro. 16 Eka ne odhi mobet gi ka mochwalore matin, ma borne nyalo romo gi ka ma asere nyalo chopo kodir. Nimar ne owacho niya: “Ok daher neno ka wuodani tho.” Omiyo, ne ochako ywak matek ka ma nobetieno.

17 To Nyasaye ne owinjo dwond wuoyino,+ kendo malaika mar Nyasaye ne owuoyo gi Hagar gie polo, mopenje niya:+ “Hagar, ang’o marach? Kik iluor, nikech Nyasaye osewinjo ka wuoyino ywak ka ma entiereno. 18 Chung’ malo ikaw wuoyino mondo irite maber, nimar abiro miyo obed oganda maduong’.”+ 19 Eka Nyasaye ne oyawo wang’ Hagar, moneno soko moro, mi ne odhi motuomo pi gi chupa* momiyo wuoyino mondo omodhi. 20 Kendo Nyasaye, ne orito wuoyino+ mi odongo maber. Ne odak e thim mobedo jaba asere. 21 Wuoyino ne odak e thim mar Paran,+ kendo bang’e min mare ne onyombone e piny Misri.

22 E kindego, Abimelek kod Fikol ma ne jatend jolwenje ne owacho ne Ibrahim niya: “Waseneno kaka Nyasaye ni kodi e gimoro amora ma itimo.+ 23 Kuom mano, koro kuong’rina e nyim Nyasaye ni ok initimna gimoro marach, kendo ok initim ne nyithinda kod nyikwaya gimoro amora marach. Mana kaka asenyisi ng’wono madier, in bende initimna mana kamano kaachiel gi jopiny ma idakieni.”+ 24 Ibrahim ne odwoke niya: “Ayie.”

25 Kata kamano, Ibrahim ne onyiso Abimelek wach soko moro ma jotich Abimelek nosemayogi gi thuon.+ 26 Abimelek ne odwoke niya: “Akiya wachno, nikech ne ok inyisago, kendo kawuono e ma akwongo winje.” 27 Eka Ibrahim ne omiyo Abimelek rombe gi dhok, kendo ji ariyogo ne otimo singruok. 28 To Ibrahim ne opogo nyirombe ma mon abiriyo kuom kueth mi oketogi yorgi. 29 Eka Abimelek ne openje niya: “Ang’o momiyo ipogo nyirombego yorgi?” 30 Ibrahim ne odwoke niya: “Kaw nyirombe abiriyogi mondo gibed ranyisi ni an e ma nakunyo sokoni.” 31 Mano e momiyo nochako kanyo ni Beer-sheba,*+ nikech kanyo e ma ji ariyogo ne okuong’oree. 32 Bang’ timo singruok+ Beer-sheba, Abimelek kod Fikol ma ne jatend jolwenje ne odok e piny Jo-Filistia.+ 33 Bang’ mano, Ibrahim ne opidho yath miluongo ni tamarisk e Beer-sheba, mi opako nying Jehova+ Nyasaye ma nyaka chieng’.+ 34 Kendo Ibrahim nodak e piny Jo-Filistia kaka jadak kuom ndalo mang’eny.+

22 To bang’ wechego, Nyasaye madier ne otemo Ibrahim.+ Ne oluonge niya: “Ibrahim!” Ibrahim ne odwoke ni, “Antie!” 2 Nyasaye ne owachone niya: “Kaw Isaka+ wuodi makende kendo mihero ahinya,+ mondo udhi kode e piny Moria,+ ka uchopo kuno to inichiwe ka misango miwang’o e wi got moro ma abiro nyisi.”

3 Omiyo, Ibrahim nochiewo okinyi mang’ich. Noiko pundane, kae to owuok gi Isaka wuode kod jotichne ariyo. Ne obaro yien ma nodhi wang’ogo misango, mochako wuodhe nyaka ka ma Nyasaye madier nosewachone. 4 E odiechieng’ mar adek, Ibrahim ne oting’o wang’e moneno ka ma ne gidhiyeno gi ku mabor. 5 Eka Ibrahim ne owacho ne jotichnego niya: “Dong’uru kae gi punda, to an gi Isaka wabiro dhi nyaka malo kucha mondo walam kae to wanaduogi.”

6 Eka Ibrahim ne oketo yien ma ne gidhi wang’ogo misango e gok Isaka, kae to ne okawo mach gi pala, mi gichako wuoth. 7 To Isaka ne owacho ne Ibrahim ni, “Wuora!” Mi ne odwoke niya: “Wach ane, wuoda!” Isaka ne owachone ni, “Wan gi mach kod yien, to ere rombo ma wadhi chiwo kaka misango miwang’o?” 8 Ibrahim ne odwoke kama: “Wuoda, Nyasaye e ma biro miyowa rombo ma wadhi chiwo kaka misango miwang’o.”+ Bang’ mano, ji ariyogo nodhi nyime gi wuodhgi.

9 Gikone, ne gichopo ka ma Nyasaye madier nosenyise. Ibrahim ne ogero kendo mar misango, mochanoe yien, kae to ne otueyo lwete Isaka kod tiendene, mokete e wi yien ma nosechanogo.+ 10 Eka Ibrahim ne okawo pala mondo oneggo wuode.+ 11 To malaika mar Jehova ne oluonge gie polo niya: “Ibrahim! Ibrahim!” Ne odwoko ni, “Antie!” 12 Malaikano ne okwere niya: “Kik ineg wuoyino, kendo kik itimne gimoro amora marach, nimar koro ang’eyo ni in ng’at moluoro Nyasaye, nikech ok itamori chiwona wuodi makende.”+ 13 Ibrahim ne oting’o wang’e, mi noneno yim moro komoko gi tungene e bungu machiegni kanyo. Eka Ibrahim nodhi mokawo yimno, mochiwe kaka misango miwang’o kar wuode. 14 Ibrahim ne ochako kanyo ni Jehova-jire.* Mano e momiyo pod ji wacho nyaka kawuononi niya: “Ibiro chiwnwa gik ma dwarore e god Jehova.”+

15 To malaika mar Jehova ne ochako oluongo Ibrahim gie polo, 16 mowachone niya: “‘Akuong’ora gi nyinga awuon,’ Jehova Nyasaye owacho,+ ‘nikech gima isetimoni, kendo nikech ne ok itamori chiwona wuodi makendeno,+ 17 abiro guedhi ahinya, kendo anami kothi obed mang’eny ka sulwe manie polo kendo ka kuoyo manie dho nam.+ Kendo kothi nokaw dho ranga* wasikgi.+ 18 Kokalo kuom kothi+ ogendni duto mag piny biro yudo gueth, nikech isewinjo dwonda.’”+

19 Bang’ mano, Ibrahim ne odok ir jotichne, mi giduto ne gidok Beer-sheba,+ ka ma Ibrahim nodakie.

20 Eka Ibrahim ne oyudo wach niya: “Milka osenyuolo ne Nahor owadu yawuoyi:+ 21 Wuode ma kayo iluongo ni Uz, kae to Buz, kod Kemuel ma en wuon Aram. 22 Milka bende ne onyuolo Kesed, Hazo, Pildash, Jidlaf, kod Bethuel.”+ 23 Bethuel ne onyuolo nyako ma nyinge Rebeka.+ Yawuoyi aborogo e ma ne Milka onyuolo ne Nahor owadgi Ibrahim. 24 Jatichne ma nyako ma nyinge Reuma, bende ne onyuolo ne Nahor yawuoyi. Nyinge yawuoyigo ne gin Teba, Gaham, Tahash, kod Maaka.

23 Sara ne odak kuom higni 127. Mago e ndalo duto ma Sara nodakgo e piny.+ 2 Eka ne otho Kiriath-arba+ ma bende iluongo ni Hebron+ e piny Kanaan.+ Kendo Ibrahim ne odonjo e hema mi oywago Sara. 3 Bang’e, Ibrahim noa malo ma oweyo ringre Sara kanyo. Ne odhi mowacho ne yawuot Heth+ niya: 4 “An mana wendo kendo jadak e kindu.+ Kuom mano, akwayo ni umiyae kamoro ma dayikie joga.” 5 To ne gidwoko Ibrahim niya: 6 “Yaye ruodhwa, winjwa. In e jaduong’ ma Nyasaye oyiero e kindwa.+ Yier kamoro amora mihero e kuondewa mabeyo mag yiko, nimar onge ng’ato ang’ata kuomwa ma biro tuoni kare mar yiko, kendo ma biro moni yiko ng’ati.”

7 Eka Ibrahim ne ochung’ mi okulore e nyimgi,+ 8 mi owachonegi niya: “ Ka uyie ni mondo ayik ringre chiega kaka owinjore, to asayou ni unyisna Efron wuod Zohar 9 mondo ousna rogo man Makpela e giko puothe, kendo ousnago e nyimu kae. Ayie chule fedha mowinjore gi puodhono,+ mondo abedie gi kara mar yiko joga.”+

10 To noyudo ka Efron obet e kind yawuot Heth. Omiyo, Efron Ja-Hiti ne odwoko Ibrahim ka yawuot Heth duto winjo kendo e nyim ji duto ma ne nie dho ranga dala+ kowacho niya: 11 “Ooyo ruoth! To winja ane. Ayie miyi puodhono duto kaachiel gi rogono. Amiyigo e nyim jowagi duto mondo iyikie jogi.” 12 Eka Ibrahim ne okulore e nyim jogo, 13 kae to owacho ne Efron ka jogo duto ne winjo niya: “Akwayi ni iwinja! Adwaro ng’iewo puodhono kendo daher chulo fedha mowinjore kode. Omiyo, yie ikaw fedha ma adwaro miyigi mondo ayik ng’ata kanyo.”

14 To Efron ne odwoko Ibrahim niya: 15 “Asayi ni iwinja ruodha. Nengo puodhono en fedha ma romo shekel* 400, kata kamano, nengono ok e gima duong’, inyalo yiko ng’ati kanyo.” 16 Ibrahim ne oyie gi nengo ma ne Efron osewacho e nyim yawuot Heth. Mi Ibrahim nomiye fedha ma romo shekel* 400. Ne opim fedhago gi rapim ma ne jolok ohala tiyogo.+ 17 Omiyo, puoth Efron ma ne ni Makpela but Mamre, gi rogo ma ne nie iye, kaachiel gi yien duto ma ne ni e puodhono ne obedo 18 mag Ibrahim. Ne ong’iewo puodhono e nyim yawuot Heth, kendo e nyim ji duto ma ne nie dho ranga dala. 19 Bang’ mano, Ibrahim ne oyiko Sara chiege e rogo ma ne ni Makpela but Mamre, ma bende iluongo ni Hebron e piny Kanaan. 20 Kendo yawuot Heth ne oloko puodho kod rogono mobedo kar Ibrahim mar yiko joge.+

24 Ibrahim koro ne oseti kendo hike ne oseniang’, bende, Jehova ne oseguedho yorene duto.+ 2 Ibrahim nowacho ne jatichne maduong’ ma ne rito mwandune duto+ niya: “Asayi, ket lweti e bwo bamna, 3 mondo ikuong’rina e nyim Jehova Nyasach polo gi piny ni ok ibi manyo ne wuoda nyako e piny Jo-Kanaan ma adakieni.+ 4 To inidog thurwa ir wedena+ mondo ikaw ne Isaka wuoda dhako kuno.”

5 Kata kamano, jatichneno ne openje niya: “Abiro timo ang’o ka nyakono ok oyie biro koda e pinyni? Be abiro duoko wuodi thuru ka ma ne iayeno?”+ 6 Ibrahim ne odwoke niya: “Kik iduok wuoda kuno ngang’!+ 7 Jehova Nyasach polo ma ne ogola thurwa+ e dala wuora, kendo ma ne osingorena+ ni, ‘Anami kothi+ pinyni,’+ en e ma obiro oro malaikane e nyimi+ ma biro tayi mondo iyud ne wuoda dhako kuno.+ 8 Ka nyakono otamore biro kodi e pinyni, kuong’ruogni ok nomaki. To kik iter wuoda kuno ngang’!” 9 Kuom mano, jatichno ne oketo lwete e bam Ibrahim ruodhe mi okuong’ore ni obiro timo mana kamano.+

10 Eka jatichno ne okawo ngamia apar mag ruodhe, kaachiel gi gik mamoko mang’eny mabeyo mi ochako wuodhe kochomo Mesopotamia, e dala mar Nahor. 11 Eka jalno ne omiyo ngamiago ogo chongegi piny e dho soko ma ne ni oko mar dalano. Ne en seche mag odhiambo sa ma mon dhi omo pi. 12 Eka nowacho niya: “Jehova Nyasach Ibrahim ruodha, asayi ni iguedh wuodha kawuononi, kendo inyis ruodha Ibrahim herani mosiko. 13 Eri achung’ e dho sokoni, kendo nyi taondni biro umbo kae. 14 Ka nyako moro obiro omo pi, to akwaye pi moa e dapigeno mi omiya ka owacho ni, ‘Eri modhi, kendo we ami ngamia magi pi mondo gimodhi,’ nyakono e ma mondo obed nyako ma iseyiero ne Isaka jatichni. Kamano, abiro ng’eyo ni isenyiso ruodha herani mosiko.”

15 To ka ne pod owacho wechego, Rebeka ne ochopo ka oting’o dapi e goke. Rebeka ne en nyar Bethuel,+ to Bethuel ne en wuod Milka+ chi Nahor.+ Kendo Nahor ne en owadgi Ibrahim. 16 Rebeka ne en nyako ma silili kendo ne ojaber. Ne olor e soko, mi otwomo pi eka oduogo malo. 17 To mapiyo, jatichno nodhi ire ka reto, mi onyise niya: “Asayi, miya pi matin mar dapigino mondo amodhi.” 18 Mi nyakono ne oloro dapige piyo mi omiye pi mondo omodhi kowachone niya: “Eri ruodha, modhi.” 19 To ka jatichno ne osetieko modho pi, nyakono ne owachone niya: “We aom ne ngamia magi pi mondo gin bende gimodhi ma romgi.” 20 Mapiyo nono Rebeka ne oolo pi ma ne odong’ e dapige e mbero ma ne jamni modhoe, kae to ne oreto e soko ka osombo pi ne ngamiago nyaka gimodho giduto. 21 Kindeno duto, jatichno ne ohum nono ka range mondo one ka be Jehova ne oseguedho wuodhe.

22 Ka ne ngamiago duto osetieko modho pi, ng’atno nomiyo Rebeka tere mar um molos gi dhahabu ma pekne romo nus shekel,* kaachiel gi bangli ariyo mag dhahabu ma pekgi romo shekel* apar. 23 Eka ng’atno ne openje niya: “Nyisa ane, in nyar ng’a? Be wanyalo yudo kar nindo e dalau?” 24 Rebeka ne odwoke niya: “An nyar Bethuel+ ma wuod Nahor gi Milka.”+ 25 Rebeka nomedo wacho kama: “Wan gi lum gi chiemo moromo, kaachiel gi kar nindo bende.” 26 Ka ng’atno nowinjo kamano ne okulore mi ogoyo ne Jehova erokamano, 27 kowacho niya: “Opak Jehova Nyasaye ma Nyasach Ibrahim ruodha, nimar pok oweyo nyiso ruodha herane mosiko kod adierane. Kendo Jehova osetelona mi achopo e dala owadgi ruodha.”

28 Eka Rebeka ne oringo modhi onyiso jood min-gi wechego. 29 Rebeka ne nigi owadgi miluongo ni Laban.+ Laban ne oringo nyaka ir ng’atno e soko. 30 Ka noneno tere mar um kod bangli e lwet Rebeka nyamin-gi kendo ka nowinjo ka nyamin-gi wacho ni, “Ma e kaka ng’atno nowachona,” Laban ne odhi nyaka e soko moyudo ng’atno kochung’ e bath ngamia mage. 31 Ne owacho ne ng’atno niya: “Bi wadhi, in ng’at ma Jehova oseguedho. Ang’o momiyo pod ichung’ oko kae? Aseikoni ot kaachiel gi ka ma ngamia nyalo nindoe.” 32 Kuom mano, nogonyo* gik ma ngamia noting’o, momiyo ngamia lum kod chiemo, kae to nokelo pi mondo jatichno kod jo ma ne owuotho kode olwokgo tiendegi. 33 To ka ne okelne chiemo, jatichno ne owacho niya: “Ok anyal chiemo ka pok anyisou gimomiyo abiro kae.” Laban ne onyise ni, “Ara wach ane!”

34 Eka ng’atno nowacho niya: “An jatich Ibrahim.+ 35 Jehova Nyasaye oseguedho ruodha ahinya, mi obedo momewo. Nimar osemiye rombe gi dhok, fedha gi dhahabu, jotich ma chwo gi ma mon, kaachiel gi punde gi ngamia mang’eny.+ 36 E wi mano, Sara chi ruodha ne onyuolo ne ruodha wuoyi ka oseti,+ kendo wuodeno e ma obiro miyo mwandune duto.+ 37 To ruodha ne owachona ni, ‘Kuong’rina ni ok ibi manyo ne wuoda nyako e piny Jo-Kanaan ma adakieni.+ 38 To dog thurwa ir joodwa+ mondo imany ne wuoda dhako kuno.’+ 39 Eka ne apenjo ruodha ni, ‘Abiro timo ang’o ka nyakono ok oyie biro koda e pinyni?’+ 40 To ne odwoka niya, ‘Jehova Nyasaye ma asewuothogo nyaka sani,+ biro oro malaikane+ mondo otayi, kendo obiro guedho wuodhi. Onego imany ne wuoda nyako moa e odwa kendo e od wuora.+ 41 To ka idhi e od wuora ma gitamore miyi nyako to kuong’ruogni ok nomaki.’+

42 “To ka ne achopo e soko kawuononi, ne akwayo Nyasaye kama: ‘Jehova Nyasach Ibrahim ruodha, ka po ni ibiro guedho wuodhani, 43 to ma e gima onego itimna. Eri achung’ e dho sokoni, kendo nyako+ mobiro umbo, abiro kwaye pi matin moa e dapige mondo amodhi. 44 To ka owachona ni, “Eri modhi. Ngamia magi bende abiro miyo pi,” to nyakono e ma nobed nyako ma Jehova oseyiero ne wuod ruodha.’+

45 “To ka ne pok atieko wacho wechego e chunya, Rebeka ne obiro koting’o dapi e goke. Ne olor e soko mochako twomo pi. Eka ne awachone niya: ‘Asayi, miyae pi amodhi.’+ 46 Mi ne oloro dapige piyo mowachona niya, ‘Eri, modhi,+ ngamia magi bende abiro miyo pi.’ Kuom mano, ne omiya pi modho mi otuomo ne ngamia bende pi modho. 47 Bang’ mano, ne apenje niya, ‘In nyar ng’a?’ Ne odwoka ni, ‘An nyar Bethuel ma wuod Nahor gi Milka.’ Kae to naketo tere e ume kaachiel gi bangli e lwete.+ 48 Eka ne akulora e nyim Jehova, mi apako Jehova Nyasach Ibrahim ruodha+ ma osetelona maber mondo ayud nyar owadgi obed chi wuode. Kendo osekela nyaka dala owadgi ruodha mondo amany ne wuode dhako. 49 Omiyo, wachnauru ka be ubiro nyiso ruodha ni uhere kendo ugene. To ka ok nyalre, to unyisa mondo ane gima abiro timo.”*+

50 Eka Laban gi Bethuel ne odwoko niya: “Wachni oa kuom Jehova Nyasaye. Ok wanyal wachoe gimoro amora.* 51 To ma eri e Rebeka. Kawe idhi kode mondo obed chi wuod ruodhi, mana kaka Jehova osewacho.” 52 Ka ne jatich Ibrahim owinjo wechego, ne okulore piny e nyim Jehova. 53 Eka jatichno ne omiyo Rebeka gik fedha kod mag dhahabu kaachiel gi lewni. Bende, ne omiyo owadgi Rebeka kod min-gi gik ma nengogi tek. 54 Bang’ mano, ne ochiemo kendo metho kaachiel gi joge, mi ne ginindo kanyo.

Ka ne ochiewo gokinyi, jatichno ne owachonegi niya: “Weuru adog ir ruodha.” 55 To owadgi Rebeka kod min-gi ne onyise niya: “We nyarwa obed kodwa mondi kata mana kuom ndalo apar. Eka bang’e onyalo dhi.” 56 To ne odwokogi niya: “Kik ugeng’a, to weyauru adog ir ruodha nikech Jehova Nyasaye oseguedho wuodhani.” 57 Omiyo, ne giwachone niya: “We waluong nyako mondo wawinjane gima obiro wacho.” 58 Eka ne giluongo Rebeka mi gipenje niya: “Be iyie dhi gi ng’atni?” Ne odwokogi niya: “Ee, ayie dhi kode.”

59 Kuom mano, ne giyie mondo Rebeka+ gi dhako* ma ne opire+ odhi gi jatich Ibrahim kod joge. 60 Ne giguedho Rebeka ka giwachone: “Nyarwa, mad ibed min ji mang’eny ahinya,* kendo kothi mondo okaw dho ranga* wasikgi.”+ 61 Eka Rebeka kod jotichne ma nyiri ne oa malo, mi giidho ngamia kae to giluwo ng’atno. Kamano, jatichno ne okawo Rebeka mi ochako wuodhe.

62 Koro, Isaka ne oa yo Beer-lahai-roi,+ nimar ne odak e alwora mar Negeb.+ 63 Noyudo Isaka wuotho e pap godhiambo ka piny dwaro yuso mondo opar matut.+ To ka noting’o wang’e malo, ne opo koneno ngamia moko ka biro. 64 Rebeka bende ne oneno Isaka, eka ne olor mapiyo e wi ngamia. 65 Rebeka ne openjo jatichno niya: “Macha ng’a ma wuotho e pap ka biro romonwa?” Jatichno ne odwoke niya: “Macha ruodha.” Eka Rebeka ne okawo nanga mi oumogo wiye. 66 Jatichno ne onyiso Isaka gik moko duto ma ne osetimore. 67 Eka Isaka ne otero Rebeka e hemb Sara min-gi.+ Mi ne okawe mi obedo chiege, kendo ne ohere ahinya.+ Kendo Isaka ne oyudo hoch bang’ tho min mare.+

25 Ibrahim ne ochako okendo dhako miluongo ni Ketura. 2 Dhakono ne onyuolone Zimran, Jokshan, Medan, Midian,+ Ishbak, kod Shua.+

3 Jokshan ne onyuolo Sheba gi Dedan.

Dedan ne onyuolo Ashurim, Letushim, kod Leumim.

4 Yawuot Midian ne gin Efa, Efer, Hanok, Abida, kod Eldaa.

Jogo duto ne gin yawuot Ketura.

5 Bang’e, Ibrahim ne omiyo Isaka mwandune duto,+ 6 kendo ka pok otho nopogo ne yawuot monde mamokogo duto mich, kae to ne odarogi mondo kik gidag machiegni gi Isaka wuode.+ Mi ne gidhi dak e piny man yo wuok chieng’. 7 Ibrahim nodak higni 175. 8 Ne otho koti kendo hike noseniang’ maber, mi ne oyike gi kwerene.* 9 Kendo yawuote ma Isaka kod Ishmael ne oyike e rogo man Makpela, e puoth Efron wuod Zohar ma Ja-Hiti. Puodhono ne ni machiegni gi Mamre.+ 10 Mano e puodho ma yawuot Heth ne ouso ne Ibrahim, kendo kanyo e ma ne oyikie Ibrahim kod Sara.+ 11 Bang’ tho Ibrahim, Nyasaye ne odhi nyime guedho Isaka wuode+ ma nodak machiegni gi Beer-lahai-roi.+

12 Magi e joka Ishmael+ wuod Ibrahim, ma Hagar+ Nya-Misri kendo jatich Sara ne onyuolo ne Ibrahim.

13 Koro magi e nyinge yawuot Ishmael kaluwore gi anyuolagi: Wuod Ishmael makayo ne en Nebayoth,+ eka Kedar,+ Abdeel, Mibsam,+ 14 Mishma, Duma, Masa, 15 Hadad, Tema, Jetur, Nafish, kod Kedema. 16 Mago e yawuot Ishmael, kendo gin e jodongo 12 ma notelo ne dhoutegi.+ Kuonde ma ne gibworoe kaachiel gi mier ma ne gigero ne ochak nyingegi. 17 Ishmael nodak higni 137 kae to ne otho mi oyike mana kaka kwerene.* 18 Nyikwaye nodak chakre Havila+ nyaka Asuria. Havila ne ni machiegni gi Shur,+ kendo Shur ne ni but Misri. Ne gidak machiegni gi owetegi.*+

19 Ma e sigand Isaka wuod Ibrahim.+

Ibrahim nonyuolo Isaka. 20 Isaka ne en jahigni 40 ka ne okendo Rebeka nyar Bethuel.+ Bethuel ne en Ja-Aram ma nodak e piny Padan-aram. Rebeka ne en nyamin Laban Ja-Aram. 21 Isaka ne siko ka kwayo Jehova mondo chiege oyud nyathi, nimar ne ok onyal nyuol. Omiyo, Jehova nowinjo kwayone mi Rebeka nomako ich. 22 Ka ne Rebeka owinjo ka nyithindo chapni* e iye,+ nowacho niya: “Kare ka en mana kama, be nitie tiende dhi nyime bedo mangima?” Omiyo, nodhi penjo Jehova tiend wachno. 23 To Jehova nowachone kama: “Ogendni ariyo nie iyi,+ to ogendnigo biro pogore.+ Achiel nobed ratego moloyo wadgi+ kendo maduong’ biro tiyo ne matin.”+

24 Ka ne Rebeka dwa nyuol, ne oyud ni kare noting’o rude. 25 Wuoyi ma ne okwong nyuol ne kwar kendo dende ne chalo gi nanga ma rayier,+ omiyo ne gichake ni Esau.*+ 26 Eka owadgi Esau nowuok ka lwete omako ofunj tiend Esau,+ mi ne ochake ni Jakobo.*+ Isaka nonyuolo yawuotego ka en jahigni 60.

27 Ka ne gibedo jo ma dongo, Esau nobedo jadwar molony+ kendo kinde mang’eny nojadhi dwar, Jakobo to nohero bet e hembe,+ kendo ne en ng’at makare. 28 Isaka nohero Esau nikech Esau ne kelone ring’o koa dwar, Rebeka to nohero Jakobo.+ 29 Chieng’ moro ka ne Jakobo tedo dengu, Esau nobiro ire koa dwar ka ool ahinya. 30 Omiyo, nowacho ne Jakobo niya: “Aol kendo kech nega, miyae dengu makwarno mondo acham!” Mano e momiyo nochak Esau ni Edom.*+ 31 To Jakobo nodwoke niya: “Abiro miyi mana ka iyiena kawo kari kaka wuoyi makayo.”+ 32 Esau nowachone niya: “Bedona wuoyi makayo biro konya gi ang’o ka kech nega kama?” 33 Jakobo nodwoke niya: “Kuong’rina mondi, ni ibiro yiena kawo kari kaka wuoyi makayo.” Mi Esau nokuong’orene.+ 34 Eka Jakobo nomiye makate gi dengu kendo ka ne osechiemo mometho, nowuok modhi. Omiyo, Esau nochayo pokne kaka wuoyi makayo.

26 Kendo kech ne nitie e piny mopogore gi kech ma ne nitie e ndalo Ibrahim.+ Omiyo, Isaka ne odhi e piny Gerar ir Abimelek ruodh Filistia. 2 Eka Jehova Nyasaye ne ofwenyorene mowachone niya: “Kik idhi e piny Misri. To dhi idag e piny ma abiro nyisi. 3 Dag adaga e pinyni kaka wendo,+ eka anabed kodi kendo abiro guedhi. Nikech anamiyi pinyni duto kaachiel gi nyikwayi,+ kendo anachop singruok ma natimo gi Ibrahim wuonu,+ ka nanyise ni, 4 ‘Anami kothi obed mang’eny kaka sulwe manie polo,+ kendo anamigi pinjegi duto.+ Kendo kothi e ma nomi ogendni duto mag piny oyud gueth.’+ 5 Anaguedhi kamano nikech Ibrahim ne owinjo dwonda, nomako chikena, gi buchena, kendo nowinjo wachna.”+ 6 Omiyo, Isaka nodhi nyime dak e piny Gerar.+

7 Jo pinyno ne siko penjo Isaka ka be Rebeka ne en chiege. To ne ojawachonegi ni Rebeka ne en nyamin-gi,+ ne oparo ni ginyalo nege kowacho ni Rebeka en chiege nikech ne ojaber ahinya.+ 8 Chieng’ moro bang’ ka ne gisedak kuno kuom kinde moko, Abimelek ruodh Filistia ne ong’icho gie dirisa mi oneno ka Isaka tugo gi Rebeka.+ 9 Eka ne oluongo Isaka mopenje niya: “Kare dhakoni en chiegi? To ang’o momiyo ne iwachonwa ni en nyaminu?” Isaka ne odwoke niya: “Ne aluor ni jo pinyni nyalo nega ka giwinjo ni en chiega.”+ 10 To Abimelek nomedo penje niya: “Ang’o ma isetimonwani?+ Ka dine ng’ato e kindwa onindo gi chiegi, donge dine imiyo wabedo joketho?”+ 11 Eka Abimelek ne ochiko joge duto niya: “Ng’ato ang’ata ma omulo Isaka kata chiege ibiro negi.”

12 E higano Isaka ne ochako pur e pinyno, mi ne okayo cham moloyo ma nochuoyo nyadi 100, nikech Jehova ne guedhe.+ 13 Mwandune nomedore mi omewo ahinya. 14 To nyiego ne omako Jo-Filistia nikech Isaka ne nigi rombe, gi dhok, gi jotich mang’eny.+

15 Kuom mano, Jo-Filistia ne okawo lowo mi gidino sokni duto ma jotich Ibrahim wuon Isaka ne okunyo.+ 16 Bang’ mano, Abimelek ne owacho ne Isaka niya: “Dar ia e alworawa, nimar isebedo gi teko moloyowa.” 17 Omiyo, Isaka ne owuok kanyo modhi dak e hoho mar Gerar.+ 18 Isaka ne ochako okunyo sokni ma ne osekuny ndalo Ibrahim wuon mare, kendo ma Jo-Filistia ne osedino bang’ tho Ibrahim,+ mi ne oluongogi gi nyinge ma wuon mare ne ochakogi chon.+

19 Ka ne jotich Isaka kunyo sokni e hohono, ne giyudo soko moro ma ne nigi pi maler. 20 To jokwath ma Jo-Gerar nolaro pigno gi jokwadh Isaka, ka giwacho niya: “Pigni en marwa.” Omiyo, Isaka nochako nying sokono ni Esek* nikech jogo nodhawo kode. 21 Eka jotichne nokunyo soko moro, to kanyo bende ne gidhawoe, mi nochako nyinge ni Sitna.* 22 Bang’e, nodar oa kanyo mokunyo soko machielo, to mano ne ok gilaro. Kuom mano, nochako nying sokono ni Rehoboth,* mowacho niya: “Koro Jehova osemiyowa ka malach moromowa, kendo osemiyo wamedore e pinyni.”+

23 Eka Isaka nodar kanyo, mi odhi Beer-sheba.+ 24 To chieng’no gotieno Jehova ne ofwenyorene mowachone niya: “An e Nyasach Ibrahim wuonu.+ Kik iluor+ nikech an kodi. Abiro guedhi kendo abiro miyi nyikwayo mang’eny nikech singruok ma ne atimo gi Ibrahim jatichna.”+ 25 Kuom mano, Isaka nogero kendo mar misango kanyo mi nopako nying Jehova.+ Nodak kuno+ kendo jotichne nokunyo soko moro kuno.

26 Bang’e, Abimelek noa Gerar gi Ahuzath jang’adne rieko kod Fikol jatend jolweny+ mi gidhi ir Isaka. 27 Isaka nopenjogi niya: “Ang’o momiyo ubiro ira to e ndalo ma ne adak e pinyu ne ok udwara kendo ne uriemba?” 28 To ne gidwoke niya: “Koro waseneno maler ni Jehova ni kodi.+ Omiyo, waseng’ado kama: ‘Watim kodi winjruok, kendo isingrinwa+ 29 ni ok inihinywa mana kaka wan bende ne ok wahinyi. Ne watimoni maber mi ne ia gi kuwe kendo koro Jehova oseguedhi.’” 30 Kuom mano, Isaka ne olosonegi chiemo mi ne gichiemo kendo gimetho. 31 Kinyne gokinyi, ne gia malo mi gitimo singruok gi Isaka.+ Bang’ mano, Isaka noweyogi mi ne gidhi gi kuwe.

32 Chieng’no e ma jotich Isaka nobiro ire monyise ni gisekunyo soko+ mi giyudoe pi. 33 Omiyo, nochako nying sokono ni Shiba. Mano e momiyo taondno pod iluongo ni Beer-sheba+ nyaka chil kawuono.

34 Ka ne Esau jahigni 40, ne okendo Judith nyar Beeri ma Ja-Hiti kod Basemath nyar Elon ma bende ne Ja-Hiti.+ 35 Wachno ne ochando chuny Isaka gi Rebeka ahinya.+

27 Chieng’ moro ka koro Isaka noseti mi obedo muofu, ne oluongo wuode makayo ire, mowachone niya: “Esau+ wuoda!” Esau nodwoke niya: “Antie.” 2 Eka Isaka nowachone niya: “Aseti kendo anyalo tho sa asaya. 3 Omiyo, kaw atung’ gi asere mondo idhi e thim inegna le.+ 4 Kae to itedna ring’o mamit kaka aherogacha, mondo ikelna acham, kendo anaguedhi ka pok atho.”

5 To Rebeka nowinjo ka Isaka wuoyo gi wuode Esau. Omiyo, ka ne Esau osedhi dwar,+ 6 noluongo Jakobo wuode+ mowachone niya: “Awinjo ka wuonu wacho ne Esau owadu ni 7 odhi onegne le kae to otedne ring’o mamit ocham, kendo obiro guedhe e nyim Jehova ka pok otho.+ 8 Kuom mano, wuoda, yie iwinj gima awachoni.+ 9 Dhi e kueth ikelna nyidiek ariyo mopugno, mondo ated ne wuonu ring’o mamit kaka oheroga, 10 kendo iterne ocham mondo oguedhi ka pok otho.”

11 To Jakobo nowachone min-gi niya: “Esau en ng’ama rayier+ to an denda poth. 12 Donge wuonwa nyalo mula+ mi ofweny ni awuonde, kae to okuong’a kar mondo oguedha?” 13 To min-gi nodwoke niya: “We mondo kuong’no omaka wuoda, in to dhi iomna nyidiekgo mana kaka asewachoni.”+ 14 Omiyo, Jakobo nodhi mokelo nyidiek kendo min-gi notedo ring’o mamit mana kaka Isaka nohero. 15 Eka Rebeka nokawo lep Esau mabeyo ma ne en-go e ot mi orwakone Jakobo.+ 16 Nokawo bende piende diegego ma uomogo bede Jakobo kod ng’ute ka ma ne onge yier.+ 17 Eka nomiye ring’o mamitno gi makate ma nosetedo.+

18 Jakobo nodhi ir wuon-gi moluonge ni, “Wuora!” mi wuon-gi nodwoke ni, “Antie! To in ng’a?” 19 Jakobo nodwoke niya: “An Esau wuodi makayo.+ Asetimo kaka ninyisa. Koro chung’ icham ring’o ma asekeloni mondo iguedha.”+ 20 Isaka nopenjo wuode niya: “To iduogo piyo manadeni? Jakobo nodwoke niya: “Jehova Nyasachi nokonya ma amako leno piyo.” 21 Eka Isaka nowacho ne Jakobo kama: “Sud machiegni amuli mondo ang’e ka be adier in Esau wuoda.”+ 22 Jakobo nosudo machiegni gi wuon-gi, kendo wuon-gi nomule mowachone niya: “Dwondi chalo gi dwond Jakobo to lweti chalo gi lwet Esau.”+ 23 Ne ok ofwenyo ni en Jakobo nikech bedene notimo yier ka mag Esau. Omiyo, ne oguedhe.+

24 Bang’ mano, nopenje kendo niya: “In Esau wuoda adier?” To Jakobo nodwoke ni, “Ee, an Esau.” 25 Eka Isaka nowachone niya: “Wuoda, koro miya ring’o acham mondo aguedhi.” Mi Jakobo nomiye ring’o mochamo kendo nomiye divai momadho. 26 Eka wuon-gi nowachone niya: “Sud machiegni wuoda mondo inyodha.”+ 27 Omiyo, nosudo machiegni monyodhe kendo nowinjo tik lepe.+ Eka noguedhe kowacho kama:

“Tik wuoda mang’we mamitni chalo gi tik puodho ma Jehova oseguedho. 28 Nyasaye mondo okelni tho moa e polo+ mondo puotheni obed momewo+ kendo iyud cham gi divai mogundho.+ 29 Ogendni duto mondo otini kendo okulreni. Bed ruodh oweteni kendo owetenigo mondo okulreni.+ Ibiro kuong’ ng’ato ang’ata ma kuong’i, kendo ibiro guedh ng’ato ang’ata ma guedhi.”+

30 Koro, ka ne Isaka osetieko guedho Jakobo kamano, Jakobo nowuok, to gie sechego bende e ma Esau owadgi noduogo koa dwar.+ 31 En bende notedo chiemo mamit motero ne wuon-gi, kendo nowachone niya: “Wuora, yie ichung’ mondo icham ring’o ma asekeloni kendo iguedha.” 32 Isaka nopenje niya: “In to in ng’a?” Nodwoke ni, “An Esau, wuodi makayo.”+ 33 Isaka nobwok mochako tetni mopenje niya: “To kare en ng’ano ma nonego le mokelonacha? Asechamo chiembeno mi aguedhe ka pok ibiro, kendo guethno biro siko!”

34 Ka ne Esau owinjo kamano, noywak matek kendo malit ahinya mowacho niya: “Wuora, an bende guedha!”+ 35 To Isaka nodwoke niya: “Owadu nobiro mi owuonda, koro osekawo guethni.” 36 Eka Esau nowacho niya: “Donge mano e momiyo nochake ni Jakobo?* Nimar osewuonda diriyo,+ mokwongo nokawo kara kaka wuoyi makayo+ kendo koro osemaya gueth!”+ Kae to nopenjo wuon-gi niya: “To onge gueth moro amora ma ikanona?” 37 Isaka nodwoko Esau niya: “Asekete ruodhi+ kendo aseketo owetene duto mondo obed jotichne. Bende, aseguedhe gi cham gi divai.+ Koro wuoda, be nitie gima odong’ ma datimni?”

38 To Esau nomedo penjo wuon-gi niya: “Wuora, a in mana gi gueth achiel kende? Asayi, guedha an bende!” Mi noyuak malit.+ 39 Isaka nodwoke niya:

“Inidag e piny motwo kendo puotheni ok noyud tho moa e polo.+ 40 To liganglani e ma nomiyi chiemo+ kendo ibiro tiyo ne owadu.+ Kinde nobi ma inijog mi ia e bwo lochne.”*+

41 Esau nomako sadha gi Jakobo nikech gueth ma ne wuon-gi oguedhego.+ Omiyo, nowacho e chunye niya: “Wuora koro chiegni tho,+ to ka aseyike, abiro nego Jakobo owadwa.” 42 To ka ne onyis Rebeka gima Esau ne chano timo, noluongo Jakobo mapiyo mowachone niya: “Wuoda, winji! Esau owadu dwaro negi mondo ochul kuor. 43 Omiyo, tim gima awachoni. Ikri mondo idhi Haran ir Laban owadwa.+ 44 Idag kuno kuom kinde nyaka mirimb owadu rum. 45 Kendo ka mirimbe oserumo mi wiye owil gi gima nitimone, abiro oro wach mondo iduogi. Ok daher ni yawuota ariyo duto otho e odiechieng’ achiel.”

46 Kendo Rebeka ne siko ka wacho ne Isaka niya: “Nyi Heth+ miyo ngimana bedo matek ahinya. Ka di po ni Jakobo bende okendo nyi Heth ma timbegi chalo gi mag nyiri modak e alworani, kare ber mondo atho athoya.”+

28 Omiyo, Isaka ne oluongo Jakobo mi oguedhe kendo nonyise niya: “Kik ikend Nya-Kanaan.+ 2 To dhi Padan-aram e dala Bethuel kwaru mondo ikend achiel kuom nyi Laban+ neru. 3 Nyasaye Manyalo Duto biro guedhi kendo obiro miyi nyithindo mang’eny mi inibed wuon ogendni mang’eny.+ 4 Obiro guedhi kendo guedho nyikwayi mana kaka nosingo ne Ibrahim,+ kendo inikaw piny ma koro isedakie ka wendoni. En e piny ma ne Nyasaye omiyo Ibrahim.”+

5 Kamano Isaka ne ooro Jakobo Padan-aram ir Laban wuod Bethuel Ja-Aram.+ Laban ne en owadgi Rebeka+ ma en min Jakobo kod Esau.

6 Esau ne owinjo ni Isaka noseguedho Jakobo mi oore Padan-aram mondo odhi omany dhako kuno. Bende, nowinjo ni ka ne Isaka guedho Jakobo ne okwere ni kik okend Nya-Kanaan.+ 7 Kendo nong’eyo ni Jakobo nosedhi Padan-aram mana kaka wuon-gi gi min-gi nosenyise.+ 8 Eka Esau nofwenyo ni kare Isaka wuon-gi ne ok ohero Nyi-Kanaan.+ 9 Omiyo, Esau ne okendo dhako machielo miluongo ni Mahalath. Mahalath ne en nyar Ishmael ma wuod Ibrahim. Kendo ne en nyamin Nebayoth.+

10 Jakobo nowuok Beer-sheba mowuotho kochomo Haran.+ 11 Ne ochopo kamoro ma ne onyalo buoroe nikech chieng’ nosepodho. Nonindo kanyo koteno wiye gi kidi moro ma nokwanyo kanyo.+ 12 To ka nonindo, noleko ni ne nitie ngas moro ma rabora ma a e piny nyaka e polo, kendo malaike mag Nyasaye ne idho ngasno kendo lor piny.+ 13 Bende, noneno Jehova ka nie wi ngasno ka wachone niya:

“An e Jehova ma Nyasach Ibrahim kwaru kendo Nyasach Isaka.+ Abiro miyi piny ma inindoeno, in kaachiel gi nyikwayi.+ 14 Anami nyikwayi obed kaka buru manie piny,+ ginibed mang’eny kendo ginilandre yo nyandwat, gi yo milambo, gi yo wuok chieng’, kod yo podho chieng’. Kokalo kuom kothi ogendni duto mag piny biro yudo gueth.+ 15 Anabed kodi, anariti kamoro amora ma ibiro dhiye, kendo anaduoki e pinyni.+ Ok anaweyi ngang’, kendo anatimni gima asesingoni.”+

16 Eka Jakobo ne ochiewo mowacho niya: “Adier, kara Jehova ni kae to ok ang’eyo.” 17 Luoro nomake mowacho niya: “Kae ka malich manadeni! Nyaka bed ni kae en od Nyasaye+ kendo en ranga polo.”+ 18 Jakobo nochiewo gokinyi mang’ich mokawo kidi ma ne otenogo wiyeno mochunge ka siro, kae to oolone mo.+ 19 Mi ne ochako kanyo ni Bethel* kata obedo ni chon ne iluongo taondno ni Luz.+

20 Eka Jakobo nokuong’ore kowacho niya: “A Nyasaye, ka inirita kendo telona e wuodhani, kendo ka inimiya chiemo gi lewni, 21 mi aduog maber e dalawa, eka anang’e ni kuom adier Jehova e Nyasacha. 22 Kendo kidi ma asechungo kaka sironi e ma nobed od Nyasaye.+ Bende, anamiyi achiel kuom apar mag gik moko duto ma imiya.”

29 Bang’ mano, Jakobo nodhi nyime gi wuodhe mochopo e piny jo Ugwe. 2 Noneno soko moro e pap ka kwedhe adek mag rombe onindo e dir sokono. Kanyo e ma ne jamni modhoe, kendo ne oum dho sokono gi kidi maduong’. 3 Ka ne kwedhe duto osechokore kanyo, jokwath ne ng’ielo kidino mondo jamni omodhi. Bang’ ka gisemodho, jokwath ne duoko kidino e dho sokono.

4 Jakobo ne openjogi niya: “Owetena, ua kanye?” Ne gidwoke niya: “Wa a Haran.”+ 5 Eka nopenjogi niya: “Be ung’eyo Laban+ ma nyakwar Nahor?”+ Ne gidwoke ni, “Wang’eye.” 6 Jakobo nopenjogi niya: “Odhi nade?” Ne gidwoke niya: “Ongima, kendo echa Rahel+ ma nyare biro gi rombe.” 7 To Jakobo nowachonegi niya: “Piny pod chon, kendo sa ma iduokoe jamni podi. Migiuru pi kae to utergi kwath.” 8 To ne gidwoke ni, “Ok oyienwa timo kamano. Nyaka warit mondo kueth duto ochokre, eka wang’iel kidi man e dho soko mondo jamni omodhi.”

9 To ka ne pod Jakobo wuoyo kodgi, Rahel nochopo gi jamb wuon-gi nimar en e ma nokwayogi. 10 Ka Jakobo noneno Rahel ka nigi jamb Laban ner mare, nodhi mapiyo mong’ielo kidi manie dho soko mi omiyo jamb Laban pi. 11 Eka Jakobo nonyodho Rahel kae to oyuak matek. 12 Jakobo nonyiso Rahel niya: “An wuod Rebeka nyamin wuonu.” Eka Rahel noringo monyiso wuon-gi wachno.

13 Ka ne Laban+ owinjo ni Jakobo wuod nyamin-gi obiro, nodhi piyo mondo oromne. Ne okwake monyodhe kae to okele e dalane. Eka Jakobo nonyiso Laban gik moko duto ma ne otimore. 14 Laban nowachone kama: “Adier, in rembwa.”* Omiyo, ne odak kode kuom dwe mangima.

15 Laban nowacho ne Jakobo niya: “Ok owinjore itina nono mana nikech in watna.+ Omiyo, nyisa gima onego achuli.”+ 16 Laban ne nigi nyiri ariyo, nyako maduong’ ne iluongo ni Lea, to matin ne iluongo ni Rahel.+ 17 Wenge Lea ne ok lomb wang’, to Rahel ne en nyako ma jaber kendo ma jachia. 18 Jakobo nohero Rahel, kuom mano nowacho ne Laban niya: “Abiro tiyoni kuom higni abiriyo mondo imiya nyari ma Rahel.”+ 19 To Laban nodwoke kama: “Ber ka in e ma amiyigo moloyo chiwe ne ng’at machielo, omiyo dag adaga koda.” 20 Jakobo ne otiyo ne Laban kuom higni abiriyo mondo okend Rahel.+ To hignigo ne chalne mana ndalo matin nikech nohero Rahel ahinya.

21 Eka Jakobo nowacho ne Laban niya: “Asetieko ndalo ma ne iketona mondo atini, omiyo koro miya nyari obed chiega.” 22 Kamano Laban noloso nyasi, ma ogwelo ji duto e alworano. 23 To gotieno, Laban nokawo nyare ma Lea mi otere ne Jakobo mondo okende. 24 Bende, Laban nokawo Zilpa jatichne ma nyako ma omiyo Lea mondo obed jatichne.+ 25 Kinyne gokinyi, Jakobo nofwenyo ni kara Laban ne omiye Lea to ok Rahel. Omiyo, nopenjo Laban niya: “Ang’o momiyo isetimona kama? Donge ne wawinjore ni atiyoni mondo imiya Rahel, to koro ang’o momiyo iwuonda?”+ 26 To Laban nodwoke niya: “Ok watimga kamano thurwa kae, ok nyal kend nyako matin ka pok okend maduong’. 27 Koro rit nyaka itiek juma achiel gi Lea. Bang’ mano, abiro miyi Rahel ka iyie tiyona kuom higni abiriyo mamoko.”+ 28 Jakobo ne oyie gi wachno mi otieko juma achiel gi Lea. Bang’ mano, Laban ne omiye Rahel mondo obed chiege. 29 Kendo Laban nokawo Bilha+ jatichne ma nyako mi omiye Rahel mondo obed jatichne.+

30 Kamano, Jakobo nokendo Rahel, to nohero Rahel moloyo Lea. Bang’ mano, notiyo ne Laban kuom higni abiriyo mamoko.+ 31 Ka Jehova noneno ni Jakobo ne ok ohero Lea, noguedho Lea mi omako ich,+ to Rahel ne ok nyal nyuol.+ 32 Omiyo, Lea nomako ich mi onyuolo nyathi ma wuoyi. Ne oluongo wuodeno ni Reuben,*+ kendo nowacho niya: “Jehova oseneno chandruokna,+ omiyo koro chwora biro hera.” 33 Lea nomako ich kendo mi onyuolo wuoyi, mowacho niya: “Jehova osemiya wuoyi machielo nimar osewinjo kaka chwora ok ohera.” Omiyo, nochako wuoyino ni Simeon.*+ 34 Lea nochako omako ich kendo mi onyuolo wuoyi mar adek. Nowacho niya: “Koro chwora biro padore kuoma, nimar asenyuolone yawuoyi adek.” Ne ochake ni Lawi.*+ 35 Bang’e, nochako omako ich mi onyuolo wuoyi machielo. Kendo nowacho ni: “Koro abiro pako Jehova.” Omiyo, ne ochake ni Juda.*+ Bang’ mano noweyo nyuol.

30 Ka ne Rahel oneno ni pok onyuolo ne Jakobo nyithindo, nyiego nomake gi nyamin-gi mowacho ne Jakobo niya: “Miya nyithindo, nono to abiro tho!” 2 To mirima nomako Jakobo mowacho ne Rahel kama: “Iparo ni an Nyasaye ma osetami nyuolo nyithindo?” 3 Rahel nowachone niya: “Eri Bilha jatichna ma nyako,+ kawe onyuolna nyithindo,* mondo an bende abedie gi nyithindo.” 4 Kamano, Rahel nochiwo Bilha jatichne ma nyako mondo obed chiege, mi Jakobo onindo kode.+ 5 Bilha nomako ich, mi onyuolo ne Jakobo wuoyi. 6 Eka Rahel ne owacho niya: “Nyasaye oseng’adona bura maber, nimar osewinjo dwonda mi omiya nyathi ma wuoyi.” Omiyo, ne ochako nyathino ni Dan.*+ 7 Bilha ne omako ich kendo, mi onyuolo ne Jakobo wuoyi machielo. 8 Rahel ne owacho niya: “Asepiem matek gi nyamera, kendo aselocho!” Omiyo, ne ochako wuoyino ni Naftali.*+

9 Ka ne Lea oneno ni oseweyo nyuol, ne okawo Zilpa jatichne ma nyako mi omiyo Jakobo mondo obed chiege.+ 10 Zilpa bende ne onyuolo ne Jakobo wuoyi. 11 Eka Lea nowacho ni, “Weche osedhina maber!” Mi nochako nyathino ni Gad.*+ 12 Bang’ mano, Zilpa ne onyuolo ne Jakobo wuoyi machielo. 13 Eka Lea ne owacho niya: “Mano doko mor manade! Koro nyiri biro luonga ni ng’at mamor.”+ Omiyo, nochake ni Asher.*+

14 E ndalo ma ne ikayo ngano, Reuben+ ne odhi e puodho moyudo olembe miluongo ni mandrek mokelogi ne min-gi. Eka Rahel ne onyiso Lea niya: “Miyae moko kuom olembe ma wuodi okeloni.” 15 To Lea ne openje ni, “Iparo ni kawo chwora en gima tin koso?+ Koro, idwaro kawo nyaka olemb mandrek mag wuoda bende?” Rahel ne odwoke niya: “Ka imiya mandrekgo, to Jakobo biro nindo kodi otieno ma kawuono.”

16 Omiyo, ka ne Jakobo duogo dala koa e puodho e seche mag odhiambo, Lea nodhi romone, mi owachone niya: “An e ma ibiro nindo koda kawuononi nikech asenyiewi gi mandrek mag wuoda.” Omiyo, otienono Jakobo ne onindo kode. 17 Nyasaye ne owinjo kwayo mar Lea, mi odwoke. Lea ne omako ich, monyuolo ne Jakobo wuoyi mar abich. 18 Eka Lea ne owacho niya: “Nyasaye osechula nikech ne amiyo chwora jatichna.” Kuom mano, ne ochako wuodeno ni Isakar.*+ 19 Lea ne omako ich kendo, mi onyuolo ne Jakobo wuoyi mar auchiel.+ 20 Eka Lea ne owacho niya: “Nyasaye osemiya chiwo maber, koro chwora biro yie koda+ nikech asenyuolone yawuoyi auchiel.”+ Omiyo, ne ochako wuodeno ni Zebulun.*+ 21 Bang’e, Lea ne onyuolo nyako mochake ni Dina.+

22 Bang’e, Nyasaye ne oparo Rahel, ne odwoko kwayone momako ich.*+ 23 Ne onyuolo nyathi ma wuoyi. Eka nowacho niya: “Nyasaye osegolona wich-kuot.”+ 24 Omiyo, ne ochako wuodeno ni Josef*+ kowacho niya: “Jehova omeda wuoyi machielo.”

25 Ka ne Rahel osenyuolo Josef, Jakobo ne owacho ne Laban niya: “Weya mondo koro adog thurwa.+ 26 Miya mondena gi nyithinda mondo adhigo, nimar gin e ma gisemiyo atiyoni gi kinda, kendo in iwuon ing’eyo mano.”+ 27 Laban ne odwoke niya: “Koro aseyudo ng’wono e wang’i, bende, aseneno gik ma nyiso ni Jehova Nyasaye osegwedha nikech in.” 28 Nomedo wachone niya: “Nyisa gima onego achuli mondo achuli.”+ 29 Jakobo ne odwoke niya: “Ing’eyo kaka asetiyoni, kendo kaka jambi osenyuolore ka ne aritogi.+ 30 Ka ne abiro, jambi ne nok, to koro gisemedore ahinya, kendo chakre ne abi Jehova oseguedho yoreni duto. To koro abiro tiyo ne jooda karang’o?”+

31 Laban nopenje ni, “Diher ni achuli ang’o?” Jakobo nodwoke niya: “Ok adwar mondo imiya gimoro amora mak mana gimoro achiel, eka abiro dhi nyime bedo jakwadhi.+ 32 Kawuono, wanakal e dier jambi duto. Wanaket tenge rombo moro amora ma nigi madoadoa matindo gi madongo, kod nyayim moro amora ma rabuor,* kaachiel gi diel moro amora ma dhako ma nigi madoadoa madongo kod matindo. Kendo chakre kawuono, mago e ma nobed chudona.+ 33 Bang’e, ibiro neno kaka asebedo ja adiera, e odiechieng’ ma ibiro neno chudona. Ka iyudo kuoma diel moro amora ma dhako ma onge madoadoa matindo gi madongo, kata nyayim moro amora ma ok rabuor, to ibiro kwan mano ka gima okwal.”

34 Laban nodwoke niya: “Mano ber! Wabiro timo mana kaka iwachono.”+ 35 E odiechieng’no, Laban noketo tenge nyuogi mokiewo okiewo kendo ma nigi madoadoa madongo, kod diek duto ma mon ma nigi madoadoa matindo gi madongo, kaachiel gi nyiyimbe ma robuoche ma nigi kido ma rachar kuomgi. Ne omiyo yawuote jamnigo mondo giritgi. 36 Eka Laban ne owuotho wuodh ndalo adek koa ka ma ne Jakobo nitie. To Jakobo ne odong’ ka kwayo jamb Laban ma ne odong’.

37 Eka Jakobo nokawo ludhe moko mag yadh libna ma pod numu, kod lozi gi armon. Ne opoko kuonde moko e korgi mondo igi ma rachar onen. 38 Ne ochungo ludhe ma ne opokogo e mberni ma jamni modhoe mondo jamni ochomgi tir sa ma gimodho, nikech kanyo e ma ne jamni ma chwo luwogie.

39 Kuom mano, ka ne oluw jamnigo e nyim ludhego, ne ginyuolo nyithindo mokiewo okiewo, ma nigi madoadoa matindo gi madongo. 40 Eka Jakobo ne opogo nyiyimbe mi ochomogi ir rombe Laban mokiewo okiewo gi ma robuoche. Kae to ne opogo jambe mondo kik gikikre gi mag Laban. 41 Ka ne jamni motegno dwaro ni mondo oluwgi, Jakobo ne jachungo ludhe ma ne osepoko e mberni ma jamnigo modhoe, mondo oluwgi e nyim ludhego. 42 Kata kamano, ne ok oket ludhego e nyim jamni ma yom yom. Omiyo, jamni ma yom yom ne odong’ ne Laban, to motegno ne obedo mag Jakobo.+

43 Kendo Jakobo nobedo jamoko miwuoro. Ne en gi jamni mang’eny kaachiel gi ngamia kod punde. Bende, ne en gi jotich ma nyiri kod ma chwo.+

31 Bang’ kinde, Jakobo ne owinjo ka yawuot Laban wacho niya: “Jakobo osekawo gik wuonwa duto, kendo mwandu ma en-go oseyudo mana kuom wuonwa.”+ 2 Ka ne Jakobo ong’iyo wang’ Laban, ne ofwenyo ni Laban ok nohere kaka chon.+ 3 Bang’e, Jehova nowacho ne Jakobo niya: “Dogi e piny kwereni kendo ir wedeni,+ anabed kodi.” 4 Omiyo, Jakobo ne ooro wach mondo oluongne Rahel gi Lea mondo gidhi ka ma ne okwayoe jambe, 5 mi owachonegi niya:

“Aseneno ni wuonu tinde ok ohera kaka nohera chon,+ to kata kamano, Nyasach wuora osebedo koda.+ 6 Ung’eyo kaka asetiyo ne wuonu gi tekona duto.+ 7 En to osewuonda mi oloko chudona nyadipar. Kata kamano, Nyasaye pok oweyo mondo ohinya. 8 Ka ne wuonu owacho ni jamni ma nigi madoadoa matindo e ma ne dhi bedo chudona, jamni duto ne onyuolo nyithindo ma kamago. To ka ne owacho ni jamni mokiewo okiewo e ma ne dhi bedo chudona, jamni duto ne onyuolo mana nyithindo ma kamago.+ 9 Kuom mano, Nyasaye e ma ne miya jamb wuonu. 10 Chieng’ moro ka ne anindo, ne aleko ni nyuogi mokiewo okiewo, ma nigi madoadoa matindo gi madongo e ma ne luwo jamni ma mon.+ 11 Eka malaika mar Nyasaye madier ne oluonga e lek niya: ‘Jakobo!’ Nadwoko ni, ‘Antie.’ 12 Ne owachona kama: ‘Ne ane kaka nyuogi ma luwo jamni gin mokiewo okiewo, ma nigi madoadoa matindo gi madongo, mano en nikech aseneno gik moko duto ma Laban timoni.+ 13 An e Nyasaye madier ma nofwenyoreni Bethel+ ka ma ne iolo mo e wi siro ma ikuong’orina.+ Koro, wuogi ia e pinyni mondo idog thuru.’”+

14 Eka Rahel gi Lea ne owachone niya: “Be nitie pok modong’nwa ma wabiro yudo e od wuonwa adier? 15 Donge tinde okwanowa kaka jomoko nono? Nimar oseusowa kendo osechamo mwandu duto ma ne omiye nikech wan.+ 16 Mwandu duto ma Nyasaye ogolo kuom wuonwa koro gin magwa kendo mag nyithindwa.+ Kuom mano, tim mana kaka Nyasaye osewachoni.”+

17 Eka Jakobo ne oa malo, mi oketo nyithinde kod monde e wi ngamia,+ 18 mi nosembo jambe duto, kendo nokawo gigene duto ma nosechoko+ Padan-aram mondo odog ir Isaka wuon-gi e piny Kanaan.+

19 Noyudo Laban odhi ng’ado yie rombe, to ka pod ne en kuno, Rahel ne okwalo terafim*+ mag wuon-gi.+ 20 Jakobo bende ne owuok ling’ling’ ka Laban Ja-Aram ok ong’eyo. 21 Ne okawo gigene duto mi oringo oa, mi ong’ado Aora,*+ kendo ne omako yo mochomo gode mag Gilead.+ 22 E odiechieng’ mar adek ne onyis Laban ni Jakobo ne oseringo. 23 Omiyo, Laban ne okawo owetene* mi gilawo Jakobo kuom ndalo abiriyo, kendo ne giyude e gode mag Gilead. 24 To Nyasaye ne ofwenyore ne Laban Ja-Aram+ e lek gotieno,+ mi owachone niya: “Tang’ ahinya gi gima idhi wacho ne Jakobo, obed gima ber kata gima rach.”+

25 Omiyo, Laban ne odhi nyaka e got ma Jakobo ne oguroe hembe, mi en bende oguro hembe kanyo kaachiel gi joge. 26 Laban ne openjo Jakobo niya: “Ang’o momiyo isetimona kama? Isekawo nyiga ma iringogo mana ka jo momak ma itero e tuech! 27 Ang’o momiyo ne ia ling’ling’ ka ok ang’eyo? Dine inyisa ni idwaro dhi, donge dine wakowi gi mor ka wawerni kendo wagoyoni nyatiti gi oyieke? 28 Bende, ne ok imiya thuolo mar nyodho nyikwaya kod nyiga mondo agonegi oriti. Isetimo tim fuwo. 29 An gi teko mar hinyi, en mana ni Nyasach wuonu nyowuoyo koda gotieno monyisa ni, ‘Atang’ ahinya gi gima abiro wachoni, bedni en gima ber kata gima rach.’+ 30 Ang’eyo ni ne ia nikech ne igombo neno joodu, to koro ang’o momiyo isekwalo nyisechena?”+

31 Jakobo ne odwoke kama: “Ne aringo nikech ne aluor ni di po ka imaya nyigi. 32 To ng’ato ang’ata ma oyud gi nyisecheni, ibiro negi. Rang giga duto e nyim jowagi, mondo ikaw giri moro amora ma ibiro yudago.” To Jakobo ne kia ni Rahel e ma ne osekwalo nyiseche wuon-gi. 33 Omiyo, Laban ne odhi e hemb Jakobo, gi hemb Lea, kod hembe nyiri ariyo ma jotichka,+ to ne ok oyudogi. Ka nowuok e hemb Lea, ne odhi e mar Rahel. 34 To noyudo Rahel osepando terafimgo* ei kom ma ng’ato betie e wi ngamia, mi obetie. Laban ne omanyo kuonde duto e hemano, to ne ok oyudo nyisechego. 35 Eka Rahel ne owacho ne wuon-gi niya: “Wuora, kik mirima omaki koda, nimar ok anyal chung’ e nyimi, nikech atuo tuo mon.”+ Laban ne omenyo adimba, to ne ok oyudo nyisechenego.+

36 Omiyo, mirima ne omako Jakobo, mi odhawo ne Laban kowachone niya: “Asetimoni richo mane ma omiyo ilawa matek kama? 37 Ero koro isemanyo gigena duto, be nitie giri moro amora ma iyudago? Ka po ni nitie giri miyudo to gole oko e wang’ jogagi kendo e wang’ jogi, mondo ging’ad ni ng’ano man kare. 38 Asedak kodi koro kuom higni 20, to onge rombo kata diendi moro amora mosebuogo,+ kendo pok iwinjoe ni nachamo yimbi kata achiel. 39 Ka ne le mag bungu onego jambi moro amora, ne ok akelni ringe mondo anyisi gima otimore,+ to ne achulo achula. Ne iketo chik ni nyaka achul jamni moro amora ma okwal, bed ni nokwale godiechieng’ kata gotieno. 40 Ndalogo duto, chieng’ ne chama godiechieng’ to koyo chama gotieno, kendo nindo ne ok teraga.+ 41 Kamano e kaka asetiyoni kuom higni 20 ma asedak kodi. Ne atiyoni kuom higni 14 mondo imiya nyigi ariyo, kendo ne akwayoni jambi kuom higni 6 mondo ayud pokna, to ne iloko pokno nyadipar.+ 42 Dine koro iseriemba gi lweta nono, ka dine Nyasach Ibrahim,+ kendo Nyasaye ma Isaka noluoro+ ojwang’a. To oseneno kaka ne atiyo matek kendo kaka ne achandora, mano e momiyo nyoro ne okweri gotieno ni kik itimna gimoro marach.”+

43 Laban ne odwoko Jakobo niya: “Nyirigo gin nyiga kendo nyithindogo gin nyithinda, jamnigo bende gin jamba, gik moko duto ma in-go gin maga gi nyiga. Ang’o ma dimi atimne nyiga kaachiel gi nyithindgi gimoro marach? 44 Koro, we watim singruok kendo singruogno e ma nobed janeno e kindwa kodi.” 45 Omiyo, Jakobo ne ochungo kidi moro kaka siro.+ 46 Eka Jakobo nowacho ne joge niya: “Kwanyuru kite!” Ne gikwanyo kite mi gichokogi kanyachiel. Bang’ mano, ne gichiemo but kite ma ne gichokogo. 47 Laban ne ochako nying kanyo ni Jegar-sahadutha,* to Jakobo ne ochake ni Galeed.*

48 Eka Laban nowacho niya: “Chakre kawuono, kitegi biro bedo janeno e kinda kodi.” Mano e momiyo ne ochak kanyo ni Galeed,+ 49 kendo ni Ohinga mar Jarito, nimar nowacho niya: “Ka wasepogore, to Jehova e ma mondo ong’i timbewa. 50 Ka po ni ithago nyiga, kata ka po ni imedo mon moko, kendo onge ng’at ma oneni, to ng’e ni Nyasaye e janeno e kindwa kodi.” 51 Eka Laban nodhi nyime wacho ne Jakobo niya: “Ma eri e pith mar kite, kendo ma e siro ma asechungo e kinda kodi. 52 Pidhni kod sironi mondo obednwa ka joneno+ ni ok anakadh pidhni mondo amonji, to in bende ok inikadh pidhni kod sironi mondo imonja. 53 Nyasach Ibrahim+ gi Nyasach Nahor e ma mondo ong’ad buchwa.” Bang’e, Jakobo ne okuong’ore e nyim Nyasaye ma Isaka wuon-gi ne oluoro.+

54 Bang’ mano, Jakobo ne oyang’o chiaye moro mi otimogo misango e wi godno. Kendo noluongo joge mondo obi ochiem. Kamano ne gichiemo kaachiel kendo ne ginindo kanyo. 55 Kinyne gokinyi, Laban ne oa malo mi onyodho nyige gi nyikwaye+ mi ogoyonegi oriti, kendo ne oguedhogi,+ eka ne odok dalane.+

32 Jakobo ne odhi nyime gi wuodhe, kendo malaike mag Nyasaye ne oromo kode. 2 Ka ne Jakobo onenogi, ne owacho niya: “Ma en oganda lweny mar Nyasaye!” Omiyo, ne ochako kanyo ni Mahanaim.*

3 Jakobo ne ooro joote mondo otel nyime ir Esau owadgi ma ne nie piny Seir,+ ma bende iluongo ni Edom,+ 4 ne ochiko jootego niya: “Magi e weche monego unyis Esau ruodha, ‘Jakobo jatichni owacho niya: “Asedak gi Laban kuom higni mang’eny.+ 5 Kendo sani an gi dhok, gi punde, gi rombe, kaachiel gi jotich ma chwo gi ma mon.+ Kuom mano, aoroni wach mondo iyie irwaka gi ng’wono.”’”

6 Bang’ kinde, jootego ne oduogo ir Jakobo mi giwachone niya: “Ne waromo gi owadu Esau, kendo en e yo, obiro romoni ka en gi ji 400.”+ 7 Ka ne Jakobo owinjo wechego, ne obwok kendo chunye ne ochandore ahinya.+ Kuom mano, ne opogo joge gi jambe e grube ariyo. 8 Ne owacho niya: “Ka po ni Esau omonjo grup achiel, to grup machielo nyalo tony.”

9 Bang’ mano, Jakobo ne olemo niya: “A Jehova Nyasach Ibrahim kwarwa, kendo Nyasach Isaka wuonwa, in e ma ne iwachona ni, ‘Dogi e piny kwereni, ir wedeni. Anabed kodi.’+ 10 Ok awinjora gi herani kod adierani ma isenyisa.+ Ne ang’ado Aora Jordan ka aonge gi gimoro amora mak mana ludha mar wuoth kende, to koro aseduogo ka an gi grube ariyogi.+ 11 Omiyo, akwayi ni iresa+ e lwet Esau owadwa, nikech aluor ni onyalo monjowa+ ma ok odewo mon kod nyithindo. 12 Kendo nisingorina niya: ‘Abiro guedhi ahinya kendo anami kothi obed mang’eny ka kuoyo manie nam ma ok nyal kwan.’”+

13 Jakobo ne obworo kanyo, to kinyne ne oyiero jambe moko mondo okow ne Esau kaka mich.+ 14 Ne oyiero: diek ma mon 200, nyuogi 20, rombe ma mon 200, yimbe 20, 15 ngamia 30 kaachiel gi nyithindgi, dhok ma mon 40, ruedhi 10, punde 20 ma mon kod 10 ma chwo.+

16 Ne oketo kueth ka kueth e lwet jotichne kowachonegi niya: “Teluru nyima ka uweyo thuolo e kind kueth gi kueth.” 17 Eka ne owacho ne jatichne ma ne sembo kueth mokwongo niya: “Ka Esau owadwa oromo kodi mopenji niya, ‘In jatich ng’a, kendo idhi kanye? To jamni ma isembogi gin mag ng’a’? 18 To ibiro dwoke kama: “Magi gin mich ma Jakobo jatichni omiyi.+ En to obiro bang’wa.” 19 Ne ochiko bende jal ma ne sembo kueth mar ariyo gi mar adek kaachiel gi jo ma ne sembo kueth mamoko niya: “Mago e weche ma onego unyis Esau ka uromo kode. 20 Bende, onego unyise niya: ‘Jakobo jatichni biro bang’wa.’” Jakobo ne owacho e chunye niya: ‘Ka po ni ahoyo chunye gi mich ma asemiyego,+ to onyalo nyisa ng’wono ka aromo kode.’ 21 Kamano, jotichnego notelo gi michgo, to en owuon ne obworo kanyo otienono.

22 E otienono, Jakobo ne ochiewo mi owuok gi monde ariyo,+ gi jotichne ariyo ma nyiri+ kod nyithinde 11, mi gikalo ka ming’adogo aora Jabok.+ 23 Ne ong’ado kodgi aorano gi mwandugi duto.

24 Eka Jakobo ne odong’ kende, kendo ng’at moro ne opoye mi ochako kedo kode nyaka piny oru.+ 25 Ka ne ng’atno oneno ni ok onyal loyo Jakobo, ne omulo bam Jakobo mi ka ma ne omulono nowil ka pod gikedo.+ 26 Eka ng’atno nowachone Jakobo niya: “Weya mondo adhi nikech piny chiegni ru.” To Jakobo nodwoke kama: “Ok abi weyi ka pok iguedha.”+ 27 Ng’atno ne openje niya: “Nyingi ng’a?” Ne odwoke ni, “Nyinga Jakobo.” 28 Eka ne owachone niya: “Chakre kawuono, ok bi luongi ni Jakobo to ibiro luongi ni Israel,*+ nikech isekedo gi Nyasaye+ kaachiel gi ji ma iloyogi.” 29 To Jakobo ne okwaye niya: “Nyisa ane nyingi.” Ng’atno ne openje niya: “Ang’o momiyo ipenja nyinga?”+ Eka ng’atno ne oguedhe kanyo. 30 Jakobo ne owacho niya: “Aseneno Nyasaye wang’ gi wang’ to pod angima!”+ Kuom mano, ne ochako kanyo ni Peniel.*+

31 Jakobo ne okalo Penuel* ka chieng’ wuok, to ne oling’o nikech bamne ne owil.+ 32 Mano e momiyo Jo-Israel ok cham ring’o manie bam nyaka chil kawuono, nikech ng’atcha ne omulo ler manie emb Jakobo.

33 Jakobo ne oting’o wang’e mi oneno Esau ka biro gi ji 400.+ Ne opogo nyithinde ne Lea, gi Rahel, kod monde ma jotich ariyoka.+ 2 Ne oketo monde ma jotichgo gi nyithindgi nyime,+ kae to Lea gi nyithinde noluwogi,+ to Rahel+ gi Josef e ma noketo chien. 3 En to notelo nyimgi, mi okulore nyadibiriyo kaka nomedo sudo but owadgi.

4 Esau ne oringo ka dhi romone, kendo ne okwake, monyodhe, mi giywak giduto. 5 Ka Esau ne oting’o wang’e mi oneno mine gi nyithindo, ne openjo Jakobo niya: “Magi ng’a gini man kodigi?” Jakobo ne odwoke niya: “Magi nyithindo ma Nyasaye osemiya nikech ng’wonone.”+ 6 Eka monde ma jotichgo ne osudo nyime gi nyithindgi mi gikulore. 7 Lea gi nyithinde bende ne osudo nyime mi gikulore. Eka Josef gi Rahel bende ne osudo nyime mi gikulore.+

8 Esau ne openjo Jakobo niya: “Ang’o momiyo ioro jotichni mondo okelna mich?”+ Jakobo ne odwoke niya: “Ne aorogi mondo ayud ng’wono e wang’i.”+ 9 Eka Esau ne owachone niya: “An gi gik mang’eny ahinya owadwa,+ omiyo dong’ adong’a gi magi.” 10 Jakobo ne odwoke kama: “Ka aseyudo ng’wono e wang’i, to kik itamri kawo mich ma amiyigo. Iserwaka gi ng’wono, kendo ka aneno wang’i to chalona mana ka gima aneno wang’ Nyasaye.+ 11 Kuom mano, yie ikaw mich ma asemiyi+ nimar Nyasaye oseguedha, kendo osemiya gik moko duto ma adwaro.”+ Jakobo ne ochune, mi okawo gik ma nomiyego.

12 Bang’ mano, Esau ne onyiso Jakobo niya: “Waikreuru wadhi. An to we atelnu.” 13 Jakobo ne odwoke niya: “Yaye ruodha, ing’eyo kaka nyithindogi pod tindo,+ kendo an gi jamni ma dhodho nyithindgi. Ka osembgi matek kata mana kuom odiechieng’ achiel, to giduto gibiro tho. 14 Omiyo ruodha, akwayi ni in itel atela. An to abiro luwi mos mos gi nyithindo kod jamni nyaka achop iri Seir.”+ 15 Esau nowachone niya: “Kiyie, to we amiyi joga moko owuoth kodi.” To Jakobo nodwoke kama: “Onge tiende timo kamano ruodha, ng’wono ma isenyisa oromo aroma.” 16 Kendo chieng’no e ma Esau nodok Seir.

17 Jakobo to nodhi nyaka Sukoth+ mi ogero ode kuno kendo ne ogero abilni ne jambe. Mano e momiyo ne ochako kanyo ni Sukoth.*

18 Ka ne Jakobo osea Padan-aram,+ ne ochopo maber e taon mar Shekem+ manie piny Kanaan+ mi noguro hembe machiegni gi taondno. 19 Eka ne ong’iewo lowo kuom yawuot Hamor, ma wuon Shekem. Ne ong’iewo lobno gi fedha ma romo 100 kendo kanyo e ma ne oguroe hembe.+ 20 Ne ogero kendo mar misango kanyo mochako kendono ni Nyasaye, tiende ni Nyasach Israel.+

34 Koro, Dina nyar Jakobo ma ne Lea+ onyuolo ne ohero dhi limo nyi pinyno.+ 2 Chieng’ moro Shekem ne oneno Dina, mi nokawe monindo kode githuon. Shekem ne en wuod Hamor ma Ja-Hivi+ ma ne en jaduong’ pinyno. 3 Shekem ne ohero Dina ahinya. Ne otemo lombo chuny Dina gi weche mamit. 4 Bang’e, Shekem ne okwayo Hamor+ wuon-gi niya: “Dhi inyuomna nyakoni.”

5 Ka ne Jakobo owinjo ni ne osemi nyare wich-kuot kamano, ne oling’ aling’a gi wachno, nikech ne oyudo yawuote odhi kwath. 6 Bang’e, Hamor wuon Shekem ne obiro wuoyo gi Jakobo. 7 To yawuot Jakobo ne owinjo wachno mi ne giduogo mapiyo. Igi ne owang’ ahinya nikech Shekem nosekuodo wi Israel ka nonindo gi nyar Jakobo,+ kendo mano ne en gima rach ahinya.+

8 Hamor ne owachonegi niya: “Shekem wuoda ohero nyaru ahinya. Kuom mano, akwayou ni umiyego obed chiege. 9 Kendo uyienwa nyuomo nyiu, to wan bende wanamiu nyiwa mondo unyuom.+ 10 Unyalo dak kamoro amora ma udwaro e pinywani, bende, unyalo timo ohala e pinywani.” 11 Bang’e, Shekem ne owacho ne wuon Dina gi owete Dina niya: “Timnauru gima akwayouno, kendo anamiu gimoro amora mudwaro. 12 Nyisauru gimoro amora mudwaro, kata mich monego achiw mondo anyuom Dina.+ Abiro miyou gimoro amora mudwaro kuyiena mondo anyuome.”

13 To yawuot Jakobo ne owuondo Shekem gi Hamor wuon-gi, nikech Shekem ne osekuodo wi Dina nyamin-gi. 14 Ne ginyisogi niya: “Ok wanyal yie mondo ng’at ma pok oter nyangu okend nyaminwa.+ Mano biro kelonwa wich-kuot maduong’ ahinya. 15 Wanyalo miyou nyaminwa mana ka uyie tero jou ma chwo duto nyangu mondo ubed kaka wan.+ 16 Eka wanamiu nyiwa, kendo wan bende wanakend nyiu mondo wadag kaka oganda achiel. 17 To ka udagi ni ok teru nyangu, wabiro kawo nyaminwano.”

18 Wechego ne omoro Hamor+ gi Shekem wuode.+ 19 Kuom mano, Shekem ne ok odeko timo wachno+ nikech ne ohero nyar Jakobo ahinya. Shekem e ma ne omi luor moloyo ji duto e dalagi.

20 Omiyo, Hamor gi Shekem wuode ne odhi e dho ranga dala,+ mi giwuoyo gi jo dalano ka giwacho niya: 21 “Jogi diher dak kodwa gi kuwe. Wawegiuru gidag kodwa e pinywaka, kendo gitim ohala, nimar pinywa lach kendo onyalo romowa waduto. Bende, wabiro nyuomo nyigi, to gin bende gibiro nyuomo nyiwa.+ 22 To mondo gitim kamano, gimoro achiel kende e ma nyaka watim mondo wadag kaka oganda achiel kodgi, nyaka water jowa ma chwo duto nyangu mana kaka gin bende gitimoga.+ 23 Ka wayie timo kamano, donge mwandugi kaachiel gi jambgi duto nobed mekwa, koso? Omiyo, wayieuru mondo gidag kodwa.” 24 Ji duto ma ne kadho e dho ranga dalano ne oyie gi gima Hamor gi Shekem wuode nowachonegi. Omiyo, jo ma chwo duto ne oter nyangu.

25 Kata kamano, e odiechieng’ mar adek, ka pod chwogo ne nigi rem ahinya, owete Dina ma Simeon gi Lawi+ ne okawo liganglagi mi gidonjo e dalano apoya, kendo ne ginego chwo duto kuno.+ 26 Ne ginego Hamor gi Shekem wuode, mi gigolo Dina e od Shekem kendo ne gia kode. 27 Yawuot Jakobo mamoko ne obiro moyako gige jo ma noneggo, nikech ne gisemiyo nyamin-gi wich-kuot.+ 28 Ne giyako rombe, dhok, gi punde, kod gik moko duto ma ne nie dalano kod ma ne nie pap. 29 Ne gikawo gigegi duto kaachiel gi mondegi gi nyithindgi gi gik moko duto ma ne nie utegi.

30 Jakobo ne owacho ne Simeon gi Lawi+ niya: “Usekelona chandruok maduong’ nimar usemiyo koro ang’we marach ne Jo-Kanaan gi Jo-Perizi ma odak e pinyni. An mana gi ji manok ahinya, omiyo, ka jopinyni oriwona, to gibiro tieka kaachiel gi jooda duto.” 31 To ne gidwoko niya: “Ok wanyal yie mondo ng’ato otim ne nyaminwa anjawo ka jachode kamano.”

35 Bang’ mano, Nyasaye ne owacho ne Jakobo niya: “Wuogi idhi Bethel,+ mondo idag kuno, kendo iger ne Nyasaye madier kendo mar misango kuno. En e Nyasaye ma ne ofwenyoreni kinde ma ne iringo Esau owadu.”+

2 Kuom mano, Jakobo ne owacho ne joode, kaachiel gi jo ma ne ni kode niya: “Goluru nyiseche duto ma un-go,+ upwodhru, kendo ulok lepu, 3 mondo wawuog wadhi Bethel. Abiro gero ne Nyasaye madier kendo mar misango kuno. En e Nyasaye ma ne okonya kinde ma ne achandora, kendo osebedo koda kuonde duto ma asedhiye.”+ 4 Omiyo, ne gimiyo Jakobo nyiseche duto ma ne gin-go kod stadi ma ne girwako e itgi, mi noyikogi* e tiend yath moro ma ne ni machiegni gi Shekem.

5 Ka ne Jakobo gi yawuote owuok, Nyasaye nomiyo jo ma nodak e taonde manie pinyno obedo maluor, mi ne ok gilawo yawuot Jakobo. 6 Jakobo ne odhi gi joge duto nyaka Luz,+ e piny Kanaan. Luz bende iluongo ni Bethel. 7 Ne ogero kendo mar misango kuno, mochako kanyo ni El-bethel,* nikech Nyasaye ne ofwenyorene kanyo ka ne oringo owadgi.+ 8 Bang’e, Debora+ japit Rebeka ne otho mi noyike e tiend yath moro miluongo ni mwaloni* ma ne ni machiegni gi Bethel. Kendo, ne ochako yadhno ni Alon-bakuth.*

9 Nyasaye ne ofwenyore kendo ne Jakobo ka oduogo koa Padan-aram, mi oguedhe. 10 Nyasaye ne owachone niya: “Nyingi en Jakobo,+ to chakre kawuono ok noluongi ni Jakobo, to ibiro luongi ni Israel.” Omiyo, ne ochako luonge ni Israel.+ 11 Nyasaye nomedo wachone niya: “An e Nyasaye Manyalo Duto.+ Nyuol nyithindo mang’eny mondo ibed oganda maduong’. Nibed gi nyikwayo mathoth mi ginibed ogendni mang’eny,+ kendo ruodhi bende biro a kuomi.+ 12 Piny ma ne amiyo Ibrahim gi Isaka, e ma in bende anamiyi gi nyikwayi.”+ 13 Eka Nyasaye ne oidho malo mi oweye ka ma ne osewuoyoe kodeno.

14 Jakobo ne ochungo siro mar kite kanyo, mi ogolo chiwo miolo, kendo ne oolo mo e wi sirono.+ 15 Jakobo noluongo ka ma Nyasaye nowuoyoe kodeno ni Bethel.+

16 Ne giwuok Bethel to ka ne pod gin ka ma ochwalore gi Efratha, muoch nochako kayo Rahel, mi nosandore ahinya. 17 To ka muoch ma ne kaye omedore, jacholo nojiwe niya: “Kik iluor, idhi nyuolo wuoyi machielo.”+ 18 Koro ka ne much Rahel rumo (nikech ne ochiegni tho), ne ochako nyathino ni Benoni,* to wuon nyathi ne ochake ni Benjamin.*+ 19 Rahel ne otho, kendo ne oyike e yo ma dhi Efratha, ma bende iluongo ni Bethlehem.+ 20 Jakobo ne ochungo siro moro e wi liend Rahel, kendo sirono iluongo ni siro mar liend Rahel nyaka chil kawuono.

21 Bang’ mano, Israel ne odhi nyime gi wuodhe mi oguro hembe ka osekalo ohinga mar Eder. 22 Chieng’ moro ka ne pod Israel odak e pinyno, ne owinjo ni wuode ma Reuben nonindo gi Bilha ma ne en achiel kuom mondene.+

Jakobo ne nigi yawuoyi 12. 23 Yawuot Lea ne gin Reuben,+ wuod Jakobo ma kayo, eka Simeon, Lawi, Juda, Isakar, kod Zebulun. 24 Yawuot Rahel to ne gin Josef gi Benjamin. 25 Yawuot Bilha ma ne en jatich Rahel ne gin Dan gi Naftali. 26 To yawuot Zilpa jatich Lea ne gin Gad gi Asher. Mago e yawuot Jakobo ma ne onyuolo Padan-aram.

27 Gikone Jakobo ne odhi ir Isaka wuon-gi ma ne oyudo odak Mamre,+ but Kiriath-arba ma bende iluongo ni Hebron. Ibrahim gi Isaka bende ne osedak kuno kaka welo.+ 28 Isaka ne otho ka ojahigni 180.+ 29 Kamano, Isaka ne otho mi ne oyike kaka noyik kwerene. Ne otho koti kendo hike noseniang’ ahinya. Yawuote ma Esau gi Jakobo e ma ne oyike.+

36 Magi e tienge Esau, ma bende iluongo ni Edom.+

2 Esau ne okendo Nyi-Kanaan ma nyingegi Ada+ nyar Elon ma Ja-Hiti,+ kod Oholibama+ nyar Ana ma nyakwar Zibeon Ja-Hivi, 3 kaachiel gi Basemath+ nyar Ishmael, ma nyamin Nebayoth.+

4 Ada ne onyuolo ne Esau Elifaz, to Basemath ne onyuolone Reuel.

5 Oholibama to ne onyuolo Jeush, Jalam, kod Kora.+

Mago e yawuot Esau ma ne onyuolo e piny Kanaan. 6 Esau ne okawo monde, yawuote, nyige, gi joode duto, kaachiel gi jambe duto, kod mwandune duto ma ne oseyudo+ e piny Kanaan, mi nodar modhi dak e piny mabor gi ka ma Jakobo nodakie.+ 7 Ne odar nikech ka ma ne gidakie gi Jakobo kaka jodak ne ok nyal romogi, nimar giduto ne gin gi jamni mang’eny ahinya. 8 Omiyo, Esau ma bende iluongo ni Edom,+ ne odar modhi dak Seir+ e piny motimo gode.

9 Magi e tienge Esau kwar Jo-Edom ma ne odak Seir e piny motimo gode.+

10 Chi Esau ma nyinge Ada ne onyuolo Elifaz, to chiege ma Basemath ne onyuolo Reuel.+

11 Yawuot Elifaz ne gin Teman,+ Omar, Zefo, Gatam, kod Kenaz.+ 12 Elifaz ne nigi dhako machielo ma nyinge Timna ma nonyuolone Amalek.+ Mago e nyikwa Ada chi Esau.

13 Reuel to nonyuolo Nahath, Zera, Shama, kod Miza. Mago e nyikwa Basemath+ chi Esau.

14 To chi Esau ma nyinge Oholibama nyar Ana ma nyakwar Zibeon, ne onyuolo Jeush, Jalam, kod Kora.

15 Magi e jodong joka Esau:+ Elifaz wuod Esau makayo ne onyuolo Jaduong’ Teman, Jaduong’ Omar, Jaduong’ Zefo, kod Jaduong’ Kenaz,+ 16 Jaduong’ Kora, Jaduong’ Gatam, kod Jaduong’ Amalek. Mago e yawuot Elifaz+ ma nobedo jodongo e piny Edom. Jodongogo duto ne gin nyikwa Ada.

17 To Reuel wuod Esau ne onyuolo Jaduong’ Nahath, Jaduong’ Zera, Jaduong’ Shama, Jaduong’ Miza. Mago e yawuot Reuel ma nobedo jodongo e piny Edom.+ Jodongogo duto ne gin nyikwa Basemath chi Esau.

18 Chi Esau ma nyinge Oholibama to ne onyuolo Jaduong’ Jeush, Jaduong’ Jalam, kod Jaduong’ Kora. Mago e jodongo ma chi Esau ma nyinge Oholibama nyar Ana ne onyuolo.

19 Mago e yawuot Esau ma bende iluongo ni Edom,+ kaachiel gi jodonggi.

20 Magi e yawuot Seir Ja-Hori ma ne okwongo dak e pinyno:+ Lotan, Shobal, Zibeon, Ana,+ 21 Dishon, Ezer, kod Dishan.+ Mago e yawuot Seir ma nobedo jodong Jo-Hori e piny Edom.

22 Yawuot Lotan ne gin Hori kod Hemam, kendo nyamin Lotan ne iluongo ni Timna.+

23 Yawuot Shobal ne gin Alvan, Manahath, Ebal, Shefo, kod Onam.

24 Yawuot Zibeon+ ne gin Aia kod Ana. Ana e ma noyudo sokni ma golo pi maliet e thim ka noyudo okwayo punde Zibeon wuon-gi.

25 Nyithind Ana ne gin Dishon kod Oholibama ma nyare.

26 Yawuot Dishon ne gin Hemdan, Eshban, Ithran, kod Keran.+

27 Yawuot Ezer ne gin Bilhan, Zaavan, kod Akan.

28 Yawuot Dishan ne gin Uz kod Aran.+

29 Magi e jodong Jo-Hori: Jaduong’ Lotan, Jaduong’ Shobal, Jaduong’ Zibeon, Jaduong’ Ana, 30 Jaduong’ Dishon, Jaduong’ Ezer, kod Jaduong’ Dishan.+ Mago e jodong Jo-Hori ma nodak e piny Seir kaluwore gi dhoutegi.

31 Koro, magi e ruodhi ma nolocho e piny Edom+ ka ne Jo-Israel pok ochako bedo gi ruodhi.+ 32 Bela wuod Beor ne en ruoth e piny Edom, kendo nying dalane ne iluongo ni Dinhaba. 33 Ka ne Bela otho, Jobab wuod Zera ma Ja-Bozra nochako locho kare. 34 Ka ne Jobab otho, Husham ma wuok e piny Jo-Teman ne ochako locho kare. 35 Ka ne Husham otho, Hadad wuod Bedad nochako locho kare. Hadad e ma noloyo Jo-Midian+ e piny Moab, kendo dalane ne iluongo ni Avith. 36 Ka ne Hadad otho, Samla ma Ja-Masreka ne ochako locho kare. 37 Ka ne Samla otho, Shaul Ja-Rehoboth ma ne ni but Aora ne ochako locho kare. 38 Ka ne Shaul otho, Baal-hanan wuod Akbor ne ochako locho kare. 39 Ka ne Baal-hanan otho, Hadar ne ochako locho kare. Dalane ne iluongo ni Pai, to chiege ne iluongo ni Mehetabel nyar Matred, ma nyar Mezahab.

40 Magi e jodong joka Esau kaluwore gi nyingegi, dhoutegi kod gwengegi: Jaduong’ Timna, Jaduong’ Alva, Jaduong’ Jetheth,+ 41 Jaduong’ Oholibama, Jaduong’ Ela, Jaduong’ Pinon, 42 Jaduong’ Kenaz, Jaduong’ Teman, Jaduong’ Mibzar, 43 Jaduong’ Magdiel, kod Jaduong’ Iram. Jogo e ma ne gin jodong Edom e gwenge ma ne gidakie.+ Esau e kwar Jo-Edom.+

37 Jakobo nodhi nyime dak e piny Kanaan, ka ma wuon-gi nosedakie kaka wendo.+

2 Ma e sigand Jakobo.

Ka ne Josef+ en rawera ma jahigni 17, nodhi kwath+ gi owetene ma yawuot Bilha gi Zilpa+ mond wuon-gi. Kendo Josef ne onyiso wuon-gi gik maricho ma owetenego ne otimo. 3 Israel ne ohero Josef moloyo yawuote mamoko duto,+ nikech ne onyuole koseti, omiyo, ne otwang’one kandho maber ahinya. 4 To ka ne owetene mamoko oneno ni wuon-gi nohero Josef moloyo giduto, ne gisin kode kendo ne ok giwuo kode e yo maber.

5 Chieng’ moro Josef ne oleko lek moro, to ka ne onyiso owetene lekno+ ne gimedo mana sin kode. 6 Josef ne owachonegi niya: “Winjieuru kaka naleko. 7 Naleko ni wan e puodho waduto ka watueyo ngano, kendo wich ma ne atueyo ne oa malo mochung’ tir, to wiye ma ne utueyo ne olworo marano, mi gikulorene.”+ 8 Owetene ne openje niya: “Iparo ni chieng’ moro inibed ruodhwa mondo iloch e wiwa?”+ Omiyo, ne gimedo sin kode moloyo nikech lek ma nolekono.

9 Bang’e, Josef ne ochako oleko lek machielo, mi owacho ne owetene niya: “Ne achako aleko lek machielo. E lekno, wang’ chieng’, dwe, kod sulwe 11 ne kulorena.”+ 10 Eka ne onyiso wuon-gi kod owetene wach lekno, wuon-gi ne okwere ka wachone niya: “Tiend leknino en ang’o? Iparo ni wan kaachiel gi minu kod oweteni wabiro kuloreni?” 11 Owetene ne obedo gi nyiego kode,+ kata kamano, wuon-gi to nosiko ka paro wachno.

12 Owete Josef ne odhi kwayo jamb wuon-gi machiegni gi Shekem.+ 13 Eka Israel ne owachone Josef niya: “Donge, oweteni kwayo jamni machiegni gi Shekem, koso? We mondo aori irgi.” Josef ne odwoke niya: “Onge wach, inyalo ora!” 14 Wuon-gi nowachone niya: “Dhi ine ane ka be oweteni kaachiel gi jamni dhi maber, mondo idwokna wach.” Omiyo, Josef noa e hoho mar Hebron ka ma ne gidakie,+ mi owuotho kochomo Shekem. 15 To ng’at moro ne oromo gi Josef ka wuotho awuotha e thim, mi nopenje niya: “Imanyo ang’o?” 16 Josef ne odwoke niya: “Amanyo owetena. Be ding’e ka ma gikwayoe jamni?” 17 Ng’atno ne owachone niya: “Gisea kae, to ne awinjo ka giwacho ni gidhi Dothan.” Kuom mano, Josef ne oluwo owetene mi oyudogi Dothan.

18 To owete Josef nonene kobiro gi ku mabor, kendo ka ne pok ochopo irgi ne gichako chano kaka gidhi nege. 19 Ne giwacho e kindgi niya: “Neuru! Jalekcha biro!+ 20 Wanegeuru kendo wawite e bugo moro man kae, kae to wadhi wawach ni ondiek moro e monege, mondo wane gima biro timore gi leknego.” 21 Reuben+ nowinjo ka giwacho kamano, motemo reso Josef e lwetgi, kowachonegi niya: “Kik wanegeuru.”+ 22 Ne omedo nyisogi niya: “Kik uchuer remo.+ Witeuru e bugo manie thim kae, to kik uhinye.”+ Ne owachonegi kamano, nikech ne odwaro ni oduog ogole bang’e mondo oduoke ir wuon-gi.

23 Mapiyo bang’ ka Josef nochopo ir owetene, ne gilonyo kandhone mabercha ma noyudo orwako,+ 24 mi giwite e bugo moro. To bugono ne onge gi pi e iye.

25 Ne gibet piny mondo gichiem, eka ne gineno oganda mar Jo-Ishmael+ koa Gilead ka gidhi Misri. Kendo ngamiagi noting’o ubani marateng’, mor balsam, kod pot yien ma nigi gam.+ 26 Juda ne openjo owetene niya: “Ere ohala mwabiro yudo ka wanego owadwa, kae to wapando gima watimono?+ 27 Kar timo mano, to wauseuru+ ne Jo-Ishmaelgi, to kik wahinye nikech en owadwa kendo en rembwa.” Mi owetenego ne oyie gi wachno. 28 Omiyo, ka ne jo ohala ma Jo-Midian-go+ kalo kanyo, ne gigolo Josef e bugono mi giuse ne Jo-Ishmaelgo kuom fedha ma romo 20.+ Eka jogo ne otero Josef Misri.

29 Bang’e, ka ne Reuben odok e bugono moyudo ka Josef onge kanyo, ne oyiecho lepe. 30 Ne odhi nyaka ka ma owetene ne nitie, mi owachonegi niya: “Nyathicha onge e bugono! Abiro timo nang’o yawa?”

31 Owete Josef ne onego nyuok, mi ginyumo kandho mar Josef e remb nyuogno. 32 Eka ne gikowo ne wuon-gi kandhono ka giwacho niya: “Ne ane gima waseyudo! Range ane ka dobed mar wuodi.”+ 33 Jakobo ne onono lawno, mowacho niya: “Adier, mae en kandho mar wuoda! Nyaka bed ni ondiek moro nonego Josef, mokidhe matindo tindo.” 34 Eka Jakobo ne oyiecho lepe, mi otueyo law gunia e nungone. Kendo ne oywago wuode kuom ndalo mang’eny. 35 Yawuote gi nyige duto ne otemo hoyo chunye, to ne odagi hore kowacho niya: “Abiro ywago wuoda nyaka chieng’ adhi e Liel!”*+ Jakobo nodhi nyime ywago wuode kuom ndalo mang’eny.

36 Jo-Midian ne otero Josef e piny Misri mi giuse ne Potifar ma ne en achiel kuom jodong Farao,+ kendo jatend jorit Farao.+

38 E kindego, Juda ne oweyo owetene mi odhi dak machiegni gi Hira Ja-Adulam. 2 To kuno ne oyudo nyar Shua ma Ja-Kanaan,+ mi okawe mokende. 3 Nyakono nomako ich monyuolo wuoyi, mochake ni Er.+ 4 Ne ochako omako ich mi onyuolo wuoyi machielo, mochake ni Onan. 5 Ne omako ich kendo mi onyuolo wuoyi mar adek, mi ochake ni Shela. Wuoyino ne onyuol ka noyudo en* Akzib.+

6 Bang’ kinde, Juda ne onyuomo ne Er wuode makayo nyako ma nyinge Tamar.+ 7 To timbe Er ne richo e wang’ Jehova, omiyo, Jehova ne onege. 8 Kuom mano, Juda ne owacho ne Onan niya: “Kend chi owadu mondo inyuol ne owadu nyithindo.”+ 9 To Onan nong’eyo ni nyithindogo ne ok dhi bedo mage.+ Omiyo, kinde duto ma ne onindo gi chi owadgino, ne oolo nyote piny mondo kik onyuol ne owadgi nyathi.+ 10 To timno ne rach e wang’ Jehova, omiyo, en bende Nyasaye ne onege.+ 11 Eka Juda ne owacho ne Tamar niya: “Dog dalau mondo idag ka chi liel nyaka Shela wuoda obed maduong’.” Juda ne owacho kamano nikech ne oluor ni Shela wuode bende nyalo tho kaka owetene.+ Kuom mano, Tamar ne odok e dalagi.

12 Bang’ kinde moko, nyar Shua+ ma chi Juda ne otho. To bang’ ka Juda noseywago chiege, ne owuok gi Hira Ja-Adulam+ osiepne mi gidhi nyaka Timna+ ka ma jotichne ne ng’adoe yie rombe. 13 Ne onyis Tamar niya: “Ero, Juda ma wuon chwori dhi Timna ng’ado yie rombege.” 14 Tamar ne olonyo lepe mag chi liel, mi oumo wang’e gi nanga, eka ne odhi mobet e dho ranga Enaim, manie yo ma dhi Timna. Notimo kamano nimar ne oneno ni Shela nosebedo maduong’ to pok nomiyego mondo okende.+

15 Ka ne Juda onene, ne oparo ni en jachode, nikech noyudo Tamar oumo wang’e. 16 Juda nodhi ire e bath ndara ka ma nobetie, mowachone niya: “Asayi, yiena anind kodi.” Juda ne ok ofwenyo ni mano ne chi wuode.+ Tamar ne openje niya: “Ibiro miya ang’o kinindo koda?” 17 Juda nodwoko niya: “Abiro oroni nyadienda moro.” Tamar ne openje niya: “Ibiro weyona ang’o mondo amak ka pok ioro nyadiendino?” 18 Juda ne openje gima ne odwaro mondo osingne, mi nodwoko niya: “Miya tere mari,+ gi tondi, kaachiel gi ludhino.” Juda ne omiye gik ma nokwayogo, monindo kode momako ich. 19 Bang’ mano, Tamar ne odok dalagi, molonyo nanga ma noumoregono, mi orwako lepe mag chi liel.

20 Juda ne ooro osiepne ma Ja-Adulam+ gi nyadiel mondo okelne gigene ma ne oweyo ne dhakocha. To osiepneno ne ok oyudo dhakono. 21 Ja-Adulamno nopenjo jo ma noyudo kanyo niya: “Ere dhako ma jachode* ma betga e Enaim e bath yo?” Jogo ne odwoke niya: “Onge dhako ma jachode mosegabet kae.” 22 Ng’atno nodok ir Juda monyise ni, “Ok ayudo dhakono, to bende jo ma odak e gweng’no onyisa ni onge dhako ma jachode mosegabet kanyo.” 23 Kuom mano, Juda nowacho niya: “We odong’ gi gik ma ne aweyonego, nono to nyingwa biro kethore. Nimar aseorone nyadiendni, to ne ok iyude.”

24 Bang’ dweche adek, Juda nowinjo wach ni Tamar chi wuode osechodo momako nyaka ich. Eka Juda nowacho niya: “Goleuru oko mondo owang’e.”+ 25 To ka noyudo gigole oko, ne ooro ne Juda wach niya: “Wuon tereni, gi tolni, kod ludhni e ma nomiya ich.” Eka nomedo niya: “Ranggi ane ka be ing’eyo wuon gigi.”+ 26 Juda ne onono gigo, kae to owacho niya: “Dhakoni e ma ni kare, an to asetimo marach, nikech ne onego amiye Shela wuoda mondo okende.”+ Bang’ mano, Juda ne ok ochako onindo gi Tamar kendo.

27 Ka ne kinde ma Tamar onego onyuolie ochopo, ne ofwenyo ni en gi rude. 28 Sa ma ne onyuol, lwet nyathi achiel nowuok mi jacholo nomako lwedono motueyoe usi makwar, kowacho niya: “Ma e mokwongo wuok.” 29 To nyathino ne oduoko lwete e i min-gi, mi owadgi e ma okwongo wuok. Jacholo ne owacho niya: “Ang’o momiyo iriyori kama? Omiyo ne ochake ni Perez.*+ 30 Bang’e, owadgi machielo ne owuok ka usi makwar otue e lwete. Kendo ne ochake ni Zera.+

39 Jo-Ishmael+ ne okawo Josef motere nyaka e piny Misri,+ kendo Potifar+ ma ne en achiel kuom jodong Farao, kendo jatend jorit ne onyiewe. 2 To Jehova Nyasaye ne ni kod Josef,+ omiyo, ne oguedho yorene duto, mi nokete e wi gik ma ne nie od ruodhe ma Ja-Misrino. 3 Ruodheno ne oneno kaka Jehova Nyasaye ne ni kode, kendo kaka Jehova ne guedho gik moko duto ma notimo.

4 Potifar ne mor gi Josef, omiyo nokete obedo jal ma ochung’ ne ode duto kaachiel gi mwandune duto. 5 Chakre chieng’no Jehova ne oguedho gik moko duto ma ne nie od Ja-Misrino, kendo Jehova ne oguedho puothe Ja-Misrino duto mana nikech Josef.+ 6 Bang’e, Potifar ne oketo gigene duto e lwet Josef. En owuon ne ok odew gik ma ne nie ode mak mana chiemo ma nochamo. E wi mano, Josef ne en wuoyi mochuere maber kendo ma jachia.

7 Bang’ wechegi, chi Potifar ne ochako gombo Josef, mi ne owachone niya: “Bi inind koda.” 8 To Josef ne odagi wachno, kendo nowachone niya: “Ruodha ok ong’eyo gimoro amora manie ode, kendo oseketo gigene duto e lweta. 9 Onge ng’at machielo maduong’ e ode moloya, bende pok otama gimoro amora e ode mak mana in, nikech in chiege. Ere kaka datim richo maduong’ kamano kendo ketho e nyim Nyasaye?”+

10 Odiechieng’ kodiechieng’ dhakono ne otemo lombo Josef gi weche mamit, to Josef ne odagi nindo kode. Bende, ne ok odwar kata bedo bute. 11 Chieng’ moro, Josef ne odonjo e ot mondo oti tijene kaka pile, kendo ne oyudo jotich mamoko duto onge e ot. 12 Dhakono ne omako lawe ka wachone niya: “Bi inind koda!” To Josef ne oweyo lawe e lwete, moringo owuok oko. 13 To ka dhakono ne oneno ni Josef oseweyo lawe e lwete, moringo owuok oko, 14 ne oluongo jotichne mowachonegi niya: “Neuru! Chwora osekelo Ja-Hibraniani e odni mondo omiwa wich-kuot. Nodonjo e ot kodwaro nindo koda, mi agoyo nduru matek, 15 to ka noneno ka agoyo nduru matek kamano, noringo oko moweyo lawe e lweta.” 16 Eka dhakono noketo lawno bute, nyaka sa ma Potifar ruodh Josef ne oduogo.

17 Dhakono ne onwoyo mana wechego ne chwore ka onyise niya: “Jatich ma Ja-Hibrania ma ne ikelo e odni, nobiro ira mondo omiya wich-kuot. 18 To ka ne owinjo ka agoyo nduru matek, ne oringo oko moweyo lawe.” 19 To ka ruodh Josef nowinjo gima chiege nowachone, iye ne owang’ ahinya. 20 Ne omako Josef, mi okete e jela ma ne itueyoe mabuse mag ruoth. Omiyo, Josef bende ne otue e jela kanyo.+

21 To Jehova ne ni kod Josef, kendo nodhi nyime nyise herane mosiko, mi ne oyudo ng’wono e wang’ jatend jela.+ 22 Jatelono ne okete e wi mabuse duto ma notue e jelano, kendo Josef e ma ne rito gik moko duto ma ne mabusego timo.+ 23 Jatelono ne ok non gik ma noseketo e lwet Josef, nikech Jehova Nyasaye ne ni kod Josef, kendo Jehova ne guedho gik moko duto ma Josef ne timo.+

40 Bang’ wechegi, jatend jolos divai+ kod jatend joted makate ne oketho ne ruodhgi ma bende ne en ruodh Misri. 2 Omiyo, i Farao ne owang’ gi jotichne ariyogo,+ 3 mi ne otueyogi e jela ma ne nie od jatend jorit+ ka ma noyudo otueye Josef.+ 4 Eka jatend jorit ne oketo Josef mondo orit ji ariyogo.+ Kendo ne otuegi kanyo kuom ndalo mogwaro.

5 Chieng’ moro, bang’ ka jatend jolos divai kod jatend joted makate nosebedo e jela kuom kinde, ne gileko. Ng’ato ka ng’ato kuomgi noleko lekne owuon, kendo lek ka lek ne nigi tiende. 6 Kinyne gokinyi ka ne Josef odhi irgi, ne oyudogi ka gikuyo. 7 Omiyo, ne openjo jotich Farao ariyo ma ne nie tuech kodego niya: “Ang’o momiyo kawuono ukuyo kama?” 8 Ne gidwoke niya: “Ne waleko, to onge ng’at ma diloknwa tiend lekgo.” Josef nopenjogi niya: “Donge Nyasaye e ma nigi teko mar loko tiend lek?+ Nyisauru lekgo.”

9 Jatend jolos divai ne onyiso Josef lekne niya: “Naleko ni yadh mzabibu moro nie nyima. 10 Yadh mzabibuno ne nigi bede adek, kendo nochako loth, mi ogolo maua, kae to onyago mzabibu mochiek. 11 Ne oyudo ating’o okombe mar Farao e lweta. Ne akawo mzabibugo mi abiyo e okombeno, kae to amiyo Farao.” 12 Josef ne owachone niya: “Mae e tiend leknino: Bede adek mag yath mzabibuno gin ndalo adek. 13 Bang’ odiechienge adek, Farao biro gonyi kendo obiro duoki e tiji.+ Kendo ibiro miye okombene kaka ne itimoga e kinde ma ne ilosone divai.+ 14 To kik wiyi wil koda ka weche odhini maber kamano. Tem iwuo kuoma maber ka in e nyim Farao, mondo ogonya awuogi e jelani. 15 Nikech kuom adier ne omaka gi thuon e piny Jo-Hibrania,+ kendo sani an e jela* to onge gimoro amora marach ma asetimo.”+

16 To ka jatend joted makate noneno ni Josef noseloko tiend lekno maber, ne owacho niya: “An bende naleko ni okapu adek moting’o makate ma rochere ne nie wiya. 17 To okapu ma malo chuth ne oting’o kit chiemo duto ma jated makate ne oloso ne Farao, kendo winy ne chamo chiemo ma ne nie okapuno.” 18 Eka Josef nodwoke niya: “Mae e tiend leknino: Okapu adekgo gin ndalo adek. 19 Bang’ odiechienge adek, Farao biro gonyi, kendo enong’ad wiyi oko kae to oliero ringreni e wi yath, mi winy nocham ringreni.”+

20 Koro e odiechieng’ mar adek, Farao ne oloso ne jotichne nyasi mar parogo odiechieng nyuolne,+ mi nogonyo jatend jolos divai gi jatend joted makate e nyim jotichne. 21 Eka ne oduoko jalos divaino e tije machon mar keto okombe e lwet Farao. 22 To ne onego jatend joted makate, wechego duto ne otimore mana kaka Josef nowacho ka nolokonegi tiend lekgi.+ 23 Kata kamano, jatend jolos divai ne ok oparo Josef, to wiye ne owil kode.+

41 Bang’ higni ariyo, Farao ne oleko+ ni ochung’ e bath Aora Nael. 2 Kendo dhok abiriyo machwe kendo mabeyo ne owuok e aorano mochako kwayo e bath aorano.+ 3 Bang’ mano, dhok mamoko abiriyo modhero kendo maricho ne owuok e aorano, mi gichung’ but dhok mabeyoka. 4 Eka dhok modhero kendo marichogo ne omuonyo dhok mabeyoka. Gikanyono Farao ne ochiewo.

5 Nindo ne ochako otere, moleko kendo ni ne nitie wi ngano abiriyo mochiek maber e wi tiang’ achiel.+ 6 Bang’ mano, wi ngano abiriyo mamoko motho kendo ma yamb ugwe otwoyo ne ochako twi. 7 Wi ngano mothogo ne ochako muonyo wi ngano ma nochiek mabeyoka. Eka Farao ne ochiewo mi ofwenyoni ne en mana lek.

8 Kinyne gokinyi, chunye ne ochandore ahinya. Kuom mano ne oluongo ajuoke kod jorieko duto mag Misri, mi onyisogi lekgo, to onge ng’ato ma ne nyalo lokone tiendgi.

9 Eka jatend jolos divai ne owacho ne Farao niya: “Ahulo richona kawuononi. 10 Chieng’ moro ka ne iyi owang’ gi jotichni, ne itueyowa, an kaachiel gi jatend jolos makate e jela manie od jatend jorit.+ 11 E otieno moro, waduto ji ariyo ne waleko, kendo ng’ato ka ng’ato ne oleko lekne ma ne dwarore ni olok tiende.+ 12 To e jela kanyo ne nitie Ja-Hibrania moro ma rawera, kendo ma ne chon tiyo ne jatend jorit.+ Ka ne wanyise lekgo,+ ne olokonwa tiendgi. 13 Kendo gik moko notimore mana kaka ne olokonwa. An ne oduoka e tija, to jatend joted makate ne onegi.”+

14 Omiyo, Farao ne ooro wach mondo okelne Josef,+ mi ne gikele mapiyo ka gigole e jela.*+ Ne oliedo, mi oloko lepe kae to obiro e nyim Farao. 15 Eka Farao nonyiso Josef niya: “Naleko lek moro, to pok ayudo ng’at ma lokona tiende. To osenyisa ni inyalo loko tiend lek moro amora.+ 16 Josef ne odwoke niya: “An ok anyal loke ngang’! To Nyasaye e ma biro nyiso Farao wach maber.”+

17 Farao ne onyiso Josef niya: “Ne aleko ni achung’ e bath Aora Nael. 18 Kendo dhok abiriyo machwe kendo mabeyo nowuok e aorano mochako kwayo e bath aora.+ 19 Eka dhok abiriyo maricho kendo modhero bende ne owuok e aorano. Pok anenoga dhok maricho kaka mago e piny Misri duto. 20 Dhok maricho abiriyogo ne omuonyo dhok abiriyo mabeyoka. 21 To bang’ muonyogi kamano, ng’ato ne ok nyal ng’eyo ni gisechamogi, nimar pod ne gidhero adhera mana kaka ne gichalo mokwongo. Eka ne achiewo.

22 “Bang’ mano, ne aleko kendo ni ne nitie wi ngano abiriyo mochiek maber e wi tiang’ achiel.+ 23 To wi ngano abiriyo moko motho kendo ma yamb ugwe otwoyo ne ochako twi. 24 Eka wi ngano mothogo ne omuonyo wi ngano abiriyo mabeyoka. Asenyiso ajuoke duto lekgo,+ to onge ng’ato moselokona tiendgi.”+

25 Josef ne owacho ne Farao niya: “Lek ma Farao olekogo tiendgi en achiel. Nyasaye osenyiso Farao gima obiro timo.+ 26 Dhok abiriyo mabeyogo gin higni abiriyo, kendo wiye ngano abiriyo mabeyogo gin higni abiriyo. Giduto ginyiso tiend wach achiel. 27 Dhok abiriyo modhero ma ne owuok bang’gi, kaachiel gi wiye ngano abiriyo motho ma yamb ugwe nosetwoyo nyiso higni abiriyo mag kech. 28 Mano e gima asenyiso Farao: Nyasaye madier osenyiso Farao gima obiro timo.

29 “Higni abiriyo biro ma piny Misri nobed gi cham mang’eny ahinya. 30 To bang’ hignigo, higni abiriyo moko nobedie mag kech, mi wi ji nowil gi higni abiriyo mokwongo ma ne cham ng’enyie, kendo kech biro ketho piny.+ 31 Ji ok bi paro higni abiriyo ma cham ne ng’enyie, nimar kech ma biro luwo hignigo nobed kech mager miwuoro. 32 Lek ma Farao oseleko diriyono nyiso ni Nyasaye madier oseng’ado ni wachno nyaka timre, kendo obiro time mapiyo.

33 “Kuom mano, Farao onego oyier ng’at mariek mondo okete e wi piny Misri. 34 Bende, nyaka Farao ket jotelo moko e wi piny mondo gikan achiel kuom abich mag cham e higni abiriyo ma cham ng’enyiego.+ 35 Gibiro tiyo gi chik moa kuom Farao sa ma gichoko cham e hignigo, kendo ginikan-gi e deche manie taonde madongo, kae to ginirit dechego.+ 36 Cham ma gibiro kanogo nokony piny e kinde mag higni abiriyo ma kech nobedie e piny Misri. Kuom mano, kech ok noketh piny Misri.”+

37 Wachno ne ber ne Farao kod jotichne. 38 Omiyo, Farao nopenjo jotichne niya: “Ere ka ma wanyalo yudoe ng’at machielo ma nigi roho mar Nyasaye kaka jali?” 39 Eka Farao nowachone Josef niya: “Nikech in e ma Nyasaye osenyisi wechegi duto, onge ng’at moro mariek maloyi. 40 Abiro keti jatelo e wi oda kendo joga duto biro winjo chikeni.+ An kenda e ma naloyi gi duong’ nikech an e ruoth.” 41 Farao nomedo wacho ne Josef niya: “Ne, koro aseketi mondo ibed jatelo e wi piny Misri duto.”+ 42 Farao nogolo tere e lwete, morwako e lwet Josef. Ne orwakone bende law kitani mayom kod thiwni mar dhahabu e ng’ute. 43 E wi mano, nokete mondo oidh gari mar ariyo mar ruoth, kendo ji ne ringo nyime ka kok ni, “Avrekh!”* Kamano, Farao ne oketo Josef mondo obed jatelo e wi piny Misri duto.

44 Farao ne omedo wacho ne Josef niya: “An e Farao, kendo onge ng’ato ang’ata ma biro timo gimoro amora* e piny Misri ka ok iyiene.”+ 45 Farao ne ochako Josef ni Zafenath-panea, kendo ne omiye Asenath+ nyar Potifera jadolo mar On* mondo obed chiege. Mi Josef ne ochako bedo gi teko* e wi piny Misri duto.+ 46 Josef ne jahigni 30+ ka nochako tiyo ne Farao ruodh Misri.

Ne oa e nyim Farao mowuotho e piny Misri duto. 47 E kinde mag higni abiriyo ma ne cham ng’enyie, piny ne ochiek maber ahinya. 48 Josef ne ochoko cham duto kuom higni abiriyo ma ne piny Misri ochiekieno, kendo ne okanogi e taonde madongo. E taon ka taon ne okano cham mogol e puothe man machiegni kode. 49 Josef ne okano cham mang’eny mana ka kuoyo manie dho nam, mochopo kama ne ok nyal pim chamgo.

50 Josef ne onyuolo yawuoyi ariyo gi Asenath nyar Potifera jadolo mar On* ka ne higni mag kech pok ochopo.+ 51 Josef ne ochako wuode makayo ni Manase,*+ nimar ne owacho ni, “Nyasaye osemiyo wiya owil gi chandruokna duto kod jood wuonwa duto.” 52 Ne ochako wuode machielo ni Efraim,*+ nimar ne owachoni, “Nyasaye osemiya nyithindo e piny ma ne achandorae.”+

53 Eka higni abiriyo ma ne cham ng’enyie e piny Misri ne orumo,+ 54 kendo higni abiriyo mag kech ne ochakore mana kaka Josef ne osewacho.+ Piny Misri kende e ma ne chiemo yudoree, nimar kejno nomako pinje duto.+ 55 Gikone, kejno ne omako piny Misri duto, kendo ji nochako ywak ne Farao mondo omigi chiemo.+ Farao ne owachonegi niya: “Dhiuru ir Josef, kendo utim kaka owachonu.”+ 56 Kejno ne olandore e piny duto.+ Eka Josef ne oyawo deche duto ma ne nie piny Misri, mi ouso cham ne Jo-Misri,+ nimar kejno ne ger ahinya e pinyno. 57 Kendo ji moa e pinje mamoko duto ne obiro ir Josef e piny Misri mondo ging’iew cham. Nimar kejno ne ger ahinya e piny mangima.+

42 Ka ne Jakobo owinjo ni cham yudore e piny Misri,+ ne owacho ne yawuote niya: “Ang’o momiyo ubet abeta kung’iyoru?” 2 Nomedo wachonegi kama: “Asewinjo ni cham yudore e piny Misri, kuom mano, dhiuru kuno ung’iew cham mondo kik kech negwa.”+ 3 Omiyo, owete Josef apar+ ne odhi ng’iewo cham e piny Misri. 4 Kata kamano, Jakobo ne ok oyie mondo Benjamin owadgi Josef odhi+ kod owetene, nimar nowacho niya: “Di po ka masira moro oyude kuno mi otho.”+

5 Omiyo, yawuot Israel nodhi ng’iewo cham mana kaka jomamoko ne timo, nimar kejno ne oselandore nyaka e piny Kanaan.+ 6 Josef e ma ne en jatelo e piny Misri,+ kendo en e ma ne ouso cham ne ji moa e pinje duto.+ Omiyo, ka ne owetene obiro, ne gigoyo chonggi piny mi gikulorene nyaka e lowo.+ 7 To ka Josef noneno anena owetenego, ne ofwenyogi, kata kamano, ne owuondore ni okiagi.+ Ne ochako wuoyo kodgi gi gero kopenjogi niya: “Ua kanye?” Ne gidwoke niya: “Waa e piny Kanaan, kendo wabiro ng’iewo chiemo.”+

8 Kamano, Josef ne ofwenyo owetene, to gin ne ok gifwenye. 9 Gikanyono, Josef ne oparo lek ma ne oleko kuomgi,+ mi owachonegi niya: “Un jonon piny! Usebiro nono kuonde ma pinywani nyapie!” 10 Ne gidwoke niya: “Ok kamano ruoth, wan mana jotichni kendo wabiro ng’iewo chiemo. 11 Waduto wan yawuot ng’at achiel. Wan jo makare kendo ok wabiro nono pinyu.” 12 Josef ne odwokogi niya: “Uriambo! Usebiro nono kuonde ma pinywani nyapie!” 13 Ne gidwoko niya: “Ruoth, wan owete 12,+ kendo wan yawuot ng’at achiel+ modak e piny Kanaan. Owadwa ma chogo odong’ gi wuonwa dala,+ to owadwa machielo to onge.”+

14 Kata kamano, Josef ne owachonegi niya: “En mana kaka asewachonu ni un jonon piny! 15 Kendo ma e kaka abiro temou mondo ang’e ka be uwacho adiera: Akuong’ora ni mana kaka Farao ngima ok ubi wuok kae mak mana ka owadu ma chogo obiro kae.+ 16 Oruru ng’ato achiel kuomu mondo odhi okel owaduno, to jo modong’ ibiro tue nyaka wang’e ka be uwacho adier. To ka ok adier, e nying Farao kara un jonon piny.” 17 Eka Josef ne otueyogi kuom ndalo adek.

18 E odiechieng’ mar adek, Josef ne owachonegi niya: “An ng’at moluoro Nyasaye, omiyo, ubiro kwo ka utimo gima anyisou. 19 Ka un jo makare, kara weuru owadu achiel odong’ e od tuech kae, to jomamoko oter chiemo museng’iewogi ne joodu ma koro kech nego.+ 20 Kae to kukelo owadu machogono, eka nang’e ni usebedo kuwacho adier, kendo ok bi negu.” Ne gitimo mana kamano.

21 Ne gichako wuoyo e kindgi ka gi wacho niya: “Ikumowa nikech gima ne watimo ne owadwa.+ Ne oywak malit ka ohombowa mondo wakeche to ne ok wawinje. Mano e momiyo koro wachandore kama.” 22 To Reuben ne owachonegi niya: “Donge nakwerou ni kik utim ne nyathino gimoro marach, to ne utamoru winjo?+ Ero koro bura oloyowa nikech ne wachuero rembe.”+ 23 Ne gikia ni Josef ne winjogi, nimar Josef ne nigi ng’at ma ne lokone dhok sa ma nowuoyo kodgi. 24 Josef ne oa e nyimgi, moywak malit.+ Ka ne oduogo ne owuoyo kodgi, kae to okawo Simeon+ motueye ka gineno.+ 25 Eka Josef nochiko mondo oketnegi cham mopong’ e ogundegi, kendo ni oduok ne ng’ato ka ng’ato kuomgi pesane e ogunde. Bende, nochiko mondo omigi chiemo moromogi chamo e wuodhgi. Mi ne otimnegi mana kamano.

26 Eka ne giketo ogundegi e wi pundegi, mi giwuok. 27 Gotieno ne gibworo kamoro, kendo ka achiel kuomgi noyawo ogunde mondo omi pundane chiemo, nopo koyudo pesane e dho ogunde. 28 Eka nowacho ne owetene niya: “Neuru! Oseduokna pesana e ogunda!” Ne gibwok kendo luoro nomakogi, mi gipenjore niya: “Ang’o ma Nyasaye osetimonwani?”

29 Ka ne giduogo Kanaan ir Jakobo wuon-gi, ne giwachone gik moko duto ma notimorenegi. Ne ginyise niya: 30 “Ruodh pinyno ne owuoyo kodwa koger+ kowacho ni ne wadhi nono pinygi aling’ling’. 31 To ne wanyise ni wan jo makare, kendo ni ne ok wadhi nono pinygi.+ 32 Bende, ne wanyise ni wan owete 12+ ma yawuot ng’at achiel. To achiel kuom owetewa onge,+ to machogo odong’ Kanaan gi wuonwa.+ 33 Kata kamano, ng’atno nodwokowa niya: ‘Abiro ng’eyo ni un jo makare kuyie weyo ng’ato achiel kuomu mondo odong’ koda kae.+ To jomoko okaw cham oter ne joodu ma koro kech nego.+ 34 Kendo ukelna owadu ma chogono, eka anang’e ni un jo makare, to ok jo mobiro nono pinywa. Mi abiro gonyo owadu, kendo unulok ohala e pinywani.’”

35 Ka ne gigolo cham e ogundegi, ng’ato ka ng’ato noyudo ofuke mar pesa e ogunde. Ka ne gineno pesago, luoro nomakogi giduto kaachiel gi wuon-gi. 36 Jakobo ne owachonegi niya: “An e ma usemaya nyithinda!+ Josef onge,+ kendo koro Simeon bende onge,+ to pod udwaro kawo Benjamin! An e ma gigi duto oseyuda!” 37 To Reuben ne owacho ne wuon-gi niya: “Inyalo nego yawuota ariyo ka ok aduogoni Benjamin.+ Kete e lweta kendo abiro duogo kode.”+ 38 To Jakobo ne odwoke niya: “Wuoda ok bi dhi kodu, nikech owadgi osetho, kendo en kende e ma koro odong’.+ Di po ka masira moro oyude e yo, motho. Kendo mano biro kelona kuyo mang’eny, mi alor e Liel*+ nikech koro aseti ahinya.”*+

43 Koro, kejno ne pod ger ahinya e piny.+ 2 Kuom mano, ka ne jood Jakobo osetieko cham duto ma ne ging’iewo e piny Misri,+ Jakobo ne onyiso yawuote niya: “Doguru e piny Misri mondo ung’iew cham matin ma wanyalo konyorego.” 3 Eka Juda ne odwoke kama: “Ng’atcha ne okwerowa ni kik ochak onewa ka ok wadhi gi owadwa ma chogo.+ 4 Omiyo, wanyalo dhi Misri ng’iewoni chiemo mana kiyie mondo wadhi kode. 5 To ka ok iyie ni odhi kodwa, ok wabi dhi nimar ng’atno nonyisowa ni kik ochak onewa ka ok wadhi gi owadwa ma chogo.”+ 6 Israel+ nopenjogi niya: “Ang’o momiyo ne utimona kamano? Ang’o momiyo ne unyiso ng’atno ni un gi owadu moro ma chogo?” 7 Ne gidwoko niya: “Ng’atno nopenjowa achiel ka achiel e wi joodwa kama: ‘Be wuonu pod ngima? Be un gi owadu machielo?’ Ne nyaka wawachne mana adiera.+ Ere kaka dine wang’eyo ni nodhi nyisowa ni water owadwa ire?”+

8 Eka Juda nosayo Israel wuon-gi niya: “Yiena adhi gi wuoyini+ mondo wadhi wang’iew chiemo, nikech kejni nyalo negowa+ waduto kaachiel gi nyithindwa.+ 9 Asingora ni an awuon abiro rite.+ An e ma iket wachno e wiya. Kendo ka ok aduoke iri, anabedni jaketho ndalo duto. 10 Neuru kaka koro waseketho kinde, dikoro wasechopo Misri mi waduogo kendo wachako wadok kuno.”

11 Omiyo, Israel wuon-gi nowachonegi niya: “Ka ochuno ni nyaka bed mana kamano, kara timuru kama: Kawuru gik mabeyo mag pinyni kaka mor balsam,+ mor kich, ubani marateng’, duogo ma nigi suya mamit,+ njugu, kod almond, mondo uter ne ng’atno kaka mich.+ 12 Bende, kawuru pesa moromou ng’iewo cham nyadiriyo, kendo uduok pesa ma ne oketnu e ogundeu,+ nikech samoro ne giketo pesago ka gikia. 13 Kawuru owadu bende mondo udhi kode ir ng’atno. 14 Mad Nyasaye Manyalo Duto omi ng’atno okechu, mondo ogonynu owadu ma ne odong’ kuno, kaachiel gi Benjamin. To ka ochuno ni nyaka omaya nyithinda, to omaya amaya!”+

15 Kuom mano, ne gikawo pesa moromogi rundo diriyo kaachiel gi mich, mi gidhi gi Benjamin e piny Misri ir Josef.+ 16 To ka ne Josef oneno Benjamin ka ni kodgi, ne onyiso jatich ma nochung’ ne ode niya: “Rwak jogo e ot, iyang’ chiaye, kendo ilos chiemo mamit. Nimar gibiro chiemo koda sa auchiel.” 17 Jatichno notimo kaka Josef nochike,+ mi ne orwakogi e od Josef. 18 To luoro nomakogi ka ne iterogi e od Josef, mi gichako wacho e kindgi niya: “Okelwa e odni mana nikech wach pesa ma ne oduok e ogundewa chieng’-cha. Nyaka bedni gibiro monjowa kendo lokowa wasumbni mi gikaw pundewa!”+

19 Omiyo, ne gidhi ir jatich ma nochung’ ne od Josef, mi giwuoyo kode e dho ot. 20 Ne giwachone niya: “Ruoth kiyie to winjwae! Ne wasebiro kae chieng’ moro ng’iewo cham.+ 21 To ka ne wan e yo wadok thurwa, ne wachopo ka ma nonego wabworie, kendo ng’ato ka ng’ato kuomwa nobwok ka noyudo pesane duto e ogunde.+ Omiyo, dwaher duokonu pesago. 22 Bende, wabiro gi pesa moko mondo wang’iewgo cham. Ok wang’eyo ng’at ma noketo pesago e ogundewa.”+ 23 To nodwokogi niya: “Mano kik chandu, kendo kik ubed maluor. Nyasachu ma Nyasach wuonu e ma noketo pesago e ogundeu. An to ne ayudo pesa ma nuchulo.” Bang’ mano, ne okelo Simeon irgi.+

24 Eka jatichno ne orwakogi e od Josef, mi omiyogi pi mondo gilwok tiendegi, kae to omiyo pundegi chiemo. 25 Ne gichako golo mich+ ma ne gikelo ne Josef, nimar ne gisewinjo ni Josef ne dhi chiemo kodgi sa auchiel.+ 26 Ka ne Josef oduogo e ode, ne gimiye mich ma ne gikelonego, kendo ne gikulorene nyaka e lowo.+ 27 Bang’ mano, ne openjogi kaka ne gidhi, kae to openjogi niya: “Wuonu ma ne unyisa ni koro oseti to dhi nade? Be pod ongima?”+ 28 Ne gidwoke niya: “Jatichni ma wuonwa dhi maber, kendo pod ongima.” Eka ne gikulorene.+

29 To ka noneno Benjamin owadgi,+ ne openjogi niya: “Ma e owadu ma chogo ma ne unyisa wachne?”+ Eka nowachone niya: “Mad Nyasaye oguedhi wuoda.” 30 Josef nosegombo neno owadgi ahinya, omiyo ka ne onene nowuok kanyo mapiyo, modonjo e ode ma iye moywak.+ 31 Bang’ mano, ne olwoko wang’e mowuok oko. Koro ka chunye nosekuwe nowacho niya: “Keluru chiemo.” 32 Josef ne ochiemo yore, to owetene bende ne ochiemo yorgi. Jo-Misri ma ne chiemo kode bende ne ochiemo yorgi nikech Jo-Misri ne neno ni en gima kwero chiemo gi Jo-Hibrania.+

33 Owetego ne oket e mesa ma ne nie nyim Josef, kendo ne gibet kaluwore gi kaka ne onyuolgi,+ kochakore gi wuoyi ma kayo nyaka ma chogo, kendo ne gichako ng’iyore ka giwuoro ahinya. 34 Josef ne pogonegi chiemo moa e mesane, kendo ne opogo ne Benjamin nyadibich moloyo owetene mamoko.+ Kuom mano, ne gichiemo kendo ne gimetho mi giyieng’.

44 Bang’e, Josef nochiko jatich ma nochung’ ne ode niya: “Ket cham e ogunde jogi kar ma ginyalo ting’o, kendo iso ne ng’ato ka ng’ato pesane e dho ogunde.+ 2 To ibiro soyo okombena mar fedha e dho ogund wuoyi ma chogo, en bende iniduokne pesane.” Mi notimo mana kaka Josef ne ochike.

3 Kinyne gokinyi ne giweyogi mondo gidhi, kendo ne gikawo pundegi mi gichako dok thurgi. 4 To ka ne pok gidhi mabor ahinya gi dala maduong’no, Josef ne onyiso jatich ma nochung’ ne ode niya: “A malo ilaw jogo! Kendo kijukogi to ipenjgi kama: ‘Ang’o momiyo usechulo richo kar ber? 5 Ang’o momiyo usekwalo okombe ma ruodha methogago, kendo ma otiyogago e koro wach? Usetimo gima rach ahinya.’”

6 Omiyo, jatichneno ne olawogi mi ojukogi, kendo nonyisogi wechego. 7 To ne gidwoke niya: “Ruoth, ang’o momiyo iwuoyo kamano? Jotichni ok nyal kata paro timo gima kamano. 8 Ka ne wabiro ka waa Kanaan, donge ne waduokoni pesa ma ne wayudo e i ogundewa?+ Koro, ang’o ma dimi wakwal fedha kata dhahabu e od ruodhi? 9 Ka oyud okombeno e ogund ng’ato ang’ata kuomwa, to nyaka nege. Kendo jomamoko duto nobed wasumb ruodha.” 10 Nodwokogi niya: “Obed mana kaka uwachono. Ng’ato ang’ata moyud gi okombeno nobed misumbana, to jomamoko duto nobed ma onge ketho.” 11 Eka ne giyieyo ogundegi piny, mi ng’ato ka ng’ato ogonyo mare. 12 Jatichno nochako manyo okombeno e ogund wuoyi makayo nyaka wuoyi ma chogo. Gikone, noyud okombeno e ogund Benjamin.+

13 Ka ne gineno kamano, ne giyiecho lepgi, kendo ng’ato ka ng’ato ne oyieyo ogunde e wi pundane mi gidok nyaka e dala maduong’no. 14 Juda+ gi owetene ne ochopo e od Josef mi giyude. Ne gigoyo chonggi piny e nyime mi gikulorene nyaka e lowo.+ 15 Josef nopenjogi niya: “Ang’o ma usetimonani? Ne ok ung’eyo ni anyalo ng’eyo gima usetimo nikech an gi nyalo mar koro wach?”+ 16 Juda nodwoke niya: “Ang’o ma wanyalo wacho ne ruodha? Yawa, ang’o ma dwawachi? Dwatim ang’o mondo wanyis ni waonge ketho? Nyasaye madier osefwenyo kethowa.+ Waduto kaachiel gi jal ma ne oyud okombeni e lwete, koro wan wasumbni magi!” 17 Kata kamano, nowachonegi niya: “Ooyo, ok anyal timo kamano! Mana jal moyud gi okombe e ma biro bedo misumbana.+ Jomamoko to nyalo dok ir wuonu gi kuwe.”

18 Eka Juda nosudo but Josef mowachone niya: “Ruoth yie mondo awuo kodi kendo kik iyi wang’ koda, nikech in bende in mana kaka Farao.+ 19 Ruodha ne openjo jotichne niya: ‘Be wuonu pod ngima? To be un gi owadu machielo?’ 20 To ne wadwoki niya: ‘Wan gi wuonwa ma tinde oti kaachiel gi owadwa ma chogo ma wuonwa nonyuolo koseti.+ To owadgi maduong’ notho,+ kendo en kende e modong’ kuom nyithindo ma min-gi nonyuolo.+ Omiyo, wuon-gi ohere ahinya.’ 21 Eka ne iwacho ne jotichni ni, ‘Ukelna nyathiuno mondo anene.’+ 22 To ne wadwoki ni, ‘Nyathino ok nyal weyo wuon-gi. Ka po ni oweye to wuon-gi biro tho.’+ 23 To ne iwachonwa ni, ‘Kik achak aneu kendo ka ok ubiro gi owadu ma chogono.’+

24 “Omiyo, ka ne wadok dala ne wanyiso jatichni ma wuonwa gima ne iwachonwa. 25 Bang’e, wuonwa ne owachonwa ni, ‘Doguru ung’iewnwae chiemo.’+ 26 To ne wawachone kama: ‘Ok wanyal dok kuno, mak mana ka wadhi gi owadwa ma chogo. Nimar wanyalo mana dok ir ng’atcha ka wan gi owadwa ma chogo.’+ 27 Eka wuonwa nowachonwa niya: ‘Ung’eyo maber ni chiega ne onyuolona mana yawuoyi ariyo kende.+ 28 To achiel kuomgi ne olal, kendo koro aparo ni ondiek osekidhe matindo tindo,+ nimar pok anene chakre chieng’no. 29 To ka ukawo wuodani bende, mi masira moro oyude, mano biro kelona kuyo mang’eny nikech koro aseti, mi alor e Liel*+ nikech koro aseti ahinya.’*+

30 “Kuom mano, ka adok ir wuonwa ma onge rawerani, to ngima wuonwa otwere gi ngima rawerani, 31 mofwenyo ni rawerani onge, obiro mana tho. Kendo wabiro kelo ne wuonwa kuyo mang’eny mi olor e Liel* nikech koro oseti ahinya.* 32 To bende, an e ma nasingo ngimana ne wuonwa nikech rawerani manyise ni, ‘Ka ok aduogonigo, to mano nobed kethona nyaka chieng’.’+ 33 Omiyo, ruodha, yie mondo an e ma adong’ abed misumbani kar rawerani. En to yie iweye mondo odog kod owetene. 34 Ere kaka anyalo dok ir wuonwa ma onge rawerani? Ok daher neno masira ma biro yudo wuonwa!”

45 Chop kae Josef koro ne ok nyal hore e nyim jotichne.+ Omiyo, ne okok niya: “Ng’ato ka ng’ato mondo oa e nyima!” Kamano, ne onge ng’at machielo kanyo mak mana owetene sa ma ne ohulorenegi.+

2 Eka nochako ywak matek, kendo Jo-Misri kod jood Farao nowinje. 3 Gikone, Josef ne owacho ne owetene niya: “An Josef. Be wuonwa pod ngima?” Owetene ne obwok ahinya mi dhogi nomoko. 4 Eka Josef ne owachonegi niya: “Suduru buta.” Mi ne gisudo bute.

Kae to ne owachonegi niya: “An Josef owadu ma ne uuso, kendo ne okela e piny Misri.+ 5 To koro kik uluor, kendo kik une marach ni ne uusa e pinyni, nimar Nyasaye e ma noora motelo mondo abi ares ngimau.+ 6 Ma e higa mar ariyo ma kech osebedogo e piny,+ to pod nitie higni abich modong’ ma ji ok nopur kata keyo. 7 To Nyasaye noora motelo ares ngimau mondo kothu kik lal+ e pinyni, kendo mondo uyud warruok maduong’. 8 Kuom mano, Nyasaye madier e ma ne okela e pinyni, to ok un. Oseketa jang’ad rieko ne Farao,* an e ruodh ode duto, kendo an e jatend piny Misri duto.+

9 “Koro doguru mapiyo ir wuonwa, mondo uwachne ni, ‘Ma e gima Josef wuodi owacho: “Nyasaye oseketa ruoth e wi piny Misri duto,+ kuom mano bi ira mapiyo.+ 10 Inidag e piny Goshen+ mondo ibed machiegni koda kaachiel gi yawuoti, gi nyikwayi, kod jambi, gi mwanduni duto. 11 Anapidhi kuno kendo anane ni ok uchando gimoro amora, in kaachiel gi joodi. Nimar pod odong’ higni abich mag kech.”’+ 12 Koro un uwegi kaachiel gi Benjamin owadwa unyalo neno ni adier an e Josef.+ 13 Nyisuru wuora kaka an gi duong’ e piny Misri, kendo unyise gik moko duto ma useneno kae. Koro, dhiuru ukel wuonwa mapiyo.”

14 Eka Josef ne okwako Benjamin owadgi kendo nochako ywak. Benjamin bende ne okwake ka ywak.+ 15 Josef nonyodho owetene duto, kendo ne okwakogi ka oywak. Bang’ mano, owetene ne ochako wuoyo kode.

16 Wach ne ochopo e od Farao ni, “Owete Josef osebiro e piny Misri!” Kendo wachno ne omoro Farao kaachiel gi jotichne. 17 Farao ne owacho ne Josef niya: “Nyis oweteni ni, ‘Timuru kama: Keturu osikeu e wi pundeu mondo udog e piny Kanaan, 18 udhi ukel wuonu kod joodu duto. Abiro miyou ka maber ahinya e piny Misri mondo udagie, kendo unucham chiemo mabeyo ahinya ma yudore e pinyni.’+ 19 Bende, nyisgi kama:+ ‘Timuru kama: Kauru geche+ mag Misri mondo udhi uting’go mondeu gi nyithindu, kaachiel gi wuonu, mondo ubi kode.+ 20 Kata ka uweyo mwanduu chien, kik udew,+ nikech abiro miyou ka maber ahinya e piny Misri.’”

21 Eka yawuot Israel notimo kaka nowachonegi, mi Josef nomiyogi geche kaka Farao nosechiko, ne omiyogi bende chiemo moromogi e wuodhgi. 22 Josef nomiyo ng’ato ka ng’ato kuomgi law manyien, to Benjamin nomiyo lewni abich manyien kaachiel gi ng’injo 300 mag fedha.+ 23 Ne okowo ne wuon-gi gik ma luwogi: punde apar moting’o gik mabeyo mag piny Misri, kod punde ma mon apar moting’o cham gi makate, kaachiel gi chiemo mamoko ma nodhi konyorego e wuodheno. 24 Eka ne okowo owetene, mowachonegi niya: “Kik udhaw e wang’ yo.”+

25 Ne gia Misri mi gidok e piny Kanaan ir Jakobo wuon-gi. 26 Ne ginyiso wuon-gi niya: “Josef pod ngima, kendo en e jatend piny Misri duto!”+ Jakobo ne obwok ahinya mi dhoge ne omoko nimar ne ok oyie ni giwachone adier.+ 27 To ka nowinjo weche duto ma Josef nowachonegi, mi oneno geche duto ma Josef nooro mondo oting’e ka tere Misri, chunye ne ochako duogo. 28 Eka Israel ne owacho niya: “Tho! Koro to ayie ni Josef wuoda pod ngima! Nyaka adhi anene ka pok atho!”+

46 Eka Israel ne okawo joge gi mwandune duto mi ochako wuoth. Ka ne ochopo Beer-sheba,+ ne ochiwo ne Nyasach Isaka wuon mare misango.+ 2 To Nyasaye ne ofwenyorene gotieno, moluonge niya: “Jakobo, Jakobo!” Ne odwoke ni, “An ka!” 3 Nowachone niya: “An Nyasaye madier, kendo Nyasach wuoru.+ Kik iluor dhi Misri, nimar anami ibed oganda maduong’ kuno.+ 4 Anadhi kodi Misri, kendo an e ma naduoki kae.+ Bende, Josef noket lwete e wang’i.”*+

5 Bang’ mano, Jakobo noa Beer-sheba, kendo yawuot Israel noketo Jakobo wuon-gi, kaachiel gi nyithindgi, kod mondegi e geche ma Farao nochiwo mondo oting’gigo. 6 Ne gikawo jambgi kod mwandugi duto ma ne gin-go Kanaan mi gidhigo Misri. Jakobo gi joode duto ne odhi Misri. 7 Ne odhi gi yawuote, gi nyige, kaachiel gi nyikwaye duto.

8 Magi e nyinge yawuot Israel ma nodhi kode Misri.+ Jakobo nodhi gi yawuote ma luwogi: Reuben wuode makayo.+

9 Yawuot Reuben ne gin Hanok, Palu, Hezron, kod Karmi.+

10 Yawuot Simeon+ ne gin Jemuel, Jamin, Ohad, Jakin, Zohar, kod Shaul+ wuod Nya-Kanaan.

11 Yawuot Lawi+ ne gin Gershon, Kohath, kod Merari.+

12 Yawuot Juda+ ne gin Er, Onan, Shela,+ Perez,+ kod Zera.+ Kata kamano, Er gi Onan ne otho e piny Kanaan.+

Yawuot Perez ne gin Hezron gi Hamul.+

13 Yawuot Isakar ne gin Tola, Puva, Iob, kod Shimron.+

14 Yawuot Zebulun+ ne gin Sered, Elon, kod Jahleel.+

15 Mago e yawuot Lea ma nonyuolo ne Jakobo ka ne gidak Padan-aram. Bende, kuno e ma ne onyuoloe nyare ma iluongo ni Dina.+ Kamano, yawuote gi nyige duto ne gin ji 33.

16 Yawuot Gad+ ne gin Zifion, Hagi, Shuni, Ezbon, Eri, Arodi kod Areli.+

17 Yawuot Asher+ ne gin Imna, Ishva, Ishvi, kod Beria. Sera ne en nyamin yawuoyigo.

Yawuot Beria ne gin Heber kod Malkiel.+

18 Mago e yawuot Zilpa+ jatich ma nyako ma ne Laban omiyo Lea nyare. Kendo ji apar gauchielgo e joka Jakobo ma nowuok e od Zilpa.

19 Rahel chi Jakobo to nonyuolo Josef+ gi Benjamin.+

20 Kendo Asenath+ nyar Potifera jadolo mar On* ne onyuolo ne Josef Manase+ gi Efraim+ e piny Misri.

21 Yawuot Benjamin+ ne gin Bela, Beker, Ashbel, Gera,+ Naaman, Ehi, Rosh, Mupim, Hupim,+ kod Ard.+

22 Ji apar gang’wen-go e joka Jakobo ma nowuok e od Rahel.

23 Wuod Dan+ ne en Hushim.+

24 Yawuot Naftali+ ne gin Jahzeel, Guni, Jezer, kod Shilem.+

25 Mago e yawuot Bilha, jatich ma nyako ma ne Laban omiyo Rahel nyare. Mago e yawuot Bilha ma ne onyuolo ne Jakobo. Giduto ne gin ji abiriyo.

26 Kuom mano, joka Jakobo ma nodhi Misri ne gin ji 66 ka ok okwan mond yawuote.+ 27 Josef ne onyuolo yawuoyi ariyo ka ne en Misri. Omiyo, joka Jakobo duto ma nodhi Misri ne gin ji 70.+

28 Jakobo ne onyiso Juda+ mondo otel odhi onyis Josef ni obi oromne Goshen. Omiyo, ka ne gichopo Goshen,+ 29 Josef ne okawo gache modhi romo ne Israel wuon-gi. To ka noneno wuon-gi, ne okwake mi oywak aming’a. 30 Eka Israel ne owacho ne Josef niya: “Koro kata ka atho, to onge wach. Nikech aseneni, mi ang’eyo ni pod ingima.”

31 Eka Josef ne owacho ne owetene gi jood wuon-gi niya: “We adhi anyis Farao+ ni owetena gi jood wuonwa ma yande nodak e piny Kanaan koro osebiro ira.+ 32 Gin jokwath,+ omiyo, gibiro gi jambgi+ kod mwandugi duto.+ 33 To ka Farao oluongou mi openjou ni, ‘Utiyo tich mane?’ 34 Unudwoke ni, ‘Chakre ne nyuolwa jotichni osebedo jokwath mana kaka kwerewa.’+ Ka unyise kamano to ubiro yudo thuolo mar dak e piny Goshen,+ nikech Jo-Misri ochayo ng’ato ang’ata ma kwayo rombe.”+

47 Omiyo, Josef ne odhi ir Farao+ mowachone kama: “Wuonwa kod owetena osebiro koa e piny Kanaan gi jambgi kod mwandugi duto. Kendo koro gin e piny Goshen.”+ 2 Ne odhi gi owetene abich e nyim Farao.+

3 Farao ne openjo owete Josef abichgo niya: “Utiyo tich mane?” Ne gidwoke niya: “Jotichni gin jokwa rombe mana kaka kwerewa.”+ 4 Kendo ne giwacho ne Farao niya: “Wasebiro mondo wadag e pinyni+ nimar kech ger e piny Kanaan, kendo onge kata ka ma jambwa nyalo kwayoe.+ Omiyo, wasayi ni mondo iyie ne jotichni odag e piny Goshen.”+ 5 Farao nowacho ne Josef niya: “Wuonu gi oweteni osebiro iri, 6 kendo piny Misri duto nie lweti. Ketgi gidag ka maberie moloyo.+ Ginyalo dak e piny Goshen kendo ka nitie jomoko e kindgi ma olony e tij kwath, to iketgi girit jamba.”

7 Bang’ mano, Josef ne okelo Jakobo wuon-gi e nyim Farao mi Jakobo ne oguedho Farao. 8 Eka Farao ne openjo Jakobo kama: “Ijahigni adi?” 9 Jakobo ne odwoko Farao niya: “Higni ma asewuothoe e piny gin mana 130. Hignigo osebedo manok kendo ma opong’ gi chandruoge.+ Hignigo ok rom kata gi higni ma kwerena ne owuothogo e piny.”+ 10 Eka Jakobo ne oguedho Farao mi owuok odhi.

11 Josef nomiyo wuon-gi gi owetene ka maber ahinya e piny Misri mondo gidagie. Ne omiyogi gweng’ miluongo ni Rameses,+ mana kaka Farao nosechiko. 12 Bende, Josef ne miyo wuon-gi gi owetene kaachiel gi jood wuon-gi duto gi nyithindgi chiemo moromogi.

13 Kech ne omako piny duto, kendo ne en kech mager ahinya. Omiyo, Jo-Misri gi Jo-Kanaan ne obedo ma yom yom.+ 14 Josef ne choko pesa duto ma Jo-Misri gi Jo-Kanaan ne ng’iewogo cham,+ kendo notero pesago e od keno mar Farao. 15 Ka ne pesa ma Jo-Misri gi Jo-Kanaan nigo orumo, Jo-Misri nobiro ir Josef, mi giwachone niya: “Miwa chiemo! Ere tiende watho kineno mana nikech pesawa oserumo te?” 16 Josef ne odwokogi niya: “Ka pesau oserumo, to kare miyauru jamni ma un-go mondo amiu cham.” 17 Eka jogo nochako tero jambgi ne Josef mondo Josef omigi chiemo. Ne gichiwo farese, rombe, dhok, kod punde. Kuom mano, e higano Josef ne miyogi cham, to en ne okawo jambgi duto.

18 Higa ma noluwo ne gidok ir Josef ka giwacho niya: “Ruoth, ok wadwar wuondi, pesa duto ma ne wan-go oserumo, kendo jambwa bende koro wasemiyi duto. Koro waonge gi gima wanyalo miyi, to mak mana dendwa gi lopewa. 19 Ere tiende watho kineno? Kendo ere tiende lopewa kethre ka ineno? Ng’iewwa kaachiel gi lopewa mondo imiwa chiemo. Wabiro bedo wasumbni mag Farao, kendo puothewa nobed mage. Miwa cham mondo kik kech negwa, kendo puothewa kik dong’ gunda.” 20 Omiyo, Jo-Misri nouso lopegi duto, nimar kejno ne ger ahinya, kendo Josef ne ong’iewo lope duto mag Misri ne Farao. Kamano, lope duto nobedo mag Farao.

21 Eka Josef ne odaro ji e miechgi mokelogi e taonde madongo. Ne otimo kamano kochako e tong’ piny Misri konchiel nyaka komachielo.+ 22 Lope jodolo kende e ma Josef ne ok ong’iewo,+ nikech Farao e ma ne miyo jodolo chiembgi. Mano e momiyo jodolo ne ok ouso lopegi. 23 Eka Josef ne owacho ne Jo-Misri niya: “Kawuono aseng’iewou ne Farao, kaachiel gi lopeu bende. Eri amiyou kodhi mondo udhi ukom e puothe. 24 To e kinde mag keyo, nyaka umi Farao achiel kuom abich mag cham mukayo,+ to cham modong’ e ma nobednu kodhi kod chiemo ma unyalo chamo gi joodu kod nyithindu.” 25 Ne gidwoke niya: “Ruoth, iseresowa.+ We wayud ng’wono e wang’i, kendo wanabed wasumbni mag Farao.”+ 26 Eka Josef ne oketo chik ni achiel kuom abich mag chamb Misri nyaka bed mag Farao. Chikno pod tiyo nyaka chil kawuono. Lope jodolo kende e ma Farao ne ok okawo.+

27 Jo-Israel ne odhi nyime dak e piny Misri e gweng’ mar Goshen.+ Ne gidak kuno kendo ne ginyuolore mi gibedo mang’eny ahinya.+ 28 Jakobo ne odak Misri kuom higni 17 mi hike ne ochopo 147.+

29 Ka ne Israel chiegni tho,+ ne oluongo Josef wuode mowachone niya: “Ka aseyudo ng’wono e wang’i, akwayi ni iket lweti e bwo bamna mondo ikuong’rina ni inibed jadiera, kendo ni ininyisa hera mosiko. Asayi ni kik uyika e piny Misri.+ 30 Ka atho, to igol ringrena Misri mondo itera ka ma noyikie kwerena.”+ Josef ne odwoke niya: “Abiro timo mana kaka iwacho.” 31 To Israel ne owachone niya: “Akwayi ni ikuong’rina ni initimna kamano.” Josef ne okuong’orene.+ Eka Israel ne okulo wiye gi yo ka wi kitandane.+

48 Bang’ kinde, noor ne Josef wach niya: “Wuonu tuo.” Omiyo, ne okawo yawuote ariyo, Manase gi Efraim modhi neno wuon-gi.+ 2 Eka ne onyis Jakobo niya: “Josef wuodi osebiro neni.” Ne ochukore mobet e kitandane. 3 Jakobo nowacho ne Josef niya:

“Nyasaye Manyalo Duto ne ofwenyorena ka an Luz e piny Kanaan mi oguedha.+ 4 Kendo nowachona niya: ‘Abiro miyi nyithindo gi nyikwayo mang’eny, mi inibed wuon ogendni mang’eny.+ Abiro miyogi pinyni mondo obed mwandugi nyaka chieng’.’+ 5 Yawuoti ariyo ma ne inyuolo Misri ka pok abiro, koro ibiro kwan ka nyithinda.+ Efraim gi Manase biro bedo nyithinda mana kaka Reuben gi Simeon.+ 6 To nyithindo ma ibiro nyuolo bang’gi e ma nobed magi. Gin to ibiro luonggi gi nying owetegi e pokgi.+ 7 To an, ka noyudo awuok Padan, Rahel minu ne othona+ e piny Kanaan ka ne pod wan mabor gi Efratha.+ Omiyo, ne ayike but yo ma dhi Efratha, ma bende iluongo ni Bethlehem.”+

8 Ka Israel ne oneno yawuot Josef, ne openjo niya: “Magi yawuot ng’a?” 9 Josef ne odwoke niya: “Magi e nyithinda ma Nyasaye osemiya e piny Misri kae.”+ Israel ne owachone niya: “Kelgi buta kae mondo aguedhgi.”+ 10 Israel koro ne oseti ahinya, kendo wengene ne ok nen maber. Josef ne okelo nyithinde bute, mi nokwakogi kendo nonyodhogi. 11 Israel ne owacho ne Josef kama: “Ne ok apar ni nadhi neno wang’i kendo,+ to koro Nyasaye osemiyo aneno nyaka nyithindi bende.” 12 Eka Josef ne ogolo nyithindego but Israel,* mi nogoyo chonge piny mokulore nyaka e lowo.

13 Eka Josef ne omako Efraim+ gi lwete ma korachwich, to Manase+ nomako gi lwete ma koracham. Notero yawuoyigo but Israel, mondo Efraim obed e bad Israel ma koracham, to Manase obed e bad Israel ma korachwich. 14 Kata kamano, Israel ne orieyo bade ma korachwich mi oketo e wi Efraim kata obedo ni ne en wuoyi matin, to bade ma koracham ne oketo e wi Manase. Ne otimo kamano kata obedo ni nong’eyo ni Manase e ma ne kayo.+ 15 Eka ne oguedho Josef ka owacho niya:+

“Nyasaye madier ma Ibrahim kwara gi Isaka wuonwa ne owuotho e nyime,+

Kendo Nyasaye madier ma oserito ngimana duto nyaka kawuononi,+

16 Malaika ma osebedo ka resa e chandruogena duto,+ guedh yawuoyigi.+

Noluonggi gi nyinga kendo gi nying Ibrahim kwara gi Isaka wuonwa,

Mondo gimedre gibed mang’eny e piny.”+

17 To ka Josef noneno ni wuon-gi ne oketo lwete ma korachwich e wi Efraim, ne rachne. Omiyo, notemo golo lwet wuon-gi e wi Efraim mondo oket e wi Manase. 18 Josef ne onyiso wuon-gi niya: “Mano ok ber wuora nimar ma e wuoyi makayo.+ Omiyo, ket lweti ma korachwich e wiye.” 19 To wuon-gi ne odagi, mi owachone niya: “Wuoda, ang’eyo wachno maler. Manase bende biro bedo oganda maduong’. To owadgi ma luwe e ma nobed maduong’ moloye,+ kendo nyikwaye nobed ogendni mang’eny.”+ 20 Omiyo, Israel ne oguedhogi chieng’no+ kowacho niya:

“Ka Israel dwaro guedho ng’ato, to enoluong nyingu kama,

‘Nyasaye mondo oguedhi mana kaka oseguedho Efraim gi Manase.’”

Kamano Israel nomiyo Efraim obedo maduong’ ne Manase.

21 Eka Israel nowacho ne Josef niya: “Ne, an to koro atho,+ to Nyasaye nobed kodu kendo obiro duokou e piny kwereu.+ 22 In e ma amiyi lowo ma ne amayo Jo-Amor ka natiyo gi ligangla kod atung’. Kamano, inibed gi lowo maduong’ moloyo oweteni nikech amedi lowo achiel.”

49 Jakobo ne oluongo yawuote, mowachonegi kama: “Suduru machiegni mondo anyisu gik mabiro timorenu e ndalo mabiro.* 2 Chokreuru buta un yawuot Jakobo, mondo uwinj Israel wuonu.

3 “Reuben+ wuoda ma kayo,+ in e tekona kendo chakruok mar kotha. In gi duong’ makende kod teko. 4 To nikech ne imuomori ka apaka mag nam, ok inibed gi duong’. Nimar ne idonjo e otanda wuonu, ma idwanye.+ Adier, ne odonjo e otandana mi odwanye!

5 “Simeon kod Lawi gin owete.+ Liganglagi gin mag mahundu kod nek.+ 6 Yaye chunya, kik iriwri kodgi. Yaye duong’na,* kik idonj e chokruok margi. Nikech ka ne mirima omakogi ne ginego ji,+ kendo ne giyudo mor ka ne ging’ado leche mag tiend ruedhi. 7 Okuong’ mirimbgi, nikech oger ahinya, kendo okuong’ ich-wang’gi nikech okwiny.+ Abiro keyogi e Jakobo, kendo anakegi e Israel.+

8 “To in Juda,+ oweteni biro paki.+ Ibiro mako ng’ut wasiki gi lweti,+ kendo oweteni biro kuloreni.+ 9 Juda, en nyathi sibuor.+ Wuoda, biro nego le kae to oa malo. Osenindo piny mi oriere mana ka sibuor. Ochalo ka sibuor, ng’ano ma dihedhre chiewe? 10 Ludh loch ok noa kuom Juda,+ kendo ludh telo ok noa e tiende, nyaka chop Shilo* obi,+ kendo ji biro winje.+ 11 Obiro tueyo pundane e kor yadh mzabibu, to nyathi punda enotue e kor yadh mzabibu mochiek maber. Obiro lwoko lepe gi divai, kendo enolwok nangane gi pi mzabibu.* 12 Wengene kwar nikech divai, kendo lekene rachar nikech chak.

13 “Zebulun+ biro dak e dho nam ka ma meli gowoe,+ kendo tong’ mar pinye biro gik yo Sidon.+

14 “Isakar+ en punda ma ratego, monindo e kind osikene ariyo. 15 Obiro neno ni kare mar yueyo ber, kendo obiro neno ni pinye bende ber. Obiro kulore mondo oting’ osigo, kendo enotim tich matek ka misumba.

16 “Dan+ nong’ad bura ne joge mana kaka achiel kuom dhoudi mag Israel.+ 17 Mad Dan obed ka thuol man e bath yo, thuol ma nigi sum mager ma kayo ombong’ faras mondo ng’at moidhe opodh gi yo ka toke.+ 18 A Jehova, anarit warruok moa kuomi.

19 “To in Gad,+ jomecho nomonji kendo iniriembgi ka ilawogi matek.+

20 “Asher+ nobed gi chiemo mang’eny. Obiro nyago chiemo ma ruoth nyalo chamo.+

21 “Naftali+ to en mwanda. Owacho weche mamit.+

22 “Josef+ en bad yath ma twi e yath ma nyago olemo kendo man but thidhiya.* Bede yadhno otwi nyaka e wi ohinga. 23 Joba asere ne siko ka sande, ne gibaye gi asere, kendo ne gimakone sadha.+ 24 To ne ok otur atung’ mare,+ kendo lwetene nobedo gi teko.+ Ne oyudo teko kuom jal ma ratego ma konyo Jakobo, kendo kuom jakwath ma en lwanda mar Israel. 25 Josef oa kuom Nyasach wuonu ma en Nyasaye Manyalo Duto. Obiro konyi kendo obiro guedhi gi gueth moa e polo malo, kaachiel gi gueth moa e nembe.+ Bende, enoguedhi gi nyithindo kod jamni mang’eny.* 26 Gueth mag wuonu nobed mang’eny moloyo mag gode machon kendo moloyo gik mabeyo duto mag gode ma osiko.+ Guethgo biro siko e wi Josef, kendo e wi osimbo mar jal ma ne oyier e kind owetene.+

27 “Benjamin+ biro dhi nyime kidho le momako mana ka ondiek.+ Okinyi enocham gima osenego, to odhiambo enopog gi mosepeyo.”+

28 Mago e dhoudi 12 mag Jo-Israel, kendo mago e weche ma Jakobo wuon-gi ne oguedhogigo. Ne omiyo moro ka moro gueth mowinjore kode.+

29 Bang’ mano, Jakobo ne ochiko yawuote niya: “Koro, achiegni tho,+ kendo adwaro ni ubi uyika e rogo manie puoth Efron Ja-Hiti nikech kanyo e ma noyikie kwerena.+ 30 Rogono ni Makpela but Mamre e piny Kanaan. Ibrahim e ma nong’iewo rogono kaachiel gi puodhono kuom Efron Ja-Hiti mondo obed ka ma iyikoe joge. 31 Kanyo e ma ne oyikie Ibrahim gi Sara chiege,+ kod Isaka+ gi Rebeka chiege. Kanyo bende e ma ne ayikoe Lea. 32 Puodhono kaachiel gi rogo manie iye ne ong’iew kuom yawuot Heth.”+

33 Ka ne Jakobo osetieko chiko yawuote kamano, ne oduoko tiende e otanda, mogamo muya mogik kae to otho, kendo noyike gi kwerene.*+

50 Josef ne ogore kuom wuon-gi,+ mi oywak kendo ne onyodhe. 2 Bang’ mano, Josef nochiko jotichne ma jothieth mondo giket ne ringre wuon-gi yath mondo kik otow.+ Mi jogo ne otimo ne Israel kamano. 3 Ne giwire gi yath kuom ndalo 40 mana kaka ne gijotimo gi ringre ng’at motho, kendo Jo-Misri ne oywago Israel kuom ndalo 70.

4 Ka ne kinde mag ywago wuon-gi oserumo, Josef nowacho ne jodong* Farao niya: “Ka aseyudo ng’wono e wang’u, to nyisnauru Farao kama: 5 ‘Ka ne wuonwa chiegni tho,+ nomiyo akuong’orane+ ni ne adhi yike e bur ma ne osekunyo e piny Kanaan.+ Kuom mano, yie adhi ayike, kae to abiro duogo.’” 6 Farao ne odwokone wach niya: “Dhi iyik wuonu kaka ne isekuong’orine.”+

7 Kuom mano, Josef ne odhi yiko wuon-gi. Nodhi gi jotich Farao, kod jodong Farao+ kaachiel gi jodong piny Misri duto. 8 Nodhi bende gi joode duto, kod owetene, kod jood wuon-gi.+ Nyithindgi matindo kende gi jambgi e ma ne giweyo e piny Goshen. 9 Bende, ne odhi gi geche+ kod joidh farese. Ne gidhi ji mang’eny ahinya. 10 Ka ne gichopo kar dino cham man Atad e alwora mar Jordan, ne giywago wuon-gi matek ahinya kuom ndalo abiriyo. 11 Ka ne Jo-Kanaan modak kuno oneno kaka jogo ne ywak malich, ne gibwok mi giwacho niya: “Jo-Misri ywak malich manadeni!” Mano e momiyo ne ochak kanyo ni Abel-mizraim,* e alwora mar Jordan.

12 Kamano, yawuot Jakobo notimo mana kaka wuon-gi ne ochikogi.+ 13 Yawuote noting’o ringrene nyaka e piny Kanaan, mi giyike e rogo man Makpela but Mamre, ma ne Ibrahim ong’iewo kuom Efron Ja-Hiti mondo obedne kar yiko joge.+ 14 Ka ne Josef oseyiko wuon-gi, ne odok Misri gi owetene, kaachiel gi ji duto ma nodhi kode e liend wuon-gi.

15 Ka owete Josef noneno ni wuon-gi nosetho, ne gichako wuoyo e kindgi, ka giwacho niya: “Nyalo bedo ni Josef podi omakonwa sadha, kendo onyalo chulo kuor kuom gik maricho ma ne watimone.”+ 16 Kuom mano, ne gioro wach ne Josef niya: “Ma e gima wuonu nowacho ka pok notho: 17 ‘Nyisuru Josef niya: “Asayi, we ne oweteni richogi kaachiel gi gik maricho duto ma ne gitimoni.”’ Omiyo, yie iwenwa gik maricho ma ne watimoni, nikech wan jotich Nyasach wuonu.” Josef ne oywak ka nowinjo wechego. 18 Eka owetene nobiro ire, mi gikulore e nyime, kendo wachone niya: “Timnwa kaka ihero nimar wan wasumbni magi!”+ 19 Josef ne owachonegi kama: “Kik uluor. An ok anyal kawo kar Nyasaye. 20 Kata obedo ni ne uparo timona marach,+ Nyasaye noloko parouno mobedo gima ber mondo ores ngima ji mang’eny, mana kaka uneno kawuononi.+ 21 Omiyo, kik uluor. Anapidhu uduto kaachiel gi nyithindu.”+ Kamano e kaka ne ohoyogi kendo wachonegi weche maduogo chuny.

22 Josef ne odhi nyime dak Misri gi jood wuon-gi. Ne odak kuom higni 110. 23 Josef ne odak moneno nyithi Efraim nyaka e tieng mar adek.+ Noneno bende nyithind Makir+ wuod Manase. Ne onyuolgi e chong Josef.* 24 E gikone, Josef ne owacho ne owetene niya: “An koro achiegni tho, to Nyasaye nokonyu,+ kendo enogolu e pinyni mi oteru e piny ma nosingo ne Ibrahim, Isaka, kod Jakobo.”+ 25 Eka Josef ne omiyo yawuot Israel okuong’orene kowachonegi niya: “Kuong’reuru ni kinde ma Nyasaye biro paroue, ok ubi weyo chokena e pinyni sa ma uwuok.”+ 26 Josef ne otho ka ojahigni 110, ne giketo yath e ringrene mondo kik otow,+ mi gikete e sanduk e piny Misri kuno.

Kata, “teko mar Nyasaye.”

Kata, “ndalo chwiri gi ndalo oro.”

Ma e ndiko mokwongo ma nying Nyasaye yudoree, יהוה (YHWH). Som Apendiks A4.

Kata, “mi dhano obedo chuny mangima.” E dho Hibrania wach molok ni chuny en nephesh. Som Tiend Weche.

Kata, “Tigris.”

Kata, “otang’.”

Kata, “kar ang’ich welo.”

Tiende ni, “Dhano.”

Tiende ni, “Ng’at Mangima.”

Tiende ni, “Ng’at Moyier; Ng’at Moketi.”

Kata, “Ma e buk moting’o tienge mag nyikwa Adam.”

Kata, “Adam.”

Tiende nyalo bedo, “Hoch; Yueyo.”

Yo machielo ma Jo-Hibrania ne luongogo malaike.

Kata nyalo bedo, “nikech ohero timbe mag ringruok.”

Som Tiend Weche.

Kata, “noywago ang’e.”

Ma en kit yien ma nigi duogo. Samoro onyalo bedo yiend saipras.

Bat achiel ne romre gi sentimita 44.5 (inj 17.5). Som Apendiks B14.

E dho Hibrania dirisa ma kelo ler en tsohar. Jomoko paro ni tsohar ne en thuolo moromo bat achiel e kind tado kod kor ot, to ok mana dirisa ma kelo ler.

Bat achiel romre gi sentimita 44.5 (inj 17.5). Som Apendiks B14.

Kata, “ka ng’ato onegou.”

Kata, “Ng’ato ang’ata mochuero remb wadgi, en bende ibiro chuer rembe.”

Kata, “ndanya.”

Kata, “ndanya.”

Kata, “ndanya.”

Kata, “Mae e sigand yawuot Noa.”

Kata, “Misri.”

Kata nyalo bedo, “Ne ikwanogi kaka dala achiel maduong’.”

Kata, “Misri.”

Tiende ni, “Pogruok.”

Kata, “piny ne opogore.”

Tiende ni, “Chochni.”

Kata, “Mae e sigand Shem.”

Hibrania, “owadgi.”

Tiende ni, “Nyasaye Winjo.”

Kata nyalo bedo, “Sigu nobed e kinde gi owetene duto.”

Tiende ni, “Soko mar Nyasaye Mangima ma Nyalo Nena.”

Tiende ni, “Wuoro Man Malo.”

Tiende ni, “Wuon Ji Mang’eny.”

Tiende nyalo bedo, “Ng’at Mohero Dhawo.”

Tiende ni, “Nyar Ruoth.”

Tiende ni, “Nyiero.”

Sea achiel en lita 7.33. Som Apendiks B14.

Kata, “Kendo aseng’eye.”

Hibrania, “nimar gisebiro e tipo mar tadona.”

Tiende ni, “Matin.”

Ma en kit poda moro ma mako mach mapiyo ahinya, kendo sa ma oliel ogolo tik mager kendo marach.

Kata, “nimar noyudo Jehova osedino iye mon duto e od Abimelek.”

Kata nyalo bedo, “biro nyiera.”

Tiende ni, chupa molos gi pien.

Tiende ni, chupa molos gi pien.

Tiende ni, “Soko mar Ji Abiriyo; Soko mar Kuong’ruok.”

Tiende ni, “Jehova Biro Chiwo; Jehova Biro Neno Wachno.”

Kata, “mier mag.”

Shekel achiel ne romre gi gram 11.4. Som Apendiks B14.

Shekel achiel ne romre gi gram 11.4. Som Apendiks B14.

Shekel achiel ne romre gi gram 11.4. Som Apendiks B14.

Shekel achiel ne romre gi gram 11.4. Som Apendiks B14.

Nyalo bedo ni iwuoyo kuom Laban.

Hibrania, “To unyisa mondo adog e yo, bat korachwich kata koracham.”

Kata, “Ok wanyal wachoni gima rach kata gima ber.”

Tiende ni, jatichne ma nyako.

Kata, “min ji gana gi gana nyadipar.”

Kata, “mier mag.”

Kata, “mi ne ochoke ir joge.”

Kata, “Mi ne ochoke ir joge.”

Kata nyalo bedo, “Sigu nobed e kinde gi owetene duto.”

Kata, “dhawo; tugo.”

Tiende ni, “Rayier.”

Tiende ni, “Ng’at ma Mako Ofunj Tiend Nyawadgi; Ng’at ma Kawo Kar Nyawadgi.”

Tiende ni, “Rakwar.”

Tiende ni, “Dhawo.”

Tiende ni, “Donjo ne Ng’ato.”

Tiende ni, “Kuonde Malach.”

Tiende ni, “Ng’at ma Mako Ofunj Tiend Nyawadgi; Ng’at ma Kawo Kar Nyawadgi.”

Kata, “inijog mi igol ng’uti oko e lodi mare.”

Tiende ni, “Od Nyasaye.”

Kata, “In ringra kendo chokega.”

Tiende ni, “Ne! En Wuoyi!”

Tiende ni, “Winjo.”

Tiende ni, “Padruok; Makruok.”

Tiende ni, “Ng’at Mipako; Gima Ipako.”

Hibrania, “mondo inyuolnago nyithindo e chonga.”

Tiende ni, “Ng’ado Bura.”

Tiende ni, “Lweny Masegoyo.”

Tiende ni, “Gueth.”

Tiende ni, “Mor.”

Tiende ni, “Pok.”

Tiende ni, “Obiro Yie Koda.”

Hibrania, “Nyasaye ne owinje, mi ogonyo iye.”

Kata, Josifia, ma tiende en “Mad Jah Omedna.”

Kata, “radier.”

Terafim ne gin sanamu ma joot ne lamo.

Tiende ni, Yufrate.

Kata, “wedene.”

Terafim ne gin sanamu ma joot ne lamo.

Jegar-sahadutha en dho Aram ma tiende en “Kite Mobedo ka Joneno.”

Galeed en dho Hibrania ma tiende en “Kite Mobedo ka Joneno.”

Tiende ni, “Ogendni Ariyo.”

Tiende ni, “Kedo gi Nyasaye” kata “Nyasaye En Jakedo.”

Tiende ni, “Wang’ Nyasaye.”

Kata, “Peniel.”

Tiende ni, “Abilni; Kul; Kiche.”

Kata, “nopandogi.”

Tiende ni, “Nyasach Bethel.”

Ma en yath miluongo ni oak e dho Kisungu.

Tiende ni, “Yath Miywakie.”

Tiende ni, “Wuoyi ma Ayudo e Chandruok.”

Tiende ni, “Wuoyi Man e Bat Korachwich.”

Hibrania, “Sheol.” Som Tiend Weche.

Tiende ni, Juda.

Kata, “jachode mar hekalu.”

Tiende ni, “Muomruok.” Nyalo bedo ni iwuoyo kuom nyathi ma muomore sa ma inyuole.

Hibrania, “bugo; bur.”

Hibrania, “bugo; bur.”

Nenore ni wachni ne itiyogo sa ma imiyo ng’ato luor kod duong’.

Hibrania, “ma biro ting’o lwete kata tiende malo.”

Tiende ni, Heliopolis.

Kata, “ne ochako wuotho.”

Tiende ni, Heliopolis.

Tiende ni, “Jal ma Miyo Wich Wil.”

Tiende ni, “Oguedhe Nyadiriyo.”

Hibrania, “Sheol.” Som Tiend Weche.

Kata, “unumi yie wiya mopong’ gi lwar lor e Liel gi kuyo.”

Hibrania, “Sheol.” Som Tiend Weche.

Kata, “unumi yie wiya mopong’ gi lwar lor e Liel gi kuyo.”

Hibrania, “Sheol.” Som Tiend Weche.

Kata, “wanami yie wi wuonwa mopong’ gi lwar lor e Liel gi kuyo.”

Hibrania, “kaka wuon Farao.”

Tiende ni, Josef ne dhi umo wang’ Jakobo kotho.

Tiende ni, Heliopolis.

Kata, “e chong Israel.”

Kata, “e ndalo mag giko.”

Kata nyalo bedo, “pacha.”

Tiende ni, “Wuon-go.”

Kata, “remb mzabibu.”

Kata, “thidhna.”

Kata, “enoguedhi gi gima thuno golo kod mako ich.”

Kata, “mi ne ochoke ir joge.”

Kata, “jood.”

Tiende ni, “Ywak mar Jo-Misri.”

Tiende ni, ne okwanogi mana ka nyithinde owuon.

    Buge mag Dholuo (1993-2025)
    Toka
    Ingia
    • Dholuo
    • Shiriki
    • Kaka Daher
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Chikewa
    • Rito Weche
    • Mpangilio wa Faragha
    • JW.ORG
    • Ingia
    Shiriki